wijk voor INITIATIEVEN

initiatievenWijk
voor
Almere Hout Noordvisie

wijk voor initiatieven ymere
3
Pionieren, banjeren in
het groen, tuinieren,
ecologisch bewustzijn,
ruigte, de robuuste
verbinding met bossen en
de Oostvaardersplassen.
Leroy: Sport in de
wijk, gezondheid en
talentontwikkeling.
Zelf erop uittrekken.
De brede school,
het Talentenhuis, de
Buurtschuur en het
wijksportloket.
De Buurtschuur, maar ook:
ontplooiing, ontmoeting,
flexibiliteit, organische
groei en (Particulier)
Opdrachtgeverschap.
Samen de wijk maken.
Leo: Ondernemen
dichtbij huis, een gezonde
omgeving, snelle en
veilige fietsverbindingen,
de Kanspanden met hun
gemengde en flexibele
functies.
Spelevaren, een tuin aan
het water, water als dage
lijks onderdeel van
het leven, naar school gaan
en boodschappen doen met
de punter.
Jasmin: Netwerken en
Ondernemershuis, het dichten
van gat tussen zolderkamer
en bedrijventerrein, ruime
woningen met uitbreidings
mogelijkheden op de kavel.
Almere Hout Noord, de ondernemende, talentvolle en ecologische wijk
De ontwikkeling van Almere Hout Noord gaat eerst en vooral over mensen. Leo, Jasmin en Leroy leven, werken en spelen in Hout Noord, de Wijk
voor Initiatieven. Zij krijgen een uitgebreider portret verderop in onze visie, net als andere mensen die hun plek kunnen vinden in Hout Noord.
Het geeft uitdrukking aan de diepste wens en intentie van Ymere: een wijk te maken die werkt voor de mensen die er leven.

Voorwoord
Wijk voor Initiatieven – initiatieven voor een Wijk
De Participatie Onderneming: organisatievorm
De ruimtelijke strategie: orde en chaos
De ondernemende wijk: participeren, produceren, netwerken
De talentvolle wijk: empowerment, engagement, entertainment
De ecologische wijk: beleven, bijdragen, betekenis geven
De sociale ruggengraat: lichaam in beweging
07
08
16
19
26
31
37
43
5
inhoud Wijk voor Initiatieven
Almere Hout Noord
Voorliggende Visie is de bundeling
c.q. samenvatting van diverse
gethematiseerde visies en de uit
werking van gevraagde producten
door de gemeente Almere.

6

7
Voorwoord
Op het moment dat wij dit schrijven gonst de
wereld van het woord change. Iedereen is in de
ban van de man die verandering belooft en
vooral hoop brengt. Gebaseerd op de wortels
van dat land, van die samenleving. Het zijn nog
woorden, maar men verwacht veel. Net zoals
de nieuwe bewoners en ondernemers in Hout
Noord veel van hún wijk zullen verwachten.
Zo kijken wij naar de nieuwe uitdaging voor
Almere Hout Noord. Verandering, hoop,
woorden en daden. En wortels. Diepe wortels.
Als Ymere zijn we diep geworteld in Almere,
ruim dertig jaar partner van de stad. We weten
wat er speelt, wat er goed gaat, waar behoefte
aan is en wat mensen anders willen. Kansrijken
en kansarmen. We denken, vanuit onze lokale
verankering en betrokkenheid, te weten wat
Almere als grote stad nog meer nodig heeft.
Almere Hout Noord zet de toon voor die
verandering. ‘People first!’, zegt men aan de
andere kant van de oceaan. En dat zegt Almere
ook. En wij met de stad. Niet uit volgzaamheid,
maar vanuit de idealen en de slagkracht van
een corporatie die staat voor ‘wonen. leven,
groeien’. Hier kunnen we dat op grotere schaal
doen: een sociaal duurzame wijk maken. Met
organische groei als nieuwe norm.
Wij willen dat natuurlijk met de gemeente en
andere partners gaan doen. En vooral met de
bewoners en ondernemers in de wijk. Want
iedereen is welkom. We zullen met elkaar de
handen uit de mouwen moeten steken om het
plan te laten slagen. Almere Hout Noord wordt
spannend, krijgt iets experimenteels en
dynamisch. Zeker in de verhoudingen tussen
stad, corporatie, maatschappelijke instellingen
en het individu. Dat kunnen we. We moeten
van elkaar willen leren, elkaar iets gunnen. Net
zoals we dat nu al doen. Zo worden idealen
werkelijkheid. Zo kunnen we de sprong van
woorden naar daden maken.
Het is geen toeval dat wij zo hoog inzetten op
ondernemerschap, naast talentontwikkeling en
ecologie. Ondernemerschap gaat uit van
vertrouwen, kansen zien en initiatieven nemen.
En van risico nemen. Wij durven het wel aan.
Wij vinden dat we een fraai aanbod voor de
stad hebben, met leuke, slimme, mooie,
noodzakelijke en soms onverwachte nieuwe
oplossingen. Met veel dynamiek. En een
intrigerende spanning tussen marktwerking en
sociale maakbaarheid.
Ook de totstandkoming van onze visie
kenmerkt zich door veel beweging.
Een uitgebreid team heeft zich de afgelopen
maanden op de opgave van Hout Noord
gestort. Met passie, interdisciplinair en met
veel synergie. Heel inspirerend. We leveren nu
concepten en voorstellen, maar realiseren ons
dat in deze korte tijdspanne de visie nog niet
volledig ‘op hout gerijpt’ is. Dat rijpen komt,
organische processen vragen tijd. Wij zijn in
ieder geval geïnspireerd door de opgave en
hebben hem ambitieus uitgewerkt. Nu voelen
we vooral de motivatie om die Wijk voor
Initiatieven ook te laten ontstaan.
Laat helder zijn dat wij ons prettig uitgedaagd
hebben gevoeld. Het is nu aan Almere om de
handschoen op te pakken. Met de kennis,
ervaring en ambitie die wij hebben, geloven wij
in een samenwerking die de nieuwe identiteit
voor Almere Hout Noord kan maken. Roots are
the boots to walk into the future.
Namens het gehele team,
Roel Steenbeek
Voorzitter Raad van Bestuur
Ymere
2 februari 2009

’Roots are the boots to walk into the future’
Een tegeltjeswijsheid, die aanspreekt als het om de ontwikkeling van Almere
Hout Noord gaat. Natuurlijk omdat ook de polder een culturele biografie
heeft, een landschap met een verleden is. De boots, de laarzen, staan voor
het gevoel van erop uit trekken. Ontspannen in het groen. Iets ondernemen.
In beweging zijn. Initiatief nemen. Op weg naar de toekomst.
Wij ambiëren voor Almere Hout Noord een wijk die dit
gevoel oproept. Een wijk die zich onderscheidt als een
sociaal duurzame wijk met drie kernwaarden:
ondernemend, talentvol en ecologisch. In deze
kernwaarden hebben wij voor deze nieuwe wijk naar
verdieping gezocht. Het zou voor ons als corporatie,
geworteld in het gebied en gepokt en gemazeld in
maatschappelijke opgaven, een geweldige eer en
uitdaging zijn dit samen met anderen te realiseren.
Succesfactoren
In onze visie heeft Almere Hout Noord een aantal
absolute succesfactoren nodig om onderscheidend te
zijn. Wij gaan daarom voor:
• een wijk waarin de mens centraal staat;
• een wijk met identiteit, toekomstwaarde en
groeimogelijkheden;
• een ondernemende wijk met sterke focus op
sociale en economische participatie en innovatie;
• een ecologische wijk met natuur als partner,
duurzaamheid als norm, kwaliteit van de openbare
ruimte en een gezonde leefstijl als uitgangspunt;
• een talentvolle wijk met werkbare initiatieven voor
empowerment van individuen en groepen;
• een goed en integraal georganiseerd sociaal en
technisch beheer van gebouwen en openbare
ruimte;
• een overkoepelende aanjager van ambities,
initiatieven en waardedeling: de Participatie
Onderneming.
Deze ambities moeten natuurlijk aansluiten op wat
bewoners en ondernemers in ieder geval verwachten
van een nieuwe wijk, zoals een aantrekkelijke
omgeving en architectuur, goede bereikbaarheid,
diversiteit, betaalbaarheid en zeggenschap.
Wij besteden daaraan veel aandacht in ons voorstel.
Deze visie is een vervolg op ons korte essay ‘Wijk
voor Initiatieven’ van juni 2008. De uitwerking van alle
thema’s in voorliggende visie staat in de separate
bouwstenen. In deze visie gaat het om de grote lijn,
de essentie en de intenties. Hoe krijgt een onderne
mend, talentvol en ecologisch Almere Hout Noord nu
echt body en ook nog soul? Wij hebben om die vraag
te beantwoorden dankbaar gebruik gemaakt van wat
de gemeente, de beoordelingscommissie en anderen
aan kennis, inzichten en terechte vragen hebben
ingebracht. Daarnaast hebben we in panelbijeen
komsten in Almere, met onder andere bewoners en
ondernemers, bevestigd gekregen dat onze ideeën
aansluiten bij hun wensen voor een nieuwe leefomge
ving. Waardevolle suggesties van al deze mensen zijn
in de plannen en strategie verwerkt.
8
Wijk voor Initiatieven
initiatieven voor een Wijk

Wij zien een wijk waarin iedereen welkom is. Zo’n wijk
brengt mensen in beweging. Letterlijk, maar ook
figuurlijk. Een wijk waarin het gaat om nieuwe vormen
van met elkaar omgaan, van betrokkenheid en elkaar
(verder) helpen. Een wijk waarin kansen en problemen
Mensen maken de wijk
zich vertalen in initiatieven om het beter te doen. Een
wijk waarin initiatieven worden beloond. Inderdaad,
een wijk waarin de mens centraal staat en sociale
duurzaamheid opnieuw wordt uitgevonden. Dat is
geen gemakkelijke opgave. Het vraagt zelfs enige
bescheidenheid. En het vermogen om van elkaar te
leren. Daartoe zijn wij graag bereid.
De Wijk voor Initiatieven lukt alleen als de wijk een
ziel heeft en een groot hart, als de wijk past bij
mensen die willen ontmoeten, verbinden en mee
beslissen over hun omgeving. Hun vraaglogica bepaalt
de richting en prioriteiten. Dat moeten wij kunnen
faciliteren. De aloude maakbaarheid is nu een
co-productie met bewoners en ondernemers of, in
brede zin, ‘wijkvestigers’ geworden. Dat is een
schitterend experiment. Niettemin kennen mensen
– net als maakbaarheid – zo hun grenzen. Ebenezer
Howard’s tuinstadmodel is goeddeels een droom
gebleken, maar wel een bron van inspiratie voor de
praktijk. Het heeft een mechanisme van collectieve
inzet en waardedeling geïntroduceerd, dat zeer
actueel is. Wat ons betreft ook voor Almere Hout
Noord.
Wat zien wij in Almere? Wij zien Almeerders die trots zijn op hun huis,
hun buurt en hun straat. Wij zien ook Almeerders die kritisch zijn en
graag dingen willen verbeteren. Wij zien nieuwkomers die zich snel
thuis voelen in de stad. Wij zien dat Almere een uitstekend alternatief
is voor wonen in steden als Amsterdam en Utrecht. Wij zien Almere
groeien naar een grote stad met een eigen identiteit, duidelijk als één
van de grootste steden op de kaart van Nederland. Wij zien kansen
om samen met nieuwe vestigers waardevolle elementen verder te
exploreren en vorm te geven in Almere Hout Noord.
OntwerpatelierAlmereHoutNoord
Mecanoo&West8 p. 12
Logo Ymere.jpg
A’dam
Schiphol
Utrecht
Apeldoorn /
Amersfoort
Huizen
Naarden
Gooimeer
IJsselmeer
Almere Pampus
Almere Hout
AHN
Spiegelhout
Olympia kwartier /
Homeruskwartier /
kust
Het Gooi
almere&regio
9
(Wijk)vestigers - alle partijenm/v/meervoud, die zich vestigenin de wijk, zoals bewoners, ondernemers en instellingen. Het zijnniet alleen de pioniers van heteerste uur, maar ook alle volgendegeneraties en nieuwkomers

10
Zo willen wij wonen
Wij hebben veel aandacht besteed aan de
bundeling van ervaring en onderzoek naar de
onderbouwing van een vrij, flexibel woon
programma dat past bij een wijk waar de
vestigers zelf de stad willen maken, willen
kiezen en veranderen. Een wijk die ook een
‘thuis’ biedt voor mensen die als kansarm te
boek staan: een groep waar Ymere zich op
allerlei manieren op richt. Het uitgangspunt is
dat de wijk onderscheidend is voor de
verschillende doelgroepen uit Almere, de regio
en daarbuiten. Vooral de vraag naar meer
kwaliteit en een dynamische identiteit is met
de instroom van ondernemende en op carrière
gerichte vestigers van belang. Daarbij past een
hoge basiskwaliteit als het gaat om leef
omgeving, verscheidenheid in aanbod van
woningen en werkpanden en een arrangement
van huur- en eigendomsvormen. Het
bijzondere leefmilieu van Almere Hout Noord
moet zelfbewuste mensen aanspreken, die
enerzijds iets hebben met levendigheid en
sociale verbanden en anderzijds met het
gevoel van een ruige, groene, waterrijke
setting. Deze diversiteit en levendigheid zijn de
niches van de Wijk voor Initiatieven.
De wijk krijgt ruim 4.200 woningen en diverse
voorzieningen. In een stevig ruimtelijk
raamwerk is ruimte voor onderscheidende,
vraaggestuurde buurten. Het programma biedt
overmaat en flexibiliteit in de woningen,
werkpanden en ook in de openbare ruimte.
De kern is een flexibel programma, dat aan te
passen is aan de feitelijke vraag. Wij hebben
dit verder uitgewerkt met een ambitieus
programma voor de verschillende vestigers.
Zo is particulier opdrachtgeverschap in zowel
wonen als ondernemen binnen die kaders niet
alleen mogelijk, maar zelfs verleidelijk.
We zijn ook reëel over bijvoorbeeld het
samenleven van sterke en meer kwetsbare
huishoudens. Ook in Hout Noord zal sprake
zijn van huurders of kopers met problemen, of
mensen met gedragsproblemen. Wij gaan er
vanuit dat kwetsbare mensen altijd extra
aandacht krijgen, ongeacht hun woonvorm.
Bij de menging van het stevige programma in
het bereikbare segment (40%), kiezen wij voor
een mix die in balans is. Almere Hout Noord
wordt een heterogene wijk, met een rijk palet
aan meer homogene buurtjes, voor
verschillende doelgroepen en leefstijlen. Met
op straat- en blokniveau een goede mix die
niet teveel uitwaaiert in financierings
categorieën en in leefstijlen. Alle flexibiliteit en
dynamiek is er op gericht de wijk werkelijk als
springplank voor stijgers, ondernemer of niet,
te kunnen laten werken. In onze aanpak doen
wij er alles aan om de wijk het sociaal
inclusieve karakter te geven: met treden op de
ladder als werkplaatsen, sport, onderwijs,
(door)groeimogelijkheden in woningen
bedrijfspanden en mogelijkheden voor actieve
participatie. Vooral op het punt van sociaal
beheer wil Ymere de eigen expertise en het
regisserend vermogen inzetten. Daarbij putten
wij uit het rijke repertoire dat Ymere in allerlei
wijken in haar werkgebied heeft opgebouwd.
Ook met bestaande initiatieven als ‘Achter de
voordeur’, dat zich richt op het vroegtijdig
signaleren van persoonlijke en sociale
problemen. Wij verwachten dat met de inzet
van praktische en vernieuwende methoden
problemen kunnen worden voorkomen of
sneller kunnen worden opgelost.

Verscheidenheid aan leefstijlen en woon/werkvormen
11
4
Mecanoo people
Mecanoo people
Mecanoo peoplePhoto-index plate 1 - January 2007
Mecanoo people
Mecanoo peoplenuary 2007
1 stads
wonen
menu-
wonen
buurt-
wonen
landelijk
wonen
iconen
werken
/ retail /
sport
2
3
5
6

Beheren is activeren
In de hele levenscyclus van een wijk, vanaf de planontwikkeling tot en met
de exploitatie van de gerealiseerde wijk, speelt het sociaal en technisch
beheer van vastgoed, voorzieningen en openbare ruimte een belangrijke rol.
Leefmilieus die vanaf het opleveringsmoment een hoogwaardig en
uitgebreid aanbod aan voorzieningen en materialen bieden, leggen de juiste
basis. Vervolgens is de kwaliteit van het beheer van grote invloed op de
waardering door wijkvestigers en op de waardeontwikkeling en het
waardebehoud van de wijk als geheel.
Wij signaleren een verschuiving van traditioneel gebiedsbeheer naar integrale en
actieve gebiedsexploitatie en willen dit als innovatie oppakken. Het gaat dan om de
openbare ruimte in samenhang met de kwaliteit en het aanbod van opstallen en
sociaal maatschappelijke ingrepen in een gebied. Deze gebiedsexploitatie gaat niet
alleen uit van sturing van de kosten, maar juist ook de waarde-impulsen, van zowel
de financiële als de maatschappelijke waarden. En met een grotere mate van
betrokkenheid door zeggenschap, een kleine schaal en beheerarrangementen op
maat. In Almere Hout Noord krijgen wijkvestigers zeggenschap en delen ze mee in
de kosten én de opbrengsten van goed beheer. Wij bieden mogelijkheden van
zelfbeheer tot volledige outsourcing, afhankelijk van hun wensen en mogelijkheden.
Actieve betrokkenheid komt op gang door minimalisering van anonimiteit en de
schaal. En door het beheer binnen de belevingswereld van de vestiger te brengen.
Initiatieven bottom-up worden fysiek en digitaal gestimuleerd.
Het belangrijkste instrument daarvoor is onze Participatie Onderneming.
Beheervraagstukken en initiatieven van de wijk worden omgezet in uitgebreide
beheerarrangementen, met keuze en zeggenschap voor de wijkvestigers.
Dat betekent stimulans op een klein schaalniveau, vanuit het idee dat mensen in
beweging komen als er sprake is van verbondenheid met de wijk en het
‘welbegrepen eigenbelang’.
De resultaten van de SEV-studie naar beheervormen en de goede (internationale)
ervaringen met de bedrijfsinvesteringszones (BIZ) staan aan de basis van de
innovatieve aanpak die wij nastreven. Gecombineerd met beproefde concepten kan
zo een slagvaardige en vernieuwende gebiedsexploitatie worden opgezet voor
Almere Hout Noord.
12

13
Opdrachtgeverschap
De in ons plan op buurtniveau aangeboden
buurtschuren bieden ruimte voor ontmoeting,
ideeënuitwisseling en initiatieven van
ontwikkeling tot beheer.
Als onderdeel van de sociaal economische
ruggengraat worden deze buurtschuren
ingezet als waarde-impulsen in de wijk.
Zij bieden als ‘opdrachtgeversatelier of
bouwbureau’ ook de fysieke mogelijkheid aan
pioniers om met elkaar invulling te geven aan
opdrachtgeverschap in de wijk. Wij bieden een
uitgebreid programma voor vormen van
Het meedenken in de vorm van mede-
opdrachtgeverschap is de basis van de wijk die
we voor ogen hebben. Maar ook hier geldt dat
wij de ambities willen zien als realistisch en
haalbaar. Vooral het CPO kent nog hobbels die
genomen moeten worden, zoals voor
financiering en onderlinge samenwerking in
een langdurig planproces. Daarbij wil Ymere
faciliteren en in het huursegment ook als
financier en afnemer optreden. Onze website
Y-lab faciliteert reeds ontmoeting tussen
initiatiefnemers van opdrachtgeverschap.
opdrachtgeverschap – voor alle woningtypen,
ook voor bedrijfsgebouwen - gekoppeld aan
het sociaal duurzame karakter van de wijk.
Particulier Opdrachtgeverschap (PO ) is binnen
de diverse buurten mogelijk, kavels worden
vanuit de Participatie Onderneming uitge
geven, de kwaliteit en voortgang van de
individuele plannen wordt bewaakt. Binnen het
programma zijn er vanzelfsprekend mogelijk
heden voor collectief particulier opdracht
geverschap (CPO) en mede-opdrachtgever
schap (MO) in de huur.

14
“We doen het allemaal samen”
bouwen
Mieke (36), schoon
heidsspecialiste
en opdrachtgever
van hun nieuwe
woning
Jasper (41) en Mieke zijn één
van de collectief particuliere
opdrachtgevers in Almere Hout
Noord. Ze wonen nog in de
Muziekwijk maar bouwen in Hout
Noord een woning met praktijk
ruimte. Jasper werkt bij de
gemeente, Jip (11) en Femke
(12) gaan allebei naar de
basisschool in Hout Noord.
“Het lijkt wel alsof we er al wonen. Ik kijk zelf iedere dag op
de bouwplek om bij te houden hoe de bouw gaat. Jasper
regelt de meeste dingen achter de schermen. Jip en Femke
zijn er vanmiddag met de fluistersloep op uit om Jasper op te
halen uit de Buurtschuur. Hij heeft er een vergadering met de
andere opdrachtgevers van de nieuwe woon-werkwoningen
aan de Noorderhoutlaan. Het is een bijzonder moment voor
ons allemaal. Het gaat nu echt gebeuren. Alles waar we al zo
lang over hebben gedacht, gepraat en gedroomd. We bouwen
hier echt onze eigen plek.”
buurtschuurbedenken

15
Kansgedreven
ontwikkelen
Iedereen kent “In de beperking toont zich
de meester”. Maar wie kent de daarop-
volgende zin:“En alleen de wet kan ons
vrijheid geven”? (Goethe)
In ons essay ’Wijk voor Initiatieven, 2008’ verkenden wij de verdiensten en manco’s van de
moderne, ‘georganiseerde’ stedenbouw, met zijn grijsheid en vlakheid. Hoe voorkom je die
nadelen? Wat moet anders? Ons antwoord was en is: door een wijk (zich) organisch te (laten)
ontwikkelen, een structuur te maken van orde en chaos die mensen zelf, sociaal en fysiek,
kunnen invullen. Deze ambitie moet wel geschraagd worden door realisme. Het spanningsveld
tussen organische groei en het realisatietempo van acht jaar is groot. Er is balans nodig.
De uitvoering vraagt niet alleen co-productie met de vestigers, maar ook tempo en een
geoliede organisatie. Zie het als een maatschappelijke onderneming, waarin individualisatie,
emancipatie en participatie dagelijkse kost zijn. Zo wordt een wijk kansgedreven. Zo ziet men
de zin van het nemen van initiatief. Een wijk waarin dus niet problematiseren, pamperen en
paternaliseren voorop staan. In Almere Hout Noord gaat het om groei, empowerment en
’waarde(n)maximalisatie’. Zo kunnen vestigers zelf de regie voeren over hun toekomst, zo
wordt hun vraaglogica bepalend voor wat er wel, of niet gebeurt. Niet wat anderen, ook al is
dat met de beste bedoelingen, voor hen hebben bedacht.
Dynamische
erfpacht
Dynamische erfpacht is een innovatieve methode die wij ons in Hout Noord voorstellen .
De Participatie Onderneming zal de gronduitgifte verzorgen. Wij zijn ons ervan bewust
dat erfpacht in Almere een nieuw fenomeen is en niet bij iedereen direct geliefd zal zijn.
Toch zijn wij van mening dat dit systeem voordelen biedt. In deze roerige tijden van
economische achteruitgang biedt het kansen aan mensen voor wie een koopwoning niet
of nauwelijks bereikbaar is. Door de grond niet uit te geven aan particulieren, wordt het
te financieren bedrag verminderd en daarmee de bereikbaarheid van woningen groter.
Aanvullend kan de Participatie Onderneming via de erfpachtcanon sturen op de bereik
baarheid. Dit systeem kan worden gekoppeld aan andere vormen van gedeeld eigendom
of financieringsconstructies zoals maatschappelijk gebonden eigendom (MGE)
of Koopgarant. Daarnaast zal naar onze mening erfpacht vergezeld moeten gaan van een
grote ‘tegenprestatie’: het bieden van een hogere aanvangskwaliteit van de openbare
ruimte, tijdige investeringen in kwaliteit en aanbod van basisvoorzieningen van een wijk.
Een investering waar zowel de pachter (Participatie Onderneming) als de erfpachters
(bewoners, ondernemers, instellingen) bij gebaat zijn, omdat de (belevings)waarde
van de wijk als geheel toeneemt, en daarmee de waardeontwikkeling van de wijk wordt
gestimuleerd.

16
De Participatie
Onderneming
organisatievorm
De Participatie Onderneming voor Almere
Hout Noord richt zich op de ontwikkeling, het
beheer en de exploitatie van deze sociaal
duurzame en milieu(technisch) duurzame wijk.
Een wijk waar initiatieven, ontmoeting en
ontplooiing van mensen via kleinschalige
netwerken worden gestimuleerd. Verbindingen
tussen mensen leiden tot wederzijdse
beïnvloeding. Dit vergroot de emancipatie op
sociaal en economisch vlak.
De Participatie Onderneming is een
professionele en slagvaardige netwerk
organisatie, die zoveel mogelijk is gebaseerd
op het zelforganiserend vermogen van
bewoners en ondernemers. Het is een
initiatievenonderneming met als uitgangspunt
dat initiatieven (ook) bottom-up ontstaan en
fysiek of digitaal gestimuleerd en gefaciliteerd
worden. Soms in financiële zin, soms in
fysieke ruimten, soms in menskracht. Of via de
combinatie van deze mogelijkheden.
De aandeelhouders in de onderneming zijn in
aanvang de gemeente Almere en Ymere; elk
voor 50%. Daarnaast ontstaat tijdens de
ontwikkeling, realisatie en vooral tijdens de
ingebruikname en het gebruik van Almere Hout
Noord, de mogelijkheid tot participatie van
bewoners, bedrijven en maatschappelijke
instellingen. Strategische allianties worden
bevorderd, lidmaatschap en vormen van
zeggenschap worden gefaciliteerd en
gestimuleerd.
De Participatie Onderneming is het over
koepelende en sturende orgaan, dat bestaat uit
twee onderdelen, Enervator BV en Stichting
Vliegwiel. Enervator heeft een winstoogmerk
en bestaat uit drie verschillende business units
die als afzonderlijke bedrijven functioneren:
Energie, Vastgoed & voorzieningen en
Openbare Ruimte. Deze business units hebben
dwarsverbanden en synergiemogelijkheden.
Hun activiteiten zijn onder meer energie
besparing en –opwekking, gronduitgifte,
ontwikkeling en beheer van vastgoed en
voorzieningen die bijdragen aan de sociale
cohesie, het faciliteren van opdrachtgever
schap en het inrichten en beheren van de
openbare ruimte.
De bijdragen aan de Enervator zijn afkomstig
van verschillende bronnen met verschillende
incasseringsmomenten. Zoals dynamische
erfpacht(canon), het startkapitaal van de
aandeelhouders en waardeontwikkeling.
Het dividend is bedoeld voor (her)investering
in initiatieven op het gebied van duurzaamheid
en vertaalt zich in particulier, maatschappelijk
en sociaal dividend. Ontvanger van (een deel
van) dit dividend is Stichting Vliegwiel. De
stichting jaagt initiatieven aan van bewoners,
ondernemers en gebruikers in de wijk.
Deze initiatieven moeten bijdragen aan een
veilige, comfortabele en innovatieve wijk, met
een duidelijke identiteit en sociale cohesie.
De initiatieven kunnen gekoppeld zijn aan de
business units of als solitaire actie worden
uitgevoerd.
Wanneer de Participatie Onderneming op deze
wijze initiatieven stimuleert, draagvlak geeft en
deze ook uitvoerbaar maakt, zullen de
bewoners en ondernemers van de wijk zich op
diverse punten sterker of gemakkelijker kunnen
ontwikkelen en zich letterlijk en figuurlijk
wortelen in de wijk. De identiteit die de wijk
hiermee krijgt zal de basis zijn voor nieuwe
generaties.

17
Veiligheid
versus
vrijheid
Innovatie
versus
rust
Identiteit versus
onbestendigheid
Comfort versus
wrijving
Cohesie versus
anonimiteit
Enervator

18
Almere Hout Noord
A1 Amsterdam - Amersfoort
A6 Almere
A27 Utrecht

De ruimtelijke strategie
orde en chaos
Ruimtelijk inbedden
Almere Hout Noord zien wij als een ont
wikkeling die begrepen moet worden
vanuit de dubbele logica van de as Haar
lemmermeer-Amsterdam-Almere en de
opkomst van een zwaartepunt Utrecht-Al
mere-Amsterdam. Binnen dat krachtenveld
groeit Almere naar een eigen stedelijke
identiteit en kwaliteit. Nieuwe wijken moe
ten dus repertoire toevoegen; zowel fysiek
als sociaal.
Maar hoe zien wij die verbinding tussen de nieuwe wijk en de
stad, tussen regio en metropool?
Wij denken aan een wijk die een beeld oproept dat het best
gekarakteriseerd kan worden met het woord ‘stadsdorp’.
De essentie is dat de wijk echt bij Almere hoort en geen aparte
of losse kern vormt. Die verbondenheid uit zich zowel in het
karakter, als in de fysieke verbindingen. Wij kiezen voor een
unieke stadswijk, die relevant is op het niveau van de
metropoolregio. De kern zit in de drieslag ondernemend-
talentvol-ecologisch, maar zeker ook in de bijzondere kwaliteit
van leven.
Almere Hout Noord moet in onze visie dus een werkelijke
toevoeging aan het stedelijk repertoire van de Metropool en
Almere worden. Daarmee sluit het aan op de rode draad in het
stedenbouwkundig denken over dit deel van Almere, vanaf
1977 (Plan Almere 1977) tot aan 2008 (Drie Ontwikkelings
strategieën Almere Oost, 2008). In de ruimtelijke structuur zien
wij een perfecte aansluiting van de wijk op de lange lijnen van
Almere, met radialen aangesloten op de stad. Dit maakt het
Essay Ymere, juni 2008: de ruimtelijke strategie is die van een casco van landschappelijke elementen, met ruimte voor accidenten en spontane
mutaties die de ruimtelijke structuur niet mogen aantasten en de identiteit van de wijk overeind houden. Het raamwerk kent een organische
benadering en bestaat uit ‘orde en chaos’. Een vorm van organis(ch)erende stedenbouw, waarbij een duidelijke structuur en organisatie de basis
vormen en waarbinnen door zelfregulatie invulling kan worden gegeven aan (toekomstige) idealen en initiatieven. De basis is ook een goede
infrastructuur, zowel fysiek als sociaal.
19
mogelijk de wijk te oriënteren op zowel Almere en Amsterdam,
als op het Gooi, Utrecht of Amersfoort. Als onderdeel van de
uitleg van de stad richting kust zorgt de door ons voorgestelde
uitwerking voor een balans, zeker ook in het licht van de
Schaalsprong in oostelijke richting.

20
Lagenbenadering: van archeologie naar wijk in beweging
Wij kiezen voor een milieu dat stedelijke
kenmerken verenigt met landschappelijke
kwaliteiten. Dit sluit met name aan op het
zogenaamde alternatief Polderlandschap uit de
Drie Ontwikkelingsstrategieën voor Almere
Oost (2008). Ons stadslandschap kent een
gelaagde opbouw. Vanuit de culturele biografie
van Almere bouwt de wijk zich via water en
groen, wegen en bebouwing, uit tot een wijk in
beweging. Tot een wijk met identiteit.
De geschiedenis van de toekomst.
De belangrijkste ruimtelijke drager van de wijk
is het landschap, een systeem van waterlopen,
bossen en groene lanen dat Hout Noord
verbindt met Almere en Flevoland.
De monumentale lanen zijn de nieuwe
dorpsstraten van Hout Noord.
Hier concentreert zich het leven, hier zijn
Ontwikkelingsstrategieën Almere Oost 2008:
alternatief polderlandschap
Stadslandschap maken
pleinen, hier is de bebouwing afwisselend,
met bedrijven, wonen en winkelen die met
elkaar zijn vervlochten. De lanen verbinden
Hout Noord met de A6-zone en met stad en
ommeland. De lanen en watergangen zijn de
uitdrukking van de sociaal economische
ruggengraat en vormen het mentale referentie
kader voor de bewoners. De ontwikkeling van
de aanpalende buurten wordt ingekaderd door
de landschappelijke dragers en de aansluiting
op de lanen en watergangen. Daarbinnen is er
maximale ruimte om in te kunnen spelen op de
vraag, in de vorm van particulier opdracht
geverschap, veranderbaarheid van woningen,
keuze van verkaveling en woningtypologie.
Het bestemmingsplan van de wijk speelt in op
deze flexibiliteit, maar geeft ook zekerheid.
Een fijnmazig netwerk van fietspaden,
buurtschuren, sportveldjes en recreatieve
voorzieningen vormt de laatste laag. Met de
Ontmoetingsroute als drager. Dit is de laag van
het (toevallige) ontmoeten, sporten en
bewegen, het netwerk dat steeds meer de
duurzame basis zal zijn voor nieuwe
gemeenschappen.

21
centrum
het Kasteel
De Kemphaan
Oostvaarderswold
station
de Hout
Brink
Noorderhoutlaan Populierenlaan Dwarslaan/Kievitstocht
Lange Hout
Dwarslaan
Zuiderhoutlaan
Track
Sluishuis
Extra rechtstreekse ecologische verbinding met Oostvaarderswold
A L M E R E
M A R K E R M E E R
L a g e
Va a r t
H o g e
Va a r t
O o s t v a a r d e r s p l a s s e n
O
ostvaardersw
old
V e l u w e
H o r s t e r w o l d
B U S S U M
H U I Z E N
A M E R S F O O R T
H A R D E R W I J K
Z E E W O L D E
H I LV E R S U M
Veluwe
De laan als verbinding met de omgeving

Orde en chaos
Plannen van nu moeten vrijheid organiseren en
inspelen op verandering en duurzaamheid voor de
toekomst. Ze moeten een kader bieden waarbinnen
bewoners en ondernemers maximale vrijheid hebben
om zich, zowel mentaal als fysiek, te kunnen
ontplooien. Zo’n wijk moet ruimte bieden aan
onvoorspelbare ontwikkelingen en tegelijkertijd een
thuis zijn en houvast bieden.
Almere Hout Noord krijgt een heldere structuur met knooppunten van stedelijkheid, is verbonden
met het omringende landschap door lange lijnen en een dooradering van water en groen.
De Oostvaardersplassen, de Kemphaan en het Weerwater zijn via het groene netwerk verbonden.
Natuur als partner is ons uitgangspunt en dat vertaalt zich in een fysiek raamwerk. Daarbinnen
ontwikkelt de wijk zich kleinschalig met veel aandacht voor natuur en ecologie, een wijk die
inspeelt op de zintuigen van de bewoners en in alle seizoenen van het jaar intensief wordt beleefd.
De natuur is overal aanwezig door een fijnaderig systeem van waterlopen, groene assen en
ruige natuur, zodanig dat een uniek woonmilieu ontstaat, waarin mensen worden uitgedaagd te
bewegen, te varen, erop uit te gaan of zich te ontspannen. Het stevige ruimtelijk raamwerk geeft
ruimte voor enige chaos: onderscheidende woonmilieus voor vraaggestuurde buurten, flexibel
en modulair te verkavelen naar behoefte van de nieuwe vestigers.
Sluishuis
bosrand west
bosrand west
beverbuurt
bosrand station
vaartuinenbuurt
A6-park
reinwaterbuurt
4 windmolens
stationsbuurt noord
stationsbuurt zuid
Voorbeeldverkaveling met verschillende buurten
Ruimtelijk raamwerk
22

track
23
Netwerken
Het moderne leven van bewoners en ondernemers speelt zich af in
netwerken op verschillende niveaus en zowel virtueel als fysiek.
Ontmoeting en connectiviteit zijn daarbij het doel. De iconen
Talentenhuis, Experiencepoint, Ondernemershuis, Kanspanden en
Buurtschuren, allemaal gericht op ontmoeting en ontplooiing, zijn
gevestigd langs levendige assen en op centrale plekken. Ze zijn in vorm
en uiterlijk herkenbaar, in programmering beleefbaar en in aanwezigheid
tastbaar en goed bereikbaar. De iconen zijn, net als de meeste sociaal
maatschappelijke voorzieningen, met elkaar verbonden door een
netwerk van fietspaden. De Ontmoetingsroute door de wijk nodigt uit
tot beweging en verplaatsing te voet of per fiets. De route verbindt
voorzieningen en vormt de informele slagader van de wijk. Het is de
basis voor nieuwe gemeenschappen en vormt in meerdere opzichten de
verbinding van onze drie kernwaarden ondernemend, talentvol en
ecologisch. Heel belangrijk daarbij is de aansluiting van de wijk op het
openbaar vervoer. In de wijk haken we aan bij het lokale busvervoer.
Wij zetten verder in op hoogwaardig openbaar vervoer, aansluitend op
de stad en regio: waarbij station Hout een must is. Er zijn ook nog
ruimtelijke mogelijkheden om de wijk en Almere met light rail aan te
sluiten richting Utrecht.
Ontmoetingsroute
Track: 6m
fietspad 2 richtingen: 3m
track

24
“Raggen door het beverbos”
plannenpilates punter
Markus
(34), buurt
werker en
mountain
biker
Ze zijn hun werk gevolgd. Joke (33)
kon aan de slag als hypotheek
adviseur en Markus begon als
buurtwerker in Hout. Allebei zijn
het inmiddels echte Almere Hout
Noorders. Ze hebben zelfs een
eigen punter om op zaterdag de
boodschappen mee te doen.
“Ik geloof dat Joke nu zo’n beetje van de fitnessclub
onderweg is naar haar werk. Ze begint op
woensdag wat eerder en dan neemt ze een lange
pauze voor haar Pilates. Als hypotheekadviseur
werkt ze vaak ’s avonds. Gelukkig hebben we kantoor
aan huis. Ik kom zelf net van een afspraak in de
Buurtschuur voor een workshop over buurtbeheer.
Vanmiddag heb ik mijn agenda geblokkeerd voor een
belangrijke afspraak. Met mezelf. Het ATB-track ligt
geweldig richting Oostvaardersplassen en ik zie er al
helemaal naar uit om stoom af te blazen. Het zal straks
weer een hele toer worden om de modder uit alle
hoeken en gaten te krijgen.”

25
“Bijna alles gaat hier op de fiets”
fietserslopers
Jasmin (28)
en Toon (32),
eigenaars
van een
reclame-
studio
Jasmin en Toon
kochten een jaar
geleden hun eerste huis
in Almere Hout Noord.
Vlak daarvoor was de kleine
Esra (4) geboren. Dat werd
dus flink schakelen, maar ze hebben nu weer
helemaal hun routine te pakken. Ze hebben zelfs
een klantenkring in de buurt opgebouwd.
“Toon was de eerste die de fietskoorts kreeg. Hij zet
nu zelfs zijn bakfiets pontificaal voor onze studio
aan de Noorderhoutlaan als hij Esra naar de crèche
heeft gebracht. Heerlijk vindt hij het om via de
autoloze ontmoetingsroute naar de crèche te rijden.
Onze klanten fietsen zelf ook, dus kijkt niemand raar
op wanneer met je fiets langs komt. We doen veel
zaken met bedrijven die net als wij beginnen op een
nieuwe plek. We hebben dus veel met elkaar gemeen.
Mijn laatste klant heb ik leren kennen tijdens de
looptraining. Dat is dus een van de weinige dingen die
je hier niet op de fiets doet.”
kleuters

De Ondernemende wijk
participeren,
produceren,
netwerken
Ymere gaat uit van de wijk als incubatie- en groeimilieu voor bedrijvigheid en als stimuleringsmilieu voor
werkgeverschap en sociale en economische emancipatie. Ondernemerschap wordt gestimuleerd door een wijk te
maken waar combinaties van wonen en werken mogelijk zijn, van groot- en kleinschalig werken en van lokale en
mondiale oriëntatie. Het gaat om zowel de hoogwaardige ondersteunende en productieve sectoren, als de
woningen buurtgerichte verzorgende dienstverlening en ambachtelijke bedrijven. De wijk moet ruimte,
flexibiliteit, netwerken en een aantrekkelijke omgeving bieden, zodat continu nieuwe aanwas in mensen en
nieuwe initiatieven blijft bestaan.
26

27
Een ondernemende wijk vraagt om een goede
inbedding van economische activiteiten op
verschillende niveaus: individueel (werk en
leven), groep (sterke en zwakke banden) en
maatschappelijk (voorzieningen en vangnetten).
Een ondernemende wijk heeft ook echte
ondernemers nodig. Wij constateren dat
Almere, met uitzonderlijk veel ZZP-ers en een
sterke ondernemersgeest, goud in handen
heeft. De ondernemende wijk gaat hierbij
verder dan het individuele niveau, waar
Ondernemen en ondernemend zijn heeft een positieve en optimistische lading: handen uit de
mouwen, aan de slag! Zo zien wij ook het ondernemerschap in de Wijk voor Initiatieven:
kleinschalig, divers, gedreven en met sterke connectiviteit. In Hout Noord komen ondernemers,
ondernemende mensen en (verbindingen met nationale) werkgelegenheid samen.
Maar daarmee alleen is de wijk nog geen ondernemende wijk.
Gat tussen zolder en
bedrijventerrein
ondernemende mensen vaak de zolder of
slaapkamer als werkruimte gebruiken. Deze
wijk vult het ‘gat tussen zolder en bedrijven
terrein’ op. In Almere is een krachtige groei te
zien van bouwen onderhoudsgerelateerde
bedrijven, semi-ambachtelijke industrie,
zakelijke en facilitaire dienstverlening en
wellness diensten voor onder andere sport en
gezondheid. Deze ondernemers vinden nu vaak
monofunctionele en grotere gebouwen op
eveneens monofunctionele bedrijventerreinen.
In Hout Noord bieden we hen een inspirerende
leef- en werkomgeving met flexibele huis
vestingsmogelijkheden. Het ruimtelijke
raamwerk en de uitgebreide programmering
biedt diverse typologieën aan woonwerk
woningen, kleinschalige bedrijventerreinen en
andere vrije vormen om wonen en werken te
combineren. Met doorgroeimogelijkheden en
maximale keuzevrijheid. Met faciliteiten en
verbindingen voor de ondernemende bewoner.
Van glasvezel, openbaar vervoernet en
(fiets)snelweg tot netwerklocaties in de vorm
van horeca of het Ondernemershuis.
Ondernemerschap geeft dynamiek en
levendigheid op verschillende momenten van
de dag en tussen mensen van verschillend
pluimage. Zo wordt Hout Noord een sense of
place, een dynamisch ‘stadsdorp’ met mensen
die initiatief nemen, zich betrokken voelen en
verantwoordelijk willen zijn.

28
Goed voorbeeld doet volgen
Juist de ambitie van een sociaal duurzame wijk
sluit aan bij het (kleinschalige) moderne
ondernemerschap. Mensen met initiatief en
betrokkenheid kunnen anderen inspireren en
helpen. Zij kunnen waar nodig ook kansarmen
op sleeptouw nemen. Of het nu jongeren zijn
of andere groepen, hier kan het goede
voorbeeld veel zorg en problemen voorkomen.
De samenwerking tussen ondernemers en de
wijk moet dan ook uitmonden in zinvolle één-
op-éen verbanden. Een vorm van bewuste,
kansen kunnen helpen. Wij verwachten dat
deze mix garant staat voor een positieve
dynamiek. Zeker als de organisatie via de
Participatie Onderneming en andere maat
schappelijke coalities in de wijk wordt georga
niseerd, met herkenbare gezichten en herken
bare plekken van ontmoeting. Goede
voorbeelden, positieve dynamiek, dat helpt.
Er is nagedacht over nieuwe vormen van
wijkparticipatie en democratische besluit
vorming. Op internet zet de revolutie inmiddels
door: consumenten en burgers beslissen met
tienduizenden tegelijk over producten en
diensten, of bouwen mee. ‘The world is flat’,
schreef Thomas Friedmann. Er zijn nieuwe
instituties, nieuwe tradities nodig in deze tijden
van democratisering. We stimuleren het
ondernemerschap op verschillende manieren,
vanuit Ymere en vanuit de Participatie
Onderneming. Bijvoorbeeld door verschillende
levendige locaties met flexibele huisvesting te
bieden, die inspelen op vormen van onder
nemerschap, doorgroeimogelijkheden of de
combinatie wonen/werken. Het gat tussen
zolder en bedrijventerrein lossen we op door
een rijke mix: wonen/werken langs de
Noorderhoutlaan, kop-hals gebouwen aan de
Zuiderhoutlaan, verzamelde bedrijfspanden in
het groen, Kanspanden langs de hoofd
structuur en het Ondernemershuis bij station
Almere Hout. En wie nog grotere ambities
heeft vestigt zich in de A6 zone.
Station Hout met het Ondernemershuis
gestuurde beïnvloeding, met als doel kennis of
ervaring over te brengen. Het Ondernemers
huis speelt hierin een centrale rol. Dit is het
fysieke ontmoetingspunt voor iedereen met
een initiatief of belangstelling voor onderne
men. De ondernemende bewoners van Almere
Hout Noord hoeven niet allemaal toppers en
uitvinders te zijn, maar goede ideeën, enthou
siasme en overtuigingskracht zullen worden
beloond. Ons uitgangspunt is per slot dat
mensen die gemotiveerd zijn, moeten worden
ondersteund in het ontwikkelen van talenten
en het opbouwen van persoonlijke en zakelijke
netwerken. Met deskundige begeleiding,
workshops en ondernemersbijeenkomsten in
het Ondernemershuis, wordt dit gesteund.
Ook het koppelen van onderwijs aan onderne
merschap is een pré. Ervaringsgericht leren
door zogeheten snuffelstages of omgekeerd
een interactieve workshop van een onder
nemer, dragen bij aan de ontmoeting tussen
verschillende belevingswerelden.
In een wijk waar wonen en werken zo intensief
worden gemixt, is het misschien juist ook de
onbewuste beïnvloeding die bijdraagt aan de
ontplooiing van jong en oud. Almere Hout
Noord wordt een wijk met meer kansen en
meer aandacht voor mensen dan een
gemiddelde nieuwe wijk. Juist de netwerk
structuren die gericht zijn op initiatief en

29
Aanjager van dynamiek
Winkelaanbod
Een ondernemende wijk biedt ook detail
handel. De beleving van stedelijke ruimte
wordt mede door de kwaliteit en onder
scheidendheid van het winkelaanbod bepaald.
In Hout Noord kent dit twee schaalniveaus.
Er zijn kleinere winkels verspreid over strategi
sche locaties in de wijk, als onderdeel van het
dagelijks leven. Met in de openbare ruimte plek
voor (thema)markten. En diverse soorten
horeca op eveneens strategische locaties. Dit
bevordert de levendigheid en connectiviteit in
de wijk. De tegenhanger van dit kleinschalig
ondernemen en winkelen is de detailhandels-
en bedrijvenzone langs de A6. Deze zone is
ook integraal onderdeel van de wijk. Hoewel
verschillend in schaal en invulling zijn ze
allemaal essentieel onderdeel van het leven in
Almere Hout Noord. Wil de A6-zone ook een
bijdrage kunnen leveren aan de wijk, dan moet
deze worden opgezet met een onderscheidend
concept, thematische branchering en even
wichtige verdeling van krachten en sferen.
Uniek aan deze binding met de wijk is de
werkgelegenheid die hiermee in de wijk
ontstaat. Dit levert niet alleen een bijdrage aan
sociale duurzaamheid, maar door reductie van
forensenverkeer ook aan het streven naar een
grote mate van ecologische duurzaamheid.
Switchen
Om doorstroom en vooral doorgroei te
faciliteren zetten we de BOG-switch op voor
bedrijfsonroerend goed: een toewijzings- en
ruilsysteem van werkpanden en winkels.
Hiermee geven we ondernemers de kans om
binnen de wijk van plek te veranderen en te
ruilen met een andere ondernemer. Inspiratie
vormt uiteraard de bewezen kwaliteit van de
Woonswitch van Ymere. Daarnaast bieden
wij ondernemers diverse arrangementen met
als doel het ondernemerschap aan te jagen:
centrale diensten, flexibele en kortlopende
huurcontracten en omzetafhankelijke huren.
Virtuele ontmoeting wordt gefaciliteerd via het
Wijkweb, opgezet door bewoners en onder
nemers met de mogelijkheid om van elkaars
diensten gebruik te maken of samen een
cursus of opleiding te volgen. Hiervoor
verwijzen we onder andere naar het door ons
geïntroduceerde tipping point systeem, waarbij
bottom up initiatieven aan elkaar worden
gekoppeld en medestanders worden gezocht.
Met Almere Hout Noord als ondernemende
wijk zetten we zwaar in op het goud van
Almere. De Participatie Onderneming
faciliteert, de ondernemende wijkbewoner
presteert en neemt initiatief.
Retail/Waterplaza A6-park

30
“Onz e schuurbeats zijn het vetst”
starstrikebike mike
Michael (19),
leerling rapper
en leerling sport
leraar
Door de week doet Michael de ROC
sportopleiding in Almere Stad. Hij
woont voor het eerst op zichzelf
in Almere Hout Noord. Praktisch,
want als er wat is zijn zijn ouders
in Almere Buiten op fietsafstand.
Michael is een fanatiek sporter en
tegelijk stamgast in het Talenten
huis.
“Ik ben voor het eerst op mezelf,
maar mijn was breng ik nog thuis
hoor. Ik train veel met mijn
honkbalteam en doe krachttraining
in het welnesscentrum in de buurt. Ieder moment dat
ik verder vrij heb zit ik geheid in onze buurtschuur met
Zami. Hij regelt altijd de meest vette beats en we
werken nu al een tijdje aan een rap-duet over het
Beverbos. Over een maand hebben we namelijk de
eerste rap-off van de wijk. Op de grote weide voor
de schuur bouwen we een poppodium. Dan gaan de
handschoenen uit en wordt het buurt tegen buurt.
Ali B. zit in de jury want onze buurtschuur is al
wereldberoemd in Almere.”

31
EmpowermentEssay Ymere, juni 2008
‘Almere Hout Noord zal bestaan uit mensen met verschillen in
achtergrond, ambitie, opleiding en maatschappelijk perspectief.
Naast mensen die kunnen kiezen (de economische of culturele
elite, de middengroepen en de arbeidersklasse) en zelfstandig
beslissen of zij in deze wijk willen wonen, zijn er ook niet-kiezers.
Zij zijn vaak aangewezen op de goedkoopste woningen en moe-
ten worstelen om hun bestaan in balans te houden. Aandacht
voor deze niet-kiezer zal een belangrijke plaats krijgen. Daarvoor
moet een buurtgericht stelsel van voorzieningen en verzorging tot
stand worden gebracht, dat uiteenloopt van zorg voor ouderen
tot de ontwikkeling van jongeren.’
Empowerment is the name of the game, zou je
kunnen zeggen. Deze uitspraak spreekt ons aan
omdat we empowerment van meet af aan in Hout
Noord nodig vinden. Talent ontwikkelen zien wij als
voorwaarde
om een sociaal duurzame wijk te ontwikkelen. Voor
verschillende groepen kiezen wij voor een verschil
lende benadering. De kernwaarde ‘talentvolle wijk’
verbindt de maatschappelijke en economische
doelstellingen voor Hout Noord. Het bevordert
participatie, contact en persoonlijke groei. En
tegelijkertijd leidt talentontwikkeling tot waardering
en daarmee tot stijging van de (belevings)waarde
van de wijk.
Onze centrale filosofie is dat de wijk aan alle
individuen en groepen ruimte moet bieden om zich
te kunnen ontwikkelen binnen de eigen buurt of
gemeenschap. Voorzieningen als onderwijs, sport,
cultuur en ondernemersbroedplaatsen zijn cruciaal
voor talentontwikkeling, voor iedereen. Daar moeten
onze inspanningen zich op richten.
De talentvolle wijk
empowerment,
engagement,
entertainment

32
“72 moeilijke eters aan tafel ”
tapasvis
Sven (23), wijk
restaurant-kok
in het Kanspand
Sven draait diensten met Marvin en
Kemal in het wijkrestaurant van
Almere Hout Noord.
Het is een van de initiatieven van
het kanspand waar jongeren een
vak leren door samen te werken
met ervaren vakmensen. Met zijn
vrienden verzorgt Sven ook de
catering voor het Sluishuis.
“In het Sluishuis is vanavond de
eindbijeenkomst van de Vereniging van
Allergiepatiënten. We zijn al tijden
bezig om een hypoallergeen menu
samen te stellen, zodat iedereen
met elkaar kan eten. Geen kervel
dus, geen gluten, geen melkproducten
en ga zo maar door. Normaal zijn we helemaal in de
mediterrane keuken. Kemal maakt een hummus waar
je je vingers bij opeet en Marvin is de tapasking. Hij
tovert met kruiden man. Ik specialiseer me in vis. En in
bedrijfsvoering, want als we een eigen tent beginnen
moet de boel zakelijk ook kloppen.”
hummus

Ervaringsgericht leren
Maar niet iedereen heeft hetzelfde vertrek
punt. Er zijn straks in Hout Noord verschillende
aandachtsgroepen. Allereerst de kinderen, van
wie de ontplooiing van groot belang is voor
een sociaal duurzame wijk. Deze nieuwe
generatie moet zelfbewust en trots terug
kunnen kijken op een stevige jeugd in Hout
Noord.
Er zijn de kiezers, die bewust kiezen voor een
leven in Hout Noord, maar ook de zogeheten
niet-kiezers, die zich bijvoorbeeld vanwege hun
economische situatie, gezondheid of woning
nood hier gevestigd hebben. Onze speer
punten op het gebied van empowerment zijn
dan ook gericht op iedereen. Met extra
aandacht voor de jeugd, ouderen en niet-kie
zers. Dit uit zich in onder andere een buurtge
richt stelsel van voorzieningen, van ouderen
zorg tot de ontwikkeling van jongeren, via:
• de inzet van scholen als brandpunten van
de wijk;
• de organisatie van breder en ervarings
gericht leren;
• de koppeling van scholen aan sport,
ondernemen, zorg & welzijn en cultuur;
• buurtschuren voor jeugd en ouderen;
hangplek, muziekstudio of kaartclub;
• sociaal beheer op maat.
Zoals onze ervaring ook leert: het benaderen
van individuen en groepen vraagt subtiel
maatwerk en gevoel voor de praktijk. Ook het
WRR-rapport ‘Vertrouwen in de Buurt’ doet
hiervoor praktisch hanteerbare suggesties.
Onderzoek toont aan dat noch volledige
zelfsturing, noch paternalisme de weg naar
succes plaveit. Daarom kiezen wij in Almere
Hout Noord voor een herkenbare structuur van
ondersteunen en activeren, via de Participatie
Onderneming.
Een leven lang leren en ervaringsgericht leren,
binnen en vooral ook buiten de school.
Het past bij de wijk als emancipatiemachine.
In de wijk streven we naar wederzijds voordeel
van de sterken en zwakken, de haves en de
have nots. Dat komt ook tot uitdrukking in de
gemengde opzet van de buurten. Het leren
van vaardigheden en kennis gaat verder dan
de school.
Wij zien allerlei overgangssituaties tussen
school en thuis, ook in de naschoolse opvang
en het leren van de buurt. Het gaat bijvoor
beeld ook om ouderen die graag hun tijd willen
besteden aan het overbrengen van hun kennis
en ervaring. Aan jongeren en vice versa, of aan
elkaar. Een positieve mentaliteitskwestie in
deze nieuwe wijk.
Er moet naast mentale ruimte ook fysieke
ruimte zijn voor interactie. Vandaar ook de
rol die bijvoorbeeld het Talentenhuis en de
Buurtschuren kunnen spelen.
Dat zijn de ‘verlengde huiskamers’ en
‘verlengde klaslokalen’, waar winst kan worden
geboekt in participatie en leren. En dat geldt
ook voor de koppeling van ondernemers en
het bedrijfsleven aan onderwijs, (bijvoorbeeld
door leer- en stageplaatsen en coaching).
Of door middel van onbewuste beïnvloeding:
omdat wonen en ondernemerschap door
elkaar letterlijk en figuurlijk zicht biedt op
nieuwe mogelijkheden. Dat inspireert.
De basisscholen zelf worden ook een ‘gebeur
tenis’. Ze zijn kleinschalig en transformeerbaar
en kennen een goede interactie met de wijk
(‘brede plein’, sport, tuinen, bedrijfjes).
Scholen gebruiken de wijkvoorzieningen, de
wijk gebruikt de schoolvoorzieningen, dat is
het uitgangspunt. Het bovenwijkse voortgezet
onderwijs ligt, als onderdeel van de buurt,
op een levendige en centrale plek aan de
Noorderhoutlaan. Beide schooltypen worden
gehuisvest in gebouwen die meegroeien
met de wijk, die voor alle onderwijsvormen
plezierig zijn en die kunnen mixen met, of
transformeren naar, andere functies als wonen
of werken. In de virtuele omgeving verwachten
wij veel aansluiting van met name de jeugd
op het Wijkweb, dat door de aanleg van een
glasvezelnet state of the art wordt.
En daarmee wordt de wereld nog verder
naar binnen gehaald.
www.ymere.nl
‘In Het Meesterwerk
komt de wereld samen’
Ymere ziet het
‘Het is nieuw, verfrissend en tegelijkertijd voor de hand
liggend, zoals zo veel goede ideeën. In het gebouw
Het Meesterwerk in Almere is de eerste Leerplaats van
Nederland gevestigd. Hier komen jong en oud samen
om te leren. Logisch, want leren doe je vooral van
elkaar.’ Aan het woord is Elke Spoor, leerkracht op Het
Meesterwerk. ‘Een Leerplaats is meer dan een Brede
School. Kinderen krijgen er onderwijs en opvang en
ouders en buurtbewoners kunnen er terecht voor allerlei
activiteiten. Van een cursus opvoeden tot Iraans koken.
Bovendien zijn boven op de school 30 koopwoningen
gevestigd. We leren en leven echt samen.’
De Leerplaats is een initiatief van stichting Etutoria,
Ymere en een aantal maatschappelijke partners. Samen
hebben we de plannen ontwikkeld en uitgevoerd.
Vanuit onze visie dat het integreren van verschillende
functies in één gebouw de betrokkenheid en daarmee
de leefbaarheid van een buurt bevordert. Almere had de
primeur. Nu willen we de Leerplaats in andere wijken en
steden gaan opzetten.
Ymere is actief in het noordelijke deel van de Randstad.
We beheren er ruim 82.500 woningen, winkels en
bedrijfsruimten en ontwikkelen op grote schaal nieuwe
koop- en huurwoningen en maatschappelijk vastgoed.
De positieve resultaten die we met verhuur en verkoop
realiseren, investeren we in volkshuisvesting en samen-
leving. Want goed wonen is meer dan een goede woning.
En dus bieden we niet alleen ruimte om te wonen, maar
ook om te leven en te groeien.
33

34
Een wijk in beweging
Wij vertalen een aantal nationale ontwikkelingen in de sport naar
speerpunten van Hout Noord:
• ontwikkeling van goed bereikbare laagdrempelige sport
accommodaties en aantrekkelijke routes in de wijk;
• aandacht voor talentontwikkeling van sporters en begeleiders;
• faciliteren van zowel georganiseerde als ongeorganiseerde sport
via een Wijk Sportloket;
• extra aandacht voor de jeugd (playgrounds, studio’s, talent
programma).
Wij maken van Almere Hout Noord een wijk met een uitgebreid
netwerk van sporten bewegingsmogelijkheden en fysieke
condensatiepunten. De programmering hiervan is vraaggestuurd.
Wij maken een autoluwe Ontmoetingsroute door de wijk, die
buurten verbindt, maar ook de sociaal economische voorzieningen.
Bewegen kan dus zowel georganiseerd als ongeorganiseerd
plaatsvinden en wordt altijd gestimuleerd.

Een gezonde wijk is ook: een bewegende wijk. In onze visie op Hout Noord zijn
sport, bewegen en ontmoeten onderdeel van de wijk als emancipatie- en par
ticipatiemachine. Wij signaleren in Almere zowel bij jong en oud gezondheids
problemen die de landelijke tendens volgen of overstijgen. Zo is het percentage
jongeren met overgewicht hoger dan de landelijke norm en zien we ouderen
die kampen met eenzaamheid. Onze ambitie is dat Hout Noord de omgekeerde
beweging laat zien. Een wijk waar bewegen en ontmoeten – met veel plezier -
onderdeel worden van het dagelijks leven.
Op de fiets, te voet of zelfs per punterboot naar school of het werk,
spelevaren in de vele watergangen, een balletje trappen op de brink,
wandelen in het Beverbos of te paard of per fiets het buitengebied
in, richting Oostvaardersplassen. Voor georganiseerde sport zijn er
binnen en buiten laagdrempelige accommodaties. Het ‘Wijksport
loket’, ondergebracht bij de Participatie Onderneming, is er voor het
aanjagen van initiatieven door vrijwilligers. Dit loket focust ook op
niet-fysieke middelen, waarbij ook trainers- en organisatietalent in
de hele wijk op het thema ‘sport’ kan worden aangesproken. Wij zijn
ervan overtuigd dat de kracht van sport in de wijk het resultaat is
van goede faciliteiten en programmering van georganiseerde en
ongeorganiseerde beweging. Sport en beweging worden zo vanzelf
sprekend onderdeel van het dagelijks leven in Hout Noord.

35
Manegewoningen in het Beverbos

36
“Tijd voor een eco-biertje”
compostzaaien
Leo (42) zelfstandig
ondernemer en
ecologisch tuinier
Met zijn dochter Neva woont Leo in Almere Hout
Noord. Trees, zijn ex, woont nog in Almere Poort
met zoon Alexander. Er wordt veel en regelmatig
op en neer gefietst tussen de huizen. Leo is lid
van de buurtcommissie en de biologische
volkstuinvereniging. Hij heeft een goed lopend
administratiekantoor aan huis.
“Aan het eind van de avond hebben we er al een flinke
discussie op zitten. Zo’n beetje alles wat belangrijk is
wordt besproken. Onderhoud aan de helofytenfilters,
de beste mest voor je moestuin, of je nu wel of niet
moet spitten en wie welke vergeten groenten
verbouwt. Daarna ga ik met mijn vriend Stef linea
recta naar het Ondernemershuis, voor een biologisch
(jawel!) biertje van de tap. Dan kunnen we nog eens
rustig de toestand in de wereld door
nemen en geef ik hem advies voor zijn
nieuwe fietsenwinkel.”
oogst

37
De ecologische wijk
beleven, bijdragen,
betekenis geven
Het meeste effect
wordt bereikt wanneer
duurzaamheid en
ecologie integraal
onderdeel vormen van de
opzet, de inrichting en
het beheer van de wijk.

38
Mede-eigendom van de natuur
Wie in Almere Hout Noord woont moet bijna wel een
ecological mind hebben. De belofte van een duur
zame, ecologische wijk is dan ook essentieel voor
onze visie op de Wijk voor Initiatieven. In ons eerste
essay, van juni 2008, hebben we aangegeven dit te
gaan onderzoeken: een ecosysteem, technische
innovaties, flexibiliteit en aandacht voor gedrag en
houding. De groei van de wijk, ook in ecologische zin,
ligt in de handen van alle partijen. Maar een Wijk voor
Initiatieven vraagt van een maatschappelijke onder
neming als Ymere extra inzet om het vliegwiel van
initiatieven en betrokkenheid aan de gang te krijgen.
Alleen zó vormen duurzaamheid en ecologie integraal
onderdeel van de opzet, de inrichting en het beheer
van de wijk.
De vertaling van deze ambitie zit voor een deel in de
rol die de Participatie Onderneming gaat vervullen.
De initiatieven en de rol die duurzame energie speelt
moeten ecologie als way of life concreet maken.
In het Experiencepoint kunnen bewoners beleven wat
de wijk concreet bijdraagt aan duurzaamheid. Maar
ook de groene poorten en de voorgestelde land art
versterken de ecologische identiteit van Almere Hout
Noord. Natuur, tuinen en groene hoven, bos, sloten
en vaarten met rietrijke oevers; ze moeten als een
magneet werken op alle bewoners van de wijk.
Mensen moeten zich uitgenodigd voelen dit landschap
mee te beheren, daar ideeën voor aan te dragen en
het groene leven onderdeel laten worden van hun
leefstijl.
Cruciaal is dat de wijkbewoners van Hout Noord zich
mede-eigenaar voelen van de natuur. Dit zou concreet
gemaakt kunnen worden door aan vestigers een
certificaat uit te reiken, waaruit dit mede-eigendom
blijkt. Dit geeft een gevoel van betrokkenheid.

39
Om mede-eigenaarschap te bereiken staat de
beleving centraal. ‘Ons’ Almere Hout Noord biedt een
robuust raamwerk van water en groen, dat verbonden
is met de Hoge Vaart, de Oostvaardersplassen en
stadslandgoed De Kemphaan. De beleving is ecolo
gisch, ruimtelijk en de wijk ademt duurzaamheid.
Natuur is onze partner. Natuur weerspiegelt de
mentaliteit. De opzet van ons plan suggereert een
organische groei waarbij maximaal gebruik is gemaakt
van de mogelijkheden tot afwisseling (landschap,
Reinwaterkelder et cetera). De natuur is overal in
de wijk te beleven, in alle jaargetijden worden de
zintuigen geprikkeld.
Water en groen zijn onderdeel van het leven in Almere
Hout Noord en toegankelijk en beschikbaar voor
gevarieerd gebruik (boten, wandelpaden, speel
plaatsen etc). Met een ‘ruig’ karakter en vooral niet
betuttelend.
We laten ruimte voor eigen invulling en creatief
gebruik door bewoners. Zelfs het bewustzijn dat de
wijk op -6m NAP ligt is bruikbaar: er is veel ruimte
voor waterberging nodig. Waarom zouden we dit niet
positief benutten? Veel riante ‘tochten’ die de
waterverbindingen in de wijk vormen: met de punter
naar de supermarkt, lekker Kameleon spelen en zelfs
wonen (en werken) op het water.
De uitdaging zoeken we in de ruigte van de natuur en
in de afwisseling van water en groen. Het bestaande
(‘bever’)bos wordt versterkt door gerichte klein
schalige ingrepen zoals ophogingen en een
geleidelijke transformatie van een beperkt duurzaam
groensysteem, het populierenbos, naar een meer
langdurig duurzaam systeem, zoals een beukenbos.
Dit leidt tot verschillende belevingswaarden en
diverse ecologie.
Deze robuuste en afwisselende natuur stimuleert
georganiseerde en ongeorganiseerde beweging en
ontmoeting in de wijk. En daarmee de opmars naar
een gezonde wijk. Het past in de ‘lagenbenadering’
om ook de onderste laag, de ondergrond, te benutten.
Wij hebben in de ruimtelijke strategie de culturele
biografie van het landschap laten meewegen: de
bijzondere archeologische waarden verrijken het
ecologische concept. Het verrijkt de identiteit van
de wijk.
Bomensoorten in het nieuwe bos populier
esdoorn
eik
es
iep
beuk
opgehoogde percelen
droge bosrand
populierenlaan
lindenlaan
eikenlaan
essenlaan
nat bos
Beleven

40
“De piratenpunten zijn binnen”
djembe-lesheitje
Leroy (9), linksbuiten
bij Almere Houtse Boys
Leroy woont met zus Lisa, moeder Marjorie en zijn
oom Lionel in de buurt van het Sluishuis. Marjorie
werkt part time bij de Rabobank in Hout Noord.
Lionel werkt als sportfunctionaris bij de gemeente.
Leroy en Lisa hebben snel nieuwe vrienden
gemaakt.
“Roel en Stef uit Almere Poort komen langs van mijn
vorige school. Ik neem ze vandaag mee door de buurt.
Ze moeten alles zien. Eerst gaan we flessen weg
brengen voor Lida van hiernaast. Daar krijgen we
piratenpunten voor. Daarmee lenen we straks Mario
Kart II voor op de WII in de speel-o-theek. Daarna doen
we de puzzeltocht uit het experiencepoint en gaan we
de windmolens zien. We komen langs het werk van
mama. Hartstikke leuk. Dan kijken we even bij de
muziekles van Lisa. Na het
voetballen gaan we met
de WII spelen. Misschien
willen mijn
vriendjes
straks ook
verhuizen naar
Hout!”
wii-en

41
Duurzaamheid betekenis geven
De beleving van energie als cruciale factor
in de stedenbouw van de 21e eeuw komt
op een positieve manier tot leven in het
Experiencepoint. Maar wijkvestigers zullen
zich hoe dan ook bewust zijn van hun
persoonlijke relatie met duurzaamheid.
Duurzaamheid in het teken van wind, water,
aarde en zon is uitvoerig bestudeerd,
berekend en op Almere Hout Noord
toegepast. De bewoners zullen zich er van
bewust zijn dat de opzet van hun wijk
klimaatneutraal is en duurzaam ontworpen
volgens de laatste toepasbare inzichten.
En dat mede-eigenaarschap ook betekent
dat je als bewoner zelf bijdraagt aan het
geheel: een duurzamer toekomst.
Om de wijk een ‘ziel’ te geven is het nodig
betekenis te geven aan duurzaamheid. De
gelaagdheid van het landschap, de natuur,
archeologie en ook kunst en cultuur, biedt hier in
belangrijke mate aanknopingspunten. Het is de
moeite waard om met de bewoners betekenis
en identiteit te geven aan deze lagen en ze met
het dagelijkse leven te verbinden. Eenvoudige
hulpmiddelen – cursussen, actief natuurbeheer,
educatie – kunnen hierbij helpen. Het is aan de
bewoners zelf om hier ook echt iets mee te
doen. De combinatie met scholing, onderwijs
en natuureducatie ligt voor de hand, zeker als
we aan school-, heem- en volkstuinen denken.
En ook onze introductie van boerderij- of moes
tuinwoningen in het Beverbos speelt hierop in.
Door de combinatie van beleven, bijdragen en
betekenis geven menen wij dat de ecologische
wijk zowel in praktische als meer ideologische
zin van de grond komt. En wel in een
fantastische omgeving, waar je ook gewoon
lekker in je laarzen kunt rondbanjeren.
Boerderijwoningen in het Beverbos

Debby (43), dubbel
hoofd van de
huishouding
Debby woont met Ruud alweer twee jaar in
een prachtige watervilla in Almere Hout Noord.
Ze is hoofd van de huishouding; thuis en in
het Seniorenhuis. Samen met de kinderen
Fransje (12) en Frenk (9) zijn ze zoals ze
zegt verknocht aan Almere Hout Noord.
Ze zijn helemaal in het buurtleven gedoken
én opgenomen. En opa Willem woont ook in
de buurt, aan de brink. Hij gaat vaak met de
kinderen varen.
“Vorige week had Ruud de familiekalender niet
teruggehangen. Ik was even geschrokken want
datding is echt belangrijk voor ons gezin. Wanneer
Fransje naar haar verzorgpony is, wanneer Frenk naar
musicalschool is, maar ook alle activiteiten die we in
de buurt doen staan er in. Ik zit in een schrijfgroep
en Ruud doet dit jaar het decor voor het grote
wijkspektakel. Vorig jaar was de voorstelling drie
avonden uitverkocht. Er kwamen
zelfs vrienden uit Amsterdam
en Utrecht kijken.”
“De familiekalender staat vol ”
spelenoefenen verzorgen
42

43
De sociale
ruggengraat
lichaam in beweging
In ons essay ‘Wijk voor Initiatieven’ uit juni 2008, noemden wij naast
de Participatie Onderneming vijf praktische aanknopingspunten en de
vertaling in concrete iconen: Ondernemershuis, Talentenhuis, Buurtschuren,
Experiencepoint, Kanspanden en een virtueel Wijkweb. Deze iconen zijn
inmiddels concreet uitgewerkt. Ze doen hun werk als onderdeel van wat
‘de sociale ruggengraat’ is genoemd.
In essentie zien wij het concept van de sociaal duurzame wijk ontstaan rond de
begrippen talentvol, ondernemend en ecologisch. Bewoners van Hout Noord
kunnen zich ontplooien, voelen zich betrokken bij hun wijk en zijn er trots op.
In de visie van Ymere is het belangrijk mensen te stimuleren deel te nemen aan
het werkende en sociale leven in een wijk. Hoe dat sociale leven eruit gaat zien
zal vooral bepaald worden door de bewoners zelf. Immers, mensen lopen het
hardst voor hun eigen ambities. We hebben de bewoners van deze wijk nog niet.
Toch kunnen we al wel een raamwerk opstellen, waarbinnen deze bewoners
straks keuzes en kansen hebben. Dat raamwerk is ook financieel doorgerekend.
Dan blijkt dat de hoge ambities ten aanzien van een sociaal duurzame wijk
spanning oproepen met de ambitie van een neutrale grondexploitatie.

44
Body
Het begrip sociale ruggengraat lijkt te verwijzen
naar een stabiel of stabiliserend element, de
ruggengraat. In het menselijk lichaam is een
ruggengraat echter niet als vanzelf stabiel.
En zo is het ook met de sociale ruggengraat.
We moeten een wijk durven maken die nog
niet ‘af’ is, want juist in een omgeving die nog
‘ontworpen’ moet worden is het aantrekkelijk
voor toekomstige bewoners om zich in te
zetten.
De sociale ruggengraat is in de visie van Ymere
meer dan sociale woningbouw en niet-com
merciële voorzieningen. Juist in de systeembe
nadering, met bijbehorende infra-structuur en
software, ligt volgens Ymere de kans een
sociaal duurzame wijk te maken.
Een sociaal duurzame wijk is een min of meer
zelfvoorzienende en zelfsturende gemeen
schap. Met bewoners die verantwoordelijkheid
nemen voor hun omgeving.
Een sociaal duurzame wijk vereist dus een
effectieve samenwerking van stabiele en
dynamische elementen op meerdere schaal
niveaus en is met andere woorden vooral een
systeem dat met de wijk mee groeit. Vergelijk
het met de groei van het menselijk lichaam.
Dat is ook organische groei, zo krijg je body.
Waarbij uiteraard instabiliteit dreigt zonder een
goede aanhechting van de ruggengraat op het
fijnere weefsel en zenuwstelsel. Zo is het ook
met onze visie op de wijk. Daarin is sprake van
activerende en stabiliserende elementen. Deze
vormen het structurerend kader dat ruimte
biedt voor initiatieven.

45
Stabiliserend en activerend
Wij verbreden heel bewust het begrip ruggengraat naar zaken die horen bij een integrale gebiedsontwikkeling.
Wij zien een sterke ruggengraat, een samenhangend en duurzaam kader: mentaal, landschappelijk, fysiek,
programmatisch, organisatorisch en financieel.
De stabiliserende elementen van de
ruggengraat zijn:
• een sterk imago, Almere Hout Noord als
way of life, als virtuele ruggengraat
• landschap, water, groen als fysieke
ruggengraat;
• de economische ruggengraat die bestaat
uit de lanen en ondernemersplekken;
• de sociale ruggengraat met buurtschuren,
scholen, Ondernemershuis en Talenten
huis;
• de Participatie Onderneming als
organisatorische ruggengraat.
In onze visie kan deze ruggengraat niet zonder
een activerend netwerk. Bewoners pakken
kansen niet altijd vanzelf. Recent weten
schappelijk onderzoek laat zien hoe bewoners
de stap maken van ‘afwachtend’ of ‘afzijdig’
naar ‘actief’. Een goede start is daarom van
belang. In een kant en klare voorziening is het
moeilijk om nieuwe vrijwilligers te werven.
Het is beter om die al te betrekken in de
planvorming. (Collectief) particulier en
medeopdrachtgeverschap zijn ook voor
welzijnsvoorzieningen en voorzieningen voor
ondernemers een manier om betrokkenheid te
kweken.
De activerende elementen voor de ruggengraat
zijn dan natuurlijk de bewoners als
ondernemers en co-producenten. Zij worden
in onze visie betrokken door:
• de opzet van de wijk als keten van
ondernemingen en voorzieningen binnen
handbereik;
• het fijnmazige netwerk van formele en
informele routes (de track) waar ontmoeten
voorop staat;
• woonbuurten die zeggenschap en groei
ondersteunen;
• iconen, die initiatieven aantrekken, zoals
de kanspanden en buurtschuren;
• de Participatie Onderneming als
zenuwcentrum voor initiatieven.

46
Elementen uit de sociale ruggengraat zoals
hiervoor benoemd zijn onderdeel van een
systeem waarmee zij onlosmakelijk verbonden
zijn. Ymere kan en wil verantwoordelijkheid
nemen voor de sociale ruggengraat. Maar zij
kan die ambitie alleen waarmaken met partners
als de gemeente Almere. En in samenhang
met de regierol over de realisatie, beheer en
exploitatie van alle onderdelen die Hout Noord
tot een sociaal duurzame wijk zullen maken.
Dat zijn dus niet alleen de sociale woningbouw
en voorzieningen, maar ook de economische,
organisatorische en fysieke dragers ervan; met
als exponenten de ruggengraat van bedrijvig
heid, de woningen voor de meer draagkrachti
gen, het erfpachtsysteem, de Participatie
Onderneming.
Essentie
De essentie van de sociale ruggengraat is dat er
een partij is die de bereidheid, mentaliteit en het
organiserend vermogen heeft regie te voeren, samen
te werken, onroerend goed te ontwikkelen en te
exploiteren en blijvend initiatieven te ondersteunen.
En dit vanuit een maatschappelijke verantwoordelijk
heid en bevlogenheid. Een sociaal duurzame wijk is
veel meer dan vastgoed ontwikkelen. Ymere neemt
dit initiatief en wil graag deze partij zijn.

Aan dit Masterplan-plus voor Almere Hout Noord hebben meegewerkt:
NAAM BEDRIJF NAAM BEDRIJF
COLOFON
Masterplan-plus
Almere Hout Noord

Redactie
Ymere
Tendermanagement
Winters & ©
Eindredactie en productiebegeleiding
Beaumont Communicatie & Management
Ontwerp en opmaak
www.co3.org
Fotografie & kaartmateriaal
Ymere, Mecanoo, West 8, Winters & ©, Hendriks CPO,
Beaumont Communicatie & Management, stichting
Etutoria, Etuconsult, Anton van Daal, Mariëtte Carstens,
Martijn Cieremans, Maarten Feenstra, Katrien Mulder,
Janine Schrijver
Drukwerk
EPS
Ymere heeft getracht de rechthebbenden van al het
referentiemateriaal te achterhalen.
Mocht u hier niet genoemd worden dan kunt u contact
opnemen met Ymere.
Contactadres
Ymere
De Ruyterkade 7
1013 AA Amsterdam
T (020) 555 91 81
F (020) 555 91 95
E j.baars@ymere.nl
www.ymere.nl
Amsterdam/Almere, 2 februari 2009
Roel Steenbeek Ymere
Stefan Schuwer Ymere
Pieter de Jong Ymere
Ber Bosveld Ymere
Joop Baars Ymere
Fred Schoorl Ymere
Pieter Jan Datema Ymere
Roel Slagter Ymere
Marcel Buis Ymere
Dory Louwerens Ymere
Mohamed Ben Hammouch Ymere
Isolde Apel Ymere
Lydia Haan Ymere
Leny Biervliet Ymere
Annemarieke Stoop Ymere
Elly de Boer Ymere
Marina de Groot Ymere
Peter Ebbelinghaus Ymere
Ton Samwel Ymere
Cosmo Schuurmans Ymere
Robert Lefrink Ymere
Gerard Thaens Ymere
Liza Meijer Ymere
Hein Middelhoven Ymere
Jeroen Frissen Ymere
Berthilde Lammertink Ymere
Ineke Brunt Ymere
Woonconsulenten Ymere
John van der Vegt ASG
Herman Linzel Adviesraad Ymere / voorm. Huisarts Almere
Jacqueline van de Sande Beaumont Communicatie & Management
Yasmina Parodi Beaumont Communicatie & Management
Sicko van Dijk Beaumont Communicatie & Management
Jos Konickx Boer & Croon Ruimtelijke Investeringen
Hans Erdmann Claessens Erdmann
Carol Hol Concire
Pieter Kuster Concire
Hidde van der Veer Concire
Harm Jan Korthals Altes DHV
Job van Velsen Etuconsult
Marc van Langen Enerquest
Alex Hekman Grontmij
Alfred van Helvoort Grontmij
Rob Krom Grontmij
Nico van Hartingsveldt Grontmij
Hans de Boer Governance support
Jeltje Schraverus Flevoziekenhuis
Hella Hendriks Hendriks CPO
Kees Bos Humanitas
Kamer van Koophandel Kamer van Koophandel Gooi, Eem- en Flevoland
Klaas Mulder Laagland' Advies
Eelco Derks Living Vision
Francine Houben Mecanoo Architecten
Sylvie Beugels Mecanoo Architecten
Jesse van Keeken Mecanoo Architecten
Friedemann Römhild Mecanoo Architecten
Angela van der Zee Mecanoo Architecten
Bert Gijsberts MKB Flevoland / adviesraad Ymere
Sicco van Gelder Placebrands
Erik Kraak PQR research
Arthur Bouvy Rabobank Almere
Ferry Kaal Read Advies
Hans van der Linden Read Advies
Ronald Wilcke ROC Flevoland
Pieter Tordoir Ruimtelijk Economisch Atelier Tordoir
Michiel Baars Search Ingenieursbureau
Teun Vercauteren Search Ingenieursbureau
Leo Versteijlen Site Urban Envelopement
Rudy Stroink TCN
Bert Krikke Triodos Real Estate Development
Adriaan Geuze West 8 urban design & landscape architecture
Riëtte Bosch West 8 urban design & landscape architecture
Yichun He West 8 urban design & landscape architecten
Felix Lauffer West 8 urban design & landscape architecten
Jeremy Shaw West 8 urban design & landscape architecten
Eva Silberschneider West 8 urban design & landscape architecten
Jasna Stefanovska West 8 urban design & landscape architecten
Peter Vredeveld West 8 urban design & landscape architecten
Martin Biewenga West 8 Urban design & landscape architecture
Anja Winters Winters & ©
Jos Stienen Zorggroep Almere
Irma Bannenberg CO3
Woltera Niemeijer CO3
Toon van Lieshout CO3
PANELS
Inspiratiedag Young Ymere
Panelbijeenkomst Bewoners Almere
Panelbijeenkomst Ondernemers Almere

www.wijkvoorinitiatieven-ymere.nl
www.ymere.nl

wijk voor INITIATIEVEN

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (20)

Semelhante a wijk voor INITIATIEVEN

Semelhante a wijk voor INITIATIEVEN (20)

Mais de Beaumont Communicatie

Mais de Beaumont Communicatie (15)

wijk voor INITIATIEVEN