Antiparkinson İlaçlar ve onların farmakolojisi

1. ferruhkaramangil

2.  Parkinson Hastalığı
• Striatumdan dopaminerjk uyarım alan substansia
nigrada nöronal kayıp.

4. • 4 majör klinik belirtisi var:
 Bradikinezi
 Muskuler rijidite
 İstirahat tremoru
 Postural denge bozuklukları
sonucu düşmelere varabilen
yürüme kusurları

5.  Sonuç olarak;
• Sss’de bazal gangliyonlardaki sabit
dopaminerjik/kolinerjik dengenin dopaminin
azalması yada Ach artması şeklinde değişimi
parkinson tablosunu ortaya çıkarır.

6.  Tedavide yapılması gereken;
• Ya dopaminerjik aktiviteyi artırmak
• Ya da sss’de kolinerjik aktiviteyi azaltmak.

7. 1
2
3
4
5

8.  Parkinson hastaların yaşamın sonlanması
genellikle immobilite kaynaklı..
• Pulmoner tromboembolizm yada aspirasyon pnömonisi gibi..
 Bazı ilaçlar da parkinsonyen tabloya neden
olabilir.
• Dopamin antagonisti ilaçlar yada asetilkolin agonisti
ilaçlar; haloperidol, klorpromazin, proklorperazin ve
metaklopramid..

9.  Levodopa:
• L-dopa analoğudur ve dopamin prekursorudur.
• Etkisini karboksil grubu kaybederek dönüştüğü
dopamin üzerinden oluşturur.
• Neden l-dopa?
 Çünkü dopamin doğrudan santral sinir sistemine
geçemez.
• Aç kullanılır zira o aminoasitlerle yarışır.

10. • Periferde de l-dopa ve analogları dopamine
dönüşür. Bu hem yan etkilerin bir kısmının
sebebidir hem de etkinlik azalır.
• Bunu engellemek için dopa dekarboksilaz inh.
İlaçlarla kombine kullanılır.
 Periferde inhibe eder.
 Karbidopa
 Benserazit..

11.  L-dopayıdopa dekarboksilaz inh kombine
etmenin 2 avantajı vardır.
• Periferde dönüşüm azalacağı için sssdeki düzeyi
artar, tedavi için gerekli doz azalmış olur.
• Periferde serbestleşecek dopamin miktarı
azalacağı için periferik yan etkiler azalır.

12.  Tedavininerken dönemlerinde cevaplar
tremor, bradikinezi ve rijidite açısından çok
iyidir.
 Ancak uzun dönem levodopa tedavisinde her
doz levodopadan sonra motor durumda ağır
değişiklikler gözlenir.
• Wearing off: Yok olma fenomeni.
• Her dozdan 1-2 saat sonra motor aktivite belirtilerine
karşı etkili olur ancak doz aralıklarında rijidite ve
akinezi hızla ortaya çıkar.

13.  Levodopanın temel iki yan etkisi vardır
• Bulantı kusma (Kemotrigger zone kaynaklı)
• Diskinezi: Bacak, el yüz ağız kaslarında
• Hipotansiyon, halüsinasyon, konfüzyon
 Parkinson hastalığının geç dönemlerinde
ilaçlardan fayda sağlanamayan off dönemi ile
diskineziyle seyreden on dönemi arasında
dalgalanmaların görüldüğü on/off fenomeni
izlenebilir.

14. 1
2
3
4
5

15.  Dopamin Reseptör Agonistleri
• Levodopa gibi enz aktiviteye ihtiyaç duymazlar ve
nöronların kapasitesine ihtiyaç yoktur.
 Etki
süreleri levodopadan daha uzundur ve
on/off fenomeni gelişen hastalarda belirgin
olarak etkilidirler.

16.  Bromokriptin:
• Bir ergot alkaloitidir.
• Hiperprolaktinemide de kullanılırlar.
• D2 res agonistidir.
• Retroperitoneal fibrozis yapabilirler.
 Lizurid:
• Postsinaptik d2 res aktive eder.

17.  Ropinirol/Pramipeksol
• D2 res karşı seçici aktivite gösterirler
• Bulantı ve sedasyon yaparlar ancak gis yan etkiler
ergot türevlerine göre daha az.
 Apomorfin
• Dopaminerjik agonist
• Dopaminerjik off ataklarının acil tedavisinde
kullanılaiblir.
• Antiemetik kombinasyonu gereklidir.

18.  Mao-B İnhibitörleri

19.  Selejilin:
• Mao-B striatumda baskın olarak bulunur.
• Mao-B’nin selektif ve irreversibl blokörüdür.
• Levodopa ile güvenle kullanılaiblir.
• Dopamin yıkımını geciktirici etkisi ile nöroprotektif
etki gösterir.
 Rasajilin:
• Mao-B inh yaparak etki gösterir.
• Erken ve ileri parkinsonda kullanılabilir.

20. 1
2
3
4
5

21.  COMT inhibitörleri:
• En önemli terapötik etkileri periferde levodopanın
yıkımını engelleyerek yarı ömrünü uzatmak ve
beyne geçen miktarını artırmaktır.
• Tolkapon belirgin oalrak hepatotoksiktir.

23. 1
2
3
4
5

24.  Amantadin:
• Hem dopaminerjik hem de antikolinerjik etkisi
vardır.
• Aynı zamanda NMDA reseptör blokörüdür.
• On/off yaşayan levodopa kullanan hastalarda ve
orta dereceli parkinsonun başlangıç tedavisinde
kullanılabilirler.

25.  Santral Antikolinerjikler:
• Striatumda kolinerjik internöronlara etki ederler.
• Orta derece antiparkinson etkileri vardır ve erken
dönem parkinson tedavisinde yada dopaminerjik
tedavinin yanında kullanılırlar.
• Tremoru ciddi anlamda düzeltirler.
• En belirgin yan etkileri sedasyon ve mental
konfüzyon.

26.  Biperiden
 Benztropin
 Triheksifenidil.

27. ferruhkaramangil