1. Έρευνα Αγοράς
για τα Τουριστικά Λεωφορεία
2 Οκτωβρίου 2006
Χορηγοί Μελέτης

2. Περιεχόμενα
Προσέγγιση – Μεθοδολογία
Πώς Μετακινούνται οι Ευρωπαίοι;
• Μερίδια αγοράς Λεωφορείων και άλλων μέσων
Ποιοτικά Χαρακτηριστικά των Τουριστικών Λεωφορείων
Πόσο έχει απελευθερωθεί η Αγορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Η Ελληνική Αγορά
Συμπεράσματα & Προτάσεις για την Αγορά Τουριστικών Λεωφορείων
Παραρτήματα
1. Καταχωρήσεις καινούργιων λεωφορείων
2. Καταχωρήσεις μεταχειρισμένων λεωφορείων
3. Προφίλ διαφόρων χωρών
4. Γραμμή ΟΑΣΑ 400 – Sightseeing Αθηνών
5. Bus Turistic Barcelona
6. Concordat for coach tourism in London
7. Working Group Tourist Buses, Vienna
8. Star Classification in Ireland
9. Star Classification in The Netherlands
10. IRU coach star rating
2

3. Προσέγγιση
Βήμα 1:
Έναρξη
Βήμα 2:
Έρευνα Αγοράς
Βήμα 3:
Ανάλυση SWOT
Βήμα 4:
Workshop
3

4. Μεθοδολογία
1. Τοπίο Ελληνικών τουριστικών
λεωφορείων:
Υποκατάστατα » Ερωτηματολόγιο μεταξύ των μελών της
αγοράς,
» Συνεντεύξεις με κυρίαρχες εταιρείες στο
χώρο του Τουριστικού Λεωφορείου
Ελληνική Αγορά
Προσφορά Ζήτηση (συμπλήρωση ερωτηματολογίου εάν
Τουριστικών
είναι απαραίτητο)
Λεωφορείων
» Τμηματοποίηση και Συνεντεύξεις με
σημαντικούς πελάτες
συμπεριλαμβανομένων tour operator,
Νέοι
ταξιδιωτικών γραφείων κ.α.
Ανταγωνιστές
» Τοπικό Desk Research
2. Διεθνές Desk research:
Ευρωπαϊκό Θεσμικό Διεθνείς Τάσεις και » Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο
Πλαίσιο Χαρακτηριστικά » Τάσεις και Χαρακτηριστικά Διεθνώς
4

5. Πώς Μετακινούνται οι Ευρωπαίοι;
Μερίδια αγοράς Λεωφορείων
και άλλων μέσων

6. EΕ25 Μετακινήσεις επιβατών ανά μέσο -
εκ. Χιλιομετρικούς Επιβάτες
Λεω- Tράμ & Αερο-
Αυτοκίνητο Μηχανή Τρένο Πλοίο Σύνολο
φορείο Mετρό πλάνο
1995 3819 121 466 322 64 307 55 5154
1996 3890 123 471 321 65 323 54 5247
1997 3964 125 469 324 66 344 53 5345
1998 4060 128 473 328 66 370 52 5477
1999 4160 132 474 338 68 402 50 5624
2000 4238 134 481 350 70 443 35 5751
2001 4316 137 485 353 71 441 35 5838
2002 4414 137 481 349 71 432 34 5918
2003 4444 142 483 345 72 449 35 5970
1995 - 2003 16,4% 17,2% 3,7% 7,1% 12,5% 46,3% -36,7% 15,8%
Το χρόνο 1,9% 2,0% 0,5% 0,9% 1,5% 4,9% -5,6% 1,9%
2002 - 2003 0,7% 3,1% 0,4% -1,1% 1,3% 3,9% 1,2% 0,9%
Πηγή: Eurostat 6

7. EΕ25 Μετακινήσεις επιβατών ανά μέσο -
εκ. Χιλιομετρικούς Επιβάτες
5000 1000
7000
4500 900
4000 800 6000
3500 700
5000
3000 600
4000
2500 500
2000 400 3000
1500 300
2000
1000 200
1000
500 100
0 0 0
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Αυτοκίνητο Τρένο
Μηχανή Λεωφορείο
Αυτοκίνητο Αεροπλάνο Λεωφορείο
Τραμ & Μετρό Αεροπλάνο
Τρένο Πλοίο
Πλοίο
7

8. Κατανομή χερσαίων μετακινήσεων
ανά μέσο και χώρα στην Ευρώπη
Ανά χώρα, 2003 ΕΕ25
100%
1995 - 2003
100%
80%
80%
60%
60%
40%
40%
20%
20%
0%
EL HU SK IE LV EE CY LU AT PL DK ES LT IT FI BE CZ MT PT SE DE SI UK FR NL
0%
Μηχανή Λεωφ ορείο Τρένο Αυτοκίνητο
1995 2003
Λεωφ ορείο Αεροπλάνο
Τρένο Πλοίο
8

9. Χρήση μέσων μεταφοράς ανά χώρα
Αυτο- Λεω - Τρένο Tραμ &
κίνητο φορείο Μετρό
EL 71,5 25,1 1,8 1,6
HU 59,6 24,0 13,2 3,2
SK 70,7 21,9 6,5 0,9
IE 74,8 20,2 5,0 -
LV 73,2 18,7 5,6 2,5
EE 79,5 18,2 1,4 0,8
CY 82,3 17,7 - -
LU 82,3 14,1 3,6 -
AT 75,9 13,8 7,7 2,6
PL 86,1 13,2 8,7 2,0
DK 80,4 11,9 7,7 0,1
ES 82,3 11,7 4,6 1,3
LT 86,5 11,5 1,9 -
IT 82,7 11,4 5,3 0,7
FI 83,8 10,8 4,7 0,7
BE 82,8 10,3 6,2 0,7
CZ 73,7 10,1 7,0 9,2 Χιλιομετρικοί επιβάτες %
MT 90,0 10,0 - -
στις κατηγορίες Λεωφορείων κα
PT 86,6 9,4 3,0 0,7
SE 81,7 8,9 7,7 1,7 Τουριστικών Πούλμαν για το 2003
DE 84,8 6,7 7,1 1,5
SI 89,4 6,1 4,5 -
UK 87,5 6,1 5,3 1,1
FR 85,4 4,9 8,3 1,3
Πηγή: Eurostat NL 86,5 4,4 8,2 0,9 9

10. Μερίδιο αγοράς μαζικών μετακινήσεων
1970 2003
Αερο-
πλάνο
8%
Αερο-
Λεωφο-
πλάνο
ρείο
35%
38%
Λεωφο-
ρεία
50%
Τρένο
42%
Τρένο
27%
Χιλιομετρικοί Επιβάτες
10

11. Αύξηση επιβατικών αυτοκινήτων %
100.0%
90.0%
80.0%
70.0%
60.0%
50.0%
40.0%
30.0%
20.0%
10.0%
0.0%
LV LT EL PT PL IE EE SK CY ES LU SI CZ FI IT FR MT AT BE DK NL SE UK DE HU
1995 - 2003
Πηγή: Eurostat 11

12. Αύξηση των χιλιομετρικών επιβατών με
αυτοκίνητο %
1995 2000 2001 2002 2003 1995 - 2003
DE 820.4 836.4 856.4 866.5 854.1 4.1%
FR 640.1 699.6 727.6 733.5 738.6 15.4%
IT 614.7 726.5 717.7 711.7 711.0 15.7%
UK 618.0 639.0 654.0 678.0 677.0 9.5%
ES 250.4 302.6 306.2 335.9 346.0 38.2%
PL 110.7 149.7 157.7 167.4 172.4 55.7%
NL 131.4 141.1 141.6 144.2 146.1 11.2%
BE 97.5 106.3 108.0 109.4 109.9 12.7%
PT 61.4 86.5 89.4 94.7 97.0 58.0%
SE 86.8 91.9 92.7 93.8 96.3 10.9%
AT 70.8 77.9 77.7 79.5 81.3 14.8%
CZ 54.5 63.9 63.4 65.2 68.6 25.9%
EL 37.0 53.0 57.0 61.0 64.0 73.0%
DK 54.3 59.1 58.6 59.9 61.0 12.3%
FI 50.0 55.7 57.0 58.3 59.6 19.2%
HU 45.4 46.2 46.2 46.3 46.4 2.2%
SK 18.0 23.9 24.1 25.0 25.2 40.0%
IE 15.5 21.0 22.0 23.0 24.0 54.8%
LT 10.0 16.0 15.8 16.0 19.4 94.0%
SI 12.2 14.6 15.0 15.2 15.5 27.0%
LV 5.0 8.6 9.0 9.5 10.0 100.0%
EE 7.1 9.0 9.1 9.3 10.0 40.8%
LU 4.7 5.6 5.8 5.9 6.0 27.7%
CY 2.3 2.8 2.9 3.0 3.2 39.1%
MT 1.3 1.4 1.4 1.5 1.5 15.4% Πηγή: Eurostat 12

13. Αυτοκίνητα Ι.Χ. Στην ΕΕ
Κάτοχοι ανά 1.000 κατοίκους Αύξηση % 1995 - 2003
1995 -
Χώ ρες 1990 1995 2003 130%
2003
PT 187 258 572 121,7% 120%
EL 171 211 348 64,9% 110%
IE 227 265 374 41,1% 100%
ES 309 362 441 21,8% 90%
UK 360 374 452 20,9%
80%
FI 389 372 436 17,2%
70%
NL 368 364 425 16,8%
60%
IT 483 529 593 12,1%
AT 387 447 498 11,4% 50%
SE 421 411 454 10,5% 40%
DK 309 319 351 10,0% 30%
BE 388 422 464 10,0% 20%
DE 447 495 541 9,3% 10%
FR 415 433 468 8,1% 0%
CY 304 414 PT EL IE ES UK FI NL IT AT SE DK BE DE FR CY
Πηγή: Eurostat 13

14. Αριθμός επιβατηγών αυτοκινήτων (‘000)
1970 1980 1990 2000 2003 2004 1990 - 2003
LT 44 247 493 1172 1257 1316 155%
PT 421 1269 2552 5260 5996 135%
LV 40 166 283 557 649 686 129%
EL 227 863 1735 3155 3840 121%
PL 479 2380 5261 9991 11244 11975 114%
IE 393 738 796 1319 1507 1583 89%
EE 30 127 241 464 434 471 80%
CY 60 90 179 268 303 336 69%
LU 72 129 183 273 293 300 60%
ES 2378 7557 11996 17449 18688 19542 56%
SK 164 552 880 1274 1356 1197 54%
SI 151 416 578 848 890 911 54%
CZ 685 1780 2410 3439 3705 3816 54%
HU 240 1010 1944 2365 2777 2828 43%
AT 1197 2247 2991 4097 4054 4109 36%
UK 11900 15619 20722 25067 26992 27805 30%
DE 15107 25870 35502 42840 44657 45023 26%
NL 2564 4550 5509 6539 6908 6992 25%
IT 10181 17686 27416 32584 34310 33973 25%
BE 2060 3159 3864 4678 4821 4874 25%
FR 11900 19100 23550 27770 29360 29730 25%
DK 1077 1390 1590 1854 1895 1916 19%
FI 712 1226 1939 2135 2275 2347 17%
SE 2288 2883 3601 3999 4075 4113 13%
MT 189 209 211
EU25 64370 111054 156215 199586 212495 206054 36%
Πηγή: Eurostat EU15 62477 104284 143946 179020 189672 32% 14

15. Λεωφορεία & Τουριστικά Πούλμαν
1995 2000 2001 2002 2003 1995 - 2003
IT 87.1 93.3 94.8 96.5 97.6 12.1%
DE 68.5 69.0 68.7 68.0 67.5 -1.5%
ES 39.6 50.3 51.7 50.1 49.3 24.5%
UK 44.3 47.0 47.0 47.0 47.0 6.1%
FR 41.6 40.0 41.3 42.2 42.7 2.6%
PL 34.0 31.7 31.0 29.3 30.0 -11.8%
EL 20.2 21.7 22.0 22.4 22.5 11.4%
HU 16.6 18.7 18.6 18.9 18.7 12.7%
AT 14.8 14.8 14.8 14.8 14.8 0.0%
BE 13.1 13.2 13.5 13.6 13.7 4.6%
PT 11.3 11.8 11.2 9.9 10.5 -7.1%
SE 8.5 10.1 10.3 10.1 10.5 23.5%
CZ 11.8 9.4 10.6 9.7 9.4 -20.3%
DK 10.6 9.1 9.0 9.0 9.0 -15.1%
SK 11.2 8.4 8.3 8.2 7.8 -30.4%
FI 8.0 7.7 7.7 7.7 7.7 -3.8%
NL 8.0 7.5 7.6 7.2 7.4 -7.5%
IE 5.2 6.1 6.3 6.4 6.5 25.0%
LV 1.8 2.3 2.3 2.4 2.6 44.4%
LT 3.3 2.3 2.3 2.5 2.6 -21.2%
EE
SI
2.1
2.5
2.6
1.6
2.5
1.5
2.3
1.1
2.3
1.1
9.5%
-56.0%
Εκ. Χιλιομετρικοί
LU 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0% Επιβάτες .
CY 0.6 0.7 0.7 0.7 0.7 16.7%
MT 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.0%
15

16. Λεωφορεία & Τουριστικά Πούλμαν
2003 – 1995
Αύξηση χιλιομετρικών επιβατών για Λεωφορεία & Τουριστικά Πούλμαν
50.0%
40.0%
30.0%
20.0%
10.0%
0.0%
-10.0% LV IE ES SE CY HU IT EL EE UK BE FR AT LU MT DE FI PT NL PL DK CZ LT SK SI
-20.0%
-30.0%
-40.0%
-50.0%
-60.0%
Πηγή: Eurostat 16

17. Λεωφορεία & Τουριστικά Πούλμαν
Απόθεμα οχημάτων
1970 1980 1990 2000 2003 2004 2000 - 2003
CY 1.6 2.3 2.9 3.3 3.2 13.8% 1,4 εκατ εργαζόμενοι σε
UK 84.2 83.3 78 85.3 96.1 99.8 12.7%
PT 5.9 8.5 12.1 19.8 21.7 9.6% 245.000 επιχειρήσεις
LU 0.6 0.6 0.8 1.1 1.2 1.3 9.1%
MT 1.1 1.2 1.2 9.1%
CZ 20.3 26 18.9 20.6 19.9 9.0%
IE 2 2.7 4 7 7.4 7.4 5.7% Τα οχήματα (λεωφορεία και
IT 32.9 58.1 77.7 88 92.7 92.9 5.3% τουριστικά πούλμαν) του
FI 8.1 9 9.3 9.9 10.4 10.7 5.1%
BE 16.2 19.6 15.6 14.7 15.1 15.3 2.7% ευρωπαϊκού στόλου
LT
ES
10.5 15.2 15.1 15.5 14.4
30.7 42.6 45.8 54.7 56 57
2.6%
2.4%
ανέρχονται στις 723.700
FR 41 59 70 85.7 87.1 88.4 1.6% (στοιχεία 2002)
DE 63.9 95.8 100.4 84.9 85.9 86.5 1.2%
DK 5 7.4 8.1 14 14.1 14.2 0.7%
PL 66.4 92 82.6 82.8 82.7 0.2%
HU 22.2 26.1 17.9 17.9 17.4 0.0%
NL 9.5 11.2 12.1 11.4 11.3 11.2 -0.9%
SK 10 14.3 10.9 10.6 8.9 -2.8%
EL 10.5 18 21.4 28 27.1 -3.2%
SI 2.5 3.1 2.3 2.2 2.3 -4.3%
LV 11.5 11 10.7 -4.3%
SE 14.3 12.69 14.6 14.4 13.7 13.4 -4.9%
AT 6.8 9 9.4 9.9 9.2 9.4 -7.1%
EE 6.4 7.9 6.1 5.4 5.3 -11.5%
17

18. Το λεωφορείο είναι το πιο ασφαλές μέσο
Έτος 2002 BE DK DE EL ES FR IE IT LU NL AT PT FI SE UK
Σκοτώθηκαν σε 30 μέρες 1353 463 6842 1634 5347 7655 378 6736 62 987 956 1668 415 560 3581
από τους οποίους:
- οδηγοί 1034 310 4717 979 3139 5241 211 4112 41 731 624 943 280 378 2053
- περαστικοί 187 90 1239 376 1431 1549 81 1436 15 159 172 386 95 124 720
- πεζοί 132 63 873 279 776 866 86 1188 6 97 160 339 40 58 808
Τύπος οχήματος:
- αυτοκίνητο ή ταξί 809 246 4005 793 3117 4864 202 3515 52 479 524 716 267 379 1832
- μοτοποδήλατο 232 62 1044 396 784 1450 44 1191 0 191 135 359 29 49 628
- λεω φορείο 10 4 12 9 15 11 1 13 0 1 5 8 3 5 26
- ποδήλατο 108 52 583 14 96 223 18 364 1 169 80 57 53 42 133
- τρακτέρ 1 0 25 43 16 20 0 23 0 2 12 30 2 3 1
- νταλίκα 16 5 86 23 173 132 3 249 3 11 12 18 5 13 63
- φορτηγό, άνω 3.5 τόννων 48 29 126 72 342 80 17 36 19 140 12 8 72
- άλλο 129 65 961 284 804 875 93 1381 6 98 169 340 44 61 826
Επιπλέον, ατυχήματα λεωφορείων στην Ελλάδα, για το 2004:
ΙΧ: 12 Αστικό ΔΧ: 259
Τουριστικό: 39 Υπεραστικό ΔΧ: 78
Σχολικό: 17 ΚΥ, ΕΛΑΣ, Δημ. Οργ.: 16
18

19. Ποιοτικά Χαρακτηριστικά
των Τουριστικών Λεωφορείων

20. Τάσεις τουρισμού διεθνώς
Υψηλή ταχύτητα μεταφοράς
Προϋπολογισμός διακοπών σημαντικότερος από απόσταση
Τρομοκρατία - Πόλεμος - Ασθένειες : επιδρούν Προσωρινά & Τοπικά
Internet & Low Cost Carriers : περιορισμός group traveling => ζήτηση
για mini bus ή / και ταξί
Πιο συχνά, μικρότερης διάρκειας και πιο μακρινοί προορισμοί =>
ζήτηση μεταφορικών μέσων
Μεταφορά: αύξηση χιλιομέτρων που ταξιδεύουν οι τουρίστες -
Εναλλαγή αυτοκινήτου και αεροπλάνου
– ΙΧ: σύμβολο status, πόρτα - πόρτα, πολύ προσιτά
– Αεροπλάνο: low cost carriers, ‘επιδοτούμενο’ καύσιμο
– Τρένα υψηλής ταχύτητας: καινούρια, γρήγορα και προσιτός τρόπος επίγειας
μεταφοράς
Απελευθέρωση αγοράς Λεωφορείων και Πούλμαν:
– άρση του πλαφόν, η κατάργηση των αρχών και άλλων περιορισμών πολλών
διεθνών υπεραστικών υπηρεσιών και απελευθέρωση του cabotage.
– Αύξηση ανταγωνισμού μεταξύ λεωφορείων και των coach operators
20

21. Πλεονεκτήματα λεωφορείων - πούλμαν
Χρησιμοποιούν εθνικό δίκτυο – δεν χρειάζονται ιδιαίτερη υποδομή
Συμπληρώνουν τις άλλες μορφές μεταφοράς αεροπλάνο, τρένο
Πόρτα – Πόρτα
‘Κοινωνικό’: επικοινωνία με τον οδηγό, guide, άλλους επιβάτες
Ευελιξία: διαφορετικά επίπεδα ποιότητας, ανάλογα με πελάτη
Μπορούν να εξοπλισθούν πλήρως με οπτικοακουστικά μέσα, που να
μετατρέπουν την παραδοσιακή περιήγηση σε εμπειρία πολυμέσων
Φιλικό προς το περιβάλλον και με καλύτερη απόδοση από το ΙΧ και
αεροπλάνο
Ασφαλέστερη μορφή μεταφοράς
21

22. Χαρακτηριστικά κλάδου
Έως 2% ΑΕΠ ευρωπαϊκών οικονομιών
160.000 άτομα απασχολούνται άμεσα από ευρωπαϊκές εταιρίες
τουριστικών λεωφορείων. Έμμεσα: άλλοι 480.000 (tour operators,
ξεναγοί, ειδικευμένοι ταξιδιωτικοί πράκτορες)
Οι επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων είναι γενικά μικρού και
μεσαίου μεγέθους
Το λεωφορείο βοηθά στην ανακούφιση της κυκλοφοριακής
συμφόρησης: ένα λεωφορείο μπορεί να αντικαταστήσει 40
αυτοκίνητα Ι.Χ.
Η μέση απόσταση ενός ταξιδιού με λεωφορείο είναι μεταξύ 100 και
500 χλμ, χαρακτηριστικά μεγαλύτερη από το μέσο όρο ενός ταξιδιού
με τρένο, συνήθως μικρότερο από τις αεροπορικές αποστάσεις
Το 68% των επιβατών τουριστών λεωφορείων μένει σε ξενοδοχείο
22

23. Χρήστες τουριστικών λεωφορείων
Συνήθως νέοι και συνταξιούχοι
Διακοπές με λεωφορείο και ημερήσιες εξορμήσεις: κυρίως για
ηλικιωμένους
Σημαντικό ρόλο , ανεξαρτήτως ηλικίας επιβατών, στις μεταφορές
(διακοπές) από και προς το αεροδρόμιο και τα ξενοδοχεία
Η ηλικία επίσης δεν παίζει μεγάλο ρόλο για τα λεωφορεία που
μισθώνονται από ομάδες
Το εισιτήριο του λεωφορείου με κανονικές υπηρεσίες είναι γενικά
πολύ ανταγωνιστικό σε σύγκριση με τα άλλα μέσα μεταφοράς.
Μπορούν να προσελκύσουν άτομα με μικρό προϋπολογισμό ...
... δεν μπορούν όμως να ανταγωνιστούν τους low cost carriers
23

24. Niche: Υπερήλικες και άτομα με ειδικές ανάγκες
Δημογραφική μεταβολή: το 2001 στην ΕΕ των 15 περιέλαβε 62 εκατ
ανθρώπους άνω των 65 (1960: 34 εκατ). Μέχρι το 2010 αυτό θα
φτάσει το 21% (81 εκ.) και μέχρι το 2020 30% (115 εκ.).
Στην ΕΕ των15 περίπου 45 εκατ είναι άτομα με ειδικές ανάγκες
Περίπου το 20% των ενηλίκων έχουν κάποια μορφή αναπηρίας όπως
– 70% έχει δυσκολία στο περπάτημα και / ή ανέβασμα σκάλας
– 41% έχει χάσει την ακοή του
– 24% έχει χάσει την όρασή του
Ένα στα τέσσερα (25%) νοικοκυριά έχουν ένα μέλος με ειδικές ανάγκες
Χωρίς ‘διπλομέτρημα’, περίπου 35% (135 εκ.) του πληθυσμού της
Ευρώπης το 2020 θα είναι είτε άτομα με ειδικές ανάγκες είτε
υπερήλικοι είτε και τα δύο
24

25. Προσβασιμότητα
25

26. Το concept Πόρτα - Πόρτα
Η μεταφορά πόρτα – πόρτα έχει παραδοσιακά δοθεί μόνο στα άτομα με ειδικές ανάγκες
Δεν υπάρχει κανένας λόγος, χρησιμοποιώντας συνδυασμό mini bus ή ταξί και
λεωφορείων, να μην μπορεί να δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως υπηρεσίες
τροφοδοσίαςcould not be used as feeder services to scheduled or touring coach
services.
Αυτό θα ενίσχυε πολύ την ελκυστικότητα των λεωφορείων για τα ηλικιωμένα και άτομα
με ειδικές ανάγκες.
26

27. City Tourism (Τουρισμός Πόλης)
Τα λεωφορεία παίζουν σημαντικό ρόλο
– Στη Βιέννη το 15% των τουριστών φτάνει με λεωφορείο δαπανώντας
€ 145 – 218 / ημέρα, συνεισφέροντας περισσότερο από 15% στην
τουριστική βιομηχανία της Βιέννης
– Η πόλη του Λονδίνου δέχεται ετησίως 2,8 εκ. επισκέπτες με λεωφορείο
και συνεισφέρει στην κρατική οικονομία περίπου UKP 300 εκ
Τα λεωφορεία προκαλούν διάφορα προβλήματα στην πλειοψηφία των
πόλεων (για παράδειγμα στην Βιέννη 250 τουριστικά λεωφορεία την
ημέρα και σε ημέρες αιχμής 400):
– Καταγγελίες κατοίκων
– Οι συχνές στάσεις των λεωφορείων έχουν ως συνέπεια τη δημιουργία
κυκλοφοριακής συμφόρησης και θορύβου, καυσαέριο
Θέματα για την καλή λειτουργία των λεωφορείων στην πόλη:
– Δρομολόγια λεωφορείων
– Στάσεις αποβίβασης / επιβίβασης
– Στάθμευση μικρής διάρκειας
– Στάθμευση όλη τη νύχτα
– Συγκεκριμένες ρυθμίσεις για Ιδιαίτερα Γεγονότα
27

28. Εξερχόμενοι τουρίστες, ανά μεταφορικό μέσο 2003
Αερο- Λεω- Αυτο-
Πλοίο Τρένο Άλλο
πλάνο φορείο κίνητο
Slovakia 9% 0% 15% 29% 46% 1%
Czech Republic 10% 0% 11% 21% 57% 2%
Latvia 16% 4% 17% 20% 42% 1%
Greece 9% 20% 2% 15% 54% 0%
Germany 25% 0% 8% 11% 55% 1%
Portugal 16% 1% 4% 10% 68% 0%
Spain 13% 1% 6% 10% 70% 0%
Denmark 32% 3% 5% 9% 49% 1%
Belgium 26% 1% 5% 8% 60% 0%
Slovenia 7% 1% 2% 7% 83% 0%
Sweden 25% 3% 11% 7% 55% 0%
Austria 28% 1% 7% 7% 56% 2%
Finland 20% 5% 10% 6% 58% 1%
Netherlands 22% 1% 3% 5% 68% 0%
United Kingdom 45% 2% 6% 5% 42% 1%
Luxembourg 36% 1% 6% 5% 52% 0% Πηγή: Eurostat
Norway 36% 5% 3% 5% 51% 1%
Italy 18% 5% 11% 5% 62% 0%
Ireland 60% 5% 3% 3% 28% 1%
France 9% 1% 14% 2% 74% 0% 28

29. Αστεροποίηση
Ξεπερασμένο σύστημα της IRU (International Road Transport
Union)
Ποιός επιβαρύνεται το κόστος ταξινόμησης: ο κατασκευαστής ή ο
οργανισμός που ελέγχει το σύστημα;
Στη Γερμανία ισχύει το Gutegemeinschaft Buscomfort, το οποίο
προσδιορίζει την ταξινόμηση των αστεριών, αλλά μόνο το 5% του
γερμανικού στόλου έχει ταξινόμηση
Στην Ολλανδία ο εσωτερικός χώρος των λεωφορείων αλλάζει
ανάλογα με την εποχή: σχολικές εκδρομές με πολλά καθίσματα,
ταξίδια αναψυχής με λιγότερα καθίσματα, έτσι how to rate;
Στο Βέλγιο σκέφτονται να καταργήσουν την αστεροποίηση
Πλεονέκτημα κυρίως για τους πελάτες: σαφήνεια στο επίπεδο
άνεσης, τιμολόγηση.
Παραρτήματα 6,7 και 8:
– Όροι ταξινόμησης αστεριών στην Ιρλανδία
– Όροι ταξινόμησης αστεριών στην Ολλανδία
– IRU standards
29

30. Πόσο έχει απελευθερωθεί η Αγορά
στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

31. Βασικές Στρατηγικές Δομής Αγοράς
Κλειστές αγορές
Προστασία αποκλειστικών δικαιωμάτων που δεν
υπόκεινται σε ανταγωνισμό
Ελεγχόμενος ανταγωνισμός
Αποκλειστικά δικαιώματα για συγκεκριμένες χρονικές
περιόδους μετά από ανταγωνιστική διαδικασία
Απελευθέρωση
Δεν υπάρχουν αποκλειστικά δικαιώματα, η αγορά
λειτουργεί ελεύθερα
31

32. Η ΕΕ ευνοεί τον Ελεγχόμενο Ανταγωνισμό
1998 EC communication “The Common Transport Policy –
Sustainable Mobility: Perspectives for the Future”
2001 EC white paper “European transport policy for 2010: time to
decide”
Σεπτέμβριος 2000 EC πρόταση για νέο κανονισμό, που θα μπορούσε
να αντικαταστήσει τον Κανονισμό 1191/69 (αναθεωρήθηκε τον
Φλεβάρη του 2002):
– Ο κανονισμός θα εφαρμοστεί σε όλες τις εθνικές και διεθνείς διαδικασίες
δημόσιας μεταφοράς επιβατών
– Γενικός κανόνας: παρέμβαση των αρχών στις δημόσιες συγκοινωνίες -
πρέπει να οριστεί η μορφή των δημόσιων υπηρεσιών που ανατίθενται
μέσω της υποβολής ανταγωνιστικών προσφορών
– Οι πρόσθετοι κανόνες που περιγράφονται περιλαμβάνουν ότι η διαδικασία
πρέπει να είναι δίκαιη, ανοικτή και αμερόληπτη και ότι τα κριτήρια
επιλογής και οι τεχνικές προδιαγραφές που καθορίζουν τις απαιτήσεις
δημόσιων υπηρεσιών πρέπει να είναι σαφή εκ των προτέρων
32

33. Αγορές ανοικτές στον ανταγωνισμό (2003)
Μέσο Χώρα
Λεωφορείο Δανία, Φιλανδία, Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία,
Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία, και Αγγλία
Light rail Γαλλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Αγγλία
Μετρό Δανία, Γαλλία και Σουηδία
Railway Δανία, Γερμανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σουηδία,
και Αγγλία
33

34. Λεωφορεία –
Η απελευθέρωση με μια ματιά
Ελεγχόμενος
Κλειστή Σε Μετάβαση Απελευθέρωση
Ανταγωνισμός
- Αυστρία - Γερμανία - Δανία - Μεγ. Βρετανία
- Βέλγιο - Ολλανδία - Φινλανδία
- Ελλάδα - Πορτογαλία - Γαλλία
- Λουξεμβούργο - Ιρλανδία - Ιταλία
- Ισπανία
- Σουηδία
34

35. A9
Η Ευρώπη σήμερα
Δανία:
– όλες οι υπηρεσίες των λεωφορείων στην Κοπεγχάγη υποβάλλονται
στις μεικτές συμβάσεις και οι όροι είναι επιβεβλημένοι, όπως είναι στο
Λονδίνο. Υπάρχουν Αρχές Μεταφορών για κάθε χώρα και οι
υπηρεσίες παρέχονται συνήθως στην μεικτή σύμβαση
Σουηδία:
– υποβάλλονται οι συμβάσεις και η σχετική απόδοση. Ωστόσο, τα
προβλήματα έχουν προκύψει However, problems have arisen where
contract prices have been set that conflict with national levels of
inflation
Νορβηγία:
– κινείται προς τις προσφορές, με μια κίνηση για να πουλήσει τις
δημόσιες υπηρεσίες και να τις αναλάβουν ιδιώτες
Ολλανδία
– κινείται προς την τοπική ευθύνη που προορίζεται να ολοκληρωθεί το
2007, με τις συνδυασμένες συμβάσεις δρόμων και σιδηροδρόμων με
σκοπό τη βελτίωση των συνδέσεων
35

36. Slide 35
A9 Is it possible to create a matrix showing at one glance the type of process each country utilises?
Aris Ikkos; 22/8/2006

37. Η Ευρώπη σήμερα
Βέλγιο:
– Έχει ένα κλειστό κύκλωμα, with public agencies permitted to offer
concessions σε μικρότερες εταιρίες
Γερμανία:
– the privatisation of public utilities (gas, electricity and water) has
ended the practice of cross subsidising public transport from their
profits. Some tendering exist, but there are serious financial
problems
Αυστρία:
– Κατά ένα μεγάλο μέρος ακολουθεί την γερμανική τακτική
Γαλλία:
– Δεσμευμένη στην υποβολή των προσφορών με τις προτάσεις για τη
διαχείριση δικτύων από την προσφορά. Υπάρχει επιπλέον κίνδυνος
There is more risk for operators than elsewhere and there is a move
away from gross tendering which would lead to more risk bearing by
the operator
36

38. Η Ευρώπη σήμερα
Ιταλία: οι περιοχές είναι αρμόδιες και οι υπηρεσίες are all tendered
Πορτογαλία: retains a route licensing system. Υπάρχουν πολλές μικρές
εταιρίες εκτός πόλης.
Ισπανία: παρόμοια με την Πορτογαλία με κοινοπραξίες ιδιωτικών
εταιριών found in certain cities
Αγγλία: Only country with full deregulation since 1986 after the
Transport Act of 1985 (outside Greater London)
– Συν
• Σημαντικά κέρδη αποδοτικότητας: το μέσο λειτουργικό κόστος ανά μίλι
μειώθηκε κατά 44% από 1986 – 1996.
– Μείον
• Τα ταξίδια με λεωφορεία μειώθηκαν από 16 δις (επιβάτες) το 1950 σε 5,6
δις το 1986 και σε 4 δις το 2000.
• Το μερίδιο του λεωφορείου στο σύνολο του επιβάτη ανά χλμ μειώθηκε
από 42% το 1952 σε 9% το 1985 και 6% το 1999.
• Οι τιμές αυξήθηκαν σημαντικά με 36% από το 1984 (λόγω του
κλιμακούμενου βιομηχανικού κόστους και της έλλειψης προστασίας)
37

39. Πηγές εσόδων των Μέσων Μεταφοράς
38

40. Νέο σχέδιο Κανονισμού ΕΕ
για ώρες εργασίας οδηγών
Μείωση της μέγιστης ώρας οδήγησης των επαγγελματιών οδηγών
από 74 ώρες την εβδομάδα σε 56, πλέον του κανονισμού ότι οι
επαγγελματίες οδηγοί περιορίζονται σε 48 ώρες την εβδομάδα για
4 μήνες
Υποχρεωτική ελάχιστη ημερήσια ξεκούραση 11 ώρες (από 8)
Υποχρεωτική ανάπαυλα 45 συνεχόμενες ώρες κάθε δύο
εβδομάδες (από 24 ώρες κάθε έξι μέρες)
– Αυτό αίρει τον κανόνα δώδεκα ημερών, όπου οι οδηγοί μπορούν να
πάρουν το ρεπό τους στην αρχή μιας εβδομάδας και στο τέλος της
επόμενης εβδομάδας, που τους δίνει μέχρι 12 διαδοχικές ημέρες στο
δρόμο
– Κατά συνέπεια οι οδηγοί μπορούν να πάρουν τις περιόδους
ανάπαυσής τους στο σπίτι: εργασία 12 ημέρες και επιστροφή σπίτι.
Τώρα ξεκουράζονται ενώ ταξιδεύουν
Κατά συνέπεια: θα μπορούσε να βλάψει τους εργαζομένους, και
να αυξήσει το κόστος, λόγω μείωσης ευελιξίας και επιπλέον
λογιστικών προβλημάτων
Ιδιαίτερα οξύ το πρόβλημα για την Ελλάδα λόγω του σπαστού
ωραρίου τουριστικών περιοχών 39

41. Η Ελληνική Αγορά

42. Συνεντεύξεις
ΠΟΕΤ
κ. Μάριος Τριβυζάς, - Kentavros Tours
κ. Βασίλης Μαρούλης – Maroulis Travel
κ. Στάθης Βασιλειάδης, - Andy’s Tours
κ. Αριστ. Μαρίνης - Panolympia
κ. Θεόδωρος Καραμήτρος – UTC
κ. D. Tsiounis – Amphitrion Coach Services
κ. Ηλίας Παπαδάκης – Neoplan – Papadakis Bros SA
κ. Κωνσταντίνος Παπαδάκης – Neoplan – Papadakis Bros SA
κ. Αλέξανδρος Καπέλος - Mercedes
κ. Ανδρέας Σταματίου – Σταματίου SETRA
κ. Φακίτσας – ΕΟΤ
κ. Παπαθανασίου – Δ/νση Νομαρχίας
κα. Α. Ανυφαντή – ΗΑΤΤΑ
Mr. Palaskni, ... 41

43. Τα τουριστικά λεωφορεία
Αγορά
Λεωφορείων
Τουριστικά Υπεραστικά Αστικά
Λεωφορείων Λεωφορεία Λεωφορεία
- Πούλμαν (KTEΛ) (OAΣA, κτλ.)
42

44. 2005
Συνολικός αριθμός
τουριστικών λεωφορείων:
5.453
Με μέση αξία λεωφορείου
€ 150.000 (κόστος + άδεια),
η αξία του στόλου είναι
~ € 825.000.000
43

45. Τουριστικά λεωφορεία και αφίξεις
6000 16.000.000
14.000.000
5000
Τουριστικά λεωφορεία
12.000.000
4000
10.000.000
Αφίξεις
3000 8.000.000
6.000.000
2000
4.000.000
1000
2.000.000
0 0
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
Έτη
Tourist buses Arrivals
Τα στοιχεία για τα λεωφορεία για τα έτη 1995 – 2004 αντιπροσωπεύουν την τάση λόγω έλλειψης στοιχείων
44

46. Αναλογία αφίξεων / τουριστικών λεωφορείων
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
Έτη
45

47. Ταξίδια Ελλήνων τουριστών
ανά μέσο μεταφοράς
100,0%
90,0%
80,0%
Αυτοκίνητο
70,0%
60,0% Αεροπλάνο
50,0% Θάλασσα
40,0% Τρένο
30,0%
Λεωφορείο
20,0%
10,0%
0,0%
2000 2001 2002 2003
2000 2001 2002 2003
Λεωφορείο 854.658 917.390 973.266 881.892
Τρένο 106.106 80.278 109.212 131.034
Πλοίο 1.217.651 1.165.938 1.191.062 1.168.233
Θάλασσα 576.313 588.080 472.001 511.202
Αυτοκίνητο 3.279.880 2.981.693 2.765.922 3.223.198
Σύνολο 11.214.558 10.549.368 10.049.660 10.949.226
46

48. Λεωφορεία –
Εκατομμύρια Χιλιομετρικοί Επιβάτες
23.0
22.5
22.0
21.5
21.0
20.5
20.0
19.5
19.0
1995 2000 2001 2002 2003
47

49. Ανάλυση κατά περιοχή
7000
Αφίξεις /Τουριστικά Λεωφορεία
6000
Εθνικός ΜΟ
5000
4000
3000
2000
1000
0 Ιόνιο
Αττική
Μακεδονία
Κρήτη
Θράκη
Κεντρική
Ήπειρος
Νησιά Β.
Θεσσαλία
Δωδεκάνησα
Κυκλάδες
Πελοπόνησος
Ελλάδα
Αιγαίου
Οι αφίξεις αφορούν αφίξεις σε ξενοδοχεία, 2004
Τα τουριστικά λεωφορεία είναι τα στοιχεία του 2005 48

50. Καταχωρήσεις λεωφορείων – ηλικία στόλου
Καταχωρήσεις τουριστικών λεωφορείων
Βάσει των Καινούργιων:
Μετα-
Καινούρια χειρισμένα Άνω των 5 ετών 750 13,8%
1997 78 5 – 10 έτη 564 10,3%
1998 90 238 Άνω των 10 ετών 4.157 75,9%
1999 52 337 Σύνολο 5.453 100%
2000 135 370
2001 209 334 Καθώς η ηλικία των μεταχειρισμένων
2002 144 338 λεωφορείων είναι άγνωστη, ο κλάδος
2003 36 320 εκτιμά οτι υπάρχουν συνολικά 3.500
2004 133 275 λεωφορεία άνω των 10 ετών
2005 206 178
2006 231 219 2000 – 2006: 1.094 καινούργια λεωφορεία
Πηγή: ΣΕΑΑ
49

51. Ανάλυση ερωτηματολογίου – εταιρικό προφίλ
Γεωγραφική ανάλυση Αποτελεί: Εταιρίες
- Αττική 71% Αποκλειστική 15%
- Κέρκυρα 19% δραστηριότητα
- Θράκη 5% Τουλάχιστον το 60%
- Θεσσαλονίκη 3% 50% του τζίρου
- Ρόδος 2% 20% του τζίρου 25%
Σύνολο 100% Σύνολο 100%
Σύνολο Λεωφορείων: 204 Εκμετάλλευση
λεωφορείων:
- Όλο το χρόνο 44%
=> Μέσο έτος ίδρυσης 1976 - Εποχιακά, μ.ο. 6-7 μήνες 56%
Σύνολο 100%
50

52. Ανάλυση ερωτηματολογίου – τα λεωφορεία
Θέσεις Αριθμός Μ.Ο. Μέση τιμή Μ.Ο. Μ.Ο. Τιμής
λεωφορείων ηλικίας αγοράς Τωρινής αδείας
αξίας
<11 3 ΝΑ ΝΑ ΝΑ ΝΑ
11 – 16 16 9,7 62.540 38.250 50.000
17 -36 34 7,5 97.857 79.000 43.750
37 -56 142 6,2 137.176 109.188 41.154
>57 9 9,3 228.333 80.000 ΝΑ
Σύνολο 204* 6,8
Το 48% είναι με leasing
51

53. Ανάλυση ερωτηματολογίου– προσωπικό
Άτομο / Μόνιμοι Εποχιακοί Εξωτερικοί Σύνολο
λεωφορείο συνεργάτες ατόμων
ανά
λεωφορείο
Οδηγοί 0,7 0,4 0,2 1,2
Συντηρητές 0,1 0,0 0,0 0,1
Άτομα 0,1 0,0 0,0 0,1
καθαρισμού
52

54. Ανάλυση ερωτηματολογίου– market mix
Ιδιοχρησιμ
οπ οίηση
-
29%
Ημεδαποί
27%
-
Ενοικίαση Αλλοδαπ
71% οί
73%
53

55. Ανάλυση ερωτηματολογίου– market mix
Μονοήμερα ταξίδια (συμπερ. μισή μέρα)
2%
12%
23% Πολυήμερες περιηγήσεις
3%
Τρανσφέρ (από αεροδρόμιο, λιμάνι)
18% Μεταφορά (από ένα σημείο σε άλλο)
15%
Κοινωνικές εκδηλώσεις (πχ. γάμοι)
Shore excursions (πχ. κρουαζιερόπλοια)
27%
Διεθνή δρομολόγια
54

56. Ανάλυση ερωτηματολογίου– οικονομικά στοιχεία
για 181 λ ε ωφορε ία Άθροισμα, ανά
% πωλ ήσε ων
2005 Λ ε ωφορε ίο
Καθαρές Πωλήσεις 15,210,979 84,039
Κόστος Πωληθέντων
-Αμοιβές κλπ. Οδηγών 3,623,746 20,021 24%
-Συντήρηση Λεωφορείων 830,226 4,587 5%
-Βενζίνη / Πετρέλαιο 1,756,924 9,707 12%
-Τέλη Κυκλοφορίας / Ασφάλιστρα 334,651 1,849 2%
-Άλλα 3,696,979 20,425 24%
Μεικτό Κέρδος 4,968,453 27,450 33%
=> με μέση μίσθωση/είσπραξη € 250 - 350 / ημέρα : 336 - 240 ημέρες
=> Έσοδα:
- Γερμανία: € 100.000
- Ιρλανδία: € 64.000
=> Σταθμισμένος Μ.Ο. Κόστους Κτήσης: € 133.000 (χωρίς την άδεια)
55

57. Τουριστικά γραφεία / τουριστικά λεωφορεία
Τουριστικά
γραφεία % Εκτιμήσεις TEOM / Τουριστικά γραφεία
Αττική 1.487 38%
Αριθμός ΜΟ Σύνολο
Κρήτη 353 9% Επιχει- Λεωφορείων Λεω-
ρήσεων / Επιχείρηση φορείων
Κεντρική Ελλάδα 210 5%
TEOM 750 1.5 1.125
Ήπειρος 91 2%
Τουριστικά
Μακεδονία / Θράκη 773 20% γραφεία 950 4.5 4.275
5.400
Νησιά Β. Αιγαίου 87 2%
Ιόνιο 308 8%
Κυκλάδες 201 5%
Τουριστικά γραφεία ανά
Δωδεκάνησα 217 5% τύπο εταιρίας (2002):
Πελοπόννησος / - AE: 9,8%
Σαρωνικός 236 6%
- EΠE: 18,1%
3.963 100% - OE: 13,0%
- EE: 3,3%
- Ατομική: 54,8%
- Άλλη: 1,0%
56

58. Country benchmarks
Τουριστι ΜO ανά Λόγος Αφίξεις Λόγος Εξερχόμενα Λόγος
Κάτοικοι
κά λεω Εταιρίες επιχεί- κάτοικοι / τουριστών αφίξεις / ταξίδια με λεωφ/
(εκ.)
φορεία ρηση λεωφ. (x 1,000) λεωφ. λεωφ. ταξιδιού
Ελλάδα* 5.500 1.700 3,2 11,1 2.018 14.267 2.594 881.892 160
Αυστρία 6.500 1.300 5,0 8,2 1.262 19.373 2.980 537.378 83
Ολλανδία 5.000 490 10,2 16,3 3.260 9.646 1.929 810.000 162
Φιλανδία 2.000 400 5,0 5,2 2.600 2.840 1.420 350.000 175
Γερμανία 20.000 1.100 18,2 82,5 4.125 20.137 1.007 10.670.000 534
Ιρλανδία 4.859 1.787 2,7 4,1 844 6.982 1.437 99.000 20
Δανία 1.241 470 2,6 5,4 4.351 3.358 2.706 384.742 310
* ο αριθμός εταιρειών για την Ελλάδα είναι εκτίμηση από πηγές της αγοράς
57

59. Διάφορα Θέματα του Κλάδου
Επίπεδο υπηρεσιών
– Χρήση παλαιών λεωφορείων;
– Ελλιπής μόρφωση οδηγών
– Απεριποίητα γραφεία, έλλειψη επαγγελματισμού από το προσωπικό
– Χαμηλό επίπεδο υπηρεσιών της αλυσίδας των τουριστικών εταιριών
Εποχικότητα – ακολουθεί τον υπόλοιπο τουρισμό στην Ελλάδα
Αυξημένα λειτουργικά έξοδα, κυρίως λόγω αύξησης τιμής καυσίμων
Παράνομες / παράτυπες πρακτικές:
– Χαμηλοί μισθοί οδηγών
– Λεωφορεία χωρίς άδεια
– Παράνομα καύσιμα (από πλοία, θέρμανσης κλπ)
– KTEO
Περίπου 1.700 επιχειρήσεις Ελλάδα κατέχουν 5.500 τουριστικά λεωφορεία,
δηλαδή περίπου 3,2 λεωφορεία ανά επιχείρηση
Προβλήματα στάθμευσης, κυρίως στην Αττική
58

60. Διάφορα Θέματα του Κλάδου– 2
Ελάχιστη έως καμία συνεργασία μεταξύ των μελών του κλάδου:
– δεν υπάρχει συνεταιρισμός αγορών για μείωση κόστους
– δεν υπάρχει forum του κλάδου για συνεργασία
Δεν υπάρχει δυνατότητα επιβίβασης / αποβίβασης στα ξενοδοχεία
Με το υπάρχον σύστημα αδειών, οι άδειες λειτουργούν ως
συνταξιοδοτικό ταμείο
Έλλειψη marketing (μικρά τουριστικά γραφεία)
Έλλειψη ενιαίας «φωνής» εκπροσώπησης
Συνεπώς δεν υπάρχει ενιαία παρουσία προς Υπουργεία / ΟΤΑ
– Πού είμαστε σήμερα: σαφής εικόνα του κλάδου
– Πού θέλουμε να πάμε: διατύπωση στρατηγικής με σκοπούς και στόχους
– Πώς φθάνουμε εκεί: προτάσεις, σχέδιο εφαρμογής
Η επιχορήγηση ανανέωσε ένα μέρος του στόλου των τουριστικών
λεωφορείων αναβαθμίζοντας έτσι την ποιότητα της – πιθανώς όμως
δημιουργώντας πρόβλημα σε μικρότερες επιχειρήσεις που δεν
άδραξαν την ευκαιρία και παρέμειναν με παλιά λεωφορεία.
59

61. Θέματα ΚΤΕΛ
Τα KTEΛ, όπως και τα λεωφορεία πολλών δήμων, αναλαμβάνουν
κάποιες εργασίες των τουριστικών λεωφορείων, πχ εκδρομές στην
θάλασσα, σχολικές εξορμήσεις, δημόσια σχολεία και συνέδρια
– Ωστόσο, σύμφωνα με το νόμο 2446 το KTEΛ επιτρέπεται να κάνει τα
παραπάνω ταξίδια με τους παρακάτω όρους:
• Εκδρομές στη θάλασσα εφόσον αυτό γινόταν πριν από το νέο νόμο
• Σχολικές εκδρομές χωρίς διανυκτέρευση
• Μεταφορά μαθητών δημοσίων σχολείων
• Συνέδρια εφόσον δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν από τα τουριστικά γραφεία και
μετά από έγκριση 3μερούς επιτροπής (ΕΟΤ, Υπουργείο, Εκπρόσωπος Κλάδου)
Επίσης τα ΚΤΕΛ μπορούν να ιδρύσουν γραφεία τουρισμού και μέσω
αυτών να έχουν τουριστικά λεωφορεία που συχνά χρησιμοποιεί και ο
ιδιωτικός τομέας των τουριστικών λεωφορείων τις περιόδους αιχμής –
συνεργασία του κλάδου θα κράταγε τις δουλειές εντός του κλάδου
Αθέμιτος ανταγωνισμός από OAΣA με την γραμμή 400
60

62. Θέματα με τη λειτουργία του Κράτους
Δεν υπάρχουν ολοκληρωμένα ακριβή στατιστικά στοιχεία
Απαγορεύεται η στάση / στάθμευση μπροστά σε σημαντικά αξιοθέατα
Κακές συνθήκες χώρου άφιξης στο λιμάνι του Πειραιά (ειδικά για
επιβάτες κρουαζιέρας)
Κανένα ερέθισμα για τα τουριστικά λεωφορεία να γίνουν:
– Πιο καθαρά, φιλικότερα προς το περιβάλλον
– Πιο προσβάσιμα (αναβατήρας για αναπηρικό καρότσι κτλ.)
Αν ένα λεωφορείο επιδοτηθεί ως αναπηρικό (με 32% αντί για 25%)
δεν μπορεί να μετατραπεί σε ‘κανονικό’ – αποτρέπεται η ευελιξία
61

63. Τα υπεραστικά λεωφορεία
Αγορά
Λεωφορείων
Τουριστικά Υπεραστικά Αστικά
Λεωφορείων Λεωφορεία Λεωφορεία
- Πούλμαν (KTEΛ κλπ) (OAΣA, κτλ.)
62

64. Τα ΚΤΕΛ
Κλειστή αγορά / Μονοπώλιο στις Υπεραστικές Γραμμές
Καμία κρατική πρόθεση για απελευθέρωση της αγοράς
(τουναντίον εξαγγελία για νέα σύμβαση ΚΤΕΛ μέχρι το
2016 με ανανεωμένη επιχορήγηση)
Λειτουργούν περίπου 3.500 λεωφορεία σε καλή
κατάσταση
Περιστασιακά χρησιμοποιούνται σε τουριστικές
επιχειρήσεις
Ευρύ δίκτυο σε όλη την Ελλάδα που προσφέρει καλές
υπηρεσίες / στην ώρα τους
Οι σταθμοί των λεωφορείων είναι συχνά σε άθλια
κατάσταση και με υπηρεσίες χαμηλού επιπέδου
63

65. Καταχωρήσεις λεωφορείων
Τουριστικά ΚΤΕΛ Ιδιωτικά Σχολικά Αστικά
1997 78 - 149 5 -
1998 90 9 113 40 87
1999 52 26 199 29 256
2000 135 14 88 61 243
Καινούρια 2001 209 9 83 45 473
2002 144 16 99 17 38
2003 36 628 121 19 15
2004 133 459 104 26 296
2005 206 8 70 20 132
2006 231 2 49 19 59
Σύνολο 1.314 1.171 1.075 281 1.599
Τουριστικά ΚΤΕΛ Ιδιωτικά Σχολικά Αστικά
1997
1998 238 118 94 92 15
1999 337 170 120 116 32
2000 364 191 134 152 27
Μεταχειρισμένα 2001 333 254 177 180 74
2002 338 521 201 168 182
2003 320 618 147 162 205
2004 275 150 125 175 113
2005 178 35 79 137 26
2006 219 22 67 92 4
Σύνολο 2.602 2.079 1.144 1.274 678 64

66. Τουριστικά - ΚΤΕΛ
Καινούρια Μεταχειρισμένα
700 700
600 600
500 500
Τουριστικά
400 400 KTEΛ
300 300
200 200
100 100
- -
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
65

67. Σύνολο καινούριων
τουριστικών - ΚΤΕΛ
για την περίοδο 2000 - 2006
66

68. Καταχωρήσεις λεωφορείων – ηλικία στόλου
Καταχωρήσεις τουριστικών λεωφορείων Βάσει των Καινούργιων:
Τουριστικά ΚΤΕΛ
Τουριστικά ΚΤΕΛ
Άνω των 5 ετών 750 13,8% 1.113 31.8%
Μετα- Μετα-
Και- χειρι- Και- χειρι- 5 – 10 έτη 564 10,3% 58 1.7%
νούρια σμένα νούρια σμένα
1997 78 0 Άνω των 10 ετών 4.157 75,9% 2.329 66.5%
1998 90 238 9 118
Σύνολο 5.453 100% 3.500 100%
1999 52 337 26 170
2000 135 370 14 191
2001 209 334 9 254
2002 144 338 16 521 2000 – 2006:
2003 36 320 628 618 - 1.094 καινούργια τουριστικά λεωφορεία
2004 133 275 459 150 - 1.136 καινούργια ΚΤΕΛ
2005 206 178 8 35
2006 231 219 2 22
Πηγή: ΣΕΑΑ 67

69. Σύγκριση Τουριστικών Λεωφορείων-ΚΤΕΛ
Τουριστικά ΚΤΕΛ
Αριθμός πούλμαν 5.453 3.500
Τέλη κυκλοφορίας (2006/ 50 θέσεων) 410 ευρώ 146 ευρώ
Κρατικές ενισχύσεις/ Επιδοτήσεις
(για αντικατάσταση) Ν.3229 / 2004 Ν. 2963 / 2001
25% καινούργια - έως 1 έτους 20% + 10% (ειδικός λογ.) =30%
32% αναπηρικά - 1-5 ετών, 10% + 5%= 15%
- συνενώσεις έως 1 έτους 30% + 10% = 40%
- συνενώσεις 1-5 ετών, 15% + 5% = 20%
Διάρκεια κινήτρων 4 χρόνια Μόνιμα
Κίνητρα/ Τέλη κυκλοφορίας & ταξιν. Κανένα Απαλλαγή για 3 έτη + απαλλαγή από τέλη ταξινόμησης
για αγορά καινούργιου
Γκαράζ/ εγκαταστάσεις Καμμία 4.400 ευρώ ανά πούλμαν (σύνολο 30.000.000)
Άρθρο 12,παρ. 3
Δυνατότητα του ενός κλάδου Καμμία Άδειες Γραφείων Γενικού Τουρισμού
να εκτελεί έργο από τον άλλο 2446/ 2 (κατ’ εξαίρεση τα ΚΤΕΛ έργο τουριστικό για
τουριστικό για μεταφορά μαθητών / εκδρομών χωρίς διανυκτέρευση)
68

70. Συμπεράσματα & Προτάσεις
για την Αγορά Τουριστικών Λεωφορείων

71. Δυνατά Σημεία
Το τουριστικό λεωφορείο χρησιμοποιεί το εθνικό οδικό δίκτυο και
δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη υποδομή όπως το τρένο και το
αεροπλάνο
Αποτελεί σημαντικό συμπλήρωμα στα άλλα είδη μεταφοράς όπως
το τρένο και το αεροπλάνο
Είναι ο μόνος τρόπος μεταφοράς που έχει την υπηρεσία πόρτα -
πόρτα
Είναι ένας πολύ κοινωνικός τρόπος μεταφοράς επιτρέποντας την
άμεση επικοινωνία με τον οδηγό, το πλήρωμα και τους
συνεπιβάτες
Είναι ένας ιδιαίτερα ευέλικτος τρόπος μεταφοράς και μπορεί να
προσφέρει ποιότητα ανάλογη με τις απαιτήσεις των πελατών
Μοντέρνα λεωφορεία πλήρως εξοπλισμένα με οπτικοακουστικά
μέσα μετατρέποντας την παραδοσιακή περιήγηση σε εμπειρία
πολυμέσων
Φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος μεταφοράς και με καλύτερη
απόδοση από τα αυτοκίνητα Ι.Χ. Και τις αερομεταφορές
Ασφαλέστερη μορφή μεταφοράς 70

72. Αδυναμίες
Διακοπές με λεωφορείο: κυρίως χρησιμοποιούνται από τους
νέους και τους ηλικιωμένους, όχι τόσο από τη μέση ηλικία
Τα λεωφορεία δεν είναι αρκετά προσβάσιμα για άτομα με ειδικές
ανάγκες
Προβληματικά θέματα για τον ελληνικό κλάδο (βλ. Νο. 58 – 61)
– πολλά από τα προβλήματα οφείλονται στο μικρό μέγεθος των
επιχειρήσεων εξέταση πολιτικής κινήτρων συνένωσης
71

73. Απειλές
Οι διεθνείς υπηρεσίες λεωφορείων και επιβατηγών οχημάτων
αντιμετωπίζουν τις ισχυρές ανταγωνιστικές πιέσεις από τα
ιδιωτικά αυτοκίνητα, χαμηλές τιμές αερογραμμών και σε
μικρότερη έκταση από τις σιδηροδρομικές μεταφορές
Η γενική τάση στον τουρισμό λέει συχνότερα, μικρότερης
διάρκειας και πιο μακρινοί προορισμοί
Ιδιωτικά αυτοκίνητα: πόρτα–πόρτα, ευελιξία, πολύ προσιτά πλέον
Low cost carriers
Νέα νομοθεσία ωρών εργασίας οδηγών
72

74. Ευκαιρίες
Απελευθέρωση αγοράς θα επιτρέψει είσοδο στην αγορά των ΚΤΕΛ
Περίπου 35% του μελλοντικού πληθυσμού της Ευρώπης είναι είτε
άτομα με ειδικές ανάγκες είτε ηλικίας άνω των 65 ή και τα δύο
Συνεδριακός τουρισμός
Κρουαζιερόπλοια
Bus Turistic
73

75. Συμπεράσματα - 1
Παρατηρείται αυξανόμενη ζήτηση που μάλλον μπορεί να υποστηρίξει
υφιστάμενο αριθμό τουριστικών λεωφορείων
Τα στοιχεία δεν υποστηρίζουν την άποψη της αγοράς ότι «υπάρχουν τόσα
πολλά τουριστικά λεωφορεία στην αγορά»
Παρά τα όποια προβλήματα, πολλές εταιρίες επιβεβαιώνουν ότι μια
επαγγελματική προσέγγιση στη βιομηχανία των τουριστικών λεωφορείων
μπορεί να την κάνει ελκυστική
Η αγορά των τουριστικών λεωφορείων λειτουργεί με συγκεκριμένο αριθμό
αδειών («κλειστό επάγγελμα»)
Η κατάργηση των αδειών, ακόμα και μετά από πχ 15 χρόνια, είναι πολύ
δύσκολη καθώς οι κάτοχοί τους έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά σε αυτές
Συνεπώς δεν μπορεί κανείς να θέσει όρια τζίρου, αριθμού λεωφορείων κλπ.
Από την άλλη πλευρά δεν είναι όλα τα λεωφορεία τα ίδια και χρειάζεται
τμηματοποίηση της αγοράς - οι επιτυχημένες επιχειρήσεις ήδη το πετυχαίνουν
Η ΕΕ ευνοεί τον Ελεγχόμενο Ανταγωνισμό 74

76. Συμπεράσματα - 2
Τα Τουριστικά Λεωφορεία δεν μπορούν να εκτελούν έργο των ΚΤΕΛ. Αντίθετα
τα ΚΤΕΛ μπορούν να εκτελούν έργο Τουριστικών Λεωφορείων νόμιμα:
– με τις δραστηριότητες τους στο πεδίο των σχολικών εκδρομών, εκδρομές στην
θάλασσα κτλ.
– μπορούν να ιδρύουν τουριστικά γραφεία και μέσω αυτών να εκτελούν έργο
τουριστικών λεωφορείων και νοικιάζουν λεωφορεία και στα τουριστικά γραφεία
Η ζήτηση / ανάγκες επιβατών αλλάζουν
Internet & Low Cost Carriers : περιορισμός group traveling => ζήτηση για
mini bus ή / και ταξί
Εποχικότητα, έξοδα ενέργειας είναι μέρος των χαρακτηριστικών της
τουριστικής βιομηχανίας
Προβλήματα με τη λειτουργία των λεωφορείων στις πόλεις
Ελλιπής έλεγχος παρατυπιών (μισθοί, KTEO, καύσιμα, άδειες …)
Η έλλειψη μιας «φωνής» εκπροσώπησης προκαλεί σύγχυση, ζημιώνοντας την
του κλάδου, αποτρέποντας τον τομέα να μπορεί να εστιάσει σε μελλοντικά
πρότυπα και συνεργασίες. 75

77. Προτάσεις για τα Τουριστικά Λεωφορεία – 1
Ενιαίος Φορέας εκπροσώπησης
Μια φωνή στα υπουργεία / τις νομαρχίες / τους δήμους
• Ακριβής εφαρμογή του διαχωρισμού του τομέα των τουριστικών
λεωφορείων και υπεραστικών (KTEΛ)
• Επιδίωξη να αρθούν τα δικαιώματα των ΚΤΕΛ στα ταξίδια προς τις
παραλίες, τις σχολικές εκδρομές, τα συνέδρια κτλ.
• Σε περίπτωση αποτυχίας, τα λεωφορεία των ΚΤΕΛ να μπορούν να
μισθωθούν, αλλά από ένα επίσημο Τουριστικό Γραφείο
• Επιδοτήσεις για νέες αγορές: κάνοντας τα τουριστικά λεωφορεία
ασφαλέστερα, πιο φιλικά προς το περιβάλλον και πιο προσβάσιμα
• Δημιουργία λεπτομερούς πρότασης σχετικά με τα δρομολόγια, τη
στάθμευση κτλ, για την πόλη της Αθήνας και ...
• ... αντικατάσταση της γραμμής 400 στην Αθήνα με μια τύπου “Bus
Turistic” με ανοιχτό διαγωνισμό
• Σύμβουλος της κυβέρνησης για διαχείριση αδειών
76

78. Προτάσεις για τα Τουριστικά Λεωφορεία – 2
Κοινοπραξία Αγορών: Καύσιμα, Λάστιχα, Ανταλλακτικά,
Ασφάλειες κτλ.
Συνεργασίες μεταξύ των εταιριών, ειδικότερα στην περιφέρεια
Νομική στήριξη
Εκπαίδευση
Ακριβές αρχείο των λεωφορείων που λειτουργούν στην Ελλάδα
(κατά προτίμηση ως μέρος του αρχείου τουριστικών γραφείων)
Επιχειρηματικότητα: Ανάπτυξη νέων αγορών και νέων
προϊόντων
• Δημογραφικές μεταβολές
• Πόρτα - Πόρτα
• Bus Turistic 77

79. Προτάσεις για Υπεραστικά Λεωφορεία
Η Ελεγχόμενη Απελευθέρωση, που υποστηρίζει και η ΕΕ, απαιτεί
λεπτομερή μελέτη για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να
επιτευχθεί. Θα πρέπει να μελετηθεί σε βάθος και να ληφθεί
σοβαρά υπόψη η εμπειρία των άλλων χωρών.
Με την προοπτική της Ελεγχόμενης Απελευθέρωσης, και με
δεδομένες τις επιδοτήσεις των ΚΤΕΛ, θα πρέπει να συνεχιστούν οι
αντίστοιχες και για τα Τουριστικά Λεωφορεία.
78

80. Βουκουρεστίου 31
106 73 Αθήνα
T : 210 3605002
F : 210 3606935
a.ikkos@jbrhellas.gr
www.jbrhellas.gr/tourism
Corporate Membership: Director Membership: Corporate Membership:

81. Παράρτημα 1:
Καταχωρήσεις Καινούργιων Λεωφορείων

82. Καταχωρήσεις Καινούργιων Λεωφορείων -
Τουριστικά
Δωδ
Β. εκάν Κυκλ Πελοπό Στερεά
Έτος Τύπος Αττική Αιγαίο Ήπειρος Θεσσαλία Θράκη Ιόνιο Κρήτη ησα άδες Μακ. ννησος Ελλάδα Σύνολο
1997 Τουριστικά 20 1 1 1 1 7 8 34 4 1 78
1998 Τουριστικά 64 2 5 8 3 8 90
1999 Τουριστικά 25 1 1 2 4 7 6 5 1 52
2000 Τουριστικά 86 0 1 2 2 6 10 9 4 5 4 6 135
2001 Τουριστικά 132 2 1 4 0 20 12 3 3 15 8 9 209
2002 Τουριστικά 89 2 10 5 13 5 8 8 4 144
2003 Τουριστικά 16 2 4 3 5 4 1 1 36
2004 Τουριστικά 84 3 2 5 6 9 2 2 10 5 5 133
2005 Τουριστικά 123 1 1 4 1 3 34 8 6 15 4 6 206
2006 Τουριστικά 143 1 3 8 26 3 4 21 12 10 231
81

83. Καταχωρήσεις Καινούργιων Λεωφορείων –
ΚΤΕΛ
Δωδ
Β. εκάν Κυκλ Πελοπό Στερεά
Έτος Τύπος Αττική Αιγαίο Ήπειρος Θεσσαλία Θράκη Ιόνιο Κρήτη ησα άδες Μακ. ννησος Ελλάδα Σύνολο
1997 ΚΤΕΛ 0
1998 ΚΤΕΛ 2 1 1 1 4 9
1999 ΚΤΕΛ 1 12 1 1 1 4 3 3 26
2000 ΚΤΕΛ 7 1 1 3 2 14
2001 ΚΤΕΛ 1 1 1 5 1 9
2002 ΚΤΕΛ 1 3 2 1 5 3 1 16
2003 ΚΤΕΛ 27 64 82 25 14 89 3 151 107 66 628
2004 ΚΤΕΛ 22 20 41 19 12 48 17 105 124 51 459
2005 ΚΤΕΛ 1 1 3 3 8
2006 ΚΤΕΛ 1 1 2
82

84. Καταχωρήσεις Καινούργιων Λεωφορείων –
Ιδιωτικά
Δωδ
Β. εκάν Κυκλ Πελοπό Στερεά
Έτος Τύπος Αττική Αιγαίο Ήπειρος Θεσσαλία Θράκη Ιόνιο Κρήτη ησα άδες Μακ. ννησος Ελλάδα Σύνολο
1997 Ιδιωτικά 81 1 2 6 5 1 3 2 38 3 7 149
1998 Ιδιωτικά 53 1 2 3 10 2 3 6 3 24 1 5 113
1999 Ιδιωτικά 39 6 15 8 8 4 10 6 9 56 20 18 199
2000 Ιδιωτικά 24 3 1 2 12 5 2 4 26 6 3 88
2001 Ιδιωτικά 29 6 4 2 2 1 4 6 9 18 2 83
2002 Ιδιωτικά 36 1 3 7 1 2 10 3 12 17 5 2 99
2003 Ιδιωτικά 64 2 2 5 2 3 4 1 12 20 4 2 121
2004 Ιδιωτικά 56 2 3 7 4 5 23 3 1 104
2005 Ιδιωτικά 29 1 3 4 2 4 1 1 6 16 2 1 70
2006 Ιδιωτικά 21 3 1 4 2 14 3 1 49
83