1. Universiteti Publik “Haxhi Zeka”
Fakulteti i Biznesit
Pejë
Lënda: Menaxhimi i operacioneve
Tema: Menaxhimi dhe planifikimi i kapacitetit
Prof. Dr. Sokol Domniku
Ass. Msc. Fëllanze Pula
Punuan:
Edona Krasniqi
Drenushe Kajtazi
Leutrim Gërvalla
Nikollë Nuhi
Pejë, Dhjetor 2013
2. Përmbajtja
Hyrje
Vendimet për kapacitetin e karakterit strategjik
Planifikimi afatgjatë dhe afatshkurtër të kapacitetit
Matja e kapacitetit dhe treguesve të efektivitetit dhe përdorimit të tij
Procesi i planifikimit të kapacitetit
Sfida e planifikimit të kapacitetit për shërbime
Përfundimi
Literatura
3. Hyrje
1.
2.
3.
1.
2.
Menaxhimi dhe planifikimi i kapacitetit luajnë rol të veçantë në biznes.Pytjet
që lidhen me planifikimin e kapacitetit janë
Çfarë lloj kapaciteti nevojitet?
Sa kapacitet nevojitet?
Kur ky kapacitet nevojitet?
Faktorët e tjerë lidhen me llojin e produktit apo shërbimit dhe nëse
ndryshimet e stilit janë të rëndësishme(p.sh automjetet dhe veshjet.).
Kpaciteti mund të shikohet në një nga dy mënyrat:
Si sasia në maksimum e outputit për njësi kohe, ose
Si njësi të burimeve në dispozicion.
4. Vendimet për kapacitetin e karakterit strategjik
Për një numër arsyesh vendimet për kapacitetin janë ndër më kryesoret e
gjithë vendimeve të projektit që menaxherët duhet të marrin. Në fakt
vendimet për kapacitetin mund të jenë kritike për një organizatë sepse:
Vendimet e kapacitetit kanë një ndikim real në aftësinë e organizatës
për të përmbushur kërkesat e ardhshme për produkte e shërbime.
Vendimet e kapacitetit ndikojnë në koston e operimit.
Kapaciteti zakonisht është determinuesi kryesor i kostos fillestare.
Vendimet për kapacitetin mund të ndikojnë mbi konkurueshmërinë.
Globalizimi ka arritur rëndësinë dhe kompleksitetin e vendimeve të
kapacitetit,etj.
5. Planifikimi afatgjatë dhe afatshkurtër te kapacitetit
Planifikimi i kapacitetit është procesi i përcaktimit të sasisë së outputit që
mund të arrihet nga njësia prodhuese. Nëse kompania nuk planifikon në
mënyrë korrekte kapacitetin, ajo ose nuk do të kete aftësi outputi të
mjaftueshëm për të përmbushur kërkesat e klienteve ose do të ketë
kapacitet për të përmbushur kërkesat e klientëve ose do të ketë kapacitet të
tepërt që do të qëndroj pa u shfrytëzuar.
Ekonomitë e shkallës
Shpërndarja e kostos fikse
Reduktimi i kostos së ndërtimit
Shkurtimi i kostos së materialeve të blera
Gjetja e avantazheve të procesit
Disekonomitë e shkallës
Fabrikat e fokusuara
Matja e kapacitetit
6. Planifikimi afatgjate i kapacitetit
Planifikimi afatgjatë i kapacitetit duhet të lidhet ngusht me drejtimin strategjik
të organizatës-çfarë produktesh apo shërbimesh ofron organizata. P.sh;
shumë mallra dhe shërbime janë sezonale gjë që qon në mos përdorimin e
kapacitetit jashtë sezonit.
Kërkesat për kapacitet rrallë herë janë statike; ndryshimet tek tregjet dhe
linjat e produktit si dhe në konkurencë do të kërkojnë që firma të planifikoi
me rritjen apo reduktimin afatgjatë të kapacitetit. Strategji të tilla kërkojnë
përcaktimin e sasisë, të kohës dhe formës së ndryshimeve të kapacitetit.
7. Menaxhimi afatshkurter i kapacitetit
Kur në periudha afatshkurtra kërkesa e kalon kapacitetin, firma duhet ose të
rrisë përkohësisht kapacitetin e saj, ose duhet të jetë në gjendje që të
plotësojë të gjithë kërkesën. Në mënyrë të ngjashme, nëse kërkesa bie nën
kapacitet atëherë qëndrimi i kotë i burimeve do të reduktoj fitimin.
Rregullimet afatshkurtra të kapacitetit mund të bëhen në një varietet
mënyrash të cilat janë:
Shtimi dhe shkëmbimi i pajisjeve
Shitja e kapacitetit të pa përdorur
Ndryshimi i kapacitetit dhe skedulimeve të fuqisë puntore
Ndryshimi i aftësive të fuqisë puntore
Zhvendosja e punës në periudhat më të lira
Ndryshimin e çmimit të mallrave dhe shërbimeve
Dhënja e informacioneve të klientëve
Reklamat dhe promocioni
Rezervimet
8. Matja e kapacitetit dhe treguesve të efektivitetit
dhe përdorimit të tij
Procedura tre hapëshe për marrjen e vendimeve për planifikimin e
kapacitetit është:
Hapi1: Indetifikimi i kërkesave për kapacitet
Hapi2: Zhvillohen alternativat e kapacitetit
Hapi3: Vlerësohen alternativat për kapacitetin
Asnjë njësi e vetme matëse nuk mund të aplikohet për të gjitha llojet e
situatave. Në përgjithësi kapaciteti mund të shprehet në një nga dy mënyrat:
me imputin apo outputin.
9. Procesi i planifikimit të kapacitetit
Procedura tre hapëshe :
Indetifikimi i kërkeses për kapacitet
Zhvillimi alternativ i kapacitetit
Vlerësimi i alternativave për kapacitetin
10.
Pema e vendimit:
Momentet e vendimit- paraqiten nëpërmjet nyjeve
Alternativat e vendimit – degët nga momentet e vendimeve
Vendndodhja e ngjarjeve – kërkesa lartë apo e ulët
Rezultatet – fitimi i pritur për çdo alternativë.
11. Analiza financiare
Dy termat kryesore në analizën financiare janë:
Fluksi i parasë (cash-flow)- I referohet ndryshimit ndërmjet parave të
marra nga shitjet e P/SH dhe burimeve tjera (shitjes se pajisjes së vjetër),
dhe parave të shpenzuara për punën e gjallë, materiale e shpenzimet e
tjera.
Vlera neto prezente NVP- shprehë në vlerë aktuale shumën e të gjithë
cash-flow të ardhshëm të investimit që propozohet.
Analiza break-even
Pika kritike e rentabilitetit llogaritë sasinë e mallrave që një kompani duhet ta
shesë për të mbuluar koston e saj. Kjo prerje quhet break-even.
Qe arrihet kur Kosto totale = të ardhura totale
F+ (VC) Q = PQ apo : Q=F / (P-VC)
12. Analiza break-even
Pika kritike e rentabilitetit llogaritë sasinë e mallrave që një
kompani duhet ta shesë për të mbuluar koston e saj. Kjo prerje
quhet break-even.
Kosto totale = të ardhura totale
F+ (VC) Q = PQ apo : Q=F / (P-VC)
13. Sfida e planifikimit të kapacitetit per sherbimet
Për shkak të natyrës së tyre, planifikimi i kapacitetit për shërbimet mund të
paraqes sfida të veçanta.
Faktorët kryesorë në planifikimin e kapacitetit të shërbimit janë:
Nevoja për të qenë pranë klientit- dislokimi
Pamundësia për të ruajtur shërbimin- koha (vendet në avion, tren,
kinema etj.)
Shkalla e ndryshueshmërisë së kërkesës (bankat në ditë të ndryshme
kanë vëllim të ndryshëm të kërkesës për shërbime).
14. Përfundimi
Nga ky punim seminarik arritëm në perfundim se planifikimi i kapacitetit ka
rëndësinë e tij në menaxhim ku ka të ndara dhe çështjet kryesore dhe vlenë
të përmendën dhe disa prej tyre:
Vendimet
Planifikimi afatgjatë dhe afatshkurtër
Matja e kapacitetit
Procesi i planifikimit, dhe
Sfidat e planifikimit.
Atëherë për një planifikim të kapacitetit sa më efektiv duhet të dimë matësit
kryesorë dhe hapat e tij ku vlenë të theksohen indetifikimi, zhvillimi dhe
vlersimi.
Gjithashtu planifikimi i kapacitetit përballet me sfidat deri për shërbimet dhe
ka strategjitë e menaxhimit të kërksës ku përdoren për të larguar kufizimet e
kapacitetit, në këtë mënyrë organizatat që të arrijnë një përshtatje më të mirë
të kërkesës dhe të ofertës.