СЭЗДС, 332 групп, BUS432

1. Лекц 5СИСТЕМИЙН ОНОЛ

2. Системийн онол, түүхэн хөгжил
Системийн онолыг УШУ-нд хэрэглэх нь
Системийн төрлүүд
Системийн онол ба байгууллагын хөгжил дэхь
практик хэрэглээ
СИСТЕМИЙН ОНОЛ

3.  Эртний барилгууд – загвар, ложистик, зорхион байгуулалт,
илэрхийлэл
СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

4.  Дотоод шаталтын хөдөлгүүр – орц, дотоод үйл явц, энерги,
удирдах боломж, тодорхой
СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

5.  Сэтгэл зүй – тодорхой дүрэм байхгүй, замбраагүй, их
өөрчлөмтгий, үл ойлгогдох
СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

6.  1968 он, Людвиг вон Бэрталанфи, биологч, Ерөнхий
Системийн Онол
 Нэг шинжлэх ухааны тайлбарлаж чадахгүй үзэгдэл тогтоц
олон шинжлэх ухааны нийлбэрээр тайлбарлах боломжтой
гэсэн санааг гаргасан
 Түүний гаргасан онолд тулгуурлан дараах системийн онолын
чиглэлүүд хөгжсөн
 Кибернэтик
 Комплэкс адаптив систем (төвөгтэй дасан зохицох систем)
 Биоматрикс систем
СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ
“бүхэл нь хэсгүүдийн нийлбэрээс илүү утга агуулна
the whole is more than the sum of its parts

7. СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ
 “бүхэл нь хэсгүүдийн нийлбэрээс илүү утга агуулна”
 the whole is more than the sum of its parts
 ХОЛИЗМ
 ХОЛИСТИК СУДАЛГАА
 Систем олон бүрэлдэхүүн хэсгээс бүрдэнэ
 Нэг бүрэлдэхүүн хэсэг системийг бүхэлд нь
өөрчилнө
 Систем ямагт тэнцвэрийг олох гэж оршино

8. СИСТЕМИЙН ОНОЛЫГ УШУ-НД ХЭРЭГЛЭХ
НЬ
Байгууллага бол
комплекс
адаптив систем
мөн
орц Үйл явц  гарц
Гадаад
орчин
Суралцах
чадвар
Дотоод
орчин, эсэрг
үүцэх -
дэмжих Стратеги
зорилго
Гүйцэтгэл ба амжилт

9.  Нээлттэй идэвхитэй систем
 Аль болох гадаад орчны нөлөөнд дасан зохицох гэж оролддог
 Гадаад ба дотоод орчны тэнцвэр
 Хэт их шинэчлэл ба хэт бага шинэчлэл
 Аль нэг хэсэгт өөрчлөлт хийх нь системийг бүхэлд нь
“цочролд” оруулна
 Хүнээ гэх үү зорилгоо гэх үү
 Байгууллагыг бүхэлд нь судлахын тулд хэсэгчилэн судлах
хэрэгтэй
БАЙГУУЛЛАГА

10.  Нээлттэй систем
 Хаалттай систем
 Дотогшоо нээлттэй систем
 Гадагшаа нээлттэй систем
 Хяналттай систем
 Хяналтгүй систем
 Тэнцвэртэй ба тэнцвэргүй
СИСТЕМИЙН ТӨРЛҮҮД

11.  Байгууллага бол нээлттэй бөгөөд дасан зохицох систем
 Өөрийн гэсэн орчинг үүсгэдэг, түүндээ нөлөөлж бас
нөлөөлөлд нь автдаг
 Үр ашигтай оршин тогтнохын тулд гадаад орчноо мэдэрч
түүнд тохирох өөрчлөлтүүд хийдэг
 Бүх бүрэлдэхүүн хэсгүүд бие даасан бөгөөд хоорондоо
хүчтэй хамааралтай
 Энэ системийг таньж мэдэх нь хэцүү боловч судалсны үр
дүнд шинж чанарыг тодорхойлож болно
СИСТЕМИЙН ОНОЛ БА БАЙГУУЛЛАГЫН
ХӨГЖИЛ ДЭХЬ ПРАКТИК ХЭРЭГЛЭЭ
ДҮГНЭЛТ

12.  Олон чиглэлд баг бүлэг үүсгэх замаар өөрчлөтийг хэрхэн
хүлээн авч буйг олон талаас нь мэдэж болно
 Байгууллагын бүхэлд нь дүгнэх хэрэгтэй
 Тохиолдол, үйл явдал буюу кейсүүдийг судлах
 Дэд системүүдийг ялгаатай нөхцөл байдалд суралцуулах
 Дэд систем дотор харилцааг хөгжүүл
 Дэд системүүдийн хооронд харилцааг хөгжүүл
 Шаардлагтай үед гадны хүчин зүйлийг оролцуул
 Ажилчдыг гадаад орчинтой танилцуул
 Гадаад орчноо мэдрэх нөхцөлийг бүрдүүлэх, зорилгодо
хэтэрхий автахгүй байх
 Байгууллагыг өөрчлөхдөө шаардлагатай бүх мэдээлэл
цугларуулж чадахгүйг ойлго
СИСТЕМИЙН ОНОЛ БА БАЙГУУЛЛАГЫН
ХӨГЖИЛ ДЭХЬ ПРАКТИК ХЭРЭГЛЭЭ