Jan Peter Balkenende, partner bij Ernst & Young spreekt over omgaan met onzekerheid en hoe scenarioplanning helpt om na te denken over nieuw beleid en nieuwe strategie.

1. Rethinking the Future
Profiteren van onzekerheid
Jan Peter Balkenende

2. Movie Rotterdam
23 maart 2012 Pagina 2

3. De wereld is onvoorspelbaar
Wie had op enig moment in het verleden kunnen voorspellen dat?
• Apartheid zou eindigen in Zuid-Afrika.
• De koude oorlog zou eindigen.
• De olieprijs binnen een jaar zou variëren tussen $50,- en $150,- per barrel.
• Commerciële banken massaal zouden worden genationaliseerd.
• China de wereld op sleeptouw zou nemen.
En wat is het realiteitsgehalte van de volgende voorspellingen?
• Portugal zal uit de Eurozone treden.
• De „zeuro‟ en de „neuro‟ worden een feit.
• ….
23 maart 2012 Pagina 3

4. Zij hadden het mis…
“Alles dat kan worden uitgevonden is inmiddels uitgevonden”
Charles H. Duell, Commissioner, U.S. Office of Patents, 1899
“ Iedereen die denkt dat het ANC Zuid-Afrika gaat leiden, leeft in cloud cuckoo land.”
“Margaret Thatcher, 1987
“Er is geen enkele reden voor een individu om thuis een computer te hebben.”
Ken Olsan, president, Digital Equipment Corporation, 1977
“Een sterke recessie, zoals die van 1920-1921, behoort niet tot de mogelijkheden.”
The Harvard Economic Society, 16 November 1929
“We don‟t like their sound, Groups of guitars are on the way out”
Decca Recording Co. executive, turning down the Beatles in 1962
23 maart 2012 Pagina 4

5. Omgaan met onzekerheid is ‘hot topic’
23 maart 2012 Pagina 5

6. Typische reacties op onzekerheid
ONTKENNING VERLAMMING
• Simplificatie Denk in scenario‟s • Overal rekening mee
werkelijkheid houden
• Vals vertrouwen • Afwachten
• Geen discussie • Geen discussie
• Geen nader onderzoek • Geen grondig
onderzoek
Scenario1 Scenario2 Scenario3 Scenario4
23 maart 2012 Pagina 6

7. Grondregels scenarioplanning
De essentie:
• Elke onderneming kent unieke scenario‟s gebaseerd op eigen
veranderdrijvers.
• Scenario‟s zijn externe realiteiten, ze kunnen niet worden beïnvloed.
• Scenario‟s zijn extreme verhalen van de toekomst, bedoeld om denkmodellen
op te rekken.
• Er zijn altijd meerdere scenario‟s nodig die de „official future‟ uitdagen.
• Scenario‟s zijn gebaseerd op een outside-in analyse.
23 maart 2012 Pagina 7

8. Een set scenario’s voor Nederland
Sterke urbanisatie
Scenario I Scenario II
Stabiliteit wereld economie
Volatiliteit wereldeconomie
Strategie
Scenario III Scenario IV
Beperkte urbanisatie
23 maart 2012 Pagina 8

9. Het gebruiken van scenario’s
► Scenario‟s helpen bij:
► Het identificeren van robuuste keuzes (no regret keuzes).
► Het gecalculeerd nemen van risico (big bet keuzes).
23 maart 2012 Pagina 9

10. Hartelijk dank!
23 maart 2012 Pagina 10