Presentatie gehouden tijdens de bijeenkomst van RISNET van 12 december 2013

1. Noord/Zuidlijn
Communicatie
na de verzakkingen
Drs. Ing. F. Gerard Scheffrahn
uitvoeringsmanager NZL/contractmanager Diepe Stations

2. Noord/Zuidlijn
Even voorstellen

3. Noord/Zuidlijn
Directie
Dienst Control
Juridische zaken
Communicatie
Middelen
Strategisch bestuurlijke taken
Omgeving en Reizigers
Systeemveiligheid
Eigendom en beheer
NZL
Projecten Centrum

4. Noord/Zuidlijn
Legenda:
PROJECT NOORD/ZUIDLIJN
Aansturing
Benno Stoiber
Peter Dijk
(Directeur Project NZL)
Aansturing
Gerard Scheffrahn
PROJECTBEHEERSING
UITVOERING N/Z LIJN
Gerard Scheffrahn
Benno Stoiber
(Projectmanagers Uitvoering)
Felice Smeets
(Assistent
Projectmanagers Uitvoering)
Hans Odijk
(Strategisch Adviseur)
VEILIGHEID & GEZONDHEID
UITVOERING ONDERBOUW
SYSTEEMINTEGRATIE
UITVOERING BOVENBOUW
CLUSTER DIEPE STATIONS
TRANSPORTTECHNIEK &
AFBOUW (TT&A)
CLUSTER BOORTUNNEL
SIGNALLING & CONTROL
(S&C)
CLUSTER CENTRAAL
STATION
ICT/TELECOM

5. Noord/Zuidlijn
Rol binnen de NZ lijn

6. Noord/Zuidlijn
Nieuwmarktrellen

7. Noord/Zuidlijn

8. Noord/Zuidlijn
Valse verwachtingen gewekt?
Euro x miljard
Ontwikkeling prognose Noord/Zuidlijn per einde jaar
3,5
Dichtschroeien contracten Centraal
Station en Diepe Stations + kosten
uitloop naar 2015 + CARverzekering + herijking risico's
3,0
tegenvallers
Centraal Station +
kosten a.g.v. uitloop project
van 2008 naar 2011
2,5
Gevolgen zakkingsincident VZG +
actualisatie raming TT&A +
brandwerdende bekleding +
naverrekening en verlenging
WA+CAR verzekering + VAT-kosten
uitloop project naar 2017
Implementatie aanbevelingen Cie.
Veerman (rapport " Bouwen aan
verbinding) : + EUR 500 miljoen
waarvan EUR 110 mln " kk-gg"
voorziening
tegenvallers Centraal Station +
versterking projectorganisatie +
afsluiten WA-verzekering
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0
Go-besluit okt
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Jaar
Bouwkosten
Bijkomende kosten
VAT-kosten
"kk-gg" voorziening
Risico's
Uitgaven
Verplichtingen

9. Noord/Zuidlijn
Verzakkingen Vijzelgracht

10. Noord/Zuidlijn
“probleemkaart”
Ontbrekende politieke
legitimiteit
Negatief publiek
imago
Omgeving
Binnenwereld
Gebrekkig vertrouwen bij
projectdirectie
Wantrouwen en onvrede
bij omwonenden
Er is haast:
Gebrekkig vertrouwen bij
professionele stakeholders
TIJD =GELD
Complexe relatie met
aannemer
Team Diepe Stations
staat niet gesteld voor de
opgave
ABNZL belangrijk maar
op afstand

11. Noord/Zuidlijn
Perspectieven op herstel
Politiek/
bestuurlijk
perspectief
Communicatie
perspectief
Ontstane
situatie
(intern) Governance
perspectief
Operationeel
perspectief

12. Noord/Zuidlijn
Mijn intake kerst 2008
• Geplande herstart werkzaamheden
maart 2009
• Er zijn twijfels over kwaliteit
contractteam, verbetering nodig?
• Bestuur eist kwaliteitsverbetering
toezicht, moet worden aangetoond voor
herstart uitvoering
• Bestuur wil cultuurverandering: naar
open en realistisch

13. Noord/Zuidlijn

14. Noord/Zuidlijn
Eerste bevindingen
• Preventieve maatregel is uitgewerkt op niveau van
schetsontwerp, maart is onhaalbaar
• Door alle hectiek komt team niet verder dan brandjes blussen
• Contractteam is in zichzelf gekeerd, ook van eigen
moederorganisatie
• Adviesbureau werkt op basis van “loketadvies”, niet
betrokken bij keuze preventieve maatregelen
• Voor elke activiteit in de bouwput is expliciete toestemming
nodig van bevoegd gezag
• Dilemma: tempo maken maar optie openhouden aannemer
aansprakelijk te stellen

15. Noord/Zuidlijn
Politieke perspectief: legitimiteit en verwerking

16. Noord/Zuidlijn
(Intern) Governance perspectief:
projectbeheersing
• Inzetten op maakbaar i.p.v. verdedigbaar plan
• Projectbeheersing krijgt eigen directeur
• Verzwaring projectcontrol, risicomanagement, planningen kostenmanagement
• Versterking kwaliteit en organisatie
• Beter samenwerking tussen projectbeheersing en
contractteams gericht op verhogen kwaliteit
besluitvorming

17. Noord/Zuidlijn
Communicatief perspectief: negatieve reputatie
1. Kwetsbaar bij calamiteiten en issues
2. Positief effect op risicoperceptie en overlastbeleving bij
stakeholders
3. Belangrijk voor de motivatie van medewerkers
4. Slecht voor Amsterdam
1
N
u
0
1
S r aks
t
0

18. Noord/Zuidlijn
Naar een positiever reputatie

19. Noord/Zuidlijn
Hoe hebben wij dat gedaan?
• Neerzetten van een ander beeld (letterlijk en figuurlijk)
• Primaire proces onder controle krijgen, leven naar de
kernwaarden en ……nieuwe incidenten (zoveel als
mogelijk) voorkomen

20. Noord/Zuidlijn
reframen
Van afstandelijke bouwer naar een
sensitieve organisatie
Van onderzoekers naar ervaren
vakmannen
Van evangelie van de techniek naar
een helse klus, risico’s en
transparantie

21. Noord/Zuidlijn
De mens vóór de machine

22. Noord/Zuidlijn

23. Noord/Zuidlijn
Hoe krijg je je eigen organisatie mee?
Sensitiviteit
Betovering
Verstand van
bouwen & gevoel
voor mensen
Realisme
transparantie

24. Noord/Zuidlijn
Operationeel perspectief: aanpak op niveau
Team Diepe Stations
• Proces waarbij relevante stakeholders in het uitwerken
van de preventieve maatregelen worden betrokken
• Starten met bouwen aan relatie met onze buren
• Communiceren vanuit de werkvloer

25. Noord/Zuidlijn
Herstel van vertrouwen bij de omgeving

26. Noord/Zuidlijn
Betrekken van stakeholders: plaatsing
vriesinstallatie
2
1

27. Noord/Zuidlijn
Goede oplossingen uit dialoog

28. Noord/Zuidlijn
Altijd transparant ?!?

29. Noord/Zuidlijn
25 september 2012: the proof of the pudding

30. Noord/Zuidlijn

31. Noord/Zuidlijn
Reflecties op communicatie
• Communicatie ≠ met het zenden van mondelinge en
schriftelijke boodschappen
• Iedereen communiceert; mondeling en/of via gedrag
• Onbekend
Onbemind
• Snel en transparant reageren heeft geleid tot regie en
vertrouwen
• Dialoog heeft ons veel opgeleverd
• Nieuwe media bieden kansen in snelheid en voor
dialoog

32. Noord/Zuidlijn
Enkele praktische tips
• Under promise over deliver
• Organiseer informatiemarkten, vernietig het
• Als je het antwoord niet weet, dan weet je het gewoon
(nog) niet
• Denk aan je positie in het “spel”