1. Khả năng – hiện thực
Khái niệm
Khả năng
cái chưa xuất hiện, chưa tồn tại
trong thực tế, nhưng sẽ xuất hiện
và tồn tại thực sự khi có các điều
kiện tương ứng
Hiện thực
những cái đang tồn tại trong thực tế
và trong tư duy
1

2. Ví dụ
Mọi sinh viên đều có khả
năng thi đủ điểm qua môn
nguyên lý chủ nghĩa Mác –
Lênin
phải có điều kiện thích hợp
như chăm chỉ học bài hay
may mắn lụi trúng hay được
bạn chỉ bài.
Mọi người đều có khả năng
thành công
chăm chỉ rèn luyện, may
mắn, dũng cảm, biết nắm
bắt cơ hội tốt.
2

3. Quan hệ biện chứng
chuyển hóa
Khả năng
Hiện thực
chứa đựng khả năng mới
3

4. Trong những điều kiện nhất định
Sự vật
Hiện tượng
Khả
năng
thực
tế
Khả
năng
ngẫu
nhiên
Khả
năng
tất
nhiên
Khả
năng
gần
Khả
năng
xa
4

5. Trong đời sống xã hội
Điều kiện
khách quan
Hiện
thực
Khả
năng
Nhân tố chủ
quan
5

6. Ví dụ
Tính năng
Tính năng
01
02
Xí nghiệp làm ra
sản phẩm chất
lượng tốt
Có khả năng thành công nhờ
cạnh tranh chất lượng
Có khả năng bị cạnh
tranh mẫu mã, giá cả dẫn
đến thất bại
Cây lúa khi chín
Có khả năng được thu hoạch
tạo ra sản phẩm mới thóc
gạo
Có khả năng được giữ lại
làm giống cho mùa sau
6

7. Ý nghĩa phương pháp luận
• Trong hoạt động nhận thức và thực tiễn, cần phải dựa vào hiện thực để xác lập nhận thức
và hành động.
• Tuy nhiên, trong nhận thức và thực tiễn cũng cần phải nhận thức toàn diện các khả năng từ
trong hiện thực để có được phương pháp hoạt động thực tiễn phù hợp với sự phát triển
trong những hoàn cảnh nhất định; tích cực phát huy nhân tố chủ quan trong việc nhận thức
và hoạt động thực tiễn để biến khả năng thành hiện thực theo mục đích nhất định.
7

8. Liên hệ
Mỗi người sinh ra đều
có khả năng riêng
nếu từ nhỏ được tìm hiểu phát
hiện ra tài năng sớm và được
đầu tư và phát triển sẽ tạo ra
nhân tài cho đất nước.
Mỗi người đều có hoàn
cảnh cuộc sống riêng
phải đặt mình vào vị trí họ
mới hiểu được suy nghĩ của
họ
8