1. Asociacioni i Institucioneve Mikrofinanciare te Kosovës
Trajnim në parandalimin e pastrimit të parave
Pastrimi i parave në Kosovë
Përgaditur nga: Besart Qerimi
besi123@hotmail.com
Shkurt, 2011
Prishtinë

2. Pastrimi i parave në Kosovë
 Ekonomia e bazuar në kesh
 Rregullorja e UNMIK-ut nr. 2004/2
 Njësia e Inteligjencës Financiare
 Raportet e progresit të KE
 Ligji i ri mbi parandalimin e pastrimit
të parave dhe financimin e terrorizmit
2

3. Rregullorja e UNMIK-ut
nr. 2004/2
 Kriminalizon pjesërisht pastrimin e
parave
 Krijon Qendrën e Intelegjencës
Financiare
 Subjektet raportuese ose obligatorët
 Konfiskimi i mjeteve monetare
 Bashkëpunimi ndërkombëtar
3

4. Qendra e Intelegjencës Financiare
 Të krijojë një politikë efektive kundër
pastrimit të parave
 Mbledh dhe analizonë raportet në
lidhje me pastrimin e parave
 Monitoron pajtueshmërinë konform
rregullorës nr.2004/02
4

5. Ligjin i ri për parandalimin e pp
 Kriminalizon në mënyrë më të mirë
veprën mbi pastrimin e parave dhe
financimin e terrorizmit
 Themelon Njësinë e Intelegjencës
Financiare
 Identifikon subjektet raportuese

6. Ligjin i ri për parandalimin e pp’
 Kontrollon lëvizjën e mjeteve
monetare në dhe jashtë Kosovës
 Identifikon sanksionet dhe
kundërvajtjet
 Rregullon bashkëpunimin
ndërkombëtar

7. Njësia e Intelegjencës Financiare
 Të mbledhë dhe analizojë raportet mbi
dyshimet per pastrimin e parave dhe
financimin e aktiviteteve terroriste
 Të krijojë dhe mirëmbajë bazën e të
dhënave
 Të organizojë dhe/ose kryej trajnime në
lidhje me shpëlarjen e parave dhe
financimin e aktiviteteve terroriste

8. Subjektet Raportuese
Instit.
Financiare Partite
politike
Kazinot
Ligji i ri
kundër
pp
OJQ Dogana
Avokat
Kontabili Biznesi
stët etj
8

9. Obligimet e OJQ-ve
 Nuk pranojnë kontribute mbi 1.000
euro/ditë nga një burim i vetëm
 Nuk paguajnë mbi 5.000 euro/ditë
një burimi të vetëm
 Dokumentet e llogarive do të ruhen
për pesë vite
9

10. Obligimet e OJQ-ve ’
 Raporton transaksione të dyshimta
brenda tri ditëve të punës
 Çdo kontribut mbi 5.000 euro/vitë
 Çdo pagesë mbi 10.000 euro/vitë
10

11. Obligimet e partive politike
 Nuk pranojnë kontribute mbi 1.000
euro/ditë nga një burim i vetëm
 Nuk paguajnë mbi 5.000 euro/ditë
një burimi të vetëm
 Identifikojnë të ardhurat sipas
burimit, shumës dhe mënyrës së
pagesës
11

12. Obligimet e partive politike ’
 Raporton transaksione të dyshimta
brenda tri ditëve të punës
 Çdo kontribut mbi 1,500 euro/vitë
 Çdo pagesë mbi 10,000 euro/vitë
12

13. Avokatëve, kontabilistëve etj.
 Pranon më shumë se 10.000 euro në
para nga klienti për një transaksion
 Duhet ti raportojnë Qendrës për çdo
lloj akti apo transaksioni të dyshimtë
brenda tri ditëve të punës
13

14. Bizneset & Doganat
 Fiton më shumë se 10.000 euro nga
një transaksion
 Raporton brenda 15 ditësh
 Del apo hyn në Kosovë me mbi
10,000 euro
14

15. Kazinot dhe lojërave të fatit
 Në të gjitha transaksionet në shumë
prej 2,000 Euro apo më shumë
duhet të raportojnë brenda 10
ditëve

16. Obligimet e bankave
 Kontakt person për NJIF dhe BQK
 Nuk u lejohet të mbajnë llogari
anonime
 Raportojnë të gjitha aktet ose
transaksionet e dyshimta brenda 24
orëve
 Të gjitha transaksionet individuale në
vlerë prej 10,000 euro ose më shumë
16

17. Obligimet e bankave ’
 Procedura të brendshme për
parandalimin e pastrimit të parave
 Procedurën për identifikimin e
klientëve
 Program kundër pastrimit të parave
 Monitorimin e transaksioneve
17

18. Obligimet e bankave ’
 Ruajtjen e dokumenteve për 5 vite
 Të bëjnë monitorimin e transaksioneve
të veçanta
 Pezulljë transaksionin e dyshimtë në
afat prej 48 orëve apo 2 ditë pune
 Identifikojnë klientin e tyre
18

19. Ne parandalojmë pastrimin e
parave kur:
 Jemi vigjilentë
 I njohim klientët
 Zbatojmë një sistem mbikëqyrjeje
 Regjistrojmë të gjitha veprimet
financiare të të gjithë klientëve e
posaçërisht klientëve, për shumat mbi
10,000 Euro

20. Ne parandalojmë pastrimin e
parave kur: ’
 Kërkojmë sqarime dhe verifikojmë
burimin e krijimit të parave
 Informojmë dhe trajnojmë personelin
 Informojmë Qendrën e Intelegjencës
Financiare

21. Kur duhet ta identifikojmë klientin
 Hapjes së llogarisë bankare
 Letrave të tjera me vlerë
 Kasafortave
 Krijojnë marrëdhënie afariste
 Përfshihen në një transaksion në
para prej më shumë se 10.000 euro
21

22. KUJDES TË NDERUAR!
IDENTIFIKIMI I KLIENTIT KRYHET
EDHE NË RASTET E DYSHIMTA,
NDONËSE SHUMAT MUND TË JENË
NËN KUFIRIN PREJ 10,000 Euro.

23. Për personat privat
 Institucionet financiare duhet ta
verifikojnë
 Emrin
 Adresën
 Datën e lindjes
23

24. Për personat privat’
 Gjendjën financiare
 Emrat dhe adresat e të afërmve
 Burimi i fondeve për kredi të llogarive
 Të ardhurat mujore
 Qarkullimi vjetor
 Marrëdhëniet me bankat tjera
24

25. Për llogaritë e kompanive
 Emri i kompanisë
 Vendi i biznesit
 Adresa e kompanisë
 Telefoni / Fax Number
 Certifikata e themelimit
25

26. Për llogaritë e kompanive’
 Natyra e biznesit
 Klientët kryesorë dhe furnizuesit
 Burimi i fondeve
 Detajet e pronarëve përfitues
 Detajet e drejtorëve dhe aksionareve
26

27. Llogaritë e kompanive të
parneritetit
 Emrat ligjor
 Adresat e të gjithë partnerëve
 Emrat e të gjithë partnerëve
 Numrat e telefonit
 Çertifikata e regj. si partneritet
 Faturat telefonike
27

28. Identifiko klientin e juaj
 Institucionet financiare duhet ta
verifikojnë identitetin e çdo subjekti
 Certifikatën për regjistrimin e
veprimtarisë afariste
 Certifikatën për regjistrimin e OJQ-së
 Certifikatën për regjistrimin e partisë
politike
28

29. Profili i konsumatorëve
 Me rrezik të ulët
 Me rrezik të mesëm
 Me rrezik të lartë
29

30. Implementimi i KYC rregullës
 Cilat janë rreziqet që zvogëlohen?
 Rreziku i humbjes së reputacionit
 Rreziku operacional
 Rreziku i ndëshkimit ligjor
 Rreziku financiar
30

31. Sanksionet / dënimet
 >10 vjet ose me gjobë deri në tri herë më
të madhe në vlerë të pasurisë - Shpërlarja
e parave
 >5 vjet ose me gjobë deri në 100.000 euro
– mos raportimi duke u bazuar në ligj apo
duke dhënë shënime të rrejshme
 >2 vjet ose me gjobë deri në 100.000 euro
- shkatërimi ose largimi i dokumenteve
apo provave
31

32. Mangësite kundër pastrimit të
parave në Kosovë
32

33. Raportet e progresit të KE
Referenca: Instituti për Studime të Avancuara GAP,
(Raporti i Progresit 2009 sfidat, 6 Nëntor 2009)
33

34. Raportet e progresit të KE
 Raporti i 2005: fitimet e bëra nga
grupet e krimit të organizuar të
Kosovës janë të investuara dhe të
pastruara përmes bizneseve legjitime
që shpesh i përkasin krerëve të
grupeve të mëdha trafikut të drogës
 Raporti i 2007: mungesë e
prokurorëve të specializuar për t'u
marrë me pastrimin e parave dhe
krimeve ekonomike. 34

35. Raportet e progresit të KE’
 Raporti i 2008: Nuk ka asnjë progres
në lidhje me legjislacionin për
pastrimin e parave në Kosovë
Raporti i 2009: Pastrimi e parave
mbetet një çështje shqetësuese.
Kosova nuk ka dispozita të
përshtatshme ligjore dhe strukturave
operacionale për të përballuar me këtë
fenomen negativë
35

36. Çështjet Ndërkombëtare
 Qendra e Inteligjencës Financiare
nuk është pjesë e Egmont Grupit
 Bashkëpunimi ndërkombëtar është i
dobët
 Rekomandimet e FATF 40 +9 janë të
përmbushura pjesërisht
 Direktiva e 3-të mbi parandalimin e
pastrimit të parave ende nuk është
pjesë e legjislacionit të Kosovës
36

37. Mangësite tjera kundër
pastrimit të parave në Kosovë
 Nuk ka ligj për konfiskimin e pasurisë
së paligjshme
 Mungesë e vetëdijes publike për
rrezikun e pastrimit të parave
 Shumë pak raste të raportimit të
pastrimit të parave në QIF
37

38. Mangësite tjera kundër
pastrimit të parave në Kosovë’
 Mungesa e trajnerëve kundër pastrimit
të parave
 Remitancat e pakontrolluara
 Prokuroria Speciale e Kosovës ende nuk
ka prokurorë vendas dhe të specializuar
 Kompanitë e sigurimeve nuk janë të
obliguara të raportojnë
38

39. Faleminderit !!!
39