2. UNITATE DIDAKTIKOA
Unitate Bibliografia
Aurkezpena didaktikoaren
eta Loturak
garapena
Egitura Gida didaktikoa
Justifikazioa
Helburua eta Jardueren
Xedeak teoria
Edukiak
Metodologia Proiektatzeko
materiala
Beharrezko
baliabideak
4. JUSTIFIKAZIOA
Kontsumo-gizartea. Masa-komunikabideak. Publizitatea balioak, jokabideak
eta kultura-ereduak transmititzeko bitarteko ahaltsua dugu, eta testuinguru
horretan kokatzen dira, hain zuzen ere, eskola eta Hezkuntza bera.
Komunikabideek gizartean eragin handia dutela gauza jakina da, batez ere,
belaunaldi gazteenen artean.
Hezkuntzak ezin du gizarte-ereduaren aurka egon, eredu horren zati baita,
baina ikasleak kontzientzia eta hez ditzake, gizarte-ereduarekin jarrera
arduratsu eta kritikoa izan dezaten.
XX. mendearen hasieraz geroztik, publizitatea izan da zerbitzuak nahiz
ondasunak eta produktuak sustatzeko bide nagusia, eta horretaz gain,
askotariko ideiak eta balioak hedatzeko bitarteko perfektua ere izan da.
Euskal Autonomia Erkidegoko Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma sortu eta
ezartzeko urriaren 16ko 175/2007 Dekretuaren arabera, ikasleek oinarrizko
gaitasun jakin batzuk bereganatu behar dituzte garapen integrala lortzeko.
Gaitasun horietako zenbaitzuk informazioaren tratamendua eta gaitasun
digitala eta gizarte- eta herritar-gaitasuna dira, eta abilezia horiek karpeta
honen edukietan lantzen dira.
Publizitatea kontsumo-gizarteak erabiltzen duen teknika eraginkorrenetakoa
da. Ematen duen informazioa ez da publizitatearen helburua, haren
bitartekoa baizik, hots, jasotzaileak erakusten zaionarekin jarrera edota balio
jakin bat har dezan lortzeko jomuga du. Eta horregatik, informazioaren
tratamenduarekin eta gaitasun digitalarekin du zerikusia.
5. JUSTIFIKAZIOA
Bestalde, gizarte- eta herritar-gaitasuna Herritartasunerako Hezkuntzaren zeharkako
ildoaren barruan dago kokatuta, eta Herritartasunerako Hezkuntzak, bere aldetik,
lotura estua du kontsumoarekin eta kontsumitzaile-hezkuntzarekin.
Arrazoi horiengatik guztiengatik, material honen jomuga da irakasleentzako eta
ikastetxetarako baliabide didaktikoa izatea, horren bitartez ikasleek publizitatearekin
ikuspegi kritikoa lortzeko gaitasuna izan dezaten lortzeko.
Ikasleei ezinbestean eman behar zaizkie gaitasunak, irudi edo hitz jakin batek
erakusten dienaz haratago ikusteko tresnak eta trebeziak izan ditzaten, hau da,
publizitatearen benetako mezua jasotzeko gaitasunean hezi behar dira.
6. HELBURUA ETA XEDEAK
Material honen helburua da ikasleak publizitate-estrategietara hurbil
daitezen eta estrategia horiei modu kritikoan begira diezaieten lortzea.
Lortu nahi diren xede orokor eta espezifikoak, berriz, honako hauek
dira:
1. Publizitatea zer den eta publizitatearen helburua zein den jakitea
a. Taldeko definizio bat finkatzea.
b. Publizitatearen elementuak bereiztea (iragarlea, euskarria edo
bitartekoa eta mezua).
2. Publizitatearen mekanismoak eta estrategiak detektatzea
a. Kontsumoan diseinuak eta itxurak duen eragina ulertzea.
b. Limurtzeko erabiltzen diren publizitate-estrategiak eta -kakoak.
3. Gaiari buruzko iritzi eta ikuspegi pertsonala garatzea
a. Publizitateak gure kontsumoan duen eraginaz jabetzea.
b. Kontsumoari dagokionez, jarrera kritikoa piztea.
7. EDUKIAK
KONTZEPTUZKOAK JARRERAZKOAK
PROZEDURAZKOAK
Publizitatea
Publizitatearen Publizitatearen komunikazio-sistema
kontzeptua elementuak bereiztea gisa balioestea
Publizitatearen edukia Jarrera edo ikuspegi
Publizitatearen helburua eta mezua bereiztea edo kritikoa garatzea
ateratzea
Diseinua eta itxura Publizitate-diseinuaren
eragina detektatzea Publizitate-estrategien
eraginaren gainean
kontzientziatzea
Publizitate-kakoak Publizitatean gizarte-
balioak detektatzea
8. METODOLOGIA
Material hau ikaskuntza esanguratsuaren, zuzeneko esperientziaren eta
globaltasunaren printzipioetan oinarritzen da.
Ikasleek planteatzen zaizkien edukiak aurretiaz hartutakoekin lot ditzaten
lortzeko garatuta daude unitate didaktikoak, ondoren, beren egitura
kognitiboan txerta ditzaten (ikaskuntza esanguratsua).
Horregatik, material honek bi alderdi ditu, batetik, informazio-alderdia, eta
bestetik, prestakuntza-alderdia; izan ere, lehenik eta behin edukiak erakusten
dira eta horiei buruzko informazioa ematen da, eta ondoren, jarduerak eginez
ikasleak berak txertatzen du informazio berri hori bere egitura kognitiboan.
Horretaz gain, material hauek parte-hartzearen bitartez lantzeko diseinatuta
daude, eta horri esker, ikasleak zuzeneko esperientziak izango ditu, berezko
hipotesiak eginez.
Orobat, globaltasunaren printzipioa unitate didaktikoen sekuentzialtasunaren
eta jarraitutasunaren bitartez azaleratzen da, eta baita jakintza zehaztetik
orokortzerako prozesuaren bitartez ere. Horri esker, eduki eta jakintza
bakanak modu egituratu eta globalean txerta ditzake ikasleak.
Materialaren oinarri diren printzipioen arabera, talde txikien eta talde
handiaren taldekatze sistema erabiliko da.
9. METODOLOGIA
IRAKASLEENTZAKO GOMENDIOA
1-Karpetetako zati teorikoa aurretiaz irakurtzea,
2-Power pointeko aurkezpenak aurretiaz ikustea eta azalpenetan txertatzea,
3-Diskurtso edo azalpen pertsonala eta berezkoa garatzea, teoriako eta
aurkezpenetako informazioarekin.
10. BEHARREZKO BALIABIDEAK
Karpeta hau garatzeko beharko diren baliabideak honako hauek dira:
Ikus-entzunezkoak eta Didaktikoak Materialak edo
teknologikoak suntsikorrak
Ordenagailu Publizitateari buruzko Boligrafoak eta
eramangarria teoria, kontzeptuzko errotuladoreak
edukien azalpenarekin
Proiekzioetarako Edukiak azaltzeko Hainbat gairi buruzko
proiektagailua edo aurkezpenak, power aldizkariak (kirola,
kanoia (power point) pointekoak kultura, historia, prentsa
arrosa, eta abar)
Interneteko konexioa Ikasleentzako fitxak
(WIFI edo ADSL), sareko (inprimatzeko eta
esteketara sartzeko ikasgelan lantzeko)
13. JARDUEREN SEKUENTZIA
JARDUERAK BALIABIDEAK IRAUPENA
1. power pointa. Gaien aurkezpena
Aurkezpena 10 minutu
Publizitatea, errealitatea edo fikzioa?
IRAKASLEEK EGITEKOA
Lehen jarduera 1. fitxa: Publizitatea eta elementuak
IKASLEEK EGITEKOA 25 minutu
“Publizitatea zer den eta
haren elementuak zeintzuk
2. power pointa. 1. fitxaren zuzenketa
diren”
IRAKASLEEK ETA IKASLEEK EGITEKOA
3. power pointa. Jardueraren aurkezpena
Bigarren jarduera Nola saltzen diguten
IRAKASLEEK EGITEKOA
“Publizitate-mekanismoak” 2. fitxa: Publizitate-mekanismoak 45 minutu
IKASLEEK EGITEKOA
4. power pointa. 2. fitxaren zuzenketa
IRAKASLEEK ETA IKASLEEK EGITEKOA
Aurreko fitxak
Hirugarren jarduera
3. fitxa: Publizitate-azterketa
Publizitate-iragarki baten Hainbat gairi buruzko aldizkariak (kirola, prentsa arrosa, 30 minutu
azterketa kultura, bidaiak eta abar)
IKASLEEK EGITEKOA
4. fitxa: 7 aholku
IKASLEEK EGITEKOA
Laugarren jarduera 20 minutu
5. power pointa. Jardueraren itxiera
Itxiera eta ebaluazioa Begirada kritikoa pizteko 7 aholku
IRAKASLEEK EGITEKOA
5. fitxa: Ebaluazio-inkesta
IKASLEEK EGITEKOA
14. SEKUENTZIAREN GARAPENA
Tokia prestatzea:
- 4 edo 5 laguneko talde txikiak sor itzazu (talde handiko pertsona
kopuruaren arabera)
- Ipin itzazu mahaiak hainbat talde antolatuz
Saioaren aurkezpena
Gaiaren sarrera gisa, has zaitez 1. power pointarekin (publizitatea, errealitatea edo
fikzioa?)
- 1.-5. diapositibak: publizitatea, errealitatea edo fikzioa? (aurkezpena eta
aurretiko galderak)
- 5.-7. diapositibak: publizitatearen definizioa eta elementuak
Lehen jarduera: Publizitatea zer den eta haren elementuak zeintzuk diren
Garapena
1. fitxa (publizitatea eta elementuak) banatzen da, publizitatearen elementuak 5
iragarkitan atzemateko: iragarki bakoitzaren arabera, hutsuneak bete behar dituzte,
eta ondoren, publizitatearen definizioa egin
Bateratzea eta zuzentzea
2. power pointaren (1. fitxaren zuzenketa) proiekzioa
- 1.-6. diapositibak: praktikaren zuzenketa
- 7. diapositiba: publizitatearen definizioa
15. SEKUENTZIAREN GARAPENA
Bigarren jarduera:
Publizitate-mekanismoak, nola saltzen diguten
Aurkezpena
3. Power pointaren (nola saltzen diguten) proiekzioa
- 1.-3. diapositibak: “pentsatzeko”, talde handiari galderak egiten zaizkio,
bakoitzak bere iritzia eman dezan
- 4. diapositiba: gaiaren planteamendua
- 5.-7. diapositibak: diseinuaren eta itxuraren azterketa azaltzen da, adibide
bat ipiniz
- 8. eta 9. diapositibak: ikusten ez diren estrategien (kakoak) azterketa
azaltzen da
- 10. diapositiba: jarduerarekiko lotura
Garapena
2. fitxa (publizitate-mekanismoak) banatzen da; fitxa horrek bi zati ditu:
Iragarkiaren diseinua eta itxura: diseinuari dagokionez aztertu beharrekoak
diren elementuen eskema banatzen da. Taula bete beharko dute, iragarki
bakoitzarekin
Kakoak eta estrategiak: 8 iragarkietako bakoitzean erabilitako kakoekin
hutsunea bete beharko dute, eta ondoren, interpretazio horren azalpen
justifikatua eman
Bateratzea eta zuzentzea
4. power pointa (2. fitxaren zuzenketa) aurkezten da
16. SEKUENTZIAREN GARAPENA
Hirugarren jarduera:
Publizitate-azterketa
Publizitatearen bi alderdiak aztertu dira, bakoitza bere aldetik. Jarduera hau
aurretik landutakoaren azterketa osoa da (elementuak, diseinua eta
estrategia inplizituak edo kakoak)
Garapena
3. fitxa (publizitate-iragarki baten azterketa) banatzen zaie
1- Talde bakoitzari gai desberdin bati buruzko aldizkari bat banatu
2- Iragarki bat aukeratu (edozein, eta adostasunera iritsi ondoren)
3- Azterketaren urratsak, ereduaren arabera
-Iragarki horretan elementuak detektatzea
-Diseinua aztertzea
-Estrategia inplizituak edo kakoak aztertzea
Bateratzea eta zuzentzea
Talde bakoitzak azterketa agertzea
Laugarren jarduera:
“Begirada kritikoa pizteko 7 aholku”. Itxiera
Garapena
Unitate didaktikoa amaitzeko, 4. fitxa (begirada kritikoa pizteko 7 aholku)
banatzen zaie, kontsumitzaile ona izateko aholkuak idatz ditzaten
Bateratzea eta jardueraren itxiera
5. power pointaren (begirada kritikoa pizteko 7 aholku) proiekzioa, “Embrace
Life” publizitate-iragarkiarekin amaituz
17. SEKUENTZIAREN GARAPENA
Bosgarren jarduera:
Ebaluazio-galdesorta
Garapena
Jarduera amaitzeko, ikasleei ebaluazio-galdesorta banatuko zaie (5. fitxa), eta
jarduera ikasleek beren premietara eta interesetara egokitu ote den adierazi
beharko dute galdesorta horretan
18. TEORIA –
JARDUERAK
Publizitatea, elementuak eta
mekanismoak
19. AURKIBIDEA
Teoria honen xedea zera da, batetik, irakasleei unitate bakoitzean garatutako
edukiei buruzko ideia orokorra ematea, eta bestetik, gai multzoari dagokionez
egoeran jartzea.
Jarduerak egin baino lehen dokumentazio hau irakurtzea gomendatzen da.
1. DEFINIZIOA ETA ELEMENTUAK
2. HELBURUA ETA EGINKIZUNAK
3. PUBLIZITATE MEKANISMOAK
a- Diseinua eta itxura
b- Ezkutuko estrategiak: publizitate-kakoak
20. 1. DEFINIZIOA ETA ELEMENTUAK
Bibliografia-bolumen handia dagonenez, publizitatea ulertzeko hainbat
definizio, ikuskera eta modu daude, hartutako ikuspegiaren arabera. Horietako
batzuek informazio gisa definitzen dute, beste batzuek, aldiz, komunikazio gisa,
eta abar, baina guztiak bat datoz honako honetan: sistema edo prozesu
sekuentziala da, mezuak kontsumitzera bultzatzeko bitarteko gisa erabiltzen
dituena.
RAEn jasotako definizioaren arabera, publizitatea honako hau da: komunikazio
masiboko sistema, berriak, iragarkiak eta merkataritza-edukiak hedatzeko
jomuga duena, pertsonen arreta erakartzeko, horiek produktu edo zerbitzu
jakin bat eros dezaten.
Horretaz gain, E. Ortega-ren (2004) hitzetan, Publizitateari buruzko Lege
orokorrak honela definitzen du publizitatea: “pertsona fisiko edo juridiko,
publiko edo pribatu batek, merkataritza-, industria-, artisau-, edota lanbide-
jardueraren bat gauzatzean egindako komunikazio-modu oro, ondasun
higiezinak, zerbitzuak, eskubideak edota betebeharrak kontratatzea zuzenean
edo zeharka sustatzeko” (Ortega, 22. or.).
N. García Fdez-en (2000) aburuz, honako hau da publizitatea: “jendeari
informazioa emateko prozesua, produktu jakin baten salmentak areagotzeko
xedea duena” (García Fdez, 9. or.)
Informazio horrekin guztiarekin, zera ondoriozta dezakegu, publizitatea
PROZESU bat dela, eta horren bitartez, erakunde iragarleak publizitate-
agentzia baten zerbitzuak kontratatzen dituela, hark mezu edo iragarki bat
diseina dezan, ondoren, mezu edo iragarki hori hartzaileengana edota jende
objektiboarengana komunikabideen bitartez iritsarazteko.
21. 1. DEFINIZIOA ETA ELEMENTUAK
Beraz, prozesu hori osatzen duten elementuak honako hauek ditugu:
PUBLIZITATE
AGENTZIA
HARTZAILE
MEZUA A
Iragarkia
EDO
HELBURUK
O JENDEA
KOMUNIKABIDEAK
IRAGARLEA
Erakunde jakin batek produktu edota zerbitzuren bati publizitatea egin nahi dionean
hasten da prozesua; horretarako, publizitate-agentzia baten zerbitzuak kontratatzen
ditu, hark produktu edo zerbitzu hori sustatzeko iragarki bat sor dezan.
Ondoren, publizitate-agentziak mezu bat diseinatuko du, eta mezu hori diseinuan
nahiz iragarkian inplizituki dauden estrategietan “estanpatuta” egongo da.
Mezua helburuko jendeari iritsiko zio komunikabideen bitartez.
22. 2. HELBURUA ETA EGINKIZUNAK
N. García Fdez-en (2000) arabera, helburua “kontsumitzailea limurtzea” da.
Horrenbestez, iragarritako produktua edo zerbitzua beharrezkoa dela
sentitzera bultzatzen eta motibatzen saiatuko da iragarkia. Horren benetako
gibela zera da, publizitatea premiak sortzeko “lantegia” dela, kontsumo-
gizartearen baliabidea baita.
Bestalde, beste zenbait egilek nabarmentzen dutenez, publizitatearen
jomuga, lehenik eta behin, zuzentzen zaion jendearen jarreretan eta
jokabideetan eragina izatea da.
Orientazio edo helburu jakin bat izateaz gain, publizitateak hainbat
eginkizun edo erabilgarritasun ere baditu, zehazki, honako hauek:
-Informatzekoa, produktua eta haren ezaugarriak deskribatzen
baititu.
-Ekonomikoa, ekoizpenaren eta kontsumoaren arteko
harremana erregulatzen baitu, hots, ekoizpena areagotzeko
kontsumoa sustatzen baitu.
-Finantzatzekoa, komunikabideen baliabide ekonomikoak
bultzatzen laguntzen baitu, komunikabideei ordainduz edo horiek
finantzatuz.
-Limurtzekoa, produktuarekiko interesa eta motibazioa sortzeko
eta hura erostera bultzatzeko jomuga baitu.
Eginkizun horiek guztiak nahasi egiten dira, produktuari buruzko informazioak
berak limurtzeko eta konbentzitzeko xedea baitu, eta aldi berean, interesa
sortze horren eragileak produktuaren zein iragarkiaren ezaugarriak baitira.
Horregatik, unitate didaktiko honen kasuan, informatzeko eginkizuna
(diseinua eta itxura) eta limurtzeko eginkizuna (estrategiak eta mekanismoak)
landuko ditugu.
23. 3. PUBLIZITATE MEKANISMOAK
Arestian adierazi dugun bezala, publizitateak bi eginkizun ditu, informatzekoa
eta limurtzekoa, hain zuzen.
Eginkizun horiek, era berean, publizitatearen bi alderdiak edo publizitateak
dituen baliabideak ere gainezkatzen dituzte.
Baliabide horiek iragarkiaren diseinua eta itxura (ikus daitekeena) eta
estrategia eta mekanismo inplizituak (ikusten ez dena) dira.
Baliabide horien bitartez, publizitate-agentziak produktuari edo zerbitzuari
buruzko beharrezko informazioa ematea, eta aldi berean, baliabide horiek
nahasiz, kontsumitzailea limurtzea lortzeko “esku hartzen” dute.
Hortaz, publizitatea aztertzeko moduan egoteko, ezinbestekoa izango da bi
alderdi horiek ezagutzea, eta horrela, publizitatearen ikuskera integral eta
zehatza izatea.
A- DISEINUA ETA ITXURA
Iragarki baten diseinua ikusmenaren eta entzumenaren bitartez atzeman
dezakegun guztia da, edo beste modu batean esanda, iragarki bat erakusten
digutenean ikusten dugun guztia.
Bereziki, produktuari edota zerbitzuari buruzko informazioa ematen digu,
baina horretaz gain, limurtu egiten gaitu, diseinuaren xehetasunak zaintzen
baititu.
Publizitate-iragarki baten forma-alderdiak honako hauek dira:
1-Irudi mota: irudiaren neurria eta formatua; formatuari
dagokionez, irudia artistikoa izan daiteke (diseinu grafikoa, margolana, eta
abar), edo bestela, benetako argazkia.
2-Eszenaratzea: elementuak, testuingurua (iragarkiaren tokia
edota dekoratua), pertsonaiak eta pertsonaia horiek iragarkian
duten jokamoldea.
24. 3. PUBLIZITATE MEKANISMOAK
3-Egitura eta konposizioa: irudiaren konposizio-egitura (plano
gainjarriak), eta iragarkiaren diseinua, elementuen kokapenari
dagokionez (hala nola kolorea, pertsonaiak, lerroak edota markoak).
4-Ikuspuntua: irudiaren enkoadraketa eta planoa, hau da, plano
gainjarririk ba ote dagoen.
5-Argia: artifiziala edo naturala, puntuala edo lausotua,
deskribatzekoa edo dramatikoa ote den edota zer nabarmentzen duen,
besteak beste.
6-Kolorea: koloreak giza emozio eta sentsazioak transmititzen ditu
inkontzientera. Kolore bakoitzak sentsazio jakin batzuk transmititzeko
gaitasuna du:
-Gorria: dinamismoa
-Laranja: estimulazioa
-Horia: alaitasuna, bizitasuna
-Berdea: lasaitasuna, oreka
-Urdina: freskotasuna, arintasuna, lasaitasuna
-Zuria: soiltasuna, argitasuna
-Beltza: goibeltasuna, dotoretasuna, iluntasuna
25. 3. PUBLIZITATE MEKANISMOAK
B- ESTRATEGIA INPLIZITUAK. PUBLIZITATE KAKOA
Legearen ikuspegitik, publizitateak argia izan behar du, eta horretaz gain,
jasotzailearentzat inplizitua eta inkontzientea den estrategiarik ezin du eduki (legez
kontrako publizitatea).
Alabaina, iragarki guztietan erabili ohi dira publizitate-kakoak eta -talismanak,
iragarkiaren diseinuaren eta itxuraren bitartez balio eta sentsazio horiek ―ustez,
positiboak― baitaude “ezkutatuta”, kontsumitzailea pentsamendu jakin bat
izatera bultzatuz eta eramanez.
Publizitatean maiztasun handienez erabilitako kakoak eta talismanak gaur egunean
gure gizartean presentzia handiena duten balioei dagozkie.
Hona hemen ohiko kakoen adibide batzuk:
• Zoriona, maitasuna, adiskidetasuna, gozamena, erromantizismoa edota
samurtasuna;
• Tradizioa, familia, heziketa, oroimen historikoa, edo balio tradizionalak;
• Erotismoa, sentsualitatea, maskulinitatea, feminitatea, eta abar;
• Edertasuna, estetika, dotoretasuna, edo glamourra;
• Independentzia, askatasuna, gaztetasuna, eta hauslea edota iraultzailea izatea;
• Modernotasuna, aurrerabidea, eta abar;
• Gizarte-estatusa, edota erosotasuna;
• Gizatasuna, sentsibilitatea, ontasuna, solidaritatea, eta abar.
26. 3. PUBLIZITATE MEKANISMOAK
Kakoak zera dira, irudi edo pertsona jakin batzuetan edota diseinuan eta itxuran
kamuflatuta, jasotzaileari emozio eta sentsazioak sorrarazten dizkioten, eta beraz,
jasotzailea limurtzen eta erakartzen duten gizarte-balio edo -idealak.
Beraz, esan daiteke publizitateak bere bi osagaiak (informatzeko eginkizuna eta
limurtzeko eginkizuna) erabiltzen dituela emozioen (kakoak) eta kognizioaren
(diseinua eta itxura) mundura “iristeko”, espero den efektua sortzeko bi eginkizun
horiek nahasiz.
28. AURKEZPENAK
1. POWER POINTA:
Gaien unitatearen eta lehen jardueraren aurkezpena
Publizitatea, errealitatea edo fikzioa?
2. POWER POINTA:
Bateratzea eta 1. fitxaren zuzenketa
Publizitatea eta elementuak
3. POWER POINTA:
Bigarren jardueraren aurkezpena
Publizitate-mekanismoak
4. POWER POINTA:
Bateratzea eta 2. fitxaren zuzenketa
A. Diseinua eta itxura B. Publizitate-kakoak
5. POWER POINTA:
Unitate didaktikoaren itxiera.
Begirada kritikoa pizteko 7 aholku
29. 1. POWER POINTA:
Gaien eta 1. jardueraren aurkezpena. Publizitatea eta elementuak
PUBLIZITATEA,
ERREALITATEA EDO
FIKZIOA?
30. ¿Zer deritzozue egun batez
publizistak izateari?
Eta iragarkiek benetan esaten
digutena aztertzeari?
Horixe egingo dugu.
Publizitatearen gaia landuko
dugu, ikusten dugunarekin
kritikoagoak izatea lortzeko.
31. HAUSNARTZEKO:
Ikusten duguna aztertzen al dugu, edo ikusi
baino ez dugu egiten?
Eduki nahi dugun guztia behar al dugu, edo
publizitateak esaten digu behar dugula?
Publizitateak ba al du eraginik gugan?
32. Aztertu baino lehen,
jakin nahi dugu
publizitatea zer den:
Publizitateak SALDU egiten al
du soilik?
EZ
• Produktuari buruzko
INFORMAZIOA ematen du
• Ideia edo balio bat
KOMUNIKATZEN du
• ARRETA ERAKARTZEN DU, jendearengana
iristeko
• KOMUNIKATU ETA LIMURTU EGITEN DU
mezu baten bitartez
33. publizitatea honako
elementu hauez
osatutako sistema da:
PUBLIZITATE
AGENTZIA
MEZUA
(iragarkia)
PRODUKTUA
HELBURUKO
JENDEA
IRAGARLEA
34. EGINKIZUNAK ETA
HELBURUA
ZERTARAKO BALIO DU?
Honako helburuak, orientazioak ditu:
– Informatzekoa: produktuaren edo zerbitzuaren
ezaugarriak
– Ekonomikoa: ekoizpena eta kontsumoa erregulatzen
ditu
– Finantzatzekoa: komuni-
kabideak finantzatzen ditu
– Limurtzekoa: beharrezkoa dela sinetsarazten du
35. Informazio honekin, orain
elementuak atzeman
behar dituzue
eta ondoren,
publizitatearen definizio bat
sortu
ondorengo jardueran:
1. fitxa
Publizitatearen elementuak
36. 2. POWER POINTA:
1. fitxaren zuzenketa. Publizitatearen elementuak
PUBLIZITATEA ETA
ELEMENTUAK
1- Produktua
2- Eslogana
3- Jendea
4- Mezua
37. 1. IRAGARKIA
1- Bizarra kentzeko makina
2- “Brings out the human in men”
3- Gizonak
4- “Espezieen eboluzioaren” ideia erabiltzen du
bizarra kentzeko makinari baliozkotasuna eta
eraginkortasuna emateko (bizarra kentzeak zer
lor dezakeen)
38. 2. IRAGARKIA
1- Osasun publikoa. Erretzea kaltegarria da osasunerako
2- “No fumes. Corta por lo sano”
3- Nerabeak eta gazteak
4- Osasuna zaintzea eta horrek heldutasunarekin eta
adimenarekin duen zerikusia
39. 3. IRAGARKIA
ANUNCIO 3
1- Lurrina
2-”Just one moment can change everything”
3- Emakumeak
4- Lurrinak betiereko uneak emango dizkizu, ahaztezinak
40. 4. IRAGARKIA
1- Edari freskagarri lighta
2- “Sexy drink”
3- Emakumeak eta gazteak
4- Light edaria da, freskagarria eta sentsuala (light
edarien eta emakumeen arteko gizarte-lotura)
41. 5. IRAGARKIA
1- Etxerik gabeko haurrei laguntzea
2- “Muchos niños están castigados…”
3- Helduak eta adinez nagusiak
4- Etxerik gabeko haur asko daude, eta beste askori,
ostera, etxetik ez ateratzeko zigorra jartzen diete.
42. Publizitatea da
• RAE Komunikazio-sistema
– Helburua: berriak, iragarkiak eta
merkataritza-edukiak hedatzea eta
zabaltzea arreta erakartzeko, jendeak
produktu edo zerbitzu bat eros dezan.
• PROZESUA, bertan,
– iragarleak publizitate-agentzia baten
zerbitzuak kontratatzen ditu hark
helburuko jendearengana iritsiko den
mezu bat diseina dezan
komunikabideak.
43. 3. POWER POINTA:
2. jardueraren aurkezpena. Publizitatearen mekanismoak
NOLA SALTZEN DIGUTE?
PUBLIZITATEAREN MEKANISMOAK
44. HAUSNARTZEKO:
Noizbait erosi al duzu produkturen
bat iragarkian gustatu
zitzaizulako?
Zergatik gustatu zitzaizun?,
koloreagatik?, testuinguruagatik
edo agertzen ziren
pertsonaiengatik?...
Ikus daitekeenaz gain, zer gehiago
gertatzen zaigu deigarri?
45. Benetakoak al dira erakusten
dizkiguten irudiak?, egia al diote?
Informazioa ematean zuzenak al dira,
edo adiera bikoitza erabiltzen dute?
Zer saltzen da, produktua edo
ideia/premia?
46. Orain, publizitate-analistak
izango zarete:
Publizitatea aztertzeko,
bere bi alderdiei erreparatu behar
diegu…..
A) DISEINUA eta itxura:
Ikus daitekeena
B) ESTRATEGIAK:
Ikusten ez dena
47. DISEINUA ETA ITXURA
Ikus daitekeena:
• Irudi mota
– Artistikoa
– Argazkia
• Eszenaratzea
– Eszenatokia edo dekoratua
– Pertsonaiak
– Elementuak
• Argia
• Kolorea
48. Nola aztertzen da diseinua?
• Irudi mota: artistikoa
• Eszenaratzea:
– Eszenatokia: hondo gorria
– Pertsonaiak: ez daude
– Elementuak: botilak, musika-notak, piano-teklatua, geziak,
eta abar
• Argia: erdian
• Koloreak: argitsuak
– Gorria: dinamismoa, kemena
– Laranja: mugimendua, estimulazioa
– Horia: alaitasuna, dinamismoa
49. Interpretazioa:
zer iradokitzen digu?
• Eszenaratzea
• Musika-notek eta teklatuak ondo
pasatzera, dantzatzera eta alai egotera
bultzatzen gaituzte
• Argia
• Erdian, produktua fokatuz
ikusmenak atzematen duen lehen
gauza da
• Kolorea
• Kolore guztiak argitsuak dira (laranjak,
gorriak, eta abar) eta dinamismoa,
estimulazioa eta alaitasuna iradokitzen
dute
50. PUBLIZITATE KAKOAK
Ikusten ez dena
• Kakoak eta talismanak Gizarte-
balioak edo -ideiak
• Interpretazio subjektiboko
estrategiak dira, limurtzeko balio
dutenak, esaterako:
– Erotismoa edo sentsualitatea
– Maitasuna, adiskidetasuna, familia,
eta abar
– Dotoretasuna eta
erosotasuna
51. Zer transmititzen digu?
Zein da gakoa?
• Modernotasuna: diseinua
• Adiskidetasuna: gizarte-jarduerak iradokitzen
ditu (musika, kirola, eta abar)
• Ondo pasatzea: hainbat elementu “estra”
erabiltzen ditu, hala nola pianoa, edo
musikaren zati diren notak. Musikak
mugitzea eta ondo pasatzea esan nahi du
• Iraultzaile izatea: mugimendu-, musika- eta
alaitasun-eztanda, besteak beste
52. Orain, mekanismoak aurkitu behar
dituzue:
–Ikus daitezkeenak:
Diseinua eta itxura
–Ikusten ez direnak:
Publizitate-estrategiak eta -kakoak
2. fitxa
Publizitate-mekanismoak
55. 1. IRAGARKIA
• Irudia: argazkia
• Eszenatokia: lakua duen parkea
• Pertsonaiak: alaitasun-aurpegia duten bi pertsona autotik irteten
• Elementu nagusia: autoa
• Argia: garbia eta zentratua
• Koloreak: neutroak, eta berdea nabarmentzen da (parkea)
• Interpretazioa: pertsonaien jarrerak (ateak irekitzeko mekanismoa)
produktua praktikoa eta erosoa dela nabarmentzen du
56. 2. IRAGARKIA
• Irudia: argazkia
• Eszenatokia:
– Ezin da ikusi, baina haurra alfonbra baten aginean dagoenez, etxe bat izan
liteke
– Haur bat alfonbra baten gainean katuka
• Petsonaiak: goibeltasun-aurpegia duen haur bat
• Elementuak: eslogana
• Argia: haurraren aurpegian eta kean zentratua
• Kolorea: kolore ilunak, haurraren azal zuriarekin, kearen kolore grisarekin eta
esloganaren kolore zuriarekin kontrastea egiten dutenak
• Interpretazioa: helduek haurren osasunarekin duten erantzukizuna
57. 3. IRAGARKIA
• Irudia: artistikoa eta argazkia
– Pertsonaiaren argazkia ordenagailu bidez ukitua
• Eszenatokia: hondo iluna, zapatilen kolore sorta berekoa
• Pertsonaia: Che Guevara. Kubako iraultzailea
• Elementuak: ikono komunarekin (izarra)
– Zapatilak
– Pertsonaiaren txapela
– Produktuaren logotipoa
• Argia: pertsonaian eta produktuan zentratua
• Kolorea: gorria eta beltza
• Interpretazioa: izarrekiko konparazioa “zapatilak iraultzaileak dira”
58. 4. IRAGARKIA
• Irudia: artistikoa
• Eszenatokia: hondartza
• Pertsonaiak:
– Pertsonaia nagusia (arra)
– Bainujantzia daramaten neska gazteak
• Elementuak:
– Ohikoak toki edo eszenatoki horretan
– Produktua
• Argia: ez da nabarmentzen, irudi artistikoa delako, baina argia
pertsonaietan zentratuta dago
• Kolorea:
– Urdina (zerua)
– Horia (pertsonaia nagusiaren kamiseta)
• Interpretazioa: produktuak maskulinitatea ematen du (hondoan, neskak),
eta baita une atseginak ere (pertsonaiaren jarrera eta aurpegia)
59. 5. IRAGARKIA
• Irudia: artistikoa (marrazkia). Antzinako ilustrazioak dakartza gogora
• Eszenatokia: etxea
• Pertsonaiak:
– Familia: adeitasun- eta zorion-aurpegia duten ama eta bi seme-
alaba
• Elementuak:
– Mahaia eta leihoa (eszenatokia zedarrituz)
– Produktuaren irudia
– Eslogana: produktua ohikoa da eguneroko familia-bizitzan
• Argia: leihotik sartu eta mahaia argitzen duen argi naturalaren alegia
egiten du
• Kolorea: zuria eta urdina nagusitzen dira
• Interpretazioa: produktua kontsumitzeak familia-une zoriontsuak
dakartza
60. 6. IRAGARKIA
• Irudia: artistikoa (diseinu grafikoa)
• Eszenatokia: hondo beltza eta urdina, espazioaren, unibertsoaren alegia
eginez
• Pertsonaiak: robotak
• Elementuak:
– Lehen lineako autoak
– Makinak: autoak makina (transformerrak) bilakatuko dira
• Argia: atzetik egiten du distira. Autoen atzetik ageri da
• Kolorea: kolore ilun elektrikoak
• Interpretazioa: eraldatzen diren auto horien botereak eta indarrak
sendoago, indartsuago eta modernoago egingo zaituzte.
61. 7. IRAGARKIA
• Irudia: argazkia (neska) eta artistikoa (eszenatokia)
• Eszenatokia: hiri bateko kalea
• Pertsonaiak: produktua erakusten digun neska gazte eta argala,
Marilyn Monroenen antzeko jarrerarekin.
• Elementuak:
– Hirikoak (autoak, pertsonak, eraikinak eta abar)
– Produktua (pertsonaiak erakusten du)
– Eslogana eta logotipoa
• Argia: produktua daraman pertsonaian zentratua
• Kolorea: argiak eta biziak
– Urdina (zerua eta argazkiko markoa), kolore korporatiboa
– Gorria: dinamismoa
• Interpretazioa: “eraman ezazu produktua edonora”
63. 1. IRAGARKIA
• Zoriona
– Pertsonaien aurpegia eta jarrera
– Egun eguzkitsua
• Adiskidetasuna: jende gehiago dago auto barruan
• Ondo pasatzea
– Tokia: lakua duen parkea
64. 2. IRAGARKIA
• Gizatasuna/sentsibilitatea
– Haurra: helduek zaindu behar dituzten izaki babesgabeak
– Haurraren aurpegia
• Familia
– Pertsonaia nagusia: haur bat
– Balioa: seme-alaben osasuna eta segurtasuna zaintzea
65. 3. IRAGARKIA
• Independentzia/askatasuna
– Pertsonaia: Che Guevara. Kubaren independentzia
lortzeko borrokatu zen iraultzailea
– Iraultzaren izarraren eta markaren izarraren arteko
paralelotasuna
• Modernotasuna/aurrerabidea
– Pertsonaiak gaztetasuna eta ideia iraultzaileak
transmititzen ditu
• Gizatasuna,
askatasunaren eta herrien eskubideen alde borroka
egitearen sinboloa izan baita (egun ere bada) pertsonaia
66. 4. IRAGARKIA
• Familia eta tradizioa
– Familia-eszena; bertan, ama batek seme-alabei begiratzen die,
jaten duten elikagaiari esker oso osasuntsu hazten ari direlako
harro eta pozik
– “Etxe” batean gertatzen den eszena
• Zoriona
– Produktu horrekin familian eta etxean zoriona nagusituko dela
aldarrikatzen duen eslogana
67. 5. IRAGARKIA
• Maskulinotasuna eta gizontasuna
– Pertsonaia animalia “arra” da (jarrera, gorputzaren itxura,
zigarroa, eta abar)
– Bainujantzia daramaten emakume gazte eta erakargarriz
inguratuta dago pertsonaia, eta bere itxurak erakarri
egiten ditu.
• Gozamena
– Tokia: hondartza (oporrak)
– Irribarreak eta lasaitasun-aurpegiak
68. 6. IRAGARKIA
• Modernotasuna/aurrerabidea
– Iragarkiaren diseinua (ordenagailu bidez egina)
– Testuingurua: espazioa, unibertsoa
– Gaiak: transformerrak
– Autoek (produktua) makinekin duten antzekotasuna
teknologia nabarmentzen du
• Ondo pasatzea/abentura + Maskulinitatea
– Gaiak: Transformerrak, bereziki mutilentzako marrazki
bizidunak
69. 7. IRAGARKIA
• Probokazioa
– Esloganak esaten digu “en el sofá nunca encontrarás el amor de
tu vida” (sofan ez duzu sekula zure bizitzako maitasuna
aurkituko), altxa eta mugi zaitez!
• Feminitatea eta sedukzioa
– Pertsonaia: soineko gorria daraman neska gazte eta erakargarria
– Jarrerak eta soinekoak Marilyng Monroeren jarrera ezaguna
gogorarazten digute.
• Modernotasuna
– Hiri-eszenatokia
75. BOSGARRENA
Ez erosi itxuragatik,
erabilgarritasunagatik baizik
76. SEIGARRENA
Zure iritziak ez daitezela itxuran
oinarrituta egon, itxurak ez baitu
egia erakusten, ezta errealitatea
ere
77. ZAZPIGARRENA
Ez dadila erraza izan zu
konbentzitzea. Erakuts ezazu
adimentsua zarela!
78. Amaitzeko:
Hona hemen iragarki on bat:
"Embrace Life” Erabil ezazu beti
segurtasun-uhala
Estekara joateko, egin ezazu klik izenburuan
Ezin baduzu erabili: http://www.embracethis.co.uk/
79. BIBLIOGRAFIA
ESTEKA
INTERESGARRIAK
Informazio osagarria
80. ESTEKA INTERESGARRIAK
Zerikusia duen informazioa
Eusko Jaurlaritzaren Osasun eta Kontsumo Zuzendaritza
www.kontsumo.net
Orriaren eskuineko aldean “kontsumo aldizkaria” titularra ikus dezakegu, eta
horren bitartez publizitatearekin lotutako hainbat zenbaki aurki ditzakegu:
Publizitatea
Kontsumoko online aldizkaria: 2. zk.
Publizitatea eta kontsumoa
Kontsumoko online aldizkaria: 8. zk.
Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren atarien sarea
“Hasiera” orrian honako hau idatzi behar dugu bilatzailean: “Kontsumo
Arduratsuaren Gida 2009”
www.ejgv.euskadi.net
Andaluziako Juntaren kontsumoko Zuzendaritza Nagusiaren Kontsumo
arduratsuari buruzko gazteentzako kanpaina
http://www.miscelaneajoven.com
Asturiasko Printzerriko Hezkuntza eta Zientzia Sailaren Blogen hezkuntza-
komunitatea
http://blog.educastur.es/luciaag/category/comunicacion-audiovisual/publicidad-y-cont
81. ESTEKA INTERESGARRIAK
Zerikusia duen informazioa
Merkataritza-komunikazioaren autoerregulaziorako elkartea. Bertan honako
hauei buruzko informazioa aurkituko dugu: publizitate-jokabideen kodeak,
erreklamazioak, aholkularitza…
www.autocontrol.es
“Ecologistas en acción” Konfederazioaren proiektua kontrapublizitateari buruz
www.consumehastamorir.com/
Adbusters Media Foundation kontsumoaren aurkako erakundea
www.adbusters.org
Hezkuntzako eta Komunikazioko profesionalen Elkartea
“La publicidad al descubierto” dokumentala
http://www.airecomun.com/produ.htm (iturria)
Aurkezpenetan erabilitako estekak
“Embrace Life” errepide-segurtasunari buruzko publizitate-iragarkia
www.embracethis.co.uk (iturria)
Bideoaren beste esteka batzuk
http://www.youtube.com/watch?v=HoJZds2jg7o
82. BIBLIOGRAFIA
Erabilitako Bibliografia
Eusko Jaurlaritzaren Industria, Merkataritza eta Turismo Saila (2004).
“133 talleres de educación para el consumidor”.
Elena Leiñena Mendizábal eta Nerea Irákulis Arregi – Udako Euskal
Unibertsitatea (2006). “Publizitate zuzenbideko eskuliburua” .
García Fernández, N. (2000). “Educación del consumidor. La publicidad”.
Industria, Merkataritza eta Turismo Saila (Euskal Autonomia Erkidegoa).
Prado Díez, D. (koordinatzailea). (1994). “La publicidad”. Andaluziako Junta.
Gobernazio Saila, Kontsumoko Zuzendaritza Nagusia
Ataz Rubio A. eta Sánchez Clares, J.M. (1995). “Cuadernos de Educación sobre
consumo. La publicidad”. Industria, Merkataritza eta Turismo Saila. TROPA.
Ortega, E. (2004) “La comunicación publicitaria”
