O século XX en Galicia
Asignatura: Xº e Hª de Galicia, 2º Bach.
IES Maximino Romero de Lema, Baio, Zas
Acompaña á presentación o seguinte vídeo:
YouTube- Historias de Galicia-A vitoria do terror
Youtube-aillados
Youtube-
Concepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptx
O século XX
1.
2. • Reinado de Afonso XIII:
Perdurou o sistema da Restauración e da
quenda dinástica o que facilitou as accións do
caciquismo tan arraigado en Galicia
3. Ditadura de Primo de Rivera:
Apoio inicial á da sociedade gaelga á espera de alcanzar e cumprir as
espectativas de cambio que suscitara o cambio:
O campesiñado galego logrou unha das súas mais insistentes
demandas: a redención dos foros (1926)
As medidas de dinamización económica do réxime terían tamén o sue
refrexo en Galicia a través da modernización e mecanización do rural
así como investimento en obras públicas
Co tempo aumentou a oposición ao ditador dende diferentes sectores
da opinión pública:
1. Prensa El Pueblo Gallego de Portela Valladares, A Nosa Terra –que
pasou de aopiar aio réxime a abandeirar a oposicións ao ditador;
2. A universidade onde destacaría a FUE (Federación Universitaria
Escolar)
3. No eido político, destacarían a ORGA, creada en 1929 e a
Federación Republicana Galega (FRG 1930) que xogarían un
importante papel durante a posterior etapa republicana. Ademais
levaríase a cabo o Pacto de Lestrove, o 26 de marzo de 1930, onde
se designa a Casares Quiroga para representar ao partido no Pacto
de San Sebastián e defender alí un Estatuto de Autonomía para
Galicia.
4. Republicanos Socialistas Monárquicos Agrarios Outros
II República:
Os resultados electorais reflectiron a
realidade do país (gráfica). Santiago 19 13
“A las 5 de la tarde de hoy, catorce de
abril, (…) se presentó la mayoría de la A Coruña 33 1 5
nueva Corporación Municipal elegida Ferrol 13 13 7 1
el domingo 12, presidida por don
Antonio Lens (…) Su objeto era tomar Pontevedra 19 7 1
posesión, en nombre de la República
de los cargos municipales y del Vigo 19 18
Ayuntamiento (…) Ourense 7 4 11
El obrero Antonio Borrazás Alonso
solicitó la palabra para pedir la Lugo 3 4 21
amnistía a todos los presos sociales y
deportados (…) un concejal de voz
Entre as diferentes forzas políticas do país, ademais da
potente hiciese saber al pueblo que
xa existentes destacaría a presenza do Partido
quedaba proclamada la República”. Galeguista conformada por homes como: Vilar Ponte,
Libro de Acuerdos, Ayuntamiento de La Coruña,
Castelao, A. Bóveda, Otero Pedraio, R. Cabanillas ou v.
14 de abril de 1931
Risco.. entre outros
A Constitución de 1931 respecto da organización do Estado, recollía no seu Artigo 8º a
compatibilidade dun Estado integral coa autonomía dos municipios e provincias, abrindo así o
camiño para a elaboración do Estatuto de Autonomía para Galicia.
“Art. 1, Galicia organízase como rexión autónoma no Estado español, de conformidade coa Cosntitución da
República e co presente Estatuto.
O seu territorio é o dos municipios dentro dos actuais límites administrativos das catro provincias da Coruña,
Lugo, Ourense e Pontevedra.”
5. Secundando el movimiento iniciado en el resto de España por todas las fuerzas del armadas de la nación para salvar su existencia y
defender a la República. Ordeno y Mando:
Primero: queda declarado el estado de guerra en todo el territorio de mi mando (…) Noveno: ante el bien supremo de la patria y la
República quedan suspendidas todas las garantías individuales establecidas en la Constitución(…) Quien no secunde lo que
anteiriormente he prevenido será mi enemigo y como tal será tratado por las fuerza a mis órdenes. ¡Viva España! ¡Viva la República! E.
Cánovas la Cruz. Bando militar 20-7-1936
“Xa o día 20 [na Coruña], e tras a detención do xeneral Caridad Pita no
cuartel de Infantaría e de Salcedo en Capitanía, comeza o ataque desde o
Parrote ao edificio do Goberno Civil. Nel estamos bastantes
representantes dos partidos de esquerda, ademais do propio gobernador
e da súa esposa, o alcalde (…) Ás 6 da tarde, cesa a resistencia e saímos,
baixo vixilancia das forzas do exército que nos conducen ao cuartel de “A Victoria do
Infantería e psoteriormente ao cárcere(…) Martín sería fusilado o 31 de Terror”. Historias
de Galicia
agosto xunto co alcalde e outras” personalidades…Manuel Fernández, testemuño. De C.
Fernández Santander, O alzamento de 1936 en Galicia, 1982) (trad.)
6. O papel da Guerrilla Galega: Antonia Rodríguez
“Si un día se escribiese un libro para cada guerrilla provincial, en López
Galicia sería necesaria la edición de unos auténticos Episodios
Nacionales. En ninguna parte de España la represión franquista
durante la Guerra Civil fue tan brutal y despiadada como en las Benigno Andrade
cuatro provincias gallegas. E. Pons Prades. Guerrillas españolas, 1977 García “Foucellas”
Accións guerrilleiras (1943
– 1952) (segundo B. Maíz) José Gómez
Enfrontamentos vs Garda Axustizamentos -217 Secuestros – 59 Gayoso
Civil - 229
Golpes económicos – Guerrilleiros mortos – 321 Sabotaxes - 99
1.128
Guerrilleiros detidos - 461 Guerrilleiros entregados – Enlaces detidos – 461
1.128
Gardas civís mortos - 61 Grada civís feridos - 62