SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 9
Baixar para ler offline
Cilat jane te drejtat dhe e bashkpronarit
Te drejtat
1E drejta per te perfituar nga te ardhurat e sendit te perbashket ne perputhje me
pjesen e tij.Nqs i mohohet e drejta per gezimit e fryteve i drejtohet gjykates per padi
2 e drejta per te perdorur sendin e peebashket .
A perdorimi i sendit duhet te jete deri ne masen qe bashkpronari ka pjesen e tij
B perdorimi te mos pengoje bashpronaret e tjere .
3 e drejta per te disponuar pjesen e tij ne sendin e perashket.Mund ta tjetersoje
pjesen e tij ne favor te dikujt tjeter pasi ka te beje me tagrin e disponimit.4 e drejta
per tekerkuar pjestimin e sendit ne cdo kohe edhe sikur te kete marreveshje te
kunder midis bashkpronareve parashikoje detyrimin e bashpronareve qe te mos
pjestoje sendin .
Nqs ka nje marreveshje prej 5 vjetesh qe ndalon pjestimin ajo eshte e pavlefshme 5 e
drejta per te kekruar kthimin e pjeses se tij por edhe te te gjithe sendin e perbashket .
Padia e kthiimit te sendit por me kusht qe sendi ti kthehet te gjithe bashkpronareve .


Detyrimet e bashkpronarit

1 detyrimi per te paguar shpenzimet e nevojshme per te ruajtjen dhe gezimin e sendit
te perbashket
A shpenzime te domosdoshme =per ta ruajtur mirembajtje
B Shpenzime te dobishme =per ti shtuar vleren
C shpenzime luksi =ti rrise vleren per ta zbukuruar
2 detyrimi i bashkpronareve qe te shpeblejne per perdorimin e sendit bashkpronaret
e tjere ne rastet ku sendi i perbashket perdoret nga nje ose disa bashkpronare ke
mos u perdorur nga te gjithe bashkpronaret
3 detyrimi i bashkpronarit qe te paguaje ne perputhje me pjesen e tij detyrime te
ndryshme ligjore =tatimet taksat ,telefon energji




Pjestimi i sendit te perbashket
Pjestimi nuk ka marreveshje dhe nuk parashkruahet .pjestimin e kemi 2 lloje
1 pjestim me marreveshje ose vullnetar 2 pjestim me vendim ghygjesor .1pjestimi
vullnetar kur te gjithe bashkpronaret shfaqin vullnetin e lire per pjestimin
.marreveshja duhet te permbaje pervec vullnetit dhe pjeset takuese ne natyre te cdo
bashkpronari
.per sendet e paluajtshme kjo marrv behet me akt noteria dhe rregjistrohet ne
rregjistrin e pasurive te paluajtshme ne te kunder kjo marreveshje eshte e
pavlefshme .2pjestimi gjyqesor behet me kerkese te cdo bashkpronari para gjykates
,e cila i theret te gjithe ne gjykim .gjykimi ndahet ne 2 faza .1faza e pare
1 percakton rrethin e bashkpronareve 2 percakton rrethin e sendeve 3 percakton
pjeset ideale te cdo bashk.
Duhet bere kujdes ne percaktimin e rrethit te bashk ,gjykata cakton esperte teknike
per te provuar pershembull pretendimet e trashegimtareve ligjore .mund te behen
padi te ndryshme si e kerkimit te pasurise njohje e trashgimtarit ,padia e kerkimit te
sendit ,e deklarimit te fallsifikuar eetj .nuk futen ne pjestim ato sende qe jane pasuri
individuale
Pjestimi i sendit te perbashket 2
.ne rastet e pasurive te paluajtshme duhet te jene te rregjistruara .ghykata ne fazen e
ndarjes idelae duhet te kete parasysh prezumimin ligio qe percakton qe pjeset jane te
barabarta derisa bashkpronaret te provojne te kunderten .mbas kesaj gjykata merr
nje vendim te ndermjeten i cili mund te ankimohet ne apel ,nqs nuk ka ankim merr
formen e prere nuk gjykohen me asa nga apeli as nga gj e larte kalon ne fazene dyte
te pjestimit gjygjsor –faza e dyte ka te beje me ndarjen e sendit te perbashket ne
natyre .kriteri i pare –gjykata e ndan sendin duke respektuar pjeset qe kane pasur
bashk.kriteri i dyte-nqs nuk realizohet k1 gjykata ben ndarjen ne menyren me te
dobishme te mundur .kriteri 3 –per ndarjen e sendit gjykata te respektoje dhe
kriterin fizik pra rregullat e urbanistikes psh kriteri i 4 –nqs sendi nuk ndahet ne
natyre sendi scite ne ankand dhe ndahet vlera e tij .Kriteri i peste –nqs nje nga
bashkpronaret e kerkon sendin ne pronesi te tije ,ai duhet ti jape vleren ne perputhje
me pjeset e tyre bashkpronareve te tjere .brenda nje afati te percaktuar ne vendim
gjygjesor .kriteri i gjashte –nqs eshte nje banese sendi gjykata vendos qe sendin ta
mbaje nje bashkpronar dhe ai ti jape ne te holla vleren bashpronareve te tjere




Te drejtat e pronarit mbi sendin
Gezimi ,posedimi dhe disponimi .Gezimi eshte shfytezzimi i sendit sipas destinimit
te tij ekonomik .pra mundesia qe i njihet pronarit per te perfituar nga dobite
natyrale dhe nga frute e tij .
Disponimi =eshte mundesia e pronarit per te percaktuar fatin e sendit .disponimi
synon me ndryshimin e gjendjes juridike qe pronari kryen me persona te tjere shitje
,dhurim .posedimi =eshte sundimi efektiv mbi sendin .te drejta te tjera :e drejta e
pronarit te tokes mbi siperfaqen dhe nen te ,e drejta e pronarit per te percaktuar
kufijte midis pronave ,e drejta e pronarit per te kerkuar prerjen e degeve dhe
rrenjeve qe futen ne token e tij si dhe per te vjelur frutat .e drejta e pronarit qe te
perdore rrjedhat e ujit ose burimin publik




Detyrimet e pronarit
=kufizimet e pronesise
1 kufizime te pronesise per interes publik 2per interes privat ose fqinjesie
.1shpronesimi rekuizimi .
2 detyrimi i pronarit per te respektuar largesite midis drureve ate kufizoje zhurmat
b te mos pengoje ujrat qe kalojne ne pronen e tij .
3Detyrimi i pronarit te respektoje rregullat urbanistike .4detyrimi i pronarit te
mbledhe ujrat qe rrjedhin nga streha e tij ..
.




Fitimi i pronesise me kontrate
Qe pronesia te fitohet me kontrate duhet 1 kontrata te kete per qellim kalimin e
pronesise .3 menyrat e fitimit te pronesise me kontrate ,sendet e percaktuara
individualish ka 2 kushte =1 lidhja e contrate 2 kontrata te kete per qellim kalimin e
pronesise ;mbi sendet e percaktuara ne gjine =1lidha e contrates 2 kalimi i
pronesise3 dorezimi i sendit nqs nuk dorezohet sendi kontrata nuk eshte e lidhur .a
kur lidhen kontrata me persona te ndryshem per te njejtat sende te percaktuara ne
gjini pronesine e fiton personi te cilit jane dorezuar te parit sendet. B kur humb
sendi per forca madhore ,ose rastesisht rreziku bie mbi shitesin nese se ka dorezuar
te bleresi.Fitimi i pronesise per sendet e paluajtshme .1 te behet lidhja e contrate si e
ka percaktuar ligji .2 qellimi i contrate kalimi i pronesise .fiti mi pronesise me
trashegimi behet me ligj ose me testament .
Fitimi i pronesise me mirebesim i sendeve te luajtshme



Fitimi i pronesise me kontrate
2
1 duhet qe tjetersuesi te jete pronari i sendit (perndryshe i pavlefshem)ky perjashti
behet per sendet qe kane nevoje per
 qarkullim civil ne te under humbasin funksionin
Subjekti duhet te plotesoje kushtet pozitive dhe negative .kushtet pozitive qe te fitoje
prons me mirebesim 1send i luajtshem 2 te ekzistoje veprimi juridik midis tjetersuesi
dhe fituesit 3 fituesi i sendit te jete nemirebesim .eshte me mirebesim kur nuk e ka
ditur dhe nga teresia e rrethanava nuk ishte i detyruar ta dinte se tjetersuesi nuk
ishte pronari .4 sendi duhet te jete dorezuar fituesit .ath behet pronar .kur i sht te
njejtin sent shume personave pronar behet ai qe e merr i pari ne dorezim sendin
edhe pse e ka bere contrate me vone se te tjeret .kushtet negative –1Sendi te mos jete
i vjedhur
2sendi te mos i kete humbur pronarit 3 sendi te mos jete prone publike ose i vene
peng .perjashtim fituesi me mirebesim behet pronar i monedhave dhe letrave me
vlere edhe sikur te kene humbur a vjedhur .




Fitimi I pronesise me parashkrim fitues me titull
Vete parashkrimi perbehet nga dy elemente 1 posedimi I sendit dhe 2 kalimi I kohes
se percaktuar ne ligj .me titull=
Keto kushte 1 .qenia apo ekzistenca e nje sendi te afte per tu fituar me parashkrim (te
gjitha llojet e sendeve qe jane ne qarkullim te lire civil )nuk ka rendesi send I
lauajtshem apo I paluajtshem .2te egzistoje nje veprim juridik I lidhur midis
subjekteve dmth te ekzistoje titulli qe ka 2 kushte te jete a. ligjshem dhe b. te kete
qellim kalimin e pronesise .3te ekzistoje posedimi I sendit


.ky posedim duhet te jete .1.i vazhdueshem qe te jete uniforme te perserite pushteti
mbi sendin kohe pas kohe .
2 .posedimi duhet te jete I panderprere ,moshumbja e posedimit ,kur nuk ka
shkeputje me ndonje veprim pozitiv vete poseduesi .posedimi nuk quhet I nderprere
edhe kur ja ka dhene te 3 .brenda 6 muave ai duhet te beje padine e rivendosjes se
posedimit .humbja e posedimit =nderpreje me shume se 6 muaj ,heqaja dore ,kur
poseduesi deklaron se nuk e posedon me sendin.nuk ka rendesi nese poseduesi eshte
me keq ose 4 .kalimi I kohes se percaktuar ne ligj .5 vjet sendet e luajtshme dhe 10
vjet sendet e luajtshme.keto afate dyfishohen nqs poseduesi eshte me keqbesim ,pra
kur e dinte se sendin nuk po ja merrte pronarit .




Fitimi I pronesise me parashkrim fitues pa titull
a.sendi duhet te jete I paluajtshem b.posedimmi. sendit .posedimi duhet te jete I qete
.kur e posedon sendin pa nderhyrje nga te trete .keto nderhyrje muan te jene marrja
e posedimit .me ngritjen e padise nga nje person I trete i cili kerkon posedimin e
sendit .ne kete rast mjafton vetem ngritja e padise nga ana e personit te 3
pavaresisht faktit se nese pranohet apo jo nga gjykata kjo padi sjell posedimin jot e
qete te sendit =



ky eshte dhe dallimi I posedimit te panderprere dhe atij te qete .c.sjellja e poseduesit
si pronar ka 2 ane te jashtmen ku duhet ti krijoje te tjereve bindjen se eshte pronar
dhe 1 te mirembaje sendin 2 mbrojtja e atecashme 3 pengimi I te treteve qe te
perdorin sendin .te kete bindjne e brendshme te kete shpirten I pronarit .d.te kaloje
koha e percaktuar ne ligj e cila ne kete rast eshte mbi 20 vjet .
me fitimin e pronesise se sendve te paluajtshme qofte me titull qofte pa titull behet
duhet te beje regjistrimin ne zrpp .personi qe pretendon se ka fituar pronesine duhet
te ngreje padi per njohjen e pronesise .vendimet e gjykates kane vetem karakter
njohes

fitimi I pronesise mbi sendet pa zot
sende pa zot konsiderohen ato qe nuk I perkasin askujt dhe ato te braktisura nga
pronari .keto sende ndahen ne 2 grupe
1 sende pa pronar 2 sende nga te cilat pronari ka hequr dore .1 mund te konsiderohen
pyje kullota ,ujra qe nuk jane prone publike shteterore ose private mallet kodrat si
dhe te gjitha ato sende qe nuk kane pronar 2 .hyjne te gjitha ato sende te luajtshme
ose te paluajtshme te cilat kane qene me pare ne pronesi te nje subjekti I cili ka
hequr dore.



pronari mund te heqe dore ng prona me shkrim me goje me veprime dhe me heshtje
.ky parim nuk vlen per sendet e paluajtshme sepse behet me akt noterial dhe
regjistrohet ne zrpp .ne ligj percaktohet se sendet pa zot jane te shtetit dhe kalimi I
tyre ne pronesi te shtetit behet me vendim gjykate .pronesia mbi sendet pa zot nuk
fitohet me pushtim .shteti eshte pronar me te drejta te plota dhe mund ti shese ti jape
ne perdorim ,te kryeje cdo veprim tjeter juridik te ligjshem .fitimi I pronesisi I ketyre
sendeve behet me menyrat klasike te fitimit te pronesise si per sendet e tjera .




Humbja e te drejtes se pronesise
Per humbjen e pronesise behet fjale ne nesin 191 .ne baze te kesaj dispozite pronesia
humbet ku fitohet nga nje tjeter ose kur hiqet dore prej saj .nga kjo del se menyrat e
fitimit te pronesise se rregullt jane njekohesisht edhe menyra humbjee te pronesise
per pronarin e meparshem .pra nga trasferimi I se drejtes se pronesise ndodh
humbja per pronarin qe kishte pronesine dhe fitimi per pronarin ee ri .psh nje
kontrate shitje per shitesin kontrata eshte humbje pronesie .humbja e pronesise
mund te ndodhe me vullnetin e pronarit dhe pa vullnetin e tij .

pronesia humbet me vullnetin e pronarit kur ai me veprime juridike ia kalon
pronesine nje personi tjeter me heqje dore nga pronesia ..per sendet e paluajtshme
heqja dore ne dobi nje tjetri eshte e vlefshme kur behet me akt noterial dhe
regjistrohet .pronesia humbet kunder vullnetit me shpronesimin ,parashkrim fitue
ne baze te vendimeve gjyqsore ,nga bashkimi nga perzierja e perpunimi e me
pushtim .humbja e pronesise pa vullnetin e pronarit ndodh edhe kur sendi zhduket
nga ndonje ngjarje .humbja e pronesise mund te jete relative ose absolute .humbja
eshte absolute kur nuk fitohet nga ndonje person tjeter psh konsumimi I sendit
,humbja e sendit nga ngjarje te ndryshme si zjarr permbytje ,.humbja e pronesise
eshte relative kur ajo fitohet nga nje person tjeter psh me kontrate shitje shkembimi
me shpronsim ,me bashkim etje .

Dallimi I perkatesinave dhe gjithsinave aksesore.
Dallimi I sendeve aksesore dhe sendeve perkatesina pra pjeseve perberese gjithcka
qe eshte bashkuar me nje send dhe nuk mund te ndahet prej tij pa I shkaktuar nje
dem dallimi 1 .perkatesinat I jane bashkuar nje sendi dhe nuk ndahen dot pa
shkatuar dem ndersa aksesoret jane te destinuar ti sherbbyer ne menyre te
vazhdueshme nje sendi tjeter ose per ta zbukuruar ate .2. perkatesinat jane pjese
perberese dhe nuk mund te qendrojne te pavarura juridikisht ne qarkullim civil
ndersa sendet aksesore jane te pavaruara nga kryesori dhe mund te qendroje
juridikisht te pavarura .garazhi I nje makine mund te shitet vec .ndersa gomat e nje
makine nuk mund te shiten me vete .


Ckuptoni me trashegimi dhe cilat jane palet trashegimia duhet te plotesoje 2 kushte 1
te vertetohet vdekja e personit 2 .te vertetohet se personi ka te drejta dhe detyrime
.trashegimia eshte kalimi me ligj ose me testament I pasurise te personit te vdekur
nje ose me shume persona sipas rreegullave te caktuara ne kete kod .kemi 2
tashegimi 1 me ligj me 2 me testament .palet jane te tretet ,sepse trashegimlenesi
nuk mund te kosiderohet pale per vete gjendjen e tij juridike ..koha e celjes se
trashegimise eshte pas vdekjes se trashegimlenesit .kemi vdekje natyrore dhe vdekje
civile ku shpallet nga gjykata me vendim te forms se prere .zbatohet ligji I kohes kur
ka vdekur trashegimlenesi


.vendi I celjes eshte vendbanimi I fundit I trashegimlenesit nqs ska ath vendi ku
ndodhet pasuria me e madhe .heqja dore behet vetem ne vendin ku eshte celur
trashegimia .zotesia per te trasheguar 1personi te jete I gjalle ne kohen ee celjes 2 te
jete ne rradhen e trashegimtareve .
Perjashtim =mund te trashegoje ai prezumohet te jete zzene ne kohen e celjes see
trashegimise dhe ka lindur 300 dite mbas vdekjes se trashegimlenesit .padenjesia
E vret , mashtron fallsifikon testamentin .deshemi e rreme .falja =me akt noterial 2
me testament 3.me percaktim ne hollesishem ne testament .heqja dore me shkrim
.regjistrohet ne gjykaten e rrethit eshte e parevokueshme ,heqja dore eshte e drejte e
trashegueshme ,afati 3 muaj dhe 6 muaj .




Trashegimia me ligj
Femijet nga martesa dhe jashte martese trashegojne njesoj .femijet ligjerisht te
biresuar trashegojne njesoj .i biresuari nuk mund te trashegoje nga familja e tij e
origjines dhe as ajo nuk mund te trashegoje ate .kur nje person biresohet nga
bashkshorti tjeter femija I bresuar nuk e humb te drejten te trashegoje nga familja
origjine.edhe pse eshte I biresuar nga bashkshorti I mamase natyrale .ne radhen e
pare thiren ne trashegimi femijet .ne kategorine e dyte hyn bashkshortitja .ne
kategorine e trete jane prinderit e trashegimlenesit .ne kategorine e katert jane
motrat e vellezerit ne rast se keta nuk plotesojne kushtet me zevendesim femijet e
tyre .nje kategori tjeter gjushja gjyshi I trashegimlenesit .kategori tjeter kemi
personat e paafte per pune qe jane ne ngarkim te trashegimlenesit dhe qe kishte
jetuar 1 vit si pjesetar I familjes .Ne rradhe te pare thirren femijet e bashkshortja
duke trasheguar ne pjese te barabarta .ne rast ten je femije te vdekur kjo pjese
ndahet ne pjese te barabarta midis pjesetarve te tjere .

Trashegimia me ligj part 2
Kur pervec bashkshortes nuk ka te tjere ne radhe te pare thiren ato ne trete .nqs deri
ne rradhe te trete ska njeri pasuria I kalon e gjitha bashkshortit .ne rradhe te dyte
thirret bashkshortaj pa femije ,prinderit dhe personat e paafte per pune
.bashkshortja ne rradhe te 2 dhe te 3 merr jo me pak se 1 e dyta .personi I paafte
trashegon sa prinderit .ne rradhe te trete bashkshortja pa femije ose I paafti nqs
eshte trashegimtar I vetem .
Gjyshi gjyshja ,vellezer motra .nqs se do te jetonin kushurinjte 3 dhe 5 ath prania e 3
do te perjashtonte kushuririn 5nga trashegimia .nqs bashkshorti ne rradhen e trete
ska konkurente I merr te gjitha vete .trashegimia me zevendesim .mund te ngelet nje
vend bosh se personi mund te kete vdekur para trashegimlenesit ka hequr dore
eshte I padenje etj ath e zevendesojne me nje person I cili ka po ato te drejta dhe
pjese sa I pari .psh babai vdes ose e zevendesojne 4 femijet qe marrin pjesen e babait
.zevendesimi zbatohet vetem per femijet e femijeve dhe femijet e motrave e
vellezerve .e drejta e shtimit .personi qe ka vdekur ka qene I padenje etje nuk ka
trashegimtare q eta trashegojne me zevendesim ne kete rast pjesa e tij I shtohet
bashketrashegimtareve te se njejtes rradhe .




Padia e rivendikimit
Pronaribashkpronari ka te drejte te ngeje padine per te kerkuar sendin nga cdo
posedues ose mbajtes I tij .me kete padi kekohen njekohesisht 1 detyrimin e te
paditurin qe ta njohe si pronar 2 kthimin e posedimit te sendit te tij .nqs kemi vetem
1 ath jemi perpara padise se njohjes .ushtrohet mbi te gjitha sendet e paluajtshem
.por edhe te luajtshme me kusht qe te jete te pazevendesueshme (gjithesina )ose
individualisht I percaktuar .kjo padi quhet padia e pronarit joposedues kunder
poseduesit jo pronar .edhe nqs pronarit eshte marre nje cope toke nga e gjitha ai
eshte zveshur nga posedimi I komplet tokes


.posedimi eshte nje e drejte unike qe ushtrohet mbi te gjithe sendin .pra ne kete rast
ndodhemi para padise se riv .ne rast se zhveshja shkon me pak se gjysma e pjeses se
sendit kemi padine mohuse dhe nqs zhveshja shkon me shume se gjysmen e pjses se
sendit ath pa riv .legjitimiteti aktiv ai qe kerkon posedimin e sendit duhet te jete
pronari .ka 3 raste kur nuk mund te jete pronari 1 per sendet qe jane ne pronesi te
shtetit 2 shoqerite anonime me capital shteteror .3kreditori pengmarres..legjitimiteti
pasiv –padia duhet ngritur pikerisht ndaj personit qe e ka zhveshur nga posedimi
.ndodh qe personi qe ka posedimin te jete I ndryshem nga ai qe e ushtron posedimin
.qe te quhet posedues I paligjshem nuk duhet te jete ne keqbesim apo mirebesim
.keto dy legjitimitete duhet te egzistojne njekohesisht perndryshe padia bie .




Humbja e pronesise pa vullnet 1 sendet e luajtshme kur jane dhene me shperblim 2
sende te paluajtshme kur kane kaluar 20 vjet
Action diabolika te provuarit e padise
Paditesi duhet te sjelle fakte mbi pronesine e tij ,pra ai ka barren e proves .ne fillim
duhet pare nese paditesi e ka fituar pronesine ne menyre origjinale apo te
prejardhur .nqs eshte me menyre te prejardhur paditesi duhet te provoje pronesine e
tij deri sa te arrije ne menyren origjinale e cila I perket kohes se zogut 1925-
28.deshmitaret vetem per sendet e luajtshme .por nqs e ka fituar me parashkrim
fitues pa titull lejohen deshmitare .nqs nuk kthehet dot sendi ath kekohet
demshpermbimi .


kur ngrihet padia e rivendikimit 1 kur I padituri e ka zhveshur nga posedimi I sendit
pronarin 2 kur I padituri e ka pasur sendin ne posedim te ligjshem dhe refuzon tja
ktheje pronarit edhe pse eshte I detyruar .3.kur I padituri e ka nje posedim te
pavlefshem .4 kur posedimi I eshte hequr pronarit dhe I ka kaluar me nje akt
administrati te paligjshem nje tjetri .5 kur pronarit I eshte hequr posedimi I sendit
duke I kaluar nje tjetri mbi bazen e nje akti administrativ ku ekzekutimi I te cilit
eshte I paligjshem .

Dallimi padi rivendikimi padi mohuese .1 te padia e riv pronari zhvishet nga tagra e
posedimit dhe te gezimit te sendit te cilat ushtrohen nga I padituri ndersa te padia
mohuese pronari pa u jsendit pengohet te gezohe sendin lirisht 2 te padia e rivendik
qellimi eshte njohja si pronar dhe kthimi I posedimit pronarit .3 .objekti ne padine e
riv eshte 2 elemente 1 detyrimi I te paditurit te njohe pronarin dhe 2 detyrimi I
kthimit te posedimit .ne padine mohuese 4 elemente 1 njohja si pronar I paditesit 2
pushimi I cenimit te prones .3 moperseritja e cenimit ne te ardhmen 4 shperblimi
per demin e shkaktuar , ne padine e rivendikimit eshte me e rende zhvesh pronarin
nga dy tagra kyesore si posedimi dhe gezimi ndersa ne padine mohuese nuk e zhvesh
nga tagrat e pronarit por e pengon ne ushtrimin e te drejtes se gezimit
.kur ngrihet padia mohuese1 kur I padituri ceneon pronesine e paditesit me
pretendime se eshte vete pronar 2 .kur I padituri cenon pronesine pa pretenduar se
eshte pronar por ben veprime qe pengojne gezimin e sendit 3 kur I padituri cenon
prnesine me pretendime se ka barre mbi sendin e paluajtshem (duhet ta provoje I
padituri )4 kur nuk respektohen marredheniet e fqinjesise .5 kur se bashku me
sendet e te paditurit I cili eshte debitor jane sekuestruar dhe gabimisht sendet e
paditesit

Posedimi si e drejte me vete .posedimi eshte sundimi efektiv mbi sendin dhe te
drejtat reale te tij .posedimi eshte nje e drejte faktike dhe jo juridike ,object I
posedimit nuk mund te jete 1 hipoteka 2 e drejta e trashegimise 3 e drejta autorit .4
nje liber I vecante (gjithesiant )5.te drejtat jo reale .6 .servitutet vijuese te
padukshme dhe vijuese .kemi posedim nga pronari dhe jo pronari pos I ligjshem I
paligjshem (pushtimi) posedim me mirebesim dhe me keqbesim .
Menyrat e fitimit te posedimit 1 me ane te veprimeve juridike- 1kontrate qeraje
,huaperdorje ,uzurkfrukt ,peng 2 me trashegim 3 me pushtim vetem sendet e
luajtshme ,te abandonuara ,kafshe te egra .
4. me ligj kur ka nje dispozite ligjore psh gjykata heq zotesine per te vepruar
bashkshortit ,posedimi kalon bashkshortja .5.me akte administrative –per shkak te
fatkeqesise natyrore te jepet nje banese perhohesisht .

Dallimi midis testamentit dhe kontrates se dhurimit
1testamenti eshte veprim mortis causa ndersa kontrata inter vivos 2.testamenti
veprim juridik I njeanshem ,kontrata I dyanshem .3testameti veprim formal ,solem
,kontrata nuk eshte vetem kur dhurojme sende te paluajtshme .4.me testament
disponohet pasuria e tashme por edhe ajo e ardhshme kontrata kalon pronesia mbi
disa sende te caktuara .5.testamet perftiton te drejta dhe detyrime ne kontrate vetem
te drejta mbi sendin 6.testamenti me afat te papercaktuar pezullues ,kontrata pa afat
.7.testamenti eshte akt I revokueshem kontrata jo dhuruesi duhet te tregoje arsyet
pse e revokon dhe ka barren e proves .8.ne testament zbatohen dispozita te
trashegimise ne kontrate e te drejtes se detyrimeve




Uzurfrukti dhe karakteristikat e tij
Uzurfrukti eshte e drejta e nje personi per te perdorur dhe gezuar nje send te huaj
njelloj sit e ishte pronari .karakteristika 1 uzukfrukti I njep te drejten nje personi per
te gezuar sendin e nje tjetri 2.uzurfrukti eshte nje e drejte e perkoheshme ,shuhet me
vdekjen e uzukfruktarit .3 uzukfruktari duhet te ruaje dhe mirembaje sendin .
4.te gjithe personat e tjere jane te detyruar te respektojne te drejten e uzukfruktarit
.5.tagrat qe ka uzukfruktari jane me te medha se ato qe ka pronari .6.pronari I sendit
nuk mund te pengoje uzukfruktarin ne gezimin e sendit 7.uzukfruktari ka detyrimin
te mos e prishe funksionin ekonomik dhe shoqeror te sendit .
8.uzukfrukti vendoset zakonisht per sendet e pakonsumueshme .

Barra dhe legu dallime
1 legu perfaqeson detyrimin e nje ose disa trashegimtareve testamentare qe tu japin
nje perfitim pasuror nje ose disa trashegimtareve ligjore ndersa barra perfaqeson
detyrimin e trashegimtareve testamentare te kryejne veprime ne dobi te shoqerise 2
perfitues te legut jane nje ose disa persona te percaktuar nga testatori .ndersa tek
barra eshte e gjithe shoqeria komuniteti .3. tek legu per testarorin ka kufizime.nese
testatori ka trashegimtare te te treja rradheve mund te percaktoje nje trashegimtar
ligjor .dhe nqs ska ne keto 3 rradhe mund te caktoje si legatare cdo person .barra nuk
ka kufizime mund te ngarkoje cdo trashegimtar pavaresisht ekzistencen e
trashegimtareve ligjore te 3 rradhave te para.4.tek legu shkaku eshte perfitimi
ndersa tek barra perfitimi qe do te marre komuniteti .

Mais conteúdo relacionado

Destaque

Brian Gallardo (Professional Persona Project)
Brian Gallardo (Professional Persona Project)Brian Gallardo (Professional Persona Project)
Brian Gallardo (Professional Persona Project)gallardoestate
 
Präsentation saalto kontaktpflege journalisten
Präsentation saalto   kontaktpflege journalistenPräsentation saalto   kontaktpflege journalisten
Präsentation saalto kontaktpflege journalistenCyberForumKA
 
The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...
The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...
The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...Merryck_Mentors
 
Comunicat 30
Comunicat 30Comunicat 30
Comunicat 30kruskis
 
Husqvarna accesorios 2011_es
Husqvarna accesorios 2011_esHusqvarna accesorios 2011_es
Husqvarna accesorios 2011_esmaquinariagrau
 
Imágenes Multiperspectiva
Imágenes MultiperspectivaImágenes Multiperspectiva
Imágenes MultiperspectivaDavid Calabuig
 
Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...
Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...
Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...Codemotion Tel Aviv
 
Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...
Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...
Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...Andrés Gómez
 
SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...
SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...
SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...Guido Allegrezza
 
e drejta nderkombetare private
 e drejta nderkombetare private e drejta nderkombetare private
e drejta nderkombetare privateNasuf GËRMIZAJ
 
Enhance performance by benchmarking your bench strength
Enhance performance by benchmarking your bench strengthEnhance performance by benchmarking your bench strength
Enhance performance by benchmarking your bench strengthDr. Donald M. Carmont
 
El uso de la nube para la eficacia empresarial
El uso de la nube para la eficacia empresarialEl uso de la nube para la eficacia empresarial
El uso de la nube para la eficacia empresarialCIT Marbella
 

Destaque (19)

Brian Gallardo (Professional Persona Project)
Brian Gallardo (Professional Persona Project)Brian Gallardo (Professional Persona Project)
Brian Gallardo (Professional Persona Project)
 
Hoy
HoyHoy
Hoy
 
Präsentation saalto kontaktpflege journalisten
Präsentation saalto   kontaktpflege journalistenPräsentation saalto   kontaktpflege journalisten
Präsentation saalto kontaktpflege journalisten
 
Physical Phone Personalisation
Physical  Phone PersonalisationPhysical  Phone Personalisation
Physical Phone Personalisation
 
The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...
The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...
The Neuroscience of Wisdom - The Development and Application of Wisdom in a B...
 
Comunicat 30
Comunicat 30Comunicat 30
Comunicat 30
 
Husqvarna accesorios 2011_es
Husqvarna accesorios 2011_esHusqvarna accesorios 2011_es
Husqvarna accesorios 2011_es
 
Imágenes Multiperspectiva
Imágenes MultiperspectivaImágenes Multiperspectiva
Imágenes Multiperspectiva
 
Musicolandia
MusicolandiaMusicolandia
Musicolandia
 
Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...
Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...
Developing for Android TV and the Nexus player - Mihai Risca & Alexander Wegg...
 
El Buscón, metabuscador de la BNE
El Buscón, metabuscador de la BNEEl Buscón, metabuscador de la BNE
El Buscón, metabuscador de la BNE
 
Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...
Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...
Role of public supercomputing centers in the promotion of HPC on Cloud: the C...
 
Me enamore de miiii
Me enamore de miiiiMe enamore de miiii
Me enamore de miiii
 
SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...
SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...
SPID e Identità Digitale - Una sfida per l'Italia che cambia (aggiornamento) ...
 
e drejta nderkombetare private
 e drejta nderkombetare private e drejta nderkombetare private
e drejta nderkombetare private
 
Enhance performance by benchmarking your bench strength
Enhance performance by benchmarking your bench strengthEnhance performance by benchmarking your bench strength
Enhance performance by benchmarking your bench strength
 
Agustina
AgustinaAgustina
Agustina
 
El uso de la nube para la eficacia empresarial
El uso de la nube para la eficacia empresarialEl uso de la nube para la eficacia empresarial
El uso de la nube para la eficacia empresarial
 
CIANURO Y PLOMO
CIANURO Y PLOMOCIANURO Y PLOMO
CIANURO Y PLOMO
 

Mais de Esi Hasko

Maxialumin Katalog punimesh
Maxialumin Katalog punimeshMaxialumin Katalog punimesh
Maxialumin Katalog punimeshEsi Hasko
 
Kasuse mbi trashegimine esi hasko
Kasuse mbi trashegimine esi haskoKasuse mbi trashegimine esi hasko
Kasuse mbi trashegimine esi haskoEsi Hasko
 
E drejta familjare esi hasko
E drejta familjare esi haskoE drejta familjare esi hasko
E drejta familjare esi haskoEsi Hasko
 
E drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoE drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoEsi Hasko
 
E drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoE drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoEsi Hasko
 
E drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoE drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoEsi Hasko
 
Leksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi haskoLeksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi haskoEsi Hasko
 

Mais de Esi Hasko (9)

Maxialumin Katalog punimesh
Maxialumin Katalog punimeshMaxialumin Katalog punimesh
Maxialumin Katalog punimesh
 
MAXIALUMIN
MAXIALUMINMAXIALUMIN
MAXIALUMIN
 
Maxialumin
MaxialuminMaxialumin
Maxialumin
 
Kasuse mbi trashegimine esi hasko
Kasuse mbi trashegimine esi haskoKasuse mbi trashegimine esi hasko
Kasuse mbi trashegimine esi hasko
 
E drejta familjare esi hasko
E drejta familjare esi haskoE drejta familjare esi hasko
E drejta familjare esi hasko
 
E drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoE drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi hasko
 
E drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoE drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi hasko
 
E drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi haskoE drejta autorit esi hasko
E drejta autorit esi hasko
 
Leksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi haskoLeksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi hasko
 

Cilat jane te drejtat dhe detyrimet e bashkpronarit esi hasko

  • 1. Cilat jane te drejtat dhe e bashkpronarit Te drejtat 1E drejta per te perfituar nga te ardhurat e sendit te perbashket ne perputhje me pjesen e tij.Nqs i mohohet e drejta per gezimit e fryteve i drejtohet gjykates per padi 2 e drejta per te perdorur sendin e peebashket . A perdorimi i sendit duhet te jete deri ne masen qe bashkpronari ka pjesen e tij B perdorimi te mos pengoje bashpronaret e tjere . 3 e drejta per te disponuar pjesen e tij ne sendin e perashket.Mund ta tjetersoje pjesen e tij ne favor te dikujt tjeter pasi ka te beje me tagrin e disponimit.4 e drejta per tekerkuar pjestimin e sendit ne cdo kohe edhe sikur te kete marreveshje te kunder midis bashkpronareve parashikoje detyrimin e bashpronareve qe te mos pjestoje sendin . Nqs ka nje marreveshje prej 5 vjetesh qe ndalon pjestimin ajo eshte e pavlefshme 5 e drejta per te kekruar kthimin e pjeses se tij por edhe te te gjithe sendin e perbashket . Padia e kthiimit te sendit por me kusht qe sendi ti kthehet te gjithe bashkpronareve . Detyrimet e bashkpronarit 1 detyrimi per te paguar shpenzimet e nevojshme per te ruajtjen dhe gezimin e sendit te perbashket A shpenzime te domosdoshme =per ta ruajtur mirembajtje B Shpenzime te dobishme =per ti shtuar vleren C shpenzime luksi =ti rrise vleren per ta zbukuruar 2 detyrimi i bashkpronareve qe te shpeblejne per perdorimin e sendit bashkpronaret e tjere ne rastet ku sendi i perbashket perdoret nga nje ose disa bashkpronare ke mos u perdorur nga te gjithe bashkpronaret 3 detyrimi i bashkpronarit qe te paguaje ne perputhje me pjesen e tij detyrime te ndryshme ligjore =tatimet taksat ,telefon energji Pjestimi i sendit te perbashket Pjestimi nuk ka marreveshje dhe nuk parashkruahet .pjestimin e kemi 2 lloje 1 pjestim me marreveshje ose vullnetar 2 pjestim me vendim ghygjesor .1pjestimi vullnetar kur te gjithe bashkpronaret shfaqin vullnetin e lire per pjestimin .marreveshja duhet te permbaje pervec vullnetit dhe pjeset takuese ne natyre te cdo bashkpronari .per sendet e paluajtshme kjo marrv behet me akt noteria dhe rregjistrohet ne rregjistrin e pasurive te paluajtshme ne te kunder kjo marreveshje eshte e pavlefshme .2pjestimi gjyqesor behet me kerkese te cdo bashkpronari para gjykates ,e cila i theret te gjithe ne gjykim .gjykimi ndahet ne 2 faza .1faza e pare 1 percakton rrethin e bashkpronareve 2 percakton rrethin e sendeve 3 percakton pjeset ideale te cdo bashk. Duhet bere kujdes ne percaktimin e rrethit te bashk ,gjykata cakton esperte teknike per te provuar pershembull pretendimet e trashegimtareve ligjore .mund te behen padi te ndryshme si e kerkimit te pasurise njohje e trashgimtarit ,padia e kerkimit te sendit ,e deklarimit te fallsifikuar eetj .nuk futen ne pjestim ato sende qe jane pasuri individuale
  • 2. Pjestimi i sendit te perbashket 2 .ne rastet e pasurive te paluajtshme duhet te jene te rregjistruara .ghykata ne fazen e ndarjes idelae duhet te kete parasysh prezumimin ligio qe percakton qe pjeset jane te barabarta derisa bashkpronaret te provojne te kunderten .mbas kesaj gjykata merr nje vendim te ndermjeten i cili mund te ankimohet ne apel ,nqs nuk ka ankim merr formen e prere nuk gjykohen me asa nga apeli as nga gj e larte kalon ne fazene dyte te pjestimit gjygjsor –faza e dyte ka te beje me ndarjen e sendit te perbashket ne natyre .kriteri i pare –gjykata e ndan sendin duke respektuar pjeset qe kane pasur bashk.kriteri i dyte-nqs nuk realizohet k1 gjykata ben ndarjen ne menyren me te dobishme te mundur .kriteri 3 –per ndarjen e sendit gjykata te respektoje dhe kriterin fizik pra rregullat e urbanistikes psh kriteri i 4 –nqs sendi nuk ndahet ne natyre sendi scite ne ankand dhe ndahet vlera e tij .Kriteri i peste –nqs nje nga bashkpronaret e kerkon sendin ne pronesi te tije ,ai duhet ti jape vleren ne perputhje me pjeset e tyre bashkpronareve te tjere .brenda nje afati te percaktuar ne vendim gjygjesor .kriteri i gjashte –nqs eshte nje banese sendi gjykata vendos qe sendin ta mbaje nje bashkpronar dhe ai ti jape ne te holla vleren bashpronareve te tjere Te drejtat e pronarit mbi sendin Gezimi ,posedimi dhe disponimi .Gezimi eshte shfytezzimi i sendit sipas destinimit te tij ekonomik .pra mundesia qe i njihet pronarit per te perfituar nga dobite natyrale dhe nga frute e tij . Disponimi =eshte mundesia e pronarit per te percaktuar fatin e sendit .disponimi synon me ndryshimin e gjendjes juridike qe pronari kryen me persona te tjere shitje ,dhurim .posedimi =eshte sundimi efektiv mbi sendin .te drejta te tjera :e drejta e pronarit te tokes mbi siperfaqen dhe nen te ,e drejta e pronarit per te percaktuar kufijte midis pronave ,e drejta e pronarit per te kerkuar prerjen e degeve dhe rrenjeve qe futen ne token e tij si dhe per te vjelur frutat .e drejta e pronarit qe te perdore rrjedhat e ujit ose burimin publik Detyrimet e pronarit =kufizimet e pronesise
  • 3. 1 kufizime te pronesise per interes publik 2per interes privat ose fqinjesie .1shpronesimi rekuizimi . 2 detyrimi i pronarit per te respektuar largesite midis drureve ate kufizoje zhurmat b te mos pengoje ujrat qe kalojne ne pronen e tij . 3Detyrimi i pronarit te respektoje rregullat urbanistike .4detyrimi i pronarit te mbledhe ujrat qe rrjedhin nga streha e tij .. . Fitimi i pronesise me kontrate Qe pronesia te fitohet me kontrate duhet 1 kontrata te kete per qellim kalimin e pronesise .3 menyrat e fitimit te pronesise me kontrate ,sendet e percaktuara individualish ka 2 kushte =1 lidhja e contrate 2 kontrata te kete per qellim kalimin e pronesise ;mbi sendet e percaktuara ne gjine =1lidha e contrates 2 kalimi i pronesise3 dorezimi i sendit nqs nuk dorezohet sendi kontrata nuk eshte e lidhur .a kur lidhen kontrata me persona te ndryshem per te njejtat sende te percaktuara ne gjini pronesine e fiton personi te cilit jane dorezuar te parit sendet. B kur humb sendi per forca madhore ,ose rastesisht rreziku bie mbi shitesin nese se ka dorezuar te bleresi.Fitimi i pronesise per sendet e paluajtshme .1 te behet lidhja e contrate si e ka percaktuar ligji .2 qellimi i contrate kalimi i pronesise .fiti mi pronesise me trashegimi behet me ligj ose me testament . Fitimi i pronesise me mirebesim i sendeve te luajtshme Fitimi i pronesise me kontrate 2 1 duhet qe tjetersuesi te jete pronari i sendit (perndryshe i pavlefshem)ky perjashti behet per sendet qe kane nevoje per qarkullim civil ne te under humbasin funksionin Subjekti duhet te plotesoje kushtet pozitive dhe negative .kushtet pozitive qe te fitoje prons me mirebesim 1send i luajtshem 2 te ekzistoje veprimi juridik midis tjetersuesi dhe fituesit 3 fituesi i sendit te jete nemirebesim .eshte me mirebesim kur nuk e ka ditur dhe nga teresia e rrethanava nuk ishte i detyruar ta dinte se tjetersuesi nuk ishte pronari .4 sendi duhet te jete dorezuar fituesit .ath behet pronar .kur i sht te njejtin sent shume personave pronar behet ai qe e merr i pari ne dorezim sendin edhe pse e ka bere contrate me vone se te tjeret .kushtet negative –1Sendi te mos jete i vjedhur 2sendi te mos i kete humbur pronarit 3 sendi te mos jete prone publike ose i vene peng .perjashtim fituesi me mirebesim behet pronar i monedhave dhe letrave me vlere edhe sikur te kene humbur a vjedhur . Fitimi I pronesise me parashkrim fitues me titull Vete parashkrimi perbehet nga dy elemente 1 posedimi I sendit dhe 2 kalimi I kohes se percaktuar ne ligj .me titull= Keto kushte 1 .qenia apo ekzistenca e nje sendi te afte per tu fituar me parashkrim (te gjitha llojet e sendeve qe jane ne qarkullim te lire civil )nuk ka rendesi send I
  • 4. lauajtshem apo I paluajtshem .2te egzistoje nje veprim juridik I lidhur midis subjekteve dmth te ekzistoje titulli qe ka 2 kushte te jete a. ligjshem dhe b. te kete qellim kalimin e pronesise .3te ekzistoje posedimi I sendit .ky posedim duhet te jete .1.i vazhdueshem qe te jete uniforme te perserite pushteti mbi sendin kohe pas kohe . 2 .posedimi duhet te jete I panderprere ,moshumbja e posedimit ,kur nuk ka shkeputje me ndonje veprim pozitiv vete poseduesi .posedimi nuk quhet I nderprere edhe kur ja ka dhene te 3 .brenda 6 muave ai duhet te beje padine e rivendosjes se posedimit .humbja e posedimit =nderpreje me shume se 6 muaj ,heqaja dore ,kur poseduesi deklaron se nuk e posedon me sendin.nuk ka rendesi nese poseduesi eshte me keq ose 4 .kalimi I kohes se percaktuar ne ligj .5 vjet sendet e luajtshme dhe 10 vjet sendet e luajtshme.keto afate dyfishohen nqs poseduesi eshte me keqbesim ,pra kur e dinte se sendin nuk po ja merrte pronarit . Fitimi I pronesise me parashkrim fitues pa titull a.sendi duhet te jete I paluajtshem b.posedimmi. sendit .posedimi duhet te jete I qete .kur e posedon sendin pa nderhyrje nga te trete .keto nderhyrje muan te jene marrja e posedimit .me ngritjen e padise nga nje person I trete i cili kerkon posedimin e sendit .ne kete rast mjafton vetem ngritja e padise nga ana e personit te 3 pavaresisht faktit se nese pranohet apo jo nga gjykata kjo padi sjell posedimin jot e qete te sendit = ky eshte dhe dallimi I posedimit te panderprere dhe atij te qete .c.sjellja e poseduesit si pronar ka 2 ane te jashtmen ku duhet ti krijoje te tjereve bindjen se eshte pronar dhe 1 te mirembaje sendin 2 mbrojtja e atecashme 3 pengimi I te treteve qe te perdorin sendin .te kete bindjne e brendshme te kete shpirten I pronarit .d.te kaloje koha e percaktuar ne ligj e cila ne kete rast eshte mbi 20 vjet . me fitimin e pronesise se sendve te paluajtshme qofte me titull qofte pa titull behet duhet te beje regjistrimin ne zrpp .personi qe pretendon se ka fituar pronesine duhet te ngreje padi per njohjen e pronesise .vendimet e gjykates kane vetem karakter njohes fitimi I pronesise mbi sendet pa zot sende pa zot konsiderohen ato qe nuk I perkasin askujt dhe ato te braktisura nga pronari .keto sende ndahen ne 2 grupe 1 sende pa pronar 2 sende nga te cilat pronari ka hequr dore .1 mund te konsiderohen pyje kullota ,ujra qe nuk jane prone publike shteterore ose private mallet kodrat si dhe te gjitha ato sende qe nuk kane pronar 2 .hyjne te gjitha ato sende te luajtshme ose te paluajtshme te cilat kane qene me pare ne pronesi te nje subjekti I cili ka hequr dore. pronari mund te heqe dore ng prona me shkrim me goje me veprime dhe me heshtje .ky parim nuk vlen per sendet e paluajtshme sepse behet me akt noterial dhe regjistrohet ne zrpp .ne ligj percaktohet se sendet pa zot jane te shtetit dhe kalimi I tyre ne pronesi te shtetit behet me vendim gjykate .pronesia mbi sendet pa zot nuk
  • 5. fitohet me pushtim .shteti eshte pronar me te drejta te plota dhe mund ti shese ti jape ne perdorim ,te kryeje cdo veprim tjeter juridik te ligjshem .fitimi I pronesisi I ketyre sendeve behet me menyrat klasike te fitimit te pronesise si per sendet e tjera . Humbja e te drejtes se pronesise Per humbjen e pronesise behet fjale ne nesin 191 .ne baze te kesaj dispozite pronesia humbet ku fitohet nga nje tjeter ose kur hiqet dore prej saj .nga kjo del se menyrat e fitimit te pronesise se rregullt jane njekohesisht edhe menyra humbjee te pronesise per pronarin e meparshem .pra nga trasferimi I se drejtes se pronesise ndodh humbja per pronarin qe kishte pronesine dhe fitimi per pronarin ee ri .psh nje kontrate shitje per shitesin kontrata eshte humbje pronesie .humbja e pronesise mund te ndodhe me vullnetin e pronarit dhe pa vullnetin e tij . pronesia humbet me vullnetin e pronarit kur ai me veprime juridike ia kalon pronesine nje personi tjeter me heqje dore nga pronesia ..per sendet e paluajtshme heqja dore ne dobi nje tjetri eshte e vlefshme kur behet me akt noterial dhe regjistrohet .pronesia humbet kunder vullnetit me shpronesimin ,parashkrim fitue ne baze te vendimeve gjyqsore ,nga bashkimi nga perzierja e perpunimi e me pushtim .humbja e pronesise pa vullnetin e pronarit ndodh edhe kur sendi zhduket nga ndonje ngjarje .humbja e pronesise mund te jete relative ose absolute .humbja eshte absolute kur nuk fitohet nga ndonje person tjeter psh konsumimi I sendit ,humbja e sendit nga ngjarje te ndryshme si zjarr permbytje ,.humbja e pronesise eshte relative kur ajo fitohet nga nje person tjeter psh me kontrate shitje shkembimi me shpronsim ,me bashkim etje . Dallimi I perkatesinave dhe gjithsinave aksesore. Dallimi I sendeve aksesore dhe sendeve perkatesina pra pjeseve perberese gjithcka qe eshte bashkuar me nje send dhe nuk mund te ndahet prej tij pa I shkaktuar nje dem dallimi 1 .perkatesinat I jane bashkuar nje sendi dhe nuk ndahen dot pa shkatuar dem ndersa aksesoret jane te destinuar ti sherbbyer ne menyre te vazhdueshme nje sendi tjeter ose per ta zbukuruar ate .2. perkatesinat jane pjese perberese dhe nuk mund te qendrojne te pavarura juridikisht ne qarkullim civil ndersa sendet aksesore jane te pavaruara nga kryesori dhe mund te qendroje juridikisht te pavarura .garazhi I nje makine mund te shitet vec .ndersa gomat e nje makine nuk mund te shiten me vete . Ckuptoni me trashegimi dhe cilat jane palet trashegimia duhet te plotesoje 2 kushte 1 te vertetohet vdekja e personit 2 .te vertetohet se personi ka te drejta dhe detyrime .trashegimia eshte kalimi me ligj ose me testament I pasurise te personit te vdekur nje ose me shume persona sipas rreegullave te caktuara ne kete kod .kemi 2 tashegimi 1 me ligj me 2 me testament .palet jane te tretet ,sepse trashegimlenesi nuk mund te kosiderohet pale per vete gjendjen e tij juridike ..koha e celjes se trashegimise eshte pas vdekjes se trashegimlenesit .kemi vdekje natyrore dhe vdekje civile ku shpallet nga gjykata me vendim te forms se prere .zbatohet ligji I kohes kur ka vdekur trashegimlenesi .vendi I celjes eshte vendbanimi I fundit I trashegimlenesit nqs ska ath vendi ku ndodhet pasuria me e madhe .heqja dore behet vetem ne vendin ku eshte celur trashegimia .zotesia per te trasheguar 1personi te jete I gjalle ne kohen ee celjes 2 te jete ne rradhen e trashegimtareve .
  • 6. Perjashtim =mund te trashegoje ai prezumohet te jete zzene ne kohen e celjes see trashegimise dhe ka lindur 300 dite mbas vdekjes se trashegimlenesit .padenjesia E vret , mashtron fallsifikon testamentin .deshemi e rreme .falja =me akt noterial 2 me testament 3.me percaktim ne hollesishem ne testament .heqja dore me shkrim .regjistrohet ne gjykaten e rrethit eshte e parevokueshme ,heqja dore eshte e drejte e trashegueshme ,afati 3 muaj dhe 6 muaj . Trashegimia me ligj Femijet nga martesa dhe jashte martese trashegojne njesoj .femijet ligjerisht te biresuar trashegojne njesoj .i biresuari nuk mund te trashegoje nga familja e tij e origjines dhe as ajo nuk mund te trashegoje ate .kur nje person biresohet nga bashkshorti tjeter femija I bresuar nuk e humb te drejten te trashegoje nga familja origjine.edhe pse eshte I biresuar nga bashkshorti I mamase natyrale .ne radhen e pare thiren ne trashegimi femijet .ne kategorine e dyte hyn bashkshortitja .ne kategorine e trete jane prinderit e trashegimlenesit .ne kategorine e katert jane motrat e vellezerit ne rast se keta nuk plotesojne kushtet me zevendesim femijet e tyre .nje kategori tjeter gjushja gjyshi I trashegimlenesit .kategori tjeter kemi personat e paafte per pune qe jane ne ngarkim te trashegimlenesit dhe qe kishte jetuar 1 vit si pjesetar I familjes .Ne rradhe te pare thirren femijet e bashkshortja duke trasheguar ne pjese te barabarta .ne rast ten je femije te vdekur kjo pjese ndahet ne pjese te barabarta midis pjesetarve te tjere . Trashegimia me ligj part 2 Kur pervec bashkshortes nuk ka te tjere ne radhe te pare thiren ato ne trete .nqs deri ne rradhe te trete ska njeri pasuria I kalon e gjitha bashkshortit .ne rradhe te dyte thirret bashkshortaj pa femije ,prinderit dhe personat e paafte per pune .bashkshortja ne rradhe te 2 dhe te 3 merr jo me pak se 1 e dyta .personi I paafte trashegon sa prinderit .ne rradhe te trete bashkshortja pa femije ose I paafti nqs eshte trashegimtar I vetem . Gjyshi gjyshja ,vellezer motra .nqs se do te jetonin kushurinjte 3 dhe 5 ath prania e 3 do te perjashtonte kushuririn 5nga trashegimia .nqs bashkshorti ne rradhen e trete ska konkurente I merr te gjitha vete .trashegimia me zevendesim .mund te ngelet nje vend bosh se personi mund te kete vdekur para trashegimlenesit ka hequr dore eshte I padenje etj ath e zevendesojne me nje person I cili ka po ato te drejta dhe pjese sa I pari .psh babai vdes ose e zevendesojne 4 femijet qe marrin pjesen e babait .zevendesimi zbatohet vetem per femijet e femijeve dhe femijet e motrave e vellezerve .e drejta e shtimit .personi qe ka vdekur ka qene I padenje etje nuk ka trashegimtare q eta trashegojne me zevendesim ne kete rast pjesa e tij I shtohet bashketrashegimtareve te se njejtes rradhe . Padia e rivendikimit Pronaribashkpronari ka te drejte te ngeje padine per te kerkuar sendin nga cdo posedues ose mbajtes I tij .me kete padi kekohen njekohesisht 1 detyrimin e te
  • 7. paditurin qe ta njohe si pronar 2 kthimin e posedimit te sendit te tij .nqs kemi vetem 1 ath jemi perpara padise se njohjes .ushtrohet mbi te gjitha sendet e paluajtshem .por edhe te luajtshme me kusht qe te jete te pazevendesueshme (gjithesina )ose individualisht I percaktuar .kjo padi quhet padia e pronarit joposedues kunder poseduesit jo pronar .edhe nqs pronarit eshte marre nje cope toke nga e gjitha ai eshte zveshur nga posedimi I komplet tokes .posedimi eshte nje e drejte unike qe ushtrohet mbi te gjithe sendin .pra ne kete rast ndodhemi para padise se riv .ne rast se zhveshja shkon me pak se gjysma e pjeses se sendit kemi padine mohuse dhe nqs zhveshja shkon me shume se gjysmen e pjses se sendit ath pa riv .legjitimiteti aktiv ai qe kerkon posedimin e sendit duhet te jete pronari .ka 3 raste kur nuk mund te jete pronari 1 per sendet qe jane ne pronesi te shtetit 2 shoqerite anonime me capital shteteror .3kreditori pengmarres..legjitimiteti pasiv –padia duhet ngritur pikerisht ndaj personit qe e ka zhveshur nga posedimi .ndodh qe personi qe ka posedimin te jete I ndryshem nga ai qe e ushtron posedimin .qe te quhet posedues I paligjshem nuk duhet te jete ne keqbesim apo mirebesim .keto dy legjitimitete duhet te egzistojne njekohesisht perndryshe padia bie . Humbja e pronesise pa vullnet 1 sendet e luajtshme kur jane dhene me shperblim 2 sende te paluajtshme kur kane kaluar 20 vjet Action diabolika te provuarit e padise Paditesi duhet te sjelle fakte mbi pronesine e tij ,pra ai ka barren e proves .ne fillim duhet pare nese paditesi e ka fituar pronesine ne menyre origjinale apo te prejardhur .nqs eshte me menyre te prejardhur paditesi duhet te provoje pronesine e tij deri sa te arrije ne menyren origjinale e cila I perket kohes se zogut 1925- 28.deshmitaret vetem per sendet e luajtshme .por nqs e ka fituar me parashkrim fitues pa titull lejohen deshmitare .nqs nuk kthehet dot sendi ath kekohet demshpermbimi . kur ngrihet padia e rivendikimit 1 kur I padituri e ka zhveshur nga posedimi I sendit pronarin 2 kur I padituri e ka pasur sendin ne posedim te ligjshem dhe refuzon tja ktheje pronarit edhe pse eshte I detyruar .3.kur I padituri e ka nje posedim te pavlefshem .4 kur posedimi I eshte hequr pronarit dhe I ka kaluar me nje akt administrati te paligjshem nje tjetri .5 kur pronarit I eshte hequr posedimi I sendit duke I kaluar nje tjetri mbi bazen e nje akti administrativ ku ekzekutimi I te cilit eshte I paligjshem . Dallimi padi rivendikimi padi mohuese .1 te padia e riv pronari zhvishet nga tagra e posedimit dhe te gezimit te sendit te cilat ushtrohen nga I padituri ndersa te padia mohuese pronari pa u jsendit pengohet te gezohe sendin lirisht 2 te padia e rivendik qellimi eshte njohja si pronar dhe kthimi I posedimit pronarit .3 .objekti ne padine e riv eshte 2 elemente 1 detyrimi I te paditurit te njohe pronarin dhe 2 detyrimi I kthimit te posedimit .ne padine mohuese 4 elemente 1 njohja si pronar I paditesit 2 pushimi I cenimit te prones .3 moperseritja e cenimit ne te ardhmen 4 shperblimi per demin e shkaktuar , ne padine e rivendikimit eshte me e rende zhvesh pronarin nga dy tagra kyesore si posedimi dhe gezimi ndersa ne padine mohuese nuk e zhvesh nga tagrat e pronarit por e pengon ne ushtrimin e te drejtes se gezimit
  • 8. .kur ngrihet padia mohuese1 kur I padituri ceneon pronesine e paditesit me pretendime se eshte vete pronar 2 .kur I padituri cenon pronesine pa pretenduar se eshte pronar por ben veprime qe pengojne gezimin e sendit 3 kur I padituri cenon prnesine me pretendime se ka barre mbi sendin e paluajtshem (duhet ta provoje I padituri )4 kur nuk respektohen marredheniet e fqinjesise .5 kur se bashku me sendet e te paditurit I cili eshte debitor jane sekuestruar dhe gabimisht sendet e paditesit Posedimi si e drejte me vete .posedimi eshte sundimi efektiv mbi sendin dhe te drejtat reale te tij .posedimi eshte nje e drejte faktike dhe jo juridike ,object I posedimit nuk mund te jete 1 hipoteka 2 e drejta e trashegimise 3 e drejta autorit .4 nje liber I vecante (gjithesiant )5.te drejtat jo reale .6 .servitutet vijuese te padukshme dhe vijuese .kemi posedim nga pronari dhe jo pronari pos I ligjshem I paligjshem (pushtimi) posedim me mirebesim dhe me keqbesim . Menyrat e fitimit te posedimit 1 me ane te veprimeve juridike- 1kontrate qeraje ,huaperdorje ,uzurkfrukt ,peng 2 me trashegim 3 me pushtim vetem sendet e luajtshme ,te abandonuara ,kafshe te egra . 4. me ligj kur ka nje dispozite ligjore psh gjykata heq zotesine per te vepruar bashkshortit ,posedimi kalon bashkshortja .5.me akte administrative –per shkak te fatkeqesise natyrore te jepet nje banese perhohesisht . Dallimi midis testamentit dhe kontrates se dhurimit 1testamenti eshte veprim mortis causa ndersa kontrata inter vivos 2.testamenti veprim juridik I njeanshem ,kontrata I dyanshem .3testameti veprim formal ,solem ,kontrata nuk eshte vetem kur dhurojme sende te paluajtshme .4.me testament disponohet pasuria e tashme por edhe ajo e ardhshme kontrata kalon pronesia mbi disa sende te caktuara .5.testamet perftiton te drejta dhe detyrime ne kontrate vetem te drejta mbi sendin 6.testamenti me afat te papercaktuar pezullues ,kontrata pa afat .7.testamenti eshte akt I revokueshem kontrata jo dhuruesi duhet te tregoje arsyet pse e revokon dhe ka barren e proves .8.ne testament zbatohen dispozita te trashegimise ne kontrate e te drejtes se detyrimeve Uzurfrukti dhe karakteristikat e tij Uzurfrukti eshte e drejta e nje personi per te perdorur dhe gezuar nje send te huaj njelloj sit e ishte pronari .karakteristika 1 uzukfrukti I njep te drejten nje personi per te gezuar sendin e nje tjetri 2.uzurfrukti eshte nje e drejte e perkoheshme ,shuhet me vdekjen e uzukfruktarit .3 uzukfruktari duhet te ruaje dhe mirembaje sendin . 4.te gjithe personat e tjere jane te detyruar te respektojne te drejten e uzukfruktarit .5.tagrat qe ka uzukfruktari jane me te medha se ato qe ka pronari .6.pronari I sendit nuk mund te pengoje uzukfruktarin ne gezimin e sendit 7.uzukfruktari ka detyrimin te mos e prishe funksionin ekonomik dhe shoqeror te sendit . 8.uzukfrukti vendoset zakonisht per sendet e pakonsumueshme . Barra dhe legu dallime 1 legu perfaqeson detyrimin e nje ose disa trashegimtareve testamentare qe tu japin nje perfitim pasuror nje ose disa trashegimtareve ligjore ndersa barra perfaqeson detyrimin e trashegimtareve testamentare te kryejne veprime ne dobi te shoqerise 2 perfitues te legut jane nje ose disa persona te percaktuar nga testatori .ndersa tek barra eshte e gjithe shoqeria komuniteti .3. tek legu per testarorin ka kufizime.nese testatori ka trashegimtare te te treja rradheve mund te percaktoje nje trashegimtar ligjor .dhe nqs ska ne keto 3 rradhe mund te caktoje si legatare cdo person .barra nuk
  • 9. ka kufizime mund te ngarkoje cdo trashegimtar pavaresisht ekzistencen e trashegimtareve ligjore te 3 rradhave te para.4.tek legu shkaku eshte perfitimi ndersa tek barra perfitimi qe do te marre komuniteti .