3. Eğitimin Amacı
ISO 9001 konusunda temel
bilgileri edinmenizi sağlamak,
İş hayatında kalite
çalışmalarının nasıl
yürüdüğünü göstermek,
Temel kalite yaklaşımını
öğretmek.
İşveren gözüyle ISO 9001:2008
4. Neler Öğreneceksiniz ?
Kalite yönetim sistemi nedir ?
ISO 9001:2008 standardı neleri
içerir ?
Kaliteli ürün ya da hizmet
sağlamanın temelleri nelerdir ?
Kaliteyi hayata geçirmek için
nasıl bir yol izlemeli ?
11. 4 Kalite Yönetim Sistemi
4.1 Genel Şartlar
4.2 Dokümantasyon Şartları
4.2.1 Genel
4.2.2 Kalite El Kitabı
4.2.3 Dokümanların Kontrolü
4.2.4 Kayıtların Kontrolü
12. Genel Şartlar
Kuruluş, bu standardın öngördüğü şartlara
uygun olarak bir kalite yönetim sistemi
• oluşturmalı,
• dokümante etmeli,
• uygulamalı,
• sürekliliğini sağlamalı
• bunun etkinliğini sürekli iyileştirmelidir.
13. Genel Şartlar
•Prosesler, proseslerin sırası ve birbiriyle
etkileşimi tanımlanmalı,
•Proseslerin birbirine etkisi, sırası ve
operasyonların etkinliği belirlenmeli,
•Bilgi ve kaynak sağlanmalı,
•Prosesler izlenmeli, ölçülmeli ve analiz edilmeli,
•Hedeflere ulaşmak için sürekli iyileştirme
yapılmalı.
14. Genel Şartlar
Dış kaynaklı süreçler
tanımlanmalı,
Kontrol altında tutulmalı,
Dış Kaynaklı Proses :
Bir taşerona yaptırılan iş yükü;
Bakım-onarım, IPM,
Kalibrasyon, vb.
15. Dokümantasyon
Kalite politikasının ve kalite
hedeflerinin doküman haline
getirilmiş beyanları,
Kalite el kitabı,
Dokümante edilmiş prosedürler,
Proseslerin etkin plânlanmasını,
uygulanmasını ve kontrolünü
sağlamak için kuruluşun ihtiyaç
duyduğu dokümanlar,
Kayıtlar
16. Kalite El Kitabı
Kalite el kitabı oluşturulmalı
ve sürekliliği sağlanmalıdır.
İçeriği:
• Kalite yönetim sisteminin kapsamı,
hariç tutmalar,
• Dokümante edilmiş prosedürler /
bunlara atıflar,
• Proseslerinin birbirine olan
etkilerinin tarifi.
17. Dokümanların Kontrolü
Dokümante edilmiş bir prosedür olmalı.
Dokümanların yeterlilik açısından onaylanması,
Gözden geçirme, gerektiğinde güncelleştirilme ve tekrar
onaylanma,
Değişikliklerin ve güncel revizyon durumunun belirlenmesi,
Dokümanların kullanım noktalarında bulunabilirliği,
Dokümanların okunabilir kalması ve kolaylıkla
belirlenebilmesi,
Dış kaynaklı dokümanların belirlenmesi ve dağıtımının
kontrolü,
Eski dokümanların, kullanımının önlenmesi.
18. Kayıtların Kontrolü
Kayıtlar okunabilir olarak kalmalı, kolaylıkla ayırt
edilebilir ve tekrar elde edilebilir olmalıdır.
Dokümante edilmiş bir prosedür, kayıtların
•Muhafazası,
•Korunması,
•Tekrar elde edilebilir olması,
•Saklama süresi,
•Elden çıkarılması için gereken
kontrollerini
açıklamalıdır.
23. Müşteri Dün
• Mal ve Hizmete Aç
• Fazla Beklentisi Olmayan
• Bulduğu Ürün veya Hizmetten
Memnun Olan
• Fazla Eleştirmeyen
24. Müşteri Bugün
• Düşünce ve Davranışları
Hızla Değişen
• Daha Fazla İstekte
Bulunan
• Daha Fazla Nazlı Olan
25. Kalite Politikası
• Kuruluşun amacına uygun olmalı,
• KYS’nin şartlarına uyma ve etkinliğin sürekli
iyileştirilmesi taahhüdünü içermeli,
• Kalite hedeflerinin oluşturulması ve gözden
geçirilmesi için bir çerçeve oluşturmalı,
• Kuruluş içinde iletilmeli ve anlaşılmalı,
• Sürekli uygunluk için gözden geçirilmeli.
26. Kalite Hedefleri
S M A R T
Spesifik
Ölçülebilir
Kabul Edilebilir
Gerçekçi
Zaman Sınırlı
27. KYS’nin Planlanması
Yönetim; kalite yönetim
sisteminin plânlanmasını,
değişiklikler plânlanıp
uygulandığında, kalite
yönetim sisteminin
bütünlüğünün
sürdürülmesini
sağlamalıdır.
28. Sorumluluk ve Yetki
Üst yönetim,
sorumlulukların ve
yetkilerin,
tanımlanmasını ve
kuruluş içinde
iletimini
sağlamalıdır.
29. Yönetim Temsilci
Yönetimden bir temsilci atanmalı ve aşağıdaki
görevleri yapmalıdır:
• Proseslerin oluşturulmasını, uygulanmasını ve sürekliliğini
sağlamak,
• Sistemin performansı ve iyileştirilmesi için herhangi bir ihtiyaç
olduğunda üst yönetime rapor vermek,
• Kuruluşta, müşteri şartlarının bilincinde olunmasının
yaygınlaştırılmasını sağlamak.
30. İç İletişim
Etkili bir iç iletişim ağı kurulmalı, kalite sisteminin
bir parçası haline getirilmelidir.
31. Yönetimin Gözden
Geçirmesi
Kalite yönetim sistemini ve
bu sistemin, sürekli
uygunluğunu, yeterliliğini
ve etkinliğini sağlamak için
plânlanmış aralıklarla
gözden geçirme
yapılmalıdır.
32. Gözden Geçirme Girdisi
• Son toplantının notları,
• Eğitimi işaret eden uygunsuzlukların
yeniden gözden geçirilmesi,
• Eğitim ihtiyaçları,
• Alt yapı, iş ortamı ve kaynak ihtiyaçları,
• Tedarikçi/mal veren değerlendirmesi,
• İstatistiki teknikler için ihtiyaçların yeniden
gözden geçirilmesi,
• Önleyici faaliyet htiyacının yeniden gözden
geçirilmesi.
33. Gözden Geçirme Girdisi
• Kalite politikasının ve Kuruluş amaçlarının
yeniden gözden geçirilmesi
• Kalite yönetim sisteminin etkinliğinin ve
kuruluşun kalite politikası ile amaçlarına
uygunluğunun yeniden değerlendirilmesi,
• İşletme İlerleme Planının yeniden gözden
geçirilmesi,
• Önemli Düzeltici Faaliyet Talepleri,
• Yukarıdaki maddeden kaynaklanan Düzeltici
Faaliyet Taleplerinin verilmesi,
• Diğer işler,
• Bir sonraki toplantı.
34. Gözden Geçirme Çıktısı
• Kalite yönetim sisteminin
ve bu sisteme ait
proseslerin etkinliğinin
iyileştirilmesi,
• Müşteri şartları ile ilgili
ürünün iyileştirilmesi,
• Kaynak ihtiyaçları.
35. 6 Kaynak Yönetimi
6.1 Kaynakların Sağlanması
6.2 İnsan Kaynakları
6.2.1 Genel
6.2.2 Yeterlilik, Farkında Olma ve Eğitim
6.3 Alt Yapı
6.4 Çalışma Ortamı
36. Kaynakların Sağlanması
• KYS’ni uygulama, sürdürme
ve etkinliğini sürekli
iyileştirme,
• Müşteri şartlarının yerine
getirilmesi yolu ile müşteri
memnuniyetini artırmak
için gerekli kaynaklar
sağlanmalıdır.
37. İnsan Kaynakları
Ürün kalitesini etkileyen
işleri yapan personel,
uygun öğrenim, eğitim,
beceri ve deneyim
yönünden yeterli
olmalıdır.
38. Yeterlilik, Farkında Olma
ve Eğitim
• Ürün kalitesini etkileyen işleri
yürüten personel için gerekli
yeterlilik belirlenmeli,
• Eğitimi sağlanmalı veya bu gibi
ihtiyaçları karşılamak için diğer
tedbirler alınmalı,
• Alınan tedbirlerin etkinliği
değerlendirilmeli,
39. Yeterlilik, Farkında Olma
ve Eğitim
• Personelinin yaptıkları işlerin
öneminin ve uygunluğunun
farkında olması sağlanmalı ve
kalite hedeflerinin başarılması
için personelin nasıl katkıda
bulunacakları belirlenmeli,
• Öğrenim, eğitim, beceri ve
deneyim ile ilgili uygun kayıtlar
muhafaza edilmeli
42. 7 Ürün Gerçekleştirme
7.1 Ürün Gerçekleştirmenin Planlanması
7.2 Müşteri ile İlişkili Prosesler
7.2.1 Ürüne Bağlı Şartların Belirlenmesi
7.2.2 Ürüne Bağlı Şartların Gözden Geçirilmesi
7.2.3 Müşteri İle İletişim
7.3 Tasarım ve Geliştirme
7.4 Satın Alma
7.4.1 Satın Alma Prosesi
7.4.2 Satın Alma Bilgisi
7.4.3 Satın Alınan Ürünün Doğrulanması
43. 7 Ürün Gerçekleştirme
7.5 Üretim ve Hizmetin Sağlanması
7.5.1 Ürün ve Hizmet Sağlamanın Kontrolü
7.5.2 Ürün ve Hizmet Sağlanması İçin Proseslerin
Geçerliliği
7.5.3 Belirleme ve İzlenebilirlik
7.5.4 Müşteri Mülkiyeti
7.5.5 Ürünün Muhafazası
7.6 İzleme ve Ölçme Cihazlarının Kontrolü
44. Ürün Gerçekleştirmenin
Planlanması
• Kalite hedefleri ve ürün için şartlar,
• Proseslerin, dokümanların oluşturulması ve ürüne
özgü kaynakların sağlanması için ihtiyaçlar,
• Ürüne özgü gerekli doğrulama, geçerli kılma, izleme,
muayene ve deney faaliyetler ve ürün kabulü için
kriterler,
• Gerçekleştirme proseslerinin ve bunun sonucu
meydana gelen ürünün şartları karşıladığına dair
kanıtları sağlamak için gereken kayıtlar.
45. • Teslim ve teslim sonrası faaliyetler için
şartlar da dahil olmak üzere müşteri
tarafından belirtilmiş olan şartlar,
• Müşteri tarafından beyan edilmeyen
ancak, biliniyorsa tanımlanan veya
amaçlanan kullanım için gerekli olan
şartlar,
• Ürünle ilgili yasal ve mevzuat şartları,
• Varsa gerek göreceği ilâve şartlar
Ürüne Bağlı Şartların Belirlenmesi
46. Ürüne Bağlı Şartların
Gözden Geçirilmesi
Kuruluş, ürüne bağlı şartları gözden geçirmelidir.
Bu gözden geçirme, kuruluşun müşteriye ürünü
sağlamayı taahhüt etmesinden önce yapılmalı
ve;
•Ürün şartlarının tanımlanmasını,
•Önceden ifade edilenlerden farklı olan sözleşme veya
sipariş şartlarının çözümlenmesini,
•Kuruluşun tanımlanan şartları karşılama yeterliliğine
sahip olmasını sağlamalıdır.
47. Müşteri İle İletişim
• Ürün bilgisi,
• Tadiller de dahil olmak
üzere, başvurular,
sözleşmeler veya sipariş
alımı,
• Müşteri şikayetleri de dahil
olmak üzere müşteri geri
beslemesi.
48. Tasarım ve Geliştirme
• Plânlaması
• Çıktıları
• Gözden geçirilmesi
• Doğrulanması
• Geçerli kılınması (geçerliliği)
• Değişikliklerinin kontrolü
49. Satın Alma Prosesi
• Satın alınan ürünün, satın alma
şartlarına uygunluğunu sağlanmalı,
• Tedarikçiye ve satın alınan ürüne
uygulanan kontrolün tipi ve içeriği,
satın alınan ürünün sonraki ürün
gerçekleştirilmesine olan etkisine
veya nihaî ürüne bağımlı olmalı
50. Tedarikçi Kontrolü
• Tedarikçiler,kuruluş şartlarını
karşılayan ürün sağlama yeteneği
temelinde değerlendirilmeli ve
seçilmelidir.
• Seçme, değerlendirme ve tekrar
değerlendirme için kriterler
oluşturulmalıdır.
51. Satın Alma Bilgisi
Satın alma bilgisi, satın alınacak ürünü açıklamalı
ve uygun olduğu yerlerde aşağıdakileri
içermelidir:
• Ürün onayı, prosedürler, proses ve donanımlar için
şartları,
• Personelin niteliği için şartları,
• Kalite yönetim sistemi şartları.
52. Satın Alınan Ürünün Doğrulanması
Satın alınan ürünün
belirtilmiş satın alma
şartlarını karşılamasını
sağlamak için, gerekli
muayene veya diğer
faaliyetler oluşturulmalı
ve uygulanmalıdır.
53. Ürün ve Hizmet
Sağlamanın Kontrolü
• Ürünün karakteristiklerini açıklayan
bilgilerin bulunabilirliği,
• Gerekli olduğunda, çalışma
talimatlarının bulunabilirliği,
• Uygun teçhizatın kullanımı,
• İzleme ve ölçme cihazlarının
bulunabilirliğini ve kullanımı,
• İzleme ve ölçmenin uygulanması,
• Serbest bırakma, teslimat ve teslimat
sonrası faaliyetlerin uygulanması
54. Ürün ve Hizmet Sağlanması İçin
Proseslerin Geçerliliği
Elde edilen çıktının, sonraki
izleme ve ölçme ile
doğrulanamadığı yerlerdeki
üretim ve hizmet sağlama
prosesleri geçerli
kılınmalıdır.
55. Ürün ve Hizmet Sağlanması İçin
Proseslerin Geçerliliği
• Bu proseslerin gözden geçirilmesi ve
onaylanması için tanımlanmış kriterler,
• Teçhizatın ve personelin yeterliliğinin
onaylanması,
• Belirli metotların ve prosedürlerin
kullanılması,
• Kayıtlar için şartlar,
• Yeniden geçerli kılma.
57. Müşteri Mülkiyeti
Kullanım için veya ürün oluşturmak üzere
birleştirmek için sağlanan müşteri mülkiyeti,
tanımlanmalı, doğrulanmalı, korunmalı ve
güvenliği sağlanmalıdır
58. Ürünün Muhafazası
Kuruluş, iç proses süresince ve amaçlanan
teslimatın yerine ulaşıncaya kadar ürünün
uygunluğunu muhafaza etmelidir. Bu koruma,
tanımlamayı, taşımayı, ambalâjlamayı,
depolamayı ve muhafazayı içermelidir.
59. İzleme ve Ölçme
Cihazlarının Kontrolü
Ölçüm Cihazları;
• Belirlenmiş aralıklarla veya kullanımdan önce uluslararası veya
ulusal ölçme standartlarına kesintisiz bir zincirle izlenebilir ölçme
standartları ile kalibre edilmeli veya doğrulanmalıdır.
• Ayarlanmalı veya gerekli olduğunda tekrar ayarlanmalıdır.
• Kalibrasyon durumunu tespit etmeye imkan verecek şekilde
tanımlanmış olmalıdır.
• Ölçme sonuçlarını geçersiz kılacak biçimde ayarlanmamalı ve
bundan kaçınılmalıdır.
• Taşıma, bakım ve depolanma sırasında hasar ve bozulmalara karşı
korunmalıdır.
60. 8 Ölçme, Analiz
ve İyileştirme
8.1 Genel
8.2 İzleme ve Ölçme
8.2.1 Müşteri Memnuniyeti
8.2.2 İç Tetkik
8.2.3 Proseslerin İzlenmesi ve Ölçülmesi
8.2.4 Ürünün İzlenmesi ve Ölçülmesi
8.3 Uygun Olmayan Ürün Kontrolü
8.4 Veri Analizi
8.5 İyileştirme
8.5.1 Sürekli İyileştirme
8.5.2 Düzeltici Faaliyet
8.5.3 Önleyici Faaliyet
61. Genel
Kuruluş, aşağıdakiler için gerekli olan izleme,
ölçme, analiz ve iyileştirme proseslerini
plânlamalı ve uygulamalıdır:
a) Ürünün uygunluğunu göstermek,
b) Kalite yönetim sisteminin uygunluğunu sağlamak,
c) Kalite yönetim sisteminin etkinliğini sürekli
iyileştirmek.
63. İç Tetkik
Plânlanmış düzenlemelere , standardın
şartlarına ve kuruluş tarafından oluşturulan
kalite yönetim sistemi şartlarına uyulup
uyulmadığını, etkin olarak uygulanıp
uygulanmadığını ve sürdürülüp
sürdürülmediğini belirlemek için plânlı
aralıklarla iç tetkikler yerine getirilmelidir.
64. İç Tetkik
• Tetkik kriterlerinin, kapsamı, sıklığı ve metotları
tanımlanmalıdır.
• Tetkikçilerin seçimi ve tetkikin uygulanması, tetkik
prosesinin objektifliğini ve tarafsızlığını sağlamalıdır.
• Tetkikçiler kendi işlerini tetkik etmemelidir.
• Tetkiklerin plânlanması ve yerine getirilmesi,
sonuçların rapor edilmesi, kayıtların muhafaza
edilmesi için sorumluluklar ve şartlar dokümante
edilmiş bir prosedür içinde tanımlanmalıdır.
65. Proseslerin İzlenmesi ve Ölçülmesi
Kalite yönetim sistemi
proseslerinin izlenmesi
ve uygulanabilen
durumlarda ölçülmesi
için uygun metotlar
uygulanmalıdır.
66. Ürünün İzlenmesi
ve Ölçülmesi
Kuruluş, ürün şartlarının yerine
getirildiğini doğrulamak için
ürünün özellikleri izlemeli ve
ölçmelidir. Bu doğrulama,
ürün gerçekleştirme
prosesinin uygun
aşamalarında plânlanan
düzenlemelere göre
gerçekleştirilmelidir.
67. Uygun Olmayan Ürün
Kontrolü
Kuruluş, ürün şartlarına uymayan ürünün,
yanlışlıkla kullanımının veya teslimatının
önlenmesi için tanımlanmasını ve kontrol
edilmesini sağlamalıdır. Kontroller ve uygun
olmayan ürünün ele alınmasıyla ilgili
sorumluluk ve yetkiler, dokümante edilmiş bir
prosedür içinde tanımlanmalıdır.
68. Veri Analizi
• Müşteri memnuniyeti,
• Ürün şartlarına uygunluk,
• Önleyici faaliyet için
fırsatlar da dahil olmak
üzere, proseslerin ve
ürünlerin özellikleri ve
eğilimleri,
• Tedarikçiler.
69. Sürekli İyileştirme
• Kalite hedeflerini,
• Tetkik sonuçlarını,
• Verilerin analizini,
• Düzeltici ve önleyici faaliyetleri
• Yönetimin gözden geçirmesini kullanmak yolu ile
kalite yönetim sisteminin etkinliğini sürekli
iyileştirmelidir.
70. Düzeltici Faaliyet
Dokümante edilmiş prosedür;
• Uygunsuzlukların gözden geçirilmesi (müşteri şikayetleri
dahil),
• Uygunsuzlukların nedenlerinin belirlenmesi,
• Uygunsuzlukların tekrarlanmamasını sağlamak için faaliyet
ihtiyacının değerlendirilmesi,
• Gereken faaliyetin belirlenmesi ve uygulanması,
• Başlatılan faaliyetin sonuçlarının kayıtları,
• Başlatılan düzeltici faaliyetin gözden geçirilmesi
için şartları tanımlamak üzere oluşturulmalıdır.
71. Önleyici Faaliyet
Dokümante edilmiş bir prosedür;
• Potansiyel uygunsuzlukların ve bunların nedenlerinin
belirlenmesi,
• Uygusuzlukların oluşmasını önlemek için faaliyet ihtiyacının
değerlendirilmesi,
• İhtiyaç duyulan faaliyetin belirlenmesi ve uygulanması,
• Başlatılan faaliyetlerin sonuçlarının kayıtları,
• Başlatılan önleyici faaliyetlerin gözden geçirilmesi
için şartları tanımlamak üzere oluşturulmalıdır.