1. Питер Дракер
Менежмент
/Systems view: Management as a Whole
Орчин цагийн менежментийн эцэг гэгддэг
менежментийн ухааныг системтэй
менежментийг “хоорондоо харилцан хамаарал б
тогтолцоо” гэж үзэн түүний
хамаарлыг доорх байдлаар системчлэн зурагласан
Дотоод
Менежерийн
чадвар
Гүйцэтгэлийн
суурь
Гадаад
Менежментийн шилдэг нийтлэл
Менежментийг системчлэн харвал
Systems view: Management as a Whole/
Орчин цагийн менежментийн эцэг гэгддэг Питер Ф.Дракер
системтэй судалж, олон шинэ санааг дэвшүүлсэн
хоорондоо харилцан хамаарал бүхий бүрэлдэхүүн хэсг
ний бүрдэл хэсгүүд болоод тэдгээрийн хоорондын
аар системчлэн зурагласан байдаг.
“Менежментийн систем
Тавих зорилт
зори
Орчны чиг
хандлага
Бизнесийн
онол
Хувийн ур
чадвар
Бизнес эрхлэх,
шинийг санаачлах
Байгууллагын
үр дүн
Нийгмийн
нөлөөлөл
Орчны чиг
хандлага
Нийгмийн
үйлчлэх
Үр дүнтэй
менежмент
Менежментийн шилдэг нийтлэл
Дракер(1909–2005) бол
лсэн хүн юм. Тэрээр
н хэсгүүдийн нэгдмэл
тэдгээрийн хоорондын харилцан
Менежментийн систем” зураглал
Хувийн ур
чадвар
Нийгмийн төлөө
йлчлэх
БүтээлчШинэчлэл

2. Энэ зураглал нь нэг талаас менежментийн ойлголтуудыг зангидан харах бололцоог
олгож байна. Нөгөө талаас П.Дракер менежментийг юу гэж
ойлгон ухаарах боломжийг өгч байгаа юм
Машин техник, амьтан ургамал, бизнесийн болоод нийгмийн байгууллага зэрэг нь
бүгд систем бөгөөд тэдгээрийн хувьд менежмент буюу удирдан зохицуулах
хэрэгжүүлэх боломжтой. Системийн нэг хэсгийг засаж
ажиллагаа сайжирна гэсэн баталгаа байдагг
үүднээс системийн зарим хэсгийн
Системийн тогтвортой өсөлт, дасан зохицох
гарна.
Бизнесийн салбарын хувьд менежмент нь удирдлагын тогтолцооны
юм. Менежер хүн олж эзэмшсэн менежментийн
ашигладаг. Менежментийн мэдлэг чадв
суурь зарчмуудаас бүрдэнэ. Эдгээр зарчмуудад бизнес эрхлэх болоод шинийг санаачилж
бүтээх ур чадварууд орох юм.
Гүйцэтгэлийн суурь/Spirit of Performance/
“Менежментийн систем
талаарх ойлголт нь Дракерын менежменти
Гүйцэтгэлийн суурь сайтай, эрч х
зүйлийг хийдэг, зөв зүйлийг бү
Менежерүүд байгууллагаа
хандуулах учиртай. Ингэхийн тулд:
Менежментийн шилдэг нийтлэл
Энэ зураглал нь нэг талаас менежментийн ойлголтуудыг зангидан харах бололцоог
талаас П.Дракер менежментийг юу гэж үзэж, тодорхойлж байсныг
гч байгаа юм.
Машин техник, амьтан ургамал, бизнесийн болоод нийгмийн байгууллага зэрэг нь
д тэдгээрийн хувьд менежмент буюу удирдан зохицуулах
истемийн нэг хэсгийг засаж сайжрууллаа гээд
на гэсэн баталгаа байдаггүй. Нийт системийн үйл ажиллагааг сайжруулах
зарим хэсгийн идэвх, гүйцэтгэлийг бууруулах тохиолдолд ч гардаг.
лт, дасан зохицох үйл ажиллагаа нь цогц г
хувьд менежмент нь удирдлагын тогтолцооны
олж эзэмшсэн менежментийн мэдлэг, чадвараа уг
Менежментийн мэдлэг чадвар нь байгууллагын гүйцэтгэлийн
рдэнэ. Эдгээр зарчмуудад бизнес эрхлэх болоод шинийг санаачилж
/Spirit of Performance/
Менежментийн систем” зураглалын доод хэсэгт үзүүлсэн гүйцэтгэлийн
менежментийн үзэл санаануудын гол түлх
, эрч хүч өндөртэй, хийж бүтээх тэмүүлэлтэй байгууллага
үтээдэг менежерүүдээр удирдуулсан байдаг.
байгууллагаа гүйцэтгэлийн сайн суурьтай болгоход
. Ингэхийн тулд:
Менежментийн шилдэг нийтлэл
Энэ зураглал нь нэг талаас менежментийн ойлголтуудыг зангидан харах бололцоог
, тодорхойлж байсныг
Машин техник, амьтан ургамал, бизнесийн болоод нийгмийн байгууллага зэрэг нь
д тэдгээрийн хувьд менежмент буюу удирдан зохицуулах үйлийг
сайжрууллаа гээд нийт системийн үйл
йл ажиллагааг сайжруулах
тохиолдолд ч гардаг.
нь цогц гүйцэтгэлээр илрэн
хувьд менежмент нь удирдлагын тогтолцооны дээд хэлбэр нь
чадвараа уг үйл ажиллагаанд
йцэтгэлийн үр дүнг сайжруулах
рдэнэ. Эдгээр зарчмуудад бизнес эрхлэх болоод шинийг санаачилж
йцэтгэлийн суурийн
лхүүр ухагдахуун юм.
лэлтэй байгууллага нь зөв
дээр удирдуулсан байдаг.
болгоход гол анхаарлаа

3. · Ажилдаа үнэнч шударга,
· Үр дүнд анхаарлаа төвл
· Өөрийн болон бусдын давуу
· Үйлчлүүлэгч, ажилчид болон хувьцаа эзэмшигчид зэрэг томоохон т
шаардлагыг хангах
· Нийгмийн сайн сайхны т
Гүйцэтгэлийн суурь сайтай байгууллагыг б
чанартай, байгууллагынхаа зорилгыг
бүхий, өндөр хариуцлагатай хү
Бизнесийн онол
Бизнесийг удирдах үйл ажиллагаа “бизнесийн
Бизнесийн онол нь байгууллага хэрэглэгчдэдээ
Тиймээс энэхүү ойлголт зөвх
Онолыг боловсруулахад доорх асуулт
· Манай байгууллагын эрхэм зорилго юу вэ?
· Бидний гол өрсөлдөх чадвар
· Бидний хэрэглэгч хэн бэ?
· Бизнесийн үйл ажиллагаанаас бид юуг х
· Бидний онол юу байх вэ?
Бизнесийн онол ихэнхдээ ойлгомжг
ажил биш юм. Бизнесийн онолыг боловсруулаха
руу харах, анхаарал хандуулах
явуулж байгаа хүрээгээр хязгаарлагдахг
гадна потенциалт хэрэглэгчид ч
Байгууллагын бизнесийн онолыг бий болгох
Үүнтэй холбоотойгоор эрхэм зорилгоо
таамаглах, одоо бэрхшээл болоод байгаа асуудлыг ирээд
ажлууд гарч ирнэ. Байгууллагын гол
хийхдээ сайн бэ?”, “Бид юу хийх шардлагатай вэ?
шаардлагатай тулгардаг.
Эрхэм зорилго, өрсөлдөх чадвар болон хэрэглэгчдийн талаарх таамагла
байдалтай нийцэхгүй байж болно
байх шаардлагатай. Хэрэв бизнесийн онол байгууллагын явуулж байга
зөрвөл үүнийг өөрчилж шинэчлэх
Байгууллагын удирдлага
нөөцөө хэрхэн илүү үр ашигтай хуваарилахаа
Менежментийн шилдэг нийтлэл
нэнч шударга, өндөр ёс суртахуунтай хандах
влөрүүлэх
болон бусдын давуу талд анхаарлаа хандуулах
, ажилчид болон хувьцаа эзэмшигчид зэрэг томоохон т
Нийгмийн сайн сайхны төлөө хувь нэмрээ оруулах
гэсэн үйл ажиллагаануудыг авч хэрэгж
суурь сайтай байгууллагыг бий болгогч менежерүү
, байгууллагынхаа зорилгыг ухаарч ойлгосон, өөрчлөлтөнд дасан зохицох чадвар
үмүүс байдаг.
йл ажиллагаа “бизнесийн бодит онол”-ыг бий болгохоос эхэлдэг.
Бизнесийн онол нь байгууллага хэрэглэгчдэдээ үнэ цэнийг бий болгох
вхөн бизнесийнхэнд бус бүхий л байгууллагынханд хамаатай.
Онолыг боловсруулахад доорх асуултуудад хариулт өгөх шаардлагатай.
Манай байгууллагын эрхэм зорилго юу вэ?
х чадвар юу вэ?
Бидний хэрэглэгч хэн бэ?
йл ажиллагаанаас бид юуг хүлээж байна вэ?
Бидний онол юу байх вэ?
Бизнесийн онол ихэнхдээ ойлгомжгүй/бэлэн биш/ байдаг бөгөөд амар боловсру
ажил биш юм. Бизнесийн онолыг боловсруулахад удирдлагууд байгууллагын
, анхаарал хандуулах шаардлагатай. Энэ орчин нь байгууллага
рээгээр хязгаарлагдахгүй бөгөөд байгууллагын одоогийн хэрэглэгчдээс
ч мөн хамаарна.
Байгууллагын бизнесийн онолыг бий болгох үйл ажиллагаа ирээдүй р
эрхэм зорилгоо тодорхойлох, ирээдүйд бий болох
доо бэрхшээл болоод байгаа асуудлыг ирээдүйн боломж болгон
Байгууллагын гол өрсөлдөх чадварыг тодорхойлоход менежер “Бид юу
Бид юу хийх шардлагатай вэ?” гэсэн асуултууд
х чадвар болон хэрэглэгчдийн талаарх таамагла
байж болно. Иймээс байгууллагын онолыг тогтмол шалган сайжруулж
байх шаардлагатай. Хэрэв бизнесийн онол байгууллагын явуулж байга
рчилж шинэчлэх хэрэгтэй болно.
хэзээ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ, хэрэглэгчдээ
р ашигтай хуваарилахаа мэдэрдэг байх ёстой. Ерөнхийд
Менежментийн шилдэг нийтлэл
, ажилчид болон хувьцаа эзэмшигчид зэрэг томоохон түншүүдийн
йл ажиллагаануудыг авч хэрэгжүүлж болох юм.
үүд үнэнч шударга зан
нд дасан зохицох чадвар
ыг бий болгохоос эхэлдэг.
нэ цэнийг бий болгох үйл ажиллагаа юм.
хий л байгууллагынханд хамаатай.
д амар боловсруулчих
байгууллагын гадаад орчин
байгууллага үйл ажиллагаа
лагын одоогийн хэрэглэгчдээс
й рүү чиглэсэн байдаг.
йд бий болох өөрчлөлтүүдийг
боломж болгон харах зэрэг үйл
х чадварыг тодорхойлоход менежер “Бид юу
уудын хариултыг олох
х чадвар болон хэрэглэгчдийн талаарх таамаглал бодит
. Иймээс байгууллагын онолыг тогтмол шалган сайжруулж
байх шаардлагатай. Хэрэв бизнесийн онол байгууллагын явуулж байгаа үйл ажиллагаанаас
йлчилгээ, хэрэглэгчдээ өөрчлөх, мөн
нхийдөө бизнесийн

4. онол нь байгууллага нийгмийн н
үйл ажиллагаандаа хэрхэн татан оролцуулах чиглэлийг тодорхойлдог.
Орчны чиг хандлага/Environmental trends/
Одоогийн болон ойрын ирээд
барилд шууд нөлөөлөл үзүүлэхг
хүргэдэг. Тухайлбал, мэдлэгтэй ажилчдын эрэлт хэрэгцээ
мэдлэгтэй ажилчдын бүтээмжийг дээшл
хандуулах шаардлагатай болж байна.
Хөгжилтэй орнуудад х
амын бүтцийн өөрчлөлтийг бий болгож байна.
хүчний хомсдолд бий болж
байгууллагыг бизнесийн онолоо
гэж 2 ангилж, тэдгээрт тохирсон
болно.
Нийгмийн нөлөөлөл/Social impacts/
Байгууллага бүр нийгмийн сайн сайхны т
эмнэлэг өвчтөнийг эмчлэхийн т
эдийн засгийн хэрэгцээг хангахын т
ажиллагаа явуулдаг тул үйл ажиллагаа нь нийгэмд ямар нэг хэмжээгээр н
Байгууллагын нийгэмд үзүүлэх
ажиллагааны чиглэлээс хамаарна.
ажиллахдаа “хэн нэгэнд санаатай хор н
Нийгэмд бий болсон асуудлыг
· Байгууллагын үйл ажиллагаагаар бий болсон
· Боломж болгон хувиргаж
Байгууллага нийгэмд
нэмэгдүүлэхгүй байх баримтлах ёстой
байгууллагууд нийгэмд үзүүлэх
шаардлагатай. Байгууллага энэ
тавьж, торгууль шийтгэл хүлээлгэдэг.
Байгууллага бол нийгмийн эд эс, б
хамааралтай оршин тогтноно. Байгууллагын
сөрөг нөлөөлөл үзүүлэхүйц
дорвитой шийдвэрийг байгууллагын удирдлагууд гаргах шаардлагатай.
Хоёрдугаар төрлийн нийгмийн
биш ч тухайн байгууллагын үйл ажиллагаанд бас с
Менежментийн шилдэг нийтлэл
йгмийн нөөц баялагуудтай хэрхэн холбогдох, тэдгээрийн бизнесийн
татан оролцуулах чиглэлийг тодорхойлдог.
/Environmental trends/
Одоогийн болон ойрын ирээдүйн чиг хандлага нь бизнесийн онол, удирдлагын арга
лэхгүй ч тооцоолсон таамаглал, төсөл төлөвл
ргэдэг. Тухайлбал, мэдлэгтэй ажилчдын эрэлт хэрэгцээ эрс өсч байгаа тул
тээмжийг дээшлүүлэх, тэднийг хөгжүүлэх ү
хандуулах шаардлагатай болж байна.
гжилтэй орнуудад хүн амын насжилт өндөр болж, төрөлт буурч байгаа нь х
лтийг бий болгож байна. Үүнийг дагаад эдгээр орнууд
байгаа нь харамсалтай. Хүн амын бү
онолоо өөрчлөхөд хүргэнэ. Зах зээлээ залуус болон настай х
тэдгээрт тохирсон үнэ цэнийг санал болгодог стратегийг баримтлах
impacts/
р нийгмийн сайн сайхны төлөө үйл ажиллагаа явуулдаг.
мчлэхийн төлөө байгууллагддаг бол бизнесийн байгууллага нийгмийн
эдийн засгийн хэрэгцээг хангахын төлөө ажилладаг. Байгууллага олон нийтэд хандсан
йл ажиллагаа нь нийгэмд ямар нэг хэмжээгээр н
лэх нөлөөлөл нь түүний эрхэм зорилгоор тодорхойлогдох
ажиллагааны чиглэлээс хамаарна. Менежерүүд байгууллагын зорилгыг биел
нэгэнд санаатай хор нөлөө үзүүлэхгүй” гэсэн ёс зүйн зарчмыг баримталдаг.
Нийгэмд бий болсон асуудлыг
йл ажиллагаагаар бий болсон
Боломж болгон хувиргаж болохоор нийгмийн бэрхшээл/угаасаа байсан
гэж 2 ангилж болох юм.
байгаа асуудал, бэрхшээлийг багасгаж чаддагг
баримтлах ёстой энгийн ёс зүйн дүрэм билээ.
лэх сөрөг нөлөөллөө хамгийн бага түвшинд байлгах
энэ ёс зүйн дүрмийг зөрчвөл нийгэм тэдэнд тодорхой шаардлага
лээлгэдэг.
нийгмийн эд эс, бүрдэл хэсэг билээ. Тиймээс
Байгууллагын үйл ажиллагаатай холбоотой
зүйлс байгаа тохиолдолд үүнийг хэрхэн арилгах талаарх
дорвитой шийдвэрийг байгууллагын удирдлагууд гаргах шаардлагатай.
рлийн нийгмийн асуудал тухайн байгууллагын бий болгосон асуудал
йл ажиллагаанд бас сөргөөр нөлөөлөх боломжтой.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
тэдгээрийн бизнесийн
нь бизнесийн онол, удирдлагын арга
влөгөөг нь өөрчлөхөд
байгаа тул менежерүүд
үйлд илүү анхаарал
лт буурч байгаа нь хүн
дгээр орнуудад ажиллах
үтцийн өөрчлөлт нь
болон настай хүн ам
ал болгодог стратегийг баримтлах хэрэгтэй
йл ажиллагаа явуулдаг. Тухайлбал,
ийн байгууллага нийгмийн
олон нийтэд хандсан үйл
йл ажиллагаа нь нийгэмд ямар нэг хэмжээгээр нөлөөлнө.
ний эрхэм зорилгоор тодорхойлогдох үйл
н зорилгыг биелүүлэхээр
йн зарчмыг баримталдаг.
болохоор нийгмийн бэрхшээл/угаасаа байсан/
гэж 2 ангилж болох юм.
байгаа асуудал, бэрхшээлийг багасгаж чаддаггүй юм бол
рэм билээ. Энэ үүднээс
вшинд байлгахыг хичээх
нийгэм тэдэнд тодорхой шаардлага
. Тиймээс тэд нийгмээсээ
йл ажиллагаатай холбоотой нийгэмд томоохон
хэрхэн арилгах талаарх
асуудал тухайн байгууллагын бий болгосон асуудал
х боломжтой. Нийгэм

5. уруудан доройтож байгаа үед тухайн байгуулагын
Иймээс түүнийг шийдвэрлэхэд байгууллага ямар нэг хэмжээгээр оролцох шаардлагатай.
Гэхдээ шууд нэмэлт зардал гаргах замаар оролцоно гэвэл энэ зардал нь тухайн байгууллагын
өрсөлдөх чадварыг бууруулах аюултай. Иймээс т
юм. 1-рт, бусад байгууллагуудтай хамтран ажиллах замаар асуудлыг шийдвэрлэх. 2
нийгмийн тухайн асуудлыг боломж болгон
Байгууллага нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэхэд тоног т
туслалцаа үзүүлж болохоос гадна менежментийн мэдлэг, туршлагаасаа хуваалцах замаар
тусалж болох юм.
Бүтээлч шинэчлэл/Creative destruction/
Интернет хүн бүрт мэдээллийг тэгш ашиглах боломж олгоод зогсохг
үл шалтгаалан дэлхийн эдийн засагт
Хөдөлмөр, бүтээгдэхүүн, капиталын зах зээлд даяарчлал болон аутсорсингийн н
өрсөлдөөн нэмэгдсээр байна.
зохицох, нөлөөлөх, удирдах гэсэн
Шинэ цагийн байгууллагууд м
мэдээллийн нийгэм” гэсэн дэлхий
Амжилттай үйл ажиллагаа явуулж байгаа байгууллаг
ирээдүйн нөхцөл байдлыг харж чадаж байгаа
шинэчлэл, өөрчлөлтийг дэмжих маягаар
давуу тал болгон ашигласнаар
үйл ажиллагаа нь доголдож байгаа ч цаашдаа ирээд
нэгтгэхийг зорьдог.
Өөрчлөлтийг манлайлагчид амжилттай бизнесийн стратегийг бий болгодог б
эдгээр стратегүүдийг амьдралд хэрэгж
байгууллагадаа шинэ санаачлага, бизнесийн ур чад
удирдлагын системийг бий болгодог. Ирээд
таньж мэдэх хамгийн үр дүнтэй арга нь идэвхтэй байж,
манлайлагч байх явдал билээ.
Менежерийн ур чадвар/managerial skills/
Ирээдүйд компаниуд үйл ажиллагааны хувьд
болох төлөвтэй байна. Уг ко
аутсорсингийн компани, бэлтгэн нийл
шаардлагатай болно. Компани
ажиллагаагаа явуулах боловч зарим тохиолдолд бусад байгууллагаас хамааран
өөрчлөх тохиолдол бий болно. Энэх
ур чадвар, мэдлэгийг шаардаж байна.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
ед тухайн байгуулагын үйл ажиллагаа дагууд уруудан доройтоно.
нийг шийдвэрлэхэд байгууллага ямар нэг хэмжээгээр оролцох шаардлагатай.
зардал гаргах замаар оролцоно гэвэл энэ зардал нь тухайн байгууллагын
х чадварыг бууруулах аюултай. Иймээс түүнийг дараах 2 аргаар шийдвэрлэж болох
рт, бусад байгууллагуудтай хамтран ажиллах замаар асуудлыг шийдвэрлэх. 2
боломж болгон ашиглах
Байгууллага нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэхэд тоног төхөөрө
лж болохоос гадна менежментийн мэдлэг, туршлагаасаа хуваалцах замаар
/Creative destruction/
рт мэдээллийг тэгш ашиглах боломж олгоод зогсохг
л шалтгаалан дэлхийн эдийн засагт чөлөөтэй оролцох бололцоог бий болго
н, капиталын зах зээлд даяарчлал болон аутсорсингийн н
р байна. Өөрчлөлтийн хурд асар их болсон болохоор бид
х, удирдах гэсэн сонголтуудын нэгийг хийх шаардлагатай
Шинэ цагийн байгууллагууд менежментийн үйл ажиллагаагаа “
дэлхийн шинэ чиг хандлагад нийцүүлэн өөрчл
йл ажиллагаа явуулж байгаа байгууллагын ард өө
л байдлыг харж чадаж байгаа удирдлага байдаг. Удирдлагууд
лтийг дэмжих маягаар үйл ажиллагаагаа явуулж, энэх
давуу тал болгон ашигласнаар өөрчлөлтийг манлайлагчид болдог. Тэд
йл ажиллагаа нь доголдож байгаа ч цаашдаа ирээдүйтэй байгууллагыг таньж
гчид амжилттай бизнесийн стратегийг бий болгодог б
дийг амьдралд хэрэгжүүлэх боломжийг эрж хайж байдаг. Тэд
инэ санаачлага, бизнесийн ур чадварыг урамшуулан дэмждэг дотоод
удирдлагын системийг бий болгодог. Ирээдүйд ирэх боломж, бололцоог ашиглах
нтэй арга нь идэвхтэй байж, өөрчлөлтийг дэмжин,
/managerial skills/
йл ажиллагааны хувьд өнөө үеийнхээс ил
втэй байна. Уг компани түнш, хамтран ажилладаг байгууллага, гэрээт
аутсорсингийн компани, бэлтгэн нийлүүлэгч, зуучлагч зэрэг олон байгууллагатай харилцах
мпани өөрийн удирдлагын багийн шийдвэрийн дагуу б
ажиллагаагаа явуулах боловч зарим тохиолдолд бусад байгууллагаас хамааран
. Энэхүү нарийн төвөгтэй байдал менежерээс
ур чадвар, мэдлэгийг шаардаж байна.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
йл ажиллагаа дагууд уруудан доройтоно.
нийг шийдвэрлэхэд байгууллага ямар нэг хэмжээгээр оролцох шаардлагатай.
зардал гаргах замаар оролцоно гэвэл энэ зардал нь тухайн байгууллагын
нийг дараах 2 аргаар шийдвэрлэж болох
рт, бусад байгууллагуудтай хамтран ажиллах замаар асуудлыг шийдвэрлэх. 2-рт,
өмж, хүний нөөцийн
лж болохоос гадна менежментийн мэдлэг, туршлагаасаа хуваалцах замаар
рт мэдээллийг тэгш ашиглах боломж олгоод зогсохгүй, орон зайнаас
х бололцоог бий болгоод байна.
н, капиталын зах зээлд даяарчлал болон аутсорсингийн нөлөөгөөр
хурд асар их болсон болохоор бид үүнд дасан
сонголтуудын нэгийг хийх шаардлагатай болоод байна.
“мэдлэгт суурилсан
рчлөх шаардлагатай.
өөрчлөлтийг удирдан,
Удирдлагууд бүтээлч
энэхүү нөхцөл байдлыг
лтийг манлайлагчид болдог. Тэд одоогийн байдлаар
йтэй байгууллагыг таньж, өөртөө
гчид амжилттай бизнесийн стратегийг бий болгодог бөгөөд
лэх боломжийг эрж хайж байдаг. Тэд
варыг урамшуулан дэмждэг дотоод
х боломж, бололцоог ашиглах, эдгээрийг
лтийг дэмжин, өөрчлөлтийг
еийнхээс илүү нарийн төвөгтэй
адаг байгууллага, гэрээт
лэгч, зуучлагч зэрэг олон байгууллагатай харилцах
йн удирдлагын багийн шийдвэрийн дагуу бүхий л үйл
ажиллагаагаа явуулах боловч зарим тохиолдолд бусад байгууллагаас хамааран үүнийг
гтэй байдал менежерээс өндөр түвшний

6. “Менежментийн систем”
effectiveness/ гэдэгт харилцан хамаарал б
· Үр бүтээл бүхий менежер
· Байгууллагаа үр дүнтэй удирдахад
· Хувийнхаа амьдралын болон
хүний ур чадвар
Менежерийн ур чадвар
Бүтээмж өндөртэй ажиллахын тулд менежер
шаардлагатай.
· Шийдвэр гаргалт
· Хүмүүсээр шийдвэр гаргуулах
· Харилцаа
· Төсөвлөж төлөвлөх чадвар
· Хяналт, хэмжилт
· Мэдээллийн тайлагналт
Үр бүтээлтэй менежерүүд л
алхам, үр бүтээлтэй шийдвэрийн 5 шинж чанар байдаг. Юуны т
бол асуудлаа тодорхойлон, ангилах явдал юм.
буруу шийдвэрийг засах нь асуудлаа буруу тодорхойлсны дараа гаргасан з
засварлахаас илүү хялбар байдаг. Хэрэв асуудлаа буруу тодорхойлсон бол т
шийдвэрлэх арга зам олдохгүй. Эсрэгээрээ хэрэв асуудлаа з
арга зам буруу байсан ч түүнийг залруулж болдог.
Үр дүнтэй шийдвэр гаргахад шаардах
1. Асуу. “Энэ асуудал байдаг з
өмнө уг асуудалтай тулгарч байсан х
Харин түгээмэл бус ө
нөхцлийн аргаар шийддэг.
2. Шалгуур нөхцөлийг доорх асуултанд хариулах байдлаар тодорхойлно. “Асуудлыг
дүнтэй шийдвэрлэж байхын
3. Дараа нь шийдвэр гаргагч “Эдгээр н
шийдвэр вэ?” гэж асууна.
4. Үүний дараа шийдвэр гаргагч шийд
амьдралд хэрэгжүүлэх арга хэмжээг авна. Энэ алхам дээр дийлэнх менежер
алддаг.
5. Эцэст нь үр дүнтэй шийдвэр гаргагч шийд
дүнгийн талаарх мэдээл
Үр дүнтэй шийдвэр гаргалтын шинж чанарын тухайд шийдвэр гаргагчид
“Шийдвэр гаргах шаардлагатай юу
тулгаран ажиллаж байгаа хүмүү
гаргахын өмнө ажилчдын санаа бодлыг сонсон асуудлыг шийдвэрлэнэ гэж бодсон
таамаглалаа зөв эсэхийг шалгаж, нягталдаг.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
зураглалд үзүүлсэн “Үр дүнтэй менежмент
харилцан хамаарал бүхий доорх 3 ойлголтыг хамааруулан ойлгоно.
менежер байхын тулд эзэмших өвөрмөц ур чадвар
нтэй удирдахад менежерийн гүйцэтгэх чиг үүрэг
амьдралын болон өөрийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх
ртэй ажиллахын тулд менежерүүд доорх ур чадваруудыг эзэмших
шийдвэр гаргуулах чадвар
чадвар
Мэдээллийн тайлагналт
д л үр бүтээлтэй шийдвэр гаргадаг. Үр дүнтэй шийдвэр гаргах 6
тээлтэй шийдвэрийн 5 шинж чанар байдаг. Юуны түрүүнд хамгийн чухал алхам
бол асуудлаа тодорхойлон, ангилах явдал юм. Асуудлаа зөв тодорхойлсны дараа гарсан
буруу шийдвэрийг засах нь асуудлаа буруу тодорхойлсны дараа гаргасан з
хялбар байдаг. Хэрэв асуудлаа буруу тодорхойлсон бол т
й. Эсрэгээрээ хэрэв асуудлаа зөв тодорхойлсон бол шийдвэрлэх
нийг залруулж болдог.
нтэй шийдвэр гаргахад шаардах үндсэн 5 алхам:
Асуу. “Энэ асуудал байдаг зүйл үү эсвэл өвөрмөц үү?” Ерөнхий тохиолддог асуудлыг
уг асуудалтай тулгарч байсан хүний шийдлээс санаа аван шийдвэрлэж болно.
өвөрмөц асуудлыг үр дүнтэй шийдвэрт тавигдах шалгуур_
ддэг.
лийг доорх асуултанд хариулах байдлаар тодорхойлно. “Асуудлыг
эж байхын тулд шийдвэр ямар шаардлагыг хангах хэрэгтэй вэ?”
Дараа нь шийдвэр гаргагч “Эдгээр нөхцөлүүд хангагдсан тохиолдолд аль нь з
уна.
дараа шийдвэр гаргагч шийдлээ түүнийг хэрэгжүүлэх ажилтандаа танилцуулан
лэх арга хэмжээг авна. Энэ алхам дээр дийлэнх менежер
нтэй шийдвэр гаргагч шийдлээ амьдралд хэрэгжүү
алаарх мэдээллийг хүлээгдэж байгаа үр дүнтэй харьцуулан д
нтэй шийдвэр гаргалтын шинж чанарын тухайд шийдвэр гаргагчид
Шийдвэр гаргах шаардлагатай юу” хэмээн асууна. Хэрэв тийм бол тэд уг
үүстэй уулзан санаа бодлыг нь сонсоно. Дараа нь шийдвэрээ
ажилчдын санаа бодлыг сонсон асуудлыг шийдвэрлэнэ гэж бодсон
в эсэхийг шалгаж, нягталдаг.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
нтэй менежмент”/Management
ойлголтыг хамааруулан ойлгоно.
ц ур чадвар
рэг
лэх менежерийн хувь
д доорх ур чадваруудыг эзэмших
нтэй шийдвэр гаргах 6
нд хамгийн чухал алхам
в тодорхойлсны дараа гарсан
буруу шийдвэрийг засах нь асуудлаа буруу тодорхойлсны дараа гаргасан зөв шийдвэрийг
хялбар байдаг. Хэрэв асуудлаа буруу тодорхойлсон бол түүнийг зөв
в тодорхойлсон бол шийдвэрлэх
нхий тохиолддог асуудлыг
санаа аван шийдвэрлэж болно.
нтэй шийдвэрт тавигдах шалгуур_
лийг доорх асуултанд хариулах байдлаар тодорхойлно. “Асуудлыг үр
тулд шийдвэр ямар шаардлагыг хангах хэрэгтэй вэ?”
д хангагдсан тохиолдолд аль нь зөв
ажилтандаа танилцуулан
лэх арга хэмжээг авна. Энэ алхам дээр дийлэнх менежерүүд
үүлэн гарч байгаа үр
нтэй харьцуулан дүгнэдэг.
нтэй шийдвэр гаргалтын шинж чанарын тухайд шийдвэр гаргагчид эхлээд
. Хэрэв тийм бол тэд уг асуудалтай нүүр
. Дараа нь шийдвэрээ
ажилчдын санаа бодлыг сонсон асуудлыг шийдвэрлэнэ гэж бодсон

7. Үр дүнтэй шийдвэр гаргагчид олон т
давуу бөгөөд сул талыг үнэлэхийг
хэмжээгээр байх хэрэгтэй зү
ойлгоход тусладаг. Хэрэв гаргасан шийдвэр
байгааг хэлэлцүүлгийн үеэр тодорхойлсон бол шийдвэр гаргагчид дор хаяж асуудлын учир
шалтгааныг илүү нарийн ойлгож авна. Эцэ
шаарддаг бөгөөд зарим шийдвэр с
Хүмүүстэй холбоотой шийдвэр гаргах
шаардлагатай байдаг. Эдгээр нь байгууллагын г
менежерүүдийн гаргаж байгаа хамгийн чухал шийдвэрийн нэг болдог. Ихэнх тохиолдолд уг
шийдвэрүүд үр дүнгүй болох нь бий.
Хүмүүстэй холбоотой үр д
шаардлагатай.
1. Даалгаврын талаар нухацтай бодож
2. Бүтээмж өндөртэй 3-5 х
3. Бүхий л нэр дэвшигч, өрс
4. Нэр дэвшигч бүртэй хамтран ажилладаг х
5. Сонгогдсон ажилтан ажлынхаа талаар ойлгон, юу хийх шаардлагатайг
эсэхийг шалга. Ажилдаа орсоны дараа тодорхой хугацаа
байхыг ойлгуул.
Эдгээр 5 алхамаас гадна шийдвэр гаргагчийн авч
шийдвэрийнхээ хариуцлагыг өө
хэрэгцээгүйг сана. Гэсэн хэдий ч ажилтаны б
үг биш юм. Үүнийг шалгахын тулд уг ажилтанг
Шинэ ажилчдын хүлээлтийг мэдэх,
боломжтой хэлтэст хуваарилах нь з
шийдвэр гаргах нь менежерийн хамгийн гол
Одоо удирдлагууд үүрэг даалгавраа биел
чадварыг тайлбарлая.
1. Менежерүүд юуны өмн
захирлууд 2 урсгал бүх
явуулдаг. Энэ нь мэдээлэл дамжуулж байгаа х
боломж олгоно. Мэдээлэл болон харилцаа нь
явагдаж байна гэдэг нь мэдээлэл дамжуулагч
мэдээллээ дамжуулж байна гэсэн
хүлээн авагч харилцагчаас
2. Төсөвлөх нь удирдлагын хамгийн
байгууллагын хэлтэс б
зарлагын төлөвлөгөө
байгууллагын хэлтэс хоорондын харилцааг бий болгон тэднийг нэгэн зорилгын дор
Менежментийн шилдэг нийтлэл
нтэй шийдвэр гаргагчид олон төрлийн санаа шийдэл гарган, нэг нэгнийхээ
нэлэхийг урамшуулан сайшаадаг. Санал зөрөлд
үйл бөгөөд тохиромжтой шийдвэр гарган асуудлаа б
. Хэрэв гаргасан шийдвэр шалгуур нөхцлийн шаардлагыг
еэр тодорхойлсон бол шийдвэр гаргагчид дор хаяж асуудлын учир
нарийн ойлгож авна. Эцэст нь үр дүнтэй шийдвэр гаргах нь
им шийдвэр сөрөг нөлөөтэй байж болохыг анхаарах хэрэгтэй
стэй холбоотой шийдвэр гаргах үйл ажиллагаанд өвөрмөц арга
. Эдгээр нь байгууллагын гүйцэтгэлд шууд нө
дийн гаргаж байгаа хамгийн чухал шийдвэрийн нэг болдог. Ихэнх тохиолдолд уг
й болох нь бий.
р дүнтэй шийдвэр гаргахдаа дараах 5 алхамыг бодолцож
Даалгаврын талаар нухацтай бодож үз
5 хүний жишээг ажигла
рсөлдөгчдийн давуу талыг авч үз
ртэй хамтран ажилладаг хүмүүс болон удирдлагын талаар ярилц
Сонгогдсон ажилтан ажлынхаа талаар ойлгон, юу хийх шаардлагатайг
Ажилдаа орсоны дараа тодорхой хугацаанд илтгэл, тайлан тавьж
Эдгээр 5 алхамаас гадна шийдвэр гаргагчийн авч үзэх олон з
өөрөө бүрэн хүлээ. Гүйцэтгэл муутай хүн танай байгууллагад
йг сана. Гэсэн хэдий ч ажилтаны бүтээмж муу байгаа гэдэг нь ажилтан муу гэсэн
нийг шалгахын тулд уг ажилтанг өөр хэлтэст ажиллуулаад
лээлтийг мэдэх, үйл ажиллагаа нь тогтворжсон,
хэлтэст хуваарилах нь зөв. Эцэст нь дахин хэлэхэд хүмүү
ь менежерийн хамгийн гол үүрэг хариуцлага байдаг юм
даалгавраа биелүүлэхэд шаардлагатай удирдлагын
мнө сайн харилцагчид байх шаардлагатай.
хий нээлттэй харилцаа холбоонд тулгуурлан
явуулдаг. Энэ нь мэдээлэл дамжуулж байгаа хүнд юу хэлж байгаагаа
. Мэдээлэл болон харилцаа нь хоёр өөр ойлголт юм.
явагдаж байна гэдэг нь мэдээлэл дамжуулагч хүлээн авагчийн ойлгож байгааг мэдээд
мэдээллээ дамжуулж байна гэсэн үг. Зөв харилцааг үүсгэх хамгийн оновчтой а
лээн авагч харилцагчаас яг юу ойлгосныг асууж лавлаж байх явдал юм.
лагын хамгийн өргөнөөр хэрэглэдэг ойлголт юм.
байгууллагын хэлтэс бүрийн санхүүгийн болон хүний нөөцийг ашиглах орлого
өө юм. Захирлууд орлого болон зардлы
байгууллагын хэлтэс хоорондын харилцааг бий болгон тэднийг нэгэн зорилгын дор
Менежментийн шилдэг нийтлэл
, нэг нэгнийхээ санааны
лдөх байдал тодорхой
д тохиромжтой шийдвэр гарган асуудлаа бүрэн
хцлийн шаардлагыг хангахгүй
еэр тодорхойлсон бол шийдвэр гаргагчид дор хаяж асуудлын учир
нтэй шийдвэр гаргах нь зориг тэвчээр
тэй байж болохыг анхаарах хэрэгтэй.
арга, зарчим баримтлах
өлөө үзүүлдэг учир
дийн гаргаж байгаа хамгийн чухал шийдвэрийн нэг болдог. Ихэнх тохиолдолд уг
5 алхамыг бодолцож үзэх
с болон удирдлагын талаар ярилц
Сонгогдсон ажилтан ажлынхаа талаар ойлгон, юу хийх шаардлагатайгаа мэдсэн
илтгэл, тайлан тавьж
зэх олон зүйл бий. Гаргасан
н танай байгууллагад
тээмж муу байгаа гэдэг нь ажилтан муу гэсэн
р хэлтэст ажиллуулаад үзэх хэрэгтэй.
, туслалцаа үзүүлэх
үүстэй холбоотой зөв
юм шүү.
удирдлагын үндсэн 4 ур
харилцагчид байх шаардлагатай. Үр бүтээлтэй
ий нээлттэй харилцаа холбоонд тулгуурлан үйл ажиллагаагаа
нд юу хэлж байгаагаа ойлгуулах
р ойлголт юм. Харилцаа холбоо
лээн авагчийн ойлгож байгааг мэдээд
сгэх хамгийн оновчтой арга нь
лаж байх явдал юм.
дэг ойлголт юм. Төсөв нь
цийг ашиглах орлого,
м. Захирлууд орлого болон зардлыг тооцоолсноор
байгууллагын хэлтэс хоорондын харилцааг бий болгон тэднийг нэгэн зорилгын дор

8. нэгтгэдэг. Зөв тодорхойлогдсо
ихээхэн нөлөөтэй. Хэлтэс б
үйл ажиллагаа хэлтсийн ажилтан б
төсөвлөх, төлөвлөх ү
нөлөөтэй. Төсөвлөх үйл ажиллагаа
хөтөлбөрийн байдлыг
тогтоогдсон бол зарим
замбараагүй байдал үүсэхээс сэргийлэн
3. Байгууллагадаа тохирсон хэмжилт хийх аргыг бий болгоод тогтмол хяналт
тавьж ажиллах нь захирлын г
Удирдлагын хяналтын
байгаа зүйлийн талаар мэдээлэл
тодорхойлдог. Ингэснээр хяналт нь
зүйлийг ойлгохыг хичээн хяналт тавьж байгаа х
хэрэгтэй. Хяналтыг тогтмол б
4. Шийдвэр гаргахад шаардлагатай мэдээллийг боловсруулах нь менежерийн
эзэмшвэл зохих чадварын нэг.
байгууллагын үйл ажиллагааг х
хэрэгтэй. Асар их хэмжээний
мэдээлэл болгох нь чухал. Ингэснээр менежер
нэмэгдүүлэн байгууллагын г
Хамгийн гол нь менежментийн
цуглуулдаг байх шаардлагатай. Байгууллагыг
ирдэг. Энэхүү мэдээлэл байгууллагын мэдээллийн санд
мэдээллийн удирдлагын системийг бий болгох нь
мэдээллийн сангаас хэрэгцээтэй мэдээллээ ашиглахад ихээхэн
байгууллагын стратегийг хэрэгж
байгууллагын бизнесийн онолын таамаглалыг шалгана. Гадаад орчны тухай мэдээлэл
цаашид тулгарч болох аюул болон боломжийн талаарх хэрэгцээтэй мэдээлэл
Менежерийн гүйцэтгэх чиг
Бизнесийн онолыг амьдралд хэрэгж
Эдгээр чиг үүргийг хэр гүйцэтгэх нь
хамаарна.
1. Бизнесийн онол нь зорилгоо тодорхойлох
нь байгууллагыг эрхэм зорилгод х
тавихдаа холын болон ойрын зорилгын тэнцвэрт байдлыг хадгалах
Зорилтууд нь компанийн х
дэвшилд хүрэхэд тусалдаг. З
нэгэн цэгт төвлөрүүлэн
зорилтыг тодорхойлохдоо
онолыг бодолцож үзэх шаардлагатай. Байгууллагын
хэрэгжүүлж байгаа эсэхийг
гаргах, хэмжилтийн, мэдээллийн технологийг ашиглаж буй байдлаар тодорхойлно.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
в тодорхойлогдсон төсөв гүйцэтгэлийг нэмэгдүүлэн зорилгод х
тэй. Хэлтэс бүрт тодорхой төсөв, төлөвлөгөө гаргаж
сийн ажилтан бүрийн гүйцэтгэлийг нэмэгд
үйл ажиллагаа нь байгууллагыг удирдахад ихээхэн чухал
йл ажиллагаа өнөөгийн зах зээлийн, бүтээгдэх
рийн байдлыг үнэлэх боломжоор хангаж өгдөг. Хэрэв
ол зарим үйл ажиллагааг зогсооход тусладаг. Зарим тохиолдолд эмх
сэхээс сэргийлэн тогтмол хяналт хийж байх хэрэгтэй.
Байгууллагадаа тохирсон хэмжилт хийх аргыг бий болгоод тогтмол хяналт
тавьж ажиллах нь захирлын гүйцэтгэх шаардлагатай
Удирдлагын хяналтын үйл ажиллагаа байгууллагын үнэт зүйл болон х
йлийн талаар мэдээлэл өгдөг. Хяналт байгууллагын үнэт з
тодорхойлдог. Ингэснээр хяналт нь үр дүн дээр тулгуурлана
чээн хяналт тавьж байгаа хүнд ажлыг хариуцуулан
Хяналтыг тогтмол бөгөөд зорилготой уялдуулан хийх нь чухал.
Шийдвэр гаргахад шаардлагатай мэдээллийг боловсруулах нь менежерийн
эзэмшвэл зохих чадварын нэг. Байгууллагын ажилчид болон менежер
йл ажиллагааг хөнгөвчилдөг дэвшилтэт технологийг ашиглах
хэрэгтэй. Асар их хэмжээний өгөгдлийг ажилтан бүрт хэрэгцээтэй байдлаар ангилан
мэдээлэл болгох нь чухал. Ингэснээр менежерүүдийн нэг цагийн б
лэн байгууллагын гүйцэтгэлийг сайжруулах боломжтой.
Хамгийн гол нь менежментийн үйл ажиллагаа үр дүнтэй бөгөөд гадаад орчноос мэдээлэл
цуглуулдаг байх шаардлагатай. Байгууллагыг өөрчлөх мэдээлэл ихэнхдээ гадаад эх
мэдээлэл байгууллагын мэдээллийн санд байдаггүй. Ө
мэдээллийн удирдлагын системийг бий болгох нь өгөгдлийг холбох, дэлхий дахины
мэдээллийн сангаас хэрэгцээтэй мэдээллээ ашиглахад ихээхэн ач холбогдолтой. Мэдээллийг
байгууллагын стратегийг хэрэгжүүлэхэд тохиромжтой байдлаар
байгууллагын бизнесийн онолын таамаглалыг шалгана. Гадаад орчны тухай мэдээлэл
цаашид тулгарч болох аюул болон боломжийн талаарх хэрэгцээтэй мэдээлэл
йцэтгэх чиг үүрэг
Бизнесийн онолыг амьдралд хэрэгжүүлэхэд менежер 5 гол чиг үү
йцэтгэх нь түүний менежерийн болон хувь х
Бизнесийн онол нь зорилгоо тодорхойлоход эхлэх цэг болж өгдөг.
лагыг эрхэм зорилгод хөтлөх зорилтуудын тодорхойлох
холын болон ойрын зорилгын тэнцвэрт байдлыг хадгалах
компанийн хүний болон капиталын нөөцийг үр дүнтэй ашиглан х
рэхэд тусалдаг. Зорилгоор удирдах нь менежментийн
лэн үр ашигтай болгодог. Тухайлбал, эрхэм зорилго болон
зорилтыг тодорхойлохдоо байгууллагын удирдлага байгууллагын
зэх шаардлагатай. Байгууллагын бизнесий
лж байгаа эсэхийг менежерүүд харилцаа холбооны үйл ажиллагаа, шийдвэр
гаргах, хэмжилтийн, мэдээллийн технологийг ашиглаж буй байдлаар тодорхойлно.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
лэн зорилгод хүргэхэд
гаргаж өгсөнөөр төсөвлөх
йцэтгэлийг нэмэгдүүлдэг. Тиймээс
дирдахад ихээхэн чухал
тээгдэхүүн үйлчилгээний
г. Хэрэв үр ашиггүй нь
. Зарим тохиолдолд эмх
тогтмол хяналт хийж байх хэрэгтэй.
Байгууллагадаа тохирсон хэмжилт хийх аргыг бий болгоод тогтмол хяналт
йцэтгэх шаардлагатай үүргийн нэг юм.
йл болон хүрэхийг зорьж
нэт зүйл, зан төлвийг
рлана. Удирдлага аливаа
нд ажлыг хариуцуулан өгөх
д зорилготой уялдуулан хийх нь чухал.
Шийдвэр гаргахад шаардлагатай мэдээллийг боловсруулах нь менежерийн
Байгууллагын ажилчид болон менежерүүд
тэт технологийг ашиглах
рт хэрэгцээтэй байдлаар ангилан
дийн нэг цагийн бүтээмжийг
боломжтой.
д гадаад орчноос мэдээлэл
х мэдээлэл ихэнхдээ гадаад эх үүсвэрээс
Өгөгдлийн сан болон
гдлийг холбох, дэлхий дахины
ач холбогдолтой. Мэдээллийг
лэхэд тохиромжтой байдлаар ашиглана. Мөн
байгууллагын бизнесийн онолын таамаглалыг шалгана. Гадаад орчны тухай мэдээлэл
цаашид тулгарч болох аюул болон боломжийн талаарх хэрэгцээтэй мэдээлэл өгдөг.
үүргийг гүйцэтгэдэг.
болон хувь хүний ур чадвараас
г. Зорилгоор удирдах
тодорхойлохоос эхэлнэ. Зорилт
холын болон ойрын зорилгын тэнцвэрт байдлыг хадгалах учиртай.
нтэй ашиглан хөгжил
менежментийн үйл ажиллагааг
, эрхэм зорилго болон
удирдлага байгууллагынхаа бизнесийн
бизнесийн онолыг зөв
йл ажиллагаа, шийдвэр
гаргах, хэмжилтийн, мэдээллийн технологийг ашиглаж буй байдлаар тодорхойлно.

9. Зорилгоор удирдахуй нь
бүр мэдэх хэрэгтэй жинхэнэ менежмент
багийн үйл ажиллагааг дэ
тийш чиглэсэн урсгал зорилт боловсруулахад ихээхэн чухал н
дээш чиглэсэн урсгал
байгаа болон зорилго хэрхэн биелэгдэж байгааг хянахад ашиглагдана.
удирдахуйг зохих журмаар
зогсохгүй байгууллагын
ажилтны эрх чөлөө болон хариуцлагыг байгууллагын г
өгдөгөөрөө ач тустай. Энэ
үйлд үндэслэгддэг.
2. Удирдах ажилтны байгууллагын
харахад амархан санагдаж магадг
байгууллагын эрхэм зорилгыг
харилцааг нарийн ойлгож, тэдгээрийн уялдаа холбоог нягт нямбай тооцох ёстой, тун
адармаатай үүрэг хариуцлага юм.
менежерүүдээс байгууллагын явуулж байгаа
дагуу ангилан ялгахыг шаарддаг. Х
дүнтэй холбоо харилцаа
шийдвэр гаргалтыг хамгийн доод т
хүмүүсийн тоог байж болох доод т
Менежерүүд бүтцийн ил тод, энгийн, хэмнэлттэй байдлыг эрж хайдаг б
шийдвэр гаргалтын шат дамжлагыг хамгийн бага байлгахыг эрмэлздэг.
3. Менежерүүд бусадтай амьд б
шаардлагатай. Үүнд ур чадвар, итгэлцэл,
гэсэн үзэл ихээхэн чухал н
ажлын хэв загвар, гүйцэтгэлийн
бодлогуудаас мөрдөн гарна.
4. Байгууллагын ажилтнуудын хичээл з
тулд менежер гүйцэтгэлийг хэмжих шалгуурыг
бүрийн гүйцэтгэлийг тухайн ажилтны зорилготой уялдуулан тооцоолно.
Тохиромжтой хяналтын болон тайлагнах
зогсохгүй байгууллагын зорилго
5. Бусад ажилчдыг удирдан, тэдний ур чадварыг х
эдийн засаг, ажил, өрсө
удирдахад тухайн ажилтны давуу талыг олж мэдэн х
тулгардаг.
Менежерүүд доод тушаалтан болон хамтран ажиллагсадынхаа ур чадварыг х
хариуцлага хүлээдэг. Энэ үйл ажиллагаа ирээд
ажилчны чадварыг хөгжүүлэхэд
хөгжих үйл ажиллагаанд өөрөө
Менежментийн шилдэг нийтлэл
Зорилгоор удирдахуй нь зөвхөн байгууллагын удирдлага суралцаад зогсохг
эрэгтэй жинхэнэ менежментийн ухаан юм. Зорилгын удирдахуй нь
йл ажиллагааг дэмжин хөгжүүлдэг. Харилцааны дээш
чиглэсэн урсгал зорилт боловсруулахад ихээхэн чухал нөл
дээш чиглэсэн урсгал дээд шатны удирдлага бүр байгууллага хаашаа чиглэн явж
байгаа болон зорилго хэрхэн биелэгдэж байгааг хянахад ашиглагдана.
зохих журмаар нь ашиглаж чадвал ажилтны хувийн хэрэгцээ
й байгууллагын үйл ажиллагааг зорилгод хөтөлнө. Зорилгоор уд
болон хариуцлагыг байгууллагын гүйцэтгэл,
. Энэ үйл ажиллагаа хувь хүний зан чанар, идэвхж
Удирдах ажилтны байгууллагын үйл ажиллагааг зохион байгуулах
харахад амархан санагдаж магадгүй. Гэвч энэ хэрэгтээ зохион байгуулах чиг
байгууллагын эрхэм зорилгыг биелүүлэхэд шаардлагатай үйл ажиллагаа
харилцааг нарийн ойлгож, тэдгээрийн уялдаа холбоог нягт нямбай тооцох ёстой, тун
рэг хариуцлага юм. Зохион байгуулах
дээс байгууллагын явуулж байгаа бүх үйл ажиллагааг б
дагуу ангилан ялгахыг шаарддаг. Хүссэн гүйцэтгэлд хүрэхийн тулд хамгийн
холбоо харилцаа үүсгэн зохион байгуулах ёстой. Байгууллагын б
шийдвэр гаргалтыг хамгийн доод түвшинд гаргахыг дэмжээд зогсохг
сийн тоог байж болох доод түвшинд байлгах бололцоог бий болгодог
тцийн ил тод, энгийн, хэмнэлттэй байдлыг эрж хайдаг б
шийдвэр гаргалтын шат дамжлагыг хамгийн бага байлгахыг эрмэлздэг.
д бусадтай амьд бөгөөд эрч хүч өгсөн харилцааг бий болгодог байх
нд ур чадвар, итгэлцэл, үр дүнд төвлөрсөн байдал, баг хамт олноо
зэл ихээхэн чухал нөлөөтэй. Идэвхжүүлэлт ажилчдын бодолтой шийдвэр,
йцэтгэлийн өндөр хүлээлт, нөхөн олговор шагналын уян хатан
гарна.
Байгууллагын ажилтнуудын хичээл зүтгэл зорилгын зүгт чиглэсэн эсэхийг мэдэхийн
цэтгэлийг хэмжих шалгуурыг үүсгэх хэрэгтэй. Албан тушаалтан
йцэтгэлийг тухайн ажилтны зорилготой уялдуулан тооцоолно.
Тохиромжтой хяналтын болон тайлагнах систем ажилтан б
й байгууллагын зорилго өөд хөтөлдөг.
Бусад ажилчдыг удирдан, тэдний ур чадварыг хөгжүүлэх үйл ажиллагааг мэдлэгийн
өлдөөнтэй хавсран явуулбал илүү үр дүнд х
удирдахад тухайн ажилтны давуу талыг олж мэдэн хөгжүү
д доод тушаалтан болон хамтран ажиллагсадынхаа ур чадварыг х
йл ажиллагаа ирээдүйн бизнесийн манлайлагчдыг бий болгох,
лэхэд өндөр үр нөлөөтэй. Хөгжил гэдэг нь 2 талтай ойлголт. Х
өө идэвхтэй оролцохгүйгээр бусдыг хөгжүүлж чадахг
Менежментийн шилдэг нийтлэл
н байгууллагын удирдлага суралцаад зогсохгүй хүн
ийн ухаан юм. Зорилгын удирдахуй нь
лдэг. Харилцааны дээш, доош болон хажуу
лөөтэй. Харилцааны
р байгууллага хаашаа чиглэн явж
байгаа болон зорилго хэрхэн биелэгдэж байгааг хянахад ашиглагдана. Зорилноор
ашиглаж чадвал ажилтны хувийн хэрэгцээг хангаад
Зорилгоор удирдахуй нь
йцэтгэл, үр дүнтэй холбож
ний зан чанар, идэвхжүүлэлтийн
зохион байгуулах үүрэг өнгөцхөн
вч энэ хэрэгтээ зохион байгуулах чиг үүрэг нь
йл ажиллагаа, шийдвэр,
харилцааг нарийн ойлгож, тэдгээрийн уялдаа холбоог нягт нямбай тооцох ёстой, тун
үйл ажиллагаа нь
ажиллагааг бүтэц, үр дүнгийнх
рэхийн тулд хамгийн үр
. Байгууллагын бүтэц нь
шинд гаргахыг дэмжээд зогсохгүй, зөвшилцөх
байлгах бололцоог бий болгодог.
тцийн ил тод, энгийн, хэмнэлттэй байдлыг эрж хайдаг бөгөөд
шийдвэр гаргалтын шат дамжлагыг хамгийн бага байлгахыг эрмэлздэг.
н харилцааг бий болгодог байх
н байдал, баг хамт олноо
лэлт ажилчдын бодолтой шийдвэр,
вор шагналын уян хатан
гт чиглэсэн эсэхийг мэдэхийн
сгэх хэрэгтэй. Албан тушаалтан
йцэтгэлийг тухайн ажилтны зорилготой уялдуулан тооцоолно.
ажилтан бүрийг хөгжүүлээд
йл ажиллагааг мэдлэгийн
нд хүрнэ. Хэн нэгнийг
үүлэх шаардлагатай
д доод тушаалтан болон хамтран ажиллагсадынхаа ур чадварыг хөгжүүлэх
манлайлагчдыг бий болгох,
нь 2 талтай ойлголт. Хүн
лж чадахгүй.

10. Хувийн ур чадвар
Хүнийг удирдахын тулд менежер эхлээд
дээшлүүлж байх хэрэгтэй. Менежер х
шаардлагатай.
1. “Би хэн бэ? Миний давуу тал юу вэ? Би хэрхэн ажиллах хэрэгтэй вэ?”
асуу
2. “Би хөгжлийн хувьд хаана
3. “Байгууллага, хамт олондоо оруулж буй м
4. Тэд дээш, доош, хажуу тийш чиглэсэн
“Би сонсогч уу, уншигч уу? Би хэрхэн
минь тохирч байна уу? Тасралтг
Миний амьдралын 2-р хагасын т
асуултуудыг та өөрөөсөө асууж байсан
хариулах байх. Эдгээр асуултууд таны ажил амьдралын
чигийг заана. Хүн хөгжлийн хувьд
шаардлагатай.
Шинэ цагийн менежерүүдэд
техник технолгийг ухаалгаар ашиглах шаардлагатай тулгарч байна
эзэмшсэнээр та хамт олныхоо дунд
нэмэгдүүлж чадна.
Менежментийн шилдэг нийтлэл
удирдахын тулд менежер эхлээд өөрийнхөө карьерээ зө
Менежер хүн өөрийгөө хөгжүүлдэг, өөрөө
“Би хэн бэ? Миний давуу тал юу вэ? Би хэрхэн ажиллах хэрэгтэй вэ?”
хаана байна вэ?” гэж өөрөөсөө асуу
Байгууллага, хамт олондоо оруулж буй миний хувь нэмэр юу вэ?”
хажуу тийш чиглэсэн харилцаандаа хариуцлага х
“Би сонсогч уу, уншигч уу? Би хэрхэн үр дүнтэй суралцах вэ? Миний ажил
минь тохирч байна уу? Тасралтгүй суралцан өөрийгөө хөгжүүлэх төлө
р хагасын төлөвлөгөө юу вэ? Би хүмүүст юу гэж дурсагдах вэ?” гэсэн
асууж байсан уу хэмээн асуувал тун цөөх
. Эдгээр асуултууд таны ажил амьдралын өөрчлөгдөн
гжлийн хувьд өөрийгөө хаана байгааг заавал
эд хүмүүстэй харилцах чадвар ихээхэн чухал болсон
ар ашиглах шаардлагатай тулгарч байна. Эдгээр чадваруудыг
хамт олныхоо дунд өөрийн байр суурийг бэхжүүлээд зогсохг
Менежментийн шилдэг нийтлэл
өв удирдан мэдлэгээ
өө боловсордог байх
“Би хэн бэ? Миний давуу тал юу вэ? Би хэрхэн ажиллах хэрэгтэй вэ?” гэж өөрөөсөө
хувь нэмэр юу вэ?” гэж өөрөөсөө асуу
харилцаандаа хариуцлага хүлээ
нтэй суралцах вэ? Миний ажил үнэт зүйлтэй
өвлөгөө минь юу вэ?
ст юу гэж дурсагдах вэ?” гэсэн
хөн хүн тиймээ гэж
н шинэчлэгдэх ёстой
байгааг заавал тодорхойлох
ихээхэн чухал болсон төдийгүй
. Эдгээр чадваруудыг
лээд зогсохгүй бүтээмжээ