Καιάδας (από τον μύθο στην ιστορία)

1. Ο Καιάδας:
από τον μύθο στην ιστορία
Εργασία των μαθητών
Α.Π., Α.Γ., Δ.Ν., Κ.Η.
για το σενάριο
«Όταν ο θάνατος
συνάντησε την περιφρόνηση»

2. Δέκα χιλιόμετρα
έξω από τη Σπάρτη
βρίσκεται το θρυλικό
σπηλαιοβάραθρο
Καιάδας.
Κατά τον θρύλο,
οι αρχαίοι Σπαρτιάτες
πετούσαν εκεί
τα ασθενικά ή ανάπηρα
νεογέννητα παιδιά τους.
Αυτό το έκαναν, για να
έχουν γερούς γιους και
δυνατούς στρατιώτες
για τον πόλεμο.
Ήταν οι Σπαρτιάτες
τόσο αναίσθητοι γονείς;

3. Σύγχρονες ανθρωπολογικές μελέτες απέδειξαν ότι τα οστά που βρέθηκαν στο
βάραθρο δεν ανήκουν σε βρέφη αλλά σε άντρες και λίγες γυναίκες. Μάλιστα,
μαζί με τα οστά βρέθηκαν αιχμές από βέλη και χαλκάδες. Γι' αυτό οι
αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι στον Καιάδα εκτελούνταν οι επίορκοι, οι
προδότες, οι καταδικασμένοι σε θάνατο εγκληματίες και οι αιχμάλωτοι
πολέμου. Το σπήλαιο μάλλον χρησιμοποιήθηκε από τους Σπαρτιάτες στη
διάρκεια των Μεσσηνιακών πολέμων για την καταδίκη σε θάνατο των εχθρών ή
προδοτών. Ο κατακρημνισμός ήταν ατιμωτικός θάνατος, επειδή το σώμα έμενε
άταφο, άρα η ψυχή δεν θα έβρισκε ποτέ γαλήνη.

4. Πώς όμως γεννήθηκε αυτός ο μύθος για τον Καιάδα; Ο Πλούταρχος στον βίο
του Λυκούργου λέει πως οι Σπαρτιάτες οδηγούσαν τα νεογέννητα σε μια
επιτροπή γερόντων, η οποία έκρινε αν το παιδί ήταν ή όχι ικανό. Αν
διαπιστωνόταν πως είχε βαριές αναπηρίες, το οδηγούσαν στους «Αποθέτες»,
ένα γκρεμό στον Ταΰγετο. Προφανώς αυτό ίσχυε και για τα παιδιά εκτός
γάμου.

5. Στη δεκαετία του 1980, αλλά και
το 2003, αρχαιολογικές και
σπηλαιολογικές αποστολές
κατέβηκαν στον Καιάδα
καταρρίπτοντας τον μύθο για τα
ασθενικά βρέφη. Έτσι
αποδείχτηκε πως η σκληρότητα
των Σπαρτιατών γονέων ανήκει
στη σφαίρα της φαντασίας και όχι
της ιστορικής αλήθειας.

6. Στη δεκαετία του 1980, αλλά και
το 2003, αρχαιολογικές και
σπηλαιολογικές αποστολές
κατέβηκαν στον Καιάδα
καταρρίπτοντας τον μύθο για τα
ασθενικά βρέφη. Έτσι
αποδείχτηκε πως η σκληρότητα
των Σπαρτιατών γονέων ανήκει
στη σφαίρα της φαντασίας και όχι
της ιστορικής αλήθειας.