SlideShare a Scribd company logo
1 of 15
(Üstbaşlık: Psikoloji Sokağa Çıkınca Neye
Benzer?)
Soma ve Psikoloji:
Psikologlar Soma’ya Nasıl
Bakabilir?
Doç.Dr. Ulaş Başar Gezgin
ulasbasar@gmail.com
http://www.slideshare.net/dr_gezgin
http://www.linkedin.com/in/ulasbasargezgin
Psikolojinin Altalanları Açısından
• Endüstriyel/örgütsel psikoloji
• Gelişim psikolojisi
• Eğitim psikolojisi
• Sağlık psikolojisi
• Sosyal/politik psikoloji
• Adli psikoloji
• Klinik psikoloji
• Bilişsel psikoloji
• Kültürlerarası psikoloji
• Kişilik psikolojisi
• Medya psikolojisi
• Çevre psikolojisi
Endüstriyel/Örgütsel Psikoloji ve Soma
• Eleştiri: Egemen güçlerin her bir olayı münferit/tekil gösterip arkadaki sistematik altyapıyı görünmez kılması
• İhmal?
• İşveren-çalışan ?
• Örgütsel hiyerarşi
• Yöneticiler ve işçiler
• Mühendisler
• İş güvenliği ?
• Vardiya değişimi?
• Denetim?
• Yorgunluk? Stres? Kaygı? Psikolojik taciz?
• Taşeron
• Tecrübesizlik?
• Güvencesizlik
• Bilinç
• Sendika
• Alternatifsizlik?
• Kader?
• Çaresizlik?
Gelişim Psikolojisi ve Soma
• Yaşamboyu Gelişim
• Çocuk işçiler
• Genç işçiler
• Yaşlı işçiler
• Yaş
• Aile
• Yaşam döngüsü
• İşçilerin akraba olması
• Sosyalleşme
• Çeşitli gelişim modelleri
• Geride kalan çocuklar
• Televizyondan ikincil etkiler yaşayan çocuklar
Eğitim Psikolojisi ve Soma
• Eğitim(sizlik)?
• Eğitim şart???!!!
• ‘Sürekli eğitim’
• Sürekli tüketim kalemi olarak eğitim
• Psikolog-işçi benzerliği örneği:
• Eğitim maliyetinin çalışana yıkılması
• Psikologların vasıfsızlaştırılması / güvencesizleştirilmesi
Sağlık Psikolojisi ve Soma
• Hastalık algısı
• Akciğer hastalıklarının yaygınlığı
• Kot taşlama işçileri
• Ölüme yönelik bilişsel süreçler
Sosyal/Politik Psikoloji ve Soma
• Kimliklenme
• Arkadaş grupları
• Geride kalan ailelerin kendi aralarındaki ilişkiler
• Cezasızlık
• İtaat ve itaatsizlik
• Otoriterlik
• Tepkiler
– Yazıklanma
– Suçlama
– Sokakta protesto vd.
Adli Psikoloji ve Soma
• Suçlu psikolojisi
• Tanık psikolojisi
• Sanık psikolojisi
• Hükümlü psikolojisi
• Usul (yargılamadaki psikolojik süreçler)
• Cezasızlık (bkz. Sosyal psikoloji)
• Başka madenlerdeki işçiler
• Aynı madende çalışmaya devam edecek işçiler
• Aynı madenin ve diğer madenlerin ‘yasal’ sahipleri
• Hukuken: İş kazası (tekil ve anlık) / iş cinayeti (tekil/toplu??? ve planlı) /
katliam (toplu ve planlı)
Klinik Psikoloji ve Soma
• Toplumsal travma
– Bireysel travma karşıtı olarak
– Doğal travma karşıtı olarak (eleştiri: Deprem doğaldır; ama onun
etkileri toplumsaldır. Örn/ Japonya’da daha şiddetli depremlerde
ölümler azken; Türkiye’de daha fazla.)
• Deprem, iç savaş ve Soma benzerliği ve benzemezliği
• Patolojizasyon
• Travma Sonrası Stres Bozukluğu
• Milli Yas (siyasal ve psikoloji işlevleri: normalizasyon,
rahatlama, vicdan, kendini aklama)
Bilişsel Psikoloji ve Soma
• Bellek çalışmaları
• Flaş bellek
• Tepki zamanı çalışmaları
• Erişilebilirlik etkisi
Kültürlerarası Psikoloji ve Soma
• Zonguldak’taki Çinli maden işçileri
• Uluslararası tepkiler, uluslararası dayanışma
• Soma’daki değişik kesimlerden işçiler?
• (Türkçe ve Kürtçe ağıtlar yakılması)
• Cemevlerindeki anmalar
• İşçilerin farklı şehirlerden gelmesi
• Kır/kent farkları
Kişilik Psikolojisi ve Soma
• ‘Kahraman madenci’ imgesi
• Kişilik farkları
Medya Psikolojisi ve Soma
• Söylem çözümlemesi:
• İşçilerin vs. işverenlerin/devletin açısından
bakan medya
• Anaakım medya vs. alternatif medya
• Yurttaş gazeteciliği ve sosyal medya
• Kalıpyargılar
• Kader söylemi, öte dünyaya erteleme
Çevre Psikolojisi ve Soma
• Çevrenin iki anlamı:
– Ekoloji
– Yaşanılan yer
• Çevre sorunlarına yönelik algı
• Fiziksel yaşam alanları
• İş ortamı (ergonomi)
• Yerleşim biçimleri
• Ev yapısı
Soma ve Psikoloji
• Psikolojinin bakışı: bkz. Slayt 1-14.
• Peki psikoloji Soma’dan ne öğrendi?
• Depremden ne öğrenmişti?
• Gezi’den ne öğrenmişti?
• ‘Dışarı’da yaşananların akademik psikolojiye etkileri.
• ‘Dışarı’nın dönüştürücülüğü ve/ya da etki etmezliği...
• Açık uçlu bir soru demeti.

More Related Content

More from Ulaş Başar Gezgin

Neden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar Gezgin
Neden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar GezginNeden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar Gezgin
Neden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar GezginUlaş Başar Gezgin
 
Psikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar Gezgin
Psikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar GezginPsikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar Gezgin
Psikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar GezginUlaş Başar Gezgin
 
1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptx
1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptx1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptx
1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptxUlaş Başar Gezgin
 
20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar GezginUlaş Başar Gezgin
 
Deprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
Deprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar GezginDeprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
Deprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar GezginUlaş Başar Gezgin
 
Çin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptx
Çin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptxÇin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptx
Çin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptxUlaş Başar Gezgin
 
Yarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar Gezgin
Yarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar GezginYarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar Gezgin
Yarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar GezginUlaş Başar Gezgin
 
Political Psychology of China Threat.pptx
Political Psychology of China Threat.pptxPolitical Psychology of China Threat.pptx
Political Psychology of China Threat.pptxUlaş Başar Gezgin
 
Turist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar Gezgin
Turist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar GezginTurist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar Gezgin
Turist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar GezginUlaş Başar Gezgin
 
Tuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezgin
Tuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezginTuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezgin
Tuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezginUlaş Başar Gezgin
 
Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER
Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER
Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER Ulaş Başar Gezgin
 
Buyuk Diktatorle Politik Psikoloji
Buyuk Diktatorle Politik PsikolojiBuyuk Diktatorle Politik Psikoloji
Buyuk Diktatorle Politik PsikolojiUlaş Başar Gezgin
 

More from Ulaş Başar Gezgin (20)

Neden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar Gezgin
Neden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar GezginNeden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar Gezgin
Neden Umutlu Olmalıyız? - Ulaş Başar Gezgin
 
Psikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar Gezgin
Psikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar GezginPsikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar Gezgin
Psikoloji ve Yapay Zeka - Ulaş Başar Gezgin
 
1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptx
1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptx1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptx
1 Mayıs'ın ve Protestoların Psikolojisi.pptx
 
20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
20 Soruda Politik Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
 
Deprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
Deprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar GezginDeprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
Deprem Sonrası Psikoloji - Ulaş Başar Gezgin
 
Yapay Zeka Sosyolojisi 2023
Yapay Zeka Sosyolojisi 2023Yapay Zeka Sosyolojisi 2023
Yapay Zeka Sosyolojisi 2023
 
Ulaş Başar Gezgin Kitapları
Ulaş Başar Gezgin KitaplarıUlaş Başar Gezgin Kitapları
Ulaş Başar Gezgin Kitapları
 
Çin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptx
Çin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptxÇin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptx
Çin Kitabı Sunumu - Ulaş Başar Gezgin.pptx
 
Vietnam - Ulaş Başar Gezgin
Vietnam - Ulaş Başar GezginVietnam - Ulaş Başar Gezgin
Vietnam - Ulaş Başar Gezgin
 
Yarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar Gezgin
Yarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar GezginYarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar Gezgin
Yarım Saatte Psikolojiye Giriş - Ulaş Başar Gezgin
 
Political Psychology of China Threat.pptx
Political Psychology of China Threat.pptxPolitical Psychology of China Threat.pptx
Political Psychology of China Threat.pptx
 
Sanat Psikolojisi
Sanat PsikolojisiSanat Psikolojisi
Sanat Psikolojisi
 
Yapay zeka sosyolojisi
Yapay zeka sosyolojisiYapay zeka sosyolojisi
Yapay zeka sosyolojisi
 
Turist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar Gezgin
Turist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar GezginTurist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar Gezgin
Turist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar Gezgin
 
Tuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezgin
Tuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezginTuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezgin
Tuketici psikolojisi sunumu ulas basar gezgin
 
Sanat psikolojisi giris
Sanat psikolojisi girisSanat psikolojisi giris
Sanat psikolojisi giris
 
sanat psikolojisi
sanat psikolojisi sanat psikolojisi
sanat psikolojisi
 
Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER
Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER
Gezi ve Politik Psikoloji Sunumu SOMDER
 
Buyuk Diktatorle Politik Psikoloji
Buyuk Diktatorle Politik PsikolojiBuyuk Diktatorle Politik Psikoloji
Buyuk Diktatorle Politik Psikoloji
 
Yerel Seçimler ve Sosyal Medya
Yerel Seçimler ve Sosyal MedyaYerel Seçimler ve Sosyal Medya
Yerel Seçimler ve Sosyal Medya
 

Soma ve psikoloji

  • 1. (Üstbaşlık: Psikoloji Sokağa Çıkınca Neye Benzer?) Soma ve Psikoloji: Psikologlar Soma’ya Nasıl Bakabilir? Doç.Dr. Ulaş Başar Gezgin ulasbasar@gmail.com http://www.slideshare.net/dr_gezgin http://www.linkedin.com/in/ulasbasargezgin
  • 2. Psikolojinin Altalanları Açısından • Endüstriyel/örgütsel psikoloji • Gelişim psikolojisi • Eğitim psikolojisi • Sağlık psikolojisi • Sosyal/politik psikoloji • Adli psikoloji • Klinik psikoloji • Bilişsel psikoloji • Kültürlerarası psikoloji • Kişilik psikolojisi • Medya psikolojisi • Çevre psikolojisi
  • 3. Endüstriyel/Örgütsel Psikoloji ve Soma • Eleştiri: Egemen güçlerin her bir olayı münferit/tekil gösterip arkadaki sistematik altyapıyı görünmez kılması • İhmal? • İşveren-çalışan ? • Örgütsel hiyerarşi • Yöneticiler ve işçiler • Mühendisler • İş güvenliği ? • Vardiya değişimi? • Denetim? • Yorgunluk? Stres? Kaygı? Psikolojik taciz? • Taşeron • Tecrübesizlik? • Güvencesizlik • Bilinç • Sendika • Alternatifsizlik? • Kader? • Çaresizlik?
  • 4. Gelişim Psikolojisi ve Soma • Yaşamboyu Gelişim • Çocuk işçiler • Genç işçiler • Yaşlı işçiler • Yaş • Aile • Yaşam döngüsü • İşçilerin akraba olması • Sosyalleşme • Çeşitli gelişim modelleri • Geride kalan çocuklar • Televizyondan ikincil etkiler yaşayan çocuklar
  • 5. Eğitim Psikolojisi ve Soma • Eğitim(sizlik)? • Eğitim şart???!!! • ‘Sürekli eğitim’ • Sürekli tüketim kalemi olarak eğitim • Psikolog-işçi benzerliği örneği: • Eğitim maliyetinin çalışana yıkılması • Psikologların vasıfsızlaştırılması / güvencesizleştirilmesi
  • 6. Sağlık Psikolojisi ve Soma • Hastalık algısı • Akciğer hastalıklarının yaygınlığı • Kot taşlama işçileri • Ölüme yönelik bilişsel süreçler
  • 7. Sosyal/Politik Psikoloji ve Soma • Kimliklenme • Arkadaş grupları • Geride kalan ailelerin kendi aralarındaki ilişkiler • Cezasızlık • İtaat ve itaatsizlik • Otoriterlik • Tepkiler – Yazıklanma – Suçlama – Sokakta protesto vd.
  • 8. Adli Psikoloji ve Soma • Suçlu psikolojisi • Tanık psikolojisi • Sanık psikolojisi • Hükümlü psikolojisi • Usul (yargılamadaki psikolojik süreçler) • Cezasızlık (bkz. Sosyal psikoloji) • Başka madenlerdeki işçiler • Aynı madende çalışmaya devam edecek işçiler • Aynı madenin ve diğer madenlerin ‘yasal’ sahipleri • Hukuken: İş kazası (tekil ve anlık) / iş cinayeti (tekil/toplu??? ve planlı) / katliam (toplu ve planlı)
  • 9. Klinik Psikoloji ve Soma • Toplumsal travma – Bireysel travma karşıtı olarak – Doğal travma karşıtı olarak (eleştiri: Deprem doğaldır; ama onun etkileri toplumsaldır. Örn/ Japonya’da daha şiddetli depremlerde ölümler azken; Türkiye’de daha fazla.) • Deprem, iç savaş ve Soma benzerliği ve benzemezliği • Patolojizasyon • Travma Sonrası Stres Bozukluğu • Milli Yas (siyasal ve psikoloji işlevleri: normalizasyon, rahatlama, vicdan, kendini aklama)
  • 10. Bilişsel Psikoloji ve Soma • Bellek çalışmaları • Flaş bellek • Tepki zamanı çalışmaları • Erişilebilirlik etkisi
  • 11. Kültürlerarası Psikoloji ve Soma • Zonguldak’taki Çinli maden işçileri • Uluslararası tepkiler, uluslararası dayanışma • Soma’daki değişik kesimlerden işçiler? • (Türkçe ve Kürtçe ağıtlar yakılması) • Cemevlerindeki anmalar • İşçilerin farklı şehirlerden gelmesi • Kır/kent farkları
  • 12. Kişilik Psikolojisi ve Soma • ‘Kahraman madenci’ imgesi • Kişilik farkları
  • 13. Medya Psikolojisi ve Soma • Söylem çözümlemesi: • İşçilerin vs. işverenlerin/devletin açısından bakan medya • Anaakım medya vs. alternatif medya • Yurttaş gazeteciliği ve sosyal medya • Kalıpyargılar • Kader söylemi, öte dünyaya erteleme
  • 14. Çevre Psikolojisi ve Soma • Çevrenin iki anlamı: – Ekoloji – Yaşanılan yer • Çevre sorunlarına yönelik algı • Fiziksel yaşam alanları • İş ortamı (ergonomi) • Yerleşim biçimleri • Ev yapısı
  • 15. Soma ve Psikoloji • Psikolojinin bakışı: bkz. Slayt 1-14. • Peki psikoloji Soma’dan ne öğrendi? • Depremden ne öğrenmişti? • Gezi’den ne öğrenmişti? • ‘Dışarı’da yaşananların akademik psikolojiye etkileri. • ‘Dışarı’nın dönüştürücülüğü ve/ya da etki etmezliği... • Açık uçlu bir soru demeti.

Editor's Notes

  1. <number>
  2. <number>
  3. <number>
  4. <number>
  5. <number>
  6. <number>
  7. <number>
  8. <number>
  9. <number>
  10. <number>
  11. <number>
  12. <number>
  13. <number>
  14. <number>
  15. <number>