O sector primario

CONCEPTOS
http://www.magrama.gob.es/es/estadistica/temas/estadisticas-agrarias/DefinicionesESYRCE_tcm7-14344.pdf
http://www.ine.es/daco/daco42/agricultura/meto_censoag09.pdf
http://www.unex.es/conoce-la-uex/centros/eia/archivos/iag/2005/2005_09%20Cultivos%20herbaceos.pdf
file:///C:/Users/usuario/Downloads/0809.pdf
http://www.ine.es/prensa/np668.pdf

O SECTOR PRIMARIO comprende as actividades económicas dedicadas a obter recursos directa-
mente da natureza: agricultura, gandería, explotación forestal e pesca.
AS ACTIVIDADES AGRARIAS: dentro do sector primario, son maioritarias as actividades agrarias,
que inclúen:
* a agricultura: dedícase ao cultivo da terra para obter vexetais, xa sexan herbáceos (cereais,
hortalizas, …), arbustivos (vide) ou arbóreos (oliveira, froiteiras).Proporciona
alimentos para as persoas, forraxe para o gando e materias primas para a in-
dustria (i. agroalimentaria)
* a gandería: dedícase a criar animais para o seu aproveitamento polos seres humanos.As
especies de maior peso en España son a bovina, ovina, caprina, porcina e aví-
cola.Proporciona, basicamente, alimentos e materias primas industriais.
* a explotación forestal: consiste no aproveitamento dos bosques, dos que se obteñen pro-
dutos naturais como madeira, resina, …
Sector agropecuario: refírese ao conxunto da agricultura e da gandería.
A PESCA: é a actividade destinada a obter produtos do mar.

A PAISAXE AGRARIA E OS SEUS ELEMENTOS
ESPAZO RURAL: é o espazo non urbano, o espazo non urbanizado dun territorio.Tradicionalmen-
te, foi, case en exclusiva, un espazo agrario onde se desenvolvían as actividades
agrícolas, gandeiras e forestais.
Sen embargo, en España, desde a década de 1970, iniciouse un proceso de de-
sagrarización e introducíronse nel outras actividades ( residenciais, industriais,
de servizos, recreativas, …).Como consecuencia, o espazo rural volveuse máis he-
teroxéneo e complexo.
ESPAZO AGRARIO: é a parte do espazo rural adicado ás actividade agrarias.Comprende tanto o es-
pazo específico onde se realizan as actividades como os núcleos de poboamen-
to e de hábitat (as células básicas dos asentamentos rurais: as vivendas e outras
dependencias)
PAISAXE AGRARIA: é o resultado das profundas transformacións provocadas ao longo do tempo
no medio natural polas actividades agrarias.
Nelas podemos distinguir catro elementos que nos permiten achegarnos mellor:
as parcelas agrarias, o poboamento rural, o hábitat rural e os sistemas de cultivo.

Elementos da paisaxe agraria: AS PARCELAS
PARCELA AGRARIA: é a división máis elemental do espazo agrario, separada demais por lindes.
Diferéncianse unhas doutras por:
* Tamaño: poden ser pequenas (< 10 ha), medianas (10-100 ha) ou grandes (>100 ha)
* Forma: poden ser regulares e irregulares.
* Límites: poden ser abertas (cando están separadas unhas doutras por simples sucos ou
marcos de sinalización) xerando unha paisaxe de “openfield” ou de campos aber-
tos; ou pechadas (cando están cercadas por sebes, árbores ou valados), xerando
unha paisaxe de “bocage” ou de campos pechados.
Non debemos confundir con:
EXPLOTACIÓN AGRARIA: é a unidade técnico-económica da que se obteñen produtos agrarios
baixo a responsabilidade dun empresario.Pode constar dunha ou múltiples parce-
las que, á sua vez, poden ser de propiedade directa ou en arrendamento.

AS PARCELAS
Parcelas abertas (“openfield”)
Parcelas grandes, abertas (“openfield”)
regulares
Parcelas pechadas (“bocage”), pequenas, irregulares Contraste

PRODUCIÓN FINAL AGRARIA: é o valor total da produción agropecuaria (descontando elemen-
tos reutilizados no proceso produtivo, como sementes ou esterco).
ACTIVIDADE AGRARIA A TEMPO PARCIAL: combina a ocupación na agricultura ou na gandería
co traballo noutro sector económico (industria, construción ou
vizos).Legalmente, require que os titulares destas explotacións
lles dediquen un tempo superior ó20% e inferio ó 50%.

Elementos da paisaxe agraria: O POBOAMENTO RURAL
POBOAMENTO RURAL: é a forma de distribución da poboación agraria no espazo.
A súa tipoloxía responde a dóus modelos básicos, con variedade de situacións intermedias:
* Disperso: a casa rural atópase separada das demais casas.Domina na periferia peninsular, e nos arqui-
pélagos balear e canario.
Presenta varias modalidades:
- Disperso absoluto: todas as casas están illadas unhas doutras.
- Disperso laxo ou diseminado: pequenas agrupacións de casas ou aldeas diseminadas.
- Disperso intercalar: casas diseminadas entre núcleos de concentración.
* Concentrado: as casas rurais agrúpanse formando aldeas e vilas, independentemente da localización
do terrádego.Propio do interior e sur peninsular, acadando a súa máxima expresión nas
“agrocidades” andaluzas.
Presenta dúas modalidades básicas:
-Liñal: coas casas dispostas ao longo dunha vía ou estrada.
- Apiñado: coas casas agrupadas en torno a un núcleo (de forma regular ou irregular)

POBOAMENTO RURAL
Disperso
Disperso laxo ou diseminado

POBOAMENTO RURAL
Disperso intercalar
Concentrado liñal Concentrado apiñado

Elementos da paisaxe agraria: O HÁBITAT RURAL
HÁBITAT RURAL: está constituído polas células dos asentamentos rurais, isto é, as vivendas e as
dependencias.
A súa análise e tipificación ten en conta, sempre:
- os materiais de construción: son os propios da zona ( pedra, madeira entramada, barro)
- o plano da casa, que responde a varios modelos, resumidos en:
* casa bloque, que encerra todas as dependencias baixo o mesmo teito.
* casa composta: consta de edificios diferentes para cada función.

Elementos da paisaxe agraria: OS SISTEMAS DE CULTIVO
SISTEMA DE CULTIVO: podémolos cualificar como as técnicas ou métodos empregadas polos
agricultores para obter os produtos agrícolas.
Podémolos clasificar segundo varios criterios:
* VARIEDADE DE CULTIVOS: segundo este criterio podemos diferenciar:
 Monocultivo: se as parcelas se dedican exclusiva ou preferentemente a un só tipo de culti-
vo.
 Policultivo: se as parcelas se dedican a varios/diversos tipos de cultivos.
* A AUGA QUE RECIBEN AS PLANTAS: podemos diferenciar:
 Secaño: se as plantas reciben só a auga da chuvia.
 Regadío: se o agricultor lles achega ás plantas auga adicional procedente de ríos, pozos ou
fontes.
O regadío require cuantiosos esforzos e investimentos en infraestruturas por parte dos agricultores polo
que, especialmente en zonas secas, se limite a cultivos que acadan un alto valor no mercado.

VARIEDADE DE CULTIVOS
Monocultivo leñosos: oliveira Monocultivo herbáceo: cereal
Policultivo de herbáceos e leñosos

* APROVEITAMENTO DA TERRA: a agricultura pode ser, segundo este criterio:
 Intensiva: se a terra se aproveita ao máximo, procurando a máxima produtividade e eleva-
dos rendementos.
 Extensiva: se non se procura o máximo aproveitamento e rendemento unitario da terra,
obtendo baixos rendementos.
* MODO DE OCUPACIÓN DO SOLO: pode ser:
 Cultivo continuo da terra: o cultivo da terra dáse sen descanso.
 Cultivo con rotación: consiste na sucesión periódica dos cultivos nas parcelas.Pode ser:
- Rotación con barbeito: deixando periodicamente unha parte da terra sen cultivar, para
que recupere a súa fertilidade de xeito natural.
- Rotación continua: alternando nas parcelas cultivos complementarios, que desgasten
máis ou menos o solo ou con ciclos vexetativos de diferente dura-
ción, segundo a estación.
Segundo a duración da rotación: diferenciamos rotación bienal (establécense pe-
ríodos de dous anos; tamén chamada “de ano e vez”; nos solos máis po-
bres); rotación trienal (ciclos de tres anos); r. cuadrienal (4 anos; sistema
Norfolk)

APROVEITAMENTO DA TERRA
Agricultura intensiva
Agricultura extensiva de secaño

Barbeito: práctica agrícola tradicional que consiste en deixar descansar a terra un tempo varia-
ble.Durante o mesmo, árase o terreo e elimínanse as malas herbas.Frecuentemente
servía para pastoreo nese período (contribución ao aboado).Este descanso permite re-
cuperar a fertilidade do solo.
As terras de barbeito rotan coas cultivadas.
Medio barbeito ou barbeito de semente: consiste en reducir o período de descanso sementando
un cultivo primaveral de ciclo curto que se recolle an-
tes do verán.

* DESTINO FINAL DA PRODUCIÓN AGRARIA: permite distinguir:
 Agricultura de subsistencia/autoabastecemento: cando o destiño fundamental da produ-
ción agraria é a alimentación do campe-
siño e a súa familia.
 Agricultura comercial ou de mercado: cando a produción agraria se destina, fundamental-
mente á venda no mercado (nacional ou internacio-
nal).
Se ben este tipo de produción agraria modifica as
súas producións en función das demandas e oportu-
nidades do mercado, o caso extremo desta agricul-
tura capitalista é a agricultura especulativa (sendo
o mellor exemplo a agricultura de plantación)

SEGUNDO O GRAO DE DESENVOLVEMENTO DA AGRICULTURA PODEMOS DIFERENCIAR:
* Agricultura tradicional: é unha agricultura de autoabastecemento e subsistencia, cunha tec-
noloxía atrasada e emprego de moito traballo e man de obra, forza
tractora humana ou animal, baixos rendementos e cunha produción
final escasa e destinada ao autoconsumo.
* Agricultura moderna: trátase dunha agricultura de mercado, capitalista, que utiliza unha tec-
noloxía avanzada, moito menos traballo e man de obra, foraz tractora
mecánica (ausencia da animal) sempre e cando sexa posible, elevados
rendementos e cunha abundante, especializada nos produtos máis
máis axeitados ao medio físico ou nos máis rendibles e destinada á
venda no mercado (agricultura capitalista)

RÉXIME DE PROPIEDADE: refírese ao dono da terra.Pode ser:
* Privada: se pertence a un individuo, cooperativa ou sociedade empresarial.
* Colectiva: se pertence a unha comunidade (tribo, municipio, Estado)
Segundo a distribución da terra entre os propietarios, falamos de:
* Latifundio: ou gran propiedade.A partir de 100 ha
* Propiedade de tamaño medio: entre 10 – 100 ha
* Minifundio: ou pequena propiedade.Menor de 10 ha
HECTÁREA: medida de superficie.É un hm2= 100 m x 100 m = 10 000 m2
Unha área é 1 dm2 = 10m x 10 m = 100 m2
Por riba desta, xa falamos do km2 = 1 000 000 m2 (= 1000m x 1000 m)
O ferrado, como medida de superficie, ten un valor moi variable, adoptándose como
valor medio = 500 m2

Unidades de Dimensión Europea (UDE)
Hoxe, á hora de estudar as explotacións agrarias, máis que ter en conta o seu tamaño, analízase
a súa rendibilidade, é dicir, a capacidade de xerar ingresos.Así, o INE non utiliza os conceptos lati-
fundio, minifundio e mediana propiedade, senón que clasifica as explotacións segundo as súas
Unidades de Dimensión Europea (UDE), homologables en tódolos países da Unión Europea
(unha UDE equivale a 1200 euros).
Segundo esta unidade, considéranse explotacións de baixa rendibilidade aquelas cunha marxe
bruta inferior a 8 UDE ( 9000 euros), que soen ser explotacións familiares; de rendibilidade media
as comprendidas entre 8 e 40 UDE (9600 a 48000 euros) e de gran rendibilidade ás de máis de 40
UDE (máis de 48000 euros) que son as explotacións de carácter empresarial.
Fonte: Xeografía Ed. Santillana

RÉXIME DE TENENCIA ou DE EXPLOTACIÓN DA TERRA: fai referencia á persoa ou entidade que
explota ou traballa a terra.
Podemos distinguir:
* Explotación directa: cando é o mesmo propietario o que a traballa (só ou con persoal asala-
riado, que á súa vez pode ser fixo ou eventual)
* Explotación indirecta: cando o propietario cede a explotación da terra a outra persoa ou en-
tidade a cambio dun pagamento (arrendamento, aluguer) ou dunha
porcentaxe da produción (parcería)

OS GRANDES TIPOS DE USOS DO SOLO:
Os máis de 50 millóns de ha do territorio español destínanse a diferentes usos, xerando diversos
tipos de paisaxes.A grandes trazos, identifícanse catro (4) grandes tipos de usos do solo:
* Terras labradas: ocupadas por diferentes cultivos, comprenden algo máis de 16 millóns de ha
en España (34% da superficie total)
* Prados e pastos: destinados á produción de herba para alimento do gando.En España ocupan
uns 8 millóns de ha (17% da superficie total)
Tres tipos:
- pradarías permanentes
- pastos estacionais
- pastos de altura
Superficie Agrícola Utilizada (S.A.U.): inclúe os dous conceptos anteriores (terras labradas e
prados e pastos).
* Áreas forestais: bosques de especies caducifolias e perennifolias.Ocupa uns 15 millóns de ha
(32% da superficie total)
* Restantes/Outros usos do solo: inclúense desde os terreos ermos improdutivos ata as áreas
urbanizadas, infraestruturas, os espazos hídricos non mariños, …Ocupa uns
8,4 millóns de ha (17% da superficie total)

TIPOS DE CULTIVOS: o grupo é numeroso, pero agrúpanse (INE) en dúas grandes categorías ou
grupos:
* cultivos herbáceos: moi numerosos (cereais, plantas forraxeiras, cultivos industriais, legumi-
nosas, hortalizas, pataca, …)
* cultivos leñosos: vide, oliveira, frutais (cítricos e non cítricos)

TECNICAS DE CULTIVO MODERNAS:
-Cultivos transxénicos
“Un organismo genéticamente modificado (abreviado OMG u OGM) es un organismo cuyo mate-rial genético ha sido alterado
usando técnicas de ingeniería genética.La ingeniería genética permi-te modificar organismos mediante la inserción de uno o
varios genes en el genoma. Los OGM in-cluyen micro-organismos como bacterias o levaduras, insectos, plantas, peces, y animales.
Estos organismos son la fuente de los alimentos genéticamente modificados, y son ampliamente utiliza-dos en investigaciones
científicas para producir otros bienes distintos a los alimentos.
En la actualidad, existen fuertes controversias entre promotores y detractores de la producción de organismos genéticamente
modificados, en relación a su conveniencia, seguridad e impacto sobre el ambiente y el hombre.
La práctica de modificar genéticamente las especies para uso humano acompaña a la humanidad desde sus orígenes, aunque sólo
recientemente se realiza en laboratorios y no en el campo o zonas de cultivo directamente. Sin embargo, la inocuidad de los trans-
génicos en el ambiente es objeto de controversia entre los sectores a favor de esta clase de biotecnología y los sectores ambienta-
listas en contra de la misma. Ambos sectores esgrimen estudios científicos para sustentar sus posturas, y se acusan mutuamente
de ocultar - o ignorar - hechos frente al público.”
Fonte: wikipedia
Os cultivos transxénicos son plantas modificadas xeneticamente, é dicir, sometidas unha altera-
ción dos seus xenesou que recibiron xenes procedentes doutros organismos para dotalas de cer-
tas propiedades: resistencia a malas herbas ou a certas pragas, maior rendemento, etc.

- Cultivos hidropónicos
La hidroponía o agricultura hidropónica es un método utilizado para cultivar plantas usando disoluciones minerales en vez de
suelo agrícola. La palabra hidroponía proviene del griego ὕδωρ [hýdōr] = ‘agua’, y πόνος [ponos] = ‘labor’, ‘trabajo’.Las raíces re-
ciben una solución nutritiva equilibrada disuelta en agua con todos los elementos químicos esenciales para el desarrollo de las
plantas, que pueden crecer en una solución mineral únicamente, o bien en un medio inerte, como arena lavada, grava o perlita,
entre muchas otras.
Los investigadores en fisiología vegetal descubrieron en el siglo XIX que las plantas absorben los minerales esenciales por medio
de iones inorgánicos disueltos en el agua. En condiciones naturales, el suelo actúa como reserva de nutrientes minerales, pero el
suelo en sí no es esencial para que la planta crezca. Cuando los nutrientes minerales de la tierra se disuelven en agua, las raíces de
la planta son capaces de absorberlos. Cuando los nutrientes minerales son introducidos dentro del suministro de agua de la plan-
ta, ya no se requiere el suelo para que la planta prospere. Casi cualquier planta terrestre puede crecer con hidroponía, aunque al-
gunas pueden hacerlo mejor que otras.
Hoy en día, esta actividad está alcanzando un gran auge en los países donde las condiciones para la agricultura resultan adversas.
Combinando la hidroponía con un buen manejo del invernadero se llegan a obtener rendimientos muy superiores a los que se ob-
tienen en cultivos a cielo abierto.
Esta técnica de cultivo sin suelo evita los impedimentos o limitaciones que representa el suelo en la agricultura convencional me-
diante el uso de sustratos, todo material sólido distinto a la tierra que se usa para la siembra en hidroponía como soporte para la
planta y no para su alimentación. El uso de sustratos permite un control total sobre factores que afectan el desarrollo de la planta,
como humedad, oxigenación y nutrición. Son cultivos sin suelo, en lo que respecta a no contener suelo natural. Perlita agrícola,
piedra pómez, fibras de coco, turba o lana de roca, son sustratos de gran uso en lo que se denominan cultivos hidropónicos. La
denominación equivalente o más utilizada pasa a ser cultivos sin suelo —CSS o soilless (en inglés)— pues el medio de sostén de
las plantas pasó a ser una sustancia inorgánica como la perlita u orgánica como turbas o ciertos desechos agrícolas como cáscaras
de frutos —arroz, almendras, etc.—.
Fonte: wikipedia

- Cultivos hidropónicos
Enlace ilustrativo:
https://www.youtube.com/watch?v=fuqT_td1uvY

- Cultivos baixo plástico ou de invernadoiro
Un invernadero (o invernáculo) es un lugar cerrado, estático y accesible a pie, que se destina a la producción de cultivos, dotado
habitualmente de una cubierta exterior translúcida de vidrio o plástico, que permite el control de la temperatura, la humedad y
otros factores ambientales para favorecer el desarrollo de las plantas.
Aprovecha el efecto producido por la radiación solar que, al atravesar un vidrio u otro material traslúcido, calienta los objetos que
hay adentro; estos, a su vez, emiten radiación infrarroja, con una longitud de onda mayor que la solar, por lo cual no pueden atra-
vesar los vidrios a su regreso quedando atrapados y produciendo el calentamiento. Las emisiones del sol hacia la tierra son en on-
da corta mientras que de la tierra al exterior son en onda larga. La radiación visible puede traspasar el vidrio mientras que una
parte de la infrarroja no lo puede hacer.
En España, debido a las condiciones climáticas de la costa mediterránea, se desarrolló a finales de la década de los 70 unaproli-
feración del cultivo en invernaderos, siendo las provincias de Alicante, Murcia, Almería y Granada las principales áreas de prolife-
ración. Se notó un impacto mayor en la costa almeriense, donde casi toda su superficie de costa está cubierta por el conocido co-
mo "mar de plástico". De hecho es una de las pocas construcciones visibles desde el espacio porque en su conjunto tienen un lar-
go y ancho suficiente.
Un ejemplo claro del paisaje de invernaderos se puede encontrar en el Campo de Dalías y en el Campo de Níjar ambos en los mu-
nicipios almerienses de El Ejido y Níjar.
Fonte: wikipedia
Fonte: Ed. Santillana

- Cultivos baixo plástico ou de invernadoiro
http://www.fabricanteinvernaderos.com/
“Mar de plástico” en Níjar (Almería)
https://turcon.wordpress.com

- Enarenados
Aquellos productos agrarios que se obtienen en suelos artificiales, compuestos de una capa de suelo, otra de estiercol y otra de
arena, a fin de aumentar la temperatura del suelo.
Suelen ser propios de los invernaderos y también se les denominan cultivos forzados pues aumentan la cantidad y adelantan la
fecha de recolección, con sus consiguientes ventajas comerciales.
Fonte: http://www.infojardin.net/
Vide en enarenados en Lanzarote
Fonte: Ed. Santillana Fonte: http://recursostic.educacion.es/

- Acolchado
Consiste en extender unha cuberta protectora sobre o solo entre os pés dos cultivos, principal-
mente para modificar os efectos do clima local.Existe unha ampla variedae de materiais, tanto na-
turais como sintéticos para este propósito.
Principais vantaxes:
- Mantén a humidade do solo ao reducir a evaporación, co que ademais de economizar o consumo de auga, facilita que as raíces
da plantas atopen humidade suficiente a pouca profundidade.
- Debido á formación da humidade superficial, redúcese o lavado de elementos fertilizantes.
- Mellora as condicións térmicas do sistema radicular da planta, incrementando a temperatura durante o día, mentras que pola
noite retén a calor.Esta propiedade tradúcese nunha maior temperatura respecto ao chan nú e unha amortiguación das súas fluc-
tuacións, o que lle confire precocidade ao cultivo.
- Polo aumento de temperatura e humidade do solo, favorécese o proceso de nitrificación.
- A cuberta actúa como barreira entre o solo e os froitos, co que se reducen os problemas sanitarios, especialmente as podredu-
mes.
- Se a cuberta utilizada é opaca, a falta de radiación solar evita o desenvolvemento de malas herbas.
Os materiais poden ser:
- orgánicos: compos, esterco, follas, palla, virutas de madeira, …
- inorgánicos: caucho, plástico, rocha miúda ou gravilla, …
Fonte: extracto de wikipedia

- Técnicas de rega: por gravidade ou “a manta”, por aspersión, por goteo
Fonte: Ed. Santillana
Condúcese a auga por canalizacións a alta presión, proxectándose sobre o solo a través
dos aspersores a modo de chuvia artificial.Pode ser fixo ou móbil
Fonte: http://www.chil.org/
http://cursosriegoporgoteo.com/ http://www.taringa.net/

Instrumentos da
política agraria durante o franquismo

INSTITUTO NACIONAL DE COLONIZACIÓN (INC)
Organismo creado en España en 1939.Posteriormente transformou o seu nome polo de Instituto de Reforma y
Desarrollo Agrario (IRYDA) fusionándose co SNCP (Servicio Nacional de Concentración Parcelaria)
Tiña varios obxectivos:
- facilitar o acceso á propiedade de pequenos campesiños e xornaleiros.
- incrementar a produción agraria e acadar os niveis anteriores á guerra.
- transformar o medio rural mediante a creación de obras públicas, …
O resultado da súa actuación foi a creación duns 300 pobos de colonización repartidos por toda a xeografía es-
pañola entre os anos 1945-1970 e que albergarían a unhas 55000 familias, o que con-verteu o feito nun dos
maiores movementos migratorios promovidos polo Estado español no s. XX.
Asentáronse, principalmente, nas concas fluviais (Douro, Texo, Guadiana, Guadalquivir, Ebro), tomando moitos
deles o nome do río que daba orixe ao regadío seguido da apostilla “del Caudillo” ou outras referencias a Fran-
co ou a algún dos políticos e/ou militares próximos ao mesmo.Moitos deles elimináronse coa transición políti-
ca.
http://ruralmedia.eu/instituto-nacional-colonizacion/
http://ruralmedia.eu/2013/09/espana-se-prepara/
http://ruralmedia.eu/2013/09/el-campo-de-badajoz-se-transforma/

POBOS DE COLONIZACIÓN DO INC
Llanos del Caudillo (Ciudad Real)
Campohermoso – Níjar (Almería)

SERVIZO NACIONAL DE CONCENTRACIÓN PARCELARIA (SNCP)
Créase coa Lei de Concentración Parcelaria en 1952.Posteriormente fusiónase co INC e fórmase o
IRYDA, en 1971.
Na actualidade está transferido ás Comunidades Autónomas.
O seu obxectivo fundamental foi diminuír o minifundismo.Os resultados ata 1982 foron unha
concentración dun 29,4% das terras labradas, o que supuxo un incremento das rendas do agricul-
tor, un aumento da mediana propiedade e unha diminución de lindes e camiños, o que favoreceu
a mecanización e a creación dunha nova rede de camiños.Sen embargo, nas zonas onde había
máis problema de minifundismo (Galicia, Asturias ou Aragón) non foron as máis beneficiadas.
Unha consecuencia inmediata desta política foi a aceleración, na década de 1960, do trasvase de
man de obra campesiña hacia outros sectores de actividade (que entón se atopaban en pleno
crecemento).

“1953-1971
Organismo estatal dependiente del Ministerio de Agricultura, con personalidad jurídica, realiza-
dor de la concentración parcelaria y de la ordenación rural por todo el territorio nacional. El Go-
bierno propuso la promulgación de la primera Ley de concentración parcelaria en España, en
1952, con el intento de llevar a cabo una auténtica reorganización de la pequeña y mediana pro-
piedad rústica y remediar el gravísimo problema y las fatales consecuencias que el minifundio y la
dispersión parcelaria ocasionaban a la nación. Pero no será hasta el año siguiente, con la publica-
ción del texto refundido de dicha ley, cuando se cree el SNCP, en la Orden de 16 de febrero de
1953, que en posteriores leyes se le irá otorgando autonomía y personalidad jurídica para llevar a
cabo la concentración parcelaria. En el año 1971 se intengrará, junto con el Instituto Nacional de
Colonización, en el Instituto Nacional de Reforma y Desarrollo Agrario (IRYDA), que asumirá las
actividades y competencias de ambos organismos
Fuente:Ministerio.”
Fonte: http://www.march.es/ceacs/biblioteca/proyectos/linz/Herramientas/detalle_tesauro.asp?idTesauro_Termino=93212

SERVICIO NACIONAL DE CONCENTRACIÓN PARCELARIA Y ORDENACIÓN RURAL. TOMO II. 1953 – 1963
Fonte: http://www.todocoleccion.net/servicio-nacional-concentracion-parcelaria-ordenacion-rural-tomo-ii-1953-1963~x46061056

SERVIZO NACIONAL DO TRIGO (SNT)
Creado en plena Guerra Civil, en 1937, tiña como obxectivo fundamental controlar a produción e
comercialización do trigo, recurso básico na época da autarquía.
O agricultor estaba obrigado a declarar a colleita do ano, así como a cantidade que precisaba para
a seguinte campaña.Do resto da produción facíase cargo o SNT, que almacenaba os excedentes
en silos (en activo ata 1984)
Silo do SNT en Ciudad Real (1971)
Fonte: “Geografía 2º Bachillerato”
Ed. Santillana

A razón de ser:
Segundo a mesma UE, é a seguinte:
Os agricultores europeos desempeñan un papel fundamental na nosa economía e sociedade. Su-
ministran a máis de 500 millóns de cidadáns da UE alimentos seguros e saudables a prezos asequi-
bles. Ademais, espérase deles que protexan o medio ambiente e garantan a vitalidade das nosas á-
reas rurais.
Para axudarlles a ofrecer estes bens e servizos dos que todos nos beneficiamos, a UE creou a Po-
lítica Agrícola Común (PAC). Desde a súa creación en 1962, esta política evolucionou para enfron-
tarse aos retos globais que nos afectan a todos.
En xuño de 2013, as instituciones da UE acordaron unha nova dirección para a PAC.A última refor-
ma ten como objectivo axudar aos agricultores a garantir un suministro de alimentos de calidade a
longo prazo, facer que o sector agrícola sexa máis sostible,e manter a diversidade do campo euro-
peo, as súas tradicións e prácticas agrícolas.

PAC 1
Para información detallada:
http://www.magrama.gob.es/es/politica-agricola-comun/default.aspx
http://europa.eu/legislation_summaries/glossary/common_agricultural_markets_es.htm
A CEE (actual UE) creou a Política Agraria Común (PAC) en 1962 co obxectivo de conseguir o auto-
abastecemento en materia alimentaria e de garantir un nivel de vida digno aos agricultores e gan-
deiros comunitarios, para o que:
* concédenselle axudas aos agricultores para mellorar e modernizar as súas explotacións (a tra-
vés do FEOGA: Fondo Europeo de Orientación e Garantía Agraria)
* establécese unha política de mercado e de prezos a través da OCM (Organización Común de
Mercados) que fixou uns prezos de orientación para determinados produtos agrícolas en todos
os países membros e garantizou un prezo mínimo por riba dos do mercado mundial.
Resultados:
- elevación dos prezos dos produtos agrarios xa que se unificaron poñendo como referencia os do
país máis caro.
- aumento da produción, debido á garantía dun prezo alto e ás melloras tecnolóxicas.
- acumulación de altos excedentes nalgúns produtos (cereais, viño, leite, mantequilla, carne de va-
cún) que tiveron que ser vendidos con altos custos e perdas no mercado internacional polo FEOGA

PAC 2
Reforma da PAC (iniciada en 1985) e NOVA PAC DE 1992 (como consecuencia dos problemas
anteriores)
Fíxanse obxectivos distintos e novos mecanismos de actuación:
- rebaixáronse os prezos dos produtos para que fosen máis competitivos no mercado internacio-nal
(compensando aos agricultores con subvencións directas)
- reducíronse os excedentes e gastos do FEOGA:
*establecemento do cotas de produción a aqueles produtos altamente excedentarios (lácteos, cereais)
* promocionouse a extensificación da produción (fomento da dedicación á silvicultura ou o turismo ecoló-
xico)
* procúrase a promoción das rexións menos desenvolvidas
* foméntanse as xubilacións anticipadas no sector
* increméntase a atención ao desenvolvemento rural coa intención de frear o éxodo rural e o despoboamen-
to do campo
* procúrase deter a degradación medioambiental.

PAC 3
Neste contexto de cambio, España intégrase na CEE (UE hoxe) en 1986, tendo que adaptarse ás
novas directrices e orientacións da PAC.
Establécese un período de transición de sete/dez anos en función de tipos de produtos, durante
o cal se ten que adaptar a política de prezos, intercambios e axudas do Estado español ás do mar-
co da UE:
- Os prezos agrarios incrementáronse (en xeral eran máis baixos ca os comunitarios)
- liberalizáronse os intercambios, reorientando parte das importacións a favor dos Estados da UE
e en detrimento de abastecedores tradicionais (como foran EEUU ou América Latina)
- aumentaron as axudas oficiais, aproximándose ás europeas.

PAC 4
Balance da integración na UE e na PAC:
* Vantaxes:
- aceso da produción agropecuaria a un mercado de máis de 400 millóns de consu-
midores de alto poder adquisitivo, especialmente para os produtos hortofrutícolas
do litoral mediterráneo e andaluz.
- participación nos Fondos Estruturais que aportaron fianciación para desenvolver in-
fraestruturas e equipamentos nas rexións menos desenvolvidas e para mellorar
a cualificación dos agricultores, contribuíndo a modernizar o campo, e aumentar
a produtividade, a calidade e a competitividade.
* Inconvintes: sobre todo para as rexións que viron a súa produción sometida a fortes cotas de
produción (por ser excedentaria a UE) e restricións, como foron os casos da gande-
ría bovina (cornixa cantábrica), os cereais ou o viñedo (interior peninsular).
Por iso, desde 1991, España integrouse non programas LEADER I, II e + que inci-
den nun desenvolvemento rural non tan centrado na produción e produtividade
(marcados por mercados, prezos, produtividade, excedentes, …) senón no desen-
volvemento rural, especialmente no desenvolvemento integral do espazo rural.

PAC 5
LUNES, 28 de octubre de 2002
COYUNTURA AGRARIA
Desaparece el cultivo del lino tras el escándalo del fraude en las subvenciones
VIDAL MATÉ Madrid 28 OCT 2002
Durante los últimos dos años ha desaparecido prácticamente el cultivo del lino para textil en España, según los datos manejados
por el sector tras las denuncias sobre fraude en el cobro de las ayudas. La rebaja en las subvenciones, los mayores controles sobre
agricultores y sobre todo en las industrias transformadoras han supuesto la eliminación de su siembra. En la campaña anterior se
cultivaron unas 6.300 hectáreas y en la actual esa cifra ha bajado a menos de 100.
El lino para textil era un cultivo inexistente hasta 1994, cuando se produjeron las primeras siembras. La divulgación en el sector -
fundamentalmente desde las industrias transformadoras, que hacían el mayor negocio- de la existencia de una ayuda media por
hectárea de 710 euros hizo que las siembras se disparasen hasta alcanzar en la campaña 1998-1999 117.000 hectáreas, de las
que más de la mitad se hallaban en ambas mesetas.
Las dudas sobre la posibilidad de un fraude en el sector ya se barajaban desde el inicio de su siembra en 1994-1995. En el año
2000, el Gobierno regional de Castilla-La Mancha denunció la existencia de un fraude generalizado, lo que supuso la apertura de
un profundo proceso de investigaciones para delimitar responsabilidades.
Bruselas tomó nota de la situación y adoptó dos decisiones importantes para el cultivo. Primero, reclamar a España la devolución
de las ayudas pagadas en las campañas 1998-1999 y 1999-2000 por fallos en la gestión, que ascienden a 100 millones de euros.
Segundo, modificar la Organización Común de Mercado para ese cultivo rebajando las ayudas al régimen de los cultivos herbá-
ceos, unos 192 euros.
Fonte: http://elpais.com/diario/2002/10/28/economia/1035759611_850215.html

PAC 6
Reforma de 2003
En setembro de 2003, a UE estableceu un novo sistema de axuda directa aos agricultores denominado Pago
Único.Segundo este sistema, ós agricultores asígnanselles dereitos de axuda, calculados en función das axudas
que recibiron nun determinado período de referencia, que son independentes dos seus niveis de produción no
futuro.O Pago Único vai sustituíndo aos pagos directos acoplados á produción, co obxectivo de buscar unha
maior orientación ó mercado e introdúcese en España no 2006, tratando, ao ser aplicada cun certo retraso, de
minimizar os efectos negativos e riscos do desacoplamento das axudas en determinados sectores de produción
agrícola.
Esta reforma plantéxase pola necesidade de dar unha maior lexitimidade social ás axudas e unha xestión
máis eficiente dos recursos orzamentarios.Ademais, simplificouse e introduciu novos retos relacionados co
cambio climático, a biodiversidade, a enerxía e a xestión da auga.
Nun proceso progresivo e gradual, continúase coa incorporación de subsectores agrícolas e gandeiros ao sis-
tema de Pago Único reducíndose as axudas acopladas no seo da UE co fin de acadar os obxectivos marcados
pola OMC (Organización Mundial do Comercio) ao longo dos dez anos seguintes.
En 2012 presentaron a solicitude única un total de 929.576 produtores, que recibiron o pago de máis de
5.000 millóns de euros.

PAC 7
Reforma de 2013
A última reforma preséntaa a UE nos seguintes termos:
“Una nueva asociación entre Europa y los agricultores
La PAC representa una pasarela entre las expectativas de los ciudadanos europeos respecto a la agricultura y
las necesidades de los agricultores europeos que se enfrentan a desafíos económicos y medioambientales. Se
trata de una inversión de la Unión Europea en un sector estratégico en términos de alimentos, medio ambien-
te y crecimiento económico en zonas rurales.
En junio de 2013, las instituciones de la UE acordaron una nueva dirección para la Política Agrícola Común. La
reforma ha ido perfilándose a través de un extenso debate público con los ciudadanos y las partes interesa-
das con el objetivo de adaptarla a los nuevos retos en términos de:
- la posición competitiva de la agricultura europea;
- la equidad y diversidad de los sistemas de cultivo en toda Europa;
- el cambio climático y la protección de los recursos naturales; y
- las relaciones entre los agentes a lo largo de la cadena alimentaria.
Una política más equitativa, más verde y más eficaz
La nueva PAC dispone de herramientas a corto, medio y largo plazo para garantizar la capacidad del sector
agrícola europeo para producir alimentos de calidad para más de 500 millones de consumidores, mejorar la
sostenibilidad económica y ecológica del sector, y mantener la diversidad del campo europeo, sus tradiciones y
las prácticas agrícolas. Sus objetivos son:

PAC 8
1.- Garantizar un suministro fiable de alimentos saludables a precios asequibles
Convertir la diversidad de la agricultura en un punto fuerte. Los pagos directos se distribuirán de forma más equitativa entre los Estados
miembros, las regiones y los agricultores para tomar plenamente en cuenta las diferentes tradiciones, prácticas agrícolas y economías rurales.
Fortalecer la posición de los agricultores en la cadena alimentaria,para permitirles obtener el mejor precio de mercado por sus productos.
Las organizaciones profesionales e interprofesionales tendrán nuevos derechos para poder aumentar su eficacia, y las organizaciones de pro-
ductores tendrán más apoyo para desarrollar las ventas directas entre productores y consumidores.
Proporcionar una mayor protección frente a la volatilidad de los precios. Se fomentarán las mutualidades y los seguros agrarios. Una nueva
reserva para crisis proporcionará ayuda inmediata a los agricultores en caso de crisis económica, meteorológica o de cualquier otro tipo.
2.- Conseguir una agricultura más verde y más eficaz
Fomentar un mejor aprovechamiento de los recursos naturales para combatir el cambio climático y preservar la biodiversidad. El 30 % de los
pagos directos y el 30 % de los fondos destinados al desarrollo rural estarán relacionados con métodos de producción sostenibles. Además,
habrá una ayuda específica para la agricultura ecológica.
Duplicar la financiación para la investigación, la innovación y el intercambio deconocimientos, incluso a través de una nueva Asociación pa-
ra la Innovación europea. De este modo, se fomenta una cooperación más estrecha entre científicos y agricultores, ayudándoles a moderni-
zarse y a producir más con menos y mejor.
3.- Revitalizar el campo y las comunidades rurales
Impulsar el número de agricultores en toda Europa al hacer que la profesión resulte más atractiva para los jóvenes. Los agricultores jóvenes
de menos de 40 años podrán acceder a un 25 % adicional de ayuda a la renta durante sus cinco primeros años en el sector.
Estimular el empleo y el espíritu emprendedor, ayudando a las empresas rurales a expandirse más allá de la producción de alimentos como,
por ejemplo, al procesamiento de alimentos o al turismo rural.
Garantizar una mejor canalización de las ayudas a la renta para estimular el crecimiento y el empleo. Solamente los agricultores «activos» se
beneficiarán de los pagos. Aquellos que trabajen en zonas menos favorecidas podrán acceder a una financiación adicional, al igual que los pe-
queños agricultores, cuya ayuda se simplificará.
La PAC es fundamental para proteger el futuro de la agricultura y la vida rural en Europa.

PAC 9
Na campaña de divulgación do MAGRAMA da nova PAC utilízanse diversos materiais, entre o cal esta
exposición:
“Reforma de la Política Agrícola Común 2014-2020
Con la reforma de la Política Agrícola Común (PAC), España seguirá teniendo los medios para apoyar al sector agrario y continuar
siendo competitivos.
Un Sí a 7 años de estabilidad para las familias de agricultores y ganaderos.
Un Sí a los agricultores activos y a las explotaciones con actividad durante los próximos 7 años.
Un Sí a apoyar a los sectores agrarios con riesgo de abandono.
Un Sí a 47.000 millones de € para el campo español.
Un Sí a ofrecer oportunidades a los jóvenes agricultores y ganaderos.
Un Sí a disfrutar de una amplia variedad de alimentos seguros y de calidad preservando nuestro medio ambiente.
Decimos Sí a la agricultura y la ganadería
La reforma de la PAC supone:
Un reparto de ayudas más justo Favorecerá las prácticas agrarias respetuosas con el medio ambiente.
Establecer un modelo de regionalización Para el pago básico, se ha establecido un modelo de regionalización que se adapta a
nuestra realidad productiva.
Favorecer a los agricultores activos Los apoyos se dedicarán a los agricultores y ganaderos en activo y a las explotaciones que se
mantengan con actividad.
Proteger a los sectores con problemas y riesgo de abandono Destinando parte de las ayudas al vacuno de engorde, la vaca
nodriza, el ovino, el caprino, la remolacha azucarera, el arroz, el tomate, y algunos más.
Estimular el desarrollo del medio rural Se impulsará el entorno agrario con 8.053 millones de euros que se distribuirán entre las
comunidades autónomas. Así conseguiremos los tres objetivos de la política de desarrollo rural:
- Competitividad de la agricultura.
- Gestión sostenible de los recursos naturales y acción por el clima.
- Desarrollo territorial equilibrado.
Dar apoyo a los jóvenes agricultores y a su futuro Ofrecerá oportunidades a las nuevas generaciones de agricultores y ganaderos
menores de 40 años.”
Fonte: http://www.magrama.gob.es/es/politica-agricola-comun

PAC 10
Organizacións Comúns dos Mercados Agrícolas
As OCM creáronse a partir de 1962 no marco da PAC.Cubren aproximadamente o 90% da produción agrícola
da UE.Regulan a produción e a comercialización dos produtos ou grupos de produtos (cereais, froitas e legu-
mes, carne porcina, ovos, viño, …) para garantir uns ingresos estables aos agricultores e un abastecemento con-
tinuo dos consumidores europeos.
As OCM constitúen os principais instrumentos do mercado agrícola común na medida en que eliminan os
obstáculos aos intercambios intracomunitarios de produtos agrícolas e manteñen unha barreira arancelaria
común respecto de terceiros países.
Para desempeñar o seu papel, as OCM contan con varios mecanismos:
- a intervención nos mercados (recompra dos excedentes de produción, axudas ao almacenamen-to, fixación
do prezo que enmarca o mercado)
- os pagos directos aos agricultores
- a limitación da produción
- medidas comerciais (dereitos de alfándegas, continxentes arancelarios, restitucións por exportación)
Trala reforma da PAC de 2003, a maioría das OCM están suxeitas ao sistema de pago único por explotación.A
partir de entón, a maioría das axudas abónanse directamente aos agricultores con independencia do volume
de produción (disociación)
Ata 2007 existía unha OCM en cada país membro.
En 2007, no marco do proceso de simplificación da PAC, púxose en marcha unha organización común do mer-
cado único que cubrían as diferentes redes para sustituír ás 21 OCM existeentes, creando tamén un único co-
mité de xestión : a organización común dos mercados agrícolas.

PAC 10
PRINCIPAIS CRÍTICAS Á PAC:
Aínda que é a clave que permite manter activas unha boa parte das explotación agrarias, en-
fróntase a certas críticas:
1.- Absorbe unha parte moi importante do orzamento total da UE, o que non se corresponde co
peso relativo do sector nin na xeración do PIB nin na ocupación de man de obra.
2.- Supón a práctica de proteccionismo do seu mercado interior, que frea as posibilidades de que
terceiros países, sobre todo do Terceiro Mundo, exporten a el os seus produtos, moitass veces
máis baratos.
3.- Ao vincular as axudas, directa ou indirectamente, ao tamaño das explotacións, favorece unha
repartición moi desigual da axudas: así, en torno a un 20% das explotacións reciben o 80% das
axudas.

PAC 11
Gasto total = 106 575.5 millones €
U.E.: Reparto del gasto en 2006 (en millones €):
Agricultura: 49 798,8 (46,7%)
Inversión estrutural:32 399,3 (30,4%)
Políticas internas: 9 013,7 (8,5%)
Administración: 6 699,7 (6,3%)
Acción exterior: 5 186,2 (4,9%)
Preadhesión: 2 276,7 (2,1%)
Compensacións: 1 073 (1%)
Fondos reservados: 127,6 (0,1%)

GANDERÍA EXTENSIVA
Sistema de crianza dos animais para o uso humano en explotacións, normalmente abertas e ao aire libre, das
que os animais obteñen os seus alimentos, sometidas aos ciclos naturais anuais e con poucos insumos engadi-
dos.
http://noticias.lainformacion.com/
“A proliferación de incendios forestais, a súa virulencia e a extensión da masa forestal devastada polo lume
poñen sobre a mesa a importancia da gandería extensiva como unha das ferramentas fundamentais na
prevención dos lumes (...)
Desde o sector primario aseguran que alí onde hai unha ovella, unha cabra ou unha vaca pastando, o mente
está limpo e non hai incendios [ou] os efectos do lume serían menos devastadores.
Sen embargo, nos últimos anos houbo unha gran reducción da gandería extensiva e a ausencia de pastoreo
significa unha rápida densificación da vexetación arbustiva, ademais dunha acumulación da biomasa herbácea
seca que aumenta o risco dos incendios forestais (...)”
Fonte: http://www.besana.es/

GANDERÍA INTENSIVA
Sistema de crianza e coidado dos animais para uso humano en explotacións de pequenas di-
mensións , pechadas (granxas industriais e naves con estudadas condicións ambientais de humi-
dade e luz), moi mecanizadas para aumentar o rendemento, nas que se emprega a seleción arti-
ficial de especies e a alimentación a base de abundantes pensos para o engorde ou o incremen-to
de rendementos, e con moitos insumos engadidos.Réxese polas leis da produción e da produtivi-
dade capitalista e a obtención do máximo beneficio.
http://cienciageografica.carpetapedagogica.com/
liberacionan1mal.blogspot.com.es
http://www.liberaong.org/

TRASHUMANCIA
Movemento estacional do gando a través de roteiros establecidos (“cañadas”) co fin de conse-
guir pastos naturais.É un movemento pendular anual entre os lugares de pastos de inverno ás
áreas de pastos de verán.
“La trashumancia se define como un tipo de pastoreo en continuo movimiento, adaptándose en el espacio a
zonas de productividad cambiante. Se diferencia del nomadismo en tener asentamientos estacionales fijos y un
núcleo principal fijo (pueblo) del que proviene la población que la practica.
En España, la trashumancia es el paso del ganado y sus pastores de las dehesas de verano a las de invierno, o
viceversa. En España este movimiento de ganado se realiza mediante un sistema de caminos que reciben el
nombre de vías pecuarias o cañadas en Castilla y León o Extremadura, cabañeras en Aragón y Navarra, etc. Es
un método extensivo de sistema agrario ya que se trabaja únicamente con ganado, sin parcelas, en grandes ex-
tensiones de terreno que van variando para no producir la desertificación por sobrepastoreo (único problema
ambiental que presenta). La tecnología históricamente ha sido muy rudimentaria, ya que las explotaciones se
encuentran lejanas a los pueblos, aunque en los últimos años se ha visto beneficiada por los avances en tele-
fonía móvil y GPS. Históricamente trabajaban con el ganado para consumo propio, dado que el mayor valor
añadido se obtenía de la venta de la lana. Este comercio daría origen a la Mesta. El Honrado Concejo de la Mes-
ta lo creó el rey Alfonso X el Sabio en 1273. Era una organización ganadera que trataba de organizar los rebaños
trashumantes. Esta organización no desapareció hasta el siglo XIX. La caída del precio de la lana en los últimos
tiempos ha hecho que hoy en día la actividad sea sustentada por la venta de carne.
Históricamente, la trashumancia en España se ha realizado a pie, pero a partir de mediados del siglo XIX se in-
troduce el ferrocarril. Éste comenzaría a ser a su vez substituido por el camión cincuenta años más tarde, pero
la trashumancia aún era mayoritariamente realizada a pie hasta los años 1950.”

TRASHUMANCIA
Ovejas en Castilla-La Mancha
Principales vías pecuarias de los diferentes reinos españoles
Fonte: wikipedia

ESTABULACIÓN
A estabulación (de establo) consiste en manter aos animais que se crían dentro dun estable-cemento, é dicir, un luga
onde estén eses animais durante gran parte da súa vida.Hai dous ti-pos principais:
- estabulación tradicional, que pode ser en xaula (os animais están confinados dentro dun edifi-cio e teñen un espazo
limitado ou unha xaula na que poden moverse sen estar atados) ou no posto (os animais están confinados en
compartimentos algo máis grandes ca eles, chamados postos; polo xeral, teñen liberdade para levantarse e deitarse,
pero non poden des-prazarse; este sistema permite o ordeño, a limpeza e a alimentación manual ou automatizada)
- estabulación libre: neste sistema de cría, os animais teñen libre acceso ó seu posto, aínda que están confinados nun
edificio ou espazo limitado.
Vacas leiteiras en estabulación libre.
Fonte: wikipedia (tradución propia)

SISTEMA DE INTEGRACIÓN
É o sistema de xestión da explotación gandeira destinado a obter productos pecuarios en
colaboraciónn de dúas partes, unha das cales, chamada integrador, proporciona os animais e os
medios de produción e os ser-vizos que se pacten no contrato correspondente, e a outra,
chamada integrado, aporta as instalacións e os de-mais bens e servizos necesario e
comprométese ao coidado e mantemento do gando.
“Se considera régimen de integración todo tipo de contrato que implica una dependencia en los
suministros, animales, piensos, y en la venta. Incluye, por tanto, la integración vertical, con em-
presas privadas, y la integración horizontal o cooperativa.”
INE.Censo Agrario 2009.Proyecto

SILVICULTURA
É a ciencia ou a actividade que ten por obxecto o cultivo, a conservación e o aproveitamento dos
montes.O seu obxectivo principal é a explotación da madeira, aínda que tamén actúa sobre:
- a proteción e a rexeneración dos montes e dos seus solos.
- a prevención de incendios e pragas.
- o desenvolvemento dos variados usos que pode ter o monte.
“La silvicultura (del latín silva, selva, bosque, y cultura, cultivo) es el cuidado de los bosques, cerros o
montes y también, por extensión, la ciencia que trata de este cultivo; es decir, de las técnicas que se
aplican a las masas forestales para obtener de ellas una producción continua y sostenible de bie-nes
y servicios demandados por la sociedad. Estas técnicas se pueden definir como tratamientos silvíco-
las, cuyo objetivo es garantizar dos principios básicos: la persistencia y mejora de la masa (continui-
dad en el tiempo y aumento de su calidad) y su uso múltiple. El silvicultor emplea diferentes trata-
mientos silvícolas en función de lo que quiera obtener, como madera, leña, frutos, calidad ambiental.
Por ello, la silvicultura siempre ha estado orientada a la conservación del medio ambiente y de la
naturaleza, a la protección de cuencas hidrográficas, al mantenimiento de pastos para el ganado y a
la fruición pública de los bosques. La silvicultura origina una producción diversa (diferencia clara con
la agricultura)”
Fonte: wikipedia

CALADOIRO
Zonas marítimas onde os mariñeiros tendem a “calar” ou “calan” as súas redes pola existencia
de condicións favorables que determinan a abundancia de pesca, é dicir, exite unha gran cantida-
de de peixes pola abundancia de osíxeno e plancto (zooplancto e fitoplancto).Ten como activida-
de principal a extración, manipulación e comercialización de produtos mariños (peixe, moluscos,
cefalópodos, …)
Os ámbitos marítimos nos que se desenvolven os mellores caladoiros son:
* plataforma continental (zonas próximas á costa e de augas pouco profundas) como o mar do
Norte e o mar de Xapón.
* zonas de contacto de correntes mariñas frías e cálidas, como no mar de Xapón ou sur de Éfri-
ca.
* zonas costeiras bañadas por correntes mariñas frías, como nas costa de Perú e Chile.

CALADOIRO
Principais caladoiros mundiais:
Fonte: wikipedia
Principais
correntes
mariñas
Fonte:
http://arcano13.com/

CALADOIRO
Fonte: http://imgkid.com
http://www.taringa.net/

MILLA NÁUTICA OU MARINA / MAR TERRITORIAL / ZONA CONTIGUA
MILLA NÁUTICA
Unidade de lonxitude empregada na navegación marítima e aérea.Equivale a 1852 m , que é aproximadamen-
te a lonxitude dun arco de 1´ (1 minuto de arco) de latitude terrestre.Non pertence ao Sistema Internacional
(non confundir coa milla inglesa ou terrestre que equivale a 1609 m)
MAR TERRITORIAL
O mar Territorial é o sector do océano no que un país ribeirán exerce plena soberanía, do mes-mo xeito que
nas augas interiores do seu territorio.Segundo a Convención do Mar de 1982, o mar territorial é aquel que se
estende ata unha distancia de 12 millas náuticas (22,2 km) a partir da liña de base.
O goberno do Estado ten as mesmas facultades sobre este que sobre a súa superficie terrestre ou sobre as
augas interiores.Coñecido tamén como augas xurisdicionais.
ZONA CONTIGUA
É a extensión de mar adxacente ao Mar Territorial que abrangue desde as 12 ata as 24 millas mariñas
contadas desde a liña de base a partir da cal se mide a anchura do mar territorial.Nesta franxa, o Estado non
ten soberanía, senon que os seus dereitos están circuncritos a cuestións aduaneiras, sanitarias, fiscais e
migratorias.

ZONA ECONÓMICA EXCLUSIVA (ZEE)
A Zona Económica Exclusiva ou mar patrimonial é a franxa marítima que se estende desde o
límite exterior do Mar Territorial ata unha distancia de 200 millas náuticas/marinas (370,4 km)
contadas a partir da liña de base desde a que se mide a anchura do mar territorial, a partir da cal
entramos na altamar.
Nesta zona o Estado ribeirán ten dereitos de soberanía para os fins de exploración e explota-
ción, conservación e administración dos recursos naturais, tanto vivos como non vivos das augas
e do subsolo do mar así como para a realización doutras actividades de explotación (por exemplo,
obtención de enerxía) pero debe respectar e ter en conta, segundo as clausulas establecidas ao
respecto na Convención do Mar, os dereitos dos demais estados (que son, basicamente: liberda-
de de navegación e sobrevó, de tender cables e tuberías submariñas e de pesca, aínda que estas
están reguladas e limitadas polo Estado ribeirán)

MAR TERRITORIAL/ZONA CONTIGUA/ ZONA ECONÓMICA EXCLUSIVA (ZEE)
http://www.armada.mde.es/
http://campus.ort.edu.ar/
http://es.wikipedia.org/

TIPOS DE PESCA
* Segundo o nivel de desenvolvemento tecnolóxico e económico podemos diferenciar:
- pesca artesanal: utiliza barcos pequenos, tecnoloxía tradicional ou limitada, e escasa man de
obra por cada embarcación.Produción reducida e destinada ao mercado lo-
cal (xeralmente para o consumo en fresco)
- pesca industrial: utiliza barcos factoría de gran tamaño, gran desenvolvemento tecnolóxico e
moita man de obra por embarcación.Produción abundante e destinada á co-
mercialización no mercado nacional ou internacional.
* Segundo a distancia á costa e a duración podemos distinguir:
- pesca de baixura: próxima ao litoral e diaria (coñecida como “pesca do día”)
- pesca de altura: afastada da costa e de días ou semanas de duración.
- pesca de grande altura: realizada en alta mar, en buques factoría, durante varios meses.Téc-
nica e organizativamente a máis desenvolvida.

TIPOS DE PESCA
PP
http://www.astillerosabeijonhermanos.com
Frota e Pesca de baixura
http://www.asturiashoy.es/
http://www.laopinioncoruna.es/

TIPOS DE PESCA
http://www.siglobal.org
Resúmese no seguinte vídeo publicitario promocional:
http://www.pescanova.com/ES/content/video-institucional
Frota e Pesca de altura
http://aprendizajeariadnamiguel.blogspot.com.es/

MEDIDAS DOS BARCOS
Peso Morto: é o total dos pesos que pode transportar o buque expresado en toneladas métricas,
é dicir, o peso do cargamento, máis o do combustible, máis o da auga e provisións en xeral.
Coñécese como TPM (Toneladas de Peso Morto).É a diferenza entre o peso do barco com-
pletamente valeiro e o peso do barco completamente cargado e aprovisionado ó máximo.
Toneladas de Rexistro Bruto (TRB): era o utilizado nas estatísticas de movemento de buques, tari-
fas portuarias, …É unha medida de volume, non de peso: 1 tonelada de arqueo ou de re-
xistro equivale a un volume de 2,83 m3, polo que difiere dos tonelaxes métricos ou reais
do barco e dos de peso.
Toneladas de arqueo bruto (GT, inglés “Gross Ton”): sustitúe á medida TRB na UE.É a actual me-
da de rexistro volumétrico dos barcos que se foi levando a cabo e impoñendo como medi-
da estandarizada dende finais do s.XX e principios do s.XXI
O GT dun barco é, xeralmente, superior ás TRB: por iso se debe ter coidado ao comparar
arqueos das frotas en distintos momentos.
A finais do 2003 estaba rematado, en gran parte, o rexistro do arqueo en GT.

SOCIEDADES MIXTAS
Sociedades de dereito privado constituídas por un ou varios armadores comunitarios e un ou
varios socios dun terceiro país creada no marco das relacións formais entre a UE e ese terceiro
país e destinada a explotar e, no seu caso, aproveitar os recursos pesqueiros situados en augas
dese terceiro país ou baixo a súa soberanía ou xurisdición, coa perspectiva de abastecer priorita-
riamente ó mercado comunitario.
http://www.udc.gal/iuee/pdf/Presentacion_ARVI.pdf
http://www.industriaspesqueras.com/noticias/sector_naval/15670/las_empresas_mixtas_estudian_renovar_su_flota.html

Política Pesqueira Común (PPC)
Aínda que estaba prevista a partir de 1957 polo Tratado de Roma, só en 1983 a PPC, “a Europa Azul” pasou a
ser unha política común de pleno dereito.
A PPC comparte coa PAC o mesmo fundamento xurídico (artigos 38 a 44 do Tratado de Funcio-namento da
UE) e os mesmos obxectivos: aumentar a produtividade, estabilizar os mercados, ga-rantir a seguridade dos
suministros e asegurar prezos razoables ao consumidor.Como a PAC, a PPC constitúe unha competencia com-
partida entre a UE e os Estados membros.
A través de reformas sucesivas, os obxectivos iniciais da PPC completáronse para incluír tamén: a explotación
duradeira dos recursos (sostenibilidade), a proteción do medio ambiente, a garantía dun elevado nivel de pro-
teción da saúde humana e a participación na consecución do obxectivo de cohesión económica e social.
En particular, a proteción dos recursos pesqueiros e do medio ambiente constitúen un obxectivo clave ante o
reto que supón a diminución dos recursos.
A PPC actúa a 4 niveis:
* a conservación e a xestión duradeira dos recursos pesqueiros, co obxecto de protexelos.
* a organización dos mercados, cuxo obxectivo consiste en garantir a adecuación da oferta e a demanda a favor
dos produtores e dos consumidores.
* a política estrutural destinada a axudar ós sectores da “pesca” e da “acuicultura” no proceso de adaptación
dos seus equipamentos e organizacións ás esixencias impostas polos escasos recursos e polo mercado.Neste
ámbito, o apoio comunitario está garantido, principalmente, polo Instrumento Financeiro de Orientación da
Pesca (IFOP)
* as relacións con terceiros países e as organizacións internacionais, que consisten na elaboración de acordos
pesqueiros a escala internacional e de medidas comúns de conservación que se aplican á pesca de altura.
A UE pretende hoxe crear unha verdadeira política marítima que englobe as políticas de pesca, o medio am-
biente e as industrias do mar.

O sector primario

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (17)

Semelhante a O sector primario

Semelhante a O sector primario (20)

Mais de caruncho

Mais de caruncho (20)

Último

Último (20)

O sector primario