SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 38
Baixar para ler offline
GROENHORST COLLEGE
2010
Volume 1, Issue 1




                                                              Mijn Familie
Tegen Onrecht
Door Wesley uit klas 1vb


De Tweede Wereldoorlog is
                              Hitler veroverde later Bel-
                              gië, Nederland, Polen,
                              Hongarije, en het noorden
                                                              mijn lieve oma
een oorlog die begon in       van Frankrijk.
1939 en eindigden in 1945.                                                                 vooral het laatste jaar. Ik
                                                             Door Julian van den           kon niet naar school want
                                                             berg klas 1VA                 alle scholen waren bezet
                              Wat vind jij?
Het is ontstaan toen Adolf                                                                 door het Duitse leger.
                                                             Even voorstellen
Hitler de verkiezingen had
gewonnen in 1933 in Duits-    Ik vind het niet normaal                                     Hoe ging het na de oor-
                              als je zo een verkiezing       Hallo, ik ben de oma          log?
land, en aan de macht
                              wint en er slechte bedoe-      van Julian. Ik heet           Ook niet zo goed na de
kwam daar. Hij beloofde
                              lingen mee hebt.               Roos maar, mijn he-           oorlog werd mijn moeder
het land dat ze allemaal
                                                             le naam is Rosa aria          heel erg ziek ze kreeg een
werk kregen en geld, maar
                                                             ik ben 83 jaar oud en         hersenbloeding en rakte
hij liet expres iedereen in
                              Kun je van het verleden        woon in Amsterdam.            verlamd aan een kant. Ik
wapen, tanks, en gevechts-
                              leren?                         Mijn hobby is lezen           kon daardoor niet naar
vliegtuigen-fabrieken wer-
                                                             en ik heb tien klein-         school want ik moest mijn
ken. In 1938 was het zo ver
                                                             kinderen.                     moeder verzorgen en het
de oorlog begon hij ver-
                              Ja, natuurlijk kan je van                                    huis houden.
overde Oostenrijk en delen
                              het verleden leren want er     naam?
van Tsjecho-Slowakije. Ita-
                              is veel gebeurd in het ver-    Mijn hele naam is Ro-          Heb je broers of zussen?
lië had besloten om mee
                              leden waar je nu op kan        samaria maar het word          Ja, 2 broers die heten
met Hitler te gaan doen. Ze
                              letten zodat het niet nog is   afgekort met Roos.            Hein en Peter die zijn al
veroverden samen het mid-
                              gebeurd.                                                     overleden en een zus Tru-
dellandse zeegebied en een
                                                             Hoe was je schooltijd?        die die leeft nog wel maar
stuk van noord Afrika. Ook
                                                             Heel erg leuk maar ik         is blind en doof. Ze zijn
Japan ging mee doen ze         Zal er nooit meer oorlog      ben niet zo lang naar         allemaal ouder.
vielen in 1937 China aan      of wereldoorlog komen          school geweest.
                              zolang we het verleden
                              niet vergeten?                                           Hoe oud ben je?
                                                             Waar en wanneer ben       83 jaar jong
Interessante infor-                                          je geboren?
matie:                                                        In 1927 in Duisburg, dat
                              Er kan altijd nog een oor-     is een stad in Duitsland.
 Geef hier interessan-
                              log uitbreken dat weet je
  te informatie.
                              nooit zeker, maar we kun-      Wat was of is je lievelings
 Geef hier interessan-       nen alles er aan doen om       droom?
  te informatie.              het te voorkomen.              Ik wou iets in de mode
                                                             doen kleding maken maar
 Geef hier interessan-
                                                             dat kon niet vanwege de
  te informatie.
                                                             oorlog.
 Geef hier interessan-
  te informatie.                                             Wat zijn je hobby’s?
                                                             Lezen en breien.

                                                             Hoe was het in de oorlog?
                                                             Niet goed en heel eng
Pagina 2                         Mijn Familie                                                Volume 1, Issue 1



                                                      Een interview met oma Baboeska

                                                            gen werd gezet en daar     vroeger zo nu vinden
                                                            om heen stonden alle-      wij dat niet prettig.
                                                            maal mensen om heen.
                                                            En die mevrouw werd        Hadden u ouders vroe-
                                                            op de wagen kaal ge-       ger werk?
                                                            schoren. De vrouw huil-
                                                            de niet maar keek droe-    Ja, allen mijn vader had
                                                            vig en Baboeska moest      werk omdat het in die
                                                            huilen. De vrouw werd      tijd altijd zo was dat de
                                                            kaal geschoren omdat       vrouw in huis nooit
                              Door Diana de Hollander       zij met een Duitser om     werkte. Nou mijn va-
                              klas 1va                      ging. En dat was voor      der werkte vroeger in
 “wij gingen vroeger
                                                            de bevrijding en nu een    kolen fabriek en dat
 altijd naar een badhuis
 waar heel veel arme          Naam: Baboeska Teutscher      stukje over de bevrij-     vond ik altijd heel leuk
 mensen kwamen.”              Leeftijd: 70                  ding. Met de bevrijding    omdat ik vaak mee
                              Woont in :Almere Haven        gooide alle helpers        mocht naar de fabriek.
                                                            brood naar benden toen
                              Waar heeft u gewoond?         klom Baboeska op het       Moest u veel in het
                                                            dak om het brood van       huishouden doen?
                              Amsterdam, Krommenie,         de daken te halen want
                              Zaandam, Almere               het brood bleef op de      Ja, ik moest de aardap-
                                                            daken liggen dus klom      pelen schillen en de
                              Met hoeveel kinderen was      iedereen.                  schoenen poetsen en
                              u vroeger thuis?                                         ook veel de was doen.
                                                            Hadden jullie vroeger
                              Met 5 kinderen                veel eten thuis?           Moest u al snel voor u
                                                                                       zelf zorgen?
                              Hoe was het om in de tijd     Nee, dat niet zo als nu.
                              van de oorlog te leven?       Want we kregen een          Ja, al heel vroeg want
                                                            keer per week vlees. En    mijn moeder werd heel
                              Nou met de bevrijding van     als je dan altijd tussen   ziek toen ik 8 jaar was
                              de oorlog heb ik 2 dingen     de middag thuis kwam       en toen ik 12 jaar was
                              beleefd iets naars en ook     kregen we altijd Cacao     overleed mijn moeder.
                              prettigs, een naar ding is    en suiker op ons brood
                                    dat ik zag dat er een   dat vonden we heerlijk.    Hoe had u het op
 Kaalgeschoren moffenmeiden
                                    mevrouw op een wa-                                 school?
                                                            Hadden jullie vroeger
                                                            een douche?                Ja, ik had het heel erg
                                                                                       naar mijn zin op school.
                                                            Nee, wij gingen vroeger
                                                            altijd naar een badhuis    Had u veel vriendinne-
                                                            waar heel veel arme        tje?
                                                            mensen kwamen.
                                                            In het badhuis mocht je    Ja, ik had genoeg vrien-
                                                            altijd maar 20 min         dinnetjes ze waren heel
                                                            douche want dan klop-      lief voor mij.
                                                            te er weer een andere
                                                            vrouw boos op de deur      Kreeg u vroeger zak-
                                                            schiet nou toch eens       geld?
                                                            op. En je moest met
                                                            jongen en meisjes door     Nee, nooit me ouders
                                                            elkaar douche dat was      vonden dat ik dat niet
                                                                                       nodig had.
Mijn Familie                                                  Volume 1, Issue 1                     Pagina 3



Geboren voor de 2e wereldoorlog
Gemaakt door: Niels Marsman, klas 1VA




Inleiding:                                                                 Na de Mulo is ze gaan
Naam: Els Egberts                       Ze ging vaak buiten spelen         werken op kantoor.
Leeftijd: 71 jaar                       met vrienden B.V. knikkeren,       Toen ging ze trouwen
Hobby: Atletiek
                                        touwtje springen, diabolo.         met Gerard Looman
                                        Ze speelden heel veel buiten,      en kreeg ze een doch-
Huisdier: Kat (Trixy)
                                        want in die tijd was er nog        ter Nicole.
                                        geen computer.                     (mijn moeder). Na de
Oma is twee jaar voor de 2e                                                geboorte is ze gestopt
wereldoorlog geboren, op 8                                                 met werken om voor
november 1938. 8 Jaar is ze             Zondags ging ze vaak met
                                                                           haar dochter te zor-
enig kind geweest, daarna               haar ouders en broertje wan-
                                                                           gen. Ze heeft een hele
kreeg ze een broertje, die twee         delen of fietsen in het park,
                                                                           fijne jeugd gehad.
jaar na de oorlog geboren is.           want haar ouders hadden nog
                                        geen auto.
Haar ouders heetten Wim en
Geesje en haar broer heet                                                  In die tijd hadden ze
Joost. Haar ouders zijn inmid-                                             nog geen computers,
                                        Ze heeft ook op atletiek geze-
dels overleden. Ze heeft tij-                                              dus speelden ze toen
                                        ten. De club heette ―Sagitta‖
dens haar jeugd op een flat op                                             meer buiten dan de
                                        op het Olympiaplein in Am-
de Bos en Lommerweg in Am-                                                 jeugd van tegenwoor-
                                        sterdam. Kogelstoten was
sterdam gewoond.                                                           dig. Ook was er nog
                                        haar favoriete onderdeel.
                                                                           bijna geen TV en zeker
                                                                           niet de hele dag een
Tijdens de oorlog, als er ge-           Ze is het meest op vakantie        kinderprogramma. In
vaar dreigde ging het lucht-            naar Texel geweest, want haar      die tijd hadden ze ook
alarm af, dan gingen ze met             tante had daar een huisje in       nog geen auto, dus
alle buren uit de flat naar de          de duinen bij badplaats de         deden ze veel per
box, dat is een ruimte onder            Koog, op het kampeerterrein.       trein, bus fiets etc.
de flat, totdat het gevaar              Ze ging dan met haar ouders        Ook gingen ze vaak
geweken was.                            en broer met bagage, visnet-       binnen Nederland op
                                        ten enz. met de trein, boot en     vakantie en niet zoals
                                        bus ernaar toe.                    tegenwoordig
Ze heeft 6 jaar op de lagere            Ook zijn ze een keer naar Put-     veel naar het buiten-
school gezeten. Deze school             ten op de Veluwe op vakantie       land op vakantie
heette de Fred. van Eeden-              geweest.                           wordt gegaan.
school. Ze is in de 5e klas op
schoolreisje naar Ede geweest
en in de 6e klas naar Fries-            Na de lagere school ging ze
land. Ze gingen dan tripjes             naar de Mulo (te
maken naar musea, fietsen en            vergelijken met de
wandelen.                               Mavo van nu).
                                        Daar heeft ze 4 jaar
                                        opgezeten. Haar
Ze had veel vrienden en                 beste vriendin Loes
vriendinnen. Haar beste                 ging ook naar die
vriendin heette Loes en ze had          school.
ook een vriend Cor de Wit, die
met haar wilde trouwen. Hij
had als bijnaam kersenpit.
Pagina 4                        Mijn Familie                                                    Volume 1, Issue 1




                “Ik ben opgegroeid in Zutphen “
                 Door Valerie Jansen 1va



 Ik heb het over meneer Jansen, mijn
 opa .                                         Vraag 5: Wat voor kleding had        maar 2 kanalen. En geen af-
 Geboren: 15 juli 1940 .                       u vroeger aan?                       standsbediening. Nu heb je wel
 Opgegroeid: In Zutphen .                                                           een afstandsbediening, en meer
 Leeftijd: 70 jaar .                           Ik moest op school een uniform       dan 100 zenders!
                                               aan. Nu mag je dat zelf weten
 Het is in een Ik-vorm geschreven .            volgens mij?                         Vraag 9: Waren er ook auto’s?
                                               Verder had je door de weeks
 Vraag 1: Hoe was uw opvoeding vroe-           kleding en Zondagse kleding          De auto‘s waren echt een stuk
 ger?                                          voor de kerk. Zoals ik net al zei,   langzamer.
                                               moest je iedere zondag naar de       Wij hadden de grootste auto van
 Vroeger. Was alles anders. Heel anders        kerk en nette kleren aan.            de straat. Dus veel mensen kwa-
 dan nu. Ik ben opgegroeid in Zutphen. Ik                                           men je auto bewonderen!
 heb 4 broers en ik had een vader en moe-      Vraag 6: De oorlog? U leefde         De auto‘s waren heel simpel. Je
 der.                                          toch ook in de oorlog?               waren ook geen gordels.
 We waren met zijn zevenen. Best wel
 veel. Verder moest je elke zondag naar de     Ja, dat heb ik ook meegemaakt.
 kerk. In die tijd hoorde dat. Nu is dat an-   Het was een afschuwelijke tijd!      Vraag 10: En wat deed u met va-
 ders. Jij (Valerie) gaat toch ook niet elke   Er hebben Duitser bij ons in de      kantie?
 zondag naar de kerk ?                         kelder geschuild! Ja, ik was toen
 Ik heb ook in de 2e oorlog geleefd . Dat      een jaar of 6. Maar wat ik me        We hadden niet heel veel geld,
 was echt niet fijn. Ondanks dat ik een        nog goed herinnerde was dat die      dus waarom zou je je geld verspil-
 Nederlander ben met blond haar en blau-       Duitsers dus in mijn kelder za-      len aan vakantie! In de vakantie
 we ogen! Je hoorde geweren en mensen          ten en ik stond bij de trap en dat   ging ik en mijn broers buiten spe-
 schreeuwen, heel eng om aan te zien!          ze heel snel de trap op donderde     len, en ik verzamelde dieren. Ik
                                               en mij voorbij liepen met hun        haalde ook kattenkwaad uit! Ik
 Vraag 2: Zat u ook op een school?             geweren in handen. Heel in-          heb weleens poep naar iemand
                                               drukwekkend!                         naar binnen in de auto gegooid,
 Ja, ik zat ook op een school. Ook dat was                                          alleen hij had zijn raam open. En
 weer heel anders dan nu. Toen waren de                                             had hij mij de hele tijd gevolgd
 leraren en leraressen veel strenger. Als je   Vraag 7: Wat aten jullie vroe-       met de auto om mij te pakken.
 niet luisterde werd je gewoon aan je oor      ger?
 getrokken, of je kreeg een tik op je vin-
 gers. Nu mag dat zelfs niet meer. Maar op     Wij aten meestal aardepels
 school ging erg goed. Mijn broers en ik       groenten vlees. En op zondag
 konden allemaal heel goed leren! Ik heb       wat uitgebreider. Wat mijn
 zelf het Gymnasium gedaan. Toen ben ik        moeder vaak deed is
 bankman geworden, ik werkte bij de ABN        fruit wekken, dan beleeft
 -AMRO bank. En kwam daar heel er              het langer goed. Toen kon je
 hoog.                                         niet zo even naar de Mac Do-
                                               nald, of even
 Vraag 3: Zat u ook op een sport?              Chinees halen.
                                               Dat was er
 Jaa, ik moest even nadenken. Ja, ik zat       niet.
 op voetbal. En later deed ik judo.
 Hoe dat was weet ik niet meer precies.        Vraag 8: Had
 Excuses.                                      u een televi-
                                               sie?
 Vraag 4: En was er ook speelgoed in die
 tijd?                                         Wij hadden
                                               toen de televi-
 Dat maakte je zelf, hahaha. Een voetbal.      sie uit was, al
 Dat was het. Ondanks dat er zo weinig         snel een televi-
 (niets) speelgoed was moest je je toch        sie. Maar dat
 vermaken. Dan ging je voetballen met          was wel zwart-
 vrienden. Of kattenkwaad uithalen!!!          wit. En je had     Zutphen 1945
Mijn Familie                                                      Volume 1, Issue 1                           Pagina 5




Was het moeilijk in de oorlog?

Door Rowin kisjes 1va


Naam : Corrie Kisjes



Was het moeilijk in de oorlog?

Nou voor mij in me familie viel
het mee ik werd goed verzorgd.
Hadden u ouders een baan?
Ja, mijn vader had een baan, en
verdiende goed.
Woonde u goed onderdak?
Ja, ik had een huis waar ik met
me broers en zussen en ouders in
woonden.
U vrienden woonden die ook
goed onderdak ? mijn vriendin
moest schuilen in de oorlog ei
had het niet zo als mij

Oorlog
                                     OMA JANSEN-COUWENBERGH
                                      Door Michelle van vliet 1va
Ik woonde in een goed huis , er
zaten ook wel eens mensen bij
ons verschuilt. Wij hadden een
soort zolder waar iets onder zat     Hoe oud bent u?                             ging ik met de trein en bus van
verschuilt . En als de Duitsers      72 jaar                                     Oude bos naar Breda
dan kwamen zaten hun altijd                                                      Waar bent u geboren?
goed en warm verstopt . Het wa-      Waar woont u?
ren meestal gezellige mensen en      Waalwijk (Noord-Brabant)                    Laren
soms waren er kinderen bij dan                                                   Hoeveel kleinkinderen heeft u nu?
                                     Wanneer bent u geboren?
was het gezellig , maar we moch-
                                     1937, 19 oktober in laren                   Ik heb 6 kleinkinderen, 5 meisjes
ten niet al te druk doen voor dat
                                                                                 en 1 jongen en die jongen is je
de Duitsers er achter kwamen . S     Heeft u broers of zussen?                   broer Roy.
‗ochtends konden we gewoon
lekker ontbijten . Als we maar       Ja, 1 broer en 1 zus, 2 zusjes zijn over-   Hoeveel kinderen heeft u zelf?
rustig waren . Zodat niemand ons     leden
                                                                                 5 kinderen, 1 meisje en 4 jongens
kon horen . En avonds moesten        Hoe waren uw ouders?
we rustig in ons bed liggen want
                                     Mijn moeder was streng en mijn va-
dan reden de Duitsers nog wel
eens langs . Maar de mensen die      der was heel lief
waren ondergedoken zaten lekker      Hoe was uw schooltijd?
warm stil en rustig op de zolder .   Leuk, we moesten veel leren, hadden
                                     veel vakken en we moesten op zater-
Bij ons thuis zijn ze er nog nooit   dag nog naar school.
achter gekomen ;) daarom kwa-        Moest u op jongen leeftijd al wer-
men er ook vaak mensen bij ons .     ken?
Nou dit was bij interview made       Ja, ik was 15 jaar toen ik van school af
bij mij oma (L)                      ging en dan ging je werken. Ik werkte
                                     als telefoniste in Breda. Iedere dag
Pagina 6                      Mijn Familie                                      Volume 1, Issue 1




 De jeugd van Peter Hoeboer
 Door Rick Hausiel 1va

 Goede dag meneer                            je rijk was een bal
 Hoi                                         Hoe was de oor-
 Mogen wij u iets vragen over u              log vroeger?
 jeugd?                                      Niet heel erg er was
 Ja hoor                                     een Duitse kazerne in
                                             onze straat
 In welk jaar bent u geboren?
                                             En een keer paaltje slingeren
 In 1938
                                             Wat is paaltje slingeren?
 Waar woonde u vroeger?
                                             Dan heb je een lantarenpaal daar
 In Amsterdam mijn hele leven al             Bind je een touw aan en draai je
 Hoe vaak bent u verhuisd?                   om de paal.
 Ongeveer 5x                                 in de oorlog deden we dat ook
                                             een Keer stoot ik zo tegen die
 Woh dat is veel nog steeds in
                                             paal aan en bloed ik.
 Amsterdam?
                                             Er kamen op dat moment 3 Duit-
 Ja
                                             sers 2 soldaten en 1 officier
 Met hoeveel waren jullie in het
                                             En die aten druiven de officier
 gezin?
                                             vond mij zielig en gaaf mij de
 Mijn vader, moeder en 5 kinderen            druiven Nog nooit druiven ge-
 Zijn alle kinderen er nog?                  zien of gegeten.
 Niet alle nog 2                             Oké bedankt
 Wat is er gebeurt?
 Eerst kwam mijn broer ad een jaartje        Dit was het
                                             interview met
 Later kwam mijn zusje Jopie daarna          Peter. Hoe-
 Kwam kooitje die op zijn eerste jaar
 overleed Een half jaartje na kooitje
 kwam er nog een kooitje die de buik
 overleed Toen kwam ik.
 Hoe was school vroeger?
 Ja, zo als nu denk ik alles deed je sa-
 men Wij hadden wel banken voor 2
 personen. In plaats van een tafeltje
 Hoe woonde jullie vroeger?
 In een huur huis met 3 kamers 1 huis-
 kamer 1 slaapkamer en de achterka-
 mer. In de huiskamer stond de keu-
 ken.
 Hoe zag je kamer eruit?
 We hadden geen eigen kamer
 Waar spelden jullie mee?
 Ja de meisjes met een hoepel of een
 springtouw.
 En de jongens met een knikkers of als
Mijn Familie                                                     Volume 1, Issue 1                             Pagina 7


“In de oorlog zat ik in Wageningen”
Door Rachelle Roeberts 1VA

Hoe heet u?
Conelis Koppius.                      daar liepen ook Duitse
                                      wachters we mochten er ei-
Waar bent u geboren?                  genlijk niet overheen maar
Amsterdam.                            ik wel. Ik was beste maatjes
                                      met die soldaten. Altijd als
Hoe oud bent u?                       ik daar langs kwam kreeg ik
78                                    altijd brood & worst mee. Zo
                                      moest ik 20 km per dag lo-
Wat voor jeugd had u?                 pen naar school en huis. Ik kon niet
In de oorlog zat ik in Wagenin-       met de bus of fiets waren allemaal
gen. Ik woonde tijdelijk bij me       ingenomen door de Duitsers. Voor de
tante en zat daar op school. Mijn     oorlog slachtte de boeren hun dieren
meester heette van der Berg. Ik       ook voor eten maar die tijd mocht dat
                                      niet. Ik weet nog hoe de boer heette:                 Wageningen heeft
had een kamer bij me tante waar                                                             een bijzondere rol
ik sliep (was de bedoeling). Ik       Opa Kappellveen. Ik kwam daar elke
                                                                                            gespeeld in de
keek altijd uit het raam ik zag       dag om melk te halen en om klusjes
                                                                                            Tweede Wereldoor-
100derd bommenwerpers en              te doen daar kreeg ik vlees voor mee.                 log, en is de we-
luchtgevechten van de Duitse          Het was een spannende tijd.                           reldgeschiedenis
luchtwaffe.                                                                                 ingegaan als de
Mijn tante woonde vlakbij de          Was u vroeger vaak op straat?                         stad waar op 5 mei
landbouwhogeschool. Ik hielp          Altijd gingen voetballen met me                       1945 de capitulatie
                                      vrienden altijd met de zelfde jongens                 getekend werd.
daar een boer en daar liepen
Duitse wachters.                      was een leuk tijd.
Ik wist wat er allemaal lag bij die
boer ( kolen & brandstof ).           Had u veel vrienden?
Er liep een riviertje naast de        Ja, een paar ik weet nog 1 naam: Free
landbouwhogeschool hij was            Coenters.
2meter breed er stond een hekje
tussen in daar liep ik altijd over    Hoe was u moeder vroeger?
heen naar de andere kant. Ik          Aardig, lief zo'n moeder zal iedereen
dook daar altijd de stal in. Er lag
                                      wel willen hebben.
Briketten die ik pikte van de
Duitsers en dat gooide ik over het
                                      Hoe had u het thuis, moest u
riviertje en stapelde dat op en
                                      veel doen?
nam het mee naar me tante ik
was helemaal zwart toen ik aan        Nee, was er nooit ik was 16 jaar toen
kwam. Ik pikte ook een schaap         ik de Marine in ging was dus nooit
                                      thuis kwam soms wel eens langs.
                                                                               Wageningen, plaquette in de voor-
van de Duitsers ik slachtte het                                                malige Landbouwhogeschool
schaap voor voedsel. Ander men-
sen deden dat ook omdat de win-       Had u broers/zusters?
kels niks meer hadden dus je          Ja, ik heb 1 zus die woont op Austra-
                                      lië.1 broer die woont op Tenerife       Locatie
moest pikken die tijd.
Ik moest 5 km lopen naar school       en ik in Nederland.                     Generaal Foulkesweg 1
op klompen door de sneeuw.                                                    6703 BGWageningen (Wageningen)
Ik kwam bij een logeer terrein                                                Onthulling
                                                                              2 juni 1946
                                                                              Herdachte groep(en)
                                                                              – burgerslachtoffers Nederland
                                                                              – vervolgden Nederland
Pagina 8                        Mijn Familie                                                     Volume 1, Issue 1



    “Je mocht nooit schaatsen of
   zwemmen want dat vonden ze
        spelen met je leven”
 Door S.B.

 leeftijd: 12       klas: 1VA


 Naam: piet de ronde
 Leeftijd:79 jaar
 Piet was in de oorlog een 9 jarige jongen
 die het in huis leuk vond, alleen soms een
 beetje koud. Piet heeft zijn jeugd een beetje saai ge-       en 14 jaar toen het was afgelopen dus ik was al wat
 vonden vroeger, want hij had geen speelgoed en               ouder .
 woonde op een boerderij. maar piet had wel altijd
                                                               Hoe was het bij u in huis?
 goed te eten omdat hij op en boerderij woonde. Piet
 woonde met 5 zussen en 4 broers in huis dus samen            Ik huis was het redelijk, we hadden alleen nog een
 zaten ze met 12 mensen in een klein huis.                    elektra geen gas enzovoort. we zaten met 10 kin-
                                                              deren in huis en een vader en een moeder alle kin-
                                                              deren sliepen op zolder, ze hadden een scheiding
 Wat heeft u meegemaakt in de oorlog ?                        gemaakt op zolder dat de 5 jongens een helft hadden
 Ik woonde in die tijd nog in Culemborg ,in Culemborg         en de 5meisjes een helft hadden . maar de huizen
 werden de treinen door vliegtuigen beschoten op een          waren toen nog niet zo groot, het huis bestond uit
 afstand van ongeveer 20 meter. Daarom vluchtte ik on-        een keuken en een huiskamer in een maar het was
 der een goederen trein daar konden ze me niet raken.         klein uit een zolder en een normale slaapkamer daar
 Daarna werd ik weggehaald bij mijn vader omdat het           sliepen de ouders. In de winter was het vooral heel
 allemaal te gevaarlijk voor me was ook al was ik bij ie-     koud en anders ook want als je naar de wc moest je
 mand anders ondergedoken. toen ik bij mijn vader weg         helemaal naar de andere kant lopen en daar is het
 was gehaald ging ik rond zwerven en ging ik altijd achter    altijd heel koud want in die tijd hadden wij nog geen
 een dikke paal staan, en als de vliegtuigen aan het          wc die apart in een kamertje was. tussen de 10
 schieten waren dan vlogen de kogels om mijn oren. Mijn       broers en zussen was er bijna nooit ruzie want we
 vader had een bode dienst met een paard en een wa-           moesten het wel doen met zijn allen, met het eten
 gen, dat paard sloeg vaak op hol en dan naar 3 kilome-       aten we elke avond wat anders maar we hadden wel
 ter kwam hij pas tot stilstand, er zat ook een rem op de     een vast schema want elke week aten we sowieso
 wagen dus was het te zwaar voor het paard.                   pasta en meestal aten we aardappels soms had je
                                                              veel en soms want minder want je moest het allemaal
                                                              delen met zijn allen.
 Hoe was u jeugd?                                              Mijn jeugd
 Vroeger had ik niet zoveel te doen want ik woonde op         Ik ben geboren in Breda. Daar was mijn jeugd heel
 een boerderij heel afgelegen van de stad. Vroeger            leuk, ik woonde op een pleintje en daar was het altijd
 woonde ik in de Betuwe in de plaats Beusichem . De           heel gezellig. daarna ging ik in Dordrecht wonen en
 familie de ronde gereformeerd dat is een godsdienst dus      daar was het wat minder leuk omdat ik daar nog nie-
 dan mocht je nooit schaatsen of zwemmen want dat             mand kenden. Mijn jeugd is nu heel leuk, nu woon ik
 vonden ze spelen met je leven. Nu woon ik in Almere.         in Almere dat is wel leuk maar ik vond het in Breda
 Op school vond ik het heel leuk ik had daar goede vrien-     toch leuker. Vroeger had je nog geen leuk speelgoed
 den en vriendinnen en als ik op school zat was ik ook        want dat moest je zelf maken, nu in deze tijd heb je
 niet hele dagen thuis want dat vond ik een beetje saai, ik   gewoon een speelgoed winkel en kan je daar speel-
 heb 8 en een half jaar op school gezeten, omdat er geen      goed kopen. Nu zit ik op school ik heb maar 8 jaar op
 vervoer en geen geld was voor naar een hogere school         de basis school gezeten en nu zit ik op het middelba-
 te gaan. Nu praten de mensen over de hang jongeren           re onderwijs op vmbo .
 maar dat hadden wij 70 jaar geleden ook al dan zaten ze
 even op die plek en dan weer op een andere plek om           Dit was mijn interview over :piet de ronde in zijn jeugd
 mensen te plagen. Ik was 9 jaar toen de oorlog begon         van vroeger.
Mijn Familie                                              Volume 1, Issue 1                       Pagina 9




Het interview over Marinna Gerrits.

Door: Célia Hubert Klas 1va
                                  man Koen een varken halen, die         setje was voor door de weeks voor
                                  moesten ze zelf slachten. Ze wilden    school + de schoenen.
Ik houd dit interview met         natuurlijk genoeg vlees hebben.        En het andere paar was voor zon-
Marina Gerrits. Helaas is         Maar dat deden ze stiekem dat          dags voor de kerk die waren wel
Marina Gerrits overle-            slachten, maar jammer genoeg           netter. Op de nonnen school
den, maar de dochter van          werkte dat niet toen ze het varken     mocht Marinna geen nagellak of
Marina weet een heleboel          wilden slachten kwamen net de          make-up of sieraden dragen om-
over haar eigen moeder            Duitsers langs en ja toen moesten ze   dat dat te sjiek was voor de non-
van vroeger dus daar              een paar weken de gevangenis in.       nen. Ze gingen twee x naar de kerk
haal ik de informatie van-        Dat was in Haarlem. Maar gelukkig      toen op zondag ochtend en mid-
daan.                             mochten ze wel terug naar huis.        dag. Ze gingen ook 6 keer per
                                                                         week naar school Op maandag,
Marina Gerrits is geboren in      Toen op 22 mei kreeg Marinna een       dinsdag, woensdag, donderdag,
de Lepelstraat in Amsterdam.      zusje en zij heette Mornelina. De      vrijdag en zaterdag.
De straat waar in Marina          tante van Marinna en heel veel an-
woonde werd later één van de      dere mensen konden heel weinig        Later. Toen Marinna 16 was leerde
Jodenwijken in de oorlog.         eten en dingen kopen. Dat kwam        ze Jan kennen. Toen Marinna 23
Rond de Jodenwijken werden        door geen geld of dat het niet mocht  was ging ze met Jan trouwen. En
hekken geplaatst. Hitler stopte   van de Duitsers. Marinna ging bijna   in het zelfde jaar kregen ze hun
ze in de wijken, voor hem         nooit op vakantie ze hadden te wei-   auto. Later gingen ze in Amster-
maakte niet uit waar ze gingen    nig geld om op vakantie te gaan. En   dam wonen. Later toen Marinna
wonen of ze nou in een huis of    ze mochten ook heel vaak niet voor    24 was, in 1965, kreeg ze haar eer-
buiten leefden. Gelukkig is       hen was een dagje naar het strand al  ste dochter. Zij heette Anna-
Marina net verhuisd toen het      een vakantie. Lekker zwemmen en       Mieke. In 1969 kreeg ze haar 2de
één van de Jodenwijken werd.      zonnen.                               dochter. Zij heette Jacqueline. En
Marina‘s vader heette Joop.                                             in 1971 kreeg ze haar 3de en laat-
Joop zorgde natuurlijk wel        Toen Marinna naar de nonnen           ste dochter en zij heette Corinne.
voor genoeg eten. Hij wist zo     school ging hadden ze niet genoeg     Ze hadden een bedrijf dat bedrijf
zijn plekjes, zoals in Noord-     geld om kleren en schoenen te ko-     hadden ze over genomen van de
Holland. Daar kocht hij           pen.                                  vader van Jan. Dat bedrijf was een
meestal aardappelen maar een      Marinna had maar twee paar schoe- groente kwekerij. Met hun bedrijf
keer ging hij met zijn buur-      nen en twee setjes kleren. Het eerste gingen ze 6 keer per dag werken.
                                                                        Maar gelukkig gingen ze op zon-
                                                                        dag wel leuke dingen doen met
                                                                        hun dochter. De oudste dochter
                                                                        ging in 1985 het huis uit en ging
                                                                        trouwen met Gerard. Later ging de
                                                                        2de dochter het huis uit dat was in
                                                                        1989. En daarna ging het 3de
                                                                        dochter het huis uit, dat was in
                                                                        1997. En ging trouwen. Daarna
                                                                        bleef Marinna helemaal alleen.
                                                                        Want Jan was overleden in 1996
                                                                        door een hartstilstand. Marinna
                                                                        kreeg problemen met haar longen
                                                                        en in 2006 is ze overleden.

                                                                         Dit is geschreven door Célia Hu-
                                                                         bert. Ik heb de informatie van de
                                                                         2de dochter van Marinna.
Pagina 10                     Mijn Familie                                                      Volume 1, Issue 1




 Ik was 10 jaar toen de oorlog uitbrak
 Door Kiara klas 1VA

 Mijn oma heet Greet. Mijn oma is de moeder
                                                           Hoe was het nog voor de oorlog?
 van mijn vader. Zij had het vroeger erg arm. Ze
 had net veel te eten. Toen ze 10 jaar oud was             We hadden het ook toen heel arm en als mijn familie
 brak de oorlog uit. Dat was erg spannend voor             kwam, ik was toen zes jaar, kreeg ik altijd 1 cent en
 haar. Ze werd toen ook op haar rug geslagen               kon ik snoep kopen. Dan was ik heel blij want toen
 met een geweer, door een Duitser, en al haar              kreeg je nooit geld van je ouders.
 broers moesten onderduiken, de jongste broer              Mijn oma had niet veel geld, en ik heb gewoon ge-
 werd mee genomen tijdens een inval.                       noeg geld. Toen mijn oma 10 jaar was er veel oorlog,
 Hoe heet u?                                               en dat was erg eng! Hier in Almere is er niets om
                                                           bang voor te zijn.
 Ik heet Greet
 Hoe oud bent u?
 Ik ben 81.
 Wanneer bent u geboren?
 Ik ben op 15 mei 1929 geboren.
 Hoe was het in de oorlog?
 Ik was 10 jaar toen de oorlog uitbrak. We hadden erg
 weinig te eten. Ik had 5 broers, die moesten allemaal
 onderduiken. Mijn jongste broer werd meegenomen tij-
 dens een inval. Die werd opgepikt. De Duitsers bezette
 de kerk. En alle mannen die in de kerk waren moesten
 mee. Alle mannen stonden in een rij om afgevoerd te
 worden. Toen moest ik van mijn moeder een zakje brood
 brengen naar mijn broer. Toen werd ik door een Duitser
 met een geweer op mijn rug geslagen, want ik mocht niet      Een TE jonge soldaat die van angst gewoon in zijn
 naar mijn broer toe. Een andere Duitser heeft het brood      broek heeft geplast, hier is de staat van het Duitse
 aangenomen, en naar mijn broer gebracht. Er waren ook        leger wel te zien !
 lieve Duitsers.
Mijn Familie                                              Volume 1, Issue 1                     Pagina 11




Mijn opa een kind uit de oorlog
                                                                        De oorlog duurde van 1940 tot
                                                                        1945.
                                 Wat is u geboortedatum?
Door Elisa Hehuwat klas 1va      Mijn geboortedatum is 05-04-1936       Kon u toen wel naar school
                                                                        toe?
Mijn opa kan je zien als een     Hoe was u jeugd vroeger?               Nee, ik kon niet naar school toe.
hele aardige lange man met       Mijn jeugd vroeger was heel leuk
een bril. Hij is geboren in      mijn ouders hebben goed hun best       Waarom kon u niet naar
                                 gedaan voor mij.                       school toe?
Weesp en woont nu in Bussum
                                                                        Omdat de Duitsers de hele school
al een best wel lange tijd. Ik   Op welke school heeft u vroe-          in beslag hadden genomen.
heb dit interview met hem ge-    ger gezeten?
houden omdat ik wat meer         Ik heb vroeger op de broederschool     Was u dan niet bang?
over zijn jeugd wilde weten en   gezeten dat was een katholieke         Ik was best wel bang ja.
hij er altijd een heel verhaal   school
mee kan maken en dat vond ik                                            Waarom namen de Duitsers
                                 Vond u het op die school leuk?         u school in beslag?
wel leuk.                                                               Daar maakten ze een kantoor van.
                                 Nee, ik vond het niet zo leuk op die
                                 school.
Wat bent u naam?                                                        Wat deden ze daar in dat kan-
Mijn officiële naam is Johan-    Waarom vond u het niet zo              toor?
nes Hermanus Dassen maar         leuk op die school?                    Meestal sloten ze daar joden op
iedereen noemt mij nu Her-       Omdat de broeders heel streng wa-      ( dus het was een soort gevange-
man Dassen                       ren.                                   nis)

Van wie heeft u die naam?        Hoezo waren ze streng dan?             Had u in de oorlog dan geen
Die naam kwam van mijn va-       Nou als ik iets niet snapte dan lieten honger?
der                              ze me gewoon zitten. En dat hebben Ik had hele erge honger.
                                 ze 3 jaar lang gedaan.
Hoe kan dat?                                                            Kreeg u dan niets te eten?
Nou vroeger werd je als je een   Wat vond u er van dat u steeds Nee, er was niets behalve bloem-
jongen was naar je vader ge-     bleef zitten?                          bollen en die aten wij op.
noemd en als je een meisje       Dat vond ik niet zo leuk want door-
was werd je naar je moeder       dat ik bleef zitten kwam ik steeds bij Vond u dat niet vies?
genoemd.                         jongeren kinderen in de klas te zit- Jawel, maar ik moest toch wat
                                 ten.                                   eten.
Is dat nu nog zo?
Nee, nu kiezen we onze eigen     Werd u wel eens gepest?                Heeft u in de oorlog ook wel
namen.                           Ja, ik werd wel eens gepest.           eens wat stouts gedaan?
                                                                        Ik heb vroeger wel eens aardap-
Hoe oud bent u nu?               Wanneer werd u gepest?                 pels gestolen uit de kelder van de
Ik ben nu 74 jaar                Toen iedereen merkte dat ik steeds     Duitsers.
                                 bij jongeren kinderen in de klas
Uit hoeveel kinderen ont-        kwam.                                Werden u ouders dan niet
stond u gezin?                                                        boos op u?
Mijn gezin ontstond uit 7 kin-   Heeft u wel eens de oorlog           Ja, mijn ouders werden heel boos
deren waar ik de oudste van      meegemaakt?                          mijn vader vertelde mij dat als een
was.                                                                  Duitser mijn betrapt had dat hij
                                 Ja, ik heb wel eens de oorlog meege- mij wel dood had kunnen schie-
Vond u het leuk om de            maakt                                ten.
oudste te zijn?
Nee, dat vond ik niet leuk       Wanneer was de oorlog begon-
want je moet dan weer het        nen?                         Vervolg volgende pagina—>
goede voorbeeld geven.
Pagina 12                   Mijn Familie                                      Volume 1, Issue 1



                                                       Ja, in 1995 ben ik aan mijn hart geope-
                                                       reerd, gelukkig is het allemaal goed
                                                       gegaan.

                                                       En hoe gaat het nu met u?
                                                       Met mij gaat het heel goed.

                                                       Bent u gelukkig?
                                                       Ja, ik ben wel gelukkig.

                                                       Nou bedankt voor dit interview. Nou jij
                                                       ook bedankt. Ik vond het heel gezellig
                                                       nou ik ook.




 Wat gebeurde er na de oorlog?
 Naar de oorlog moest ik naar de                       BIEZELINGE
 Met hoeveel jongens zat u in de klas?
 Tussen de 35/40 jongens.
                                                       Dagelijks leven van een bakkers-
                                                       gezin,
 Heeft u vroeger wel eens iets gebroken?               1943-1944
 Ja, ik ben wel eens uit de boom gevallen en toen      ‘Zonder bon kreeg je niets
 heb ik mijn arm gebroken.

 Hoelang heeft u op school gezeten?
                                                        ‘Ook na het uitbreken van de Tweede We-
 Tot mijn 14e daarna moest ik werken van mijn ou-      reldoorlog stond mijn vader elke dag voor
 ders.                                                 dag en dauw op om brood te bakken en
                                                       dreef mijn moeder de winkel’, aldus bak-
 Waarom moest u al zo vroeg werken?                    kers dochter Mavo Smallegange bijna vijf-
 Omdat ik de oudste in het gezin was.                  tig jaar later. De familie Smallegange
                                                       woonde en werkte op het Marktplein in het
 Heeft u zelf ook kinderen?                            centrum van Biezelinge, tijdens de oorlog
 Ja, ik heb 4 kinderen 3 meisjes en 1 jongen.          een klein dorpje met tegen de duizend in-
                                                       woners. Mavo Smallegange: ‘Naast brood,
 Woont u samen met u vrouw in 1 huis?                  verkochten wij alles wat je maar bedenken
 Nee, ik woon samen met mij zoon (jouw oom) in 1       kon. De hele winkel stond propvol.
 huis mijn vrouw (jouw oma) is in 1989 al overleden.
                                                        Mijn vader begon altijd al om vier uur te
 Hoe heet u zoon?                                      bakken, bijgestaan door een jongen uit Den
 Die heet net als mijn Herman Dassen.                  Haag, die bij ons was ondergedoken. Be-
                                                       halve voor het dorp en voor de boeren uit
 Hoe heten u dochters?                                 de omgeving bakte mijn vader extra brood
 Die heette Greet, Brigitta en Marjolein.              voor joodse onderduikers, die op boerderij-
                                                       en in de buurt zaten. Een organisatie zorg-
 Hoe oud zijn u kinderen?                              de er voor dat zakken vol broden ‘s mor-
 Greet is 47, Brigitta is 45 en jouw mama is 44 jaar   gens vroeg opgehaald en verspreid werden.
 en Herman is 40                                       Al in mei 1940 ging brood op de bon en
                                                       kregen de mensen niet meer dan tweedui-
 Heeft u ook kleinkinderen?                            zend gram brood per week. Begin 1942
 Ja, Greet heeft 2 dochters Samantha en Priscilla,     werd het rantsoen op achttienhonderd gram
 Brigitta heeft ook twee dochter Angy en Sharon en     gezet. Veel mensen probeerden aan extra
 jouw moeder heeft 1 kind en dat ben jij dan.          brood te komen door op het boerenland in
 Bent u wel eens geopereerd?
Mijn Familie                                                 Volume 1, Issue 1                          Pagina 13



de omgeving achtergebleven graankorrels te ra-
pen. Deze werden naar de molenaar gebracht om
ze tot bloem te vermalen. In kleine zakjes gaven              Ik had een houten hoepel en stelten.
de mensen het bloem aan mijn vader om er brood                    Door Koen van der Pol Klas 1VA
van te laten maken. De één had een wit zakje, de      Interview opa van der Pol. Opa is 89 jaar en woont tij-
ander een gestreept of een                            delijk in een revalidatiehuis. Het is de enige opa die we
 geruit zakje. Ik zie ze nog bij ons in de bakkerij   nog hebben. Het is de vader van mijn vader. Hij maakt
liggen. Wat mijn vader ook deed was oude bro-         altijd heel veel grapjes en hij vindt het leuk als we ko-
den in de lengte doorsnijden en in de oven uitdro-    men.
gen. Dit gedroogde brood was bestemd voor de          Wat voor sport deed u vroeger?
mannen die in Duitsland moesten werken en             Opa deed niet aan sport.
kwam via het Rode Kruis in de Duitse werkkam-
pen terecht.                                          Wat deed u dan?
Nadat Walcheren in oktober 1944 door de gealli-       Ik speelde toneel en ik zong in de kerk.
eerden onder water was gezet, stroomde Biezelin-
                                                      Waar ging u naar school?
ge helemaal vol met evacuees. In de winkel werd
het erg druk. Ik ging niet meer naar school en        Ik ging naar de dorps school
moest elke dag in de winkel helpen. Voor elk          We scheven met inkt
product moest een bon ingeleverd worden. Een
                                                      Ik ging op klompen naar school.
bon voor één ons zout of een bon voor een stuk
surrogaatzeep. Ik moest het op de gram afwegen.       Wat had u voor speel goed?
Vreselijk was dat. Ik morste wel eens of gaf te-      Ik had een houten hoepel en stelten. We speelden veel
veel en dan kwamen we niet uit met wat we in          buiten. Er was geen TV, computer, telefoon, radio of DS.
voorraad hadden. Het gebeurde regelmatig dat, ik      We hadden geen stroom. Ook geen riool. De WC was bo-
noem maar wat, het zout op was. Ik weet nog           ven de sloot.
heel goed dat ik een keer in de winkel stond en
dat iemand zijn bon was kwijtgeraakt. Er brak         Wat deed u vader voor werk?
grote paniek uit, want zonder bon kreeg je niets      Hij werkte voor een boer. Na schooltijd moest ik altijd
en je had al zo weinig te eten in die tijd. Wij       mee helpen. Ik ben later bakker geworden.
plakten de bonnen op speciale plakvellen en le-       Had u broertjes en zusjes?
verden deze in op het distributiekantoor.
                                                      Ik had 2 broertjes,1is er in de oorlog dood gegaan door
 In ruil daarvoor kregen we rantsoenbonnen            kinkhoest.
waarmee we bij de grossier nieuwe producten           Wat vond u vroeger lekker eten?
konden halen. In die tijd was de klant geen ko-
                                                      Vroeger was er alleen gewoon eten, macaroni, pizza, chi-
ning. De mensen probeerden je gunstig te stem-
                                                      nees, alleen aardappels, groente, en soms vlees.
men om maar iets meer te krijgen. ’Eind oktober
1944 kwam het ook in Biezelinge tot gevechten.        Had u veel kleren?
De eerste granaat die op het dorp viel trof de bak-   Naar school ging je met een korte broek met kniekousen.
kerij, waarbij de vader van Mavo omkwam.              Toen ik 16 jaar werd kreeg ik mij eerste lange broek.
Mavo Smallegange heeft tot haar veertigste de
                                                      Had u veel vrienden?
bakkerij samen met een broer en haar moeder
voortgezet. In de vroegere winkelruimte is nu een     Ja, heel veel kinderen uit het dorp. Je speelde altijd met
atelier gevestigd.                                    elkaar.
                                                      Wat deed u in de oorlog?
                                                      Ik was 19 jaar en was een bakkersknecht. Van de Duitsers
                                                      moest ik in Duitsland werken. Na anderhalf jaar mocht ik
                                                      een zieke vriend naar Nederland terug brengen. Toen ben
                                                      ik ondergedoken.
                                                      Opa heeft er ook een klein verhalenboek over ge-
                                                      schreven. Opa kan er altijd heel lang over vertel-
                                                      len. Dit is het einde van mijn interview.
Pagina 14                    Mijn Familie                                         Volume 1, Issue 1


                                      Mijn oma’s kindertijden


                                                  din heb ik na jaren weer ontmoet, maar die is helaas
                                                  overleden.
 Door Moeijinga Bendanon 1VA

                                                  Hoe had u het thuis, moest u veel doen?
                                                  Ik moest heel hard werken kleren wassen, schoon-
 Ik hou dit interview met mijn oma die nu in      maken en koken voor de mensen waar ik woonde.
 Suriname zit. Dit interview gaat over de kin-    Mijn ouders zijn heel vroeg overleden. Ik had niet
 dertijden van mijn oma wat ze allemaal           echt een leuke jeugd.
 heeft meegemaakt. Ik was er verbaasd over
 dat zij niet op een voorgezet school is ge-
 weest. Uit het interview blijkt dat zij heel     Wat is het verschil tussen vroeger en nu?
 hard heeft moeten werken. Mijn oma is mijn       Het was heel erg duur ze hadden niet veel geld en je
 held.                                            verdienden ook niet veel met het werk wat je deed.
                                                  Vroeger was er meer respect voor elkaar dan nu.

 Hoe oud bent u?                                  Wat heeft u allemaal in die tijd gedaan?
 Ik ben 75 jaar oud                               Voor mensen werken en ze was schoonmaakster op
                                                  een school. Ze moest heel veel voor mensen werken,
                                                  want ze moest geld verdienen om te overleven sa-
 Wanneer bent u geboren?                          men met haar kinderen. Ze wilde dat haar
 Ik ben geboren op 18-04-1935                     kinderen het beter zouden krijgen.


 Waar woonde u vroeger?                           Was u vroeger veel op straat?
 Ik woonde vroeger in allerlei delen van Suri-    Nee. Ik moest werken voor de mensen waar ik bleef.
 name.

                                                  Hoe was u moeder vroeger?Moest u veel
 Hoe was u school tijd?
                                                  voor haar doen?
 Ik zat alleen op lagere school, omdat er niet
 genoeg geld was. want mijn ouders zijn
                                                  Dat weet ik niet, want mijn moeder was al heel
 vroeg gestorven.
                                                  vroeg overleden toen ik klein was.

 Wat heeft u vroeger allemaal geleerd?            Ik heb van dit interview geleerd dat het
 Aardrijkskunde en Geschiedenis net zo als bij    vroeger niet allemaal gemakkelijk was. En
 ons, maar dan                                    dat er nu veel veranderd is, bijvoorbeeld
                                                  dat er nu veel minder respect voor elkaar is.
 had ik alleen de Nederlandse en Surinaamse
 geschiedenis.
 Maar meer Nederlandse, omdat Suriname
 toen een kolonie
 was van Nederland.


 Had u heel veel vrienden en vriendin-
 nen?
 Op de lagere school had ze wel vriendinnen,
 maar toen ik klaar was met de lagere school
 had ik geen vriendinnen meer.
 Mijn vrienden en vriendinnen zijn nu mijn
 kinderen en klein kinderen. Mijn jeugdvrien-
Mijn Familie                                                  Volume 1, Issue 1                         Pagina 15




                                                                                   Bent u wel je eens blijven
                                                                                   zitten?
                                                                                   Ja gezakt voor mijn examen
                                                                                   Was het vroeger denkt u
                                                                                   makkelijker op school dan
                                                                                   nu?
                                                                                   Ik denk het niet. Ik denk ook
                                                                                   dat ze vroeger heel veel strenger
                                                                                   waren dan nu het geval is.
                                                                                   Hoe heette uw beste
                                                                                   vriend/vriendin?
                                                                                   Ik weet nog dat het een tweeling
                                                                                   was en dat een van de twee Bert
                                                                                   heette maar de naam van zijn
                                                                                   broer kan ik me niet meer her-
                                                                                   inneren.
                                                                                   Zat u vroeger ook op voet-
                                                                                   bal?
                                                                                 Ja, op voetbalvereniging SDW
                                                              (Sterk Door Wilskracht)

Mijn opa’s leven                                              Hoe heette uw eerste vriendinnetje?
Door Yoshua Tijssen                                           Nou ik woonde niet in de buurt van school dus na
                                                              school ging ik naar huis en daar had ik alleen vrien-
Ik heb mijn opa geïnterviewd. Hij is de vader van mijn va-    den
der. Hij woont al zijn hele leven in Amsterdam. Mijn opa      Was u een lievelingetje op school?
heeft nog een jongere broer en twee oudere zussen. Hij is
geboren helemaal aan het begin van de 2e wereldoorlog.        Nou ik had een meester en daar kon ik niet mee op-
                                                              schieten. Die meester heette meester Vos
                                                              Hoe kwam dat?
Hoe oud bent u??
                                                              Nou mijn zus zat ook bij hem in de klas en toen was
Ik ben 70 jaar jong.
                                                              er ook al gehannes. Dus die meester dacht daar heb
Wat is uw volledige naam?                                     je er weer een van Tijssen.
Jacobus Johannes Nicolaas, roepnaam jaap.                     Waar stond uw school en bestaat hij nu nog?
Welke basisschool heeft u gezeten?                            De school stond in de Zeehelden buurt in Amster-
Israël Querido school.                                        damsen nee het bestaat niet meer. Ik reed er pas nog
                                                              langs en toen zag ik dat het gebouw er niet meer
Maar ik was niet zo een goede leerling omdat ik nog te jong   stond.
was voor de ambachtsschool moest ik nog een jaar na het 7 e
leer jaren vroeger waren er maar zes leerjaren dus ik moest
naar het zevende leerjaar.
                                                              Ik bedank u meneer voor het beantwoorden
Wat wilde u vroeger worden?                                   van mijn vragen!
Dat weet ik eigenlijk niet meer.
Bent u uiteindelijk geworden wat u altijd had willen
worden?
Nee, dus want ik weet niet meer wat ik vroeger had willen
worden.
Wat was uw vervolg opleiding?
Na het 7e leerjaar eerst dus de ambachtsschool en daarna de
UTS ( Uitgebreid Technische School)
Pagina 16                  Mijn Familie                                                 Volume 1, Issue 1



            Interview met Bob van Leerdam (mijn Opa)
                           Door Menno Leerdam klas 1VC




   Ik heb mijn opa Bob van Leerdam geïnterviewd. Hij is geboren op 16 mei 1937 en
   woonde in Halfweg. Dit is een plaatsje tussen Amsterdam en Haarlem. Hij woont nu in
   Amsterdam.


   Met wat voor soort speelgoed speelde u vroeger?
   Vroeger was er alleen maar houten speelgoed ik had een blokkendoos. En mijn broer had een houten
   vrachtwagen. En we hoepelden veel. Je rende dan achter een ring aan.


   Wat voor sport deed u?
   Vroeger was je lid van de jeugdbeweging via de kerk en daar ging je schaken en je zat vroeger bij de
   padvinderij. Hier deed je dingen veel buiten, b.v. hutten bouwen.


   Hoe was het op school?
   Je las heel veel leesboekjes en borden van Aap Noot Mies Wim Zus Jet enz. en heel veel handwerk.
   En we hadden ook geschiedenis. Vroeger was er veel meer handenarbeid. En je schreef met een leitje
   en een griffel een pen bestond nog niet. Je schreef met inkt en een kroontjespen. En een rekenmachi-
   ne bestond nog niet je deed alles uit het hoofd.


   Bent u streng opgevoed?
   Je werd vroeger heel streng opgevoed en er was de 2e wereldoorlog en er was angst en je moest leven
   zoals de rooms katholieke kerk het voorschreef.


   Had u vroeger thuis een auto?
   In 1947 was mijn vader de eerste die in de straat een auto had. Dat was een Ford Perfect je had vroe-
   ger altijd de fiets of de tram en ander verkeer bestond er nog niet. Ik maakte zelf een fiets van meer-
   dere oude fietsen.


   Hoeveel broers en zussen had u?
   3 broers en 4 zussen en daarom werd je streng opgevoed iedereen had een eigen taak iedere week.


   Zat u met veel kinderen in de klas?
   We hadden ongeveer 40 kinderen in de klas zitten.


   Zat u samen met meisjes in de klas?
   Ik zat op een gemengde katholieke school, maar meestal waren de klassen gescheiden, jongens apart
   en meisjes apart.
   Had u vroeger al een telefoon thuis?
Mijn Familie                                              Volume 1, Issue 1                     Pagina 17



Ja, we kregen in de oorlog een telefoon, je moest naar    Interview met Mevr. Reinderman
de centrale bellen en die belde het nummer voor je. Na
                                                          Door Ramona Lageman Klas: 1vc
de oorlog kreeg je een draaitelefoon en kon je direct
iemand bellen.


Wat voor kleding droeg u?
Altijd hetzelfde, een overhemd en een pull-over. Dit is     Dit is een interview met mevr. Rein-
een dunne trui en een pofbroek met lange kousen en          derman zij is 84 jaar oud. Het is m’n
de broek was tot op de knie.                                oma. Het over de tijd toen zij tiener
                                                            was, ongeveer net zo oud als ons.
                                                            Door deze interviews kunnen we het
Ik vond het leuk op mijn opa te interviewen. Zo heb ik      verschil zien van vroeger en nu.
geleerd hoe opa zijn jeugd heeft doorgemaakt, vragen
die ik anders niet zo snel had gesteld.
                                                            Hoe was het eten, veel of weinig?
                                                            (wat)


                                                            Er was niet zoveel keus als nu, en ook niet al
                                                            het buitenlandse eten wat je nu hebt. Je
                                                            kreeg gewoon Hollandse groente en aardap-
                                                            pelen. En misschien zondags een stukje
                                                            vlees. En in de oorlog heb ik tulpenbollen en
                                                            suikerbieten moeten eten.


                                                            Had u broers of zussen?
                                                            Ja, ik was de oudste dochter en ik had nog 2
                                                            zussen en 5 broers.


                                                            Waar woonde u?
                                                            Ik woonde in Amsterdam.


                                                            Hoe ging het vroeger op school?


                                                            Het was wel streng vroeger op school, die
                                                            meester heb wel eens iemand op de vingers
                                                            geslagen met een liniaal. Je ging vroeger
                                                            ongeveer tot je 14 jaar naar de basisschool.
                                                            En daarna moest ik gaan werken om geld te
                                                            verdienen. Een deel van dat geld betaalde ik
                                                            aan m´n ouders. Want die hadden zelf ook
                                                            niet veel geld.



                                                            (Zie volgende blz.)
Wat voor verschillen de lessen had u?
                                                         Mijn opa over zijn
De gewone lessen, rekenen, taal, lezen, schrijven
en handwerken.                                                 jeugd
Dan leerde je hoe je breien en haken moet.

                                                     Door Cynthia Bechai 1VC
Ging u in uniform naar school?

                                                     Hallo, ik ben Cynthia en ik ga mijn opa interviewen
Nee, we hoefde niet in uniform naar school.          over de jeugd

                                                      Hoe was het eten vroeger toen je klein
Deed u aan sport of weet u wat van de                 was?
sport van vroeger?
                                                      Lekker anders dan in Nederland
Ik heb vroeger op een gymvereniging gezeten, en       Hoe was het op school?
ik zwom altijd erg veel.                              Het was leuk op school

                                                      Heb je veel geleerd op school?
Hoe oud was u toen?                                   Ja en nee
Ik was toen wel iets ouder dan jullie, ik denk een
                                                      En wat vond je leuk aan school?
jaar of 16.
                                                      Leren

                                                       Deed je aan sport?
Ze moest vroeger hard werken maar had                  Er was bijna geen sport alleen speelden we slagbal
wel een leuke jeugd en nu is zij gelukkig             en rennen
met 2 dochters en 3 klein kinderen.
                                                      Hoe was het speelgoed vroeger?
                                                      We speelden met speelgoed auto´s

                                                      Vond je het leuk toen je klein was?
                                                      Ja, iedereen vond het leuk toen je klein was

                                                      Wat vind jij dat er veel is veranderd aan Ne-
                                                      derland?
                                                      Van alles is er veranderd

                                                      Heb je het druk gehad in je jeugd?
                                                      Ja, met mijn ouders helpen en alles
                                                      Wanneer ben je jarig?
                                                      24 oktober 1967

                                                     Mijn jeugd is niet het zelfde als mijn opa, het was
                                                     heel veel anders want vroeger was er bijna geen
                                                     speelgoed enzo. Ik vin dat er nu veel beter is gewor-
                                                     den.
Interview met mevrouw Jansen 62 jaar oud.
Door Manon Timmerman 1vc. 60+



wat is u naam?
Hanneke Jansen.

hoe oud bent u?
ik ben 62 jaar oud.

hoe was het vroeger op school?
nou het was niet hoe jij op school zit het was veel zwaarder.
de lessen waren anders. de leraren alles is een beetje verandert.

wat was je lievelings vak?
wiskunde want daar had ik een hele aardige leraar.

hoe was het thuis?
zwaar mijn moeder was ziek dus moest ik veel taken in het huis overnemen dus had ik eigenlijk haast nooit tijd
om met mijn vrienden te tutten of zo iets.

wat vond je van het interview ?
ik vond het fijn . En blij dat ik mijn hart weer even kon luchten.
en ik vond het leuk om jullie iets bij te brengen over vroeger.



 Ik ben geboren in 1936.
 Door Grietes Nanouchka Rappold klas 1vc


―ik ben geboren in 1936, dus toen de oorlog begon was ik
                                                                     fietst gedaan toen liet ze de radio expres vallen
4.Vlakbij onze straat was een school en die was afgezet door
                                                                     er zaten lampen binnen on en als ze kapot zijn
prikkeldraad dus daar mochten we toen niet meer heen of lopen.
                                                                     dan hadden de Duitser er niks meer mee. Din-
In de gaarkeuken in de school mochten we wel komen. Daar gin-
                                                                     gen van koper moest je ook inleveren. Dat wil-
gen ze koken en kregen we pap als we geen eten kregen of soep,
                                                                     len de Duitsers hebben zodat ze kogels kunnen
en dat soep en pap dat bewoog er zaten beesten in maaien.
                                                                     maken. Maar oma had die koperen bijl verstopt.
Wurmen, toen mijn moeder dat zag gingen wij naar Drenthe.
                                                                     Tussen de kolen kist. Daar had ze de koperen
Daar was wel eten. Toen gingen we met de bood naar van Am-
                                                                     bijl tussen gezet want daar kijken Duitsers niet.
sterdam naar lemmeren van lemmer gingen we dan naar Dren-
                                                                     Alles van koper wouden ze hebben.
the we gingen bij onze andere familie wonen.
                                                                     We hadden ook heel veel snel in die tijd en we
                                                                     hadden bijna helemaal geen kleren. Wij sliepen
Paar keer heen en weer geweest. Want mijn broer had de voeten
                                                                     op stro zakken in Drenthe van het land. Luizen
verbrand. Op school toen kwamen de vliegtuigen over in de
                                                                     heel vaak en schurft ook ziektes (onhygiënisch
lucht toen moesten wij kinderen onder de school banken door.
                                                                     toestanden) S ‘nacht mochten we geen licht aan
Naar de hal kruipen naar de uitgang. Want als de vliegtuigen
                                                                     doen als de vliegtuigen willen bombarderen als
bombarderen had je kans om te vluchten vanuit de hal. Wij zijn
                                                                     alles zwart is kunnen ze niet bombarderen. Als
een keer met de opa gingen we door de weilanden lopen want er
                                                                     ze licht is dan gingen ze bombarderen alle gor-
was een vliegtuig neergestort. Gingen we kijken met onze opa.‖
                                                                     dijnen docht doen enz.
Mijn vader moest naar Duitsland als opa niet ging kwamen de
Duitsers. Oma moest radio inleveren want anders wist je wat er
                                                                     Dank u wel voor de interview.
ging gebeuren. De Duitsers Woude niet dat je dingen wat er ging
gebeuren niet mochten weten. Toen had oma het achter op de
Gemaakt door: Brittany
Klas: 1VC


Naam persoon: Mevr. Paap
Leeftijd: 70
Heeft u vroeger een normale opvoeding gehad?
Ja maar niet zoals het nu is. De kinderen worden nu veel
vrijer opgevoed en dat was vroeger niet zo.

Heeft u veel van de oorlog meegemaakt?                           Nee, gelukkig niet, maar ik heb wel mensen ge-
Jazeker, ik heb ook heel veel gezien. Ik weet nog goed dat         zien die werden geslagen.
we moesten schuilen achter de trap.
                                                                 Dit was het interview van Mevr. Paap.
Wat had u vroeger voor eten?                                     Ik ben heel blij dat ik niet in de oorlog heb ge-
We hadden tulpenbollen, aardappel, levertraan. We kregen         leefd, maar nu want dat zou ik heel erg vinden.
elke zondag een stukje vlees en mijn vader kreeg dan altijd
het grootste stukje.

Zat u op school in de oorlog?
Nee in de oorlog niet daar was geen tijd voor, maar na de
oorlog zat ik wel op school.

Hadden ze vroeger ook tv series?
Ja, maar toen was het heel kindvriendelijk toen hadden ze
nog niet al die vecht dingen zoals nu.

Had u moderne kleding voor in die tijd?
Voor in die tijd wel ja, mijn moeder zorgde er altijd voor dat
wij er goed uitzagen.

Was u moeder streng?
Ja, toen ik in de kinderwagen lag moest ik heel nodig plas-
sen maar ik had een kleedje om me heen maar het was geen
tijd om naar de wc te gaan en als ik in dat kleedje plaste
kreeg ik een klap van mijn moeder.

Moest u een uniform dragen?
Op deze vraag heb ik geen duidelijk antwoord gekregen sor-
ry.

Hadden ze vroeger ook een tandarts en een dokter?
Ja, maar dat was in die tijd heel duur omdat er maar een
paar waren.

Werd u vroeger met een zweep of riem geslagen?
Het grote interview
  met mijn Opa en
Door: Danielle Kool (13 jaar) klas 1VC
Inleiding:
Van het Groenhorst College hebben wij als klas de
opdracht gekregen om ieder onze Opa en Oma te
interviewen. Wat belangrijk hierbij is: wat deden
toen zij de leeftijd hadden die ik nu heb. Ik heb
hiervoor mijn Oma en Opa gebeld en gevraagd
                                                        briek en hij vond dat echt heel zwaar werk. Mijn opa
over vroeger. Zij vonden het leuk om hieraan mee
                                                        heeft de oorlog van dichtbij meegemaakt. Er werd in
te werken.                                              Limburg veel gevochten maar er was wel genoeg te
                                                        eten. Mijn opa had het vroeger lang niet zo leuk als
                                                        wij nu hebben. Speelgoed hadden ze bij mijn opa
                                                        niet. Er werd veel buiten gespeeld in de omgeving
                                                        van het huis. Mijn opa lust net als mijn oma bijna


                                                       Illegale pamfletten en brochures

                                                               Tijdens de Duitse bezetting van Ne-
                                                               derland werd op grote schaal verzet
                                                               gepleegd en dat gebeurde op allerlei
                                                               manieren. Eén daarvan was het ver-
                                                               vaardigen en verspreiden van illegaal
                                                               drukwerk, zoals kranten, pamfletten
Interview van oma Maria:                                       en brochures. Hierin werd vaak gerea-
                                                               geerd op actuele gebeurtenissen. De
Vroeger toen ze mijn leeftijd had vond ze deze din-            publicaties riepen tegelijk ook op tot
gen leuk om te doen:                                           het plegen van verzet, of om geen
                                                               gehoor te geven aan de bepalingen
Mijn oma had geen vriendinnen maar wel huisdie-                van de bezetters.
ren dus ging ze die dieren verzorgen en haar moe-
der helpen met het huishouden. Ze had koeien,
geiten en kippen en toen kwam er een brand en
toen hielden ze 1 kippie over die heette Tokkel en
die at altijd met haar mee s ‘middags en s ‘avonds.
Die kwam altijd bij je op schoot zitten en kwam
naar je toe als je hem riep. Mijn oma vond gym het
leukste vak op school, samen met zingen en hand-
werken. In deze dingen was ze heel goed. Mijn oma
vond het ook leuk om te dansen. In die tijd was er
niet veel meer te doen. Toen mijn oma dertien was
de oorlog net afgelopen. Er werd niet veel gevoch-
ten waar mijn oma woonde, wel was er veel armoe-
de en voedseltekort. Mijn oma lust bijna alles. Mijn
oma is nu 76 jaar.



En van opa Dolf:
Mijn opa moest werken voor de oorlog en kreeg
een beetje geld maar niet veel en het geld moest hij
ook nog weggeven aan zijn moeder. Mijn opa komt
uit een heel groot gezin en woonde in Limburg. Hij
moest al op jonge leeftijd werken in de steenfa-
Pagina 22                       Mijn Familie                                                Volume 1, Issue 1



Interview met mijn oma die geboren is in 1942.
Door Jordy Gorseling klas 1VC


 Heb je nog broers en zussen?
 Ja, ik heb 2 zussen en 5 broers.
 Was het gezellig bij jullie thuis?
 Meestal wel, maar soms ook niet.
 Waarom was het soms dan niet gezellig?
 Soms had mijn vader door de strenge winter geen werk, want hij werkte op het land bij de boer. En als het dan
 hard vroor dan was er ook geen werk. En als er geen werk was, dan was er ook geen geld voor eten. Dan werd
 mijn moeder boos omdat mijn vader geen ander werk wilde zoeken en dan was er dus ook geen geld. Dan moest
 ik van mijn moeder naar de bakker en dan moest ik brood halen, maar omdat er geen geld was moest ik zeggen
 dat ze het maar op de bon moesten schrijven.
 Hadden jullie dan wel genoeg geld voor kleding met zoveel kinderen?
 Nee, wij kregen vroeger schoolkleding.
 Kreeg iedereen vroeger schoolkleding?
 Nee, dat was alleen voor de armen.
 Vond je dat dan niet erg?
 Ja, ik vond het vreselijk, want daardoor zag je duidelijk het
 verschil tussen arm en rijk. Maar er zaten ook wel voorde-
 len aan, want als je uit een arm gezin kwam dan mocht je
 gratis naar de overblijf. En daar kreeg je dan weer lekker
 eten en drinken.
 Moest je vroeger veel in huis helpen?
 Ja, want mijn moeder was ziek, ze had suikerziekte en
 daardoor was ze altijd moe. En omdat ik een meisje was
 mocht ik heel vaak niet naar school, dan moest ik mijn
 moeder helpen met het huishouden.
 Als je wel naar school mocht vond je dat dan leuk?
 Ja, meestal wel, maar mijn broers haalden nog weleens
 rottigheid uit op school en dan werden ze van school ge-
 stuurd en dan moest ik ook weer naar een andere school.
 Moesten je broers nooit in huis helpen?
 Nee, zij moesten mijn vader soms helpen op het land zodat
 ze weer extra geld hadden om alle dingen te betalen die op
 de bon waren gekocht.
 Wat is je leukste herinnering aan je jeugd?
 Ik had een vriendin die wel rijk was, en die nam mij soms
 een dagje mee om iets leuks te gaan doen. Dat moest dan
 wel stiekem, want mijn moeder mocht daar niets van we-
 ten.
Mijn Familie                                            Volume 1, Issue 1                        Pagina 23




  Me Moeder Hajrija Oorlog.
  In Bosnië Burger Oorlog.
  Door Isabella Avdic 1vc


 Me moeder was 34 Jaar. Ze wou naar der werk        In de ochtend kwamen ze daar naar toe en bonkte ze kei-
 toe gaan Toe de oorlog begon.                      hard tegen de deur en zeiden we hebben Zvornik ver-
                                                    overd. Een man zei dat elke jonge dood moet worden
                                                    gemaakt want die gaat weer ervoor zorgen dat er kin-
                                                    deren op de wereld komen. Ze werden gelukkig door een
 Me Moeder wou naar der werk gaan toen ze via       goede soldaat naar huis gebracht. Toen hebben ze dode
 de radio hoorde dat onbekende soldaten naar        mensen op straat gezien. Overal waren huizen kapot door
 Zvornik kwamen (De stad waar ze woonde). Ie-       de bommen of in fik gestoken. Auto‘s kapot met men-
 dereen was bang. Haar moeder begon te huilen       sen der in, dat ze mensen verbranden en dat ze mensen
 en trilde want ze kon niet meet lopen en zei       in de sloot gooide doodde mensen. Ze hebben concentra-
 ―gaan jullie maar ik kan niet meer‖. Alleen ze     tie kampen gemaakt en daarin werden mensen geplaats
 wisten niet waar naar toe.                         in een klein ruimten tot wel 100 mensen. Volgende dag
 Ze gingen lopend van huis weg naar het bos.        zijn ze via de rivier naar Servië gegaan. Daar zijn ze 6
 Haar broer had haar moeder met de auto iets        maanden gebleven. Daar was het moeilijk want zonder
 verder naar een dorp gebracht. (Moeder 60          geld en eten kan je het niet overleven. In 1993 is me moe-
 Jaar).                                             der naar Nederland gegaan. Anderhalf jaar wist ze niet
 Daar hebben ze de nacht doorgebracht. Volgen-      of haar moeder en familie leefde of dood waren helemaal
 de dag zijn ze terug naar huis gegaan Sommige      niets, pas eind 1993 heeft ze contact gekregen met haar
 buren zijn meegenomen door de Servische sol-       zus en moeder. Toen hoorde ze dat haar moeder ook in
 daten.                                             een vluchtelings kamp was. In Bosnië tijdens de oorlog
 Ze bleven nog een paar dagen in het huis ze had-   sneeuwde het, het was koud er was geen verwarming
 den via de radio gehoord dat ze weer naar hun      geen hout niks.
 werk moesten gaan. Me moeders zwager en 2          Me moeder kreeg een woning in Almere en zo kon ze me
 neefjes zijn naar hun werk gegaan. En ze kwa-      moeder helpen met kleding geven. Sturen naar Bosnia
 men nooit meer terug. Ze hebben hun gemar-         daarna heeft ze me vader ontmoet en heeft ze ons gekre-
 teld, Vast gehouden en daarna hebben ze hun        gen.
 dood gemaakt en weggegooid.
                                                    Over Haar Jeugd.
 Deze soldaten kwamen regelmatig van huis naar
 huis niemand mocht de deuren op slot doen. Ze      Als me moeder de jeugd van haar vergelijkt met die van
 pakken hun met de handen op de hoofd weg van       haar kinderen dan is het een groot verschil want:
 huis.                                              Ze moest lopend naar school. Wij kinderen met de fiets
 Ze moesten op straat blijven tot de soldaten       of bus.
 klaar waren met het huis onderzoeken. Ze waren     Ze hadden geen tv. Radio, maar nu hebben de kinderen
 2 maanden in de stad en toen was geld op eten      zelfs een laptop.
 op. Ze vroegen of ze weg mochten gaan naar fa-     Ze hadden niet teveel eten kleren wat haar moeder kon
 milie of vrienden. Van ene tante hebben ze ge-     kopen waren ze blij.
 hoord dat de moeder moest toekijken hoe haar
 kinder gemarteld en vermoord werden.               Ze woonden met zijn achten in 1 huis. Maar toch waren
                                                    ze gelukkigen hebben ze hun school afgemaakt.
 Dat waren de klein kinderen van me moe-
 ders oom. Me moeders zus ging haar dochter
 zoeken ze zijn er naar toe gegaan met de auto en
 ze werden door de soldaten uit de auto getrok-
 ken en er werd een pistool op ze gericht. Ze zei
 dat ze haar dochter zocht van hun mocht ze niet
 meer verder zoeken en moest ze terug keren.
 Me moeder ging haar dochter van haar zus op-
 halen van een andere plaats maar ze was er nog
 niet en toen werd er op haar geschoten. Na een
 half uurtje kwamen ze en zeiden ze dat niemand
 hun huis uit mocht. Die zelfde avond gingen ze
 verder het dorp in. In de avond hoorden ze al-
 leen maar bomen, pistolen, en al die dingen. Ze
 zaten in een lokaal van de school met 15 mensen.
Pagina 24                       Mijn Familie                                                 Volume 1, Issue 1




Mijn opa (72 jaar) op 13 jarige leeftijd
Door Jody Hollander klas:1vc



 Opa Hollander is nu een gelukkige opa
 van 72 jaar en heeft een lieve vrouw, sa-
 men hebben ze 3 zoons: Rien, Ed en Ro-
 nald. Maar ook schoondochters en klein-
 kinderen, ze wonen nu met zijn tweeën is
 een flat in Diemen.
                                                                                                                 -
 Interview over hoe opa Hollander op zijn 13de leef-
 de
 - Wanneer bent u geboren?                                 Met welk speelgoed speelde u toen der tijd?
 16-01-1938                                             Ik had weinig speelgoed omdat de 2de wereldoorlog veel
                                                        armoede teweeg had gebracht en ook de jaren erna
 - Waar woonde u vroeger?                               (opbouw van Nederland) en er niet veel geld was om zo-
 In Amsterdam Westerstraat 75 III (3 hoog)              als nu veel speelgoed te kopen, ik was al blij dat ik mocht
                                                        en kon sporten met de bijpassende spullen en wat zak-
 - Waar ging u naar school?                             geld We hadden thuis wel het spel Monopoly en deed ook
 2de klas Friso ULO . In de Johan van Oldenbarne-       wel postzegels verzamelen, kreeg postzegels van mijn
 veldtstraat .Opleiding in administratieve vakken,      tante die in het ziekenhuis werkte.
 Frans, Duits Engels en Steno. Eerste jaar was erg
 wennen aan de discipline en de wisselingen van         - Hadden jullie als gezin een auto?
 de leraren en leraressen en de lokalen en het huis-    We hadden geen auto .
 werk, toen ik gewend was werd het beter en
 Leuker                                                 - Hadden jullie een tv thuis?
                                                         We hadden nog geen TV, wel een oude radio.
 - Hoe was uw school?
 Ik heb een fijne tijd op school gehad.                 - Had u huisdieren?
                                                         Wij hadden tropische vissen en een kanarie.
 - Wat deed u na school?
 Eerst naar huis, boeken en spullen opruimen/           - Wat was toen uw lieveling eten?
 opbergen, kopje thee met mijn moeder drinken           Mijn lievelingseten, door mijn moeder gebakken vis.
 (meestal daarna), naar het Jan Lichtharthuis op        Wij als kinderen hadden geleerd te eten ―wat de pot
 de Lindegracht, dit was een jeugdcentrum onder         schaft‖, doch 1 groente vond ik erg onsmakelijk, name-
 leiding van de heer Joh. Schreuder, op christelijke    lijk spruitjes, want daar kreeg ik het zuur van, dit heb ik
 basis, jongens en meisje (gescheiden).                 nu Niet meer.
 We werden daar in de gelegenheid gesteld sport
 en andere spellen te doen en andere bezigheden         - Wat voor een beroep wou als kind graag?
 o.a. kennis maken met literatuur en ook nadenken        Piloot.
 over anderen binnen de samenleving.
 Tevens zat ik op die leeftijd op Judo en voetballen.   - Wat waren u uitjes?
 Mijn huiswerk probeerde ik altijd klaar te hebben      Dat waren alle leuke dingen die ik beleefde met vader en
 (’s avonds of anders s ’morgens vroeg)                 moeder, ooms en tantes, vrienden (innen).
 Want was dit niet zo dan zat je daarna vaak straf-
 werk te pennen.                                        - Ging u wel eens op vakantie?
                                                        Ja, met de speeltuinvereniging (daar spaarde we een
 - Was het veilig op straat?                            kwartje (25 centen) per week voor) we gingen dan naar
 De veiligheid op straat was groot, minder auto‘s       Soesterberg, we sliepen in een grote tent, veel plezier (5
 (dus meer speelruimte), minder Brommers en             of 6 dagen)
 geen gejakker, meer discipline en ontzag voor ou-      We gingen ook wel eens met het Jan Lichtharthuis op de
 deren mensen en openbaar gezag.                        fiets naar Den Helder, dan op de boot en op Texel weer
 Geen berovingen etc. wat nu tegenwoordig iedere        op de fiets.
 dag leest en hoort c.q. meemaakt.                      Slapen in het stro bij een boer met ongeveer 20 jongens
 - Hebt u wel eens kattenkwaad uit ge-                  onder leiding van de familie Schreuder. Fijne tijd circa 8
 haald?                                                 dagen.
 Ik denk dat ieder kind van 13 jaar wel eens katten-    - Naar welk land wou u toen heel graag op va-
 kwaad heeft uitgehaald, dus Opa ook.                   kantie?
                                                        Mijn ouders dachten niet aan vakantie in het buitenland
Mijn Familie                                                    Volume 1, Issue 1                           Pagina 25




(geen geld voor), dus een dagje ergens heen met een bus of
trein was al heel wat (speeltuin/bos/strand) Zelf drinken en
                                                                      Het jeugdleven van
brood meenemen.
                                                                      mijn oom en tante
- Wat vond u van dit interview?
 Jody dit was een interview met leuke vragen, waardoor ik        Door Nancy de Koning klas: 1vc
toch weer naar mijn jeugd terug moest.
Zo zie je maar, weinig geld om alles te kunnen kopen, maar
                                                               Dit is een interview over het jeugdleven van
minder kun je ook gelukkig zijn.
                                                               mijn oom en tante. Dus hoe het vroeger bij
                                                               hun was. Het leven was toen anders dan nu.
Groetjes Opa van de flat.
                                                               Nu heb je veel meer te doen zoals op de com-
                                                               puter, wii, Xbox.


                                                               Interview oom Fred

                                                               Waar woonde u?
                                                               Ik woonde in Nederlands-India. In een mijndorpje.

                                                               Had u een eigen kamer?
                                                               Nee, ik had geen eigen kamer ik moest tot mijn der-
                                                               tiende mijn kamer delen met mij broer.

                                                               Had u zakgeld?
                                                               Nee, ik kreeg geen zakgeld van me moeder, maar als
                                                               we naar onze ooms´s gingen kregen we 2,5 cent nu is
                                                               dat 20 euro. En soms kreeg je ook een dubbeltje met
                                                               een gat er in daar zat een touwtje en had je een ket-
                                                               ting.

                                                               Had u veel vrije tijd?
                                                               Ja, ik had na school . Veel vrije tijd. Ik ging toen voet-
                                                               ballen en zwemmen.

                                                               Hoe was u school?
                                                               Ik zat op een openbare school. Er zaten Chinese, In-
                                                               donesiërs en kinderen uit andere landen. Ik zat in een
                                                               klas van 15/16 kinderen. De onderwijzers waren ge-
                                                               woon Nederlands.


                                                               Zat u op een sport?
                                                               Er waren geen georganiseerde sporten, je ging ge-
                                                               woon. In je vrije tijd voetballen of zwemmen.
Grace Patricia Kelly (Philadelphia, 12 november 1929 –         Wat voor speelgoed had u?
bij La Turbie, 14 september 1982), later bekend als Hare       Ik had veel speelgoed. Ik had Japanse speelgoed ge-
Doorluchtige Hoogheid Prinses Gracia Patricia van              kregen van mijn vader. Dat was een trekpop, rol-
Monaco, was een actrice die later echtgenote werd van          schaatsen, knikkers om te knikkeren, een katapult,
prins Rainier III van Monaco.                                  stelten lopen(dat is een blik met 2 gaten en daarin zit
                                                               een touw) en een zeepkist met wielen om van de ber-
                                                               gen af te rijden.

                                                               Had u een idool?
                                                               Ja, dat was een bekende bokser. Die een Duitser ver-
                                                               sloeg op het Olympische spelen.

                                                               Had u vrienden?
                                                               Ja ik had veel vrienden, want ik kon goed voetballen
                                                               en dan had je veel vrienden.
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie
Mijn familie

Mais conteúdo relacionado

Mais de Josefina Moreno

Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1Josefina Moreno
 
Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1Josefina Moreno
 
Second Life Voor Het Vak Spaans
Second Life Voor Het Vak SpaansSecond Life Voor Het Vak Spaans
Second Life Voor Het Vak SpaansJosefina Moreno
 
Beoordeling Werkstuk Groep 7
Beoordeling Werkstuk Groep 7Beoordeling Werkstuk Groep 7
Beoordeling Werkstuk Groep 7Josefina Moreno
 
Woordenlijst Van Gente Joven 1
Woordenlijst Van Gente Joven 1Woordenlijst Van Gente Joven 1
Woordenlijst Van Gente Joven 1Josefina Moreno
 
Beoordeling formulier project
Beoordeling formulier projectBeoordeling formulier project
Beoordeling formulier projectJosefina Moreno
 
Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010
Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010
Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010Josefina Moreno
 
Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2
Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2
Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2Josefina Moreno
 
Spaanse Presentatie Buenos días! ¿Cómo estás?
Spaanse Presentatie Buenos días!   ¿Cómo estás?Spaanse Presentatie Buenos días!   ¿Cómo estás?
Spaanse Presentatie Buenos días! ¿Cómo estás?Josefina Moreno
 
Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100
Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100
Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100Josefina Moreno
 
Trainingspresentatie Spaansopendag
Trainingspresentatie SpaansopendagTrainingspresentatie Spaansopendag
Trainingspresentatie SpaansopendagJosefina Moreno
 

Mais de Josefina Moreno (20)

Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1
 
Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1Second Life Presentatie 1
Second Life Presentatie 1
 
Second Life Voor Het Vak Spaans
Second Life Voor Het Vak SpaansSecond Life Voor Het Vak Spaans
Second Life Voor Het Vak Spaans
 
Second Life
Second LifeSecond Life
Second Life
 
Vertaalhulpbrief
VertaalhulpbriefVertaalhulpbrief
Vertaalhulpbrief
 
Werkwoorden
WerkwoordenWerkwoorden
Werkwoorden
 
Beoordeling Werkstuk Groep 7
Beoordeling Werkstuk Groep 7Beoordeling Werkstuk Groep 7
Beoordeling Werkstuk Groep 7
 
Woordenlijst Van Gente Joven 1
Woordenlijst Van Gente Joven 1Woordenlijst Van Gente Joven 1
Woordenlijst Van Gente Joven 1
 
Beoordeling formulier project
Beoordeling formulier projectBeoordeling formulier project
Beoordeling formulier project
 
Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010
Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010
Taaldorp woordenlijsten 10.12.2010
 
Wp Lj 4 Sp Periode 2
Wp Lj 4 Sp Periode 2Wp Lj 4 Sp Periode 2
Wp Lj 4 Sp Periode 2
 
Winkelen in Spanje
Winkelen in SpanjeWinkelen in Spanje
Winkelen in Spanje
 
Film opdracht
Film opdrachtFilm opdracht
Film opdracht
 
Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2
Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2
Vakinformatie Spaans 6 1 2009 2
 
Talentklas Kookstudio
Talentklas KookstudioTalentklas Kookstudio
Talentklas Kookstudio
 
Spaanse Presentatie Buenos días! ¿Cómo estás?
Spaanse Presentatie Buenos días!   ¿Cómo estás?Spaanse Presentatie Buenos días!   ¿Cómo estás?
Spaanse Presentatie Buenos días! ¿Cómo estás?
 
Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100
Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100
Presentatie Spaans Tellen van 1 tot 100
 
Trainingspresentatie Spaansopendag
Trainingspresentatie SpaansopendagTrainingspresentatie Spaansopendag
Trainingspresentatie Spaansopendag
 
Presentatie Spaans 1
Presentatie Spaans 1Presentatie Spaans 1
Presentatie Spaans 1
 
Tellen van 1 tot 100
Tellen van 1 tot 100Tellen van 1 tot 100
Tellen van 1 tot 100
 

Mijn familie

  • 1. GROENHORST COLLEGE 2010 Volume 1, Issue 1 Mijn Familie Tegen Onrecht Door Wesley uit klas 1vb De Tweede Wereldoorlog is Hitler veroverde later Bel- gië, Nederland, Polen, Hongarije, en het noorden mijn lieve oma een oorlog die begon in van Frankrijk. 1939 en eindigden in 1945. vooral het laatste jaar. Ik Door Julian van den kon niet naar school want berg klas 1VA alle scholen waren bezet Wat vind jij? Het is ontstaan toen Adolf door het Duitse leger. Even voorstellen Hitler de verkiezingen had gewonnen in 1933 in Duits- Ik vind het niet normaal Hoe ging het na de oor- als je zo een verkiezing Hallo, ik ben de oma log? land, en aan de macht wint en er slechte bedoe- van Julian. Ik heet Ook niet zo goed na de kwam daar. Hij beloofde lingen mee hebt. Roos maar, mijn he- oorlog werd mijn moeder het land dat ze allemaal le naam is Rosa aria heel erg ziek ze kreeg een werk kregen en geld, maar ik ben 83 jaar oud en hersenbloeding en rakte hij liet expres iedereen in Kun je van het verleden woon in Amsterdam. verlamd aan een kant. Ik wapen, tanks, en gevechts- leren? Mijn hobby is lezen kon daardoor niet naar vliegtuigen-fabrieken wer- en ik heb tien klein- school want ik moest mijn ken. In 1938 was het zo ver kinderen. moeder verzorgen en het de oorlog begon hij ver- Ja, natuurlijk kan je van huis houden. overde Oostenrijk en delen het verleden leren want er naam? van Tsjecho-Slowakije. Ita- is veel gebeurd in het ver- Mijn hele naam is Ro- Heb je broers of zussen? lië had besloten om mee leden waar je nu op kan samaria maar het word Ja, 2 broers die heten met Hitler te gaan doen. Ze letten zodat het niet nog is afgekort met Roos. Hein en Peter die zijn al veroverden samen het mid- gebeurd. overleden en een zus Tru- dellandse zeegebied en een Hoe was je schooltijd? die die leeft nog wel maar stuk van noord Afrika. Ook Heel erg leuk maar ik is blind en doof. Ze zijn Japan ging mee doen ze Zal er nooit meer oorlog ben niet zo lang naar allemaal ouder. vielen in 1937 China aan of wereldoorlog komen school geweest. zolang we het verleden niet vergeten? Hoe oud ben je? Waar en wanneer ben 83 jaar jong Interessante infor- je geboren? matie: In 1927 in Duisburg, dat Er kan altijd nog een oor- is een stad in Duitsland.  Geef hier interessan- log uitbreken dat weet je te informatie. nooit zeker, maar we kun- Wat was of is je lievelings  Geef hier interessan- nen alles er aan doen om droom? te informatie. het te voorkomen. Ik wou iets in de mode doen kleding maken maar  Geef hier interessan- dat kon niet vanwege de te informatie. oorlog.  Geef hier interessan- te informatie. Wat zijn je hobby’s? Lezen en breien. Hoe was het in de oorlog? Niet goed en heel eng
  • 2. Pagina 2 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Een interview met oma Baboeska gen werd gezet en daar vroeger zo nu vinden om heen stonden alle- wij dat niet prettig. maal mensen om heen. En die mevrouw werd Hadden u ouders vroe- op de wagen kaal ge- ger werk? schoren. De vrouw huil- de niet maar keek droe- Ja, allen mijn vader had vig en Baboeska moest werk omdat het in die huilen. De vrouw werd tijd altijd zo was dat de kaal geschoren omdat vrouw in huis nooit Door Diana de Hollander zij met een Duitser om werkte. Nou mijn va- klas 1va ging. En dat was voor der werkte vroeger in “wij gingen vroeger de bevrijding en nu een kolen fabriek en dat altijd naar een badhuis waar heel veel arme Naam: Baboeska Teutscher stukje over de bevrij- vond ik altijd heel leuk mensen kwamen.” Leeftijd: 70 ding. Met de bevrijding omdat ik vaak mee Woont in :Almere Haven gooide alle helpers mocht naar de fabriek. brood naar benden toen Waar heeft u gewoond? klom Baboeska op het Moest u veel in het dak om het brood van huishouden doen? Amsterdam, Krommenie, de daken te halen want Zaandam, Almere het brood bleef op de Ja, ik moest de aardap- daken liggen dus klom pelen schillen en de Met hoeveel kinderen was iedereen. schoenen poetsen en u vroeger thuis? ook veel de was doen. Hadden jullie vroeger Met 5 kinderen veel eten thuis? Moest u al snel voor u zelf zorgen? Hoe was het om in de tijd Nee, dat niet zo als nu. van de oorlog te leven? Want we kregen een Ja, al heel vroeg want keer per week vlees. En mijn moeder werd heel Nou met de bevrijding van als je dan altijd tussen ziek toen ik 8 jaar was de oorlog heb ik 2 dingen de middag thuis kwam en toen ik 12 jaar was beleefd iets naars en ook kregen we altijd Cacao overleed mijn moeder. prettigs, een naar ding is en suiker op ons brood dat ik zag dat er een dat vonden we heerlijk. Hoe had u het op Kaalgeschoren moffenmeiden mevrouw op een wa- school? Hadden jullie vroeger een douche? Ja, ik had het heel erg naar mijn zin op school. Nee, wij gingen vroeger altijd naar een badhuis Had u veel vriendinne- waar heel veel arme tje? mensen kwamen. In het badhuis mocht je Ja, ik had genoeg vrien- altijd maar 20 min dinnetjes ze waren heel douche want dan klop- lief voor mij. te er weer een andere vrouw boos op de deur Kreeg u vroeger zak- schiet nou toch eens geld? op. En je moest met jongen en meisjes door Nee, nooit me ouders elkaar douche dat was vonden dat ik dat niet nodig had.
  • 3. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 3 Geboren voor de 2e wereldoorlog Gemaakt door: Niels Marsman, klas 1VA Inleiding: Na de Mulo is ze gaan Naam: Els Egberts Ze ging vaak buiten spelen werken op kantoor. Leeftijd: 71 jaar met vrienden B.V. knikkeren, Toen ging ze trouwen Hobby: Atletiek touwtje springen, diabolo. met Gerard Looman Ze speelden heel veel buiten, en kreeg ze een doch- Huisdier: Kat (Trixy) want in die tijd was er nog ter Nicole. geen computer. (mijn moeder). Na de Oma is twee jaar voor de 2e geboorte is ze gestopt wereldoorlog geboren, op 8 met werken om voor november 1938. 8 Jaar is ze Zondags ging ze vaak met haar dochter te zor- enig kind geweest, daarna haar ouders en broertje wan- gen. Ze heeft een hele kreeg ze een broertje, die twee delen of fietsen in het park, fijne jeugd gehad. jaar na de oorlog geboren is. want haar ouders hadden nog geen auto. Haar ouders heetten Wim en Geesje en haar broer heet In die tijd hadden ze Joost. Haar ouders zijn inmid- nog geen computers, Ze heeft ook op atletiek geze- dels overleden. Ze heeft tij- dus speelden ze toen ten. De club heette ―Sagitta‖ dens haar jeugd op een flat op meer buiten dan de op het Olympiaplein in Am- de Bos en Lommerweg in Am- jeugd van tegenwoor- sterdam. Kogelstoten was sterdam gewoond. dig. Ook was er nog haar favoriete onderdeel. bijna geen TV en zeker niet de hele dag een Tijdens de oorlog, als er ge- Ze is het meest op vakantie kinderprogramma. In vaar dreigde ging het lucht- naar Texel geweest, want haar die tijd hadden ze ook alarm af, dan gingen ze met tante had daar een huisje in nog geen auto, dus alle buren uit de flat naar de de duinen bij badplaats de deden ze veel per box, dat is een ruimte onder Koog, op het kampeerterrein. trein, bus fiets etc. de flat, totdat het gevaar Ze ging dan met haar ouders Ook gingen ze vaak geweken was. en broer met bagage, visnet- binnen Nederland op ten enz. met de trein, boot en vakantie en niet zoals bus ernaar toe. tegenwoordig Ze heeft 6 jaar op de lagere Ook zijn ze een keer naar Put- veel naar het buiten- school gezeten. Deze school ten op de Veluwe op vakantie land op vakantie heette de Fred. van Eeden- geweest. wordt gegaan. school. Ze is in de 5e klas op schoolreisje naar Ede geweest en in de 6e klas naar Fries- Na de lagere school ging ze land. Ze gingen dan tripjes naar de Mulo (te maken naar musea, fietsen en vergelijken met de wandelen. Mavo van nu). Daar heeft ze 4 jaar opgezeten. Haar Ze had veel vrienden en beste vriendin Loes vriendinnen. Haar beste ging ook naar die vriendin heette Loes en ze had school. ook een vriend Cor de Wit, die met haar wilde trouwen. Hij had als bijnaam kersenpit.
  • 4. Pagina 4 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 “Ik ben opgegroeid in Zutphen “ Door Valerie Jansen 1va Ik heb het over meneer Jansen, mijn opa . Vraag 5: Wat voor kleding had maar 2 kanalen. En geen af- Geboren: 15 juli 1940 . u vroeger aan? standsbediening. Nu heb je wel Opgegroeid: In Zutphen . een afstandsbediening, en meer Leeftijd: 70 jaar . Ik moest op school een uniform dan 100 zenders! aan. Nu mag je dat zelf weten Het is in een Ik-vorm geschreven . volgens mij? Vraag 9: Waren er ook auto’s? Verder had je door de weeks Vraag 1: Hoe was uw opvoeding vroe- kleding en Zondagse kleding De auto‘s waren echt een stuk ger? voor de kerk. Zoals ik net al zei, langzamer. moest je iedere zondag naar de Wij hadden de grootste auto van Vroeger. Was alles anders. Heel anders kerk en nette kleren aan. de straat. Dus veel mensen kwa- dan nu. Ik ben opgegroeid in Zutphen. Ik men je auto bewonderen! heb 4 broers en ik had een vader en moe- Vraag 6: De oorlog? U leefde De auto‘s waren heel simpel. Je der. toch ook in de oorlog? waren ook geen gordels. We waren met zijn zevenen. Best wel veel. Verder moest je elke zondag naar de Ja, dat heb ik ook meegemaakt. kerk. In die tijd hoorde dat. Nu is dat an- Het was een afschuwelijke tijd! Vraag 10: En wat deed u met va- ders. Jij (Valerie) gaat toch ook niet elke Er hebben Duitser bij ons in de kantie? zondag naar de kerk ? kelder geschuild! Ja, ik was toen Ik heb ook in de 2e oorlog geleefd . Dat een jaar of 6. Maar wat ik me We hadden niet heel veel geld, was echt niet fijn. Ondanks dat ik een nog goed herinnerde was dat die dus waarom zou je je geld verspil- Nederlander ben met blond haar en blau- Duitsers dus in mijn kelder za- len aan vakantie! In de vakantie we ogen! Je hoorde geweren en mensen ten en ik stond bij de trap en dat ging ik en mijn broers buiten spe- schreeuwen, heel eng om aan te zien! ze heel snel de trap op donderde len, en ik verzamelde dieren. Ik en mij voorbij liepen met hun haalde ook kattenkwaad uit! Ik Vraag 2: Zat u ook op een school? geweren in handen. Heel in- heb weleens poep naar iemand drukwekkend! naar binnen in de auto gegooid, Ja, ik zat ook op een school. Ook dat was alleen hij had zijn raam open. En weer heel anders dan nu. Toen waren de had hij mij de hele tijd gevolgd leraren en leraressen veel strenger. Als je Vraag 7: Wat aten jullie vroe- met de auto om mij te pakken. niet luisterde werd je gewoon aan je oor ger? getrokken, of je kreeg een tik op je vin- gers. Nu mag dat zelfs niet meer. Maar op Wij aten meestal aardepels school ging erg goed. Mijn broers en ik groenten vlees. En op zondag konden allemaal heel goed leren! Ik heb wat uitgebreider. Wat mijn zelf het Gymnasium gedaan. Toen ben ik moeder vaak deed is bankman geworden, ik werkte bij de ABN fruit wekken, dan beleeft -AMRO bank. En kwam daar heel er het langer goed. Toen kon je hoog. niet zo even naar de Mac Do- nald, of even Vraag 3: Zat u ook op een sport? Chinees halen. Dat was er Jaa, ik moest even nadenken. Ja, ik zat niet. op voetbal. En later deed ik judo. Hoe dat was weet ik niet meer precies. Vraag 8: Had Excuses. u een televi- sie? Vraag 4: En was er ook speelgoed in die tijd? Wij hadden toen de televi- Dat maakte je zelf, hahaha. Een voetbal. sie uit was, al Dat was het. Ondanks dat er zo weinig snel een televi- (niets) speelgoed was moest je je toch sie. Maar dat vermaken. Dan ging je voetballen met was wel zwart- vrienden. Of kattenkwaad uithalen!!! wit. En je had Zutphen 1945
  • 5. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 5 Was het moeilijk in de oorlog? Door Rowin kisjes 1va Naam : Corrie Kisjes Was het moeilijk in de oorlog? Nou voor mij in me familie viel het mee ik werd goed verzorgd. Hadden u ouders een baan? Ja, mijn vader had een baan, en verdiende goed. Woonde u goed onderdak? Ja, ik had een huis waar ik met me broers en zussen en ouders in woonden. U vrienden woonden die ook goed onderdak ? mijn vriendin moest schuilen in de oorlog ei had het niet zo als mij Oorlog OMA JANSEN-COUWENBERGH Door Michelle van vliet 1va Ik woonde in een goed huis , er zaten ook wel eens mensen bij ons verschuilt. Wij hadden een soort zolder waar iets onder zat Hoe oud bent u? ging ik met de trein en bus van verschuilt . En als de Duitsers 72 jaar Oude bos naar Breda dan kwamen zaten hun altijd Waar bent u geboren? goed en warm verstopt . Het wa- Waar woont u? ren meestal gezellige mensen en Waalwijk (Noord-Brabant) Laren soms waren er kinderen bij dan Hoeveel kleinkinderen heeft u nu? Wanneer bent u geboren? was het gezellig , maar we moch- 1937, 19 oktober in laren Ik heb 6 kleinkinderen, 5 meisjes ten niet al te druk doen voor dat en 1 jongen en die jongen is je de Duitsers er achter kwamen . S Heeft u broers of zussen? broer Roy. ‗ochtends konden we gewoon lekker ontbijten . Als we maar Ja, 1 broer en 1 zus, 2 zusjes zijn over- Hoeveel kinderen heeft u zelf? rustig waren . Zodat niemand ons leden 5 kinderen, 1 meisje en 4 jongens kon horen . En avonds moesten Hoe waren uw ouders? we rustig in ons bed liggen want Mijn moeder was streng en mijn va- dan reden de Duitsers nog wel eens langs . Maar de mensen die der was heel lief waren ondergedoken zaten lekker Hoe was uw schooltijd? warm stil en rustig op de zolder . Leuk, we moesten veel leren, hadden veel vakken en we moesten op zater- Bij ons thuis zijn ze er nog nooit dag nog naar school. achter gekomen ;) daarom kwa- Moest u op jongen leeftijd al wer- men er ook vaak mensen bij ons . ken? Nou dit was bij interview made Ja, ik was 15 jaar toen ik van school af bij mij oma (L) ging en dan ging je werken. Ik werkte als telefoniste in Breda. Iedere dag
  • 6. Pagina 6 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 De jeugd van Peter Hoeboer Door Rick Hausiel 1va Goede dag meneer je rijk was een bal Hoi Hoe was de oor- Mogen wij u iets vragen over u log vroeger? jeugd? Niet heel erg er was Ja hoor een Duitse kazerne in onze straat In welk jaar bent u geboren? En een keer paaltje slingeren In 1938 Wat is paaltje slingeren? Waar woonde u vroeger? Dan heb je een lantarenpaal daar In Amsterdam mijn hele leven al Bind je een touw aan en draai je Hoe vaak bent u verhuisd? om de paal. Ongeveer 5x in de oorlog deden we dat ook een Keer stoot ik zo tegen die Woh dat is veel nog steeds in paal aan en bloed ik. Amsterdam? Er kamen op dat moment 3 Duit- Ja sers 2 soldaten en 1 officier Met hoeveel waren jullie in het En die aten druiven de officier gezin? vond mij zielig en gaaf mij de Mijn vader, moeder en 5 kinderen druiven Nog nooit druiven ge- Zijn alle kinderen er nog? zien of gegeten. Niet alle nog 2 Oké bedankt Wat is er gebeurt? Eerst kwam mijn broer ad een jaartje Dit was het interview met Later kwam mijn zusje Jopie daarna Peter. Hoe- Kwam kooitje die op zijn eerste jaar overleed Een half jaartje na kooitje kwam er nog een kooitje die de buik overleed Toen kwam ik. Hoe was school vroeger? Ja, zo als nu denk ik alles deed je sa- men Wij hadden wel banken voor 2 personen. In plaats van een tafeltje Hoe woonde jullie vroeger? In een huur huis met 3 kamers 1 huis- kamer 1 slaapkamer en de achterka- mer. In de huiskamer stond de keu- ken. Hoe zag je kamer eruit? We hadden geen eigen kamer Waar spelden jullie mee? Ja de meisjes met een hoepel of een springtouw. En de jongens met een knikkers of als
  • 7. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 7 “In de oorlog zat ik in Wageningen” Door Rachelle Roeberts 1VA Hoe heet u? Conelis Koppius. daar liepen ook Duitse wachters we mochten er ei- Waar bent u geboren? genlijk niet overheen maar Amsterdam. ik wel. Ik was beste maatjes met die soldaten. Altijd als Hoe oud bent u? ik daar langs kwam kreeg ik 78 altijd brood & worst mee. Zo moest ik 20 km per dag lo- Wat voor jeugd had u? pen naar school en huis. Ik kon niet In de oorlog zat ik in Wagenin- met de bus of fiets waren allemaal gen. Ik woonde tijdelijk bij me ingenomen door de Duitsers. Voor de tante en zat daar op school. Mijn oorlog slachtte de boeren hun dieren meester heette van der Berg. Ik ook voor eten maar die tijd mocht dat niet. Ik weet nog hoe de boer heette: Wageningen heeft had een kamer bij me tante waar een bijzondere rol ik sliep (was de bedoeling). Ik Opa Kappellveen. Ik kwam daar elke gespeeld in de keek altijd uit het raam ik zag dag om melk te halen en om klusjes Tweede Wereldoor- 100derd bommenwerpers en te doen daar kreeg ik vlees voor mee. log, en is de we- luchtgevechten van de Duitse Het was een spannende tijd. reldgeschiedenis luchtwaffe. ingegaan als de Mijn tante woonde vlakbij de Was u vroeger vaak op straat? stad waar op 5 mei landbouwhogeschool. Ik hielp Altijd gingen voetballen met me 1945 de capitulatie vrienden altijd met de zelfde jongens getekend werd. daar een boer en daar liepen Duitse wachters. was een leuk tijd. Ik wist wat er allemaal lag bij die boer ( kolen & brandstof ). Had u veel vrienden? Er liep een riviertje naast de Ja, een paar ik weet nog 1 naam: Free landbouwhogeschool hij was Coenters. 2meter breed er stond een hekje tussen in daar liep ik altijd over Hoe was u moeder vroeger? heen naar de andere kant. Ik Aardig, lief zo'n moeder zal iedereen dook daar altijd de stal in. Er lag wel willen hebben. Briketten die ik pikte van de Duitsers en dat gooide ik over het Hoe had u het thuis, moest u riviertje en stapelde dat op en veel doen? nam het mee naar me tante ik was helemaal zwart toen ik aan Nee, was er nooit ik was 16 jaar toen kwam. Ik pikte ook een schaap ik de Marine in ging was dus nooit thuis kwam soms wel eens langs. Wageningen, plaquette in de voor- van de Duitsers ik slachtte het malige Landbouwhogeschool schaap voor voedsel. Ander men- sen deden dat ook omdat de win- Had u broers/zusters? kels niks meer hadden dus je Ja, ik heb 1 zus die woont op Austra- lië.1 broer die woont op Tenerife Locatie moest pikken die tijd. Ik moest 5 km lopen naar school en ik in Nederland. Generaal Foulkesweg 1 op klompen door de sneeuw. 6703 BGWageningen (Wageningen) Ik kwam bij een logeer terrein Onthulling 2 juni 1946 Herdachte groep(en) – burgerslachtoffers Nederland – vervolgden Nederland
  • 8. Pagina 8 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 “Je mocht nooit schaatsen of zwemmen want dat vonden ze spelen met je leven” Door S.B. leeftijd: 12 klas: 1VA Naam: piet de ronde Leeftijd:79 jaar Piet was in de oorlog een 9 jarige jongen die het in huis leuk vond, alleen soms een beetje koud. Piet heeft zijn jeugd een beetje saai ge- en 14 jaar toen het was afgelopen dus ik was al wat vonden vroeger, want hij had geen speelgoed en ouder . woonde op een boerderij. maar piet had wel altijd Hoe was het bij u in huis? goed te eten omdat hij op en boerderij woonde. Piet woonde met 5 zussen en 4 broers in huis dus samen Ik huis was het redelijk, we hadden alleen nog een zaten ze met 12 mensen in een klein huis. elektra geen gas enzovoort. we zaten met 10 kin- deren in huis en een vader en een moeder alle kin- deren sliepen op zolder, ze hadden een scheiding Wat heeft u meegemaakt in de oorlog ? gemaakt op zolder dat de 5 jongens een helft hadden Ik woonde in die tijd nog in Culemborg ,in Culemborg en de 5meisjes een helft hadden . maar de huizen werden de treinen door vliegtuigen beschoten op een waren toen nog niet zo groot, het huis bestond uit afstand van ongeveer 20 meter. Daarom vluchtte ik on- een keuken en een huiskamer in een maar het was der een goederen trein daar konden ze me niet raken. klein uit een zolder en een normale slaapkamer daar Daarna werd ik weggehaald bij mijn vader omdat het sliepen de ouders. In de winter was het vooral heel allemaal te gevaarlijk voor me was ook al was ik bij ie- koud en anders ook want als je naar de wc moest je mand anders ondergedoken. toen ik bij mijn vader weg helemaal naar de andere kant lopen en daar is het was gehaald ging ik rond zwerven en ging ik altijd achter altijd heel koud want in die tijd hadden wij nog geen een dikke paal staan, en als de vliegtuigen aan het wc die apart in een kamertje was. tussen de 10 schieten waren dan vlogen de kogels om mijn oren. Mijn broers en zussen was er bijna nooit ruzie want we vader had een bode dienst met een paard en een wa- moesten het wel doen met zijn allen, met het eten gen, dat paard sloeg vaak op hol en dan naar 3 kilome- aten we elke avond wat anders maar we hadden wel ter kwam hij pas tot stilstand, er zat ook een rem op de een vast schema want elke week aten we sowieso wagen dus was het te zwaar voor het paard. pasta en meestal aten we aardappels soms had je veel en soms want minder want je moest het allemaal delen met zijn allen. Hoe was u jeugd? Mijn jeugd Vroeger had ik niet zoveel te doen want ik woonde op Ik ben geboren in Breda. Daar was mijn jeugd heel een boerderij heel afgelegen van de stad. Vroeger leuk, ik woonde op een pleintje en daar was het altijd woonde ik in de Betuwe in de plaats Beusichem . De heel gezellig. daarna ging ik in Dordrecht wonen en familie de ronde gereformeerd dat is een godsdienst dus daar was het wat minder leuk omdat ik daar nog nie- dan mocht je nooit schaatsen of zwemmen want dat mand kenden. Mijn jeugd is nu heel leuk, nu woon ik vonden ze spelen met je leven. Nu woon ik in Almere. in Almere dat is wel leuk maar ik vond het in Breda Op school vond ik het heel leuk ik had daar goede vrien- toch leuker. Vroeger had je nog geen leuk speelgoed den en vriendinnen en als ik op school zat was ik ook want dat moest je zelf maken, nu in deze tijd heb je niet hele dagen thuis want dat vond ik een beetje saai, ik gewoon een speelgoed winkel en kan je daar speel- heb 8 en een half jaar op school gezeten, omdat er geen goed kopen. Nu zit ik op school ik heb maar 8 jaar op vervoer en geen geld was voor naar een hogere school de basis school gezeten en nu zit ik op het middelba- te gaan. Nu praten de mensen over de hang jongeren re onderwijs op vmbo . maar dat hadden wij 70 jaar geleden ook al dan zaten ze even op die plek en dan weer op een andere plek om Dit was mijn interview over :piet de ronde in zijn jeugd mensen te plagen. Ik was 9 jaar toen de oorlog begon van vroeger.
  • 9. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 9 Het interview over Marinna Gerrits. Door: Célia Hubert Klas 1va man Koen een varken halen, die setje was voor door de weeks voor moesten ze zelf slachten. Ze wilden school + de schoenen. Ik houd dit interview met natuurlijk genoeg vlees hebben. En het andere paar was voor zon- Marina Gerrits. Helaas is Maar dat deden ze stiekem dat dags voor de kerk die waren wel Marina Gerrits overle- slachten, maar jammer genoeg netter. Op de nonnen school den, maar de dochter van werkte dat niet toen ze het varken mocht Marinna geen nagellak of Marina weet een heleboel wilden slachten kwamen net de make-up of sieraden dragen om- over haar eigen moeder Duitsers langs en ja toen moesten ze dat dat te sjiek was voor de non- van vroeger dus daar een paar weken de gevangenis in. nen. Ze gingen twee x naar de kerk haal ik de informatie van- Dat was in Haarlem. Maar gelukkig toen op zondag ochtend en mid- daan. mochten ze wel terug naar huis. dag. Ze gingen ook 6 keer per week naar school Op maandag, Marina Gerrits is geboren in Toen op 22 mei kreeg Marinna een dinsdag, woensdag, donderdag, de Lepelstraat in Amsterdam. zusje en zij heette Mornelina. De vrijdag en zaterdag. De straat waar in Marina tante van Marinna en heel veel an- woonde werd later één van de dere mensen konden heel weinig Later. Toen Marinna 16 was leerde Jodenwijken in de oorlog. eten en dingen kopen. Dat kwam ze Jan kennen. Toen Marinna 23 Rond de Jodenwijken werden door geen geld of dat het niet mocht was ging ze met Jan trouwen. En hekken geplaatst. Hitler stopte van de Duitsers. Marinna ging bijna in het zelfde jaar kregen ze hun ze in de wijken, voor hem nooit op vakantie ze hadden te wei- auto. Later gingen ze in Amster- maakte niet uit waar ze gingen nig geld om op vakantie te gaan. En dam wonen. Later toen Marinna wonen of ze nou in een huis of ze mochten ook heel vaak niet voor 24 was, in 1965, kreeg ze haar eer- buiten leefden. Gelukkig is hen was een dagje naar het strand al ste dochter. Zij heette Anna- Marina net verhuisd toen het een vakantie. Lekker zwemmen en Mieke. In 1969 kreeg ze haar 2de één van de Jodenwijken werd. zonnen. dochter. Zij heette Jacqueline. En Marina‘s vader heette Joop. in 1971 kreeg ze haar 3de en laat- Joop zorgde natuurlijk wel Toen Marinna naar de nonnen ste dochter en zij heette Corinne. voor genoeg eten. Hij wist zo school ging hadden ze niet genoeg Ze hadden een bedrijf dat bedrijf zijn plekjes, zoals in Noord- geld om kleren en schoenen te ko- hadden ze over genomen van de Holland. Daar kocht hij pen. vader van Jan. Dat bedrijf was een meestal aardappelen maar een Marinna had maar twee paar schoe- groente kwekerij. Met hun bedrijf keer ging hij met zijn buur- nen en twee setjes kleren. Het eerste gingen ze 6 keer per dag werken. Maar gelukkig gingen ze op zon- dag wel leuke dingen doen met hun dochter. De oudste dochter ging in 1985 het huis uit en ging trouwen met Gerard. Later ging de 2de dochter het huis uit dat was in 1989. En daarna ging het 3de dochter het huis uit, dat was in 1997. En ging trouwen. Daarna bleef Marinna helemaal alleen. Want Jan was overleden in 1996 door een hartstilstand. Marinna kreeg problemen met haar longen en in 2006 is ze overleden. Dit is geschreven door Célia Hu- bert. Ik heb de informatie van de 2de dochter van Marinna.
  • 10. Pagina 10 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Ik was 10 jaar toen de oorlog uitbrak Door Kiara klas 1VA Mijn oma heet Greet. Mijn oma is de moeder Hoe was het nog voor de oorlog? van mijn vader. Zij had het vroeger erg arm. Ze had net veel te eten. Toen ze 10 jaar oud was We hadden het ook toen heel arm en als mijn familie brak de oorlog uit. Dat was erg spannend voor kwam, ik was toen zes jaar, kreeg ik altijd 1 cent en haar. Ze werd toen ook op haar rug geslagen kon ik snoep kopen. Dan was ik heel blij want toen met een geweer, door een Duitser, en al haar kreeg je nooit geld van je ouders. broers moesten onderduiken, de jongste broer Mijn oma had niet veel geld, en ik heb gewoon ge- werd mee genomen tijdens een inval. noeg geld. Toen mijn oma 10 jaar was er veel oorlog, Hoe heet u? en dat was erg eng! Hier in Almere is er niets om bang voor te zijn. Ik heet Greet Hoe oud bent u? Ik ben 81. Wanneer bent u geboren? Ik ben op 15 mei 1929 geboren. Hoe was het in de oorlog? Ik was 10 jaar toen de oorlog uitbrak. We hadden erg weinig te eten. Ik had 5 broers, die moesten allemaal onderduiken. Mijn jongste broer werd meegenomen tij- dens een inval. Die werd opgepikt. De Duitsers bezette de kerk. En alle mannen die in de kerk waren moesten mee. Alle mannen stonden in een rij om afgevoerd te worden. Toen moest ik van mijn moeder een zakje brood brengen naar mijn broer. Toen werd ik door een Duitser met een geweer op mijn rug geslagen, want ik mocht niet Een TE jonge soldaat die van angst gewoon in zijn naar mijn broer toe. Een andere Duitser heeft het brood broek heeft geplast, hier is de staat van het Duitse aangenomen, en naar mijn broer gebracht. Er waren ook leger wel te zien ! lieve Duitsers.
  • 11. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 11 Mijn opa een kind uit de oorlog De oorlog duurde van 1940 tot 1945. Wat is u geboortedatum? Door Elisa Hehuwat klas 1va Mijn geboortedatum is 05-04-1936 Kon u toen wel naar school toe? Mijn opa kan je zien als een Hoe was u jeugd vroeger? Nee, ik kon niet naar school toe. hele aardige lange man met Mijn jeugd vroeger was heel leuk een bril. Hij is geboren in mijn ouders hebben goed hun best Waarom kon u niet naar gedaan voor mij. school toe? Weesp en woont nu in Bussum Omdat de Duitsers de hele school al een best wel lange tijd. Ik Op welke school heeft u vroe- in beslag hadden genomen. heb dit interview met hem ge- ger gezeten? houden omdat ik wat meer Ik heb vroeger op de broederschool Was u dan niet bang? over zijn jeugd wilde weten en gezeten dat was een katholieke Ik was best wel bang ja. hij er altijd een heel verhaal school mee kan maken en dat vond ik Waarom namen de Duitsers Vond u het op die school leuk? u school in beslag? wel leuk. Daar maakten ze een kantoor van. Nee, ik vond het niet zo leuk op die school. Wat bent u naam? Wat deden ze daar in dat kan- Mijn officiële naam is Johan- Waarom vond u het niet zo toor? nes Hermanus Dassen maar leuk op die school? Meestal sloten ze daar joden op iedereen noemt mij nu Her- Omdat de broeders heel streng wa- ( dus het was een soort gevange- man Dassen ren. nis) Van wie heeft u die naam? Hoezo waren ze streng dan? Had u in de oorlog dan geen Die naam kwam van mijn va- Nou als ik iets niet snapte dan lieten honger? der ze me gewoon zitten. En dat hebben Ik had hele erge honger. ze 3 jaar lang gedaan. Hoe kan dat? Kreeg u dan niets te eten? Nou vroeger werd je als je een Wat vond u er van dat u steeds Nee, er was niets behalve bloem- jongen was naar je vader ge- bleef zitten? bollen en die aten wij op. noemd en als je een meisje Dat vond ik niet zo leuk want door- was werd je naar je moeder dat ik bleef zitten kwam ik steeds bij Vond u dat niet vies? genoemd. jongeren kinderen in de klas te zit- Jawel, maar ik moest toch wat ten. eten. Is dat nu nog zo? Nee, nu kiezen we onze eigen Werd u wel eens gepest? Heeft u in de oorlog ook wel namen. Ja, ik werd wel eens gepest. eens wat stouts gedaan? Ik heb vroeger wel eens aardap- Hoe oud bent u nu? Wanneer werd u gepest? pels gestolen uit de kelder van de Ik ben nu 74 jaar Toen iedereen merkte dat ik steeds Duitsers. bij jongeren kinderen in de klas Uit hoeveel kinderen ont- kwam. Werden u ouders dan niet stond u gezin? boos op u? Mijn gezin ontstond uit 7 kin- Heeft u wel eens de oorlog Ja, mijn ouders werden heel boos deren waar ik de oudste van meegemaakt? mijn vader vertelde mij dat als een was. Duitser mijn betrapt had dat hij Ja, ik heb wel eens de oorlog meege- mij wel dood had kunnen schie- Vond u het leuk om de maakt ten. oudste te zijn? Nee, dat vond ik niet leuk Wanneer was de oorlog begon- want je moet dan weer het nen? Vervolg volgende pagina—> goede voorbeeld geven.
  • 12. Pagina 12 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Ja, in 1995 ben ik aan mijn hart geope- reerd, gelukkig is het allemaal goed gegaan. En hoe gaat het nu met u? Met mij gaat het heel goed. Bent u gelukkig? Ja, ik ben wel gelukkig. Nou bedankt voor dit interview. Nou jij ook bedankt. Ik vond het heel gezellig nou ik ook. Wat gebeurde er na de oorlog? Naar de oorlog moest ik naar de BIEZELINGE Met hoeveel jongens zat u in de klas? Tussen de 35/40 jongens. Dagelijks leven van een bakkers- gezin, Heeft u vroeger wel eens iets gebroken? 1943-1944 Ja, ik ben wel eens uit de boom gevallen en toen ‘Zonder bon kreeg je niets heb ik mijn arm gebroken. Hoelang heeft u op school gezeten? ‘Ook na het uitbreken van de Tweede We- Tot mijn 14e daarna moest ik werken van mijn ou- reldoorlog stond mijn vader elke dag voor ders. dag en dauw op om brood te bakken en dreef mijn moeder de winkel’, aldus bak- Waarom moest u al zo vroeg werken? kers dochter Mavo Smallegange bijna vijf- Omdat ik de oudste in het gezin was. tig jaar later. De familie Smallegange woonde en werkte op het Marktplein in het Heeft u zelf ook kinderen? centrum van Biezelinge, tijdens de oorlog Ja, ik heb 4 kinderen 3 meisjes en 1 jongen. een klein dorpje met tegen de duizend in- woners. Mavo Smallegange: ‘Naast brood, Woont u samen met u vrouw in 1 huis? verkochten wij alles wat je maar bedenken Nee, ik woon samen met mij zoon (jouw oom) in 1 kon. De hele winkel stond propvol. huis mijn vrouw (jouw oma) is in 1989 al overleden. Mijn vader begon altijd al om vier uur te Hoe heet u zoon? bakken, bijgestaan door een jongen uit Den Die heet net als mijn Herman Dassen. Haag, die bij ons was ondergedoken. Be- halve voor het dorp en voor de boeren uit Hoe heten u dochters? de omgeving bakte mijn vader extra brood Die heette Greet, Brigitta en Marjolein. voor joodse onderduikers, die op boerderij- en in de buurt zaten. Een organisatie zorg- Hoe oud zijn u kinderen? de er voor dat zakken vol broden ‘s mor- Greet is 47, Brigitta is 45 en jouw mama is 44 jaar gens vroeg opgehaald en verspreid werden. en Herman is 40 Al in mei 1940 ging brood op de bon en kregen de mensen niet meer dan tweedui- Heeft u ook kleinkinderen? zend gram brood per week. Begin 1942 Ja, Greet heeft 2 dochters Samantha en Priscilla, werd het rantsoen op achttienhonderd gram Brigitta heeft ook twee dochter Angy en Sharon en gezet. Veel mensen probeerden aan extra jouw moeder heeft 1 kind en dat ben jij dan. brood te komen door op het boerenland in Bent u wel eens geopereerd?
  • 13. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 13 de omgeving achtergebleven graankorrels te ra- pen. Deze werden naar de molenaar gebracht om ze tot bloem te vermalen. In kleine zakjes gaven Ik had een houten hoepel en stelten. de mensen het bloem aan mijn vader om er brood Door Koen van der Pol Klas 1VA van te laten maken. De één had een wit zakje, de Interview opa van der Pol. Opa is 89 jaar en woont tij- ander een gestreept of een delijk in een revalidatiehuis. Het is de enige opa die we geruit zakje. Ik zie ze nog bij ons in de bakkerij nog hebben. Het is de vader van mijn vader. Hij maakt liggen. Wat mijn vader ook deed was oude bro- altijd heel veel grapjes en hij vindt het leuk als we ko- den in de lengte doorsnijden en in de oven uitdro- men. gen. Dit gedroogde brood was bestemd voor de Wat voor sport deed u vroeger? mannen die in Duitsland moesten werken en Opa deed niet aan sport. kwam via het Rode Kruis in de Duitse werkkam- pen terecht. Wat deed u dan? Nadat Walcheren in oktober 1944 door de gealli- Ik speelde toneel en ik zong in de kerk. eerden onder water was gezet, stroomde Biezelin- Waar ging u naar school? ge helemaal vol met evacuees. In de winkel werd het erg druk. Ik ging niet meer naar school en Ik ging naar de dorps school moest elke dag in de winkel helpen. Voor elk We scheven met inkt product moest een bon ingeleverd worden. Een Ik ging op klompen naar school. bon voor één ons zout of een bon voor een stuk surrogaatzeep. Ik moest het op de gram afwegen. Wat had u voor speel goed? Vreselijk was dat. Ik morste wel eens of gaf te- Ik had een houten hoepel en stelten. We speelden veel veel en dan kwamen we niet uit met wat we in buiten. Er was geen TV, computer, telefoon, radio of DS. voorraad hadden. Het gebeurde regelmatig dat, ik We hadden geen stroom. Ook geen riool. De WC was bo- noem maar wat, het zout op was. Ik weet nog ven de sloot. heel goed dat ik een keer in de winkel stond en dat iemand zijn bon was kwijtgeraakt. Er brak Wat deed u vader voor werk? grote paniek uit, want zonder bon kreeg je niets Hij werkte voor een boer. Na schooltijd moest ik altijd en je had al zo weinig te eten in die tijd. Wij mee helpen. Ik ben later bakker geworden. plakten de bonnen op speciale plakvellen en le- Had u broertjes en zusjes? verden deze in op het distributiekantoor. Ik had 2 broertjes,1is er in de oorlog dood gegaan door In ruil daarvoor kregen we rantsoenbonnen kinkhoest. waarmee we bij de grossier nieuwe producten Wat vond u vroeger lekker eten? konden halen. In die tijd was de klant geen ko- Vroeger was er alleen gewoon eten, macaroni, pizza, chi- ning. De mensen probeerden je gunstig te stem- nees, alleen aardappels, groente, en soms vlees. men om maar iets meer te krijgen. ’Eind oktober 1944 kwam het ook in Biezelinge tot gevechten. Had u veel kleren? De eerste granaat die op het dorp viel trof de bak- Naar school ging je met een korte broek met kniekousen. kerij, waarbij de vader van Mavo omkwam. Toen ik 16 jaar werd kreeg ik mij eerste lange broek. Mavo Smallegange heeft tot haar veertigste de Had u veel vrienden? bakkerij samen met een broer en haar moeder voortgezet. In de vroegere winkelruimte is nu een Ja, heel veel kinderen uit het dorp. Je speelde altijd met atelier gevestigd. elkaar. Wat deed u in de oorlog? Ik was 19 jaar en was een bakkersknecht. Van de Duitsers moest ik in Duitsland werken. Na anderhalf jaar mocht ik een zieke vriend naar Nederland terug brengen. Toen ben ik ondergedoken. Opa heeft er ook een klein verhalenboek over ge- schreven. Opa kan er altijd heel lang over vertel- len. Dit is het einde van mijn interview.
  • 14. Pagina 14 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Mijn oma’s kindertijden din heb ik na jaren weer ontmoet, maar die is helaas overleden. Door Moeijinga Bendanon 1VA Hoe had u het thuis, moest u veel doen? Ik moest heel hard werken kleren wassen, schoon- Ik hou dit interview met mijn oma die nu in maken en koken voor de mensen waar ik woonde. Suriname zit. Dit interview gaat over de kin- Mijn ouders zijn heel vroeg overleden. Ik had niet dertijden van mijn oma wat ze allemaal echt een leuke jeugd. heeft meegemaakt. Ik was er verbaasd over dat zij niet op een voorgezet school is ge- weest. Uit het interview blijkt dat zij heel Wat is het verschil tussen vroeger en nu? hard heeft moeten werken. Mijn oma is mijn Het was heel erg duur ze hadden niet veel geld en je held. verdienden ook niet veel met het werk wat je deed. Vroeger was er meer respect voor elkaar dan nu. Hoe oud bent u? Wat heeft u allemaal in die tijd gedaan? Ik ben 75 jaar oud Voor mensen werken en ze was schoonmaakster op een school. Ze moest heel veel voor mensen werken, want ze moest geld verdienen om te overleven sa- Wanneer bent u geboren? men met haar kinderen. Ze wilde dat haar Ik ben geboren op 18-04-1935 kinderen het beter zouden krijgen. Waar woonde u vroeger? Was u vroeger veel op straat? Ik woonde vroeger in allerlei delen van Suri- Nee. Ik moest werken voor de mensen waar ik bleef. name. Hoe was u moeder vroeger?Moest u veel Hoe was u school tijd? voor haar doen? Ik zat alleen op lagere school, omdat er niet genoeg geld was. want mijn ouders zijn Dat weet ik niet, want mijn moeder was al heel vroeg gestorven. vroeg overleden toen ik klein was. Wat heeft u vroeger allemaal geleerd? Ik heb van dit interview geleerd dat het Aardrijkskunde en Geschiedenis net zo als bij vroeger niet allemaal gemakkelijk was. En ons, maar dan dat er nu veel veranderd is, bijvoorbeeld dat er nu veel minder respect voor elkaar is. had ik alleen de Nederlandse en Surinaamse geschiedenis. Maar meer Nederlandse, omdat Suriname toen een kolonie was van Nederland. Had u heel veel vrienden en vriendin- nen? Op de lagere school had ze wel vriendinnen, maar toen ik klaar was met de lagere school had ik geen vriendinnen meer. Mijn vrienden en vriendinnen zijn nu mijn kinderen en klein kinderen. Mijn jeugdvrien-
  • 15. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 15 Bent u wel je eens blijven zitten? Ja gezakt voor mijn examen Was het vroeger denkt u makkelijker op school dan nu? Ik denk het niet. Ik denk ook dat ze vroeger heel veel strenger waren dan nu het geval is. Hoe heette uw beste vriend/vriendin? Ik weet nog dat het een tweeling was en dat een van de twee Bert heette maar de naam van zijn broer kan ik me niet meer her- inneren. Zat u vroeger ook op voet- bal? Ja, op voetbalvereniging SDW (Sterk Door Wilskracht) Mijn opa’s leven Hoe heette uw eerste vriendinnetje? Door Yoshua Tijssen Nou ik woonde niet in de buurt van school dus na school ging ik naar huis en daar had ik alleen vrien- Ik heb mijn opa geïnterviewd. Hij is de vader van mijn va- den der. Hij woont al zijn hele leven in Amsterdam. Mijn opa Was u een lievelingetje op school? heeft nog een jongere broer en twee oudere zussen. Hij is geboren helemaal aan het begin van de 2e wereldoorlog. Nou ik had een meester en daar kon ik niet mee op- schieten. Die meester heette meester Vos Hoe kwam dat? Hoe oud bent u?? Nou mijn zus zat ook bij hem in de klas en toen was Ik ben 70 jaar jong. er ook al gehannes. Dus die meester dacht daar heb Wat is uw volledige naam? je er weer een van Tijssen. Jacobus Johannes Nicolaas, roepnaam jaap. Waar stond uw school en bestaat hij nu nog? Welke basisschool heeft u gezeten? De school stond in de Zeehelden buurt in Amster- Israël Querido school. damsen nee het bestaat niet meer. Ik reed er pas nog langs en toen zag ik dat het gebouw er niet meer Maar ik was niet zo een goede leerling omdat ik nog te jong stond. was voor de ambachtsschool moest ik nog een jaar na het 7 e leer jaren vroeger waren er maar zes leerjaren dus ik moest naar het zevende leerjaar. Ik bedank u meneer voor het beantwoorden Wat wilde u vroeger worden? van mijn vragen! Dat weet ik eigenlijk niet meer. Bent u uiteindelijk geworden wat u altijd had willen worden? Nee, dus want ik weet niet meer wat ik vroeger had willen worden. Wat was uw vervolg opleiding? Na het 7e leerjaar eerst dus de ambachtsschool en daarna de UTS ( Uitgebreid Technische School)
  • 16. Pagina 16 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Interview met Bob van Leerdam (mijn Opa) Door Menno Leerdam klas 1VC Ik heb mijn opa Bob van Leerdam geïnterviewd. Hij is geboren op 16 mei 1937 en woonde in Halfweg. Dit is een plaatsje tussen Amsterdam en Haarlem. Hij woont nu in Amsterdam. Met wat voor soort speelgoed speelde u vroeger? Vroeger was er alleen maar houten speelgoed ik had een blokkendoos. En mijn broer had een houten vrachtwagen. En we hoepelden veel. Je rende dan achter een ring aan. Wat voor sport deed u? Vroeger was je lid van de jeugdbeweging via de kerk en daar ging je schaken en je zat vroeger bij de padvinderij. Hier deed je dingen veel buiten, b.v. hutten bouwen. Hoe was het op school? Je las heel veel leesboekjes en borden van Aap Noot Mies Wim Zus Jet enz. en heel veel handwerk. En we hadden ook geschiedenis. Vroeger was er veel meer handenarbeid. En je schreef met een leitje en een griffel een pen bestond nog niet. Je schreef met inkt en een kroontjespen. En een rekenmachi- ne bestond nog niet je deed alles uit het hoofd. Bent u streng opgevoed? Je werd vroeger heel streng opgevoed en er was de 2e wereldoorlog en er was angst en je moest leven zoals de rooms katholieke kerk het voorschreef. Had u vroeger thuis een auto? In 1947 was mijn vader de eerste die in de straat een auto had. Dat was een Ford Perfect je had vroe- ger altijd de fiets of de tram en ander verkeer bestond er nog niet. Ik maakte zelf een fiets van meer- dere oude fietsen. Hoeveel broers en zussen had u? 3 broers en 4 zussen en daarom werd je streng opgevoed iedereen had een eigen taak iedere week. Zat u met veel kinderen in de klas? We hadden ongeveer 40 kinderen in de klas zitten. Zat u samen met meisjes in de klas? Ik zat op een gemengde katholieke school, maar meestal waren de klassen gescheiden, jongens apart en meisjes apart. Had u vroeger al een telefoon thuis?
  • 17. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 17 Ja, we kregen in de oorlog een telefoon, je moest naar Interview met Mevr. Reinderman de centrale bellen en die belde het nummer voor je. Na Door Ramona Lageman Klas: 1vc de oorlog kreeg je een draaitelefoon en kon je direct iemand bellen. Wat voor kleding droeg u? Altijd hetzelfde, een overhemd en een pull-over. Dit is Dit is een interview met mevr. Rein- een dunne trui en een pofbroek met lange kousen en derman zij is 84 jaar oud. Het is m’n de broek was tot op de knie. oma. Het over de tijd toen zij tiener was, ongeveer net zo oud als ons. Door deze interviews kunnen we het Ik vond het leuk op mijn opa te interviewen. Zo heb ik verschil zien van vroeger en nu. geleerd hoe opa zijn jeugd heeft doorgemaakt, vragen die ik anders niet zo snel had gesteld. Hoe was het eten, veel of weinig? (wat) Er was niet zoveel keus als nu, en ook niet al het buitenlandse eten wat je nu hebt. Je kreeg gewoon Hollandse groente en aardap- pelen. En misschien zondags een stukje vlees. En in de oorlog heb ik tulpenbollen en suikerbieten moeten eten. Had u broers of zussen? Ja, ik was de oudste dochter en ik had nog 2 zussen en 5 broers. Waar woonde u? Ik woonde in Amsterdam. Hoe ging het vroeger op school? Het was wel streng vroeger op school, die meester heb wel eens iemand op de vingers geslagen met een liniaal. Je ging vroeger ongeveer tot je 14 jaar naar de basisschool. En daarna moest ik gaan werken om geld te verdienen. Een deel van dat geld betaalde ik aan m´n ouders. Want die hadden zelf ook niet veel geld. (Zie volgende blz.)
  • 18. Wat voor verschillen de lessen had u? Mijn opa over zijn De gewone lessen, rekenen, taal, lezen, schrijven en handwerken. jeugd Dan leerde je hoe je breien en haken moet. Door Cynthia Bechai 1VC Ging u in uniform naar school? Hallo, ik ben Cynthia en ik ga mijn opa interviewen Nee, we hoefde niet in uniform naar school. over de jeugd Hoe was het eten vroeger toen je klein Deed u aan sport of weet u wat van de was? sport van vroeger? Lekker anders dan in Nederland Ik heb vroeger op een gymvereniging gezeten, en Hoe was het op school? ik zwom altijd erg veel. Het was leuk op school Heb je veel geleerd op school? Hoe oud was u toen? Ja en nee Ik was toen wel iets ouder dan jullie, ik denk een En wat vond je leuk aan school? jaar of 16. Leren Deed je aan sport? Ze moest vroeger hard werken maar had Er was bijna geen sport alleen speelden we slagbal wel een leuke jeugd en nu is zij gelukkig en rennen met 2 dochters en 3 klein kinderen. Hoe was het speelgoed vroeger? We speelden met speelgoed auto´s Vond je het leuk toen je klein was? Ja, iedereen vond het leuk toen je klein was Wat vind jij dat er veel is veranderd aan Ne- derland? Van alles is er veranderd Heb je het druk gehad in je jeugd? Ja, met mijn ouders helpen en alles Wanneer ben je jarig? 24 oktober 1967 Mijn jeugd is niet het zelfde als mijn opa, het was heel veel anders want vroeger was er bijna geen speelgoed enzo. Ik vin dat er nu veel beter is gewor- den.
  • 19. Interview met mevrouw Jansen 62 jaar oud. Door Manon Timmerman 1vc. 60+ wat is u naam? Hanneke Jansen. hoe oud bent u? ik ben 62 jaar oud. hoe was het vroeger op school? nou het was niet hoe jij op school zit het was veel zwaarder. de lessen waren anders. de leraren alles is een beetje verandert. wat was je lievelings vak? wiskunde want daar had ik een hele aardige leraar. hoe was het thuis? zwaar mijn moeder was ziek dus moest ik veel taken in het huis overnemen dus had ik eigenlijk haast nooit tijd om met mijn vrienden te tutten of zo iets. wat vond je van het interview ? ik vond het fijn . En blij dat ik mijn hart weer even kon luchten. en ik vond het leuk om jullie iets bij te brengen over vroeger. Ik ben geboren in 1936. Door Grietes Nanouchka Rappold klas 1vc ―ik ben geboren in 1936, dus toen de oorlog begon was ik fietst gedaan toen liet ze de radio expres vallen 4.Vlakbij onze straat was een school en die was afgezet door er zaten lampen binnen on en als ze kapot zijn prikkeldraad dus daar mochten we toen niet meer heen of lopen. dan hadden de Duitser er niks meer mee. Din- In de gaarkeuken in de school mochten we wel komen. Daar gin- gen van koper moest je ook inleveren. Dat wil- gen ze koken en kregen we pap als we geen eten kregen of soep, len de Duitsers hebben zodat ze kogels kunnen en dat soep en pap dat bewoog er zaten beesten in maaien. maken. Maar oma had die koperen bijl verstopt. Wurmen, toen mijn moeder dat zag gingen wij naar Drenthe. Tussen de kolen kist. Daar had ze de koperen Daar was wel eten. Toen gingen we met de bood naar van Am- bijl tussen gezet want daar kijken Duitsers niet. sterdam naar lemmeren van lemmer gingen we dan naar Dren- Alles van koper wouden ze hebben. the we gingen bij onze andere familie wonen. We hadden ook heel veel snel in die tijd en we hadden bijna helemaal geen kleren. Wij sliepen Paar keer heen en weer geweest. Want mijn broer had de voeten op stro zakken in Drenthe van het land. Luizen verbrand. Op school toen kwamen de vliegtuigen over in de heel vaak en schurft ook ziektes (onhygiënisch lucht toen moesten wij kinderen onder de school banken door. toestanden) S ‘nacht mochten we geen licht aan Naar de hal kruipen naar de uitgang. Want als de vliegtuigen doen als de vliegtuigen willen bombarderen als bombarderen had je kans om te vluchten vanuit de hal. Wij zijn alles zwart is kunnen ze niet bombarderen. Als een keer met de opa gingen we door de weilanden lopen want er ze licht is dan gingen ze bombarderen alle gor- was een vliegtuig neergestort. Gingen we kijken met onze opa.‖ dijnen docht doen enz. Mijn vader moest naar Duitsland als opa niet ging kwamen de Duitsers. Oma moest radio inleveren want anders wist je wat er Dank u wel voor de interview. ging gebeuren. De Duitsers Woude niet dat je dingen wat er ging gebeuren niet mochten weten. Toen had oma het achter op de
  • 20. Gemaakt door: Brittany Klas: 1VC Naam persoon: Mevr. Paap Leeftijd: 70 Heeft u vroeger een normale opvoeding gehad? Ja maar niet zoals het nu is. De kinderen worden nu veel vrijer opgevoed en dat was vroeger niet zo. Heeft u veel van de oorlog meegemaakt? Nee, gelukkig niet, maar ik heb wel mensen ge- Jazeker, ik heb ook heel veel gezien. Ik weet nog goed dat zien die werden geslagen. we moesten schuilen achter de trap. Dit was het interview van Mevr. Paap. Wat had u vroeger voor eten? Ik ben heel blij dat ik niet in de oorlog heb ge- We hadden tulpenbollen, aardappel, levertraan. We kregen leefd, maar nu want dat zou ik heel erg vinden. elke zondag een stukje vlees en mijn vader kreeg dan altijd het grootste stukje. Zat u op school in de oorlog? Nee in de oorlog niet daar was geen tijd voor, maar na de oorlog zat ik wel op school. Hadden ze vroeger ook tv series? Ja, maar toen was het heel kindvriendelijk toen hadden ze nog niet al die vecht dingen zoals nu. Had u moderne kleding voor in die tijd? Voor in die tijd wel ja, mijn moeder zorgde er altijd voor dat wij er goed uitzagen. Was u moeder streng? Ja, toen ik in de kinderwagen lag moest ik heel nodig plas- sen maar ik had een kleedje om me heen maar het was geen tijd om naar de wc te gaan en als ik in dat kleedje plaste kreeg ik een klap van mijn moeder. Moest u een uniform dragen? Op deze vraag heb ik geen duidelijk antwoord gekregen sor- ry. Hadden ze vroeger ook een tandarts en een dokter? Ja, maar dat was in die tijd heel duur omdat er maar een paar waren. Werd u vroeger met een zweep of riem geslagen?
  • 21. Het grote interview met mijn Opa en Door: Danielle Kool (13 jaar) klas 1VC Inleiding: Van het Groenhorst College hebben wij als klas de opdracht gekregen om ieder onze Opa en Oma te interviewen. Wat belangrijk hierbij is: wat deden toen zij de leeftijd hadden die ik nu heb. Ik heb hiervoor mijn Oma en Opa gebeld en gevraagd briek en hij vond dat echt heel zwaar werk. Mijn opa over vroeger. Zij vonden het leuk om hieraan mee heeft de oorlog van dichtbij meegemaakt. Er werd in te werken. Limburg veel gevochten maar er was wel genoeg te eten. Mijn opa had het vroeger lang niet zo leuk als wij nu hebben. Speelgoed hadden ze bij mijn opa niet. Er werd veel buiten gespeeld in de omgeving van het huis. Mijn opa lust net als mijn oma bijna Illegale pamfletten en brochures Tijdens de Duitse bezetting van Ne- derland werd op grote schaal verzet gepleegd en dat gebeurde op allerlei manieren. Eén daarvan was het ver- vaardigen en verspreiden van illegaal drukwerk, zoals kranten, pamfletten Interview van oma Maria: en brochures. Hierin werd vaak gerea- geerd op actuele gebeurtenissen. De Vroeger toen ze mijn leeftijd had vond ze deze din- publicaties riepen tegelijk ook op tot gen leuk om te doen: het plegen van verzet, of om geen gehoor te geven aan de bepalingen Mijn oma had geen vriendinnen maar wel huisdie- van de bezetters. ren dus ging ze die dieren verzorgen en haar moe- der helpen met het huishouden. Ze had koeien, geiten en kippen en toen kwam er een brand en toen hielden ze 1 kippie over die heette Tokkel en die at altijd met haar mee s ‘middags en s ‘avonds. Die kwam altijd bij je op schoot zitten en kwam naar je toe als je hem riep. Mijn oma vond gym het leukste vak op school, samen met zingen en hand- werken. In deze dingen was ze heel goed. Mijn oma vond het ook leuk om te dansen. In die tijd was er niet veel meer te doen. Toen mijn oma dertien was de oorlog net afgelopen. Er werd niet veel gevoch- ten waar mijn oma woonde, wel was er veel armoe- de en voedseltekort. Mijn oma lust bijna alles. Mijn oma is nu 76 jaar. En van opa Dolf: Mijn opa moest werken voor de oorlog en kreeg een beetje geld maar niet veel en het geld moest hij ook nog weggeven aan zijn moeder. Mijn opa komt uit een heel groot gezin en woonde in Limburg. Hij moest al op jonge leeftijd werken in de steenfa-
  • 22. Pagina 22 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Interview met mijn oma die geboren is in 1942. Door Jordy Gorseling klas 1VC Heb je nog broers en zussen? Ja, ik heb 2 zussen en 5 broers. Was het gezellig bij jullie thuis? Meestal wel, maar soms ook niet. Waarom was het soms dan niet gezellig? Soms had mijn vader door de strenge winter geen werk, want hij werkte op het land bij de boer. En als het dan hard vroor dan was er ook geen werk. En als er geen werk was, dan was er ook geen geld voor eten. Dan werd mijn moeder boos omdat mijn vader geen ander werk wilde zoeken en dan was er dus ook geen geld. Dan moest ik van mijn moeder naar de bakker en dan moest ik brood halen, maar omdat er geen geld was moest ik zeggen dat ze het maar op de bon moesten schrijven. Hadden jullie dan wel genoeg geld voor kleding met zoveel kinderen? Nee, wij kregen vroeger schoolkleding. Kreeg iedereen vroeger schoolkleding? Nee, dat was alleen voor de armen. Vond je dat dan niet erg? Ja, ik vond het vreselijk, want daardoor zag je duidelijk het verschil tussen arm en rijk. Maar er zaten ook wel voorde- len aan, want als je uit een arm gezin kwam dan mocht je gratis naar de overblijf. En daar kreeg je dan weer lekker eten en drinken. Moest je vroeger veel in huis helpen? Ja, want mijn moeder was ziek, ze had suikerziekte en daardoor was ze altijd moe. En omdat ik een meisje was mocht ik heel vaak niet naar school, dan moest ik mijn moeder helpen met het huishouden. Als je wel naar school mocht vond je dat dan leuk? Ja, meestal wel, maar mijn broers haalden nog weleens rottigheid uit op school en dan werden ze van school ge- stuurd en dan moest ik ook weer naar een andere school. Moesten je broers nooit in huis helpen? Nee, zij moesten mijn vader soms helpen op het land zodat ze weer extra geld hadden om alle dingen te betalen die op de bon waren gekocht. Wat is je leukste herinnering aan je jeugd? Ik had een vriendin die wel rijk was, en die nam mij soms een dagje mee om iets leuks te gaan doen. Dat moest dan wel stiekem, want mijn moeder mocht daar niets van we- ten.
  • 23. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 23 Me Moeder Hajrija Oorlog. In Bosnië Burger Oorlog. Door Isabella Avdic 1vc Me moeder was 34 Jaar. Ze wou naar der werk In de ochtend kwamen ze daar naar toe en bonkte ze kei- toe gaan Toe de oorlog begon. hard tegen de deur en zeiden we hebben Zvornik ver- overd. Een man zei dat elke jonge dood moet worden gemaakt want die gaat weer ervoor zorgen dat er kin- deren op de wereld komen. Ze werden gelukkig door een Me Moeder wou naar der werk gaan toen ze via goede soldaat naar huis gebracht. Toen hebben ze dode de radio hoorde dat onbekende soldaten naar mensen op straat gezien. Overal waren huizen kapot door Zvornik kwamen (De stad waar ze woonde). Ie- de bommen of in fik gestoken. Auto‘s kapot met men- dereen was bang. Haar moeder begon te huilen sen der in, dat ze mensen verbranden en dat ze mensen en trilde want ze kon niet meet lopen en zei in de sloot gooide doodde mensen. Ze hebben concentra- ―gaan jullie maar ik kan niet meer‖. Alleen ze tie kampen gemaakt en daarin werden mensen geplaats wisten niet waar naar toe. in een klein ruimten tot wel 100 mensen. Volgende dag Ze gingen lopend van huis weg naar het bos. zijn ze via de rivier naar Servië gegaan. Daar zijn ze 6 Haar broer had haar moeder met de auto iets maanden gebleven. Daar was het moeilijk want zonder verder naar een dorp gebracht. (Moeder 60 geld en eten kan je het niet overleven. In 1993 is me moe- Jaar). der naar Nederland gegaan. Anderhalf jaar wist ze niet Daar hebben ze de nacht doorgebracht. Volgen- of haar moeder en familie leefde of dood waren helemaal de dag zijn ze terug naar huis gegaan Sommige niets, pas eind 1993 heeft ze contact gekregen met haar buren zijn meegenomen door de Servische sol- zus en moeder. Toen hoorde ze dat haar moeder ook in daten. een vluchtelings kamp was. In Bosnië tijdens de oorlog Ze bleven nog een paar dagen in het huis ze had- sneeuwde het, het was koud er was geen verwarming den via de radio gehoord dat ze weer naar hun geen hout niks. werk moesten gaan. Me moeders zwager en 2 Me moeder kreeg een woning in Almere en zo kon ze me neefjes zijn naar hun werk gegaan. En ze kwa- moeder helpen met kleding geven. Sturen naar Bosnia men nooit meer terug. Ze hebben hun gemar- daarna heeft ze me vader ontmoet en heeft ze ons gekre- teld, Vast gehouden en daarna hebben ze hun gen. dood gemaakt en weggegooid. Over Haar Jeugd. Deze soldaten kwamen regelmatig van huis naar huis niemand mocht de deuren op slot doen. Ze Als me moeder de jeugd van haar vergelijkt met die van pakken hun met de handen op de hoofd weg van haar kinderen dan is het een groot verschil want: huis. Ze moest lopend naar school. Wij kinderen met de fiets Ze moesten op straat blijven tot de soldaten of bus. klaar waren met het huis onderzoeken. Ze waren Ze hadden geen tv. Radio, maar nu hebben de kinderen 2 maanden in de stad en toen was geld op eten zelfs een laptop. op. Ze vroegen of ze weg mochten gaan naar fa- Ze hadden niet teveel eten kleren wat haar moeder kon milie of vrienden. Van ene tante hebben ze ge- kopen waren ze blij. hoord dat de moeder moest toekijken hoe haar kinder gemarteld en vermoord werden. Ze woonden met zijn achten in 1 huis. Maar toch waren ze gelukkigen hebben ze hun school afgemaakt. Dat waren de klein kinderen van me moe- ders oom. Me moeders zus ging haar dochter zoeken ze zijn er naar toe gegaan met de auto en ze werden door de soldaten uit de auto getrok- ken en er werd een pistool op ze gericht. Ze zei dat ze haar dochter zocht van hun mocht ze niet meer verder zoeken en moest ze terug keren. Me moeder ging haar dochter van haar zus op- halen van een andere plaats maar ze was er nog niet en toen werd er op haar geschoten. Na een half uurtje kwamen ze en zeiden ze dat niemand hun huis uit mocht. Die zelfde avond gingen ze verder het dorp in. In de avond hoorden ze al- leen maar bomen, pistolen, en al die dingen. Ze zaten in een lokaal van de school met 15 mensen.
  • 24. Pagina 24 Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Mijn opa (72 jaar) op 13 jarige leeftijd Door Jody Hollander klas:1vc Opa Hollander is nu een gelukkige opa van 72 jaar en heeft een lieve vrouw, sa- men hebben ze 3 zoons: Rien, Ed en Ro- nald. Maar ook schoondochters en klein- kinderen, ze wonen nu met zijn tweeën is een flat in Diemen. - Interview over hoe opa Hollander op zijn 13de leef- de - Wanneer bent u geboren? Met welk speelgoed speelde u toen der tijd? 16-01-1938 Ik had weinig speelgoed omdat de 2de wereldoorlog veel armoede teweeg had gebracht en ook de jaren erna - Waar woonde u vroeger? (opbouw van Nederland) en er niet veel geld was om zo- In Amsterdam Westerstraat 75 III (3 hoog) als nu veel speelgoed te kopen, ik was al blij dat ik mocht en kon sporten met de bijpassende spullen en wat zak- - Waar ging u naar school? geld We hadden thuis wel het spel Monopoly en deed ook 2de klas Friso ULO . In de Johan van Oldenbarne- wel postzegels verzamelen, kreeg postzegels van mijn veldtstraat .Opleiding in administratieve vakken, tante die in het ziekenhuis werkte. Frans, Duits Engels en Steno. Eerste jaar was erg wennen aan de discipline en de wisselingen van - Hadden jullie als gezin een auto? de leraren en leraressen en de lokalen en het huis- We hadden geen auto . werk, toen ik gewend was werd het beter en Leuker - Hadden jullie een tv thuis? We hadden nog geen TV, wel een oude radio. - Hoe was uw school? Ik heb een fijne tijd op school gehad. - Had u huisdieren? Wij hadden tropische vissen en een kanarie. - Wat deed u na school? Eerst naar huis, boeken en spullen opruimen/ - Wat was toen uw lieveling eten? opbergen, kopje thee met mijn moeder drinken Mijn lievelingseten, door mijn moeder gebakken vis. (meestal daarna), naar het Jan Lichtharthuis op Wij als kinderen hadden geleerd te eten ―wat de pot de Lindegracht, dit was een jeugdcentrum onder schaft‖, doch 1 groente vond ik erg onsmakelijk, name- leiding van de heer Joh. Schreuder, op christelijke lijk spruitjes, want daar kreeg ik het zuur van, dit heb ik basis, jongens en meisje (gescheiden). nu Niet meer. We werden daar in de gelegenheid gesteld sport en andere spellen te doen en andere bezigheden - Wat voor een beroep wou als kind graag? o.a. kennis maken met literatuur en ook nadenken Piloot. over anderen binnen de samenleving. Tevens zat ik op die leeftijd op Judo en voetballen. - Wat waren u uitjes? Mijn huiswerk probeerde ik altijd klaar te hebben Dat waren alle leuke dingen die ik beleefde met vader en (’s avonds of anders s ’morgens vroeg) moeder, ooms en tantes, vrienden (innen). Want was dit niet zo dan zat je daarna vaak straf- werk te pennen. - Ging u wel eens op vakantie? Ja, met de speeltuinvereniging (daar spaarde we een - Was het veilig op straat? kwartje (25 centen) per week voor) we gingen dan naar De veiligheid op straat was groot, minder auto‘s Soesterberg, we sliepen in een grote tent, veel plezier (5 (dus meer speelruimte), minder Brommers en of 6 dagen) geen gejakker, meer discipline en ontzag voor ou- We gingen ook wel eens met het Jan Lichtharthuis op de deren mensen en openbaar gezag. fiets naar Den Helder, dan op de boot en op Texel weer Geen berovingen etc. wat nu tegenwoordig iedere op de fiets. dag leest en hoort c.q. meemaakt. Slapen in het stro bij een boer met ongeveer 20 jongens - Hebt u wel eens kattenkwaad uit ge- onder leiding van de familie Schreuder. Fijne tijd circa 8 haald? dagen. Ik denk dat ieder kind van 13 jaar wel eens katten- - Naar welk land wou u toen heel graag op va- kwaad heeft uitgehaald, dus Opa ook. kantie? Mijn ouders dachten niet aan vakantie in het buitenland
  • 25. Mijn Familie Volume 1, Issue 1 Pagina 25 (geen geld voor), dus een dagje ergens heen met een bus of trein was al heel wat (speeltuin/bos/strand) Zelf drinken en Het jeugdleven van brood meenemen. mijn oom en tante - Wat vond u van dit interview? Jody dit was een interview met leuke vragen, waardoor ik Door Nancy de Koning klas: 1vc toch weer naar mijn jeugd terug moest. Zo zie je maar, weinig geld om alles te kunnen kopen, maar Dit is een interview over het jeugdleven van minder kun je ook gelukkig zijn. mijn oom en tante. Dus hoe het vroeger bij hun was. Het leven was toen anders dan nu. Groetjes Opa van de flat. Nu heb je veel meer te doen zoals op de com- puter, wii, Xbox. Interview oom Fred Waar woonde u? Ik woonde in Nederlands-India. In een mijndorpje. Had u een eigen kamer? Nee, ik had geen eigen kamer ik moest tot mijn der- tiende mijn kamer delen met mij broer. Had u zakgeld? Nee, ik kreeg geen zakgeld van me moeder, maar als we naar onze ooms´s gingen kregen we 2,5 cent nu is dat 20 euro. En soms kreeg je ook een dubbeltje met een gat er in daar zat een touwtje en had je een ket- ting. Had u veel vrije tijd? Ja, ik had na school . Veel vrije tijd. Ik ging toen voet- ballen en zwemmen. Hoe was u school? Ik zat op een openbare school. Er zaten Chinese, In- donesiërs en kinderen uit andere landen. Ik zat in een klas van 15/16 kinderen. De onderwijzers waren ge- woon Nederlands. Zat u op een sport? Er waren geen georganiseerde sporten, je ging ge- woon. In je vrije tijd voetballen of zwemmen. Grace Patricia Kelly (Philadelphia, 12 november 1929 – Wat voor speelgoed had u? bij La Turbie, 14 september 1982), later bekend als Hare Ik had veel speelgoed. Ik had Japanse speelgoed ge- Doorluchtige Hoogheid Prinses Gracia Patricia van kregen van mijn vader. Dat was een trekpop, rol- Monaco, was een actrice die later echtgenote werd van schaatsen, knikkers om te knikkeren, een katapult, prins Rainier III van Monaco. stelten lopen(dat is een blik met 2 gaten en daarin zit een touw) en een zeepkist met wielen om van de ber- gen af te rijden. Had u een idool? Ja, dat was een bekende bokser. Die een Duitser ver- sloeg op het Olympische spelen. Had u vrienden? Ja ik had veel vrienden, want ik kon goed voetballen en dan had je veel vrienden.