Vietnam Şiirleri 2007-2008

Vietnam Şiirleri (2007-2008)
Ulaş Başar Gezgin

Vietnam şiirleri (2007-2008) 1

VİETNAM ŞİİRLERİ (2007-2008)
Ulaş Başar Gezgin, ulas@teori.org
Vietnam Alfabesi.
Vietnam’da Bir Meksika Lokantası’nda
What a butterfly says to another one.
Incense.
Neden kazıklamalıdır Vietnamlılar, Avrupalıları, Amerikalıları?
Yarının tekerleri.
Sen bir sessin yalnızca.
Rubaiyyat for a jam session, a ‘Cem’ ritual at Saigon.
At the Saigon Jazz Club and Thru’.
Kanlı Nigar, kanlı gözlü Nigar, gözleri kan çanağı Nigar.
Avrupa’yla müzakere masasında.
Küpçü bir aşk tablosu üstüne.
Resimli şiirler.
Uçurtmam, bayrağım, bayraksızlığım.
İletişimin çetin yolları.
Buğusuzluk özlemi.
Musondan önce gel, musondan sonra gel...
Come before the monsoon, come after the monsoon…
O Vietnamlı gazeteciyle yeniden görüşme.
A new meeting with the (not ‘a’) Vietnamese journalist.
Bir motosiklet yolculuğu: Vietnamlı Frida, Koreli Frida…
A Journey by Motorbike: Vietnamese Frida, Korean Frida…
Tektonik hareketler: Kore 1950; Vietnam 1968.
Yağmurlu gecelerde romatizmalı eş için söylenen şarkı.
Singing for husband with rheumatism on rainy nights.
Hayatın Anlamı Üstüne Yarık-Uslu Tekerlemeler (1).
İki kişilik yalnızlık, tek kişilik yalnızlık.
Dini bütün kalkınma modeli.
Çağlayan İmparatorluğu’nda bir gece.
Seni sevmek için sevdim tüm o kadınları...
En büyük performans sanatçısıdır doğa ana.
Bir Çin köyünde, özleminle...
Gürültübilimci.
Küçük Asya’dan Büyük Asya’ya Herakleitos.
Kendini kırıp dökmekle başlamalı vandalizm.
Sözkurtaransızlık.
Vietnam, 1975 – Bir yetim.
Güneşe gömülmek, güneşle gömülmek.
Korkunç güzel.
Lanetli ev.
Her an gibi yaşamak...

Vietnam Alfabesi
-Siyamlı şair Çitr Pumisak'ın anısına-
Aksi düşüyor suya Vietnam'ın,
Hanoi'nin aksi düşüyor suya!
Uyuyor yorgun, direngen bedeni Ho Şi Minh'in,
Ho Şi Minh'in aksi düşüyor Vietnam'a!
Utansın diye miydi "halk, gerizekalıdır" diyenler,
Utansın diye miydi kaçınılmazlıktan sözedenler,
"Ne yapmalı spiker hanım, şaklaban bey,
Ne yapsak bir... kapitalizmin yasaları" diyenler utansın diye miydi?
Utanmaya dünden razı insanlar tanıdım; onlar da güzel insanlardı:
Ne hasır koni şapkaları vardı başlarında ne cangıllarda silah çatmışlıkları ne de
direnmeyi bilirler.
Direnmeye dünden razı insanlar tanıdım, dünden razılardı insan olmaya,
"Bataklıklar, vatanınız" denilen insanlar tanıdım; muhteşem olacak, çıkışları!
Bataklık kuşu olan insanlar tanıdım, bataklık ağacı,
Tutunacak dal olan, alıp kuruya bırakan insanlar.
Kimi Vietnamlı, kimi Koreli, Çinli, Arap insanlar tanıdım.
Bisikletli, motorlu, yayan, seyyar satıcı, sepetçi, kayıkçı...
Düşleri balık kokan savaşçılar tanıdım...
Bulutlar hep güzeller, bulutlar hep gizemli, hep tombul,
Bulutlar heryerde güzel ama en güzeli, Vietnam'ınkiler,
En fazla düş yükü taşıyabilenler, en fazla inanç yükü, umut yükü, gök yükü!
Bulutları, hep yağmur bulutları Vietnam'ın, bulutları hep damar damar usul usul.
Hangi düşten devşirilmiş hangi köy, hangi kayık, hangi liman
Engine sürebilir atını, bisikletini, yayanlığını hangi kül?
Kamyonda onlarca insan; çocuk, baba, dede, amca, dayı...
Kamyon: bir başka ülkeye kapı, nüfus sayımı...
Yiğitler, güzel insanlar ölüyorlar yavaş yavaş,
Madalyalarla dolu üniforman, Vietkong kasketini tak!
Binlerce cangıl var Filistin'de, Irak'ta, Afganistan'da,
Uygun adım! marş marş!

Ağlasam Yılmaz Abi gibi. ağlasam, çıkaramam zerresini bile musonların; ağlasam,
kuruyamam.
Ağlasam, yeşermiyor dağlarımız. yalan, hepsi yalan, hepsi yalan.
Deliyoruz dağları evet, parça parça ediyoruz,
Özgürlük yontabilmek için dağlardan, adalet yontabilmek için!
Alnında kurumamış o kan, kurumayacak,
Özgür olmadıkça Asya, Afrika, Güney Amerika
Özgür olmadıkça, göğüs kafesine hapis düşlerimiz, tüfenklerimiz
Alnında kurumuyor o kan, kurumayacak!
Pirinç; insan, açsa güzel; güzellikler ürettik mi yorgunluk da güzel!
Özgürlük; insan, tutsaksa güzel; özgürlük peşindeysek, kan kırmızı yatmak da güzel!
Ölmek de güzel yaşamak da güzel; güzel için yaşandıkça, yaşlandıkça!
Gençleşmek de güzel yaşlanmak da; doğmak, doğurmak da güzel!
Seni söyler sloganlarımız bizim, Ho Amca, Şi Dayı, Minh Baba!
Sana selam durur sokaklarda aç insanlar, mülksüzler, işsizler, bizim oralarda...
Bizim oralarda cangıllar var, seni bekler, Vietnam'ı bekler.
Bizim oralar, sizin oralar; sizin oralar, bizim oralar.
Sizin sloganlarınız -yazık- Ho Amca, Şi Dayı, Minh Baba,
Bizi söyleyemez; söylemeye değmez bizi; haykırmaya değmez!
Sizin sloganlarınız bizim andımız sizin sloganlarınız
Ho Amca, Şi Dayı, Minh Baba.
Kasket taktım, tüfenk çattım, nöbet bende;
Kıta durdum, hazır oldum, görev tamam.
Bu en uzun gecede, en yıldızlı gecede,
Son bulacak, sömürge; kalmadan sabaha!
Her yol Vietnam'a çıkıyor bu en yıldızlı gecede,
Her yol, yol olmaktan çıkıyor! sel oluyor!
Sürüklenecekler kim, arda kalacaklar kim? besbelli.
Beklediğimiz ne? suların çekilmesi!
Şehir adları gibi, nehir adları gibi:
Gazi Kore, şanlı Laos, kahraman Vietnam!
3 Ağustos 2546 (2003)/ Bangkok

Vietnam’da Bir Meksika Lokantası’nda
Dönsün pervaneler durmazca,
Dönsünler görülmeyecek denli,
Çünkü terletir tepeden tırnağa
Vietnam’ın geçmişi bizi.
Kaskı masaya bırakalım
Ve dünya gezgini sanalım
Kendimizi yollarda…
Yiyelim paçanga varsa,
Götürsün diye bizi
Anımsatsın bize Uzakülke’mizi,
Börekleri…
Fransız ekmekleri de anımsatır gerçi,
‘Baget’ denince daha çok anlaşılan o ekmekler;
Anımsatır Fransız peynirleri
Uzakülke’mizi…
Kırık Tayca’mıza baksın uzaktan,
Telaffuz edemediğimiz Vietnamca kitabı.
“Bu dilde evindedir o” diye bir söz vardır ya,
Nasıl bir ev olduğudur önemli olan…
Ne çabuk bitiyor yeşil çaylar
Ve kahretsin,
Bilmiyorlar ve bu yüzden,
Çalmıyorlar burada İnti İllimani’yi,
‘Mavi Gözler’i…
“Nasıl bir ev?” diyorduk:
Pembe pancurludur kimilerinin anadilleri,
O dillerin yalnızca,
‘Sevgilim, canım, cicim’den oluşur
Kelime haz’nesi…
“Çivi çiviyi söker” türündendir kimi anadillerse,
Soğuğa karşı buzdan yapılır böyleleri…
Bu dillerde, çok az malzemeyle,
Ne zengin kelam eylendiği bilinmekte…

Nasıl ki yalıtır hasır evler dışarıyı,
Yalıtır dışarıyı ve demek ki sıcağı,
İşte öyle anadiller vardır ki,
Ferahlatır heba olmuş insanı…
Kimi evde bir damla girmez içeriye,
Ormanları süpüren tufanlarda bile,
İşte öyle anadiller vardır ki,
İçer’den izlersiniz yağmuru, seli,
İçer’deyse kuru bir dinlenme mevsimi…
Hindistancevizi suları da çabuk bitiyor birader,
Ve kahretsin,
“Hollandaca konuşalım” diyorsun tamam ama
Anlatmadın, nasıl bir evdir bu Hollandaca…
Konuşalım, Hollandaca konuşalım ama
Yalnız baş sallamayı bilirim ben Hollandaca’da…
Bu yeterli midir dil evinde biraz olsun uzanmaya?..
Ancak böyle bir ortamda, böyle loş kulaklarla
Hoş gelir bu gitarın çalınışı –‘çalınış’ mı diyorsun buna?!-
Öyle mi çalarlar Andlar’da,
Bir edattır gitar,
Anlamsızdır tek başına, pan flüt olmadığında…
Bu sıvaları dökmek kimin fikri?
Yırtık kotları moda diye giymek gibi…
Hayır, İspanyol meyhanesi değil burası,
Ölmeyeceksek de ölelim yine de,
Çünkü asılı durur Zapata’nın şapkası,
Benzemiyor bu hayatın tadı birşeye,
Baharat, ketçap, mayonez atsan da…
Suda bile yetişiyor çiçekler,
Demek ki yaşam da,
Başlamış olabilir bir Meksika Lokantası’nda,
İşte bu masadaydı o ilk patlama!
Bizans’ın dünyanın merkezi saydığı mihenk taşı sanki, Yerebatan’dadır hala!
Nasreddin Hoca’nın dünyanın merkezi saydığı, ayağını bastığı yer burada!

Hindistancevizi de bitti, yeşil çay da bitti,
Biraya mı geçelim temelli?
Ama kahretsin,
Havaya attığım Vietnamlı koni şapka,
Düştü çok sonra,
Meksika şapkası olarak bu defa!
Uzun yollar giderler kimi insanlar
Küçük adımlarla;
Ve başkaları, koşarlar aynı yere
Ve sıkılırlar orada yalnız başlarına…
Zaten herşey de yazmıyor Asya Dergisi’ndeki
Ho Çi Minh Haritası’nda…
Kimi zaman açılır kapılar, dışar’dasındır,
Başkaları çıksın diye açılır,
Ve onlar çıkarken, sen giremezsin
Ve kapılar hep yüzüne kapanır…
Boşuna dememiş Murat Belge;
“Kapatmak içindir kapılar bizde,
Açmak için olaydı kapılar,
‘Açı’ olurdu adı, ‘kapı’ yerine…”
Yine o kadar değil, o kadar değil,
Ekleyelim Belge’nin sözüne;
Yapmak içindir ‘yapı’lar en azından,
Yıkmak için olaydı yıkmak için,
‘Yıkı’ olurdu, neyse ki ‘yıkı’ değil…
‘Bira’ dedik, bira bile bitti,
Şaraba geçelim temelli, ünlü yılan şarabına Vietnam’ın,
Yılanlarla mayalanan şaraplara…
Ama hızlı içelim, bitirelim,
Grev yapmadan yılanlar da;
“Artı-değer kazanıyor şarapçılar,
Mayaladığımız şaraptan,
Ve ölüyoruz kıvrıla kıvrıla,
Tadamadan yarattığımız güzelliği…”
Ya, kahretsin,

Durdurma beni fazla durdurma, durdurma,
Gemilerde koyun taşıyan Yeni Zelandalı!
Bırak daha da içeyim, çünkü anımsamak isterim,
Çölde içtiğimiz çayı, Ali’yi, Hubli’yi, Cana’yı…
Vietnam’da bir Meksika Lokantası’nda,
Kızılderili resimleri asılmış duvara.
Bak bu resimlere ve anımsa
Kızıldere ile Kızılderi’yi karıştıran çocukları…
Hep yakınlık duymuştur o çocuklar Kızılderelilere
Onlar ki başkaldırmışlar Yankilere!
Bir yanda, yönetemeyenler, yönetilemeyenler, bağımsızlık sonrası;
Bir yanda, sömürgeciliğe bağlayanlar tüm sorunları…
İki tarafa da karşı çıkma çabası, iki taraftan da uzak durma çabası…
Önce’nin sonra’laştığı döngüsellik zamanı…
- Ama arkadaş! Türkiyeli arkadaş,
Mavi değil benim gözlerim.
- Senin gözün değil mavi olan,
Güneşten yansıyan gözüne,
ışığın rengidir mavi.
Ve benim baktığım yerden,
Mavi yansıyor gözlerine…
Mavi ki açık deniz rengi,
Mavi ki gökyüzü rengi…
Sahi nasıl denir Vietnamca’da,
“Yelkenler tümden fora!”?
Mübarek şiir! Tablo gibi adı var,
Yok efendim, Vietnam’da,
Hem de bir Meksika lokantasında…
Tablo olmaz, küratörler divanında
İcazet almadığında… Alamaz!
O zaman biz bunu Toma’ya,
Edelim armağan,
Assın beğenirse salona
Ve çekilelim,
Yüzelim Vietnam çorbalarının –yüzmeye devam edelim-
Kurbağa, yılanbalığı, deniz ürünü parçalarında…
18 Haziran 2007, Vietnam

What A Butterfly Says to Another One
I
I am a butterfly
And you too.
Other than the colour we have on ourselves,
We have a main difference as well:
I am a butterfly
And know that too short a period
has been allocated to me to live,
If it could be called as ‘to live’.
And we have a main difference:
You think it is long…
That’s why I am quick.
That is why I live as if
I will die tomorrow
And actually I will.
You are a river delta to me,
So fertile, so generous,
Leaving the most precious things
For animates in need of,
Just before mixing your existence
With the greater self of oceans.
You are a coast if I am the sea,
To soothe me in your arms,
And you are the compass if I have been lost
At the noland kind of oceans.
You are the island finally,
The island found after
a ship wreckage.
Just play the role of the princess
On the water puppet theatre.
I will stay under the water for you, for your existence.
Your humble servant I am, I know what level I belong to.
Waterproof feelings I have, to support your existence
On the water puppet theatre.
And if a wave would tear me apart
Far in the oceans,
I will still look for you, before looking for myself.
You are the monsoon to me,
You are the cloud, you are the rain!
I got wet because of you,
But I have lunch because of you also,
Since it is you who gave

the breath to the paddy fields.
So foggy, so flu existence you have, existence you have.
A cardiac arrest you are at times,
A heart attack to me,
‘Cause I cannot handle
Too many excitements at once.
A painkiller you are, relieving my headache
Just to start another pain
In my bosom, in wherever reaches my nervous system.
You are a museum to me,
To remember what I have left
of my former self.
You are the mirror to me,
So tell me what kind of a person
I am, reflected by you.
You are the New Year’s Day to me,
Full of hope and expectations,
You are the gift to me,
Gift to me by Vietnam.
A Vietnamese flower blossoming
At far lands, further lands.
But have I done anything good for Nam?
Do I deserve that gift?
No… Not yet or so…
You are the nickname to me,
So united within me.
You are the glue for me,
Glue for my dismantled being.
- Fragmented in what sense?
- So much that even this question
does not make sense.
But you have a ceramic being
And it is my aim of life
To keep you as you are,
Not to go into pieces.
You are the train station to me
And I go back and forth to you,
Carrying all the life load
And all the people on me –
To see you one more time.
You are a mountain,
You are a mountain path,
Hard to follow but carrying me
To higher and higher altitudes
Every minute and every second.

You are the departure gate
That I always wave hands.
Sometimes, I am the contact lenses you have left,
Sometimes, I am even the contact lense solution
Doing its job of clearing and sent into trash.
I am the eye drops if you are an eye.
It would have been better of course,
It would have been better
If I were to be an optometrist.
A broken chain you are.
A broken chain to me
Singing a song of freedom.
And an act of celebration your existence is,
Just on the verge of a cliff.
A leaf you are, choosing to embrace
the ground rather than climbing away.
II
I am a butterfly
And you too.
I say “the life is short”! and it is!
And so much valuable, “love at first sight” I mean.
Emotions would tell you the truth most of the time.
The breeze of your being, the Vietnamese dress you are in,
These are telling how you value the tradition
And transcending it.
Emotional you are, just like me,
You may cry just like me,
When you would get no response.
If I said to you “welcome to Ho Chi Minh City”
I don’t mean it’s only, a city of war.
All cities have the name ‘the city of love’ by default,
And Ho Chi Minh City? It is more than a city of love,
More than a city of love when you arrive.
You see? Do you see the same things or else?
Just how many changes this optical operation had made
In your life, you see? Or you don’t see?
Is it the same Ho Chi Minh City
After a talk about feelings?

III
Can a butterfly be an earthquake?
Well, it depends, right?..
What kind of an earthquake you are to me?
I have no intention of hiding,
Just staying wherever I am.
You are the flood to me
taking me somewhere
And I have completely submitted myself
And anything I have…
You are even a funeral to me,
‘Cause for some,
The only occasions they are,
Only occasions for compliments.
You are the cemetery, you are the grave
To have a quiet sleep
Within all shades of green.
You are a jail to me
But unlike the usual prisoners,
I have no intention to quit.
You are the jail guarding me
against the illusory life out.
But I am nothing to you and I confess;
What I list here is
To make myself something to you.
I am the flea on the flea market
That you will never visit.
You are a dream to me and that’s all,
That is why only when I sleep
I can see you hugging me.
I’d like to stay at dreams.
But they all end up to the same thing:
Reality!..
So, as butterflies we are,
Let’s keep on thinking about
that ancient Chinese paradox:
“I saw a butterfly in my dream.
Is it me who is dreaming a butterfly
Or is it the butterfly dreaming me?..”
26 June 2007, HCMC, Vietnam

Incense
The way to communicate with celestial beings
Bringing us to higher altitudes, closer to the sky,
Taking us upwards by the smoke.
Incense! Incense! You can’t solve my problem,
You don’t even respond!
But I feel better when I see your smoke.
You are a placebo, incense!
Some of you I don’t like.
If produced by some kind of wood,
Heavier than I would have expected, you might be.
Heavier in weight and smoke...
I prefer light ones, lighter ones.
Lighter light in both senses.
Lighting all the lights as a lighter
And light as a light, a semi-existence.
When it is finished, it means
At least one being knows what I prayed for.
It has to be recorded somewhere up,
Recorded by the alphabet of smoke.
We use a candle with you as well,
When you are tired of illuminating us.
Like a lamp it takes you
From the dark side to the bright side.
I can’t wait for you to be finished.
Glad to know that somebody will take care of you
And you will still keep on burning somewhere,
You exist irrespective of my being.
Incense! Incense! You carry me to far lands, further lands!
I would like to burn like you -and I do,
So that my smoke would go away.
We never wait for your end, when we go to the temple
Knowing that your end is a beginning to something else
And that some people wait, up until you are finished;
You may burn the temple otherwise.
A substitute for praying you are, incense!
You make the experience holy.
I would like to burn you again and again

If I would have too much time.
No time, no incense. Pretty wise.
You have many colours,
You are the colour actually.
You are tall for special occasions
In Chinese temples especially,
You are the height actually.
Red you are, redness you are
In Chinese lands, redness you are.
Brown you are, dark brown, light brown
In the shining temples of Bangkok.
And black you are in Benares,
In the forgotten land of wisdom; India.
Forgotten I am, black I am
And that is why I will go away like you,
To far lands, further lands,
Without leaving no trace behind.
Forgotten I am, black I am
And that is why I will go away like you,
When I die, after cremation,
I will go away as the smoke.
Smoke concocted with all the smoke around.
That is you!
HCMC, Vietnam, 27.06.2007

Neden Kazıklamalıdır Vietnamlılar, Avrupalıları, Amerikalıları?
Çünkü bomba olarak düştü Vietnam’a
Kimyasal bomba olarak,
Avrupa uygarlığı, Amerika uygarlığı.
Ve hala sürüyor genetik bozukluklar,
Savaşçıların torunlarında.
Çünkü festfudları getirdiler bize
Ve doyduk bir süreliğine,
Ve şişmanladı Vietnam, yıllar içinde,
Açlık sabit ama göbek var herkesde.
Çünkü dolar doğradılar aşımıza,
Dün bomba atan düşman, yendiğimiz düşman,
İşadamı olarak döndü bize, turist olarak.
Ve tutuşturdular ellerimize o lanetli paralarını,
Motorsikletçi oldu herkes, herkes çekçekçi.
Bahşiş bekler oldu herkes, bir dolar, iki dolar.
Çünkü bisiklet pedallarında taşıdık biz
Avrupa-Amerika uygarlığını,
Turist sokağı Famulau’da,
Yetmezmiş gibi bunca yıl taşıdığımız, sırtımızda.
Haç taktılar boynumuza diğerleriyse,
Açtık, yoksulduk, isacı oldu kimimiz, yokluktan,
Avrupa’ya hayranlıktan ileri gelir kimimizin isacılığı ise;
Kafamıza bomba olarak düşmüş Avrupa’ya...
Alnımız dik, dünyaya karşı yine de!
Çünkü ellerimizdir kazandıran bize,
Bağımsızlığımızı!
Ellerini uzatanlar da oldu bize,
Bizim için dövülenler, sokaklarda sürüklenenler;
Engel olmak için, uzaktan kumandan merkezi olan ülkelerinde.
“Daha fazla Vietnam!” diye bağırmışlar
“Ho Ho Ho Çi Minh” diye...

“Hepimiz Vietnamlıyız” demişler Beyaz Saray’da,
Bakın siz şu vatan hainlerine...
Beyaz Saray, Beyaz Saray;
Kara, kapkara bir saray...
Şimdi yadırgıyor musun turist, yadırgıyor musun
Seni kazıklamamızı?
Biz en azından kafanda, demokrasi (!) adına
Bomba patlatmış değiliz.
Biz en azından barbarlığı sana
‘Üstün Avrupa uygarlığı’ diye
Sunmuş değiliz.
Bakma Fransızca konuştuğumuza,
Hayranlık duymuyoruz sana!
Frantz Fanon’un, Ho Amca’nın
Konuştuğu Fransızca’dır bizdeki Fransızca.
Dur turist, razı değilsen kazıklanmaya,
İşgal edeyim ülkeni “kitle imha silahı var” diye.
Dur turist, razı değilsen binmeye motora,
Geceyarısı ailenin evini basayım ben de.
Hep kötü gösterdiniz bizi filmlerinizde,
Ama hiç bir film, gerçek bir zaferin üstüne
Çarpıtamaz gerçekleri sizin yaptığınızdan öte.
Ne arıyordunuz ülkemde?
Bu mudur sizin hep süslediğiniz ‘küreselleşme’?
Herkese saldırma hakkı mıdır ‘küreselleşme’?
O zaman direnme hakkıdır aynı zamanda,
Direnme hakkı heryerde, ‘küreselleşme’!
Şimdi turist, bizim olması gerekeni,
Geri alışımızı senden,
‘Kazıklamak’ olarak adlandırmayı bırak!
Duyan da bizi demokratikleştiriyorsun falan sanacak!
Neden mi kazıklıyoruz seni? Herşey ortada:
Bunu halk cumhuriyetlerinin vergisinden say!
Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 27.06.2007

Yarının Tekerleri
Gidiyoruz bir yöne, bir yolda gidiyoruz amma,
Bilmiyoruz “nereye götürür yarının tekerleri”...(*)
Bir yolda gidiyoruz, bunu biliyoruz anca’...
Devrilecek mi arabalarımız yine, at meydanlarında,
Dünün tekerleri gibi mi olacak bir kere o tekerler,
Devrilecek mi yarışırken Bizans’ın ayak oyunlarıyla.
Bir kere yarış için mi olmalı ‘teker’ dediğimiz her durumda?..
Çocuklar da oynarlar tekerlerle ve oynasınlar...
Boşuna mı bunca yuvarlak eğlenceliğin olması, lunaparklarda...
Ne tür bir teker peki, alır götürür mü bizi,
Dağlarda, sarp yollarda, yolda mı bırakır yoksa?
Cip tekeri gibi midir yarının tekerleri?
Belki kağnı dingili ve demek ki belki
Yavaş yavaş geçilecek yarın’a, öküzün çekebildiğince,
Silah da taşıyacak mı cepheye yarının tekerleri?
İtmek gerekir arabayı her köşede,
Yuvarlak değil de kare kare ise yarının tekerleri.
Ama o zaman adının ‘teker’ olması niye...
Bir kanat değil, bir pervane değil, yelken de değil örneğin.
Karayolunda kullanılacak, teker olduğuna göre...
Belki iniş için kullanılacak, belki uçmak için.
Aslında yok öyle ‘yarının tekerleri’ diye bir karın ağrısı,
Önce kandırdım kendimi, sonra da diğer insanları...
Bir yere gitmeyeceğim yarın. Burdayım, gün aşırı, yıl aşırı, ömür aşırı.
Park ettim yol ortasına karavanımı...
Yarının tekerleri değil, yarının durakları...
30.06.2007, Ho Çi Min Kenti, Vietnam

Sen Bir Sessin Yalnızca
Sen bir sessin yalnızca, benim için, artık.
Ve herşeyi sesinden anlamalı şimdi...
Üzüldün mü? Sevindin mi?
Geçiştirirken konuyu
Evlenip evlenmediğini sorduğumda,
Konuşmak mı istemedin,
Yoksa birşeyler mi değişti?
Sözsüzlükten anlam çıkarmaya çalışan bir ergen gibi ben
Bir ses olan sana bir beden, bir görüntü, bir yürek verdim.
Bu olsa gerek ‘ses mimarlığı’; ses mühendisliği, bu olsa gerek...
Bu değilse,
Böyle olsun bundan böyle.
Şişe, dibini bulduğunda duyabileceğim,
Duyabileceğim yalnızca. Yalnızca... Yalnızca...
Çünkü yasaktır bana, duymak seni, sesi, ayık dünyada.
Bundandır ben seni aylarca,
Geç saatlerde aradım.
Duymak için sesini telesekreter mesajlarında,
Belli etmeden aradığımı seni, sana...
Ve ışık olmanı isterdim benim için,
Çünkü daha hızlıdır ışık, sesten.
Yankılanır ses, duyulmaz olur arada bir;
Ner’de olduğunu anlamazsın ışığınsa...
Bana bir uçak hızı da yeterdi gelmen için.
Ama ışık hızı? Elbette daha iyi olur.
Yıldırımdan sonradır senin gelişin,
Şimşek, şimşek, sesin bir tür şimşek.
Sen bir adım sesisin benim için aynı zamanda.
Neden adım? Çünkü senin oralardan aldığım
Siyah ayakkabı, hala ayaklarımda.
Buna denir işte buna denir
“Ayakları yere basan bir yaşam”.
Her adım atışımda su birikintilerinde,
Duyuyorum, senin adımların da basıyor yere,
Uzaklarda, bir yerlerde, uzak ülkelerde...

Ve birgün duymaz olacak kulaklarım,
-Zaten şimdiden, yeterince yaşlıyım-
Duymaz olacak birgün seni, sesi, sensesliliği.
Ve birgün, karşılaşır mıyız dersin,
Benim için bu kez de ses’siz bir görüntü olmak adına?
Öyle ya, kulaklarım duymayacaksa,
Bir sessiz film olacak tüm yaşam bana...
Sen bir sessin yalnızca.
Ve birgün, ses’siz bir görüntü olacaksan karşımda,
Üzülmeyeceğim yaşlılığımın sağırlığına...
28 Haziran 2007, Ho Çi Min Kenti, Vietnam

Rubaiyyat for a Jam Session, a ‘Cem’ Ritual at Saigon
I
Cognitive Linguistics Visits A Drunkard
Are the ashes on the table
or the table is under the ashes?
Hard to decide if your job
is making a life out of tables, ashes, ‘on’s, ‘under’s, all…
Live from Saigon Jazz Club…
II
Infinitesimal Existence
Yes, they are smaller and smaller, the sips are,
smaller and smaller they are,
gradual nonexistence of the beer…
It will still be finished up,
despite the smallness of the sips…
Well, Zenon had a paradox,
And another drunkard he is…
III
An Apperant Dilemma for the Jazz Pianist
When you highlight the notes,
I cannot see the sheet;
When you highlight the sheet,
I can see nothing in the name of notes…
That is how I become a jazz pianist,
I never mind highlights, notes or sheet;
I play whatever I feel…
IV

Neumenalist (Batini) Sax Player
The inside of the saxophone is always dark.
Don’t deceive yourself by seeing it
shining due to stage light,
Hey social drinkers hey,
you can hear only the sounds!
But sax? It has no sound, but voice…
V
Drummer, Alarmer
The drummer, bald he is,
plays as if
he is a Chinese opera performer.
Well, if his is a job of attracting the ignorants,
Well done! He has already completed his mission,
Even the sleeping beauty woke up…
VI
Search for Heterarchical Processing
Woken up by the bells of the church in the mornings,
Or by the Muslim prayer of the imam…
Neither… I would like to be woken up
by the smoke of the Buddhist cremation,
And a cloud of heterotopia…
5 July 2007, HCMC, Vietnam

At the Saigon Jazz Club and Thru’
Bring me one more candle small guy,
‘cause I can’t see what I write.
That’s the reason I’m here,
listening to jazz to write
syncopated verses.
And whom can I ask for one more candle,
when I can’t see my future?
Bring me one more candle small guy,
But this time it should be one
that couldn’t be extinguished
by the blow of sax.
You think it’s the notes you are hearing;
Well, the notes always need
someone to be heard.
So bring one more candle small guy,
the flame should vibrate
by the rhythm of the bald drummer.
‘Cause no hair can bear
the burden of so many years
of elegance and hardwork.
Don’t bring me, don’t, now, small guy!
I am OK now, after a sip
from that old drink,
the drink of our high school years:
malibu…
And let the glass shiver, shiver, shiver,
now if not by the drummer,
by the strokes of my feather-turned pen!
Oh small guy, why don’t you mind me?..
You brought a second candle for me,
For how many candles would I need
to see the glimmer of sun again
after that heavy rain…

It’s not enough and it won’t be, oh small guy,
in whatever numbers you would show
your dominance over candles,
carrying them back and forth.
‘Cause my life… It is a shadow
on what I write…
Like two candles dying out in two distinct glasses,
Like two candles, a trompe-l’oeil of water puppet theatre.
I and her? Who takes precedence? She and me, rather?
Oh small guy, dong chi,
if I would ever put my feet under this swinging table,
Would I, would I, would I stop a second somewhere,
would I, would I, would I settle somewhere,
somewhere on the planet,
on that planet earth,
on that universe,
on parallel universes,
perpendicular universes?
Oh small guy, small guy, small small guy,
Take all the candles
And tell me!:
Would I always understand
whether she is present or not
by looking at shades and shades only?
shades of color reflected
on walls, city walls, great city walls?
Take the candles and tell me;
When will death anniversaries ever be celebrated
as if they are births?
They are births!; if you believe in the soothing and indispensable:
reincarnation…
Take the candles small guy, I don’t want to see
what I write, just I don’t need to see
how I live and how I’ll live…
Future… It is so dim to me
and even jazz songs have an end
-known from the very beginning…
Hey small guy, don’t disrupt me,

Don’t act like a cycloman,
I don’t need one more drink
and what you had brought,
was less than half and naturally not enough…
A frame of mind, it is, small guy
You think it’s finished
‘cause you look from up,
and I look from the bottom
and it is not finished now.
Half empty it is already for you;
Half full it is small guy,
half full it is actually…
OK, OK, OK, OK, don’t worry, don’t worry,
bring me more beers, more beers, more beers,
I will digest them in one sip all…
Take the candles small guy,
if it’s the only light we can pour
on the fingers of the jazz pianist.
And let me not talk more bullshit,
as if I’m a politician or clown,
Never mind… Same they are…
Now the table is dark,
the stage is dark, I am dark…
It’s the sole way to forget about,
forget about eye bruises of life,
eye bruises by life…
Colorful lights on the trumpet,
the eye bruises by life they are…
You can’t hide their existence,
You see; the lights are on…
5 July 2007, HCMC, Vietnam

Kanlı Nigar, Kanlı Gözlü Nigar, Gözleri Kan Çanağı Nigar
Ya kanlı görürler dünyayı kanlı gözlüler
Ya da dünyada gördükleri kanı
gözlerindeki kana verirler...
Gözleri kan çanağı olanlar olduğu gibi,
Kan çanağı bile kırık olanlar vardır senin gibi.
“Ben toplayayım, ben yapıştırayım parçalarını” diyorum,
“Ben yapıştırayım kan çanağının parçalarını...”
Ama sen kırık kan çanağından görebildiğince beni,
Gözü kanlı biri gibi değil de,
Kanlı bir insanı gören biri gibi davranıyorsun.
Ya kanlı görürler dünyayı kanlı gözlüler
Ya da dünyada gördükleri kanı
gözlerindeki kana verirler...
İkinci türden olasın isterdim,
Ama çok geç;
Taşan kanların damlıyor gözlerime,
çanağıma, kırık çanağıma,
artık kırılmış kan çanağıma...
Caz Klübü, Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 05.07.2007

Avrupa’yla Müzakere Masasında
Biri ayıkken iyi bir insan (Avrupalı zat-ı şahane),
Biri sarhoşken iyi (Türkiyeli majeste).
Sorunsa, ikisini birarada
Aynı masada tutmada.
Biri içecek kepçe kepçe
-ama din yasaklıyormuş her nedense, ne-bilem-ne-
İçmeyecek ötekiyse
-bu da ters, ikincinin kültürüne...
Gerçekleşmesi ner’deyse olanaksız bir proje...
Bu nedenle,
Hep kötü insanlar var heryerde,
Sarhoşlar, ayıklar, tam tersi,
hep kötü, beterin de beteri,
Hep kötü, hep kötü!..
Caz Klübü, Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 05.07.2007

Küpçü Bir Aşk Tablosu Üstüne
Minh Duc arkadaş, Duc arkadaş
Bu kadar karmaşık mı aşk gerçekten?
Dudaklardan çok kare var resminde,
Dokunuştan çok çizim...
Ya peki kullandığın renkler?..
Erguvandan yeşile, sarıya,
Hak’katen bu kadar renkli mi aşk da?..
Çözünürlüğü düşük televizyon kanalları gibi bir oluşma
Senin bu aşktan anladığın...
Karıncalanma var yer yer, kutulanmış aşkında,
Tamam, anladım, küpçülük icabı bir durum, akımı izlemek adına,
Ama küplere bile sığmayacak aşkı,
Nasıl sığdırabiliriz ki tabloya...
Hem, küpçüler de aşık olmaz mı hiç usta?..
“Böyle olur onların aşkları,
Kutu kutu olur, küp küp olur.
Onlarınki
Küp başına düşen gayrısafi milli hasıla.
Açarsın kutuyu, bir başkası çıkar,
Daha küçük bir kutu,
Daha küçüğü, daha da küçüğü...
Nanoteknolojik kutulara geçilir bir süre sonra,
Ya işte öyle zordur anlaması,
Küpçülerin aşklarını...”
Sen zaten baştan yanlış yapmışsın,
Aşkı resmettiğini ileri sürmekle,
Seninki, aşkın resmi temsil ettiğini,
Söylemek gibi birşey herşeyden öte...
Minh Duc arkadaş, Duc arkadaş
Bu kadar karmaşık mı aşk gerçekten?
Karmaşıkmış evet karmaşık,
Onun için sana soruyorum ya,
Çünkü ben anlayamadım hala...

Ya da karmaşık değil, hiç değil ama
Biz karmaşıklaştırıyoruz onu
İçiçe geçmiş kutularda...
Ama nasıl bir mutluluğu olur ki zaten,
“Ben aşkım” diye ortaklıkta dolaşan aşkın...
Biz yine kutulara koyalım aşkı
Ve en küçük kutuyu bile açana
Diyeceğim: “Yitip gitti aşk biraz önce,
Parmaklardan kayıp giden deniz suyu gibi”,
Zaten bu kadar küçük bir kutuda taşınan güzelliğe,
Yitip gitmek yakışır keşfedildiğinde...
Tu Do (Özgürlük) Sanat Galerisi, Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 10 Temmuz 2007

Resimli Şiirler
- ressam Cavit Mukaddes’e -
Bir Yüzdü Babam
Çizdiğim yüz, okyanus haritasına,
Babammış.
Çünkü babam,
Bir yüzdü benim için yalnızca...
Bir yüzdü,
Gözleri kavrar, kucaklardı beni,
Kaçtığımda evden, karışmak üzere okyanusa.
Yanakları, bacakları idi,
Taşırdı beni saçlarında...
O araba geldiğinde kapımıza, biliyordum;
Çıkıp gitmişti bir balığın ardı sıra,
Ta Hint Okyanusu’na,
Ölüler Diyarı’na...
Babam bir yüz’dü,
Bir yüzdü, bir yüzdü,
Yüz’dü, yüz olarak kaldı...
Yüzdü, yüz olarak kaldı...
Ngo Thi Thuy Duyen’in ‘Ayrılış’ adlı sergisinde, Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 15
Temmuz 2007
‘Babam ve Deniz’ (Genç ressam Ngo Thi Thuy Duyen’in balıkçı olan babasını
resmettiği çalışması)
http://www.tudogallery.com/artists/index.php?action=showpic&cat=82&pic=1083

Kendini Gerçekleştirme
Zor bir olay, çekik gözlü ülkelerde;
Zor bir olay, üç tarafı deniz olan ülkelerde;
Konuşmaz aynı dili, kafa ile bacaklar;
Uçamam daha yükseğe,
Çekenler var bacaklarımdan...
Kafam diyor; “uç, hadi uç,
daha yükseğe! Daha yükseğe!”
Diğerleri diyor: “Otur, oturduğun yerde!
Uç, uçtuğun yerde!”
Ya keseceğim kafamı, unutacağım uçmayı,
Ya da keseceğim bacaklarımı, demek ki iniş takımlarımı.

Şimdi diyorlar “çift kimlikli ol!
İki yerde de ayrı ayrı geber...
Denizde de karada da ol,
Yerde sürün, havada taşlasınlar seni uçmayı bilmeyenler...”
Oysa özlüyorum ben göğü,
İndiğimde yere,
Ve özlüyorum yeri,
Çıktığımda göğe...
Durum: “yar Ali, yaradan Ali,
Can Ali, Canan Ali” misali...
Özlüyorum göğü,
İndiğimde yere,
Ve özlüyorum yeri,
Çıktığımda göğe...
Özlüyorum ülkeyi,
Yaşarken ötekinde;
Özlüyorum ötekini,
Yaşarken ülkede...
Bunun için, hepsi bunun için,
Bunun için, hepsi, hepsi bunun için.
Yazıyorum yazmasına da birader,
Zor oluyor yazmak, kolları bağlı iken...
Ngo Thi Thuy Duyen’in ‘Ayrılış’ adlı sergisinde, Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 15
Temmuz 2007
‘Tutku’ (Genç ressam Ngo Thi Thuy Duyen’in çalışması.)
http://www.tudogallery.com/artists/index.php?action=showpic&cat=82&pic=1078

Uçurtmam, Bayrağım, Bayraksızlığım
Yükseklere çıkamazlar bayraklar,
Gönder boyudur yolculukları,
Sınırları aşamazlar, aşamazlar onlar,
Sınırlardır var eden onları.
Bayrak yakanlar görülmüştür, görülecektir de,
Görülmemiş ve görülmeyecektir uçurtma yakanlar.
Bayrak... O bir mülkiyet simgesidir aslında,
Der ki, “bu toprak, birilerinin toprağı
Ve değil başkalarının...”
O bir mülkiyet simgesidir aslında,
İster kızıl yıldız olsun ister davud yıldızı olsun sırtında...
Bir uzantısı gibidir insanın, uçurtmaysa;
Onunla çıkar insan uzaya,
Onunla aşar tüm sınırları...
Uçurtma, bir tür kol uzaması...
Doğayla uyumu insanın.
Budur tanımı uçurtmanın...
Uçar, yönettikçe insan eli onu,
Uçar, yol verdikçe bir yandan rüzgar.
Rüzgarın ve elin uyumu...
Görülmemiş ve görülmeyecektir ipini koparan bayrak,
Tutsak edilmiştir göndere...
Oysa uçurtma?.. O uçtuğu sürece,
Düşüdür özgürlük, uçtuğu sürece!
Rivayet şöyle: ilk bayrak dünyada,
Bir uçurtmanın evcilleştirilmesiyle çıkmış ortaya...
Kedi oluşu gibi kaplanın,
Köpekleşmesi gibi kurdun,
Tutsak etmişler bir uçurtmayı, göndere vurmuşlar,
Bayraklar çıkmış ortaya...
Bayraklar, pasaport göstermelidir,
Geçmek için bir ülkeden bir ülkeye;
Uçurtmalar? Pasaportsuzluk demektir uçurtmalar ise,

Ama ‘deli’ diyorlar işte,
‘Pasaport’ diye uçurtma gösterene
Ya da ‘pasaportsuzluk’ diye...
Kızıl bayrağı da yakalım, kara bayrağı da yakalım,
Tüm bayrakları, tümden yakalım...
Uçurtmalar dağıtalım çocuklara önemli günlerde,
Bırakalım günün anlam ve önemini,
Çocuklara düş kurmayı öğretelim;
Uçurtma bayramları en etkili eğitim...
Görmeliler böylece, yeryüzünün, gökyüzünün,
Yasaları vardır farklı farklı...
Görmeliler onlar için ne ise oyuncak,
‘Uçurtma’ denir ona gökyüzünde,
Ve ‘bayrak’ denir yere düşmüşlerine...
Hapse bile düşürür insanı, yırtık bayrak...
Oysa yırtık uçurtma uçamaz ve o kadar...
İstemem bayrak olsun gelecekte uçurtma,
Hapse düşürmesin kimseyi yırtık uçurtma...
“İnsan, ulusum; toprak, vatanım” (*)
Uçurtmam, bayrağım, bayraksızlığım...
Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 19 Temmuz 2007
(*) Şinasi’nin ünlü sözü. Özgün söz şöyle: “Milletim nev`i beşerdir, vatanım ruy-i
zemin”. Bu söz, Tevfık Fikret’in ‘Haluk’un Amentüsü’ adlı şiirinde de geçmektedir.

İletişimin Çetin Yolları
Bir ressamla evlensem,
Bir tek dilimiz bile olmasa ortak,
Resimlerle anlaşsak,
O çizse, ben bakakalsam...
Bir müzisyenle evlensem,
Bir tek dilimiz bile olmasa ortak,
Notalarla anlaşsak, metronomlarla,
O çalsa, o söylese, ben de dinlesem...
Bir heykeltraşla evlensem,
Evet uzun sürerdi iletişim,
Çünkü aylar sürer bir heykeli üretmesi.
Ama bana birşeyler anlatmak içinse o heykeli üretişi,
Yıllarca beklemeye değmez mi...
Vay be, “bu akşam sana sarma yaptım” demek yerine,
“Bu yıl sana Düşünen Adam Heykeli yapıyorum” diyemeyecek olsa bile,
Yapacaksa o heykeli benim için günlerce,
Yıllarca beklemeye değer elbette...
Ah işte, ben hepsinden öte, hepsinden geri,
Bir söz kölesiyim ben, bir söz kölesi!
Şiirler yazarım, kitaplar yazarım,
Hepsinde ama hepsinde
Sözlü dili kullanırım...
İçlenirim, keşke ressam olsaydım,
Ve çizseydik onunla iç dünyamızı karşılıklı,
Şarkı söyleseydik, Vietnam kanunu çalsaydık,
O, benim heykelimi; ben, onunkini... Böylece yaşasaydık...
Söz kölesi ben, görüntü özgürü o...
Ya ben öğreneceğim dallı budaklı Vietnamca’yı
Ya o öğrenecek piyasa dili İngilizce’yi,
Ya da –alan uçuşa açık mı?:)- öğrenecek o,
Ek almayı seven bir dili, Türkçe’yi...
Ya da öğreneceğim ben resim çizmeyi,
Vietnam kanunu çalmayı, Vietnamca türkü çığırmayı,
Heykelini yapmayı tüm duygudurumlarının, tüm duygudurumlarımın...

Okyanus çocuğuymuş, öyle dedi çevirmene,
İlk resimleriymiş balıkları,
Istakozlar, karidesler, deniz anaları...
İlk resimleriymiş kayıklar; esintiler, uzaklara çağırıcı...
Ne olur benim ilk resmim bilmem amma
Resim çizmeliyim, kanun çalmalı,
Türkü çığırmalı, heykel yapmalı!
Ya Vietnamca ya İngilizce
Ya Vietnamca ya Türkçe
Ya da resim ya da müzik ya da heykel
Ya da hepsi ve hiçbiri...
Kimseler anlamayacak bu şiiri de,
Sözlü dilde yazdım çünkü düşüncelerimi,
Ne resmini çizdim mutluluğun ne heykelini yaptım,
Ne kanun çalmışlığım var ne de türkü çığırmışlığım...
Tutsağım sözlere, bir kez daha tutsağım...

Buğusuzluk Özlemi
Zordur bazen tanıması kendini,
Kendine buğulu aynada bakıyorsundur sanki.
Evet, bu sensin, algılayamasan da ayrıntıları...
“Bu sensin!” der ayna üstündeki ışık oyunları...
“Yaklaşayım” dersin “kendime, daha fazla”
Ve öyle yaklaşırsın ki,
Kanlanır gözlerin bu uğurda.
Yine de buğuludur ayna,
Buğulu, buğulu...
Değdirirsin elini aynaya,
Son vermek istersin buğunun saltanatına;
Silersin, rahatlamışsındır,
İlk kez bu kadar net görürsün kendini...
Ama ne olur? Ayna, bir süre sonra,
Buğuyla kaplar kendini bir daha,
Senin kendi(’)n(’)i ve demek ki kendisini...
Anladın mı artık, sonunda kavradın mı onu?
Değil-ayna, değil-varlık, değil-buğu.
Yanlış yerlere baktın yıllarca, yıllarca, yıllarca,
Yüzün o nedenle buğulu...
Arkandan seninle aynaya bakanlara bakarsan,
Sorarsan onlara buğusuz yanını, arkanı,
Onlara buğusuz nasıl göründüklerini anlatmak koşuluyla,
Buğusuz bir resmini alırsın buğusuz yaşayanlardan...
Böyle oluyor işte otoportre,
Ayna karşısında yazınca şair,
Bakınca buğulu imgesine...
Kulağını mı kesseydi ressamlar gibi...
Kesip kulağını, çizse miydi kendi resmini...
Bu buğulu yüz, buğulu yüzüm,
Farklı değil o uzak resimden,
Gülümseyen bir yüz, kimonosuyla,
Her akşam yemeğinde,
Karşımda oturmasa bile,

Karşımdaki duvarda asılı durmadadır.
Yüzünde sevecen bir gülümseme ile...
Uzaktayken daha güzeldir belki, ne bileyim...
Hiç olmadı ki yakında, ne bileyim...
Ve önce yaklaşır, sonra öyle yaşlanırsın ki,
Kanlanır gözlerin geçen yıllarda...
Yine de ve hep buğuludur ayna,
Buğulu, buğulu, buğulu...

Musondan Önce Gel, Musondan Sonra Gel… (*)
Çok yağar güzelim çok yağar,
Çok ıslanmışlığın vardır Hindistan’da, Vietnam’da,
Uçarı çocukluğunda…
Yine de anımsatayım, musondur bu;
Çok yağar güzelim çok yağar…
Sen en iyisi gel musondan önce,
Bu musonlar bir de dinmez, bilirsin;
Bekletme beni muson boyunca…
Her damlaya bir yıl, çok uzun ara…
Giydiğin aoyayın üstündeki çiçekleri,
Anadolu köylüsü de giyer üstüne...
Bundandır bakınca sana, koklayınca çiçeklerini,
Bir güzel Anadolu geliyor burnuma...
Musondan önce gel, sel almasın çiçekleri...
Parmaklarının inceliği Vietnam’dan,
Dişlerinin işlemesi Hindistan’dan...
Vietnam’dandır bu gülüşün sıcaklığı,
Hindistan’dandır elbet hallalların...
Neden ayrıştırıyorum ki Vietnamlılığını, Hindistanlılığını,
Sen bir haritasın iki komşu olmayan ülkeden oluşan;
Boşuna değil, açıyorlar, aoyayının üstündeki çiçekler,
Onlar, haritada açmadadırlar...
Musondan önce gel, ben sularım onları...
Yazgı diye birşey yok elbette,
Ama Vietnamca kursunu sorduğum öğrenci üniversitede,
Senin erkek kardeşin çıkmasın mı...
Şimdi bak, bizim O, resmimizi çekiyor...
Ben sana Vivekananda’yı anlatayım,
Sen bana türküler söyle Kuzey Hindistan’dan
Ve beyaz tenin, çekik gözlerin,
Hep dolsun görüntüleri gözlüklerimin camına...
Dolsun elbet, ama dolması için,
Musondan önce gelmelisin...
Bir kere buğulu bir gözlükle,
Ancak saçaklı mantıkta çalışır belleğim...

Derecelendiririm o zaman seni,
Bir indirgerim ki sayılara,
Unuturum sen olmaklığını senin...
Sen musondan önce gel işte bunun için...
İyi edersin...
Bağımsızlığını kutladık bugün Hindistan’ın,
Şarkılar söyledik, danslar ettik,
İşte karşımda oturunca sen,
Günün anlam ve önemi müsamereleri bile
Katlanılabilir geldi onlar bile...
Boşver, ister musondan önce, ister musondan sonra gel,
Nasılsa bir musonun bitişinden sonra çok sürmez,
Bir başkasının başlaması...
Musondan önce gel,
Musondan sonra gel,
Vietnamlı gözlerini, Hindistanlı saçlarını getir...
Tek tek kurularım ben güzelim saçlarını,
Elbette eğilirim güzelim, hallallarının önünde...
Musonda önce gel, musondan sonra gel,
Muson ol da öyle gel...
Daha da yazarım ama, kapattı hava,
Sanat düşmanı muson, dağıtmadan kağıttaki mürekkebi,
Sözlerimi saplamadan yokluğa,
Ama dur, bir tane daha koni şapkayla,
Kağıdı da koruruz gaddar musondan…
Sen yine de gel mürekkep dağılmadan,
Çok dayanmaz ki hasır şapka…
Okyanus kızı, muson kızı,
Çok dayanmaz benim de kalbim,
Dağılır musonda mürekkep gibi…
Okyanus kızı, muson kızı,
Ağzımdan dökülenler bunlar,
Yazmaya çalışırken Türkçe’de
Geleneksel Vietnam şiiri tarzı bu şiiri,
Ağzımdan dökülenler bunlar,
Gel de birlikte toplayalım dökülenleri,
Üstünde Anadolu çiçekleri…
Musondan önce, musondan sonra,
Gel işte, muson ile, musonsuzlukla…
İçinde taşıdığın o sonsuzlukla,
Gel hadi ve kal bur’da sonsuzcasına…

Giydiğin aoyayın üstündeki çiçekleri,
Anadolu köylüsü de giyer üstüne...
Bundandır bakınca sana, koklayınca çiçeklerini,
Bir güzel Anadolu geliyor burnuma...
Musondan önce gel, sel almasın çiçekleri...
Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 15 Ağustos 2007
(*) Aoyay, geleneksel Vietnam tek parça kadın giysisidir. Çiçek bezemeli aoyaylar ve
düz iki renkli aoyaylar, Vietnam’da en çok yeğlenen giysilerdendir.

Come Before the Monsoon, Come After the Monsoon…
It rains too much, my beauty, it rains too much,
You had got wet too many times in India, in Vietnam,
In your cheerful childhood…
Let me remind you nevertheless, this is monsoon;
It rains too much, my beauty, it rains too much…
Thus it would be better if you come before the monsoon,
These monsoons never end up, you know;
Don’t make me wait along the monsoon…
Each drop corresponds to a year, too long a period…
There are flowers on the ao day you wear,
The villagers of my country like to wear them too…
That’s why, when I look at you, when I smell your flowers,
I feel the smell of my country through my nose…
Come before the monsoon, so that the flowers on your ao day won’t be flooded…
The gentleness of your fingers comes from Vietnam,
The finery of your teeth is from India…
The warmness of this smile comes from Vietnam,
And of course your anklets are from India…
Why do I decompose your being as a Vietnamese, your being as an Indian?
You are the map composed of two countries which are not neighbours;
It is not in vain that the flowers on your ao day are blooming,
They are blooming on the map…
Come before the monsoon, I can water them…
Of course nothing exists in the name of ‘fate’,
But you see, the student at your university which I asked the Vietnamese classes
Happened to be your brother! Is that a coincidence?
Now he takes a photo of us…
Let me tell you Vivekananda,
And you sing me folk songs from the North India,
And your white face, your Asian eyes, slanting eyes,
Please let them fill my eyeglasses forever…
Of course, better to let them, but for letting them,
You have to come before monsoon…
For one thing, with foggy eyeglasses,
My memory works by fuzzy logic…
That means I would grade you,

I would reduce you to numbers,
I would forget your identity, I would forget who you are…
For that reason, please come before the monsoon …
It would be better…
We’ve celebrated the independence of India today,
We’ve sung Indian songs, we’ve danced also,
And when you sit in front of me,
Me who can easily get bored in ceremonies
Viewed the celebration as an interesting event…
Never mind, up to you, you can come before the monsoon or after the monsoon,
In any case, it does not take too much time for a new monsoon to start
After the first monsoon…
Come before the monsoon,
Come after the monsoon,
And don’t forget to bring your Vietnamese eyes and Indian hair…
I will dry your beautiful wet ringlets, your hair, one by one,
Of course I will kowtow under your anklets, my beauty…
Come before the monsoon, come after the monsoon,
Come after transforming yourself to the monsoon, monsoon itself…
I may write more, but the skies are darkened,
The monsoon, it is an enemy of art, before it will scatter the ink over the paper,
Before it will plunge my words into nonexistence…
But wait, with one more conical Vietnamese hat,
We can protect the paper too, against the cruel monsoon…
You come nevertheless before the monsoon,
The straw hat cannot bear the burden for too long…
You, the daughter of ocean; you, the daughter of monsoon!
My heart cannot bear that burden either,
My heart scatters under the monsoon, just like the ink…
You, the daughter of ocean; you, the daughter of monsoon!
Those are the words overflowing by my mouth
While I was trying to write this poem in English
With a style resembling the traditional Vietnamese poetry…
Those are the words overflowing by my mouth,
Let us collect and recollect the overflown together,
There are flowers of my country on you…
Before the monsoon, after the monsoon,
Come please with the monsoon, without the monsoon,
With the infinitude you carry in your self,
Come please and stay here to the infinity…

There are flowers on the ao day you wear,
The villagers of my country like to wear them too…
That’s why, when I look at you, when I smell your flowers,
I feel the smell of my country through my nose…
Come before the monsoon, so that the flowers on your ao day won’t be flooded…
HCMC, Viet Nam, August 15, 2007

O Vietnamlı Gazeteciyle Yeniden Görüşme
Aradan geçen yıllarda,
-Ah, bak, 3 hafta geçmiş aslında alt tarafı-
Irak, Asya Kupası’nı aldı.
Öyle büyük bir olay ki,
Ben bile duydum bunu.
Ben ki ne bir heyecanı var futbola dair ne merakı...
Son görüşmemizde,
Maç vardı Vietnam’la Irak arasında.
Ben Irak’ı tutuyordum, sen Vietnam’ı...
Ve sana “bu, ne rastlantı,
Amerika’yla dövüşen iki ülke,
karşı karşıya aynı sahada”
Diyordum;
Ama elbette yıllar sonra,
İşgal edecek ülke bırakmayacağına göre Amerika,
Bir rastlantı olmaktan çıkacak,
Amerika’yla dövüşen iki ülkenin
Bir maçta karşılaşması…
Ve üzgünüm,
60’lı, 70’li yıllarda olsaydık,
Elbette Vietnam’ı tutardım...
Şimdi Irak’ı tutuyorum,
Şimdi Venezuela’yı...
Bana ‘falan filan’lardan söz et,
Özellikle ‘falan filan’lardan...
Yaşam bana şunu öğretti:
Falanfilanlaştırılarak anlatılır her zaman,
En önemli olaylar...
Ben de sana İstanbul’u anlatayım,
Ama hangi, hangi, hangi İstanbul’u?
Boyalı basının
“Falanfilanlaştıramadıklarımızdan mısınız?”
Diye sordukları İstanbul’u,
Benim İstanbul’umu...
İlk kez birkaç bin oyu
Biraraya getirmiş İstanbul’umu...
Sahi sen niye gitmiştin?

Irak’ın kazanmasına mı içerlemiştin?
Sahi sen niye gitmiştin?
Romatizmalı dizlerime mi sinirlenmiştin?...
Sinirlenmek için garip bir neden doğrusu,
İçerlemek için garip bir neden...
Unuttum, boşver, şimdi mektubunda,
İmzanı öylesine güzelce attığına göre mürekkeple,
Yaşıyorsun ve son görmekliğim seni,
Bir rüyada değilmiş, gerçekmiş!
Hoş geldin!
Sen geldin,
Bunun için, yeniden geldi şiir, evime,
Hoş geldi, hoş geldi!
Sen de hoşgeldin...
Şiirle geldin, şiirle kal, hep bur’da kal...
Üç hafta boyu geçen yıllarda,
Gitmedi kulaklarımdan ezgisi
“Evet, anlıyorum” deyişinin;
İngilizce’yi Vietnamca gibi,
Müzikli konuşmanın güzelliği...
İlerliyor seni anlattığım roman,
Bizim çocuğumuz O, büyüyecek...
Senden ayrı büyüyor O, annesi...
“Uzaklarda” dedim O’na hep, sorduğunda annesini; seni...
Çocuğun bir roman olursa,
İlk saniyede başlar konuşmaya...
Benzemez, 2 yaşına kadar bekleyen çocuklara...
Annesi; çocuğumuzun gözleri,
Sana benziyor çocuğumuzun gözleri,
Senin gözlerine değil, sana benziyor,
Çocuğumuzun gözleri...
Dudakları, yanakları sana benziyor,
Dudaklarına, yanaklarına değil,
Sana benziyor...
Ve sık sık bakıyorum ona, romana, çocuğumuza
Yüzünün –bir saniyelik de olsa-
Yakalamak için görüntüsünü...
Ve sık sık bakıyorum aynalara,
Görmek için –bir saniyelik de olsa-
Yüzünün yüzümde bıraktığı gölgeliği...
Or’da soluklanıyorum kızgın güneşinde Vietnam’ın,
Or’da soluklanıyorum yakalandıkça musonlara...

Hayda, bak, olmadı; önce ‘o’ kullanacaktım ben,
Sonra ‘sen’e çevirecektim söyleyişimi;
Sonra “o da yetmez” diye düşünerekten,
‘İçeren biz’ ve ‘dışarlayan biz’ ayrımına girecektim Vietnamca öznelerde...
Ne garip bir sözcük var senin dilinde, ‘biz’ derken kapsamaz kendini,
Bir diğer sözcükse kapsar konuşan özneyi de...
Biz hangisi olacağız seninle,
Dışarlayacak mı özneler bizi,
Yoksa bağrına mı basacak,
Sahi, bizim ‘bizlik’imiz nasıl olacak?
Puşkin’in ‘sen’le ‘siz’i ayırması gibi,
‘Sen’sizlik, sizleştirecek mi ikimizi?
Öyle soğuk, öyle resmi...
Hava açtı, bir umut kapladı içimi,
Hava kapattı, koskocaman ümitsizlik...
Ve muson... Bu şangırtısı damlaların,
Ne demek istiyor bana, senin hakkında?..
Hoş geldin!
Sen geldin,
Bir anda yitip gidecek misin bir daha, söyle!
Bizi tanıştıran bilge-şair Rath, ne der bir şiirinde düşün;
Yeter mi Orissa dili, yeter mi Vietnamca, yeter mi Türkçe
İçimden içine; içinden içime
Taşanları dillendirmeye...
Güvenmek istiyorum artık sana,
Sana ve tüm dünya dillerinin düşünsel gücüne!
Kapının sürgüsünü çekme bir daha...
Dağlardan, ırmaklardan söz et bana, okyanuslardan, adalardan,
Mekong Havzası’ndan söz et bana,
Bana Kızıl Nehir Havzası’ndan!
Bana kayıkçıları, bana balıkçıları, bana eğlenen çocukları anlat,
Birlikte sularına karışacağımızı söyle sonunda,

Sularına Mekong’un, ırmakların anasının, Kızıl Nehir’in!
Düşen kapaklar; dökülense, hindistan cevizi suları,
Basıyorum çıplak ayaklarımla, ayaklarımla,
Bak, şimdi hindistan cevizi ormanları altında,
Uyumuşuz, uyuyup kalmışız...
Uyanmışız, uyanıp yine kalmışız...
Mangolardan, avokadolardan sormuşlar bizi, bizliğimizi,
Ortak yazgımızın tekelci efendileri...
Seviniyorum kimi zaman seviniyorum,
Devletin lüks vergisi koymasına arabalara,
Bunun için Vietnam sokaklarında
Milyonlarca motosiklet olmasına
Seviniyorum kimi zaman seviniyorum.
Şimdi sen beni yine alacak mısın evimden,
Rüzgarla yarışan motosikletinle,
Şimdi sen bana öğretecek misin yeniden,
Seyir halinde, adrenalin yüksekken,
Ayrı bir tadı olduğunu sarılmanın...
Daha, çok var Vietnamca yazmama
Ve daha çok var senin Türkçe şiir okumana,
Mahkumuz Türkçe’ye, Vietnamca’ya,
Buluşur İngilizce’de bir kez daha,
Düşünürüz geçmişteki geleceği,
Geçmişten geleceğe bakıyoruz, demek ki ‘şimdi’...
Hoş geldin!
Sen geldin,
Türkçe ve İngilizce karışık yazıp Türkçeleştiren: Ulaş Başar Gezgin, Ho Çi Min
Kenti, Vietnam, 13 Ağustos 2007, 13:27

A New Meeting with The (Not ‘A’) Vietnamese Journalist
Through the years passed by,
- Oh look, only 3 weeks passed indeed-
Iraq got the Asian Cup.
It’s so magnificient an event that
Even I’ve heard of it.
Me who has no enthusiasm for football nor curiosity...
On our last meeting,
A match was taking place between Viet Nam and Iraq.
I was supporting Iraq and you, Viet Nam...
And I was telling you:
“What a coincidence it is
Two countries who fought against USA
Are on the same playing field, challenging each other;
But of course after a few years,
USA will not leave any country on the world unoccupied
And thus it won’t be coincidence
When two countries fought against USA
Would challenge each other on the same playing field...
And I am sorry,
If we would have been in 60’s or 70’s,
Of course I would have supported Viet Nam...
Now I support Iraq,
Now I support Venezuela...
Talk with me about trivials, ‘et cetera’s,
Especially ‘et cetera’s...
Life has taught me the following:
The most important events
Are told by trivializing,
By mentioning them as ‘et cetera’s.
And I can tell you Istanbul, my city,
But which, which, which Istanbul?
Istanbul to whom the showy media asks
Whether s/he is one among those they have trivialized,
among those they made ‘et cetera’s...
My Istanbul, my city...
I can tell you my Istanbul who has finally compiled
A few thousands of ballots...

Why had you gone? Why had you gone?
Had you resented for Iraq’s victory over Viet Nam?
Why had you gone? Why had you gone?
Had you got angry for my legs with rheumatism?..
This is a bizarre reason to get angry actually,
This is a bizarre reason to resent...
I forgot it, never mind, now in your letter,
As you sign it so beautifully with the ink,
You are alive and the last time I’ve seen you
Was not in a dream, I realized now, it was for real!
Welcome!
You came,
Thus, poetry visited my house again,
Welcome also to poetry, to poetry!
You’re welcome as well...
You have come by poetry, stay with poetry, stay here always...
Through the years passed by the last three weeks,
The melody of your saying “Yes, I understand”
Has not left my ears for a second;
The beauty of speaking English
Musically as if it’s Vietnamese...
The novel in which I narrate you has been progressing,
It’s our child, it will grow up...
It grows by your absence, its mother...
I said “she’s far away” when it asked its mum; you...
If your child is a novel,
It starts speaking by the very first second...
It does not resemble those children who wait for 2 years...
Mum; the eyes of our child,
The eyes of our child resemble you,
They do not resemble your eyes,
But resemble you exactly...
Her lip and cheek resemble you,
They do not resemble your lip and cheek,
But resemble you exactly...
And I frequently look at her, our child, the novel,
In order to capture –even for a single second only-
The sight of your face...
And I frequently look at the mirrors
In order to see the canopy your face has left

Onto my face –even for a single second only...
Only there I can take a long and deep breath, tired of the hot sun of Viet Nam,
Only there I can take a long and deep breath, getting wet due to the monsoons...
Oops, look, this is not good; I was planning to use ‘she’ first,
And then I would switch my talk to ‘you’;
And then by thinking that this won’t suffice,
I would go into the distinction of the ‘exclusive we’ and ‘inclusive we’ in Vietnamese
grammar...
There exists a strange word in your language, it does not include itself when it says
‘we’,
Another word, rather, includes the subject who talks...
Which one will we be together,
Will the subjects exclude us,
Or will they hug us,
How will our ‘we-hood’ look like?
Will the absence of ‘you’ transform us as partners
Resembling the way Pushkin distinguished singular and plural ‘you’s; ‘thou’ and
‘ye’?
So cold, so official...
The skies have been lighten up, a palm of hope filled myself,
The skies have been darkened again, a huge train of despair...
And monsoon... The splash of the drops
Wants to tell me what, about you?..
Welcome!
You came,
Will you disappear again within a second, tell me!
The wise-poet Rath who introduced us says what in one of his poems? Think about
that;
Orissa language, Vietnamese, Turkish;
Are they sufficient to vocalize
Those overflowing from me to you,
Those overflowing from you to me...
I want to hold my trust in you now,
I want to trust in the intellectual power of all the world languages!

Don’t slide the door bolt again...
Talk with me about mountains, rivers, oceans, islands,
Talk with me about the Mekong Delta,
About the Red River Basin!
With me about the boatmen, with me about the fishermen, about the joyful children,
Tell me that we’ll mix up with the waters at the end,
The waters of Mekong, the mother of the rivers, waters of Red River!
The fall-down of the head, and the pouring is the coconut juice,
I step down by bare foot, bare foot,
Look, now, we’re under the coconut forest,
We’ve slept and kept sleeping...
We’ve woken up and kept existing there, isolated, in peace...
The monopolist masters of our common fate
Have asked where we’re and our ‘we-hood’ from mangos, from avocados...
I’ve rejoiced, sometimes, I’ve rejoiced,
Since the state imposes a luxury tax on cars,
There are millions of motorbikes moving back and forth
On Vietnamese streets...
I’ve rejoiced, sometimes, I’ve rejoiced.
Will you pick me again from my home now,
By your motorbike which races with the wind,
Will you teach me again and again now,
On bike while the adrenalin is high,
Hugging has a special flavour, will you teach me that?..
We have too long a time for me to write in Vietnamese
And we have too long a time for you to read Turkish poems,
We’re doomed to Turkish, doomed to Vietnamese,
We may meet again in English,
And we may meditate on the future-in-the-past,
We are viewing future-in-the-past, that means ‘now’...
Welcome!
You came,

Written in English and Turkish and finalized in English by
Ulas Basar Gezgin, HCMC, Viet Nam, August 13, 2007, 1:27 PM.

Bir Motosiklet Yolculuğu: Vietnamlı Frida, Koreli Frida… (*)
Dün gece, aşkınla doluydum yine,
Bu sabah, aşkınla doluyum yine
Ve ömrü boyu, elini motosiklete değdirmemiş bende,
Gidip senin evine,
Evinin önündeki motosikletini alıp da
Sürmek geldi at gibi, Vietnam’dan Kore’ye,
Vietnamlı Frida, Koreli Frida...
Sulara kapılmış, sevgilisi bir adamın,
Adam ki bilmez yüzmeyi,
Atmış sulara benliğini,
Bir bakmış yüzüyor, yüzebiliyor,
Duraksamanın bedeli sevgili olunca,
Akan sular duruyor, akmayan sular akıyor,
Vietnamlı Feride, Koreli Feride...
Filmlerden izlemiştim kontağı çevirmeyi,
Bindiğimde motosikletine, yaptığım bir tek bu idi,
Bu motoksikletin sanki atın senin,
Bindiğim gibi başladı, alıp beni götürmeye,
Say ki, yüreğinin seni, beni götürdüğü yere...
Vietnamlı Gayaneh, Koreli Gayaneh...
Sesinin tatlılığı telefonlarda...
Eski bir telefon alıp ahizeyi kaldırasım geliyor sen aradığında,
Yine de anlıyorum, cep telefonları bile,
Romantizm yaşatabiliyormuş insana,
“Özledim, özledim, gel gel, gel gel!” dediğinde,
Romantizm yaşanabiliyormuş cep telefonlarıyla,
Sesini motoksikletin mi taşıyordu hey gülüm,
Ses enerjisiyle mi çalışır şimdi beni götüren meret,
İyi de güzelim, Vietnam nere Kore nere,
Vietnam’ın S gibi uzayan kıyısını geçtim diyelim,
Bir boydan bir boya aşmak var bir de Çin denizlerini,
Ve aşıp sonra Kuzey Kore’yi açlık yoksulluk içinde,
Bir gül bahçesi kurmak var iki Kore sınırında...
Sonra, hala yaşıyorsam bu yolculukta,
Koruyacaksa beni, motosikletin senin,
Kavuşmak var sana, kavuşmak var, kavuşmak var!
Kavuşmak var resim dokuyan ellerine,

Kavuşmak, kavuşmak, kavuşmak var!
Değer demek ki bu uğurda ölmeye,
Vietnamlı Feride, Koreli Feride!..
Sonra işte o kavuşma anımız için,
Kurmuşlardır tuvallerini belki ressam yarenlerin...
İşte budur hayat, resim çizersin kimi zaman Gayaneh,
Kimi zaman, resim olursun, başkaları çizer seni bu kez de...
Boşver, biri çizse de çizmese de bizi,
Muhteşem olacak o kavuşma saniyesi!
Unutmak varlığımı yokluğumu kollarında,
Savurmuşuz gibi kendi küllerimizi okyanusa,
Daha yakın olabilmek için seninle, daha içiçe,
Aylar mı geçmiş görüşmeyeli? Olsun...
Çok zaman olacak bundan sonra,
Görüşmediğimiz 20 küsur yılın,
Acısını çıkarmaya...
Motosikletin de onay verdi bu yasa tasarısına,
Taşıyarak beni sana ve bozularak kavuşturduktan sonra beni sana, oracıkta...
Beni yare kavuşturan makinalara,
Köpeklerden, kedilerden daha çok değer veresim var,
Daha çok bağlanasım Frida,
Bilişim Çağı insanıyım ben,
O nedenle, törenle gömmek isterim motosikletini,
Şehitliğe gömmek isterim onu,
Çünkü o, bizim aşkımız uğruna,
Feda etti kendini, Kore yollarında...
“Motoksiklet ölmez, aşkımız bölünmez!”
Şimdi illa masaya mı çıkmalıyım,
Beni model alma canım, çizme beni,
Stüdyon evimizde olacak, çalışma odamın yanında,
Ama her zaman da getirme eve işi,
Çizme resmimi, yalnızca okşa, okşa, okşa...
Ve dinlediğin o ünlü ‘Hikaye’ şiiri gibi,
Anımsa, benim de naçar kaldığımı kentlerde,
Öp biraz, öp biraz, öp biraz,
Vietnamlı Feride, Koreli Feride...
Hangi parmağın çizdi bu resimleri söyle,
“Kim çizdi bu resimleri!” diye sormak gibi değil benimki,
Söyle ki bileyim, en çok hangi parmağını,
Hangi parmağını senin, daha çok öpmem gerektiğini...

Ve yokluğumda, varlığımda,
Yokluğunda, varlığında,
Uyalım yine ‘Güneşin Olsun Gönlünde’ davetine,
Güneşimiz olsun gönlümüzde,
Güneşimiz olsun gönlümüz de,
Bak yine yemişsin balıkları, çizmek için kılçıklarını,
Bensiz yedin ya şimdi, batıyor kılçıklar boğazına,
Bu kez, masanın üstündekileri değil de,
Boğazına batan kılçıkları çiz bensizliğinde,
Çünkü Kore, uzak, Vietnam’a
Ve senin, hiç motosikletin olmadı ki ömründe,
Demek ki, çoğaltıyorum yalnızlığımı Vietnam’da sensizlikte,
Demek ki, çoğaltıyorsun yalnızlığını Kore’de,
Çünkü Kore, uzak, Vietnam’a
Ve senin, hiç motosikletin olmadı ki ömründe...
Sayılı gün, sayılı gün, önümüzdeki yine de...
Beklemek, vermediyse şimdiye dek, ödülünü ömrümüzde,
Verecek ödülü sonunda, sayılı gün sonunda,
Ve bizim için kurulmuş olacak sanki Ho Çi Min Havalimanı,
Uçak indiğinde ve sen, göründüğünde kapıda,
Yeni bir ‘Büyük Patlama’ olacak, sarsacak, sallayacak tüm uzayı,
Vietnamlı Frida, Koreli Frida!
Ho Çi Min Kenti, Vietnam, 5 Eylül 2007
(*) Şiirde kullanılan özel adlar ile ilgili bilgi:
1) Frida Kahlo (1907-1954): Meksikalı kadın ressam. Dünya, O’nu, 2002’de yaşamını
anlatan ‘Frida’ adlı filmle yeniden anımsadı. Bkz.
http://ulas.teori.org/index.php?option=com_content&task=view&id=144&Itemid=29
2) Feride: Reşat Nuri Güntekin’in (1889-1956) ‘Çalıkuşu’ adlı romanının
baş(kadın)kişisi...
3) Gayaneh: Sovyet Ermenisi büyük besteci Aram Haçaturyan’ın (Արամ
Խաչատրյան ;
Аpaм Ильич Xaчaтypян) (1903-1978) 1942’de tamamladığı bale başyapıtı ve balenin
aynı adlı baş(kadın)kişiliği. Gayaneh Balesi’nden birçok parça, Stanley Kubrick’in
‘2001: A Space Odyssey’ (‘2001: Bir Uzay Macerası’) adlı ünlü yapıtı başta olmak
üzere birçok filmde ve çizgi filmde kullanılmıştır/ kullanılmaktadır.

4) Hikaye: Türkçe’nin şairi Cahit Külebi’nin (1917-1997) ünlü şiiri. Burada, şiir
olarak değil, Cem Karaca’nın ‘Cemaz-ül-Evvel’ (1994) adlı albümündeki besteyle
anılıyor.
5) Güneşin Olsun Gönlünde: Grup Kızılırmak tarafından söylenen, İlkay Akkaya’nın
sesiyle umut aşılayan parça. Aynı adlı albümde bulunmaktadır (Güneşin Olsun
Gönlünde, 1993). Sözleri aşağıdaki gibidir:
GÜNEŞİN OLSUN
Güneşin olsun gönlünde
Kar bile yağsa
Ya da fırtına olsa.
Gök bulutlarla
Dünya kavgayla dolsa
O zaman gelsin ne gelirse
Doldurur ışıklarla
En karanlık gününü
Bir şarkın olsun gönlünde
Sevinçli ezgilerle
Seni günlük tasalar boğsa bile
Bir şarkın olsun dudaklarında
O zaman gelsin ne gelirse
Yardım eder atlatmaya
En yalnız gününü
Başkaları içinde bir diyeceğin olsun
Tasada ve bunalımda
Ve seni mutlu edecek her şeyi
Söyle onlara da
Bir şarkın olsun dudaklarında
Yitirme sakın cesaretini
Ve her şey iyi olacak.
Cesar FLEISCHLER

A Journey by Motorbike: Vietnamese Frida, Korean Frida… (*)
I was full of your love again yesternight,
I am full of your love again this morning
And me who had never touched a motorbike in his lifetime,
Had an impulse to go to your house,
Take your motorbike which is in front of your house
And ride it as if it is a horse, from Vietnam to Korea,
Vietnamese Frida, Korean Frida…
The sweetheart of a man was seized by the sea,
A man… He does not know how to swim,
He threw his selfhood into the waters,
Alas! He’s swimming, he is able to swim,
When the price of hesitation is the life of the sweetheart,
Flowing currents stop, calm waters start to flow,
Vietnamese Feride, Korean Feride…
I had watched long ago how to switch on the engine,
It was the only thing I did, when I got on your motorbike,
Your motorbike is like a horse pretending to be a motorbike,
It started to carry me forward, carry me further, right from the very moment,
You hope that it would carry me to the place where your heart would carry me, carry
you…
Vietnamese Gayaneh, Korean Gayaneh…
The sweetness of your voice on phone…
I have an immense desire to buy an old phone and grab the receiver when you call me,
Nevertheless I understand, even the mobile phone
Lets one immerse into a romantic experience,
When you say “I miss you, I miss you, come come, come come”
I understand it is possible to have romantism by mobile phones,
Was it your motorbike carrying your voice, my rose,
Does this machine which is carrying me now work by voice power?
That’s OK my beauty, but where is Vietnam, where is Korea?!
Suppose I passed the shores of Vietnam which stretch like an ‘S’,
Then I had to pass over, all along the Chinese seas,
And then passing North Korea under starvation, under poverty,
I had to form a bed of roses right on the border of the two Koreas…
And then, if I would be still alive on excursion,
If your motorbike would protect me,
I will reunite with you, I will reunite with you, reunite with you!

I will reunite with your hands weaving a painting,
Reunification, reunification, reunification!
That means it worths to die for that ideal,
Vietnamese Feride, Korean Feride!..
And then for our moment of reunification,
Your friends have probably installed their canvases already…
Here’s life: Sometimes you draw a picture, Gayaneh,
And on some other times, you become a picture; others will draw you at that time…
Never mind, regardless of whether somebody will draw us or not,
Spectacular will it be, that second of reunification!
To forget my existence, my non-existence in your arms,
As if we have spilled our own ashes over the ocean
In order to be closer to you, with you, you within me, me within you,
Is it true that months past over our last rendezvous? Never mind…
We’ll have too much time after this,
In order to recover and restore more than 20 years
Without a rendezvous…
Your motorbike has accepted this legal tender too,
By carrying me to you and by breaking down at this very place after reunifying me
with you…
I have developed a deeper attachment for the machines which reunify me with the
sweetheart,
Compared to my attachment to cats and dogs.
I even feel more sympathy for the machines,
A human of the Information Age, I am.
Thus I want to bury your motorbike with a pompous ceremony,
I want to bury it in a war cemetery, as it is a martyr.
A martyr it is, since for the sake of our love,
It sacrificed itself on the roads of Korea…
“Motorbikes never die, our love cannot be divided!”
Should I climb onto the desk now?
Don’t view me as your model, don’t draw my picture.
Your studio will be at our home, next to my work room,
But do not always carry your business to home.
Don’t draw my picture, caress me only, caress me, caress me…
And like the famous poem with the title ‘The Story’ which you listened to,
Remember that I was stranded in the cities.
Kiss me a little bit, “besame mucho”, besame un poco,
Vietnamese Feride, Korean Feride…
Tell me which of your fingers has drawn these pictures.

My question is not in a negative tone, asking “who drew those!”
Tell me, so that I can get an idea of
Which of your fingers I should kiss the most…
And in my absence, and in my presence,
In your absence, in my presence,
Let us comply with the call for ‘Let the Sun Be in Our Hearts’,
Let us have the sun in our hearts,
Let us make our hearts our sun too,
You see, you have eaten the fish again, to draw their spines.
You have eaten them in my absence, the fishbones are hurting your throat.
This time, don’t draw those on the table,
Rather, draw those hurting your throat in my absence;
Because Korea is far from Vietnam
And you had never had a motorbike in your lifetime.
That means, I multiply my solitude in Vietnam without you;
That means, you multiply your solitude in Korea.
Because Korea is far from Vietnam
And you had never had a motorbike in your lifetime…
We have a few days left nevertheless, a few days…
If waiting has not served its reward in our life,
It will serve us the reward ultimately, at the end of those few days.
It will be as if Tan Son Nhat Airport had been built only for us!
When the aeroplane will land at the airport and when you will appear at the gate,
This will be a new ‘Big Bang’ for the space, it will shake up the space, it will
rock’n’roll the space,
Vietnamese Frida, Korean Frida!
Ho Chi Minh City, Viet Nam, September 5, 2007
(*) Info about the proper names mentioned in the poem:
1) Frido Kahlo (1907-1954): A Mexican female painter. The world remembered her
in 2002 due to the movie with the same title, narrating her life.
See http://en.wikipedia.org/wiki/Frida_Kahlo
2) Feride: The main (female) character in Resat Nuri Guntekin’s (1889-1956, a
Turkish novelist) famous novel ‘Calikusu’ (‘The Wren’, 1922). Feride is an idealist
francophone village teacher in the novel.
See http://en.wikipedia.org/wiki/Re%C5%9Fat_Nuri_G%C3%BCntekin
3) Gayaneh: The title of the ballet masterpiece by the great Soviet-Armenian
composer Aram Khachaturian (Արամ Խաչատրյան ; Аpaм Ильич Xaчaтypян)
(1903-1978). It was completed in 1942 and ‘Gayaneh’ is also the name of the main

(female) character of the ballet. The pieces from the ballet have been widely used in
movies including Stanley Kubrick’s ‘2001: A Space Odyssey’ as well as cartoons.
See http://en.wikipedia.org/wiki/Gayaneh
4) ‘The Story’ (Hikaye): This is the title of a famous poem by Cahit Kulebi (1917-
1997, a poet of Turkish language). However, here it is not mentioned as a poem, but
as a song by a Turkish rock musician Cem Karaca (1945-2004).
See http://en.wikipedia.org/wiki/Cem_Karaca
5) ‘Have Sun in Your Heart’: This is a reference to a refreshing song composed and
sung by a Turkish band ‘Kizilirmak (the Red River)’. The lyrics is by Cäsar Otto
Hugo Flaischlen (1864-1920). The original title of the poem is ‘Hab Sonne im
Herzen’.
See http://de.wikipedia.org/wiki/C%C3%A4sar_Flaischlen
6) ‘Besame mucho!’: A famous Mexican song by Consuelo Velazquez written in
1940. The version referred in the poem is that by Beatles (1962).
See http://en.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9same_Mucho

Tektonik Hareketler: Kore 1950; Vietnam 1968
“Doğduğun yer değil doyduğun yerdir” derler vatan için,
Sen hem doğduğum hem doyduğum yersin…
Kore Savaşı’na gönderilmişsin,
Vietnam Savaşı’na gönderilmişim,
Kardeş kanı dökmek istemiyoruz, istemiyoruz,
“Kardeş kanı döküleceğine,
Bizim kanımız dökülsün” diyoruz...
Döküyorlar kanımızı burada, orada,
Dökecekler kanımızı Irak’ta,
Dökecekler onlar hep dökecekler,
Dökecekler kanımızı Şili’de...
1968’den geleceğe...
Kore vatanın mı senin vatanın mı?
Vietnam vatanım mı benim vatanım mı?
Ben ki Vietnam’a gönderilmiş bir Kore subayı,
Sen ki Kore’ye gönderilmiş bir Vietnam kurmayı...
Vietnam, Kore, vatan mı, vatan mı...
“Kalbindeyim” diyorsun “kalbinde, kalbinde”...
Ben bu kalbi ovalıyorum, ovalıyorum kaç saattir bu kalbi,
Ne cin çıktı karşıma gerçekleştirdi dileğimi,
Ne sen çıktın karşıma, gerek kalmadı dilek dilemeye...
Atom bombasını bulanlar da bulanlar da,
Bomba bırakanlar da hiç aşık olmadı mı...
Onların bu yıkıcı formülünü dengeleyecek
Yapıcı bir formül bulunmadı mı?..
“Parçalamak daha kolay atomu,
Önyargıları yıkmaktan” demiş ya Einstein,
Atom parçalamak kolay da, kolay da,
Kavuşturmak iki kalbi, iki uzak düşmüşü,
Daha mı zor acaba...
Bir sihirbazın şapkadan tavşan çıkarması gibi,
Ovunca kalbimi, çıkagelir mi sevgili...
Eskiden bir imiş anakaralar,
Tek bir anakara varmış dünya üstünde.
Sonra ayrışmışlar, ayrışmış onlar...
Uzaklaşmış, uzaklaşmışlar onlar...
Ve şimdi, Büyük Patlama’dan sonra,
Genişleyen uzayın tersine,
Yaklaşıyormuş anakaralar birbirine,
Her dakika, her saniye.
Demek ki, bekleyebilirsek milyonlarca sene,
Kavuşacağız birbirimize...
Ama bak bizim için bir saniye,

Bir milyon seneye denkse,
Bizde farklı çalışmadaysa aşkın iç saati,
O zaman... Of...
Kestiremiyorum bile bizi birleştirecek milyonlarca yılın sayısını...
Tektonik tabakam, tektonik kırığım,
Tsunamim, selim, çekirge salgınım,
Tutsak ettiğinde okyanusların, adacıklarımı,
Narin parmaklarına karşı koymayacağım!
24 Eylül 2007, Ho Çi Min Kenti, Vietnam.

Yağmurlu Gecelerde Romatizmalı Eş için Söylenen Şarkı
Sevmiyorum Vietnam’ın yağmurlarını,
Kocamın dizlerini ağrıtıyor onlar.
Kafaya düşünce acıtıyormuş kar,
Burnu havuçlu imiş kardan adam,
Bir Vietnamlı bilmez ki bunları...
Güneşli günler göreceğiz demiş Nazım Hikmet.
“Motorları maviliklere süreceğiz”
O motor, kara değil deniz motoru idi...
Deniz kaplumbağası, kara kaplumbağası...
Yağmadığı sürece yağmurlar,
Süreriz motoru yollarda süreriz,
Ciğerlerimizde mavi bir deniz havası.
Musonların söndüremediği ateşler vardır,
Ve umut, umudumuz, Esperanto’muz,
Tüm yağmurlarda kuru kalmıştır
Ve elbette kalacaktır...
Sevmiyorum yağmurları! Hayır! Sevmiyorum!
Ner’den bulunur doktor bu cangılda...
Nerededir şimdi Dr. Jivago...
Raskolnikof’un da arkadaşları olmalı,
Tıpta okuyan arkadaşları,
Ama onlar da çok uzakta kaldı...
Çoktan öldü, çoktan, Dang Thuy Tram da,
O ölümünden sonra güncesi yayınlanan Vietnamlı doktor...
Che, o doktor gönül adamı,
Çoktan bırakıp gitti pabuçlarını...
Ovalasam şimdi dizlerini,
Geçer acın, çünkü benim karın ağrılarım da,
Senin dokunuşlarınla geçmişti.
İlacım idi önce önce, aşk mektupların senin,
İlacım idi uzaklarda kocacığım,
Şimdi düşün senin gibi acı çeken
İnsanları, 200 ülkeden...
6800 dil konuşur onlar,
Ama acı çektiler miydi acı,
Hepsinde aynı yüz hatları,
Hepsinde aynı kaygı...

Kocacığım, ağrırken senin dizlerin,
Tüm acısı, aç gezenlerin,
Kalbimde, dizlerimde, tüm bedenimde...
Senin bedenin, benim bedenim...
Dikkat et kocacığım, dikkat et sağlığına,
Sonra kim babalık eder çocuklarıma...
Çok uzaktayız artık denizden,
Ne dalga kıpırtıları ne yosun kokuları,
Kocacığım dizleri ağrıyan kocacığım,
Güney Çin Denizi’ne giden son balıkçı teknesi de,
Dönmedi geriye.
Balıkçı aileleri, isterlerdi ki,
Bu acı olmasın böğürlerinde,
Onun yerine, ağrısın dizleri...
Kocacığım benim, ben yanındayım,
İşte budur “hastalıkta sağlıkta” dedikleri,
Bu engin cangılda, sağlığı ner’den bulalım,
Diz acısı düştü bize, daha kötü değil ki...
Diz acısı alt tarafı,
Hem de varken, beterin de beteri...
Ngo Thuy Duyen Gezgin, Vietnamlı ressam, Eylül 2007, Kore
Mektuptan şiirleştiren: Ngo Ulaş Başar Gezgin, 27 Eylül 2007, Ho Çi Min Kenti,
Vietnam
E-posta yerleği: ulas@teori.org
Ağsayfası:

(*) Bu şiir, aşağıdaki şiirden esinlenmiştir:
UYKUSUZ GECELERDE
EŞ İÇİN SÖYLENEN ŞARKI
Uyuyamıyorsun değil mi birtanem?
Havalandırmayı açayım istersen
Ve perdeyi çekeyim senin için.
Öyle dingin ki yüzeyi gölün;
Nefret ediyorum sıcaktan, öyle sıcak ki,
Daha mevsimin başı halbuki.
Yeni döndü yaralı askerler,
Savaş kesmemiş, bir de birahanede dövüştüler.
Uyuyamıyorsun değil mi birtanem?
Yükselecek gibi görünmede azgın taşkını suyun.
Gözünü açmaya başladığında pirinç taneleri,
Dönecek yeşil yeniden, sanki ekinler hiç yitmemişmiş gibi.
Dostluk kurar ırmak, kayıklar ile
Ve severler insanlar, kayıkçı şarkıları söylemeyi.
Hadi uyu tıpış tıpış birtanem, kapatıyorum kapıyı,
Görebilmek için üst kattan,
Alevler içinde mi gerçekten palmiye ormanı
Yakmışmış Vin Fu halkı birçok tepeyi.
Sönmüş gibi görünüyor orman ateşi
Ve rüzgar, bırakmış esmeyi.
Rahatla birtanem, yalnızca rahatla.
Kimin umurunda o aç evsizler
Evsizler ki yemek dilenirler?
Hadi uyu tıpış tıpış birtanem, uyu birtanem!
Dilenir, sonra köylerine dönerler.
Umur dediğin de bir söz değil mi sonuçta
Pirinç bulunmuyor hiçbiryerde, ne var ki elde avuçta.
Geç oldu, canım benim, uyu hadi, uyu sen!
Kısacağım ışığı ben.
Kimdi yakın arkadaşımızın
Ölümünü haber veren sana kimdi?
İnanma, çünkü iletişim ağları kesiktir
Ve mektuplar yerine gitmemektedir.
Hadi canım, uykuya dön, uykuya, uykuya hadi,
Sesi mi sordun; oğlumuz, kabus görmüş, hepsi bu.

Oyuncak silahlarla, çuvallarla oynuyor günboyu,
Haykırıyor yüksek sesli, Kurtuluş Ordusu askeri gibi.
Büyüdüğünde O, on yıl sonrası,
Anımsamayacak oyunlarını.
Xuan Quynh, 1974
Vietnamlı şair
Çeviren: Ulaş Başar Gezgin, 25 Temmuz 2007, Ho Çi Min Kenti, Vietnam
E-posta yerleği: ulas@teori.org
Ağsayfası: http://ulas.teori.org

Singing for Husband with Rheumatism on Rainy Nights
I don’t like the rains of Vietnam,
They put my husband’s knees in pain.
I heard that snow hurts the head when it falls on it,
The snow man had carrot on his nose,
A Vietnamese can’t know this...
Nazim Hikmet said “we will see sunny days,
We will ride the motorboat to the blues.”
That motor was not a motorbike, it was a motorboat...
This sea tortoise, this land tortoise...
As long as there will be no rains,
We will ride the motorbike, we will ride,
A blue sea air within our lungs.
There exist fires that monsoons can’t extinguish,
And hope, our hope, our Esperanto,
Has stayed dry under all the rains
And it will stay like that of course...
I don’t like the rains! No! I don’t like!
How could we find a doctor in this jungle...
Where is Dr. Zhivago now...
Raskolnikov would have friends too,
Friends who are students of medicine,
But they are far away too...
Many years passed after Dang Thuy Tram’s death,
That doctor whose diary was published post-humously...
Che, that doctor, man of heart,
Has left his shoes behind and gone...
If I will rub your knees now,
You will be relieved, because my stomach aches
Had been relieved by your touches.
Your love letters had been my medicine beforehand,
They were my medicine in further lands my dear husband,
Now just think about those people from 200 countries
Who suffer like you...
They speak 6800 languages,
But when they have pain,
They all have the same facial expression,
They all have the same anxiety.

My dear husband, when your knees are in pain,
All the suffering of the starved people
Are in my heart, in my knees, in all my body...
Your body is my body...
Take care of yourself my dear husband, take care of your health,
Otherwise who will care for my children as their father...
We have been already far from the sea,
No twitches of the waves, no scent of the moss,
My dear husband, my dear husband with knees in pain,
The last fisher boat leaving the harbor for South China Sea
Has not come back.
The fisher families would not like to have
This sorrow in their bosoms.
Instead, they would prefer to have knees in pain...
My dear husband, mine, I am with you now,
That is what they name “in sickness or in health”.
How can we find health in this immense jungle,
The knees in pain is our share, it is not worse than that...
At least, the problem of ‘knees in pain’ it is,
There may have existed the worse than the worse...
Ngo Thuy Duyen Gezgin, September 2007, Korea
Versifier from the letters: Ngo Ulas Basar Gezgin, September 27, 2007, Ho Chi Minh
City, Vietnam
E-mail: ulas@teori.org
Website:
(*) This poem is inspired by the poem ‘Singing for Husband on Sleepless Nights’ by
Vietnamese poet Xuan Quynh (1974). See http://www.hal-
pc.org/~dinhvu/khonngu.html

Hayatın Anlamı Üstüne Yarık-Uslu Tekerlemeler (1)
Taş, Kaç, Döv
Taş taşımak, taşıyamamak,
Taşınmak, taşıllaşmak...
Damlataşlarda damla damla taşlaşmak...
Kaçmak, kaçınmak, kaşınmak,
Kaş yarmak, kaş yardırmak...
Peki ama kaça yarmak, kaça yardırmak?..
Dövmek, dövülmek, dövünmek, dövünüşmek,
Davul dövmek, maraş dondurması dövmek,
Dizlerini dövmek, başkasını döveceğine...
Taşlamak, taşlanmak, taşlaştırmak,
Taşmak, taşırmak, taşıtlarla taşınacakları
Eskitaş Çağı’ndan Yenitaş Çağı’na taşımak...
Kaçaklaşmak, kaçıklaştırmak, kaçamak yapmak,
Kaçacak gibi yapmak, kaçmayacak gibi yapmak,
Kaçak yaşamı kaçamak yaşama kaçırmak...
Dövmelerle dövmek dövülmeyecekleri,
Dövenlerin dövmesizliğine dövünmek,
Dövünürken dövmeli olduklarını görmek...
Hayat ki ezgili hayat, müzikli hayat,
Ses çarpışması gibi oluyor anlatması onu,
Hayat bu, ezgili hayat, müzikli hayat...

İki Kişilik Yalnızlık, Tek Kişilik Yalnızlık
Eskiden kendi kendime mektup gönderiyordum,
Kendi kendimi arıyor, kendi kendime konuşuyordum,
Kendime kendi kendime bakıyor,
Kendi kendime açıp kendi kendime kapatıyordum kendimi...
Sonra çıkageldi senin kendiliğin,
Kendinden kendime mektup gönderdin,
Kendimi aradı kendin, kendimle konuştu kendin,
Kendindi bakan, kendime,
Kendimi kendine açıp kendine kapattım kendimi...
Sonra kendimleşti kendin senin, kendinleşti kendim benim,
Kendi kendimize gönderdik mektupları,
Konuştuk kendi kendimize,
Kendi kendimize baktık kendi kendimize,
Kendi kendimize bir açtık bir kapattık kendi kendimizi,
Bir açtık bir kapattık...
Ve uzağımda olduğunda, lanet ettiğim herhangi bir nedenle,
Ayrışmış, hastalıklı bir kendilik gibi,
Yine arıyorum ben kendi kendimi...
İki kişilik bir yalnızlık bizdeki,
Ama iyidir, iyidir o, her açıdan,
Tek kişilik yalnızlıktan...
Yanlış söylemiş şair, iki kişilik yalnızlığı yaşamamış şair,
Yalnızlık da elbet paylaşılır,
Paylaşıldıkça iki kişilik olur...

Dini Bütün Kalkınma Modeli
Değil mi ki gökdelenler daha yakındır tanrıya,
Özelleştirilmelidir bunun için tapınaklar.
Özelleştirilirse kiliseler, camiler,
Hem iyi para kaldırırız ibadetten,
Yok yok, olmasın yanlış anlama, o parayla,
Daha yüksek gökdelenler yaparız,
Daha yakın olsunlar diye tanrıya...
Babil Kulesi’ni yıkan tanrılar,
Tümden çıldırmış olmalılar,
Kibir simgesi değildir kuleler, gökdelenler,
Tanrıya en yakın olunan yerlerdir onlar,
Kurulsun her yerde gökdelen camiler...
Koçun henüz inmediği Japonya’da,
Görmüştüm kapsül otel ustalarını.
Tabutluk kadar odalarda yatıyor Japonlar,
Girişimci ruhum kabardı görünce bunları.
Girişimci nefsim kabardı hatta...
Ölüm Oteli dikeceğim birkaç tane, Dubai’de,
Birkaç tane de Antalya’da,
Caddenin o yanında, bu yanında da,
“Ölüm sonrası deneyimi yaşatılır” tabelasıyla,
Tabutlar olacak, seccadeler, cenaze arabaları...
Diğerleri henüz uyanmadı.
Açılmadılar henüz, ölüm pazarına.
Ölümden bile para kazanarak olur kalkınma...
Gökdelenler, ölüm otelleri, babil kuleleri,
İşte dini bütün kalkınma modeli...

Çağlayan İmparatorluğu’nda Bir Gece
‘Hasta adam’ demektense,
‘Hasta kadın’ denebilir Çağlayan İmparatorluğu için...
Ölüm döşeğindeki imparatoriçenin
Hakkın rahmetine karışmasıyla,
Aldı başını gitti bu ara,
Cumhuriyet tartışmaları...
Bir zaman yönetimidir ‘imparatorluk’ dedikleri,
Dünün bugünü yönetmesi...
‘Komünizmin kızıl şafağı’ denir yarının bugünü yönetmesine...
Bugünün bugünü yönetmesine ise,
‘Cumhuriyet, demokrasi vb vb’ denir,
Ve buradaki vb’ler bir hayli önemliler...
Çünkü bu vb’ler, çeşit çeşit rengi yansıtan ilk meclisi,
Kathmandu’dan Katalanya’ya uzanan dağlı hareketleri
vb vb temsil etmededir
Ve buradaki vb’ler de önemli...
Adriyatik’ten Çin Seddi’ne olmasa bile,
Kathmandu’dan Katalanya’ya bir dünya...
“Yok, yoktu” desek yeridir ilk meclis için,
Bir tek {yok} yoktu vb vb.
Buradaki vb’ler de önemli…
Bu meclis, toplandığında yeraltı tünellerinde,
Çağlayan İmparatorluğu’nun geçmişin imgeleriyle,
Geçmişin imgeleriyle dolup dolup taşıvermesine,
Razı gelmediğini bildirdi…
“Bugün yönetmeli bugünü!” diye ünledi!
Meclis, uyarak halkın taleplerine,
‘Yeni Çağ Cumhuriyeti’ olarak değiştirdi ülkenin adını,
Dünkü ‘Hasta Kadın’, sözde ‘Hasta Kadın’,
Dünkü Çağlayan İmparatorluğu,
Yeniden doğdu ‘Yeni Çağ Cumhuriyeti’ olarak…
Kutlu olsun 2. Cumhuriyet tartışmalarına dek vb vb…
Buradaki vb’ler de önemli…
Şanghay yakınları, Çin, 30 Eylül 2007

Seni Sevmek için Sevdim Tüm O Kadınları...
“Ben yalnızca seni sevdim” diyorum işte sana,
Yaslamışım başımı karnına,
“Yalnız seni sevdim, yalnız seni sevdim,
Sevdiğim tüm o kadınları, kadınları,
Seni sevmek için sevdim, sevmek için sevdim.”
“Ben de” diyorsun “hep seni sevdim ve
Hep korktum senden... O öyküleri yazdığında,
Gurur duydum, hep gurur duydum ama
Hep reddettim seni hep,
Korktum çünkü aşırı sevginden...”
Ve şimdi ben evliyim, karımı senden çok sevdiğim
Doğruysa da; onu da, seni sevmek için sevdim,
Sevmek için sevdim...
Üç kişilik olamaz mı modern bir evlilik,
Dışar’da bırakarak çocukları?..
Hem, bir düş bu; sen de demek ki hayaletsin,
Ve hiç bir şey söylememiş, hiç bir sınırlama getirmemiştir
Evlenilebilecek hayalet sayısına,
Modern evlilik kurumları...
Bir gerçek, bir de hayalet karım var demek ki,
Hayalet deyip de geçmemeli, her gece, uyuduğumda,
Onunla geçiriyorum düşlerimde tüm gecelerimi...
Maket uçaklar uçurduk seninle bu gece örneğin,
Haliç’in bir kıyısından öte kıyısına...
En büyük tırların bile taşıyamayacağı
Kalp yüklerini, gönül ağırlıklarını,
Yüklemiştik maket uçaklarımıza,
Ve hepsi, hepsi ama hepsi,
Çakıldı...
Haliç,
Bir gönül ağırlıkları mezarlığı...
Uzak bir ülkedeymişsin şimdi, çalışıyormuşsun...
Rusça notlar dolaştırırdım oysa, felsefe toplantılarında,
Birgün sana ulaşır umuduyla...

Benzemezse de Rus harfleri Ermenice’ye,
Ermenice elyazısından yazanın sen olduğunu anlayabildiğim gibi,
Sen de Rusça elyazımdan anlardın yazanın ben olduğumu...
Dahası, bakıp harflere, anlardın,
Bugün ne kadar çok sevdiğimi seni,
Ne kadar efkar yüklü olduğunu bulutlarımın;
Zaten yağmurlarımdır, efkarlı yağmurlarımdır elyazım...
“Minyon tipi bir kalbin var” dedi doktor, haklı tabii,
Minyon tipi kalplere fazla yüklenmemeli...
Ama gündüz başka, gece düşlerde başka
İki kadınla evli ben,
Bilmiyorum gece mi duracak sonunda,
Gündüz mü duracak yoksa,
Bu minyon kalbim...
Çin’e gittim, dinlendirmek için minyon kalbimi,
Ama yine onunla evliyim geceleri tüm düşlerde...
Vietnam’da uyurken karımın kollarında,
Ona sarılıyordum yine düşlerimde...
“Ben yalnızca seni sevdim” diyorum işte sana,
Yaslamışım başımı karnına,
“Yalnız seni sevdim, yalnız seni sevdim,
Sevdiğim tüm o kadınları, kadınları,
Seni sevmek için sevdim, sevmek için sevdim.”
Rudong, Çin, 4 Ekim 2007

En Büyük Performans Sanatçısıdır Doğa Ana
“Doğa ana bereketlidir” sözünü,
Doğa ana seni bana
Armağan etmeden önce,
Anlamazdım...
İlk başlarda, “doğa ana var da neden
Doğa baba yok?! Tersinden ayrımcılık bu!” dediysem de,
Doğanın bu seni bana armağan eden bereketi,
Analara, anaçlığa yakışır besbelli...
Bir performans sanatçısıdır doğa ana ya da
Senin tüm yaşamını bir performans sanatı gibi algılamamı,
Başka bir gerçeğe bağlamalı:::
En büyük performans sanatçısıdır doğa ana,
Öyle büyüktür ki onun yapıtı,
Yapıtının performans sanatı olduğunu anlayamaz,
Hiç mi hiç anlayamazlar insan yavruları...
Havanın varlığını
Havasız kaldıklarında anlamaları gibi...
Ben, sende anladım doğa anayı,
performans sanatını, performans sanatçısı doğa anayı...
Ben, sende daha neler neler anladım, anladım, anladım...
Seninle bir varlığımı,
Sensiz kaldığımda anladım;
Havanın varlığını,
Havasız kaldığımda anlayışım gibi...
Seninle, benim de,
Kocaman bir performans sanatı oluyor yaşamım,
Seninle geçen her günde, saniyesi saniyesine...
“Doğa ana bereketlidir” sözünü,
Doğa ana seni bana
Armağan ettikten sonra
Anladım...
İlk başlarda, “doğa ana var da neden
Doğa baba yok?! Tersinden ayrımcılık bu!” desem de,
Doğanın bu seni bana armağan eden bereketi,
Analara, anaçlığa yakışır besbelli...
Rudong, Çin, 5 Ekim 2007

Bir Çin Köyünde, Özleminle...
Pamuğa dokunuyorum pamuğa,
Pamuk tarlalarında...
Tuğlalar, yengeç çiftlikleri, ateş fırını...
Su kabakları saçılmış her yere,
Ve yabanıl kazlar, bir görünüp bir yitmede...
Geceyi gündüzü katmışlar önlerine,
Gündüz de gece de aynı senfoni...
Geceyi gündüzü karıştırmış cırcır böcekleri...
Sen bana doğa ananın en güzel armağanı
Olduğuna göre,
“Saklamıştır” dedim “belki doğa ana, bu küçük Çin köyünde,
Senin parçalarını...”
Böceklerin delik deşik ettiği çiçek yapraklarında
Aradım, varlığını da yokluğunu da...
Mısır koçanları arasında, püsküllerde, tanelerin küçük mü küçük çizgilerinde,
Aradım gözlerini...
Kestiğimiz kamışları nasıl yiyeceğimizi gösterdi bana ana,
Mahzun mahzun bakıyorlardı patlıcanlar yapraklarından oysa...
Ve öyle şiddetliydi ki arayışım seni,
Kaçırıverdik iyi mi,
Şansını denemek isteyen balıkçı dedeyi...
Toprak yollardaki traktör izlerinde aradım sonra ellerini...
Boyumu aşan o bambularda,
Senin boyunu ölçtüm yeniden,
Şu boğum olmalıydı denk gelen, senin boyuna...
Kuş cıvıltılarında aradım dudaklarını, kesik keçi melemelerinde...
Kalmamış ki artık, derede, kurbağa; bulamam parmaklarını artık, vraklamalarda...
Lezzetli geliyor olmalılar, köylülerin damaklarına...
Oysa boynunu bükmüşse ayçiçekleri,
Yabanıl buğdaylarla söyleşir gibi;

Vietnam Şiirleri 2007-2008

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (7)

Semelhante a Vietnam Şiirleri 2007-2008

Semelhante a Vietnam Şiirleri 2007-2008 (7)

Mais de Ulaş Başar Gezgin

Mais de Ulaş Başar Gezgin (20)

Vietnam Şiirleri 2007-2008