Oscar van Angeren voor het Zanders seminar pensioenfondsen gehouden op 7 februari 2013

1. ZANDERS SEMINAR
PENSIOENFONDSEN
RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN
VERMOGENSBEHEER
Door: Oscar van Angeren
7 Februari 2013

2. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
I. “Regulatory framework”
en
II. Algemene contractuele aspecten
7 februari 2013
1

3. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
I. “Regulatory framework”
Uitbestedingsregels pensioenfondsen: artikel 34 Pw en 12-14
BuPw.
Deskundigheid, onder meer aangaande beleggingen: artikel 105
Pw en 30 BuPw.
Prudent-person-regel ten aanzien van beleggingen: artikel 135
Pw en 13 BFTK.
Bedrijfsvoering (risicobeheersing / “in control” zijn en integriteit):
artikel 143 Pw en 18-22 BFTK.
Beleggen in beleggingsinstellingen: DNB Beleidsregel
alternatieve beleggingen (1 aug. 2007, nr. Juza/2007/01410/IH).
Wft en daarop gebaseerde wet- en regelgeving.
7 februari 2013
2

4. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Twee recente brieven van DNB inzake uitbesteding
vermogensbeheer:
(i) 17 oktober 2012 aan ongeveer 40 pensioenfondsen;
(ii) 16 januari 2013 aan groot deel pensioensector.
7 februari 2013
3

5. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Uitbestedingsregels pensioenfondsen (1)
Wat is uitbesteding? Het moet gaan om werkzaamheden die deel
uitmaken van of voortvloeien uit het uitoefenen van het bedrijf of
om wezenlijke bedrijfsprocessen. Vermogensbeheer valt
hieronder.
Wettelijk voorgeschreven minimum regels. Zie brieven DNB.
Discussie omtrent custody contracten. Het (deels) laten uitvoeren
van administratie is in het verleden door PVK aangemerkt als
uitbesteding (“oud” besluit PVK “Beleidsregel uitbesteding
pensioenfondsen”).
Bepaalde taken niet uitbesteden, onder meer vaststellen beleid
en verantwoording beleid.
Pensioenfonds blijft eindverantwoordelijk voor de uitbesteding.
7 februari 2013
4

6. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Uitbestedingsregels pensioenfondsen (2)
Schriftelijke overeenkomst met verplichte bepalingen onder meer
omtrent:
 omschrijving taken die worden uitbesteed aan vermogensbeheerder;
 verplichting vermogensbeheerder informatie ter beschikking te stellen
indien toezichthouder hierom verzoekt;
 beëindiging en goede transitie na beëindiging;
 mogelijkheid pensioenfonds te allen tijde wijzigingen aan te brengen in
uitvoering werkzaamheden;
 onderzoek door toezichthouders ter plaatse bij vermogensbeheerder
7 februari 2013
5

7. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Deskundigheid / Prudent Beleggingsbeleid /
Risicobeheersing
Investment Guidelines, restricties, aandacht voor “passive
breaches”.
Heldere taakomschrijving vermogensbeheerder.
Eisen aan beleggen in beleggingsinstellingen. Zie brieven DNB:
“look through beginsel”.
Verandering “fiduciair”-vermogensbeheer in
“samenwerkingsvormen” / “integraal” vermogensbeheer.
Toenemende behoefte aan assistentie risicobeheer en
advisering omtrent strategisch beleggingsbeleid, beleggingsplan,
crisisplannen, overlay management, ALM-studies, transitie etc..
Heldere afspraken over derivatenbeleggingen en securities
lending (collateral management).
7 februari 2013
6

8. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
“In Control” (1)
Volledige zeggenschap goederen die tot de portefeuille
behoren.
Mogelijkheid te allen tijde goederen aan mandaat te
onttrekken.
Heldere afspraken omtrent bewaarstructuur / custodian.
Rapportage onder meer uit hoofde van Service Level
Agreement.
Volledig inzicht in beleggingen via fondsen, in het bijzonder
“In-House Funds”.
7 februari 2013
7

9. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
“In Control” (2)
Voorafgaande toestemming pensioenfonds voor onder meer:
 aanstellen/ontslag andere vermogensbeheerders indien relevant;
 beleggingen in beleggingsinstellingen;
 onderuitbesteding aan derden;
 uitoefenen van stemrecht.
7 februari 2013
8

10. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
“In Control” (3)
Nederlands recht.
Nederlandse rechter/arbiter.
7 februari 2013
9

11. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
DNB Beleidsregel alternatieve beleggingen
Uitgangspunten voor beleggingen door pensioenfondsen in
minder liquide / transparante beleggingsinstellingen zoals private
equity fondsen, vastgoedfondsen, hedge funds en “funds of
funds”.
Zorgvuldige commerciële, fiscale en juridische due diligence.
Separate beoordeling contractsvoorwaarden
beleggingsinstellingen.
Monitoring beleggingsinstellingen.
Waarborgen voor beperkte aansprakelijkheid.
Apart artikel in vermogensbeheerovereenkomst omtrent
beleggingen in beleggingsinstellingen.
7 februari 2013
10

12. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
II. Algemene contractuele aspecten
 Benoeming (o.a. volmacht) en wijze van dienstverlening.
 Garantie moedermaatschappij vermogensbeheerder.
 Aansprakelijkheid en vrijwaring.
 ESG factoren.
 Duur en beëindiging.
 Geheimhouding.
 Fees.
 Fiscale aspecten.
 Garanties.
 Toepasselijk recht en rechter.
7 februari 2013
11

13. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Aansprakelijkheid en vrijwaring
Aansprakelijkheid:
- wanneer?;
- voor welke schade?;
- ook voor “active” / “passive” breach of Investment Guidelines?
Aansprakelijkheid voor derden aan wie wordt (onder)uitbesteed.
“Cap” op aansprakelijkheid, verzekerde som of terugbetaling fees.
Vrijwaring.
Zie brieven DNB.
7 februari 2013
12

14. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Duur en beëindiging
Bepaalde of onbepaalde tijd.
Redelijke opzegtermijn voor beide partijen.
Onmiddellijke opzegging in bepaalde omstandigheden.
Afspraken over periode na opzegging; uitbestedingsregels
spelen hier weer een rol.
Zie brieven DNB.
7 februari 2013
13

15. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Actiepunten pensioenfondsen:
(i) inventarisatie vermogensbeheer- en andere
uitbestedingscontracten;
(ii) update dergelijke contracten.
7 februari 2013
14

16. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
VRAGEN?
7 februari 2013
15

17. RISICO’S BIJ UITBESTEDING VAN VERMOGENSBEHEER
Oscar van Angeren
Oscar van Angeren geeft leiding aan de Investment Management praktijkgroep van Houthoff
Buruma en werkt vanuit kantoor Londen en kantoor Amsterdam. Oscar houdt zich onder meer
bezig met het opzetten van beleggingsinstellingen, waaronder private equity fondsen, hedge
funds, vastgoedfondsen, retailfondsen (UCITS en non-UCITS) en funds of funds.
Voorts adviseert Oscar vermogensbeheerders, pensioenfondsen en andere institutionele
beleggers over onder meer discretionair en fiduciair/integraal vermogensbeheer, asset pooling
en toezichtwet- en regelgeving op het gebied van (collectief) vermogensbeheer. Oscar adviseert
ook regelmatig over kapitaalmarkttransacties waarbij beleggingsinstellingen en/of
vermogensbeheerders zijn betrokken.
Oscar publiceert en doceert frequent over diverse onderwerpen op het gebied van
vermogensbeheer en is actief betrokken bij Holland Financial Centre.
Oscar van Angeren
Partner, Investment Management
T NL +31 (0)20 605 6539
T UK +44 (0)20 7422 5041
o.van.angeren@houthoff.com