Max de Corte, oftewel de moestuinman vetelt over landbouw met permanente gewassen in de stad

2. ● Voorstellen
● Permacultuur?
● Permacultuur ondernemer
● Locaties
● Netwerken & Samenwerking
● Voedselbossen in de stad
● Vragen & Discussie

3. Permacultuur
Forest Gardening
Agroforestry
Natuurlijke Moestuin
Forest Farming
Gemengd Bedrijf
Polyculturen
Natural Farming
Mobb Grazing, etc.

4. Permacultuur:
●Permanent Agriculture of Permanent Culture
● Latijn: Permanens (volhardend) en Cultura
(huishouden)

5. ● Het ontwerpen van de menselijke omgeving naar
het model van ecosystemen

6. ● Het ontwerpen van een omgeving waar zowel de
behoeftes van mensen, als die van andere levende
wezens, nu en in de verre toekomst, worden
ontmoet

7. Wat is Permacultuur dan?
● Een ontwerpsysteem (een gereedschapskist)
● Een filosofische of ethische mentaliteit, een
benadering of een houding
● Een wereldwijde beweging. Een netwerk van kennis
en contacten

8. Moestuinman
=
Permacultuur
Ondernemer
Zelfvoorzienend leven
=
samenwerken!

9. 3 Ethische principes:
● Zorg voor de aarde
(Earth care)
● Zorg voor de mensen
(People care)
● Eerlijk delen
(Fair share/eerlijk aandeel)

10. 6 jaar geleden begonnen
Baan opgezegd (1 jaar ww, 1 jaar spaargeld)
2 jaar zaaien zonder oogsten
2 jaar zaaien en oogsten
2 jaar oogsten, planten en snoeien

11. Groei?!?
Langzame groei is sterke groei
Snel groeien is gevaarlijk
Snoeien is groeien! (kiezen dus!)

12. Inkomsten:
● Leren
● Ervaring
● Netwerk
● Bekendheid/Zichtbaarheid
● Plezier
● Idealen verwezenlijken
● Geld

13. Investeren, investeren, investeren
●
In tijd en geld vanuit idealen en visie
●
Investeren in mensen en relaties, investeren in projecten en investeren in jezelf
●
Al het werk aannemen -> uit werk komt werk voort
●
Samenwerken met anderen (inhuren) en werk “doorgeven”
●
Vrijwilligerswerk
●
Idealen: werken voor minder geld,
Haaks op idealen: vraag veel geld (cashcrops)

14. Diversiteit
● Elk element vervult meerdere functies (zie inkomsten)
● Elke functie wordt door meerdere elementen vervult
● Diversiteit is veerkracht -> voorbeeld: risico
bedrijfspand
● Voedselproductie koppelen aan educatie (investeren in
mensen, theorie koppelen aan praktijk)

15. Diverse Forest Garden/Voedselbos locaties
Moestuinman
Toegang tot land: huur/kopen? –> €

16. Voedselbos Kralingen (voedselboskralingen.nl)
2 jaar oud – 800m2
Openbaar Park De Nieuwe Plantage (Kralingen, Rotterdam)
12 vrijwilligers – 3 a 4 openbare activiteiten per jaar

17. Voedselbos Schiebroek
Anderhalf jaar oud – 1500m2
Privé terrein Natuurtalent

18. Pniel - De geheime tuin
1 jaar oud – 600m2
Verpleegtehuis
Schooltuin, revalidatietuin en Forest garden

19. Studententuin
1 jaar oud (voorheen shii take's)
150m2 – Privé tuin

20. Shii take kwekerij Trompenburg
3 jaar oud (1 jaar op deze locatie) – botanische tuin & arboretum
800 eikenstammetje
5 vrijwilligers

21. Volkstuin (vereniging)
Privé tuin, huur
300m2
Dit najaar aangelegd
Crooswijk
Privé tuin van kunstenaar (voorheen shii take opslag)
300m2
Dit najaar aangelegd

22. Voedselbos Vlaardingen (voedselbosvlaardingen.nl)
1 jaar oud (aanplant afgelopen weken) – 9000m2
Stichting Voedselbos Vlaardingen beheert het terrein voor 20 jaar
Geïnitieerd door het Rotterdam Forest Garden Netwerk

23. Trompenburg Tuinen & Arboretum
Project in ontwikkeling/aanleg – 1,2 hectare
Moestuinman/Rotterdam Forest Garden Netwerk en partners

24. RFGN - Rotterdam Forest Garden netwerk (rfgn.nl)
Paul de Graaf
Jeroen Hooijmeijer
Huib Sneep
Max de Corte
Voedselbossen Werkgroep
(initiatief van Voedselbos Kralingen, RFGN en Moestuinman)
3 maanden oud, net opgestart
Elke 3 a 4 weken een werkdag
17 vrijwilligers
Observeren, onderhoud, oogsten en delen van kennis en ervaringen

25. Voedselbossen/Forest Gardens in de stad
● Kleinere locaties
●
Niche producten
● Consumenten om de hoek
●
Veel vraag, weinig aanbod
● Meerdere functies: - groen/natuur (estethisch, gevoel, zuurstof!)
- sociaal
- educatief
- voedselproductie
- economische waarde
- waterberging
- biodiversiteit
- bodemverbetering (vruchtbaarheid, vervuiling)
- afvangen fijnstof

26. Voedselbossen/Forest Gardens in de stad
Waar:
● Parken
● Bestaande tuinen
● Bij bedrijven, organisaties en instellingen
● Privé tuinen
● Braakliggende grond
● Geveltuinen
● Grond huren (€)

27. Voedselbossen/Forest Gardens in de stad
Hoe:
●
Kleiner oppervlak is minder diversiteit (kijk naar je omgeving!)
-> is meer werk om je systeem gezond te houden
(of meer oppervlak opofferen aan vruchtbaarheid)
● Stad is een overvloed aan organisch materiaal
●
Vaste planten = weinig tot geen onderhoud (zeker naarmate je systeem in balans is)
● Uitstraling van een park/tuin - productief als een moestuin
-> veeeeeel minder werk
● Investering vooraf - kennis intensief
●
Lange termijn
Veerkrachtig!

28. Voedselbossen/Forest Gardens in de stad
Oogst / Inkomsten:
● Kennis en ervaring (met name in de pioniers fase om te zetten in inkomsten)
●
Educatie (kinderen, volwassenen, professionals)
● Vruchten, noten, blad (gewassen), bloemen, bessen, etc.
●
Plantgoed (vermeerderen, opkweken, doorverkopen, etc.)
● Sociaal (buurtfunctie, ontmoetingsplek, vrijwilligerswerk, goede naam!)
Combinaties & Samenwerking
Restaurants, winkels, voedsel coöperaties, scholen, verzorgingstehuizen, zorg, welzijn,
woningcoöperaties, gemeente, bedrijven, natuur organisaties, etc.
MULTIFUNCTIONEEL