1. LỜI CẢM ƠN

Em là sinh viên năm cuối ngành tin học, khoa kỹ thuật - công nghệ - môi
trường. Mặc dù đã có kinh nghiệm hơn năm viết chương trình, làm các đồ án
kết thúc môn học. Nhưng em chưa từng viết một chương trình hoàn chỉnh để
ứng dụng thực tiễn.
Cũng như các bạn sinh viên năm cuối khác, em được trường tạo điều kiện
để thực tập ở một công ty. Sau hai tháng tiếp xúc với môi trường thực tế bây
giờ em đã hoàn thành sản phẩm của mình. Tuy sản phẩm còn nhiều sai sót và
chưa xử lý được một số yêu cầu của công ty đưa ra nhưng đối với em đây là
sản phẩm tốt nhất mà em đã từng viết.
Chưa được tiếp xúc với thực tế, nên việc hoàn thành một sản phẩm hoàn
chỉnh cho công ty lớn đối với em là một việc hết sức khó khăn. Để hoàn thành
đề tài này ngoài sự nỗ lực hết mình của em còn được rất nhiều sự giúp đỡ của
thầy cô, công ty, gia đình và bạn bè.
Đặc biệt, em xin gởi lời cảm ơn sâu sắc đến:
Các thầy cô ngành tin học khoa công nghệ đã truyền đạt cho em các kiến
thức từ cơ bản đến nâng cao để em áp dụng vào việc thiết kế, xây dựng đề tài
của mình.
Thầy Hà Mạnh Hùng, người đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn
thành đợt thực tập cuối khóa.
Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng, đã cung cấp cho em các thông tin thiết
thực về công ty.
1

2. Anh Nguyễn Quốc Tuấn, nhân viên công ty, là cán bộ hướng dẫn, đã
nhiệt tình giúp đỡ, góp ý cho em trong suốt thời gian thực tập tại công ty.
Hải Phòng, ngày 30 tháng05 năm 2013
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Hồng Biên
2

3. LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là: Nguyễn Hồng Biên
Lớp: K10A Hải Phòng
Trường Đại Học Công Nghệ Thông Tin Và Truyền Thông Thái Nguyên
Tôi xin cam đoan:
1. Những nội dung trong đồ án này là do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn
trực tiếp của thầy Hà Mạnh Hùng.
2. Mọi tham khảo dùng trong đồ án đều được trích dẫn rõ ràng tên tác giả,
tên công trình, thời gian, địa điểm công bố.
3. Các thông tin, tài liệu được sử dụng trong đồ án được sự cho phép hoặc
chia sẻ công khai của công ty Hoàng Cường Hải Phòng.
4. Nội dung của báo cáo không sao chép nội dung cơ bản từ các đồ án khác
và đồ án này do bản thân nghiên cứu xây dựng lên dưới sự hướng dẫn của
thầy giáo Ks.Hà Mạnh Hùng và giúp đỡ của các anh chị trong công ty Hoàng
Cường Hải Phòng.
Sinh viên
Nguyễn Hồng Biên
3

4. MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN........................................................................................................................ 1
LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................................. 3
MỤC LỤC ............................................................................................................................. 4
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................ 6
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................................... 6
2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài ..................................................................................... 7
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu................................................................................. 7
4. Cấu trúc của đồ án ............................................................................................................ 7
Chƣơng 1. Cơ sở lý thuyết. ............................................................................................... 7
Chƣơng 2. Khảo sát và phân tích hệ thống quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng
Cƣờng-Hải Phòng. ............................................................................................................ 7
Chƣơng 3. Xây dựng chƣơng trình quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cƣờng-Hải
Phòng.................................................................................................................................. 8
5. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................................. 8
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT ......................................................................................... 9
1.1. Lý thuyết chung về cơ sở dữ liệu .............................................................................. 9
1.1.1. Cơ sở dữ liệu ......................................................................................................... 9
1.1.2. Sự cần thiết của các hệ cơ sở dữ liệu ................................................................. 10
1.1.3. Mô hình dữ liệu ................................................................................................... 10
1.1.4. Ràng buộc dữ liệu ............................................................................................... 12
1.1.5. Cách tiếp cận mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ ..................................................... 13
1.1.6. Mô hình thực thể quan hệ ................................................................................... 18
1.2. Lý thuyết chung về phân tích và thiết kế hệ thống quản lý ................................. 21
1.2.1. Vai trò của phân tích và thiết kế hệ thống ............................................................ 21
1.2.2. Khái niệm về hệ thống và hệ thống thông tin quản lý ......................................... 21
* Cấu trúc tổng quát của hệ thông tin quản lý: ................................................................. 22
a. Các lĩnh vực quản lý: ................................................................................................ 22
b. Dữ liệu: ..................................................................................................................... 22
c. Các mô hình: ............................................................................................................. 23
d. Quy tắc quản lý: ........................................................................................................ 23
1.2.3. Vai trò và chất lượng của hệ thông tin quản lý:.................................................. 23
1.2.3.1. Vai trò: ............................................................................................................. 23
a. Thu thập thông tin: ................................................................................................... 24
b. Xử lý thông tin: ......................................................................................................... 24
c. Phân phối thông tin: ................................................................................................. 25
1.2.3.2. Chất lượng của hệ thông tin: ........................................................................... 26
1.2.4. Các giai đoạn phân tích và thiết kế hệ thống: ...................................................... 26
1. Lập kế hoạch: .................................................................................................................... 27
2. Nghiên cứu và phân tích hiện trạng: ................................................................................. 27
3. Nghiên cứu và phân tích khả thi "sổ điều kiện thức": ...................................................... 28
a. Nghiên cứu khả thi: ....................................................................................................... 28
b. Sổ điều kiện thức: ......................................................................................................... 28
1.3. Tổng quan về phần mềm Microsorft Access ......................................................... 30
1.3.1. Các thành phần trong màn hình Access. .............................................................. 30
4

5. 1.3.2. Các đối tượng trong Access. .................................................................................. 31
Chƣơng 2. ............................................................................................................................ 34
KHẢO SÁT VÀ PHÂN TÍCH HỆ THỐNG QUẢN LÝ NHÂN SỰ TẠI CÔNG TY
HOÀNG CƢỜNG-HẢI PHÒNG....................................................................................... 34
2.1. Khảo sát hệ thống quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng. .............. 34
2.1.1.Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng ...................................................................... 34
2.1.2. Tình hình nhân sự hiện nay của Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng.................. 37
2.1.3. Công tác quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng ...................... 40
2.1.4. Thực trạng việc quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng. .......... 41
2.1.5. Đánh giá thực trạng quản lý nhân sự tại cơ quan. ............................................. 44
2.1.6. Tin học hóa bài toán quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng. .. 44
2.2. Phân tích hệ thống quản lý nhân sự Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng .................. 45
2.2.1. Đặc tả bài toán. .................................................................................................. 45
2.2.2. Phân tích hệ thống quản lý nhân sự Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng. .......... 47
2.3. Thiết kế cơ sở dữ liệu. ............................................................................................... 54
2.3.1. Xác định các thực thể......................................................................................... 54
2.3.2. Xác định mối quan hệ giữa các thực thể............................................................. 61
2.3.4. Xây dựng mô hình thực thể quan hệ ................................................................... 63
2.3.5. Xây dựng mô hình dữ liệu quan hệ ..................................................................... 64
Hình 11. Mô hình dữ liệu quan hệ ........................................................................................ 68
Chƣơng 3. ............................................................................................................................ 69
XÂY DỰNG CHƢƠNG TRÌNH QUẢN LÝ NHÂN SỰ TẠI CÔNG TY HOÀNG
CƢỜNG-HẢI PHÒNG ....................................................................................................... 69
3.1. Giao diện chính của chương trình. ............................................................................. 69
Hình 11. Giao diện chính của chương trình 3.2. Chức năng cập nhật ............................. 69
3.2. Chức năng cập nhật .................................................................................................... 70
3.2.1. Cập nhật thông tin cá nhân................................................................................. 70
3.2.2. Cập nhật danh mục ............................................................................................. 72
3.3.3. Cập nhật khen thưởng, kỷ luật ............................................................................ 74
3.4. Chức năng thống kê báo cáo ...................................................................................... 75
3.4.1. Form thống kê danh sách khen thưởng............................................................... 75
3.4.2. Form thống kê danh sách kỷ luật ........................................................................ 76
3.4.4. Form thống kê danh sách Đảng viên .................................................................. 78
3.4.5. Form thống kê danh sách Đoàn viên .................................................................. 79
KẾT LUẬN........................................................................................................................... 80
5

6. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây nền kinh tế xã hội nước ta đã có nhiều chuyển
biến to lớn, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật. Trong khi đó, việc
quản lý nhân sự từ trước tới nay vẫn được quản lý thủ công, chậm, thiếu chính
xác, khối l công việc rất lớn. Do đó việc xây dựng các chương trình quản lý
bằng phần mềm tin học vào trong lĩnh vực quản lý để thay thế việc quản lý thủ
công là hết sức kịp thời và cần thiết. Tin học đã khẳng định vai trò của nó
trong sự phát triển của nền kinh tế và nắm bắt thông tin, sự giao lưu kinh tế
giữa các nước trong khu vực và thế giới .
Việc áp dụng tin học kịp thời vào quản lý giúp các nhà lãnh đạo dễ
dàng hơn trong công việc của mình và nó cũng giúp họ rất nhiều trong hầu
hết các lĩnh vực mà họ đang quan tâm, đây là bước đột phá để đề ra các
phương hướng mới cho sự phát triển của các đơn vị.
Việc áp dụng tin học sẽ góp phần hoàn thiện trong công tác quản lý nhân
sự chính xác nhanh gọn, tốn ít thời gian, đồng thời kết nối cơ sở dữ liệu truyền
tải thông tin tốt hơn ở các đơn vị và các tổ chức lớn.
Vì những lý do trên mà em đã mạnh dạn chọn đề tài “Xây dựng chương
trình quản lý nhân sự của Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng” để làm đồ án tốt
nghiệp của mình. Mục đích của đồ án:
- Nhằm ôn lại và tìm hiểu những kiến thức và ứng dụng công nghệ
thông tin trong thực tế.
6

7. - Nhằm mục đích nghiên cứu để có thêm vốn kiến thức mới và vận
dụng những kiến thức đã học vào bài toán thực tế.
2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài
- Tìm hiểu phần mềm Microsorft Access.
- Khảo sát và phân tích hệ thống quản lý nhân sự tại nơi đang công tác.
- Cài đặt một số chức năng của bài toán quản lý nhân sự bằng phần
mềm Microsorft Access.
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Là phần mềm Access và bài toán quản
lý nhân sự công ty Hoàng Cường-Hải Phòng.
Khách thể nghiên cứu của đề tài: Là những thao tác cơ bản với phần
mềm Access, là nội dung cách thức, biện pháp quản lý nhân sự mà công ty
Hoàng Cường-Hải Phòng đang tiến hành.
4. Cấu trúc của đồ án
Đồ án chia làm 3 chương:
Chƣơng 1. Cơ sở lý thuyết.
Trong chương này em trình bày về cơ sở lý thuyết chung về cơ sở dữ
liệu, phân tích thiết kế hệ thống và tổng quan về phần mềm Microsoft Access.
Chƣơng 2. Khảo sát và phân tích hệ thống quản lý nhân sự tại Công ty
Hoàng Cƣờng-Hải Phòng.
Chương này nhằm khảo sát hệ thống quản lý nhân sự thực tế hiện tại
của công ty Hoàng Cường, từ đó đi đặc tả yêu cầu của bài toán, phân tích bài
toán.
7

8. Chƣơng 3. Xây dựng chƣơng trình quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng
Cƣờng-Hải Phòng.
Chương này nhằm thiết kế cơ sở dữ liệu cho bài toán quản lý nhân sự
sau khi đã khảo sát và phân tích. Thiết kế một số chức năng của chương trình
quản lý nhân sự tại công ty Hoàng Cường-Hải Phòng.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Tìm hiểu phần mềm Access thông qua tài liệu.
- Tìm hiểu thực tế công tác quản lý nhân sự tại công ty Hoàng CườngHải Phòng.
- Nghiên cứu các văn bản, các quy định về công tác khen thưởng, kỷ
luật, ngạch lương, bậc lương, các văn bản về bồi dưỡng cán bộ, đào tạo nguồn
nhân lực của công ty.
- Sử dụng phương pháp trao đổi, xin ý kiến đánh giá của cán bộ trực
tiếp làm công tác quản lý nhân sự tại cơ quan từ đó hiểu rõ hơn về công tác
quản lý.
8

9. Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT
1.1. Lý thuyết chung về cơ sở dữ liệu
1.1.1. Cơ sở dữ liệu
Cơ sở dữ liệu là một bộ sưu tập rất lớn về các loại dữ liệu tác nghiệp, bao
gồm các loại dữ liệu âm thanh, tiếng nói, chữ viết, văn bản, đồ hoạ, hình ảnh
tĩnh hay hình ảnh động....Được mã hóa bởi các chuỗi bít và được lưu trữd-íi
dạng File dữ liệu trong các bộ nhớ của máy tính. Cấu trúc dữ liệu tuân theo
các quy tắc dựa trên lý thuyết toán học. Cơ sở dự liệu phản ánh trung thực thế
giới dữ liệu hiệ thực khách quan.
Cơ sở dữ liệu là tài nguyên thông tin dùng chung cho nhiều người: Cơ sở
dữ liệu (CSDL) là tài nguyên thông tin dùng chung cho nhiều người cùng sử
dụng. Bất kỳ người sử dụng nào trên mạng máy tính, tại các thiết bị đầu cuối,
về nguyên tắc có quyền truy nhập khai thác toàn bộ hay một phần dữ liệu theo
chế độ trực tuyến hay tương tác mà không phụ thuộc vào vị trí địa lý của
người sử dụng với các tài nguyên đó.
CSDL được các hệ ứng dụng khai thác bằng ngôn ngữ con dữ liệu hoặc
bằng các chương trình ứng dụng để xử lý, tìm kiếm, tra cứu, sửa đổi, bổ sung
hay loại bỏ dữ liệu. Tìm kiếm và tra cứu thông tin là một trong những chức
năng quan trọng và phổ biến nhất của các dịch vụ CSDL. Hệ quản trị CSDLHQTCSDL là phần mềm điều khiển các chiến lược truy nhập CSDL. Khi
người sử dụng đưa ra yêu cầu truy nhập bằng ngôn ngữ con dữ liệu nào đó.
HQTCSDL là phần mềm điều khiển các chiến lược truy nhập CSDL. Khi
người sử dụng đưa ra yêu cầu truy nhập bằng ngôn ngữ con dữ liệu nào đó,
HQTCSDL tiếp nhận và thực hiện các thao tác trên CSDL lưu trữ.
Đối tượng nghiên cứu của CSDL là các thực thể và mối quan hệ giữa các
thực thể. Thực thể và mối quan hệ giữa các thực thể là hai đối tượng khác
9

10. nhau về căn bản. Mối quan hệ giữa các thực thể là hai đối tượng khác nhau về
căn bản. Mối quan hệ giữa các thực thể cũng là một loại thực thể đặc biệt.
Trong cách tiếp cận CSDL quan hệ, người ta dựa trên lý thuyết đại số quan hệ
để xây dựng các hệ chuẩn, khi kết nối không tổn thất thông tin và khi biểu
diễn dữ liệu là duy nhất. Dữ liệu được lưu trữ trong bộ nhớ của máy tính
không những phải tính đến yếu tố về tối ưu không gian lưu trữ, mà phải đảm
bảo tính khách quan, trung thực của dữ liệu hiện thực. Nghĩa là đảm bảo tính
nhất quán của dữ liệu và giữ được sự toàn vẹn của dữ liệu.
1.1.2. Sự cần thiết của các hệ cơ sở dữ liệu
- Giảm bớt dư thừa trong lưu trữ.
- Tổ chức lưu trữ dữ liệu theo lý thuyết CSDL sẽ tránh được sự không
nhất quán trong lưu trữ dữ liệu và đảm bảo được tính toàn vẹn của dữ liệu.
- Sự không nhất quán dữ liệu trong lưu trữ.
1.1.3. Mô hình dữ liệu
Một mô hình dữ liệu là một hệ thống hình thức toán học, bao gồm:
- Sự không nhất quán dữ liệu trong lưu trữ.
- Tập hợp các phép toán thao tác trên CSDL.
Đặc trưng của một mô hình dữ liệu:
- Tính ổn định khi thiết kế mô hình dữ liệu.
- Tính đơn giản có nghĩa là dễ hiểu và dễ thao tác.
- Tính dư thừa cần phải kiểm tra kỹ lưỡng.
- Tính đối xứng phải được bảo toàn và có cơ sở lý thuyết vững chắc.
10

11. Tổ chức dữ liệu theo mô hình nào là tốt nhất. Thực tế chưa có mô hình
nào là tốt nhất. Tốt nhất phụ thuộc vào yêu cầu truy xuất và khai thác thông tin
của đơn vị quản lý nó. Nó được sử dụng ở đâu và vào lúc nào là tốt nhất. Tuy
nhiên, thường người ta dựa vào các tiêu chí sau để nói rằng mô hình dữ liệu
tốt nhất khi:
1- Mục đích: Phần lớn các mô hình dữ liệu sử dụng hệ thống ký hiệu để
biểu diễn dữ liệu và làm nền tảng cho các hệ ứng dụng và ngôn ngữ thao tác
dữ liệu. Các mô hình thực thể quan hệ không có hệ thống ký hiệu để xây dựng
các phép toán thao tác dữ liệu, mà sử dụng để thiết kế lược đồ khái niệm, cài
đặt trong một mô hình dữ liệu với một hệ quản trị CSDL nào đó.
2-Hướng giá trị hay hướng đối tượng: Các mô hình dữ liệu quan hệ và
mô hình logic là các mô hình dữ liệu hướng giá trị. Trong các mô hình dữ liệu
hướng giá trị có tính khai báo và có tác động đến các ngôn ngữ được nó hỗ
trợ. Các mô hình mạng, phân cấp, mô hình dữ liệu hướng đối tượng cung cấp
đặc tính nhận dạng đối tượng, nên có thể xem chúng là các mô hình hướng đối
tượng. Mô hình thực thể quan hệ cũng được có đặc tính nhận dạng hướng đối
tượng.
3- Tính dư thừa: Tất cả các mô hình dữ liệu đều có khả năng hỗ trợ lưu
trữ dữ liệu vật lý và hạn chế sự dư thừa dữ liệu. Tuy nhiên các mô hình dữ liệu
hướng đối tượng giải quyết sự dư thừa tốt hơn, bằng cách tạo ra sử dụng con
trỏ trỏ đến nhiều vị trí khác nhau.
4- Giải quyết mối quan hệ nhiều-nhiều: Phần lớn trong các mô hình CSDL
có chứa các mối quan hệ nhiều - nhiều, một - nhiều hay một - một.Một quan
hệ có nhiều phần tử của các quan hệ khác và ngược lại. Tuy nhiên trong mô
hình dữ liệu mạng không chấp nhận mối quan hệ nhiều – nhiều.
11

12. 1.1.4. Ràng buộc dữ liệu
Gi÷a c¸c thùc thÓ d÷ liÖu tån t¹i c¸c mèi quan
hÖ, rµng buéc lÉn nhau. C¸c rµng buéc nµy lµ tËp c¸c
quy t¾c, quy ®Þnh yªu cÇu d÷ liÖu trong CSDL ph¶i
tho¶ m·n. Môc ®Ých x©y dùng c¸c rµng buéc d÷ liÖu lµ
nh»m ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp vµ tÝnh toµn vÑn d÷ liÖu.
D÷ liÖu l-u tr÷ trong CSDL lu«n lu«n hiÖn thùc kh¸ch
quan, kh«ng thõa thiÕu th«ng tin, kh«ng m©u thuÉn
th«ng tin. C¸c hÖ CSDL cÇn ph¶i cã c¸c c¬ chÕ cho
viÖc m« t¶ c¸c rµng buéc vµ qu¶n lý c¸c rµng buéc ®·
®-îc m« t¶.
Cã rÊt nhiÒu lo¹i rµng buéc. Rµng buéc vÒ kiÓu,
rµng buéc gi¶i tÝch, rµng buéc logic ®ã lµ c¸c kh¸i
niÖm vÒ phô thuéc hµm, phô thuéc ®a trÞ, phô thuéc
kÕt nèi.
Rµng buéc kiÓu: Lo¹i rµng buéc thÊp nhÊt, m« t¶
tÝnh chÊt cña c¸c lo¹i thuéc tÝnh khi t¹o lËp CSDL
ngoµi tªn cña thuéc tÝnh, thuéc tÝnh ®ã kiÓu g×
chuçi ký tù, kiÓu sè, kiÓu ngµy, kiÓu logic vµ ®é
dµi lµ bao nhiªu. VÝ dô thuéc tÝnh "sè ®iÖn tho¹i"
lµ kiÓu chuçi ký tù ®óng b»ng 7 ký tù trong x©u. HÖ
thèng sÏ kh«ng chÊp nhËn, nÕu nhËp vµo CSDL mét sè
®iÖn tho¹i kiÓu sè hoÆc kiÓu x©u nh-ng ch-a ®ñ hoÆc
v-ît qu¸ 7 ký tù. Ph¶n øng cña hÖ thèng hoÆc lµ ®-a
ra th«ng b¸o "d÷ liÖu kh«ng hîp lÖ" hoÆc c¾t ®i
nh÷ng ký tù thõa.
12

13. Rµng buéc gi¶i tÝch: Lµ nh÷ng rµng buéc gi÷a c¸c
thuéc tÝnh ®-îc biÓu diÔn b»ng c¸c biÓu thøc to¸n
häc. VÝ dô khi nhËp "sè l-îng" vµ "®¬n gi¸" cña mét
mÆt hµng, hÖ thèng sÏ tù ®éng tÝnh gi¸ trÞ cña thuéc
tÝnh "thµnh tiÒn" theo c«ng thøc "sè l-îng" x "®¬n
gi¸" = "thµnh tiÒn". HoÆc ®¸nh gi¸ n¨ng lùc cña mét
em häc sinh, khi nhËp gi¸ trÞ "®iÓm trung b×nh" cña
tõng em trong hÖ thèng, hÖ thèng tù ®éng ®¸nh gi¸ em
®ã cã n¨ng lùc häc tËp lµ "kÐm", "trung b×nh", "kh¸"
hay "giái".
Rµng buéc logic: Mèi quan hÖ gi÷a c¸c thuéc tÝnh
víi nhau kh«ng ph¶i lµ c¸c rµng buéc gi¶i tÝch, ®-îc
gäi lµ phô thuéc hµm. Thuéc tÝnh Y phô thuéc hµm vµo
thuéc tÝnh X, nghÜa lµ mçi gi¸ trÞ cña X x¸c ®Þnh
gi¸ trÞ cña Y. VÝ dô nÕu gi¸ trÞ cña sè ®iÖn tho¹i
cã thÓ x¸c ®Þnh c¸c th«ng tin vÒ thuª bao cã sè ®iÖn
tho¹i ®ã. Nh÷ng rµng buéc logic cã thÓ lµ ¸nh x¹ mét
- mét hoÆc mét - nhiÒu.
1.1.5. Cách tiếp cận mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ
*Khái niệm lý thuyết tập hợp quan hệ.
Kh¸i niÖm to¸n häc lý thuyÕt tËp hîp lµ nÒn t¶ng
x©y dùng lý thuyÕt m« h×nh d÷ liÖu quan hÖ. §ã lµ
tËp con cña tÝch §Ò c¸c cña danh s¸ch c¸c miÒn x¸c
®Þnh. MiÒn lµ tËp c¸c gi¸ trÞ, lµ kiÓu d÷ liÖu.
Ch¼ng h¹n, tËp c¸c chuçi ký tù cã sè chiÒu dµi chÝnh
13

14. x¸c lµ 7, lµ miÒn cña thuéc tÝnh ®iÖn tho¹i. TÝch §Ò
c¸c cña c¸c miÒn A1, A2, …, An ®-îc biÓu diÔn:
A1 x A2 x…x An = {(a1, a2, … an)
ai
Ai , i = 1
n}
Quan hÖ (Relation) lµ mét tËp con cña tÝch §Ò c¸c
cña mét hoÆc nhiÒu miÒn. SÏ ngÇm hiÓu quan hÖ lµ h÷u
h¹n. C¸c phÇn tö cña quan hÖ gäi lµ bé (a1, a2, … an)
cã n gi¸ trÞ thµnh phÇn, hay gäi lµ n _ bé.
Kh¸i niÖm tËp n_ bé kh«ng ph¶i lµ kh¸i niÖm duy
nhÊt ®èi víi lý thuyÕt CSDL kiÓu quan hÖ nÕu g¸n tªn
thuéc tÝnh cho
c¸c cét, khi ®ã thø tù cña c¸c cét
lµ kh«ng quan träng. V× vËy cã thÓ xem c¸c bé nh- lµ
¸nh x¹ tõ c¸c thuéc tÝnh ®Õn tËp c¸c gi¸ trÞ cña
miÒn x¸c ®Þnh c¸c thuéc tÝnh. Ánh x¹
®-îc ®Þnh
nghÜa nh- sau:
:
= {A1, A2, …, An}
Khi ®ã quan hÖ lµ tËp n_ bé: {µ (A1), µ(A2), …,
(An)} = {(a1, a2, …, an)}.
Nh- vËy, "C¬ së d÷ liÖu quan hÖ" cã thÓ hiÓu lµ
d÷ liÖu ®-îc ng-êi sö dông nh×n d-íi d¹ng mét quan
hÖ to¸n häc vµ c¸c phÐp to¸n thao t¸c d÷ liÖu ®-îc
x©y dùng trªn c¸c cÊu tróc quan hÖ to¸n häc. Mét
quan hÖ lµ mét b¶ng vµ mçi b¶ng lµ mét cÊu tróc quan
14

15. hÖ to¸n häc. Nãi c¸ch kh¸c, CSDL quan hÖ ®-îc biÓu
diÔn d-íi d¹ng c¸c b¶ng, gåm c¸c cét lµ thuéc tÝnh
vµ c¸c hµng lµ tËp n cña gi¸ trÞ thùc thÓ, ®èi t-îng
cã cÊu tróc. CÊu tróc d÷ liÖu quan hÖ lµ mèi liªn
kÕt gi÷a c¸c bé ®-îc biÓu diÔn duy nhÊt b»ng c¸c gi¸
trÞ d÷ liÖu trong c¸c cuéc ®-îc rót ra tõ miÒn
chung. Gi÷a c¸c thuéc tÝnh cã mèi quan hÖ rµng buéc
phô thuéc lÉn nhau vµ c¸c phô thuéc còng lµ c¸c thùc
thÓ ®Æc biÖt.
VÝ dô: quan hÖ vÒ tuyÕn c¸p - c¸c lo¹i c¸p - nhËt
ký l¾p ®Æt.
TC#: M· tuyÕn c¸p, TC: Tªn gäi tuyÕn c¸p, DAI: ®é
dµi tuyÕn c¸p, NGHT: ngµy hoµn thµnh tuyÕn, MC#: m·
c¸p, MC: tªn gäi c¸p, GIA: gi¸ c¸p, N#: m· n-íc s¶n
xuÊt, NSX: tªn n-íc s¶n xuÊt.
* Ngôn ngữ thao tác dữ liệu kiểu quan hệ.
Ng«n ng÷ con d÷ liÖu kiÓu quan hÖ lµ tËp c¸c phÐp
to¸n cã c¸c cÊu tróc quan hÖ thao t¸c trªn c¸c d÷
liÖu d-íi d¹ng quan hÖ. D÷ liÖu ®-îc biÓu diÔn mét
c¸c duy nhÊt, ng«n ng÷ con d÷ liÖu gåm
nhãm c¸c
phÐp to¸n t×m kiÕm vµ nhãm c¸c phÐp to¸n cËp nhËt,
l-u tr÷.
C¸c phÐp to¸n l-u tr÷: Lµ c¸c phÐp to¸n chÌn
thªm, söa ®æi vµ lo¹i bá, lµ c¸c to¸n tö ®-îc x©y
15

16. dùng trªn ®¹i sè quan hÖ. C¸c phÐp to¸n nµy cã kh¶
n¨ng xö lý tËp hîp theo l«, c¸c quan hÖ ®-îc xem nhto¸n h¹ng trong c¸c to¸n tö. Khi thùc hiÖn c¸c phÐp
l-u tr÷ kh«ng cã kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn dÞ th-êng th«ng
tin vµ kh«ng lµm mÊt m¸t sù nhÊt qu¸n d÷ liÖu. B»ng
ng«n ng÷ con d÷ liÖu kiÓu quan hÖ, thao t¸c trªn c¸c
quan hÖ b¶o ®¶m ®-îc tÝnh toµn vÑn d÷ liÖu.
C¸c phÐp to¸n t×m kiÕm: kÕt qu¶ cña c¸c phÐp t×m
kiÕm d÷ liÖu còng lµ mét quan hÖ.V× vËy víi c¸ch
tiÕp cËn quan hÖ, ng-êi ta hoµn toµn cã kh¶ n¨ng x©y
dùng dÔ dµng mét ng«n ng÷ con d÷ liÖu rÊt ®¬n gi¶n
nh-ng còng rÊt m¹nh ë møc ®é tËp hîp nh»m cung cÊp
c¸c kh¶ n¨ng thuËn tiÖn cho ng-êi sö dông. §©y lµ
mét trong nh÷ng ®iÓm m¹nh cña c¸ch tiÕp cËn quan hÖ
vµ ng«n ng÷ ®¹i sè quan hÖ. C¸c c©u hái t×m kiÕm lµ
®èi xøng nhau.
*Các phép toán cơ bản của đại số quan hệ.
1- PhÐp hîp (Union): Hîp cña c¸c quan hÖ kh¶ hîp
lµ mét quan hÖ gåm c¸c bé: R
S: = {t t
R or t
S}
2- PhÐp trõ (Minus): HiÖu cña hai quan hÖ kh¶ hîp
lµ mét quan hÖ gåm c¸c bé cña quan hÖ bÞ trõ, kh«ng
thuéc quan hÖ trõ: R
S: = {t
t
R and t
S}
3- TÝch §Ò C¸c: cña hai quan hÖ bao gåm c¸c bé
cña quan hÖ sao cho thµnh phÇn ®Çu lµ bé cña quan hÖ
16

17. thø nhÊt, c¸c thµnh phÇn x©u thuéc c¸c thµnh phÇn
cña quan hÖ thø hai. R x S: = {t=<r,s>
r
R and s
S}
4- PhÐp chiÕu: Tõ quan hÖ nguån lo¹i bá mét sè
thuéc tÝnh.
AJ1,
AJ2,…,
Dom(Aji), ji = j1
(R):
AJk
=
{<aj1, aj2,…
ajk>
aji
jk}
5- PhÐp chän: Tõ quan hÖ nguån, lo¹i bá mét sè bé
tho¶ m·n biÓu thøc logic F.
F
(R): = {t tF = "True" }
Nh- vËy m« h×nh CSDL quan hÖ bao gåm c¸c quan hÖ
to¸n häc, lµ c¸c tÖp truyÒn thèng tu©n theo c¸c rµng
buéc cña quan hÖ to¸n häc. Ng«n ng÷ con thao t¸c d÷
liÖu gåm c¸c to¸n tö cã cÊu tróc quan hÖ to¸n häc
thao t¸c trªn c¸c quan hÖ.
* Ưu điểm cách tiếp cận mô hình CSDL quan hệ.
- TÝnh ®¬n gi¶n.
- TÝnh ®éc lËp d÷ liÖu.
- TÝnh ®èi xøng.
- Cã c¬ së lý thuyÕt v÷ng ch¾c.
17

18. 1.1.6. Mô hình thực thể quan hệ
* Khái niệm
- M« h×nh thùc thÓ quan hÖ cho phÐp m« t¶ l-îc ®å
kh¸i niÖm cña mét tæ chøc, t¸c dông cho vßng ®êi cña
CSDL mµ kh«ng ®Ó ý ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ hoÆc thiÕt kÕ
CSDL vËt lý nh- c¸ch tiÕp cËn víi c¸c m« h×nh kh¸c.
Nã m« t¶ ®-îc thÕ giíi thùc gåm nh÷ng ®èi t-îng c¬
b¶n ®-îc gäi lµ nh÷ng thùc thÓ vµ nh÷ng quan hÖ gi÷a
thùc thÓ. ¸nh x¹ vµ nh÷ng t¸c ®éng qua l¹i cña thÕ
giíi thùc phøc t¹p ®-îc m« t¶ b»ng c¸c kh¸i niÖm
l-îc ®å. Nã ®-îc ph¸t triÓn ®Ó t¹o thuËn lîi cho
thiÕt kÕ CSDL b»ng c¸ch cho phÐp ®Þnh râ mét l-îc ®å
phøc t¹p, ®¹i diÖn cho toµn bé cÊu tróc logic cña c¬
së d÷ liÖu. D¹ng ®¬n gi¶n cña m« h×nh thùc thÓ quan
hÖ ®-îc dïng lµm c¬ së ®Ó trao ®æi mét c¸ch hiÖu qu¶
víi ng-êi sö dông ®Çu cuèi vÒ CSDL kh¸i niÖm. Tõ s¬
®å thùc thÓ quan hÖ ng-êi ta cã thÓ chuyÓn thµnh
l-îc ®å kh¸i niÖm m« h×nh quan hÖ. M« h×nh thùc thÓ
quan hÖ cã thÓ ®-îc xem lµ m« h×nh h-íng ®èi t-îng.
M« h×nh thùc thÓ - quan hÖ c¬ b¶n bao gåm 3 líp ®èi
t-îng: thùc thÓ, mèi quan hÖ, vµ thuéc tÝnh.
*Thực thể, Mối quan hệ, Thuộc tính.
Thùc thÓ lµ nh÷ng ®èi t-îng d÷ liÖu c¬ b¶n chøa
néi dung c¸c th«ng tin cÇn thu thËp. Thùc thÓ cã thÓ
biÓu thÞ cho ng-êi, n¬i chèn, sù vËt, hoÆc c¸c biÕn
18

19. cè th«ng tin ®¸ng chó ý. Mét xuÊt hiÖn cô thÓ cña
mét thùc thÓ ®-îc gäi lµ thÓ hiÖn thùc thÓ. VÝ dô:
nh©n viªn, phßng ban, kü n¨ng, vÞ trÝ, thñ tôc,
ch-¬ng tr×nh, lµ c¸c thùc thÓ. Tªn thùc thÓ ®-îc
viÕt bªn trong h×nh ch÷ nhËt.
Mét nhãm c¸c thùc thÓ cïng chung mét sè tÝnh
chÊt, mét sè ®Æc tr-ng c¬ b¶n t¹o ra mét tËp thùc
thÓ. TËp tÊt c¶ nh©n viªn trong mét c¬ quan, tËp c¸c
biÕn trong mét ch-¬ng tr×nh, tËp c¸c kh¸i niÖm vÒ
CSDL lµ tËp c¸c thùc thÓ. Kh¸i niÖm tËp thùc thÓ lµ
kh¸i niÖm ë møc l-îc ®å.
Mèi quan hÖ gi÷a mét hay nhiÒu thùc thÓ trong thÕ
giíi thùc víi nhau, chóng kh«ng xuÊt hiÖn vËt lý hay
kh¸i
niÖm
bªn
ngoµi
cïng
víi
c¸c
phô
thuéc
cña
chóng. Mét xuÊt hiÖn cô thÓ cña mét mèi quan hÖ ®-îc
gäi lµ thÓ hiÖn quan hÖ. C¸c mèi quan hÖ ®-îc m« t¶
theo ®é quan hÖ, tÝnh kÕt nèi vµ xuÊt hiÖn. Mèi quan
hÖ ®-îc chØ ra b»ng tÝnh nèi kÕt gi÷a c¸c thÓ hiÖn
thùc thÓ: mét - mét, mét - nhiÒu vµ nhiÒu - nhiÒu.
Quan hÖ mét
mét: Mét thùc thÓ trong A ®-îc kÕt
hîp víi tèi ®a mét thùc thÓ trong B, vµ mét thùc thÓ
trong B ®-îc kÕt hîp víi tèi ®a mét thùc thÓ trong A
Nhân viên
1-1
Số Chứng minh
19

20. Quan hệ một
nhiều: Một thực thể trong A được kết nối với nhiều thực
thể trong B, và một thực thể trong B có thể được kết hợp với tối đa với một
thực thể trong A.
Khách hàng
1-N
Hoá đơn
Quan hệ nhiều nhiều: Nhiều thực thể trong A được kết hợp với nhiều
thực thể trong B, và nhiều thực thể trong B có thể kết hợp với nhiều thực thể
trong A.
Kh¸ch
hµng
Ho¸ ®¬n
N-N
Trong l-îc ®å quan hÖ, cÊu tróc d÷ liÖu quan hÖ
nhiÒu - nhiÒu sÏ ®-îc thùc thÓ ho¸ d-íi d¹ng mét nhiÒu.
Tuyến cáp
Loại cáp
N-N
Loại cáp
Tuyến cáp
1-N
Nhật ký lắp đặt
1-N
Thuéc tÝnh lµ c¸c tÝnh chÊt ®Æc tr-ng cña thùc
thÓ, chØ ra c¸c chi tiÕt cÇn m« t¶ vÒ thùc thÓ. Mét
xuÊt hiÖn cô thÓ cña mét thuéc tÝnh trong mét thùc
thÓ hoÆc mét mèi quan hÖ ®-îc gäi lµ gi¸ trÞ thuéc
tÝnh cña thùc thÓ nh©n viªn lµ m· nh©n viªn, hä vµ
20

21. tªn, ®Þa chØ ký hiÖu cho thuéc tÝnh lµ mét h×nh
elÝp, bªn trong lµ tªn thuéc tÝnh, ®-îc nèi víi thùc
thÓ.
1.2. Lý thuyết chung về phân tích và thiết kế hệ thống quản lý
1.2.1. Vai trò của phân tích và thiết kế hệ thống
Mọi người trong cuộc sống luôn gặp phải các vấn đề cần giải quyết.
Vấn đề có thể dễ mà cũng có thể phức tạp, khó khăn. Để có thể giải quyết vấn
đề, chúng ta cần tìm ra các lời giải thích hợp nhất như mục tiêu mong muốn
dựa trên khả năng cũng như hạn chế của chúng ta. Quá trình này còn gọi là
quá trình phân tích.
Tương tự như trên, khi quyết định áp dụng tin học cho một việc nào đó,
ta cần phải suy nghĩ tìm các phương án thích hợp với khả năng cũng như hạn
chế của chúng ta. Điều này có nghĩa ta đang phân tích một áp dụng tin học.
Phân tích một áp dụng tin học là một nghiên cứu gồm:
- Nghiên cứu vấn đề mà giới hạn của nó đã được xác định.
- Lựa chọn các lời giải.
- Và phát triển các lời giải dựa trên cơ sở của công cụ xử lý trên máy
tính điện tử.
1.2.2. Khái niệm về hệ thống và hệ thống thông tin quản lý
* Khái niệm về hệ thống
Hệ thống là tập hợp các phần tử tương tác được tổ chức nhằm thực hiện
một mục đích xác định. Áp dụng định nghĩa này vào các tổ chức ta cần chính
xác hoá một số khái niệm:
21

22. - Các phần tử ở đây tập hợp các phương tiện vật chất và nhân lực.
- Tổ chức tạo thành một hệ thống mở, nghĩa là liên hệ với một môi
trường. Một số phần tử của hệ thống có sự tương tác với bên ngoài (cung ứng,
thương mại, v.v…).
- Các tổ chức đều là những hệ thống sống và phát triển, vì vậy mặt động
là cơ bản.
* Khái niệm về hệ thống thông tin quản lý
Một hệ thống tích hợp "Người - Máy" tạo ra các thông tin giúp con
người trong sản xuất, quản lý và ra quyết định là hệ thông tin quản lý. Hệ
thông tin quản lý sử dụng các thiết bị tin học, các phần mềm, CSDL, các thủ
tục thủ công, các mô hình để phân tích, lập kế hoạch quản lý và ra quyết định.
* Cấu trúc tổng quát của hệ thông tin quản lý:
Hệ thông tin quản lý có thể gồm 4 thành phần: các lĩnh vực quản lý, dữ
liệu, thủ tục xử lý (mô hình) và các quy tắc quản lý.
a. Các lĩnh vực quản lý:
Mỗi lĩnh vực quản lý tương ứng những hoạt động đồng nhất (lĩnh vực
thương mại, lĩnh vực hành chính, kỹ thuật, kế toán - tài vụ, v.v…).
b. Dữ liệu:
Là nguyên liệu của hệ thông tin quản lý biểu diễn dưới nhiều dạng
(truyền khẩu, văn bản, hình vẽ, ký hiệu, v.v…) và trên nhiều vật mang tin
(giấy, băng từ, đĩa từ, đối thoại trực tiếp hoặc thông qua điện thoại, fax, …).
22

23. c. Các mô hình:
Là nhóm tập hợp các thủ tục ở từng lĩnh vực. Ví dụ:
- Kế hoạch và hoạch đồ kế toán cho lĩnh vực kế toán - tài vụ.
- Quy trình sản xuất.
- Phương pháp vận hành thiết bị.
- Phương pháp quy hoạch dùng cho quản lý dự trữ hoặc quản lý sản
xuất.
d. Quy tắc quản lý:
Sử dụng biến đổi / xử lý dữ liệu phục vụ cho các mục đích xác định.
1.2.3. Vai trò và chất lượng của hệ thông tin quản lý:
1.2.3.1. Vai trò:
Vai trò của hệ thông tin là thu nhận thông tin, xử lý và cung cấp cho
người sử dụng khi có nhu cầu. Ta có thể sơ đồ hoá toàn bộ quá trình diễn ra
trong hệ thông tin quản lý như sau:
Thông tin nội
Thông tin ngoại
- Thông tin viết
- Thông tin nói
- Thông tin hình ảnh
- Thông tin dạng khác
- Thông tin viết
- Thông tin nói
- Thông tin hình ảnh
- Thông tin dạng khác
HTTQL thu nhận
Xử lý các dữ liệu thô (lọc cấu trúc
hoá)
Thông tin cấu trúc
Xử lý (Áp dụng các quy tắc quản lý)
Thông tin kết quả
23
NSD
Phân phát
NSD

24. a. Thu thập thông tin:
Hệ thông tin phải thu nhận các thông tin có nguồn gốc khác nhau và
dưới nhiều dạng khác nhau. Tổ chức chỉ có thể giữ lại những thông tin hữu
ích, vì vậy cần phải lọc thông tin:
- Phân tích các thông tin để tránh sự quá tải, đôi khi có hại.
- Thu thập thông tin có ích: Những thông tin có ích cho hệ thống được
cấu trúc hoá để có thể khai thác trên các phương tiện tin học. Thu thập thông
tin thường sử dụng giấy hoặc vật ký tin từ.
Thông thường, việc thu thập thông tin được tiến hành một cách hệ
thống và tương ứng với các thủ tục được xác định trước, Ví dụ: nhập vật tư
vào kho, thanh toán cho nhà cung ứng. Mỗi sự kiện dẫn đến việc thu thập theo
một mẫu định sẵn trước, ví dụ: cách tổ chức trên màn hình máy tính, v.v…
Thu thập thông tin là tác vụ rất quan trọng và tế nhị, yêu cầu không
được sai sót.
b. Xử lý thông tin:
Công việc lựa chọn thông tin thu thập được coi là bước xử lý đầu tiên,
tiếp theo sẽ tác động lên thông tin, xử lý thông tin là:
24

25. - Tiến hành tính toán trên các nhóm chỉ tiêu.
- Thực hiện tính toán, tạo các thông tin kết quả.
- Nhật từ dữ liệu (thay đổi hoặc loại bỏ).
- Sắp xếp dữ liệu.
- Lưu tạm thời hoặc lưu trữ.
Xử lý có thể thực hiện thủ công, cơ giới hoặc tự động.
c. Phân phối thông tin:
Cung cấp thông tin là mục tiêu của hệ thống. Nó đặt ra vấn đề quyền
lực: ai quyết định việc phân phối? cho ai? vì sao?
Phân phối thông tin có thể có mục tiêu ban bố lệnh, báo cáo về sản xuất,
trường hợp này gọi là phân phối dọc. Mục tiêu phân phối nhằm phối hợp một
số hoạt động giữa các bộ phận chức năng gọi là phân phối ngang.
Để tối ưu phân phối thông tin, cần đáp ứng ba tiêu chuẩn:
- Tiêu chuẩn về dạng: Cần tính đến tốc độ truyền thông tin, số lượng nơi
nhận, v.v… cần phải cho dạng thích hợp với phương tiện truyền:
+ Giấy, thư tín cho loại thông tin cho các địa chỉ là các đại lý.
+ Giấy, telex hoặc telecopie để xác định một đơn đặt hàng qua
điện thoại.
+ Vật thể ký tin từ dành cho thông tin dạng mệnh lệnh, nhập liệu.
25

26. + Âm thanh sử dụng cho thông tin dạng mệnh lệnh.
- Tiêu chuẩn về thời gian: Bảo đảm tính thích đáng của các quyết định.
- Tiêu chuẩn về tính bảo mật: Thông tin đã xử lý cần đến thẳng NSD,
việc phân phối thông tin rộng hay hẹp tùy thuộc vào mức độ quan trọng của
nó.
1.2.3.2. Chất lượng của hệ thông tin:
Chất lượng của hệ thông tin phụ thuộc vào ba tính chất: nhanh chóng,
uyển chuyển và thích đáng.
a. Tính nhanh chóng:
Hệ xử lý thông tin quá khứ, hiện tại cần phải bảo đảm cho mỗi phần tử
của tổ chức có thông tin hữu ích nhanh nhất.
b. Tính uyển chuyển hoặc toàn vẹn của thông tin:
Hệ thông tin phải có khả năng xử lý và phát hiện các dị thường nhằm
bảo đảm truyền tải các thông tin hợp thức.
c. Tính thích đáng:
Hệ thông tin phải có khả năng thu nhận tất cả các thông tin chuyển đến
cho nó nhưng chỉ dùng những thông tin mà nó cần.
1.2.4. Các giai đoạn phân tích và thiết kế hệ thống:
Thiết kế là một quá trình bắt đầu bằng ý niệm hoá và kết thúc bằng việc
thực hiện thảo chương trình cài đặt và đưa vào sử dụng. Thông thường, xuất
phát từ các hoạt động chưa có hiệu quả so với mục tiêu đề ra mà việc phân
26

27. tích sẽ xây dựng một hệ thống mới đáp ứng các yêu cầu và hoạt động hiệu quả
hơn.
Việc phân chia các giai đọan cho quá trình phân tích chỉ mang tính
tương đối, không tách rời từng giai đoạn, phân tích và thiết kế xen kẽ nhau,
vừa làm vừa trao đổi với NSD để hoàn thiện cho thiết kế.
1. Lập kế hoạch:
Xác định khoảng thời gian trung và dài hạn một sự phân chia, một kế
hoạch can thiệp để dẫn đến các nghiên cứu từng khu vực, lãnh vực, phân hệ
của hệ tổ chức có liên quan.
Kế hoạch này thể hiện đường lối có tính chất tự giác của ban giám đốc,
để cải tiến hệ tổ chức hơn là những chi tiết nhất thời để giải quyết các vấn đề
nóng bỏng.
2. Nghiên cứu và phân tích hiện trạng:
Giai đoạn này áp dụng theo từng lãnh vực và theo dự kiến đã xác định ở
kế hoạch.
Giai đoạn này thực chất là phân tích hoạt động hệ thông tin vật lý. Để
tiến hành giai đoạn này, cần sử dụng các kỹ thuật của những người tổ chức
(nghiên cứu hồ sơ, quy trình, v.v…). Làm quen với công việc tại cơ quan liên
quan về hệ thống cũ, từ đó, nhận diện được những điểm yếu của hệ thống cũ
để có các đề xuất mới, hoàn thiện hơn cho thiết kế.
Nghiên cứu hiện trạng có thể đưa đến việc phân chia mới các lĩnh vực
hoặc các chức năng. Việc phân chia lại thực chất có liên quan đến cơ sở hoặc
độ phức tạp của lĩnh vực nghiên cứu.
27

28. 3. Nghiên cứu và phân tích khả thi "sổ điều kiện thức":
a. Nghiên cứu khả thi:
Giai đoạn này có vai trò quyết định vì nó sẽ dẫn đến các lựa chọn quyết
định hệ chương trình tương lai cùng các bảo đảm tài chính. Các bước như sau:
- Phân tích, phê phán hệ thống hiện hữu nhằm làm rõ những điểm yếu
hoặc mạnh, sắp xếp các thứ tự những điểm quan trọng cần giải quyết.
- Xác định các mục tiêu mới của các bộ phận.
- Hình dung các kịch bản khác nhau bằng cách xác định một cách tổng
thể các giải pháp, có thể có và làm rõ đối với mỗi một trong chúng, gồm: chi
phí triển khai, chi phí hoạt động trong tương lai, các ưu và khuyết điểm,
chương trình tổ chức và đào tạo nhân sự.
- Từ kết quả bước trên cho phép lựa chọn những nhân vật chịu trách
nhiệm phù hợp với một giải pháp nào đó đã được xác định hoặc trở lại từ đầu
bước nghiên cứu khả thi vì nhiều nguyên nhân, ví dụ: không tìm được người
chịu trách nhiệm thích hợp, chi phí cho dự án quá cao, v.v…
- Nếu bước trên thành công ta tiến hành xây dựng hồ sơ gọi là "Sổ điều
kiện thức" (hoặc điều kiện sách).
b. Sổ điều kiện thức:
Cơ bản được tổ chức như sau:
- Mô tả giao diện giữa hệ thống và NSD. Điều này dẫn đến một thoả
thuận xác định hệ thống cung cấp những gì cho NSD.
- Thực chất các công việc và các cài đặt cần thực hiện.
28

29. * Tóm lại, sổ điều kiện thức xác lập một hợp đồng giữa những phân tích
viên với Ban giám đốc và NSD trong tương lai.
4. Thiết kế tổng thể mô hình chức năng hệ thông tin:
Giai đoạn này xác định một cách chi tiết kiến trúc của hệ thông tin.
Chia các hệ thống lớn thành các hệ thống con. Đây còn gọi là bước phân tích
chức năng.
Tất cả các thông tin, các quy tắc tính toán, quy tắc quản lý, các khai
thác, những thiết bị, phương tiện sẽ được xác định trong giai đoạn này.
5. Phân công công việc giữa con người và máy tính:
Không phải bất kỳ công việc nào cũng hoàn toàn được thực hiện bởi
bằng máy tính. Hệ thống thông tin là sự phối hợp giữa các công đoạn thực
hiện thủ công và máy tính (ví dụ: thu thập thông tin khách hàng).
6. Thiết kế các kiểm soát:
Thiết kế các bảo mật cho chương trình nhằm chống âm mưu lấy cắp,
phá hoại, gây mất mát hoặc làm hỏng dữ liệu.
7. Thiết kế giao diện Người - Máy:
Ví dụ: Menu chương trình, tổ chức màn hình (Form), báo biểu, v.v…
8. Thiết kế CSDL (Database Files):
Giai đoạn này nhằm xác định các files cho chương trình, nội dung mỗi
file như thế nào? cấu trúc của chúng ra sao?
29

30. Ví dụ: trong FoxPRO là công việc thiết kế các DBF hoặc trong Access
thì thiết kế các bảng, v.v…
9. Thiết kế chương trình (khác với việc viết chương trình):
Mỗi chương trình gồm những module nào? Nhiệm vụ của mỗi module
ra sao?
Đưa ra các mẫu thử cho chương trình: mẫu thử này do người thiết kế
đưa ra chứ không phải do lập trình viên.
Chương trình phải đưa ra những kết quả như thế nào với những mẫu thử
đó. Người phân tích hệ thống phải dự kiến trước các tình huống này.
1.3. Tổng quan về phần mềm Microsorft Access
1.3.1. Các thành phần trong màn hình Access.
Gồm các thành phần sau: Toolbar, Menubar, Menu: File, Edit, View,
Insert, Tools, Windown, Help và cửa sổ Database là một trong những cửa sổ
30

31. quan trọng nhất của Access. Gồm các đối tượng công cụ sau: Bảng(Table),
truy vấn(Query), mẫu biểu(Form), báo biểu (Report), Macro và Module. Các
đối tượng trên có đầy đủ khả năng lưu trữ dữ liệu, thống kê, kết xuất báo cáo
thong tin và tự động cung cấp nhiều các tác vụ khác.
1.3.2. Các đối tượng trong Access.
Bảng (Table): Dùng để lưu trữ dữ liệu .Bảng chứa thông tin về một
chủ đề cụ thể. Trong một cơ sở dữ liệu có một hay nhiều bảng. Một bảng bao
gồm có nhiều filed (trường) và record (bản ghi). Trong Access việc tạo bảng,
sửa cấu trúc bảng được tiến hành trên một môi trường giao diện đồ họa rất
trực quan. Việc tạo bảng có thể sử dụng Wizard hoặc tự thiết kế lấy. Đối với
bảng Access cung cấp đầy đủ các kiểu dữ liệu (DataType), gồm các kiểu sau:
kiểu văn bản (Text), kiểu số (Number), kiểu tiền tệ (Curency), kiểu ngày
tháng/giờ (Data/Time),kiểu ký ức (Memo),kiểu đúng sai(Yes/No), các đối
tượng OLE. Đặc biệt thuộc tính Valication Rule (Quy tắc dữ liệu hợp lệ) giúp
ta kiểm soát được các giá trị nhập mà không cần viết một dòng lệnh lập trình
nào. Ngoài ra để giảm các thao tác khi nhập dữ liệu Access còn cung cấp hộp
ComboBox cho các trường của bảng. Để đảm bảo an toàn dữ liệu Access cho
phép thiết lập các quan hệ của bảng với nhau đảm bảo tính ràng buộc do đó
người dùng không phải kiểm tra tính toàn vẹn khi nhập dữ liệu.
- Truy vấn (Query): dùng để khai thác cơ sở dữ liệu. Là một đối tượng
cho phép chọn xem các dữ liệu của một hay nhiều bảng theo ý muốn. Trong
Microsoft Access, có thể tạo các truy vấn bằng phương tiện truy vấn dùng để
chọn, cập nhật, chèn hay xóa dữ liệu và để tạo các bảng mới từ các dữ liệu
trong một hoặc nhiều bảng có sẵn. Truy vấn là công cụ giúp người sử dụng
khai thác cơ sở dữ liệu như: xem, xóa, sửa hay tổng hợp số liệu dưới nhiều
31

32. hình thức. Điểm quan trọng nhất cần chú ý đối với truy vấn trong Access là
các thay đổi về dữ liệu trong câu Query sẽ phản ánh lên các bảng tương ứng.
Có thể tạo Query bằng ví dụ QBE (Query By Example), tạo Query bằng
cách nhập trực tiếp câu lệnh SQL (Structured Query Language), tạo Query
bằng cách Query Wizard.
- Mẫu biểu (Form): dùng để nhập/xuất dữ liệu. Mẫu biểu cho phép
người sử dụng xem, nhập hay thay đổi thông tin trong cơ sở dữ liệu một cách
nhanh nhất bằng cách thể hiện thông tin dưới dạng dễ dùng và hấp dẫn.
+ Có thể điều khiển cách trình bày dữ liệu trên màn hình (màu sắc, làm
bóng hoặc chọn các quy cách số). Có thể bổ sung các điều khiển như một hộp
danh sách thả xuống hoặc một hộp kiểm tra. Có thể hiển thị đối tượng OLE
như trên hình ảnh và biểu đồ trực tiếp trên biểu mẫu. Có thể biểu thị các tính
toán dựa trên các dữ liệu trên một bảng.
+ Có thể sửa đổi hàng loạt dữ liệu bằng một biểu mẫu với các macro
hoặc module.
+ Có thể liên kết nhiều biểu mẫu hoặc báo cáo với nhau bằng các macro
hoặc module, mà chúng được điều khiển bằng các nút lệnh trên một biểu mẫu.
Cũng bằng các macro liên kết với một biểu mẫu, có thể thay đổi theo ý
muốn thành bảng chọn của nó.
- Báo cáo(Report): dùng để kiết xuất dữ liệu. Là một đối tượng được
thiết kế định quy cách, tính toán, in và tổng hợp các dữ liệu được chọn. Có thể
xem một báo cáo trên màn hình trước khi in nó. Báo biểu có hình thức trình
bày phong phú, đẹp mắt vì có thể bao gồm những hình ảnh, đồ thị và có thể
export ra các tập tin khác như Word/Exel.
-Macro: là một chuỗi các hành động có cấu trúc mà Access sẽ thực hiện
để đáp ứng một sự kiện nhất định. Ví dụ có thể liên kết một Macro mà nó sẽ
32

33. mở một mẫu biểu thứ hai khi một phần tử nào đó trên mẫu biểu chính được
chọn.Cũng có thể thiết kế một macro mà nó sẽ kiểm tra tính hợp lệ của giá trị
trong một trường khi giá trị của trường đó thay đổi. Trong các macro, có thể
đặt thêm các điều kiện đơn giản để quy định khi nào thì một hoặc nhiều hành
động của một macro sẽ được thực hiện hoặc sẽ bị bỏ qua. Các macro có thể
dùng để mở và thực hiện các truy vấn, mở các bảng, in và xem các báo cáo.
Trong một macro, có thể chạy một chương tình macro khác hoặc các hàm
module.
- Module: là một đối tượng chứa các thủ tục tùy ý được lập trình bằng
Microsoft Access Basic, đó là một biến thể của Microsoft Basic được thiết kế
để làm việc trong Access. Các module tạo ra các chuỗi hành động rời rạc và
cho phép bẫy các lỗi mà các macro không thể làm được. Các module có thể là
các đối tượng độc lập chứa các hàm có thể được gọi một vị trí bất kỳ trong
một ứng dụng, hoặc chúng có thể được liên kết trực tiếp với các biểu mẫu
hoặc báo cáo để đáp ứng các sự kiện với các biểu mẫu hoặc báo cáo là một ưu
điểm đặc sắc của Access.
Access không chỉ là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu mà cũng là hệ quản trị
cơ sở dữ liệu quan hệ (Relational Database). Access cung cấp công cụ Wizard
để tự động tạo bảng, truy vấn, báo cáo hỗ trợ cho người dùng. Ta có thể sử
dụng việc phân tách để tránh dư thừa dữ liệu. Access hỗ trợ rất tốt cho những
người mới bước vào tin học.Với Wizard và các phương tiện hoạt động khác,
sẽ tiết kiệm được thời gian, công sức trong việc xây dựng và thiết kế chương
trình.
33

34. Chƣơng 2.
KHẢO SÁT VÀ PHÂN TÍCH HỆ THỐNG QUẢN LÝ NHÂN SỰ TẠI
CÔNG TY HOÀNG CƢỜNG-HẢI PHÒNG
2.1. Khảo sát hệ thống quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cƣờng
2.1.1.Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng
Hòa chung vào sự phát triển
kinh tế từng ngày trên cả nước, Thành
phố Hải Phòng không nằm ngoài vòng
xoay này mà luôn hòa mình, tự mình
hoặc liên kết với các tỉnh bạn , luôn
mạnh dạn đầu tư để tăng năng suất,
sản lượng hầu gia tăng mức tiêu thụ
Figure 1
Hình 1. Công ty Hoàng Cường
HảiPhongf Phòng
nội địa và xuất khẩu để mang đến sự
ấm no cho người dân. Hải Phòng là
tỉnh luôn có tiềm năng về công nghiệp, thương mại và luôn cần có sự mở
rộng, đầu tư lâu dài về xây dựng ngành CNTT, cải tạo cơ sở hạ tầng tại thành
thị lẫn nông thôn để cải thiện đời sống nhân dân trong tỉnh.
Từ những nhu cầu phát triển thiết thực đó, Công ty Hoàng Cường đã ra
đời.
Sau nhiều năm hoạt động công ty chúng tôi đã có tổng số gần 100 nhân
viên với 02 địa điểm kinh doanh lớn tại Hải Phòng cùng nhiều các đối tác tại
khắp các tỉnh thành trên cả nước. Hiện nay Hoàng Cường là công ty hàng đầu
trong lĩnh vực CNTTchuyên phân phối các máy móc thiết bị văn phòng,viễn
thông, sản phẩm phần mềm tin học, dịch vụ vận tải hàng hóa, hành khách thủy
bộ,tư vấn dịch vụ chuyển giao công nghệ, đào tạo tin học văn phòng.Chúng
tôi luôn duy trì được tốc độ tăng trưởng ở mức rất cao và vững chắc trên mọi
34

35. mặt, đã đạt được niềm tin với người tiêu dùng, đạt được một thị phần lớn tại
Hải Phòng và một số tỉnh phía Bắc...
Trên bước đường phát triển Hoàng Cường không chỉ mở rộng hệ thống
bán buôn mà còn xây dựng hệ thống bán lẻ cho người tiêu dùng một cách
chuyên nghiệp. Bên cạnh đó Hoàng Cường còn luôn có chính sách bán hàng
hóa chính hãng xuất xứ rõ ràng với giá tốt nhất cho người tiêu dùng và thường
xuyên tổ chức các chương trình khuyến mại hàng tuần, hàng tháng nhằm mục
đích mang lại quyền lợi cao nhất cho khách hàng khi đến mua sắm tại công ty
Hoàng Cường.
Gắn liền với sự hoạt động và phát triển của Hoàng Cường là những sự
kiện và chính sách kinh doanh mang tính đột phá tiên phong trong lĩnh vực
kinh doanh thiết bị như máy vi tính như chính sách kinh doanh "mang giá bán
buôn đến tận tay người tiêu dùng", chính sách bảo hành đổi mới 1 đổi 1 trong
vòng 1 tháng & bảo hành trong cả trường hợp IC bị cháy nổ, chính sách giao
hàng đến tận nhà miễn phí và đã được khách hàng vô cùng đón nhận .
Hoàng Cường là công ty đi tiên phong trong việc bán hàng Online, giao
hàng tận nhà miễn phí qua website: www.hoangcuong.com.vn. Khách hàng
khi mua các sản phẩm của công ty Hoàng Cường qua website của chúng
tôi sẽ được hưởng các dịch vụ tốt nhất mà không cần đến trực tiếp công ty
của chúng tôi cũng như được giảm giá sản phẩm, tặng quà hấp dẫn và một
loạt các chương trình bán hàng online được cập nhật thường xuyên và nhanh
chóng.
Hoàng Cường luôn chân trọng tình cảm của khách hàng đã dành cho
Hoàng Cường trong suốt những năm hoạt động, chính có niềm tin nơi khách
hàng đã tạo nên một thương hiệu Hoàng Cường không chỉ nổi tiếng mà còn
35

36. thân thiện với người tiêu dùng, nói tới Hoàng Cường là quý vị nghĩ ngay tới
một đơn vị cung cấp uy tín với các mặt hàng máy tính, điện tử, điện lạnh,
điện gia dụng, đồ kỹ thuật số cao cấp. Chúng tôi tự hào là công ty đã tạo dựng
được niềm tin và thương hiệu trong lòng người dân đất Cảng.
Hiện nay Công ty Hoàng Cường có 56 người cán bộ công nhân viên
chức gồm ban lãnh đạo và 5 phòng ban với cơ cấu tổ chức cơ quan như
sau:
Ban lãnh đạo
Phòng
kế
hoạch
tài vụ
Phòng
kỹ
thuật
Phòng
tổ chức
hành
chính
Phòng
kinh
doanh
Phòng
vận
chuyển
Hình 2: Sơ đồ cơ cấu tổ chức nhân sự của Công ty Hoàng Cường
Trong đó
+ Ban lãnh đạo gồm 1 Giám đốc 2 phó Giám đốc phụ trách về Khối
kinh doanh và khối Kỹ thuật chịu trách nhiệm chung toàn bộ các công tác
hoạt động công tác của cơ quan.
36

37. + Phòng tổ chức hành chính gồm 14 nhân viên chịu trách nhiệm quản
lý về công chức,viên chức hợp đồng theo thẩm quyền được phân cấp về công
tác tổ chức cán bộ, lao động, điều chỉnh lương và quá trình khen thưởng kỷ
luật của nhân viên , đảm nhận tất cả các hồ sơ nhân sự, thủ tục bảo hiểm xã
hội và các chính sách nhà nước về người lao động trong công ty.
+ Phòng Kế hoạch tài vụ gồm 5 nhân viên. phòng có nhiệm vụ xây
dựng kế hoạch ngân sách hàng năm, tổng kết tài chính và chịu trách nhiệm chi
tiêu nội bộ. Kiểm tra việc giám sát chế độ chính sách trong mọi hoạt động
kinh tế, tài chính của cơ quan.
+Phòng Kỹ thuật gồm 15 nhân viên chuyên sửa chữa hàng hóa cho
khách và cài đặt thiết bị cho khách hàng, phục vụ bảo hành cho khách
+Phòng Vận chuyển gồm 9 nhân viên có nhiệm vụ chở hàng hóa
khách đặt mua và lắp đặt thiết bị cho khách.
+Phòng Kinh doanh gồm 10 nhân viên có nhiệm vụ làm hợp đồng
mua bán, và cung cấp cho khách thông tin của hàng hóa của công ty, tư vấn
thiết bị máy tính cho khách.
2.1.2. Tình hình nhân sự hiện nay của Công ty Hoàng Cường.
* Trình độ học vấn:
Hiện nay Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng có 28 cán bộ có trình độ
Đại học, 13 cán bộ có trình độ Cao đẳng, 15 cán bộ có trình độ Trung cấp.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng nghịêp vụ cho đội ngũ cán bộ công nhân
viên, được lãnh đạo công ty đặc biệt quan tâm. Công ty đã cử một số nhân
viên bán hàng,kỹ thuật viên , nhân viên quảng cáo, nhân viên chăm sóc khách
37

38. hàng, giám đốc tham gia các lớp đào tạo ở các khóa học chuyên môn.Tuy
nhiên so với yêu cầu thực tế công tác đào tạo, bồi dưỡng còn nhiều hạn chế do
gặp nhiều khó khăn về kinh phí, về con người chưa đáp ứng được nhu cầu
nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, về tay nghề, về tính chuyên nghiệp hoá .
Vì vậy Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng đã tập trung nghiên cứu
củng cố xây dựng và thực hiện đề án tổ chức bộ máy, công tác chuyên môn
nghiệp vụ của các phòng ban đã đi vào hoạt động ổn định hiệu quả.
* Trình độ ngoại ngữ
Có 75% cán bộ, công nhân viên chức có trình độ ngoại ngữ chứng chỉ B
Tiếng Anh và tiếng Trung, cử một số cán bộ đi học nâng cao để phục vụ cho
công việc chuyên môn.
* Tình hình lương
Căn cứ vào vị trí công việc mới được đảm nhiệm và tiêu chuẩn nghiệp
vụ của ngạch công chức, viên chức nếu được xếp vào ngạch công chức nào thì
xếp lương theo ngạch đó.
Cán bộ làm công việc chuyên môn, nghiệp vụ, phục vụ trong cơ quan
được hưởng lương theo đúng trình độ chuyên môn của chuyên ngành đã được
đào tạo :
Nếu có trình độ đại học trở lên thì xếp vào loại công chức và tương
đương với các loại A1: Trình độ đại học; A2: Trình độ chuyên viên chính;
A3: Chuyên viên cao cấp.
38

39. Ví dụ: Trình độ Đại học mới ra trường được xếp loại viên chức A1
tiền lương khởi điểm Bậc 1: 2,34 và mức tăng dần Bậc 2: 2,67, Bậc 3 3,00,
Bậc 5: 3,66, Bậc 6: 399, Bậc 7:4,32, Bậc 8: 4,65, Bậc 9: 4,98.Cứ thời gian 3
năm thì lại được nâng một bậc lương.
Nếu có trình độ Cao đẳng thì xếp lương vào vào ngạch công chức, viên
chức ( Loại A0).
Ví dụ: Trình độ Cao Đẳng mới ra trường được xếp loại viên chức Ao
tiền lương khởi điểm Bậc 1: 2,10; Bậc 2: 2,41; Bậc 3: 2,72; Bậc 4: 3,03; Bậc
5: 3,34; Bậc 6: 3,65; Bậc 7: 3,96; Bậc 8: 4,27; Bậc 9: 4,58; Bậc 10: 4,98. Cứ 3
năm lại đuợc xếp lên một bậc lương trong ngạch
Nếu có trình độ Trung cấp hoặc qua đào tạo tại các trường dạy
nghề thị được xếp loại viên chức B:
VD: Trình độ trung cấp mới ra trường được xếp loại viên chức B Tiền
lương khởi điểm Bậc 1: 1,86; Bậc 2: 2,06; Bậc 3: 2,26, Bậc 4: 2,46; Bậc 5:
2,66; Bậc 6: 2,86; Bậc 7: 3,06; Bậc 8: 3,26; Bậc 9: 3,46; Bậc 10: 3,66; Bậc 11:
3,86; Bậc 12: 4,06. Cứ sau 2 năm lại được xếp lên một bậc lương.
* Tình hình khen thưởng
Thực hiện luật thi đua khen thưởng trong sự nghiệp đổi mới, Công ty
Hoàng Cường-Hải Phòng đã triển khai thực hiện các văn bản gửi các bộ phận,
phòng và các tổ chức đoàn thể quần chúng nghiên cứu thực hiện.
Phong trào thi đua lao động sáng tạo
39

40. Phong trào xây dựng cơ quan văn hoá, gia đình văn hoá.
Song song với phong trào thi đua, công tác khen thưởng cũng được cấp
uỷ, Ban giám đốc quan tâm, đơn vị đã trích trên 10 triệu đồng cho các công
tác khen thưởng của đơn vị, ngoài ra công ty còn thưởng đột xuất cho những
cách làm hay, sáng kiến mới, đồng thời tổ chức chọn cử những cá nhân có
thành tích tốt đi tham quan học tập các công ty tỉnh bạn, qua đó đã có tác động
tích cực trong việc duy trì, thực hiện các phong trào thi đua do đơn vị phát
động.Với quyết tâm hoàn thành vượt chỉ tiêu kế hoạch được giao. Ban chi uỷ,
Ban Giám đốc đã tổ chức phát động phong trào thi đua toàn cơ quan, đồng
thời đăng ký nội dung thi đua với Hội đồng thi đua khen thưởng tỉnh, phát
động và tổ chức các phong trào thi đua như:
Phong trào học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
Phong trào thực hiện ca trực thanh niên
Thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng, sau các đợt thi đua bình xét
cá nhân tập thể khen thưởng kịp thời, công minh, bảo đảm tính tích cực trong
công tác thi đua khen thưởng của đơn vị.
2.1.3. Công tác quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường
Công tác quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng bao gồm
quản lý con người, lương, trình độ chuyên môn, công việc đang làm, cấp bậc,
quá trình công tác, quá trình học tập… công tác quản lý nhân sự do phòng tổ
chức phụ trách.
Bao gồm:
40

41. + Quản lý về các thông tin cá nhân: Họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ,
quê quán, quá trình, học tập, khen thưởng, kỷ luật, quan hệ gia đình…
+ Trình độ chuyên môn: Phân loại, sắp xếp theo trình độ để có thể quản
lý được đội ngũ cán bộ công nhân viên chức của cơ quan.
+ Quản lý quá trình công tác của cán bộ trong cơ quan: Khen thưởng,
kỷ luật cũng như quá trình thuyên chuyển công tác của cán bộ.
2.1.4. Thực trạng việc quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường
Công tác quản lý nhân sự là quản lý sắp xếp nhân viên của toàn cơ quan
theo trình độ, khả năng của từng người nhằm mục đích tạo điều kiện công tác
hiệu quả cho từng nhân viên góp phần hoàn thành tốt công việc chung của
toàn cơ quan.
Đầu tiên khi nhân viên xin vào làm việc tại cơ quan đều phải nộp hồ sơ
xin việc bao gồm: Đơn xin việc, sơ yếu lý lịch, giấy khám sức khoẻ, bằng cấp
chuyên môn...Trong đó quản lý nhân sự quan tâm nhất là sơ yếu lý lịch của
nhân viên. Khi được tuyển dụng thí phải thử việc trước một năm, sau đó ký
hợp đồng dài hạn hay ngắn hạn tuỳ theo quyết định của Ban lãnh đạo.
Quy trình quản lý cán bộ hàng năm được thực hiện như sau: Hàng năm bộ
phận quản lý có nhiệm vụ tiếp nhận các hố sơ của cán bộ để theo dõi đánh giá lưu
trữ thông qua sổ sách. Hệ thống quản lý nhân sự có chức năng thường xuyên thông
báo về các mặt công tác như thi đua, khen thưởng, kỷ luật, quá trình lương cho ban
lãnh đạo và phòng tổ chức hành chính.
41

42. Trưởng phòng tổ chức hành chính và ban lãnh đạo là những người chịu
trách nhiệm điều chỉnh bậc lương, ra quyết định khen thưởng kỷ luật, kéo dài
thời hạn hay hợp đồng của nhân viên trong cơ quan.
+ Đối với khen thưởng : Khen thưởng là việc ghi nhận, biểu dương tôn
vinh công trạng và khuyến khích bằng lợi ích vật chất đối với cá nhân, tập thể
có thành tích trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Việc đề bạt và khen thưởng
được tuân theo nghị định của chính phủ về khen và xử lý vi phạm.
Cán bộ công chức có thành tích trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ
thì được xét khen thưởng theo các hình thức sau.
- Giấy khen
- Bằng Khen
- Danh hiệu vinh dự nhà nước
- Huy chương
- Huân chương
Việc thực hiện khen thưởng cán bộ, công chức được thực hiện theo quy
định của pháp luật.
+ Đối với kỷ luật: Cán bộ, công chức vi phạm các quy định của pháp
luật nghị định của chính phủ về khen và xử lý vi phạm , nếu chưa đến mức bị
truy cứu trách nhiệm hình sự thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu
một trong những hình thức kỷ luật sau:
- Khiển trách
42

43. - Cảnh cáo
- Hạ ngạch
- Cách chức
- Buộc thôi việc
Việc xử lý kỷ luật thuộc thẩm quyền của cơ quan, tổ chức quản lý cán bộ,
công chức
Cán bộ công chức vi phạm pháp luật mà có dấu hiệu của tội phạm thì bị
truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật
Cán bộ, công chức vi phạm pháp luật má có dấu hiệu của tội phạm thì bị
truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Cán bộ, công chức làm mất mát, hư hỏng trang thiết bị hoặc có hành vi
khác gây thiệt hại tài sản của Nhà nuớc thì phải bồi thường theo quy định của
pháp luật.
Cán bộ, công chức có hành vi vi phạm pháp luật trong khi thi hành
nhiệm vụ, công vụ gây thiệt hại cho người khác thì phải hoàn trả cho cơ quan,
tổ chức khoản tiền mà cơ quan, tổ chức đã bồi thường cho người bị thiệt hại
theo quy định của pháp luật.
Để đảm bảo làm tốt được điều trên thì hệ thống quản lý nhân sự có
nhiệm vụ luôn cập nhật hồ sơ cán bộ ,thường xuyên bổ xung những thông tin
thay đổi trong quá trình công tác của cán bộ để có thông tin nhanh, chính xác
giúp Ban lãnh đạo có thể điều hành tốt mọi hoạt động của cơ quan.
43

44. 2.1.5. Đánh giá thực trạng quản lý nhân sự tại cơ quan.
- Qua khảo sát thực trạng công tác quản lý cán bộ của Công ty Hoàng
Cường-Hải Phòng nhận thấy có một số ưu nhược điểm như sau:
- Đặc thù của Công ty Hoàng Cường -Hải Phòng có nhiều phòng ban, chi
nhánh, địa điểm đặt ở nhiều nơi, mỗi phòng đều có một phần mềm tin học
riêng phục vụ đúng cho công việc của mình .
- Việc tra cứu tìm kiếm thông tin cán bộ mất nhiều thời gian, công sức
khó thực hiện việc cập nhật thường xuyên các thông tin có sự thay đổi.
- Công tác quản lý cán bộ của cơ quan chủ yếu bằng việc ghi chép lưu trữ
trên sổ sách nên công việc kém hiệu quả, tốn công sức, thời gian cho việc
thống kê, báo cáo tổng hợp.
Do vậy cơ quan cần xây dựng phần mềm tin học mới hỗ trợ việc quản
lý nhân sự, giảm bớt khối lượng công việc, tính toán bằng tay, giảm thời gian,
chi phí. Ngoài ra hệ thống tin học mới có thể giúp nhân viên nghiệp vụ quản
lý chặt chẽ, chính xác, dễ dàng tiến hành cập nhật số liệu hàng ngày, xử lý và
truy xuất thông tin nhanh. Lưu trữ số liệu đầy đủ, thực hiện các báo cáo tổng
hợp thống kê đầy đủ rõ ràng phục vụ cho công tác quản lý nhân sự .
2.1.6. Tin học hóa bài toán quản lý nhân sự tại Công ty Hoàng Cường
Trên cơ sở ưu nhược điểm của hệ thống quản lý cũ rất phức tạp và khó khăn,
do không trực tiếp sử dụng khai thác hàng ngày nên phải mở sổ sách, thẻ kho
để theo dõi, cập nhật không được thường xuyên, cán bộ làm công tác quản lý
chưa sát với thức tế.
44

45. Hiện nay Công ty Hoàng Cường-Hải Phòng đang quản lý bằng sổ
sách theo cách thủ công nên hiệu quả công việc chưa cao và tốn kém nhiều
thời gian và tiền bạc.
Vì vậy để giải quyết những tồn tại và yếu kém trên, thì phải áp dụng
công nghệ thông tin và xây dựng kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng, nâng cao
trình độ chuyên môn cho cán bộ, xây dựng quy hoạch cán bộ trong đơn vị
nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đề ra.
Quản lý và tổ chức cán bộ ( Bao gồm cả thi đua, khen thưởng, kỷ luật )
Theo quy chế phân cấp quản lý cán bộ, tổ chức nghiên cứu ứng dụng tiến bộ
Khoa học kỹ thuật và công nghệ truyền hình để từng bước nâng cao chất
lượng kỹ thuật.
Việc áp dụng tin học kịp thời vào quản lý và xây dựng phần mềm mới
này sẽ hỗ trợ rất nhiều cho việc quản lý nhân sự, giảm bớt khối lượng công
việc, tính toán bằng tay, giảm thời gian chi phi, ngoài ra còn có thể giúp nhân
viên nghiệp vụ quản lý dễ dàng, cập nhật số liệu hàng ngày, xử lý và truy xuất
thông tin nhanh, lưu trữ số liệu đầy đủ, rõ ràng, phục vụ cho công tác quản lý.
2.2. Phân tích hệ thống quản lý nhân sự Công ty Hoàng Cƣờng
2.2.1. Đặc tả bài toán.
2.2.1.1. Đặt vấn đề.
Công việc quản lý nhân sự là một trong những công việc thường niên và
diễn ra trong suốt quá trình công tác của một cá bộ cũng như trong suốt quá
trình tồn tại của một cơ quan. Việc quản lý nhân sự tại cơ quan diễn ra từ khi
cơ quan được thành lập bao gồm quản lý về tình hình nhân sự, tình hình khen
thưởng kỷ luật, tình hình lương, trình độ của nhân sự trong suốt quá trình công
45

46. tác…. Đây là những công việc còn tồn tại nhiều bất cập tại cơ quan hiện nay
do đó cần ứng dụng tin học vào việc quản lý nhân sự tại cơ quan.
2.2.1.2. Đầu vào của hệ thống
- Danh sách phòng ban, chức vụ của cơ quan
- Danh sách trình độ ngoại ngữ, trình độ chuyên môn của cơ quan
- Danh sách luân chuyển cán bộ.
- Thông tin về nhân sự thông qua hồ sơ, lý lịch cán bộ
- Quyết định khen thưởng, kỷ luật, lê lương của cơ quan.
2.2.1.3. Đầu ra của hệ thống.
- Danh sách trích ngang của toàn cán bộ trong cơ quan
- Danh sách khen thưởng, kỷ luật
- Danh sách quá trình hưởng lương
- Một số thống kê, tìm kiếm theo yêu cầu
2.2.1.4. Các công việc mà hệ thống phải thực hiện
Để xây dựng hệ thống quản lý nhân sự phải đáp ứng được các yêu cầu
của người sử dụng, đòi hỏi hệ thống chương trình phải thỏa mãn được các điều
kiện sau:
- Hệ thống chương trình phải dễ sử dụng, thân thiện với người sử dụng, đầy
đủ thông tin tránh dư thừa dữ liệu
46

47. - Nhập thông tin về cán bộ, phòng ban, chức vụ, ngạch lương, bậc
lương, tình hình khen thưởng và kỷ luật, tình hình luân chuyển cán bộ.
- Sửa chữa và bổ xung thông tin về cán bộ phòng ban, chức vụ, ngạch
lương, bậc lương, tình hình khen thưởng và kỷ luật, tình hình luân chuyển cán
bộ.
- Tìm kiếm các thông tin về nhân sự.
- Lập báo cáo thống kê.
2.2.2. Phân tích hệ thống quản lý nhân sự Công ty Hoàng Cƣờng-Hải
Phòng.
2.2.2.1.Mô tả biểu đồ phân rã chức năng
* Chức năng của chương trình:
- Quản lý những thông tin về nhân sự.
- Định kì làm báo cáo gửi lên cấp trên như: Khen thưởng, kỷ luật.
- Quản lý về lý lịch của từng nhân sự.
* Đặc tả chức năng hệ thống
Tên chức năng: Hệ thống
Đầu vào: Các thông tin về người quản lý
Đầu ra: Cho phép người sử dụng đăng nhập vào hệ thống
* Đặc tả chức năng cập nhật:
Tên chức năng: Cập nhật
Đầu vào: Các thông tin về nhân sự
Đầu ra: Các thông tin được lưu vào bảng hồ sơ nhân sự.
* Đặc tả chức năng tìm kiếm:
47

48. Tên chức năng: Tìm kiếm
Đầu vào: Các yêu cầu tìm kiếm của người quản lý
Đầu ra: Các thông tin tìm được.
* Đặc tả chức năng thống kê - báo cáo:
Tên chức năng: Thống kê - báo cáo
Đầu vào: Các yêu cầu của người quản lý
Đầu ra: Các báo cáo
2.2.2.2. Biểu đồ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh
Ban lãnh đạo
Báo cáo thống kê
Phòng tổ chức hành chính
Thông
tin
nhân
sự
Yêu cầu
báo cáo
thống
kê
Quản lý
nhân sự
Hình 3. Biểu đồ dữ liệu mức ngữ cảnh
48
Báo
cáo
thống
kê

49. 2.2.2.3. Biểu đồ phân rã chức năng
Quản lý nhân sự
1.Cập nhật thông
tin, dữ liệu
2.Tìm kiếm thông
tin, dữ liệu
3.Thống kê báo
cáo
1.1.Cập nhật
thông tin cá
nhân
2.1.Tìm kiếm
theo mã nhân
viên
3.1.Thống kê
nhân viên theo
phòng
1.2.Cập nhật
danh mục
2.2. Tìm kiếm
theo tên nhân
viên
3.2. Thống kê
đoàn/đảng viên
1.3.Cập nhật
khen thưởng/kỷ
luật
2.3. Tìm kiếm
theo năm sinh
3.3. Thống kê
khen thưởng/kỷ
luật
2.4. Tìm kiếm
theo phòng ban
3.4. Thống kê
người dân tộc
2.5. Tìm kiếm
theo chức vụ
3.5. Thống kê lý
lịch nhân viên
1.4.Cập nhật
lương
3.6. Thống kê
lương nhân viên
Hình 4. Biểu đồ phân rã chức năng
49

50. 2.2.2.4. Biểu đồ luồng dữ liệu mức đỉnh
Nhân viên
Hồ sơ
nhân
viên
Danh
mục,
lương,
khen, kỷ
luật
Yêu
cầu
cập
nhật
Kết quả
thống kê
Phòng tổ chức hành
chính
Kết
quả
cập
nhật
Cập
nhật
(1)
Yêu
cầu
tìm
kiếm
Kết
quả tìm
kiếm
Tìm kiếm
(2)
Lƣơng
Khen kỷ luật
Danh mục
Hồ sơ
Thống kê
(3)
Yêu cầu thống kê
Hình 5: Biểu đồ luồng dữ liệu mức đỉnh
50

51. 2.2.2.5. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh chức năng
1. Chức năng cập nhật dữ liệu
Danh mục
Hồ sơ
Nhân viên
Hồ sơ
nhân
viên
Cập nhật
TTcá nhân
(1.1)
Cập nhật
danh mục
(1.2)
Kết
quả
cập
nhật
hồ sơ
Yêu
cầu
cập
nhật
hồ sơ
Các
danh
mục
Yêu
cầu
cập
nhật
danh
mục
Kết
quả
cập
nhật
danh
mục
Phòng tổ chức hành chính
Yêu cầu
cập nhật
khen
thưởng
kỷ luật
Kết
quả
cập
nhật
Thông
tin khen
thưởng
kỷ luật
Cập nhật
khen kỷ luật
(1.3)
Bảng
lương
Yêu
cầu
cập
nhật
lương
Kết
quả
cập
nhật
lương
Cập nhật
lƣơng
(1.4)
Hồ sơ
Lƣơng
Khen thƣởng kỷ luật
Hình 6. Biểu đồ luồng dữ liệu dưới mức đỉnh các chức năng 1.1; 1.2; 1.3; 1.4
51
Hồ sơ

52. 2.2.2.6. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh chức năng
2. Chức năng Tìm kiếm thông tin
Phòng tổ chức hành chính
Yêu
cầu tìm
kiếm
theo
tên
Yêu cầu
tìm
kiếm
theo mã
cán bộ
Kết
quả
tìm
kiếm
theo
tên
Tìm kiếm theo
tên nhân viên
(2.2)
Kết quả
tìm
kiếm
theo mã
cán bộ
Yêu
cầu
tìm
kiếm
theo
phòng
ban
Tìm kiếm theo
mã nhân viên
(2.1)
Tìm kiếm theo
phòng ban
(2.4)
Hồ sơ
Tìm kiếm theo
năm sinh
(2.3)
Kết
quả
tìm
kiếm
theo
năm
sinh
Tên
phòng
ban
Tìm kiếm
theo chức vụ
(2.5)
Yêu
cầu tìm
kiếm
theo
năm
sinh
Kết
quả tìm
kiếm
theo
phòng
ban
Kết
quả
tìm
kiếm
theo
chức
vụ
Yêu
cầu tìm
kiếm
theo
chức
vụ
Tên
chức
vụ
Danh mục
Phòng tổ chức hành chính
Hình 7. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh chức năng tìm kiếm
52

53. 2.2.2.7. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh chức năng
3. Chức năng Thống kê
Phòng tổ chức hành chính
Y/c TK
theo
phòng
KQ TK
theo
phòng
Y/c TK
đoàn,
đảng
viên
KQ
TK
đoàn,
đảng
viên
Y/c TK
khen,
kỷ luật
TKê đoàn,
đảng viên
(3.2)
TKê nhân
viên theo
phòng( 3.1)
(3.1
KQ
TK
khen,
kỷ luật
TKê khen, kỷ
luật
(3.3)
Tên
phòng
Khen kỷ luật
Hồ sơ
Danh mục
Lƣơng
TKê ngƣời
dân tộc
(3.4)
Y/c
TK
người
dân
tộc
TKê lý lịch
nhân viên
(3.5)
KQ
TK
người
dân
tộc
Y/c TK
lý lịch
nhân
viên
TKê lƣơng
(3.6)
KQ TK
lý lịch
nhân
viên
Y/c TK
lương
KQ TK
người lên
lương
Phòng tổ chức hành chính
Hình 8. Biểu đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh chức năng thống kê
53

54. 2.3. Thiết kế cơ sở dữ liệu.
2.3.1. Xác định các thực thể
Qua việc khảo sát, phân tích và xây dựng các biểu đồ cần thiết cho bài toán
quản lý cán bộ của Siêu thị điện máy CPN-Hải Phòng ta có được các thực thể
như sau:
* Thực thể Phòng ban
- Mã phòng ban(MAPB): Đây là thuộc tính khoá nhờ thuộc tính này ta
phân biệt được phòng ban này với phòng ban khác.
- Tên phòng ban(TENPB): Mô tả tên phòng ban ứng với mã phòng ban.
* Thực thể Chức vụ
- Mã chức vụ(MACV): Đây là thuộc tính khoá nhờ thuộc tính này ta phân
biệt được chức vụ này với chức vụ khác.
- Tên chức vụ(TENCV): Mô tả tên chức vụ ứng với mã chức vụ.
- Hệ số chức vụ (HSCV): Tương ứng với một chức vụ có thể có hay không
có hệ số trách nhiệm được tính tương ứng.
* Thực thể Bậc lương
- Mã bậc lương(MABL): Đây là thuộc tính khoá nhờ thuộc tính này ta phân
biệt được bậc lương này với bậc lương khác.
- Hệ số lương(HESO): Cho biết hệ số lương tương ứng với bậc lương
* Thực thể Cán bộ
Dựa vào hồ sơ nhân viên nộp khi xin việc.
Xác định các thuộc tính cho các thực thể:
- Mã cán bộ(MACB): Đây là thuộc tính khoá, nhờ nó mà ta phân biệt được
cán bộ này với cán bộ khác.
- Họ đệm(HODEM): Mô tả họ đệm của cán bộ tương ứng với mã cán bộ
tương ứng.
- Tên cán bộ(TEN): Mô tả tên cán bộ tương ứng với mã cán bộ tương ứng.
54

55. - Ngày sinh(NGAYSINH): Cho biết ngày sinh của cán bộ.
- Giới tính(GIOITINH): Cho biết cán bộ là nam hay nữ.
- Dân tộc(DANTOC): Cho biết cán bộ thuộc dân tộc nào.
- Tôn giáo(TONGIAO): Cho biết cán bộ thuộc tôn giáo nào.
- Số chứng minh nhân dân(SOCMND): Cho biết số chứng minh nhân dân
của cán bộ.
- Số bảo hiểm(SOBH): Cho biết số thẻ bảo hiểm của cán bộ.
- Quê quán(QUEQUAN): Cho biết quê quán của cán bộ.
- Đảng viên(DANGVIEN): Cho biết cán bộ có phải đảng viên hay không.
- Ngày vào đảng(NGAYVAODANG): Cho biết ngày vào đảng của cán bộ.
- Đoàn viên(DOANVIEN): Cho biết cán bộ có phải là đoàn viên hay không.
- Ngày vào đoàn(NGAYVAODOAN): Cho biết ngày vào đoàn của cán bộ.
- Trình độ văn hoá(TDVH): Cho biết trình độ văn hoá cao nhất của cán bộ.
- Trình độ chuyên môn(TDCM): Cho biết trình độ chuyên môn cao nhất
của cán bộ.
- Trình độ ngoại ngữ(TDNN): Cho biết trình độ ngoại ngữ cao nhất của cán
bộ.
- Biên chế(BIENCHE): Cho biết cán bộ đã được biên chế vào cơ quan
- Ngày biên chế(NGAYBC): Cho biết ngày biên chế của cán bộ.
- Hợp đồng(HOPDONG): Cho biết cán bộ đang ký hợp đồng với cơ quan
- Ngày hợp đồng(NGAYHD): Cho biết ngày ký hợp đồng của cán bộ.
- Mã phòng ban(MAPB): Cho biết nhân viên thuộc phòng ban nào.
- Mã chức vụ(MACV): Cho biết chức vụ công việc của cán bộ.
* Thực thể Khen thưởng
Thực thể này mô tả thông tin về những lần khen thưởng của cơ quan cho
cán bộ nhân viên trong cơ quan.
Xác định các thuộc tính cho các thực thể:
55

56. - Số khen thưởng(SKT): Đây là thuộc tính khoá nhờ thuộc tính này ta phân
biệt được khen thưởng này với khen thưởng khác.
- Mã cán bộ(MACB): Đây là thuộc tính khoá, nhờ thuộc tính này ta có thể
phân biệt cán bộ này với cán bộ khác.
- Lần khen thưởng(LANKT): Cho biết đây là lần được khen thưởng thứ
mấy của cán bộ này.
- Năm khen thưởng(NAMKT):Ngày tháng năm được khen thưởng.
- Hình thức khen thưởng(HINHTHUCKT): Cho biết khen thưởng bằng
hình thức gì (tiền, bằng khen, tuyên dương …).
- Lý do khen thưởng(LYDOKT): Lý do được khen thưởng.
- Cấp khen thưởng(CAPKT): Cấp ra quyết định khen thưởng.
* Thực thể Kỷ luật
Thực thể này mô tả thông tin về những lần kỷ luật của xí nghiệp cho cán bộ
nhân viên của xí nghiệp.
Xác định các thuộc tính cho các thực thể:
- Số kỷ luật(SKL): Đây là thuộc tính khoá nhờ thuộc tính này ta phân biệt
được kỷ luật này với kỷ luật khác.
- Mã cán bộ(MACB): Đây là thuộc tính khoá, nhờ thuộc tính này ta có thể
phân biệt cán bộ này với cán bộ khác.
- Lần kỷ luật(LANKL): Lần kỷ luật thứ mấy của cán bộ này.
- Năm kỷ luật(NAMKL): Ngày tháng năm kỷ luật.
- Hình thức kỷ luật(HINHTHUCKL): Cho biết kỷ luật bằng hình thức gì
- Lý do kỷ luật(LYDOKL): Lý do kỷ luật.
- Cấp kỷ luật(CAPKL): Cấp ra quyết định kỷ luật.
* Thực thể Gia đình
Thực thể này gồm những thông tin về những người thân trong gia đình của
cán bộ.
56

57. Xác định các thuộc tính cho thực thể.
- Số gia đình(SGD): Đây là thuộc tính khoá, thuộc tính này giúp ta phân
biệt được gia đình này với gia đình khác.
- Mã cán bộ(MACB): Đây cũng là thuộc tính khoá, nhờ thuộc tính này mà
ta phân biệt được cán bộ này với cán bộ khác.
- Họ tên(HOTEN): Họ tên người thân của cán bộ.
- Quan hệ(QUANHE): Có quan hệ gì với cán bộ.
- Ngày sinh(NGAYSINH): Cho biết ngày tháng năm sinh người thân của
cán bộ.
- Nghề nghiệp(NGHENGHIEP): Cho biết nghề nghiệp người thân của cán
bộ.
* Thực thể Quá trình công tác
Thực thể này bao gồm những thông tin về quá trình công tác của cán bộ.
Xác định các thuộc tính của thực thể.
- Số quá trình công tác(SQTCT): Đây là thuộc tính khoá, thuộc tính này
giúp ta phân biệt quá trình công tác này với quá trình công tác khác.
- Mã cán bộ(MACB): Đây cũng là thuộc tính khoá giúp ta phân biệt được
cán bộ này với cán bộ khác.
- Từ ngày(TUNGAY): Thuộc tính này cho ta biết ngày quá trình công tác
này bắt đầu.
- Đến ngày(DENNGAY): Thuộc tính này cho ta biết ngày quá trình công
tác này kết thúc.
- Đơn vị công tác(DONVICT): Đơn vị cán bộ làm việc trong quá trình
công tác này.
- Công việc(CONGVIEC): Công việc cán bộ làm trong quá trình công tác
này.
57

58. 1. Thực thể Phòng ban
Thuộc tính
MaP
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
MaP
TenP
Diễn giải
Mã phòng ban
Tên phòng ban
2. Thực thể Chức vụ
Thuộc tính
MaCV
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
MaCV
Diễn giải
Mã chức vụ
TenCV
Tên chức vụ
HesoCV
Hệ số chức vụ hưởng theo phụ cấp
3. Thực thể Bậc lương
Thuộc tính
MaBL
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
MaBL
Diễn giải
Mã bậc lương
Hệ số lương
HesoL
4. Thực thể Gia đình
Thuộc tính
STT
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
STT
Diễn giải
Số thứ tự
MaCB
MaCB
Mã số cán bộ
Hten
Họ tên
MQHe
Mối quan hệ với cán bộ
Đchi
Địa chỉ hiện thời
58

59. 5. Thực thể Cán bộ
Thuộc tính
MaCB
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
MaCB
Diễn giải
Mã cán bộ
Hodem
Họ và đệm
Ten
Tên cán bộ
NgayS
Ngày sinh của cán bộ
NoiS
Nơi sinh
Gioitinh
Giới tính
DC
Địa chỉ hiện tại của cán bộ
Dtoc
Dân tộc
Tgiao
Tôn giáo
SoCMT
Số chứng minh thư nhân dân
SoBH
Số bảo hiểm
NVDoan
Ngày vào đoàn
NVDang
Ngày vào Đảng
TDVH
Trình độ văn hóa
TDCM
Trình độ chuyên môn
TDNN
Trình độ ngoại ngữ
Hdong
Là cán bộ hợp đồng
NgayHD
Ngày kí hợp đồng
Bche
Là cán bộ biên chế
NgayBC
Ngày biên chế
MaP
MaP
Mã phòng
MaCV
MaCV
Mã chức vụ
59

60. 6. Thực thể Quá trình công tác
Thuộc tính
SQTCT
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
SQTCT
Diễn giải
Số quá trình công tác
MaCB
MaCB
Mã số cán bộ
Tungay
Từ ngày bắt đầu
Denngay
Đến ngày
Cviec
Công việc của cán bộ
7. Thực thể khen thưởng
Thuộc tính
SQDKT
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
SQDKT
Diễn giải
Số quyết định khen thưởng
MaCB
MaCB
Mã số cán bộ
NamKT
Năm khen thưởng
LDKT
Lý do khen thưởng
CKT
Cấp khen thưởng
8. Thực thể kỷ luật
Thuộc tính
SQDKL
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
SQDKL
Diễn giải
Số quyết định kỷ luật
MaCB
MaCB
Mã số cán bộ
NamKL
Năm kỷ luật
LDKL
Lý do kỷ luật
CKL
Cấp kỷ luật
60

61. 9. Thực thể Lương
Thuộc tính
SBL
Thuộc tính định danh/
thuộc tính liên kết
SBL
Diễn giải
Số bậc lương
MaCB
MaCB
Mã số cán bộ
MaBL
MaBL
Mã bậc lương
Ngày bắt đầu hưởng lương
NgayHL
2.3.2. Xác định mối quan hệ giữa các thực thể
1.
.
PHONGBAN
CANBO
Xét hai thực thể PHONGBAN và CANBO, ta thấy rằng một cán bộ chỉ
thuộc một phòng ban, nhưng một phòng ban có thể có nhiều cán bộ. Như vậy,
hai thực thể PHONGBAN và CANBO có mối liên kết với nhau theo quan hệ
một - nhiều.
2.
CHUCVU
CANBO
Xét hai thực thể CHUCVU và CANBO, ta thấy một cán bộ chỉ có một
chức vụ, nhưng một chức vụ có thể có nhiều cán bộ. Như vậy hai thực thể
CHUCVU và CANBO có mối liên hệ với nhau theo quan hệ một - nhiều.
3.
CANBO
LUONG
Xét hai thực thể CANBO và LUONG, ta thấy một bảng lương chỉ có một
cán bộ, nhưng một cán bộ thì có nhiều bảng lương. Như vậy hai thực thể
CANBO và LUONG có mối liên hệ với nhau theo quan hệ một - nhiều.
61

62. 4.
BACLUONG
LUONG
Xét hai thực thể BACLUONG và LUONG, ta thấy rằng tại một thời điểm
tính lương thì một bảng lương của một cán bộ chỉ có một bậc lương, nhưng có
thể có nhiều bảng lương có cùng bậc lương. Như vậy hai thực thể
BACLUONG và LUONG có mối liên kết với nhau theo quan hệ một - nhiều.
5.
CANBO
GIADINH
Xét hai thực thể CANBO và GIADINH, ta thấy một người thân của cán bộ
chỉ có một mã cán bộ, nhưng một mã cán bộ có thể có nhiều người thân trong
gia đình. Như vậy hai thực thể CANBO và GIADINH có mối liên kết với
nhau theo quan hệ một - nhiều.
6.
CANBO
QTCONGTAC
Xét hai thực thể CANBO vàQTCONGTAC, ta thấy một người cán bộ có
nhiều giai đoạn công tác, nhưng một quá trình công tác chỉ có một cán bộ.
Như vậy hai thực thể CANBO và QTCONGTAC có mối liên kết với nhau
theo quan hệ một - nhiều.
7.
CANBO
KHENTHUONG
Xét hai thực thể CANBO và KHENTHUONG, ta thấy một cán có thể có
nhiều lần được khen thưởng, nhưng một khen thưởng chỉ có thể có một mã
cán bộ. Như vậy hai thực thể CANBO và KHENTHUONG có mối liên kết với
nhau theo quan hệ một - nhiều.
62

63. 8.
CANBO
KYLUAT
Xét hai thực thể CANBO và KYLUAT, ta thấy một cán bộ có thể có nhiều
lần bị kỷ luật, nhưng một kỷ luật chỉ có một mã cán bộ. Như vậy hai thực thể
CANBO và KYLUAT có mối liên kết với nhau theo quan hệ một -nhiều.
2.3.4. Xây dựng mô hình thực thể quan hệ
Hình 10. Mô hình
thực thể quan hệ
PHONG
LUONG
MaP
TenP
SBL
MaCB
MaBL
NgayHL
BACLUONG
CANBO
CHUCVU
MaBL
HesL
QHGIADINH
STT
MaCB
Hoten
MoiQH
DChi
KTHUONG
SQDKT
MaCB
NamKT
LDKT
CKT
MaCB
HoDem
Ten
NgayS
NoiS
Gioitinh
DC
Dtoc
Tgiao
SoCMT
SoBH
NVDoan
NVDang
TDHV
TDCM
TDNN
Hdong
NgayHD
Bche
NgayBC
MaP
MaCV
63
MaCV
TenCV
QTCONGTAC
SQTCT
MaCB
Tungay
Denngay
Congviec
KLUAT
SQDKL
MaCB
NamKL
LDKL
CKL

64. 2.3.5. Xây dựng mô hình dữ liệu quan hệ
Biến đổi từ mô hình thực thể và các mối quan hệ ta có các bảng dữ liệu
sau:
- Bảng 1: Danh mục Phòng
Tên bảng: PHONG
Tên trƣờng
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
MaPB
Tenphong
Khóa chính
Text
Text
10
30
- Bảng 2: Chức vụ
Tên bảng: CHUCVU
Tên trƣờng
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
MaCV
TenCV
Khóa chính
Text
Text
10
30
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
Number
5
Text
10
Date/time
Date/time
Text
Text
20
25
- Bảng 3: Quá trình công tác
Tên bảng: QTCONGTAC
Tên trƣờng
SQTCT
MaCB
Ràng buộc
Khóa chính
Khóa chính,
khóa ngoại
Tungay
Denngay
DonviCT
Congviec
64

65. - Bảng 4: Hồ sơ cán bộ
Tên bảng: CANBO
Tên trƣờng
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
MaCB
MaPB
MaCV
Hodem
Ten
Ngaysinh
Gioitinh
Dantoc
Tongiao
SoCMND
SoBH
Quequan
Đoanvien
Ngayvaodoan
Dangvien
Ngayvaodang
TDVH
TDCM
TDNN
Bienche
NgayBC
Hopdong
NgayHD
Khóa chính
Khóa ngoại
Khóa ngoại
Text
Text
Text
Text
Text
Date/time
Yes/No
Text
Text
Text
Text
Text
Yes/No
Date/time
Yes/No
Date/time
Text
Text
Text
Yes/No
Date/time
Yes/No
Date/time
10
10
10
25
20
Yes/No
30
20
9
20
30
Yes/No
10
10
10
- Bảng 6: Bậc lương
Tên bảng: BACLUONG
Tên trƣờng
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
MaBL
Heso
Khóa chính
Text
Number
10
65

66. - Bảng 5: Quan hệ gia đình
Tên bảng: QUANHEGIADINH
Tên trƣờng
STT
MaCB
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Number
Text
Hoten
Quanhe
Ngaysinh
Nghenghiep
5
10
Text
Text
Date/time
Text
Khóa chính
Khóa chính,
khóa ngoài
Độ rộng
20
20
25
- Bảng 6: Bậc lương
Tên bảng: BACLUONG
Tên trƣờng
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
MaBL
Heso
Khóa chính
Text
Number
10
- Bảng 7. Lương
Tên bảng: LUONG
Tên trƣờng
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
SBL
Khóa chính
Text
10
MaCB
Khóa chính,
khóa ngoại
Khóa ngoại
Text
10
Text
10
MaBL
NgayHL
Date/Time
66

67. - Bảng 8. Khen thưởng
Tên bảng: KHENTHUONG
Tên trƣờng
SKT
MaCB
Ràng buộc
Kiểu dữ liệu
Number
Text
50
20
Kiểu dữ liệu
Độ rộng
Number
Text
5
10
Date/time
Text
Text
NamKT
LydoKT
CapKT
5
10
Date/time
Text
Text
Khóa chính
Khóa chính,
khóa ngoại
Độ rộng
50
20
- Bảng 9. Kỷ luật
Tên bảng: KYLUAT
Tên trƣờng
SKL
MaCB
Ràng buộc
Khóa chính
Khóa chính,
khóa ngoại
NamKL
LydoKL
CapKL
67

68. Mô hình dữ liệu quan hệ:
Hình 9. Mô hình dữ liệu quan hệ
68

69. Chƣơng 3.
XÂY DỰNG CHƢƠNG TRÌNH QUẢN LÝ NHÂN SỰ TẠI CÔNG TY
HOÀNG CƢỜNG-HẢI PHÒNG
3.1. Giao diện chính của chƣơng trình.
Hình 10. Giao diện chính của chương trình
69

70. 3.2. Chức năng cập nhật
3.2.1. Cập nhật thông tin cá nhân
3.2.1.1. Form cập nhật hồ sơ cán bộ
Cho phép cập nhật thông tin của cán bộ vào bảng hồ sơ cán bộ
Hình 11. Giao diện chức năng cập nhật hồ sơ cán bộ
70

71. 3.2.1.2. Form cập nhật quá trình công tác
Cho phép cập nhật thông tin về quá trình công tác của cán bộ vào bảng
quá trình công tác.
Hình 12. Giao diện chức năng cập nhật quá trình công tác
71

72. 3.2.2. Cập nhật danh mục
3.3.2.1. Form cập nhật chức vụ
Hình13. Giao diện chức năng cập nhật chức vụ
3.3.2.2. Form cập nhật phòng ban.
Hình14. Giao diện chức năng cập nhật phòng ban
72

73. 3.3.2.3. Form cập nhật bậc lương
Hình15. Giao diện chức năng cập nhật bậc lương
73

74. 3.3.3. Cập nhật khen thưởng, kỷ luật
3.3.3.1. Form cập nhật khen thưởng
Hình 16. Giao diện chức năng cập nhật khen thưởng
3.3.3.2. Form cập nhật kỷ luật
Hình 17. Giao diện chức năng cập nhật kỷ luật
74