1. 1. Zein da Oinarrizko Hezkuntzako Curriculumaren aplikazio
eremua?
Oinarrizko Hezkuntzako curriculum -a Euskal Autonomi Erkidegoko ikastetxe
guztietan aplikatuko da, Lehen Hezkuntzan edo/eta Derrigorrezko Bigarren
Hezkuntzan.
2. Zeintzuk dira Oinarrizko Hezkuntza osatzen dituzten ETAPAK?
Oinarrizko Hezkuntzaren etapak ondorengo hauek dira: Lehen Hezkuntza eta
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza. Lehen Hezkuntza 6-12 urte bitartean
ematen da, eta Bigarren Hezkuntza, aldiz, 12-16 urte bitartean. Badago aukera
Haur Hezkuntzako (3-6 urte) ikasketak zentro publikoetan egiteko, baina, etapa
hau ez da derrigorrezkoa, nahiz eta oso komenigarria izan hurrengo etapan
oinarri sendo bat izateko.
3. Nolakoa da Oinarrizko Hezkuntzaren izaera? Hautazkoa al da?
Oinarrizko Hezkuntzaren izaera “librea” da, hau da, ikastetxe guztiek
gutxieneko edukiak eta helburu batzuk bete behar dituzte legez, baina edukiak
antolatzeko orduan, irakaskuntza metodoa librea da. Hala ere, eduki minimo
horiek legez bete behar dira, ikasle guztiek jakintza maila berdin bat izan
dezaten Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzari begira.
Beraz, orokorrean, irakaskuntza metodoa hautazkoa da, baina edukiak eta
helburuak aurrez finkatuta daude, ezin dira aldatu eta legez bete behar dira.
Euskal Autonomi Erkidegoan gauden bezala, irakaskuntza metodo horren
barruan elebitasuna (euskara eta gaztelania) sustatu behar dugu.
4. LH etapak zenbat urte hartzen ditu? Zenbat ZIKLOTAN banaturik
dago?
LH etapak umeen 6 urte hartzen ditu, 6 urtetatik 12 urteetara.
3 Ziklo daude, bakoitzak 2 urtekoak direlarik. Lehen Zikloa 6-8 urte bitartean
izaten da, Bigarren Zikloa 8-10 bitartean eta, azkenik, Hirugarren Zikloa 10-12
urte bitartean.
2. 5. Zerk jotzen du EAEko Oinarrizko Curriculum Diseinuak oinarrizko
GAITASUNTZAT?
Curriculumaren planteamenduak ikasleek eskuratu beharreko gaitasunak ditu
oinarri. Hori finkatuta, agerian jarri nahi da curriculumak, Oinarrizko
Hezkuntzaren helburuak betetzeko, goi-mailako ikasketak egiteko prestatu
behar dituela ikasleak, baina, horrekin batera, behar bezala landu behar dituela
hezkuntzaren gainerako alderdiak, pertsonak gizaki moduan garatzeko
beharrezkoak direnak. Bestela esanda, curriculumak indartu egin behar du
hezkuntzaren izaera hezitzailea, eta gauzak egiten jakiteko prestatu behar ditu
ikasleak. Hezkuntzaren ikuspegi horren ildotik jaso dira curriculumean
hezkuntza-gaitasun orokorrak eta oinarrizko gaitasunak.
Hauxe jotzen du agiri honek oinarrizko gaitasuntzat: jakintzen, trebetasunen,
jarreren eta balioen elkarrekintza bateratua eta testuinguru bakoitzera egokitua,
Oinarrizko Hezkuntzak ikasle guztiek xedetzat izan eta lortu beharrekotzat
dituztenak, pertsonaren errealizazioa eta garapena lantzeko eta herritartasun
aktiboa eta gizarte integrazioa lortzeko. Hezkuntza-gaitasun orokorrak
erreferentzia-ardatz nagusiak direla esan dugu; aldiz, ikasleek lortu beharreko
helburuak adierazten dituzte oinarrizko gaitasunek, giltzarriak eta beharrezkoak
jotzen baitira ikasleentzat. Hala, ebaluazioaren erreferentzia dira oinarrizko
gaitasunak.
6. Zein proiektutan eman zen Gaitasunen definizioa eta hautaketa?
Gaitasunen Definizioa eta Hautaketa (DeSeCo) izeneko proiektuan, gaitasun
kontzeptuaren definizioa ematen du Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako
Antolakundeak (ELGE). Hala, hauxe litzateke gaitasuna: eskakizun konplexuei
erantzuteko eta askotariko lanak behar bezala egiteko ahalmena.
7. Zeintzuk dira EAEren OINARRIZKO GAITASUNAK?
Hauek dira Oinarrizko Hezkuntzako curriculumeko oinarrizko gaitasunak:
a) Zientzia-, teknologia eta osasun-kulturarako gaitasuna.
b) Ikasten ikasteko gaitasuna
c) Matematikarako gaitasuna
3. d) Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna
e) Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna
f) Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna
g) Giza eta arte-kulturarako gaitasuna
h) Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna
8. Zeintzuk dira Oinarrizko Hezkuntzako gaitasunak? Aipatu
bakarrik.
Curriculum-aren gaitasunen eta EAEren oinarrizko gaitasunen artean,
antzekotasun asko aurkitu ditugu, baina ezberdintasun batzuk ere bai.
Ezberdintasun hauek, hezkuntza arloan daude, zeren eta curriculuma
ikasketetan bideraturik dago, eta EAEren oinarrizko gaitasunak, giza
garapenean oinarritzen dira.
HEZKUNTZA GAITASUN OROKORRAK:
1.- Arduraz eta autonomiaz bizitzen ikastea, eta, zehazki, nork bere
burua ezagutzen ikastea, norberaren buru-osasuna eta osasun fisikoa zaintzen
ikastea eta ohitura osasuntsuak hartzea. Izadiaz eta natura baliabideez arduraz
gozatzen ikastea, gizadi osoaren eta egungo nahiz geroko belaunaldien
ondarea diren aldetik.
2.- Ikasten eta pentsatzen ikastea, eta informazioa interpretatzea, sortzea eta
ebaluatzea. Erabakiak hartzen eta arazoak konpontzen ikastea, ikasteko eta lan
egiteko ohiturak eta ikasteko estrategiak eskuratzea, eta jakintza zientifikoko
eta matematikoko metodoak aplikatzen ikastea, jakintza teorikoaren eta
praktikoaren alorrek planteatzen dituzten arazoak identifikatzeko eta
konpontzeko.
3.- Hizkuntza ofizialetan, eta, gutxienez, atzerriko hizkuntza batean hitz egiten
ikastea, eta, berariaz, komunikabideak eta informazioko eta komunikazioko
teknologiak irizpide kritikoz erabiltzen eta interpretatzen ikastea. Irizpide hori
bera jarraitu behar dute ikasleek hizkuntza artistikoarekin, musika-
4. adierazpenarekin eta gorputzaren, plastikaren eta ikusizko alorraren
adierazpenekin.
4.- Elkarrekin bizitzen ikastea, eta, berariaz, harreman positiboak izaten eta,
gatazka-egoeretan, elkarrizketara eta negoziaziora jotzen ikastea. Halaber,
gogoz eta demokratikoki parte hartzen ikastea, lankidetzan jarduten eta taldean
lan egiten ikastea, eta aniztasuna errespetatzen ikastea.
5.- Pertsona gisa garatzen ikastea, norbera izanda, eta emozio negatiboak
kontrolatzea eta nork bere burua modu positiboan eta errealistan balioestea.
Pertsona autonomoa izatea, norberak hartutako erabakien ardura hartzea, eta
printzipio etikoei jarraitzea.
6.- Egiten eta ekiten ikastea, erabakiak eta ardurak hartzeko ekimena izatea,
esfortzua eta zailtasunak gainditzeko ahalegina balioestea, eta ekintzailea
izatea, bizitzaren alor guztietan.
9. Nola ulertzen du EAEko Curriculum dekretuak CURRICULUM
terminoa?
Oinarrizko Hezkuntzako jakintza-arloen eta irakasgaien gidaritzako oinarrizko
gaitasunen, helburuen, edukien, pedagogia-metodoen eta ebaluazio-irizpideen
multzoa.
10. Zeintzuk dira Ikastetxe bakoitzak kontutan izan beharreko
pedagogia printzipioak?
Hezkuntza-gaitasun orokorrak jaso eta kontzeptuzko, prozedurazko eta
jarrerazko edukiak biltzen dituzten oinarrizko gaitasunak lortzea izan behar du
prozesu horren xedea.
Bestetik, lana proiektuekin eginik, erraztu egiten dira gaitasun horiek ikasleei
helarazteko bidea eta diziplinartekotasuna.
Beste printzipio bat, ikastetxe-eredua hezkuntza-komunitatera eta, oro har,
gizartera irekitzen ari dela da, eta beharrezkoa da ebaluazioaren parte hartzea
handitzea.
5. Familiek eta irakasleriak parte-hartze eta inplikazio handia izan behar dute
eskola-antolamenduan, eta indartu egin behar da irakasleen hezitzaile-izaera.
Bermatu egin behar da Haur Hezkuntzaren, Lehen Hezkuntzaren eta
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren arteko koordinazioa.
Irakurketa ezinbesteko faktorea da oinarrizko gaitasunak garatzeko eta
komunikaziorako gaitasuna sendotzeko. Lehen Hezkuntza ematen duten
ikastetxeek, hezkuntza-jarduera antolatzeko orduan, egunean gutxienez
hogeita hamar minutuko irakurketa-denbora sartu beharko dute, etapako maila
guztietan.
11. Zeintzuk dira LHko jakintza arloak?
Natura, Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezaguera
Arte Hezkuntza
Gorputz Hezkuntza
Euskara eta literatura
Gaztelania eta literatura
Atzerriko Hizkuntza
Matematika
12. Zein Hizkuntza eredua bilatzen da Oinarrizko Hezkuntzarako?
Elebitasuna bermatzea da euskal eskolaren erronketako bat, baina, horrez
gainera, pertsona eleanitzak hezi behar ditu, gutxienez atzerri-hizkuntza bat
behar bezala dakitenak.
13. Zein da aniztasunaren trataerako neurrien xedea?
Ikasleen berariazko hezkuntza-premiei erantzutea eta ikasleek curriculumean
jasotako oinarrizko gaitasunen gutxieneko mailak eskuratzea, beraz, azken
finean, ikasle guztiek garapen pertsonal, sozial eta behar izanez gero,
profesional osoa lor dezaten da benetako xedea.
14. Zein da LHn ikasleen ratioa?
6. Lehen Hezkuntzan, 25 ikaslek osatuko dute, gehienez, unitate bakoitza.
Bestalde, mailaz igaro gabeko ikasleak edo hezkuntza-sistemara berandu sartu
diren ikasleak izateagatik, talderen batek gehienezko ratioa gainditu ahal izango
du, baina taldeak ezingo du ehuneko hamarrean baino handiagoan gainditu
adierazitako ratioa.
Beraz, irakasle/ikasgela erlazioa handitu ahal izango da, ikasleen ezaugarriei
erreparatuta eta ikastetxearen programa eta proiektu baimenduei erreparatuta.
15. Nolakoak dira ebaluazioaren printzipioak LHn?
Banakakoa jarraia eta orokorra.
Oinarrizko Hezkuntzan, hauek izango dira ebaluazioaren erreferentzia
nagusiak: curriculumak ziklo eta maila bakoitzeko arlo eta irakasgaietarako
ezarritako ebaluazio-irizpideak, ikastetxearen curriculum-proiektuan eta
programazio didaktikoetan zehaztuak. Jarduera-planek arlo edo irakasgai
bakoitzean finkatutako oinarrizko gaitasunekiko ezarritako ebaluazio-irizpideak
erabiliko dira hezkuntza-premia bereziko ikasleak ebaluatzeko.
Behin ebaluatzeko irizpideak adosten direnean, ikasturte hasieran, jakitera
eman beharko dira maila bakoitzean gainditu beharreko gutxieneko helburuak
eta ikastetxearen curriculum-proiektuan onartutako ebaluazio-irizpideak.
Horrela ikasleak jakinaren gainean egongo dira nola irizpideak gainditu behar
izango dituzten.
16. Zeintzuk dira ARLO bakoitzaren atal nagusiak?
Lehen Hezkuntzan 6 arlo nagusi daude: Natura, Gizarte eta Kultura
Ingurunearen Ezaguera,Arte Hezkuntza, Hizkuntzak, Herritartasunerako eta
Giza Eskubideetarako Hezkuntza, Gorputz Hezkuntza eta Matematika.
Hasteko, Natura, Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagueran agertzen diren
atal nagusiak hurrengoak dira:
1. Ingurunea eta hura iraunaraztea.
2. Izaki bizidunen aniztasuna.
3. Osasuna eta garapen pertsonala.
7. 4. Pertsonak, kulturak eta gizarte-antolakuntza.
5. Denboran zehar izandako aldaketak.
6. Materia eta energia.
7. Objektuak, makinak eta teknologiak.
Atal hauek zikloka banatuta daude eta bakoitzean helburu desberdinak azaltzen
dira. Zikloen arabera mugatzen dira helburuak.
Hurrengoa, Arte Hezkuntza da eta bertan honako atal hauek nagusitzen dira:
1. Musika entzumen bidez hautematea eta ulertzea.
2. Musika-adierazpena, -interpretazioa eta -sorkuntza.
3. Erreferente plastikoen eta ikusizko erreferenteen ulermena, pertzepzioa
eta interpretazioa.
4. Arte plastikoen eta ikusizko arteen ekoizpena, adierazpena eta
sorkuntza.
Arlo honetan ere, arestian aipatu bezala ziklo desberdinetan azaltzen dira bloke
moduan eta bertan helburu desberdinak daude.
Hizkuntzen curriculuma integraturik egoteko, eta ikasleak bi hizkuntza
ofizialetan eta gutxienez atzerriko batean komunikatu ahal izateko atal nagusi
batzuk izan beharko ditu arlo honek, hurrengo hauek:
1. Ahozko komunikazioa; entzutea, hitz egitea eta elkarrizketan aritzea.
2. Komunikazioa idatzia; irakurtzea eta idaztea.
3. Literatura-hezkuntza.
4. Hizkuntzari buruzko hausnarketa.
5. Hizkuntzaren dimentsio soziala.
8. Ondoren, Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako Hezkuntza dago bertan
hainbat atal nagusi daude ere. Honako hauek:
1. Gizabanakoak eta pertsonen arteko harremanak eta harreman sozialak.
2. Komunitatean bizitzea.
3. Gizartean bizitzea.
Arlo honetan ez dira 3 ziklo agertzen, ziklo bakarra baizik. Arlo hau Lehen
Hezkuntzako bi mailetan ematen delako eta horregatik ditu hain atal nagusi
gutxi. Ez dagoelako osatua 3 zikloz, bakarraz baizik.
Gorputz hezkuntzak ere baditu bere eduki multzoak ere, eta honako hauek dira:
1. Norberaren ezagutza eta kontrola
2. Gorputz-adierazpena eta komunikazioa
3. jarduera fisikoa eta osasuna
4. Mugimen-kultura: aisialdia eta denbora librerako hezkuntza
Matematika; Matematikarako gaitasuna bere alderdi guzti-guztietan garatzen
dela bermatzea da matematika-arloko edukien lehentasuna. Matematikarako
gaitasuna honako hauetarako erabiltzen da: mota guztietako zenbakiak eta
eragiketak ulertzeko zein matematika-ezaguera berriak osatzeko. Komeni da
azpimarratzea matematika irakasteko modu guztiek ez dutela berdin laguntzen
matematikarako gaitasuna eskuratzen: matematika ikasteak duen
erabilgarritasuna azpimarratzea, mundua ulertzen laguntzeko duen
erabilgarritasuna azpimarratzea edo estrategia egokiak aukeratzea problemak
ebazteko, erabakigarria izan daiteke matematika hainbat ezaguera-arlotan edo
eguneroko bizitzako egoeretan aplikatzerakoan.
1. Eduki komunak
2. Zenbakiak eta Aljebra
3. Geometria eta Neurketa
9. 4. Funtzioak eta Grafikoak
5. Estatistika eta Probabilitatea
Oinarrizko gaitasunean ekarpena
Helburuak etapa osorako
3 ziklotan edukiak eta ebaluazio irizpideak