Submit Search
Upload
Code of conduct for digital media
•
4 likes
•
1,205 views
Boonlert Aroonpiboon
Follow
ข้อกำหนดการพัฒนาสื่อดิจิทัลที่มีคุณภาพ
Read less
Read more
Technology
Business
Report
Share
Report
Share
1 of 26
Download now
Download to read offline
Recommended
Maliบรรยาย มข111
Maliบรรยาย มข111
darika chu
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
EveEim Elf
How to Design Metadata Standard for NECTEC Digital Archive Project
How to Design Metadata Standard for NECTEC Digital Archive Project
Rachabodin Suwannakanthi
การค้นหาข้อมูลความรู้ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลความรู้ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
Kanokkorn Harsuk
Digital Media : Code of Conduct
Digital Media : Code of Conduct
Boonlert Aroonpiboon
การสืบค้นข้อมูลผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตเพื่องานวิจัย
การสืบค้นข้อมูลผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตเพื่องานวิจัย
Chantana Papattha
หน่วยที่ 1 การทำงานกับระบบเว็บ
หน่วยที่ 1 การทำงานกับระบบเว็บ
tanongsak
ความรู้เบื้องต้นอินเตอร์เน็ต3
ความรู้เบื้องต้นอินเตอร์เน็ต3
เขมิกา กุลาศรี
Recommended
Maliบรรยาย มข111
Maliบรรยาย มข111
darika chu
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
EveEim Elf
How to Design Metadata Standard for NECTEC Digital Archive Project
How to Design Metadata Standard for NECTEC Digital Archive Project
Rachabodin Suwannakanthi
การค้นหาข้อมูลความรู้ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลความรู้ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
Kanokkorn Harsuk
Digital Media : Code of Conduct
Digital Media : Code of Conduct
Boonlert Aroonpiboon
การสืบค้นข้อมูลผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตเพื่องานวิจัย
การสืบค้นข้อมูลผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตเพื่องานวิจัย
Chantana Papattha
หน่วยที่ 1 การทำงานกับระบบเว็บ
หน่วยที่ 1 การทำงานกับระบบเว็บ
tanongsak
ความรู้เบื้องต้นอินเตอร์เน็ต3
ความรู้เบื้องต้นอินเตอร์เน็ต3
เขมิกา กุลาศรี
เทคนิคการสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
เทคนิคการสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
I'June Jindawong
การสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
การสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
eyechillchill
e-commerce unit1 by Ramase
e-commerce unit1 by Ramase
ramase soparatana
หน่วยที่ 6
หน่วยที่ 6
somdetpittayakom school
Introduction To e-Commerce
Introduction To e-Commerce
ramase soparatana
Unit1
Unit1
ramase soparatana
เรื่องการใช้ Google advanced search เพื่อสืบค้นตัวอย่างคำและสำนวนไทย กรณีศึกษ...
เรื่องการใช้ Google advanced search เพื่อสืบค้นตัวอย่างคำและสำนวนไทย กรณีศึกษ...
Fon Slowlife
อินทรอเน็ต
อินทรอเน็ต
Yongyut Nintakan
การค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
mildthebest
การค้นหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต
jobasketball
ประโยชน์ของการสืบค้น
ประโยชน์ของการสืบค้น
เทวัญ ภูพานทอง
Lesson 1
Lesson 1
Thanchanok Phongchareon
Database
Database
paween
Internet 13
Internet 13
paween
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
Satapon Yosakonkun
คู่มือการสร้างเว็บDreammx2004
คู่มือการสร้างเว็บDreammx2004
kernger99
คอม2
คอม2
EveEim Elf
Yuu
Yuu
sirinet
Ten
Ten
sirinet
New
New
sirinet
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
Pungka' Oil
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
pattanan_hansuek
More Related Content
What's hot
เทคนิคการสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
เทคนิคการสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
I'June Jindawong
การสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
การสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
eyechillchill
e-commerce unit1 by Ramase
e-commerce unit1 by Ramase
ramase soparatana
หน่วยที่ 6
หน่วยที่ 6
somdetpittayakom school
Introduction To e-Commerce
Introduction To e-Commerce
ramase soparatana
Unit1
Unit1
ramase soparatana
เรื่องการใช้ Google advanced search เพื่อสืบค้นตัวอย่างคำและสำนวนไทย กรณีศึกษ...
เรื่องการใช้ Google advanced search เพื่อสืบค้นตัวอย่างคำและสำนวนไทย กรณีศึกษ...
Fon Slowlife
อินทรอเน็ต
อินทรอเน็ต
Yongyut Nintakan
การค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
mildthebest
การค้นหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต
jobasketball
ประโยชน์ของการสืบค้น
ประโยชน์ของการสืบค้น
เทวัญ ภูพานทอง
Lesson 1
Lesson 1
Thanchanok Phongchareon
Database
Database
paween
Internet 13
Internet 13
paween
What's hot
(14)
เทคนิคการสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
เทคนิคการสืบค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
การสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
การสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
e-commerce unit1 by Ramase
e-commerce unit1 by Ramase
หน่วยที่ 6
หน่วยที่ 6
Introduction To e-Commerce
Introduction To e-Commerce
Unit1
Unit1
เรื่องการใช้ Google advanced search เพื่อสืบค้นตัวอย่างคำและสำนวนไทย กรณีศึกษ...
เรื่องการใช้ Google advanced search เพื่อสืบค้นตัวอย่างคำและสำนวนไทย กรณีศึกษ...
อินทรอเน็ต
อินทรอเน็ต
การค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต
การค้นหาข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต
ประโยชน์ของการสืบค้น
ประโยชน์ของการสืบค้น
Lesson 1
Lesson 1
Database
Database
Internet 13
Internet 13
Similar to Code of conduct for digital media
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
Satapon Yosakonkun
คู่มือการสร้างเว็บDreammx2004
คู่มือการสร้างเว็บDreammx2004
kernger99
คอม2
คอม2
EveEim Elf
Yuu
Yuu
sirinet
Ten
Ten
sirinet
New
New
sirinet
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
Pungka' Oil
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
pattanan_hansuek
นุ๊ก
นุ๊ก
sirinet
รออกแบบเว็บไซต์
รออกแบบเว็บไซต์
sirinet
โบ
โบ
sirinet
Best
Best
sirinet
หมวย
หมวย
sirinet
ดรีม
ดรีม
sirinet
หมวย
หมวย
sirinet
หวิว
หวิว
ViewMik
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
Satapon Yosakonkun
ใบงานที่ 7 ประยุกต์ใช้งาน
ใบงานที่ 7 ประยุกต์ใช้งาน
Puifai Sineenart Phromnin
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
Yongyut Nintakan
้html
้html
Jerawat Jktea
Similar to Code of conduct for digital media
(20)
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
คู่มือการสร้างเว็บDreammx2004
คู่มือการสร้างเว็บDreammx2004
คอม2
คอม2
Yuu
Yuu
Ten
Ten
New
New
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
นุ๊ก
นุ๊ก
รออกแบบเว็บไซต์
รออกแบบเว็บไซต์
โบ
โบ
Best
Best
หมวย
หมวย
ดรีม
ดรีม
หมวย
หมวย
หวิว
หวิว
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
มาตรฐานสื่อดิจิทัล
ใบงานที่ 7 ประยุกต์ใช้งาน
ใบงานที่ 7 ประยุกต์ใช้งาน
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
การนำเสนองานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
้html
้html
More from Boonlert Aroonpiboon
Excel quiz
Excel quiz
Boonlert Aroonpiboon
Scival for Research Performance
Scival for Research Performance
Boonlert Aroonpiboon
20190726 icde-session-chularat-nstda-4
20190726 icde-session-chularat-nstda-4
Boonlert Aroonpiboon
20190409 social-media-backup
20190409 social-media-backup
Boonlert Aroonpiboon
20190220 open-library
20190220 open-library
Boonlert Aroonpiboon
20190220 digital-archives
20190220 digital-archives
Boonlert Aroonpiboon
OER KKU Library
OER KKU Library
Boonlert Aroonpiboon
Museum digital-code
Museum digital-code
Boonlert Aroonpiboon
OER MOOC - Success Story
OER MOOC - Success Story
Boonlert Aroonpiboon
LAM Code of conduct
LAM Code of conduct
Boonlert Aroonpiboon
RLPD - OER MOOC
RLPD - OER MOOC
Boonlert Aroonpiboon
New Technology for Information Services
New Technology for Information Services
Boonlert Aroonpiboon
New Technology for Information Services
New Technology for Information Services
Boonlert Aroonpiboon
digital law for GLAM
digital law for GLAM
Boonlert Aroonpiboon
20180919 digital-collections
20180919 digital-collections
Boonlert Aroonpiboon
Field-Weighted Citation Impact (FWCI)
Field-Weighted Citation Impact (FWCI)
Boonlert Aroonpiboon
20180828 digital-archives
20180828 digital-archives
Boonlert Aroonpiboon
Local Wisdom Information : How to
Local Wisdom Information : How to
Boonlert Aroonpiboon
201403 etda-library-settup
201403 etda-library-settup
Boonlert Aroonpiboon
201403 etda-library
201403 etda-library
Boonlert Aroonpiboon
More from Boonlert Aroonpiboon
(20)
Excel quiz
Excel quiz
Scival for Research Performance
Scival for Research Performance
20190726 icde-session-chularat-nstda-4
20190726 icde-session-chularat-nstda-4
20190409 social-media-backup
20190409 social-media-backup
20190220 open-library
20190220 open-library
20190220 digital-archives
20190220 digital-archives
OER KKU Library
OER KKU Library
Museum digital-code
Museum digital-code
OER MOOC - Success Story
OER MOOC - Success Story
LAM Code of conduct
LAM Code of conduct
RLPD - OER MOOC
RLPD - OER MOOC
New Technology for Information Services
New Technology for Information Services
New Technology for Information Services
New Technology for Information Services
digital law for GLAM
digital law for GLAM
20180919 digital-collections
20180919 digital-collections
Field-Weighted Citation Impact (FWCI)
Field-Weighted Citation Impact (FWCI)
20180828 digital-archives
20180828 digital-archives
Local Wisdom Information : How to
Local Wisdom Information : How to
201403 etda-library-settup
201403 etda-library-settup
201403 etda-library
201403 etda-library
Code of conduct for digital media
1.
ขอกําหนดการพัฒนาสื่อดิจิทัลที่มีคณภาพ
ุ โดย บุญเลิศ อรุณพิบูลย ศูนยบริการความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ พิมพครั้งที่ 1 จํานวนพิมพ 3,000 เลม ครีเอทีฟคอมมอนสแบบแสดงที่มา – ไมใชเพื่อการคา – อนุญาตแบบเดียวกัน (by-nc-sa) เมื่อนําเนื้อหาในหนังสือเลมนี้ไปใช ควรอางอิงแหลงที่มา โดยไมนําไปใชเพื่อการคาและยินยอมใหผูอนนําเนื้อหาไปใชตอได ื่ ดวยสัญญาอนุญาตแบบเดียวกันนี้ ขอมูลเพิ่มเติม www.cc.in.th www.creativecommons.org
2.
สารบัญ คํานํา สื่อดิจิทัลที่มีคุณภาพ ........................................................................... 1
ขอกําหนดการจัดการโฟลเดอรและแฟมเอกสาร ............................. 2 ชื่อโฟลเดอร ............................................................................. 2 การตั้งชื่อแฟมเอกสาร .............................................................. 3 ขอกําหนดภาพดิจิทัล .......................................................................... 4 วันที่/เวลามีความสําคัญ............................................................ 4 ความละเอียดของภาพ (Image Resolution) ............................. 6 ขนาดภาพ (Image Size) ......................................................... 6 คุณลักษณะเฉพาะของภาพ ...................................................... 7 สืบคนภาพไดงายดวย IPTC Metadata .................................... 8 XMP สําหรับการประกาศความเปนเจาของภาพ ....................... 9 ขอกําหนดเอกสารเว็บ ....................................................................... 10 ขอกําหนดเอกสารงานพิมพ ............................................................... 16 การใชเครื่องหมายวรรคตอน .................................................. 19 ขอกําหนดสื่อนําเสนอ........................................................................ 22
3.
คํานํา
การจัดทําสื่อดิจิทัลที่ผานมามักจะเนนการใชงานโปรแกรมสรางสรรคสื่อ มากกวาการพิจารณาเกี่ยวกับมาตรฐานการเขากันไดเมื่อนําสื่อดิจิทัลไปใชงาน หรือ แลกเปลียนขามระบบ สงผลใหเกิดปญหาหลากหลายในการใชงาน รวมถึงปญหา ่ จากการพัฒนาระบบคลังขอมูลดิจิทัล คลังความรูดิจทัลที่เกิดจากความรวมมือของ ิ ทุกคนในองคกร หนวยงาน เครือขาย ศูนยบริการความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี สํานักพัฒนา วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ ตระหนักถึงความสําคัญของมาตรฐานสื่อดิจิทัล จึงไดนําประสบการณจากการปฏิบัติ จากการวิจัยแปลงความรูเปนเอกสารเลมนี้ เพื่อเปนจุดตั้งตนสําหรับทุกทาน ทุกหนวยงานไดกําหนดแนวทางหรือมาตรฐาน การพัฒนาสื่อดิจิทัลภายในหนวยงาน/องคกรของทาน ผูเขียนขอขอบพระคุณ ดร.ทวีศักดิ์ กออนันตกูล ที่กรุณาใหคําแนะนํา ถายทอดความรูใหกับผูเขียน คุณสุภาพร ชัยธัมมะปกรณ รักษาการผูอํานวยการ ศวท. ที่กรุณาใหคําแนะนําการเขียน และทุกทานใน ศวท. ที่เปนกําลังสําคัญใน การผลิตเอกสารเลมนี้ หากเอกสารนี้มีขอผิดพลาดประการใด ผูเขียนขอนอมรับไว ณ ที่นี้ และ สามารถแนะนํา ติชมมาไดที่ boonlert@nstda.or.th บุญเลิศ อรุณพิบูลย 5 กันยายน 2552
4.
1
สื่อดิจิทัลที่มีคุณภาพ การออกแบบพัฒนาเว็บไซต การพัฒนาคลังความรู หองสมุดดิจิทัล จําเปนตองเกี่ยวของกับสื่อดิจิทัลรูปแบบตางๆ จํานวนมาก หลากหลายฟอรแมต โดยเฉพาะการกาวเขาสูยุคเว็บ 2.0 ที่อนุญาตใหทุกคนรวมกันสรางสรรคผลงาน ดิจิทล แลกเปลี่ยน เผยแพรสื่อดิจิทัลของตนเองเขาสูระบบจัดการกลาง การเปดสิทธิ์ ั ใหผูใชทานอื่นดาวนโหลดเปดใชงานสื่อดิจิทัล รวมทั้งกระแสการจัดการความรูที่ เนนการนําเทคโนโลยีสารสนเทศ มาเปนเครื่องมือบริหารจัดการความรูในรูปแบบ คลังความรูดิจิทัล กอเกิดการปรับเปลี่ยนวิธีการสรางจัดการและแกไขสื่อดิจิทัล ที่เปนแบบรายบุคคลมาเปนการรวมกันสรางสรรค แกไข สื่อดิจิทัลยุคใหม จึงเกี่ยวของกับบุคคลจํานวนมากที่มารวมกันทํางานกับ สื่อเดียวกันผานเวลาและสถานที่ที่แตกตางกัน อันอาจจะกอใหเกิดปญหาการเปด แฟมสื่อดิจิทัลไมไดเพราะความแตกตางของรุน (Version) ของโปรแกรมที่ใชสราง และที่นํามาใชเปดแฟมสื่อดิจิทัล การจัดหนาเอกสารที่ผิดพลาด การแสดงผล ภาษาไทยที่ผิดพลาด การไมแสดงแบบอักษร (Font) ตรงกับเอกสารที่ผูสราง ตองการ รวมถึงปญหาเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์ การดําเนินการเกี่ยวกับสื่อดิจิทัล จึงมี ความจําเปนตองใหความสําคัญกับขอกําหนดรวมกันของสื่อดิจทัล เพื่อใหสื่อดิจิทัล ิ ไมเกิดปญหาดงขางตน ศูนยบริการความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (ศวท.) สํานักงาน พัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ (สวทช.) ไดศึกษาประเด็นตางๆ เกี่ยวกับสื่อดิจิทัล และนํามาจัดทําเปนขอกําหนดเพื่อใชในหนวยงานและพรอม เผยแพรสูผูสนใจทั่วไป
5.
2 ขอกําหนดการจัดการโฟลเดอรและแฟมเอกสาร
การตั้งชื่อโฟลเดอรและชื่อแฟมเอกสาร ตลอดทั้งการจัดวางโครงสราง โฟลเดอรที่ไมมีแนวทางปฏิบัติรวมกันจะสงผลตอการสืบคน การเขาถึง และ การเผยแพรสื่อดิจิทัล รวมทั้งเมื่อมีการปรับเปลี่ยนระบบอาจจะสงผลใหตองรื้อใหม แทนที่จะโอนยายสื่อดิจิทัลแลวเปดระบบไดทันที ศวท. ไดกําหนดขอกําหนดการจัดการโฟลเดอรและแฟมเอกสาร เพื่อเปน แนวปฏิบัติของ ศวท. และเปนตนแบบใหกับหนวยงานตางๆ ที่สนใจนําไปปรับ ประยุกตใชตอไป ดังนี้ ชื่อโฟลเดอร การกําหนดโฟลเดอรกอนที่จะสรางสื่อใดๆ เปนลําดับขั้นตอนที่ควร ปฏิบัติดวยทุกครั้ง จากนั้นเมื่อมีการสรางเอกสารควรบันทึกเอกสารไวในโฟลเดอรที่ กําหนดไวลวงหนา และหนวยงานอาจจะมีขอกําหนด การตั้งชื่อโฟลเดอร และการ จัดเก็บเอกสารลงโฟลเดอรดวย เอกสารที่ตองการใชประกอบการพัฒนาเว็บไซต (ในรูปแบบ HTML) หรือ การพัฒนาสื่อการเรียนการสอนตางๆ สื่อเชิงโตตอบ ยิ่งตองใหความสําคัญกับ การจัดการโฟลเดอร โดยควรจัดเก็บไวในที่ที่เดียวกัน เพื่อปองกันปญหาจุดเชื่อม (Link) ที่อาจจะผิดพลาดได ตลอดทั้งชื่อโฟลเดอรตองกําหนดใหมีความหมายกระชับ ภายใตขอกําหนด ดังนี้ • กําหนดชื่อโฟลเดอรดวยคําภาษาอังกฤษที่กระชับและสั้นที่สุด (ไมตองใสวันที่หรือคําขยายความใดๆ) เพื่อชวยให Search Engine คนหาพบโดยงาย o หลีกเลียงการใชชอภาษาไทย เนื่องจากซอฟตแวรอาจจะ ่ ื่ แบงเปนรหัสพิเศษที่ไมสื่อความหมาย และไมรองรับการ เขาถึงของ Search Engine บางตัว
6.
3
• ในกรณีที่มีหลายคํา ใหเขียนติดกันหมดหรือใช - (Hyphen) เชื่อม ระหวางคํา ไมใช space และ underscore _ เพราะจะสรางปญหา เมื่อเปนสวนหนึ่งของ URL ซึ่งมักจะมีการขีดเสนใตทําใหสัญลักษณ Underscore ทับกับขีดเสนใต การตั้งชื่อแฟมเอกสาร แฟมเอกสารควรกําหนดหลักการตั้งชื่อแฟมเอกสารใหชัดเจน โดยมี ขอแนะนําเบื้องตน คือ • ใชตัวอักษรภาษาอังกฤษ สามารถนําตัวเลขผสมรวมได o หลีกเลียงการใชชอภาษาไทย เนื่องจากซอฟตแวรอาจจะ ่ ื่ แบงเปนรหัสพิเศษที่ไมสื่อความหมาย และไมรองรับการ เขาถึงของ Search Engine บางตัว • ไมมีเครื่องหมายวรรคตอนใดๆ ยกเวนแต . (full stop) และ – (hyphen) เทานั้น (ไมใช space และ underscore _ เพราะจะสราง ปญหาเมื่อเปนสวนหนึ่งของ URL ซึ่งมักจะมีการขีดเสนใตทําให สัญลักษณ underscore ทับกับขีดเสนใต) • ในการรางเอกสารเปนครั้งแรก ใหใสวันที่ไวขางหนา โดยรูปแบบ ของวันที่คือ yyyymmdd ตัวอยาง 20050809-grid-computing.doc o กรณีที่ในวันเดียวกันนั้น มีการแกไขและทบทวนออกมา อีก 2 เวอรชั่น ใหตั้งชื่อแฟมใหม โดยเติมตัวเลข กํากับเวอรชั่นตอทาย ตัวอยาง 20050809-grid-computing-1.doc และ 20050809-grid-computing-2.doc เปนตน o ในกรณีที่มีการแกไขและปรับปรุงในวันอื่นๆ ถัดมา ให ตั้งชื่อใหมตามวันที่ ตัวอยาง 20050818-grid-computing.doc
7.
4
ขอกําหนดภาพดิจิทัล การนําเสนอรูปภาพในลักษณะตางๆ จะมีความแตกตางทั้งความละเอียด (Resolution) ขนาดภาพ (Image Size) และแนวของภาพ (Orientation) ดังนั้นกอน นําภาพไปใช จึงควรมีการเตรียมภาพใหเหมาะสมกับรูปแบบการนําเสนอ วันที่/เวลามีความสําคัญ วันที่/เวลาของกลองถายภาพดิจิทัล และคอมพิวเตอรมีความสําคัญสูง มาก ควรตั้งคาวันที่/เวลาของกลองถายภาพ และคอมพิวเตอรใหถูกตองกอนถายภาพ หรือ สราง/แกไขภาพ โดยเฉพาะภาพ JPEG และ TIFF สําหรับเครื่องคอมพิวเตอรควรใช วิธีการตั้งวันที่/เวลาเทียบกับเวลามาตรฐาน ตามขอกําหนดของสถาบันมาตรวิทยา แหงชาติ http://www.nimt.or.th วันที่/เวลาที่กําหนด จะชวยให ภาพถายหรือภาพสแกน มีการเก็บขอมูลการ สรางหรือแปลงดิจทัล (Digitized) ไดถูกตอง ิ เพื่อใหสามารถนําขอมูลวัน/ที่เวลาดังกลาวไป ใชประโยชนตอไป เชน การระบุวันที่ สรางสรรคผลงานเพื่อประโยชนทางกฎหมาย การนําวันที่/เวลาไปเปนชื่อแฟมภาพ เนื่องจากทุกภาพจะมีการบันทึกรายการ เกี่ยวกับภาพฝงไวในภาพ เรียกวา เมทาดาทา (Metadata) โดยภาพฟอรแมต JPG
8.
5 จะจัดเก็บเมทาดาทาชุด EXIF (Exchangeable
Image File Format) และซอฟตแวร ในกลุมหองสมุดดิจิทัลหลายตัว ตัวอยางขอมูลเมทาดาทาจากภาพถายดวยกลองถายภาพดิจิทัล เรียก เมทาดาทาชุดนี้วา EXIF ปจจุบนไดมีการนําขอมูลเมทาดาทาของภาพถายไป ั ประมวลผล เชน เว็บไซต http://www.photosig.com/go/photos
9.
6 ความละเอียดของภาพ (Image Resolution)
ภาพจากกลองดิจิทัล เครื่องกราดภาพ (Scanner) และโปรแกรมสราง/ ตกแตงภาพตางๆ จะสรางภาพในรูปแบบจุดภาพ (Bitmap) ซึ่งมีความสัมพันธกับ ความละเอียดของภาพ คือ พื้นที่ภาพ 1 ตารางนิ้วจะมีจํานวนจุดสีประกอบเพื่อสราง ภาพกี่จุด และเรียกหนวยวาจุดตอนิ้ว (dpi: dot per inch) ดวยเทคโนโลยีการจัดเก็บขอมูล (Storage) ที่มีราคาต่ํามากในปจจุบัน การบันทึกภาพ การสแกนภาพ และการสราง/ตกแตงภาพควรเริ่มจากภาพที่มี ความละเอียดสูง 300 dpi ขึ้นไปแลวจึงลดความละเอียดลงพรอมตั้งชื่อแฟมภาพใหม เมื่อตองการนําไปใชงานจะดีกวาการเริ่มตนจากภาพความละเอียดต่ํา กลองถายภาพดิจทัลหลายรุนอาจจะไมสามารถกําหนดความละเอียดของ ิ ภาพไดสูง แตก็สามารถชดเชยไดโดยการกําหนดคุณภาพของภาพถาย (Quality) ใหสูงได เชน High Quality ขนาดภาพ (Image Size) ขนาดของภาพมีความสําคัญมากในการนําเสนอดวยรูปแบบที่แตกตาง ในการสรางสรรคภาพตนฉบับ ควรเริ่มจากการกําหนดขนาดของภาพใหสูงกวาปกติ โดยหนวยวัดของขนาดภาพคือ พิกเซล (Pixel) ประกอบดวยคาความกวาง (Width) และความยาว (Height) ทั้งนี้ภาพทั่วไป ไมควรกําหนดขนาดภาพไวต่ํากวา 1024 x 768 พิกเซล และลดขนาดภาพใหเหมาะสมกับการใชงาน พรอมกําหนด
10.
7 ชื่อแฟมภาพใหม เชน การนําภาพไปประกอบในเว็บไซตควรกําหนดขนาดภาพให เหมาะสมกับโครงราง
(Layout) ของเว็บ เชน ภาพขนาด 100 x 100 พิกเซล ก็ควร ปรับยอขนาดดวยโปรแกรมตกแตงภาพใหเปน 100 x 100 พิกเซล กอนนําไปใชงาน ไมควรใชคําสั่ง HTML กําหนดขนาดภาพ เนื่องจากจะทําใหภาพที่ไดไมคมชัด และ อาจจะมีผลตอการโหลดภาพมาเรียกชมผานอินเทอรเน็ต รายละเอียดเกี่ยวกับขนาด ของภาพประกอบเว็บ สามารถศึกษาไดจากเว็บไซต http://www.iab.net เชนเดียวกับการออกแบบภาพสําหรับสื่อสิ่งพิมพก็มีการกําหนดมาตรฐานไวเชนกัน คุณลักษณะเฉพาะของภาพ การนําเสนอภาพผานเว็บ หลายๆ ทานอาจจะคุนเคยวาบางภาพนําเสนอ แบบคมชัดจากบนลงมาดานลางของภาพ ในขณะที่บางภาพจะนําเสนอเต็มภาพ แบบไมคมชัด และจะชัดขึ้นตามเวลา เรียกวาการแสดงผลแบบโครงราง ซึ่ง คุณสมบัตินี้จะมีความแตกตางตามฟอรแมตของภาพ เชน ภาพฟอรแมต JPG เรียกวา Progressive ภาพฟอรแมต GIF เรียกวา Interlaced ภาพที่มีขนาดโตกวา 300 พิกเซล ควรกําหนดใหภาพแสดงผลแบบโครงรางดวยทุกครั้ง รูปแสดงการโหลดภาพ JPG แบบ Progressive (เว็บไซต: http://yuiblog.com/assets/4-prog-example.jpg)
11.
8 สืบคนภาพไดงายดวย IPTC Metadata
เมทาดาทาที่จําเปนสําหรับภาพฟอรแมต JPEG และ TIFF อีกชุดคือ IPTC Metadata เปนชุดเมทาดาทาที่อนุญาตใหเจาของภาพ หรือผูใชกําหนด รายละเอียดเกียวกับภาพเชน ชื่อภาพ ชื่อผูสรางสรรค หมวดภาพ คําคนภาพ ซึ่งจะ ่ ชวยใหภาพดังกลาวสามารถสืบคน และประกาศสิทธิ์ความเปนเจาของภาพไดงาย อีกทั้งซอฟตแวรในกลุมหองสมุดดิจิทัลหลายโปรแกรม มีฟงกชันดึง (Extract) ขอมูล จากเมทาดาที่ฝงในภาพไปเติมในระบบใหอตโนมัติ ทําใหไมตองเสียเวลาปอนขอมูล ั ประกอบภาพ การปอนขอมูลใหกับ IPTC Metadata ทําไดงายๆ โดยซอฟตแวรจัดการ ภาพเชน ACDSee, XnView และ PhotoShop มีคําสั่งใหเจาของภาพ ผูสรางสรรค ภาพ และผูใชภาพใสขอมูลได ตัวอยางการระบุ IPTC Metadata ดวยโปรแกรม XnView ทําไดโดย การคลิกปุมขวาของเมาสที่ภาพ หรือกลุมภาพแลวเลือกคําสั่ง Edit, IPTC Data จะ ปรากฏจอภาพปอนขอมูลเมทาดาทาที่สามารถระบุขอมูลไดหลากหลายกลุม
12.
9 XMP สําหรับการประกาศความเปนเจาของภาพ
การประกาศความเปนเจาของภาพอีกวิธีหนึ่งคือ การประกาศดวยสิทธิ์ CreativeCommons ผานเว็บไซต http://creativecommons.org และระบุเงื่อนไข การใหใชสิทธิ์ของ จากนั้นเว็บไซต CreativeCommons จะสรางแฟมเมทาดาทา ประกาศสิทธิ์การใชผลงานในรูปแบบ XMP (Extensible Metadata Platform) เพื่อนํามาฝง (Embedded) กับภาพที่ตองการ
13.
10
ขอกําหนดเอกสารเว็บ สื่อดิจิทัลที่นิยมอีกประเภทหนึ่งคือ เอกสารเว็บ เพื่อใหไดเอกสารเว็บที่มี คุณภาพ สวยงาม แสดงผลไดถูกตองบนเว็บเบราวเซอร (ใหมากที่สุด) รวมทั้ง รองรับการจัดเก็บขอมูลจาก Search Engine เพื่อใหผลการสืบคนมีประสิทธิภาพ ผูพัฒนาเว็บไซตควรใหความสําคัญกับขอกําหนดพื้นฐาน ดังนี้ 1. เว็บไซตควรจะสอดคลองกับขอกําหนดของ W3C สําหรับ Extensible HyperText Markup Language (XHTML) ระดับ 1.0 หรือ HTML ระดับ 4.0 2. เว็บไซตควรจะสอดคลองกับขอกําหนดของ W3C ในเรื่อง การพัฒนาเว็บไซตใหทุกคนเขาถึงได (Web Content Accessibility Guidelines) ระดับ 1.0 3. เว็บไซตควรจะสอดคลองกับขอกําหนดของ W3C สําหรับ Cascading Style Sheets (CSS) ระดับ 1 4. ในการนําเสนอขอมูลในแตละหนาจะตองมี Header และ Footer ที่เหมาะสม เชน • Header ประกอบดวย โลโกขององคกรที่จะลิงคกลับไปที่หนา แรกขององคกร ชื่อของหนวยงานทีจะลิงคไปที่หนาแรกของ ่ หนวยงาน เมนูหลักของเว็บไซต และชองคนหาขอมูล • Footer ประกอบไปดวยขอความสงวนลิขสิทธิ์ (Copyright/Copyleft) ในการนําขอมูลในเว็บไซตไปใช ที่อยู สําหรับการติดตอ 5. เอกสารเว็บทุกแฟมจะตองมีการกําหนดชื่อของเอกสารหนานั้น ไว ในสวนของแท็ก <title>…</title> โดยชื่อที่กําหนดควรใช ภาษาอังกฤษเปนหลัก สามารถใชขอความภาษาไทยไดแตควรตาม ขอความภาษาอังกฤษ
14.
11
ชื่อดังกลาวอธิบายถึงภาพรวมของเว็บไซตนั้นๆ ใหไดมากที่สุด เพราะชื่อของเอกสารที่กําหนดไวนี้ จะสงผลใหโปรแกรมเก็บขอมูล ของเว็บไซตที่ใหบริการคนหาขอมูล (Search Engine) สามารถ ตรวจพบ และเก็บชื่อที่กําหนดใหกับเอกสาร เขาไวในระบบ ฐานขอมูล เพื่อใชเปนคียเวิรด สําหรับการคนหาเว็บไซตตอไป ทั้งนี้ ขอความที่ระบุในแท็บ <title> ไมควรยาวเกิน 64 ตัวอักษร • ไมควรใชเทคนิคใดๆ เชน เวนวรรคระหวางตัวอักษร หรือ ควบคุมการแสดงผลดวย Javascript ตัวอยางชื่อเว็บของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร โดยการคนดวย คําวา ku ผาน Google ปรากฏเปน Kasetsart University มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร กรณีที่พัฒนาเว็บดวย CMS: Content Management System เชน Joomla จะตองกําหนด Title ของบทความและเว็บไซตจากสวน ควบคุม CMS ดวย 6. เอกสารเว็บทุกแฟมจะตองกําหนดคียเวิรด (Keyword) โดยการใช แท็ก <meta name=“keywords” content=“คียเวิรดสําหรับโฮมเพจ”> ตัวอยางเชน
15.
12
<meta name=“keywords” content=“STKS, Science and Technology Knowledge Services, NSTDA, Library, หองสมุด, บริการทรัพยากรสารสนเทศ”> เปนตน เพื่อเปนขอมูลสําหรับ Search Engine เก็บเปนขอมูลบริการคนหาเว็บไซตของผูใช กรณี ที่พัฒนาเว็บดวย CMS จะตองกําหนด Keyword ของบทความและ เว็บไซตจากสวนควบคุม CMS ดวย 7. เอกสารเว็บทุกแฟมจะตองกําหนดคําอธิบายเว็บอยางยอโดยการใช แท็ก <meta name=“description” content=“คําอธิบายเว็บ”> เพื่อ เปนขอมูลสําหรับ Search Engine แสดงผลประกอบการสืบคน เว็บไซต ทั้งนี้ไมควรยาวเกิน 250 ตัวอักษร กรณีที่พัฒนาเว็บดวย CMS จะตองกําหนดคําอธิบายเว็บของบทความและเว็บไซตจาก สวนควบคุม CMS ดวย ตัวอยางคําอธิบายเว็บของ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร 8. เอกสารเว็บควรกําหนดชื่อหนวยงานหรือผูพัฒนาเว็บ โดยการใช แท็ก <meta name=“author” content=“ชื่อหนวยงาน/ผูพัฒนาเว็บ”>
16.
13 9. เอกสารเว็บจะตองมีการกําหนดชุดของตัวอักษร (Character
Set) เปนชุด UTF-8 หรือ TIS-620 ดวยคําสั่ง <meta http-equiv=“Content-Type” content=“text/html;charset=UTF-8”> หรือ <meta http-equiv=“Content-Type” content=“text/html;charset=TIS-620”> • การระบุ TIS-620 หรือ UTF-8 จะตองระบุใหเหมือนกันทั้งเว็บ และตองตรงกับระบบภาษาไทยของโปรแกรมจัดการ ฐานขอมูล และ Web Programming 10. การระบุแบบอักษร (Font) ดวยแท็ก <font face=“ชื่อของฟอนต”> จะตองกําหนดชื่อฟอนตเปนชุดที่รองรับการแสดงผลภาษาไทยทั้ง เครื่องพีซีและ Macintosh พรอมระบุขนาด (Font size) ที่เหมาะสม • ชุดฟอนตแนะนําคือ <font face=” “Tahoma, MS Sans Serif, Thonburi”>…</font> • แท็ก <font face=”…”>…</font> ใหระบุไวที่ตอนตนของ เอกสารครั้งเดียว ไมตองเขียนหลายรอบ เพราะจะเปนการ เพิ่มขนาดของไฟลเอกสาร HTML โดยไมจาเปน ยกเวนเมื่อมี ํ การใชแท็ก <table> เพื่อกําหนดการแสดงผลแบบตาราง จะตองมีการระบุ <font face=”…”> ไวหลังแท็ก <td> ทุกแท็ก ของตารางนั้น หรือจะใชการควบคุมดวย CSS • สําหรับ CSS ใหระบุดวยคําสั่ง font-family: Tahoma, “MS Sans Serif”, Thonburi; 11. หามคัดลอก (Copy) เอกสารจากเว็บใดๆ หรือเอกสารตนฉบับเชน Microsoft Office, OpenOffice.org มาวางบน WYSIWYG Editor เนื่องจากจะติด Special Code ของโปรแกรมนั้นๆ มาดวย สงผลให การแสดงผลเอกสารไมเปนไปในแนวทางเดียวกันทั้งหมด ควรจะ นําไปวาง (Paste) บน NotePad หรือ Text Editor ใดๆ กอนแลวจึง คัดลอกมาวางบน WYSIWYG Editor อีกครั้ง หรือใชบริการ HTML Cleaner 12. การนําภาพมาประกอบในเอกสาร ดวยแท็ก <img …> จะตอง กําหนดความกวาง และความสูงที่ถูกตองของภาพไวดวยเสมอ เพื่อ
17.
14
ชวยใหการจัดโครงรางของเอกสารทําไดอยางรวดเร็ว และจะตอง กําหนดแอทริบิวต alt และ title พรอมขอความอธิบายภาพที่สื่อ ความหมาย ดังนี้ <img scr=“ชื่อไฟลภาพ” width=“ความกวางเปนพิกเซล” height=“ความ สูงเปนพิกเซล” alt=“คําอธิบายภาพ” title=“คําอธิบายภาพ”> เพื่อแสดงขอความอธิบายสําหรับเว็บเบราวเซอรที่ไมสามารถแสดง ขอมูลที่เปนรูปภาพได รวมทั้งเปนขอมูลสําหรับการสืบคนของ Search Engine และประกอบการอานออกเสียงของโปรแกรมอาน จอภาพ (Screen Reader) กรณีที่ใช CMS สามารถกําหนดคา ความกวาง ความสูง และคําอธิบายภาพไดจากระบบ 13. การนํารูปภาพมาประกอบในเอกสาร HTML นั้น ถารอบๆ ตําแหนง ที่วางรูปภาพมีตัวอักษร ควรจะกําหนดระยะหางจากขอบของรูปทุก ดาน โดยการใชแอทริบิวต vspace=“ระยะหางเปนพิกเซล” hspace=“ระยะหางเปนพิกเซล” และถารูปนั้นเปนตัวเชื่อมโยงไปยัง เอกสารอื่น ไมควรกําหนดความกวางของกรอบ คือ ความกวาง เทากับศูนย โดยใชแอทริบิวต border=“0” เชน <img alt="VIDEO" src="video.gif" width= "56" height= "20" border="0" hspace="3" vspace="3"> กรณีที่ใช CMS สามารถกําหนดคาความกวาง ความ สูง และคําอธิบายภาพไดจากระบบ
18.
15 14. ผูเขาชมเว็บไซตควรไดรับแจงขอมูลเกี่ยวกับการใชงานโปรแกรม
ปลั๊กอิน (Plug-ins) พรอมทั้งควรมีจุดเชื่อม (Link) ใหสามารถดาวน โหลดและติดตั้งโปรแกรมนั้นๆ ไดโดยสะดวก 15. ในระหวางการพัฒนาโฮมเพจ ควรทดสอบการแสดงผล โดยการใช โปรแกรมเว็บเบราวเซอรหลายๆ ชนิด เชน • โปรแกรม Mozilla Firefox บน PC • โปรแกรม Internet Explorer บน PC • โปรแกรม Mozilla Firefox บน Macintosh • โปรแกรม Internet Explorer บน Macintosh • โปรแกรม Safari บน Macintosh • ทุกเว็บเบราวเซอรใหมๆ ที่สามารถทดสอบได 16. ในการทดสอบการแสดงผล ควรทดสอบที่ความละเอียดของหนาจอ อยางต่ํา 800 x 600 จุด และแนะนําใหใชความละเอียดของหนาจอ 1024 x 768 จุด เพื่อความเหมาะสมและสวยงามที่สุด 17. ควรทดสอบระยะเวลาที่ใชในการดูเว็บเพจ โดยทดสอบดวยการใช โมเด็มความเร็ว 56 kbps ซึ่งเว็บเพจที่พัฒนาขึ้นควรจะเริ่มแสดงผล ขอมูลไมเกิน 10 วินาทีหลังจากไดรับการรองขอ (Request) และ แสดงผลไดสมบูรณ ไมเกิน 30 วินาที เนื่องจากผูเขาชมเว็บเพจที่พัฒนาขึ้น อาจจะมา จากตางสถานที่กัน ใชโมเด็มความเร็วตางกัน ผูพัฒนาควรทดสอบ การเขาชม เว็บเพจจากโมเด็มที่มีความเร็วที่ครอบคลุมถึงผูใชสวนใหญ 18. อีเมลในการติดตอใหแสดงผลในรูปแบบ Image เพื่อปองกันการ เก็บรวบรวมอีเมลโดยซอฟตแวรอัตโนมัติ อันเปนสาเหตุของการสง อีเมลขยะ 19. เว็บไซตจะตองติดซอฟตแวรวิเคราะหการเขาชม เชน Truehits, Google Analytic
19.
16
ขอกําหนดเอกสารงานพิมพ เอกสารงานพิมพดวยโปรแกรม Word Processor และ DTP (Desktop Publishing) เชน Microsoft Office, OpenOffice.org, PageMaker, Adobe InDesign นับเปนสื่อดิจิทัลแตกําเนิด ซึ่งสามารถนําไปจัดทําหองสมุดดิจิทัลไดทันที แตบอยครั้งที่พบวาสื่อดังกลาวในหองสมุดดิจิทัลหลายๆ ที่กลายเปนขยะ อิเล็กทรอนิกส หรือขยะดิจิทัล เพราะไมสามารถเปดแฟมเอกสารนั้นได เพราะมี การปรับเปลี่ยนรุนของเอกสาร หรือเครื่องคอมพิวเตอรที่ใชเปดติดตั้งโปรแกรมตาง รุน หรือไมมีโปรแกรมดังกลาว หรือเปดไดก็ไมสามารถอานเอกสารไดเนื่องจากแบบ อักษรที่เลือกใช ไมมีในเครื่องคอมพิวเตอรที่ใชเปด รวมทั้งปญหาโครงรางเอกสาร เพี้ยน ไมรวมถึงปญหาเกี่ยวกับการทํางานที่ซ้ําซอนหลายๆ อยาง เชน ตองเสียเวลา สรางสารบัญ เอกสารประกอบดวยแฟมยอยหลายแฟม เพื่อใหเอกสารงานพิมพที่ถือวาเปนเอกสารดิจิทัลแตกําเนิดไดมาตรฐานที่ ถูกตอง ศวท. ไดกําหนดขอกําหนดการสราง/จัดเตรียมเอกสารงานพิมพไวดังนี้ 1. หนวยงานควรกําหนดแบบอักษรทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ กลางของหนวยงานใหเปนชุดเดียวกัน เชน • ระบบที่ต่ํากวา Windows Me เลือกใชฟอนต AngsanaUPC หรือฟอนตใดๆ ในตระกูล UPC • ระบบ Windows 2000/XP/VISTA เลือกใชฟอนต AngsanaNEW หรือฟอนตใดๆ ในตระกูล NEW 2. กรณีที่เลือกใชแบบอักษรพิเศษ จะตองฝงแบบอักษรดังกลาวไปกับ เอกสารกอนเผยแพร 3. เอกสารงานพิมพนั้นๆ จะตองสรางดวยสไตล (Style) โดยกําหนด Heading1, Heading2, Heading3, Normal และ Body ใหเหมาะสม กับเอกสารแตละประเภท
20.
17 4. หนวยงานควรออกแบบแมแบบงานพิมพ (Document
Template) ใหเหมาะสมกับประเภทเอกสาร 5. ไมตองกดปุม Enter เมื่อจบบรรทัด แตใหพิมพไปเรื่อยๆ โปรแกรม จะตัดคําใหอัตโนมติ 6. การตัดคํากอนจบบรรทัด ใหใชปุม Shift + Enter 7. การขึ้นหนาใหมกอนจบหนาปกติ ใหใชปุม Ctrl + Enter 8. การใสชองวาง ใหใชเพียง 1 ชอง 9. การใชอักขระพิเศษ ควรใสใจเปนพิเศษ เชน 2 ไมเทากับ 5 ก็ควร พิมพดวย Symbol ดังนี้ 2 ≠ 5 10. เครื่องหมายวรรคตอน ใหศึกษาจากการใชเครื่องหมายวรรคตอน 11. ในเอกสารภาษาไทยควรจะใชตัวเลขเปนเลขไทย 12. ใหความสําคัญกับการเขียนคําทับศัพท โดยยึดหลักจาก ราชบัณฑิตยสถาน (http://www.royin.go.th) 13. เอกสารทุกเอกสารจะตองกําหนด Document Properties เพื่อใช ประกอบการใหขอมูลกับ Search Engine และโปรแกรมจัดการ หองสมุดดิจิทัล
21.
18 14. ฟอรแมตเอกสารที่เหมาะสมในการเผยแพรสูสาธารณะในรูปแบบ
หองสมุดดิจิทัลคือ PDF ดังนั้นควรแปลงเอกสารตนฉบับใหเปน เอกสาร PDF กอน • เอกสาร PDF จะตองกําหนด Document Properties ให เหมาะสมและถูกตองเชนเดียวกับเอกสารตนฉบับ • เอกสาร PDF จะตองกําหนดสิทธิ์การเขาถึงเอกสารและเนื้อหา ใหเหมาะสมกอนเผยแพร • ตรวจสอบสารบัญของเอกสาร PDF ใหถูกตองกอนเผยแพร • หากมีการใชแบบอักษรพิเศษ จะตองฝงแบบอักษรนั้นไปกับ เอกสาร PDF กอนเผยแพร 15. กรณีที่เปนการวาจางใหจัดทําตนฉบับเอกสารดิจิทัล จะตอง กําหนดใหผูรับวาจางสงมอบแฟมเอกสารตนฉบับ แฟมเอกสาร PDF แฟมแบบอักษร แฟมเอกสาร Text และแฟมภาพประกอบ การจัดทําตนฉบับใหครบถวน รวมทั้งแบบอักษรที่ใชประกอบ การออกแบบงาน และไมเปนแบบอักษรที่ละเมิดลิขสิทธิ์
22.
19 การใชเครื่องหมายวรรคตอน
• ดวยเหตุผลเกี่ยวกับการตัดคําภาษาไทยบนคอมพิวเตอร การใช เครื่องหมายวรรคตอนควรเปนไปตามขอกําหนดดังตอไปนี้ o นขลิขิต หรือวงเล็บ (…) วงเล็บเหลียม […] และวงเล็บ ่ ปกกา {…} ควรเคาะแปนเคาะวรรค เพื่อเวนวรรค 1 ครั้ง กอนเปดวงเล็บ และอีก 1 ครั้งหลังปดวงเล็บ สวน ขอความภายในวงเล็บจะตองติดกับเครื่องหมายวงเล็บ เปดและปด ตัวอยางเชน xxx (yyy) xxx, xxx [yyy] xxx, xxx {yyy} xxx เปนตน o อัญประกาศหรือเครื่องหมายคําพูด “…” และอัญประกาศ เดี่ยว '…' ควรเคาะแปนเคาะวรรค เพื่อเวนวรรค 1ครั้ง กอนเปดเครื่องหมายคําพูด และอีก 1 ครั้งหลังปด เครื่องหมายคําพูด สวนขอความภายในเครื่องหมาย คําพูดจะตองติดกับเครื่องหมายคําพูดเปดและปด ตัวอยางเชน xxx “yyy” xxx เปนตน o ไมยมก ( ๆ ) ตองอยูติดกับขอความหนาเครื่องหมายไม ยมก สวนขอความที่อยูหลังเครื่องหมายไมยมกใหเคาะ แปนเคาะวรรค 1 ครั้ง ตัวอยางเชน xxxๆ yyy เปนตน o ไปยาลนอย ( ฯ ) จุลภาคหรือจุดลูกน้ํา ( , ) ทวิภาคหรือ จุดคู ( : ) อัฒภาคหรือจุดครึ่ง ( ; ) อัศเจรียหรือ เครื่องหมายตกใจ ( ! ) ปรัศนีหรือเครื่องหมายคําถาม ( ? ) และวิภัชภาคหรืออภัชภาค ( :- ) ตองอยูติดกับ ขอความที่อยูกอนหนาเครื่องหมายเหลานี้ สวนขอความ ที่อยูตามหลังเครื่องหมายเหลานี้ จะตองเคาะแปนเคาะ วรรค 1 ครั้ง ตัวอยางเชน xxxฯ yyy หรือ xxx, yyy หรือ xxx: yyy หรือ xxx; yyy หรือ xxx! yyy หรือ xxx? yyy หรือ xxx:- yyy ยกเวนการใชเครื่องหมายจุลภาคคั่น ตัวเลขทุกสามหลัก ในจํานวนที่ประกอบดวยตัวเลข
23.
20
ตั้งแตสี่หลักขึ้นไป ตัวอยางเชน 1,000 และ 1,000,000 เปนตน o ไปยาลใหญ ( ฯลฯ ) ควรเคาะแปนเคาะวรรค 1 ครั้ง หนาเครื่องหมายไปยาลใหญ สวนใหญเครื่องหมายนี้จะ แสดงทายประโยค ดังนั้นกอนขึ้นประโยคใหม จึงตอง เคาะแปนเคาะวรรค 2 ครั้งหลังเครื่องหมายไปยาลใหญ ตัวอยางเชน xxx ฯลฯ yyy o มหัพภาค . ควรอยูติดขอความที่อยูหนาเครื่องหมาย มหัพภาค และเคาะแปนเคาะวรรค 1 ครั้งหลัง เครื่องหมายมหัพภาค ตัวอยางเชน xxx. yyy ยกเวนการ ใชเครื่องหมายมหัพภาคเปนจุดทศนิยมหรือประกอบชื่อ ของเว็บไซต หรือสวนหนึ่งของที่อยูในอินเทอรเน็ต หาม มีวรรคกอนหรือหลังเครื่องหมายมหัพภาค ตัวอยางเชน www.stks.or.th, webmaster@stks.or.th ถาขอความ นั้นมีการใสเครื่องหมายอัญประกาศหรือเครื่องหมาย วงเล็บ ใหใสเครื่องหมายมหัพภาคไวติดกับเครื่องหมาย อัญประกาศหรือเครื่องหมายวงเล็บ ตัวอยางเชน xxx (yyy). หรือ xxx “yyy”. เปนตน o ไขปลาหรือจุดไขปลา ( … ) ประกอบดวยจุด 3 จุดเรียง ติดกัน ไมเวนวรรคทั้งหนาและหลังเครื่องหมาย และอาจ อยูทายประโยคได ตัวอยางเชน xxx…yyy หรือ xxx… ในกรณีพิเศษที่เปนชื่อรางกฎหมายตางๆ ซึ่งมักจะระบุ ชองวางหลังปพุทธศักราช ใหเคาะแปนเคาะวรรคหลังจุด ของปพทธศักราช 1 ครั้ง กอนใสเครื่องหมายไขปลา ุ ตัวอยางเชน พ.ศ. … เปนตน o เสมอภาค ( = ) ควรเคาะแปนเคาะวรรค 1 ครั้งหรือ มากกวา 1 ครั้ง กอนและหลังเครื่องหมายเสมอภาค ขึ้นอยูกับความสวยงาม ตัวอยางเชน 1+1 = 2
24.
21
o ทับ ( / )ไมเวนวรรคทั้งหนาและหลังเครื่องหมาย ตัวอยางเชน วว 5204/ว.1022 • การใชอักขระพิเศษอื่นๆ สําหรับเอกสารภาษาไทย ควรเปนไปตาม ขอกําหนดดังตอไปนี้ o เปอรเซ็นต ( % ) และดอกจันทร ( * ) ใหอยูติดกับ ขอความหนาเครื่องหมายทั้งสองนี้ สวนหลังเครื่องหมาย ใหเคาะแปนเคาะวรรค 1 ครั้ง แลวตามดวยขอความ แต ถาเปนตําแหนงจบประโยค ใหเคาะแปนเคาะวรรค 2 ครั้ง ตัวอยางเชน xxx% yyy หรือ xxx* yyy เปนตน o เครื่องหมาย @ # และ $ ใหเคาะแปนเคาะวรรค 1 ครั้ง กอนเครื่องหมาย สวนหลังเครื่องหมายไมตองเคาะแปน เคาะวรรค ตัวอยางเชน xxx @yyy หรือ xxx #yyy หรือ xxx $yyy ยกเวนกรณีที่เปนที่อยูของจดหมาย อิเล็กทรอนิกสจะไมมีการเวนวรรค ตัวอยางเชน webmaster@stks.or.th เปนตน o เครื่องหมาย - เมื่อใชแทนคําวา “ถึง” ไมตองเวนวรรคทั้ง หนาและหลังเครื่องหมาย ตัวอยางเชน 22-25 มิถุนายน พ.ศ.2543 แตถาใชแทนสัญลักษณทางคณิตศาสตร และ ตองการแสดงความชัดเจน ควรเคาะวรรค 1 ครั้งขึ้นไป ที่หนาและหลังเครืองหมาย ตัวอยางเชน 100 - 1,000 ่
25.
22
ขอกําหนดสื่อนําเสนอ สื่อนําเสนอดวย Microsoft PowerPoint หรือ OpenOffice.org Impress รวมทั้งที่สรางจาก Online Services เชน Google Presentation เปนสื่อดิจิทัลที่ให ขอมูลเชิงสรุปที่นาสนใจ มักมีการออกแบบเนื้อหาและสไลดที่โดดเดนมากกวา เอกสารสิ่งพิมพ ทั้งนี้มีแนวทางการกําหนดขอกําหนดดังนี้ 1. สไลดแรกจะตองนําเสนอหัวเรื่องการนําเสนอใหชัดเจน โดยเลือกใช Layout แบบ Title 2. ทุกสไลดจะตองกําหนด Slide Title 3. เนนหัวขอมากกวารายละเอียด 4. รายละเอียดที่เปนขอความควรปรับเปนผังภาพ (Diagram) ที่สื่อ ความหมายไดถูกตอง 5. การขึ้นบรรทัดใหม โดยใหเปนขอความในพารากราฟเดิม ใหกดปุม Shift + Enter 6. ไมควรเคาะชองวางระหวางคํามากกวา 1 ชอง 7. ขนาดตัวอักษร สีตัวอักษรเนนเดนชัด เห็นไดในระยะไกล 8. เครื่องหมายวรรคตอน ใหศึกษาจากการใชเครื่องหมายวรรคตอน 9. ใหความสําคัญกับการเขียนคําทับศัพท โดยยึดหลักจาก ราชบัณฑิตยสถาน 10. ขอความแตละสไลดไมเกิน 6 บรรทัด 11. ไมควรกําหนดแบบอักษรมากกวา 4 แบบในเอกสารเดียวกัน • หากใชแบบอักษรพิเศษ จะตองฝงแบบอักษรไปกับเอกสาร ดวยกอนเผยแพร 12. มีรูปภาพ ผังงาน พอเหมาะ
26.
23 13. ภาพที่นําเขา หากมีความละเอียดสูง
ควรยอและลด Resolution กอนนําเขา แตถานําเขาไวกอนแลวสามารถใชคําสั่งบีบอัดภาพได (เฉพาะ MS PowerPoint) 14. หนวยงานควรออกแบบแมแบบสื่อนําเสนอ (Document Template) ใหเหมาะสมกับประเภทการนําเสนอ 15. เอกสารทุกเอกสารจะตองกําหนด Document Properties เพื่อใช ประกอบการใหขอมูลกับ Search Engine และโปรแกรมจัดการ หองสมุดดิจิทัล 16. ฟอรแมตเอกสารที่เหมาะสมในการเผยแพรสูสาธารณะในรูปแบบ หองสมุดดิจิทัลคือ PDF ดังนั้นควรแปลงเอกสารตนฉบับใหเปน เอกสาร PDF กอน • เอกสาร PDF จะตองกําหนด Document Properties ให เหมาะสมและถูกตอง เชนเดียวกับเอกสารตนฉบับ • เอกสาร PDF จะตองกําหนดสิทธิ์การเขาถึงเอกสารและเนื้อหา ใหเหมาะสมกอนเผยแพร • ตรวจสอบสารบัญของเอกสาร PDF ใหถูกตองกอนเผยแพร • หากมีการใชแบบอักษรพิเศษ จะตองฝงแบบอักษรนั้นไปกับ เอกสาร PDF กอนเผยแพร
Download now