شبکه وایمکس

2. WIMAX
Worldwide Interoperability for
Microwave Access
Maryam roozbeh

3. ‫فصل اول : معرفي و تاريخچه شبكه وايمكس‬
‫فصل دوم : استانداردهاي وايمكس‬
‫فصل سوم : پياده سازي ‪ wimax‬وعوامل مؤثر بر کيفيت‪wimax‬‬
‫فصل چهارم : مزايا ،كاربردها و ويژگي هاي شبكه وايمكس‬

4. ‫فصل اول : معرفي و تاريخچه شبكه وايمكس‬
‫معرفي و تاريخچه شبكه وايمكس‬
‫مدت ها بود که شبکه های سيمی، دنيای مخابرات را زير سلطه داشتند . دولت ها، توليد گنندگان و‬
‫اپراتورها مجبور بودند تا هزينه سنگين سيم کشی را تا آخرين کاربر در دورترين نقطه متحمل شوند.‬
‫بی شک راه اندازی اولين شبکه های بی سيم، تحولی بزرگ در صنعت مخابرات بود و درهای تازه‬
‫ای را پيش روی مهندسان و توليدگنندگان گشود . با گذشت زمان روز به روز بر قابليت های فنآوری‬
‫های بی سيم افزوده شد. تا امروز که حجم عظيمی از اطالعات، صوت و تصوير را می توان در‬
‫کسری از ثانيه به دورترين نقاط ارسال کرد . متخصصين و مهندسين، آينده صنعت بی سيم را بسيار‬
‫روشن می دانند و اميدوارند روزی بتوانند تمام نيازهای کاربران را درهمه ابعاد پاسخ گويند.‬
‫همانطور که ميدانيد بعضی از فناوريهای ارتباطی نظير کابلهای نوری، هزينه های بسيار بااليی‬
‫دارند و اين خود يک نقطه ضعف برای اين نوع فناوريها به حساب ميآيد . در کشورهای در حال‬
‫توسعه که دارای اقتصاد خوبی نيستند، استفاده از چنين فناوری با اين هزينه ی گزاف مقرون به‬
‫صرفه نخواهد بود . اين خود مسئلهای برای پيدايش نوع جديدتری از فناوريهای ارتباطی شد که هم‬
‫هزينه ی کمتری داشت و هم سرعت تبادل اطالعات باالتر بود . اين نوآوری وايمکس نام گرفت . در‬
‫حقيقت وايمکس يک فناوری جديد ارتباطی از نوع بيسيم با پهنای باند وسيع ميباشد . به بيان‬
‫تخصصی تر، وايمکس نسل دوم پروتکلهای ارتباطات بی سيم ميباشد که از پهنای باند باالتری‬
‫استفاده می کند و از تداخل امواج جلوگيری ميکند؛ که از اين طريق ميتوان برای افزايش سرعت‬
‫انتقال داده ها در مسافتهای زياد بهره برد.‬
‫تعريف وايمكس‬
‫مجمع وايمكس، گروهی كه بر توسعه و گسترش اين فن آوری متمركز است ، وايمكس را به عنوان‬
‫يك فن آوری استاندارد كه نقل و انتقال دسترسی باند پهن بی سيم در مقياس وسيع را به عنوان‬
‫جايگزين اتصال كابلی و ‪ DSL‬فراهم می كند تعريف كرده است . به بيان ديگر وايمكس اتصال‬

5. ‫اينترنت پر سرعت دستگاه های همراه و ثابت را به كاربران ارائه می دهد تا بتوانند با سرعت باال به‬
‫داده های زياد دسترسی يابند.‬
‫وايمکس مخفف عبارت ‪ Worldwide Interoperability for Microwave Access‬که توسط‬
‫کميته ی ‪ IEEE‬تدوين شده است.‬
‫اين تکنولوژی برای ارتباطات با سرعت باال و فواصل طوالنی تا 05 کيلومتر ، طرح شده است.‬
‫براساس آخرين اعالم وايمکس فروم، تا پايان ماه ژانويه 0102 تعداد اپراتورهاي که شبکه وايمکس‬
‫خود را راه اندازي کرده اند و يا در حال راه اندازي هستند به 555 اپراتور رسيده است.‬
‫وايمكس و تلفن همراه‬
‫به دليل تارخچه وايمكس در كشورهاي درحال توسعه و تاثيري كه اين سرويس در مواجه شدن با‬
‫فجايع طبيعي داشته است بيشتر تمركز توسعه وايمكس از سوي دولت ها و شركت هاي تجاري بر‬
‫روي راه حل هاي وايمكس ثابت بوده است . اگرچه طي سال هاي اخير تمايل روبه رشدي در مورد‬
‫وايمكس موبايل ايجاد شده است . وايمكس موبايل امكان اتصال گوشي هاي تلفن همراه به اينترنت‬
‫بسيار پرسرعت تر را به وجود مي آورد و موجب افزايش انتقال داده بر روي گوشي هاي تلفن همراه‬
‫مي شود . به اين معنا كه افرادي كه قصد استفاده از سرويسهاي پرسرعت اينترنتي بر روي تلفن هاي‬
‫همراه خود دارند مي توانند وايمكس را به عنوان راهي براي رسيدن به هدف خود انتخاب كنند.‬

6. ‫فصل دوم :استانداردهاي وايمكس‬
‫استانداردهاي وايمكس‬
‫طي سال ها استانداردهاي مختلفي براي وايمكس ارائه شده است كه هر كدام براي هدف خاصي‬
‫مناسب مي باشند . در شكل زير اين استانداردها را مي توانيد مشاهده كنيد.‬
‫استاندارد ‪802.16 IEEE‬‬
‫هنگامی که پيرامون خصوصيات و ويژگی های فناوری وايمکس صحبت می شود، ديدگاه وسيع تری‬
‫از اين فناوری مورد توجه قرار می گيرد و آن استاندارد 61.208 است که توسط‬
‫مؤسسهاستانداردسازی به تصويب رسيده است . عدد 61 در اين استاندارد نشان دهنده گروه کاری‬
‫‪ IEEE‬است که بر روی دستيابی بی سيم باند وسيع فعاليت دارند که در سال 9991 توسط اين‬
‫مؤسسه استانداردسازی تشکيل شد.‬
‫اين استاندارد شامل مجموعه خصوصيات و قابليت های اوليه ای است که در ارتباطات گسترده و‬
‫جهانی مورد استفاده قرار گرفته و در گروه شبکه های باند وسيع بی سيم شهری جای دارد . چنين‬
‫شبکه هايی، قابليت پشتيبانی و پوشش محدوده وسيعی همانند نواحی شهری را دارا بوده و می توانند‬
‫در محيطی با ارتباطات مش بی سيم اعمال شوند.‬

7. ‫کنترل و نظارت بر اين فناوری، در قالب گروهی تحت عنوان ‪ WiMAX Forum‬فعاليت دارند؛ که‬
‫مأموريت آن توسعه و ترويج و اعطای مجوز به محصوالت بی سيمی است که قابليت سازگاری و‬
‫تعامل با يکديگر دارند.‬
‫اتحاديه وايمکس‬
‫‪ IEEE‬استانداردهای 61.208 فقط معرف و به وجود آورنده تکنولوژی وايمکس هستند و الزم است‬
‫يک سازمان ديگر وظيفه تاييد،هماهنگی و تطابق را به عهده گيرد که اين وظيفه ی همان اتحايده‬
‫وايمکس است . اتحاديه وايمکس به طور رسمی در سال 1002 با هدف دادن تاييديه و هماهنگی بين‬
‫توليدات ‪ 802.16 IEEE‬کار خود را آغاز کرد . بعد از يک دوره تقريبا کوتاه که با عدم رونق و‬
‫کم کاری اتحاديه توام بود، در سال 3002 اين گروه دوباره فعال شد . در ابتدا اينتل و کمی بعد‬
‫نوکيا، نقش رهبری و هدايت را در اتحاديه وايمکس بر عهده گرفتند . البته نقش نوکيا به دليل تمرکز‬
‫روی فن آوری های نسل سوم کم رنگتر از اينتل بود . اما رفته رفته نوکيا نيز مکان خود را در‬
‫اتحاديه تثبيت کرد.‬
‫اعضای اتحاديه وايمکس اغلب توليد کنندگان سيستم ها و نيمه هادی ها، فروشندگان تجهيزات،‬
‫اپراتوری شبکه ها، دانشگاهيان و ديگر مجريان مخابراتی هستند .اتحاديه وايمکس در کارگروه های‬
‫مختلف سامان دهی شده است.‬
‫•گروه کاری کاربردی )‪(AWG‬‬
‫•گروه کاری گواهی و تاييديه )‪(CWG‬‬
‫•گروه کاری بازاريابی )‪(MWG‬‬
‫•گروه کاری شبکه )‪(NWG‬‬
‫•گروه کاری تنظيمی )‪(RWG‬‬
‫•گروه کاری تکنيکی و فنی )‪(TWG‬‬
‫•گروه کاری ارائه دهنده خدمات )‪(SPWG‬‬

8. ‫‪ : 802.11a‬اطالعات را بافركانس 5 گيگاهرتز انتقال مي دهند ومي تواند اطالعات را حداكثر تا‬
‫سرعت 45 مگابايت در ثانيه ارسال كند. واثر اعواجاج وتداخل امواج در آن بسيار كم است.‬
‫‪ :802.11b‬ارزان ترين وكندترين استاندارد است وقيمت پايين سبب عمومي شدن آن شده است .‬
‫اماامروزه باكاهش قيمت استانداردهاي سرعت باال كمتر استفاده مي شود .وازفركانس 4.2 گيگاهرتز‬
‫استفاده مي كند كه مي تواند باسرعت حداكثر تا 11 مگابايت در ثانيه بهانتقال اطالعات بپردازد.‬
‫‪ :802.11g‬اين استاندارد هم ازفركانس 4.2 گيگاهرتز استفاده مي كند اماسرعت انتقال اطالعات آن‬
‫به مراتب از ‪ 802.11b‬بيشتر است وتا 45 مگابايت بر ثانيه مي رسد.‬
‫‪ :802.11n‬جديدترين استاندارد است كه به طور گسترده اي در حال رشد است وازنظر تئوري تا‬
‫45 مگابايت در ثانيه مي تواند اطالعات را انتقال دهد اما در دنياي واقعي تا سرعت 42 مگابايت در‬
‫ثانيه اندازه گيري شده استاماگزارشهايي هم ازسرعت هاي 041 مگابايت در ثانيه وجود داشته است.‬
‫مقايسهای بين استانداردهای مختلف و فركانس كاري و نرخ بيتي انها‬

9. ‫فصل سوم :پياده سازي ‪ wimax‬وعوامل مؤثر بر کيفيت‪wimax‬‬
‫پياده سازي‪wimax‬‬
‫آنچه رخ مي دهد به اين شكل است:‬
‫1. يك مبدل بي سيم اطالعات را به سيگنالهاي راديويي ترجمه ميكند وآنها را ارسال مي كند.‬
‫2 .يك روتر )‪ (router‬بي سيم سيگنالها را دريافت ورمز گشايي مي كند وتبديل به اطالعات مي‬
‫كند. حال اين اطالعات بااستفاده ازيك اتصال سيمي اترنت به اينترنت فرستاده مي شود .‬
‫اين فرآيند در جهت معكوس هم كار مي كند (آنچه بيشتر كاربران معمولي آنرا احساس ميكنند) يعني‬
‫روتر اطالعات را ازاينترنت دريافت مي كند. تبديل به سيگنال هاي راديويي كرده وبراي كامپيوتر‬
‫هايي كه مجهز به سيستم بي سيم هستند ارسال مي كند.‬
‫هر سيستم‪ WiMAX‬از دو قسمت اصلی به شرح زير تشکيل يافته است:‬
‫دکل‪ WiMAX‬که درست همانند دکل های آنتن تلفن های سلولی (همراه) عمل می کند .با اين تفاوت‬
‫که يک دکل فرستنده ‪ WiMAX‬قادر است تا به تنهايی محدوده ای تقريبا برابر 0008 کيلومتر مربع‬
‫را تحت پوشش قرار دهد، درحاليکه دکل های تلفن همراه محدوده ای بسيار کوچک را تحت پوشش‬
‫قرار می دهند.‬
‫يک گيرنده :‪ WiMAX‬که اغلب بر روی لپ تاپ ها نصب شده اند و يا به صورت اتصال خارجی‬
‫به رايانه های روميزی متصل می شوند.‬
‫دکل های سيستم ‪ WiMAX‬قادر هستند که به مستقيما با پهنای باند باال به اينترنت متصل شوند. اين‬
‫اتصال معموال از طريق کابل های زير زمينی و يا يک اتصال بدون سيم از طريق امواج راديويی‬
‫ماکروويو بين چند دکل فراهم می شود.‬
‫ارتباط ميان گيرنده ها و دکل های سيستم ‪ WiMAX‬نيز از دو طريق برقرار می گردند:‬
‫الف) روش ديد غير مستقيم: نوعی خدمات مشابه‬
‫‪ Wi-Fi‬است که رايانه ها به کمک آنتن های‬
‫کوچکی با دکل ها ارتباط برقرار می کنند. در اين روش‪ ،WiMAX‬از گستره فرکانسی پايين تری در‬
‫حدود 2 تا 11 گيگا هرتزی تقريبا مشابه )‪) Wi-Fi‬استفاده می نمايد. از طرفی طول موج های‬
‫ارسالی بلندتر سبب می شوند تا امواج براحتی توسط ساختار های فيزيکی همانند درختان و ساختمان‬
‫ها و غيره دچار تفرق و گسستگی شوند.‬

10. ‫ب) روش ديد مستقيم: در اين روش يک آنتن گيرنده بشقابی مخصوص، بر روی بام و يا بلندی‬
‫درست روبروی يک دکل ‪ WiMAX‬قرار می گيرد. در اين روش اتصال قوی تر و پايدارتر برقرار‬
‫می شود و امکان تبادل داده با نرخ خطای کمتری فراهم می گردد. به عالوه در اين روش از گستره‬
‫فرکانسی باالتری که تا 66 گيگا هرتز می رسد استفاده می شود که موجب تداخل کمتر می شود.‬
‫تجهيزاتي كه براي پياده سازي شبكه هاي شهري مورد استفاده قرار ميگيرند در سه اليه تجهيزات‬
‫سمت مشترك )‪ (CPE‬تجهيزات مربوط به ‪ Base Station‬ها و تجهيزات مربوط به سمت مشترك به‬
‫طوركلي به گونه اي پيكربندي ميشوند تا بتوانند كليه اطالعات مربوطه را با فركانس هاي راديويي به‬
‫نزديكترين ‪ Base Station‬انتقال دهند . مرحله بعدي در ايجاد شبكه شهري بيسيم ايستگاههاي ارائه‬
‫دهنده سرويس است كه به ‪ CO‬يا ‪ POP‬معروفند، اين ايستگاهها بايد به گونهاي طراحي شوند كه‬
‫امكان تخصيص پهناي باند حداقل ‪1 Mbps‬را براي هر مشتركت ضمين نمايد . هر گونه ارتباطي با‬
‫شبكه ساير ارائه دهندگان سرويس از طريق اين نقاط صورت ميپذيرد.‬
‫نحوه ی ارتباط ‪ NODE‬ها و آنتن ها در فناوری وايمکس‬
‫در اليه ی فيزيکی 61.208 مانند تمامی شبکه ها،استفاده از کدهای همينگ )‪ (Hamming‬به منظور‬
‫تصحيح خطااستفاده می شود . تقريبا در تمامی شبکه ها به کدهای کشف خطا بسنده می شود وهرگاه‬
‫فريم دريافتی دارای خطا باشد ارسال مجدد صورت می گيرد،ولی از آنجا که درمحيط های باز و در‬

11. ‫نرخ ارسال باال،احتمال بروز خطا در حين انتقال خيلی بيشتر است، لذا گذشته از عمليات کشف‬
‫خطا)که در اليه های باالترانجام می شود ( در اليه ی فيزيکی نيز عمليات تصحيح خطا صورت می‬
‫گيرد.‬
‫استاندارد 61.208 ، دو نوع تخصيص پهنای باند تدارک ديده شده است:‬
‫تخصيص پهنای باند به ازای هر ايستگاه‬
‫تخصيص پهنای باند به ازای هراتصال‬
‫در روش اول، ايستگاه نصب شده در يک ساختمان،کليه ی تقاضای کاربران را به صورت يکجا‬
‫جمع کرده و به نيابت از همه ی آنها تقاضا پهنای باند می کند و اگر توانست پهنای باند در خواستی‬
‫را بدست بياورد،اين پهنای باند را به تناسب بين کاربران تقسيم می کند . در روش دوم، ايستگاه ثابت‬
‫هر اتصال را مستقيما مديريت می کند.‬
‫عوامل مؤثر بر کيفيت‪wimax‬‬
‫1( عوامل محيطی مانند پوشش گياهی منطقه، ارتفاع درختان، وجود کوهها، درهها و حتی سطح آب‬
‫رودخانه ها و درياچه ها باعث ايجاد انعکاس و چند مسيرگی های راديويی ميشوند.‬
‫2) شرايط آب و هوايی·‬
‫3) معماری شهرهای مختلف، حتی در بهترين طراحی ها نيز ممکن است نقاط کوری را ايجاد کند .‬
‫4)آلودگيهای فرکانسی در پهنای باند مورد استفاده نيز سطح سيگنال دريافتی را تخريب ميکند.‬
‫به طور كلي مشكالت استفاده از امواج راديويي عبارتند از:‬
‫در محيط وجود نويز)‪(Noise‬‬
‫تداخل امواج راديويي‬
‫تضعيف امواج راديوي‬
‫انعكاس امواج راديوي‬
‫تاثير وضعيت جغرافيايي وآب وهوا بر شبكه هاي بي سيم:‬
‫شبكه هاي بي سيم به شدت تحت تاثيرمتغيرهاي خارجي و داخلي قرار مي گيرند كه از آن جمله مي‬
‫توان به پديده هاي آب و هوايي مانند : باد، باران، برف، مه، دما و فشار كه همگي ناشي از موقعيت‬

12. ‫جغرافيايي منطقه مورد نظر مي باشد اشاره كرد . الزم به ذكر است كه امواج حامل در شبكه هاي بي‬
‫سيم از نوع الكترومغناطيس ) ‪ ( EM‬مي باشند.‬
‫شكست امواج الكترومغناطيسي در اتمسفر:‬
‫امواج شبكه هاي بي سيم در اليه تروپوسفر كه از سطح زمين شروع شده و بسته به موقعيت زمين و‬
‫شرايط جوي به ارتفاع 01 تا 71 كيلومتر هم مي رسد ، انتشار مي يابد . اليه تروپوسفر شامل‬
‫مجموعه اي از گازها و همچنين بخار آب مي باشد با افزايش ارتفاع به ازاي هر 003 متر دما 2‬
‫درجه كاهش مي يابد.‬
‫سرعت فاز جبهه موج در ارتفاعات باالتر كمي بيشتر خواهد بود كه باعث ايجاد انحنا در موج‪EM‬‬
‫مي شود. مسير انتشار جبهه موج با عبور از اتمسفر انحنا پيدا مي كند كه به اين خم شدگي پديده‬
‫شكست مي گويند.‬
‫اين ضريب شكست به عوامل زير بستگي دارد:‬
‫1( فشار كلي اتمسفر‬
‫2( فشار بخار آب‬
‫3( دماي هوا‬
‫تاثير باران برانتشار امواج‪EM‬‬
‫باران از 2 طريق بر امواج ‪ EM‬تاثير مي گذارد:‬
‫الف) قطرات باران با شعاعي كمتر از طول موج تابشي، انرژي موج را با استفاده از تاثير گرمازايي‬
‫جذب مي كنند و باعث كاهش انرژي موج مي شوند كه به شدت وابسته به فركانس موج تابشي مي‬
‫باشد.‬
‫ب) قطرات بزرگتر باران كه تقريبا اندازه طول موج تابشي هستند، باعث پراكندگي طول موج مي‬
‫شوند و اين امر باعث كاهش دامنه موج مي شو د.‬
‫ميزان پراكندگي به عوامل زير بستگي دار د:‬
‫الف (ميزان توزيع قطرات با ران‬
‫ب (جهت گيري قطرات باران‬
‫ج (شدت قطرات باران‬
‫د (ميزان مسيري كه موج در معرض باران قرار دارد‬

13. ‫تاثير مه و برف بر امواج‪: EM‬‬
‫مه كه همان مجموعه اي از قطرات بخار آب مي باشد و دانه هاي برف موجود در هوا به دليل شكل‬
‫كروي كه دارند، باعث ايجاد پراكندگي در امواج الكترومغناطيس و در نتيجه تضعيف امواج مي‬
‫شوند.‬
‫ميزان تضعيف هم به عوامل زير بستگي دارد:‬
‫الف(طول موج نور تابشي‬
‫ب) ميزان تراكم و اندازه دانه هاي برف‬
‫ج( طول مسيري كه موج در معرض برف و مه قرار دارد‬
‫درخشش اتمسفري و تاثير آن بر امواج الكترومغناطيسي:‬
‫درخشش اتمسفري يكي از پديده هاي حاصل از شكست نور مرئي است . اين پديده ازتغييرات سريع‬
‫دما و رطوبت حاصل مي شود . درخشش زمين در بيابان هاي داغ و چشمك زدن ستاره ها از نمونه‬
‫هاي اين پديده هستند.‬
‫تاثير باد بر شبكه هاي بي سيم:‬
‫وزش باد با فشار وارد بر روي آنتن ها و ايجاد لرزش و انحراف در آنها از كارايي شبكه هاي بي‬
‫سيم مي كاهد.‬
‫دو عامل زير باعث كاهش ميزان پوشش آنتن و در نتيجه افت شديد سيگنال دريافتي مي شو د:‬
‫1(تغيير جهت آنتن‬
‫2(لرزش آنتن‬

14. ‫فصل چهارم :مزايا ،كاربردها و ويژگي هاي شبكه وايمكس و قياس آن با ساير شبكه ها‬
‫مزيتهای فناوری ارتباطی وايمکس:‬
‫در ارتباط با استفاده از وايمکس، تداخل امواج کاهش پيدا می کند ‪ WiMAX‬بر روی هر دو‬
‫فرکانسهای مجاز و غير مجاز قابل اجراست که بدين وسيله محيطی تحت کنترل فراهم ساخته و‬
‫الگوی اقتصادی قابل رشدی را برای امواج قابل حمل بی سيم ايجاد می سازد.‬
‫از جمله خصوصيات ‪ WiMAX‬آن است که عالوه بر داده، صدا و تصوير را نيز به خوبی پشتيبانی‬
‫ميکند و سرويسی که ارائه می شود به صورت کامال ا نامحدود ميباشد و کاربر می تواند در طول‬
‫شبانه روز بدون توجه به حجم و زمان به دانلود و آپلود بپردازند . تجهيزات وايمکس اعم از مودم و‬
‫فرستنده وگيرنده راديويی بسيار کوچکتر از ساير فناوری های بی سيم می باشد . قابليت سيار بودن‬
‫آن موجب می شود اين فنآوری وارد لپتاپ ها، رايانه های دستی و در نهايت گوشيهای تلفنهای همراه‬
‫شود . مودم کاربر از راه دور توسط کارشناسان فنی قابل مديريت است و به روز رسانی نرم‬
‫افزارهای مودم نيز ازراه دور توسط شرکت انجام می شود.‬
‫از جمله ويژگيهای ديگر آن می توان به عدم نياز به ديد مستقيم ميان مودم سمت کاربر و آنتن‬
‫مرکزی و شعاع فوق العاده زياد تحت پوشش آن در حين سرعت باالی انتقال داده نام برد . که‬
‫توپولوژيهای پيشرفته شبکه های )‪ (mesh‬و تکنيکهای آنتنی )‪ ( beam - formin‬و ‪ STC‬تنوع آنتن‬
‫ميتوانند برای پوشش دهی بيشتر به کار رود که اين تکنيک های پيشرفته باعث افزايش کارايی‬
‫طيفی، ظرفيت، استفاده مجدد، توان خروجی ماکزيمم و ميانگين برای هر کانال فرکانس راديويی‬
‫) ‪ (Rf‬می شود.‬
‫توسعه سرويسهاي تبليغاتي‬
‫همچنين از وايمکس برای تبليغات نيز استفاده می شود . به طور مثال در اماکنی مانند مترو و‬
‫فرودگاه ها افراد زيادی رفت و آمد می کنند و به يکباره حجمی از اطالعات بر روی گوشی وی‬
‫فرستاده ميشود که ميتواند در قالب تصوير، صوت و يا انيميشن باشد . که اين جنبه ها موج جديدی از‬
‫اين فن آوری فوقالعاده را در دنيای امروزی نمايان ميسازند.‬

15. ‫توسعه شبكه هاي بانكي‬
‫يکی از داليل رايج نشدن استفاده کاربردی از کارتهای بانکی و حذف پول از سيستم پرداختهای خرد‬
‫دربرخی کشورها از جمله ايران، عدم وجود زير ساختهای الزم جهت انتقال داده برای ارتباط بين‬
‫دستگاه ‪ ATM‬و ‪ POS‬ميباشد. لذا اين تکنولوژی می تواند کاراترين راه و حل موجود باشد و سيستم‬
‫خريد ازفروشگاهها را آسان سازد.‬
‫عدم وجود محدوديت مکانی:‬
‫شبکه های بنا شده با تکنولوژی ‪ ، WiMAX‬جزء شبکه های ‪ wireless‬شهری محسوب ميشوند که به‬
‫راحتی ميتوانند با وجود منطقه بسيار وسيعی که دکلهای ‪ WiMAX‬تحت پوشش خود قرار ميدهند، کل‬
‫شهر و يا شهرکهای صنعتی و مناطق استراتژيک را پوشش دهند و قابليت استفاد ه اينترنت بسيار پر‬
‫سرعت را از طريق اين تکنولوژی برای سازمانها، ارگانها و شرکتهای تجاری و همچنين منازل‬
‫مسکونی امکان پذير سازند.‬
‫توسعه ظرفيت تجارت الکترونيکی نيز از ديگر جنبه هايی است که حائز اهميت ميباشد . راه اندازی‬
‫تدارک الکترونيکی در کشورهايی نظير ايران، به توسعه ‪ ICT‬و افزايش قابليتهای دولت و پردازش‬
‫تراکنشها به شکل موثرتری منجر خواهد شد که فوايد آن در بخشهای ديگر نظير پرداختها و مالياتها،‬
‫تخصيص منابع مالی و تامين اجتماعی آشکار ميشود . که البته تحقيقات بيشتری برای يافتن بهترين‬
‫شيوه پياده سازی اين گونه سيستمها در کشورهای در حال توسعه مورد نياز است.‬
‫ايجاد يک شهر يا شهرک الکترونيکی نيز از جمله اهداف اين تکنولوژی برای رسيدن به آن م يباشد‬
‫که بدين وسيله بتوان موجبات آماده سازی چنين بستری را فراهم سازيم.‬
‫‪WiMax‬در فجايع طبيعي‬
‫اينترنت وايمکس برای ايجاد ارتباطات اينترنتی پس از سونامی در اندونزی به کار گرفته شد . به جز‬
‫راديوهای آماتور، تمام بسترهای ارتباطی در اندونزی از بين رفت و ارتباط با ناحيه بيرون از فاجعه‬
‫غيرممکن شده بود . با کمک وايمکس توانستند جريان اطالعات را مجددا راه اندازی کنند.‬
‫اينترنت وايمکس کاربردهای ديگری نيز دارد و می تواند در زمينه های زير به کار آيد:‬
‫1( اتصال نقاط داغ )‪ Wi-Fi (hotspot‬به اينترنت‬
‫2( راه حل دوم و نهايی برای نقاطی که امکان دسترسی ‪ DSL‬وجود ندارد‬
‫3( ارائه خدمات مخابراتی و ديتا‬

16. ‫استفاده در مخابرات دريايي‬
‫صنايع نفت و گاز مي توانند از تجهيزات وايمكس براي ايجاد لينك هاي ارتباطي بين سكوهاي نفتي‬
‫دريايي و مراكز مربوط در خشكي ، به منظور كنترل و مراقبت از انجام عمليات اكتشاف ، حفاري و‬
‫استخراج ، ايجاد امنيت و نيز انجام ارتباطات معمولي مانند تلفن ، پست الكترونيكي ، دسترسي به‬
‫اينترنت ، ويديو كنفرانس و .. استفاده كنند . از مصاديق كنترل عمليات مي توان به ارسال تصاوير‬
‫ويديويي مربوط به نقص يا خرابي تجهيزات از سكوها به مراكز واقع در خشكي براي بهره مندي از‬
‫دانش و راهنمايي سريع متخصصان حاضر در آن و از مصاديق امنيت به اخطار هاي ديدباني‬
‫ونظارت ويديويي اشاره كرد . شبكه هاي وايمكس حتي مي توانند به سرعت و سادگي پياده سازي‬
‫شوند ، اين امردر ايجاد سكوهاي موقت و يا انتقال سكو به مكاني ديگر ، مزيت مهمي است . بديهي‬
‫است در اين زمينه ،فناوري هاي سيمي حرفي براي گفتن ندارند.‬
‫تشكيل شبكه هاي موقتي براي سازمانهاي عمراني‬
‫سازمانها عمراني مي توانند از وايمكس براي ايجاد لينك بين اداره مركزي و ديگر سايت هاي فعال‬
‫درانجام يك طرح ،اداره هاي مرتبط با فعاليت هاي عمراني و ساير سازمانهاي همكار در انجام‬
‫پروژه مانند ساير شركتهاي معماري و مهندسي ، انبارهاي كاال و مصالح و .... استفاده كنند.‬
‫به كارگيري دردوربين هاي مدار بسته براي حراست و امنيت سازمانها‬
‫امروزه در بسياري از سازمانها دوربين هاي مداربسته در جهت اهداف نظارتي و امنيتي به خدمت‬
‫گرفته مي شوند . در اين ميان ، نياز به يك زيرساخت مناسب براي كنترل يكپارچه و بهينه اين‬
‫دوربين ها و نيز دشواري نصب دوربين هاي نظارتي در مناطق دوردست و مناطقي كه دسترسي به‬
‫آنها با روشها و زيرساخت هاي قديمي يا سيمي بسيار گران و يا دشوار است ، مشكالتي هستند كه‬
‫سازمانها با آن دست به گريبانند.‬
‫وايمكس به آساني مي تواند با رفع اين موانع ، امكان نصب آسان و سريع دوربين هاي نظارتي را در‬
‫سيستم هاي امنيتي و نظارتي جديد و درحال توسعه فراهم سازد.‬
‫ويژگيها و مزايای فنی‪WiMax‬‬
‫‪ ‬رنج فرکانس از ‪ 2 GHZ‬تا ‪66 GHZ‬‬
‫‪ ‬پهنای باند از ‪ 1.5 MHZ‬تا‪20 GHZ‬‬

17. ‫‪ ‬نرخ تبادل اطالعات تا ‪70 Mbps‬‬
‫‪ ‬تحت پوشش قرار دادن محدوده ای به شعاع ‪50KM‬‬
‫‪ ‬تبادل اطالعات بين فرستنده و گيرنده به صورت ‪ line-of-sight‬و‪non-line-of-sight‬‬
‫‪ ‬امکان اتصال به لينک های کابلی ‪ DSL‬و1‪T1/E‬‬
‫‪ ‬پشتيبانی از توپولوژيهای تحت استاندارد ‪ IEEE‬مانند ‪ Token Ring‬و نيز ساختارهايی خارج‬
‫ازاستاندارد ‪ IEEE‬مانند‪LLC‬‬
‫‪ ‬حذف کابل کشيهای طوالنی‬
‫‪ ‬صرفه جويی در هزينه های توسعه و نگهداری شبکه‬
‫‪‬‬
‫قابليت ايجاد ارتباط با کاربران‬
‫اشكاالت وايمكس‬
‫وايمكس البته با دو مشكل هم روبه رو است .اول اين كه اين سرويس بی حد و مرز می تواند امنيت‬
‫دولت ها را به خطر اندازد از همين رو به موازات تأمين تجهيزات فنی و امكانات فيزيكی، بايد‬
‫مسائل حقوقی آن نيز با دقت بررسی و قوانين الزم و دقيقی برای آن تدوين شود .‬
‫موضوعدوم بحث هزينه وايمكس برای كاربران است كه در مورد آن شيوه های عمل متفاوتی وجود‬
‫دارد .در برخی كشورها، مانند تلفن همراه ازهزينه اتصال برحسب مدت دريافت می شود و در‬
‫بسياری از كشورها نيز مشتری هزينه اشتراك ثابتی را می پردازد « .وايمكس » مشتركان مسئوالن‬
‫ذيربط بايد به گونه ای برنامه ريزی كرده و اين پروژه ارزشمند را پيش ببرند كه همزمان با ارائه‬
‫اين سرويس به كاربران، تمام بسترهای قانونی، حقوقی و مسئله قيمت آن نيز حل شده باشد.‬
‫مقايسه وايمکس با ديگر فن آوری ها‬
‫فن آوری ‪WiFi‬‬
‫روش بيسيم برای ايجاد و اداره شبکه است که به آن شبکه سازی 11.208 و شبکه سازی بيسيم نيز‬
‫گفته می شود . بزرگترين نقطه قوت ‪ ،WiFi‬سادگی آسان است . شما می توانيد کامپيوترهای منزل يا‬
‫محل کار خود را بدون نياز به سيم به يکديگر متصل کنيد .اگر در دفتر کار خود يک شبکه داشته‬
‫باشيد ، روش های بسيار زيادی برای اتصال کامپيوترهای شبکه شما به هم وجود دارد. معموال از‬

18. ‫باندهای فرکانسی 4.2 و 5 گيگا هرتزی استفاده می که فرکانس های بدون مجوز هستند.نرخ بيتی‬
‫برابر با حداکثر 45 ‪ Mbps‬که بسته به نوع استانداردهای وای فای شامل استانداردهای 11.208‬
‫‪ …,a,b,e,g,h,I,n IEEE‬است. .لپ تاپ ها و تلفن های همراه هوشمند تقريبا همه دارای سيستم‬
‫وای فای داخلی هستند.اما برای رايانه های شخصی، می توان يککارت وای فای نصب کرد که می‬
‫تواند در قالب کارت های ‪ PCMCIA‬باشد و به صورت اکسترنال و از طريق ‪ USB‬قابل عرضه‬
‫هستند.‬
‫مقايسه وايمکس و وای فای، مقايسه دو ساختار و چارچوب مختلف است .از نظر تاريخچه،(چه در‬
‫استاندارد سازی و چه توليدات صنعتی) وايمکس تقريبا شش سال پس از وای فای به وجود آمده‬
‫است.در کاربرد نيز وای فای در شبکه های محلی بی سيم و وايمکس در شبکه های شهری بی سيم‬
‫به کار می روند .برد وايمکس به مراتب از برد وای فای بيشتر است.هم چنين در قابليت تحرک بين‬
‫سلولی، مديريت کيفيت سرويس، راندمان و بازده طيفهای مورد استفاده از وای فای بهتر است.اما به‬
‫خاطر فرکانس و تجهيزات پيچيده، با قيمت باالتری عرضه می شود .اگر از فکر قياس اين دو فن‬
‫آوری خارج شويم،خواهيم ديد که در پياده سازی شبکه ها، می توانند مکمل های خوبی برای هم‬
‫باشند.چرا که وايمکسمی تواند زير ساخت شبکه های کوچک وای فای باشد و به عنوان نقطه اتصال‬
‫به شبکه بی سيم به کار رود و می تواند ‪ Spot Hot‬ها را به هم وصل کند. ‪ Spot Hot‬مکانی‬
‫است که می توان به يک شبکه بی سيم عمومی وصل شد.‬

19. ‫مقايسه ي بين فناوري وايمكسو واي فاي‬
‫سيستم های سلولی نسل سوم (‪)3G‬‬
‫(‪ )3G‬يک فن آوری در محدوده ون بی سيم )‪ (WWAN‬است .وايمکس در محدوده فرکانسی‬
‫باالتری نسبت به (‪ )3G‬استفاده می شود که اين امر توان دريافتی کمتر و توان ارسالی با محدوديت‬
‫های عملياتی بيشتری را موجب می شود .اما همين طيف فرکانسی باال در بسياری ازکشورها، ارزان‬
‫تر از فرکانس سيستم ‪ 3G‬است‬
‫در مجموع مزاياي وايمکس نسبت به ديگر انواع شبکه را مي توان به صورت خالصه اينگونه بيان‬
‫کرد‬
‫ی باال‬
‫‪ ‬كارآي‬
‫‪ ‬ساختار استاندارد‬

20. ‫‪ ‬پشتيبانی از آنتن های هوشمند‬
‫نمودار سرعت نسبت به قابليت تحركپذيري وايمكس با ساير فناوري ها‬
‫مراجع :‬
‫پايگاه اطالع رساني فناوري اطالعات و ارتباطات ايران‬
‫وبالگ ايران وايمکس‬
‫‪http://www.wimax.blogfa.com‬‬
‫پايگاه تخصصي برق و الكترونيك ايران‬
‫قسمت مقاالت كامپيوتر و فناوري اطالعات‬
‫‪http://www.ictnews.ir‬‬
‫‪http://www.electronews.ir‬‬
‫‪http://bebinim.mihanblog.com‬‬
‫سايت ايرانسل‬
‫‪http://irancell.ir‬‬
‫شبکه هاي دسترسي شهري بي سيم - حسين آجرلو‬
‫پايگاه اطالع رساني‬
‫‪Www.TamirKaran.ir‬‬