SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 32
Financieringsadvies & Steunmaatregelen
een overzicht van de mogelijke financieringsvormen

Agentschap Ondernemen

4 november 2013
Wat doet het Agentschap Ondernemen?
►
►
►

De drijvende kracht achter meer en beter ondernemerschap in Vlaanderen
Complementair aan het IC & IWT (innoveren) en het FIT (internationaliseren)
Stimuleren van Vlaamse bedrijven en ondernemers
 Subsidies: kmo-portefeuille, ecologiepremie, strategische opleidings- en
investeringssteun, rentetoelage, …
 Ondersteunen van projecten: brugprojecten, peterschapsprojecten,
ondernemerschapsprojecten, ondernemerswedstrijden…
(www.von-online.be)
Wat doet het Agentschap Ondernemen? (vervolg)
►

Informeren en adviseren van Vlaamse bedrijven en ondernemers over:
 Start & groei
 Subsidies & financiering
 Vestiging
 Milieu – energie – IE – design
 Internationale investeringsdossiers & Enterprise Europe Network
www.agentschapondernemen.be
Het Agentschap Ondernemen is het neutrale aanspreekpunt dat
een overzicht geeft van mogelijke subsidies, financieringsmaatregelen en andere financiële ondersteuning.



Overheidsmaatregelen bij de financiering van ondernemingen
Publicaties:
 Hoe kan de overheid uw financiering gemakkelijker maken
 Overzicht Risicokapitaalverstrekkers
 Startkompas – Leidraad om een business plan op te stellen




http://www.agentschapondernemen.be/publicaties

www.subsidiedatabank.be
Demonstratie subsidiedatabank:
www.subsidiedatabank.be
Presentatie financieringsmogelijkheden patrick de molder
Financieringskanalen bij de start en de uitbouw van een onderneming

Financieringswijze

Overheidsstimulans

Eigen Inbreng
Friends, Family & Fools

PMV: Winwinlening

Banken

Participatiefonds: Startlening
Participatiefonds: Starteo – Optimeo
Participatiefonds: Initio
PMV: Waarborgregeling
EIB investeringskredieten

Risicokapitaal

Ban Vlaanderen
Participatiefonds: BA+
PMV: Seed & Early stage – Innovatiemezzanine
PMV: Arkimedes
Specifieke fondsen in niche sectoren:
CultuurInvest, Biotech Fonds, Flanders’ Care Invest
PMV: Groeimezzanine
Friends, Family & Fools
Winwinlening (PMV)
Doel
Met een fiscaal voordeel en een waarborg particulieren aanmoedigen om
ondernemers te financieren.
Wat en voor wie
Achtergestelde lening van vriend, kennis of familielid aan een Vlaamse starten of
KMO
Winwinlening
Modaliteiten
•

•
•
•
•

Maximumbedrag: € 50.000 per particulier kredietgever, € 200.000 per
kredietnemer
Aanwending voor ondernemingsdoeleinden
Looptijd : 8 jaar
Rente 2013: tussen maximum 2,75% - minimum 1,375%
Kredietgever:
• Geen werknemer van de kredietnemer
• Natuurlijke persoon en inwoner van het Vlaamse Gewest.
• Indien kredietnemer zelfstandige is: geen echtgenoot of wettelijke
samenwonend partner daarvan zijn.
• Indien kredietnemer een rechtspersoon is: geen zaakvoerder, bestuurder
of aandeelhouder noch de echtgenoot of wettelijk samenwonende partner
van die persoon.
Winwinlening
Fiscaal voordeel
•
•
•

Fiscaal voordeel geldschieter: belastingvermindering van 2,5% op geleende
bedrag – max. 1250 euro
Bij faillissement, stopzetting of overlijden kredietnemer: eenmalige
belastingvermindering van 30% van het bedrag van de hoofdsom dat is
verloren gegaan.
Registratie en modelcontract via website

Meer info : www.winwinlening.be
Financieringskanalen bij de start en de uitbouw van een onderneming

Financieringswijze

Overheidsstimulans

Eigen Inbreng
Friends, Family & Fools

PMV: Winwinlening

Banken

Participatiefonds: Startlening
Participatiefonds: Starteo – Optimeo
Participatiefonds: Initio
PMV: Waarborgregeling
EIB investeringskredieten

Risicokapitaal

Ban Vlaanderen
Participatiefonds: BA+
PMV: Seed & Early stage – Innovatiemezzanine
PMV: Arkimedes
Specifieke fondsen in niche sectoren:
CultuurInvest, Biotech Fonds, Flanders’ Care Invest
PMV: Groeimezzanine
Achtergestelde leningen
•
•
•
•

Lening wordt beschouwd als quasi eigen vermogen : solvabiliteit verhoogt
Hierdoor daalt het risico voor andere schuldeisers
En wordt het klassiek bankkrediet beter toegankelijk
Wordt bij faillissement terugbetaald nadat alle andere schuldeisers hun geld
hebben gehad
Participatiefonds
Openbare federale kredietinstelling
Verstrekt kredieten aan zelfstandige ondernemers, vrije beroepen, KO’s*
(startend/ gevestigd)
Gedeelde financiering: eigen inbreng – bankfinanciering - PF.
Leningen bedoeld voor starters:
- Starteo
- Initio
- Business Angels+
- Startlening (werkzoekenden)
- Plan Jonge Zelfstandigen (jonge werkzoekenden)
Starteo (PF)

Wat en voor wie
•

Achtergestelde lening voor zelfstandigen, vrije beroepen en kleine
ondernemingen → Minder dan 4 jaar in hoofdberoep

Modaliteiten
•
•
•
•

2 Ontvankelijkheidscriteria :
– Eigen inbreng = minstens 10% van het totale investeringsproject
– Solvabiliteit na investering = minstens 10%
Bedrag : 4 x eigen inbreng met een maximum van € 250.000 (€ 350 000 bij
overname door inkoop aandelen)
Eigen inbreng mag niet gefinancierd zijn via krediet/lening
Bedrag Starteo kan nooit hoger zijn dan het begeleidend bankkrediet

(€ 62.500)

(€ 250.000)

(€ 250.000)
Starteo
•
•
•
•
•
•
•
•
•

Looptijd : 5, 7 of 10 jaar
Rentevoet = BEPR met een min. van 3%
Vrijstelling kapitaalsaflossing: 0,1 of 2 jaar
Waarborgen: in functie van het kredietrisico
Geen herfinanciering bestaande schulden mogelijk
Geen kosten R&D
Alle investeringen, ook behoefte aan bedrijfskapitaal
Voor onroerende investering:
• Enkel beroepsgedeelte en enkel voor eigen gebruik (onroerend voor
verhuur/verkoop is uitgesloten)
Indiening via bank

Meer info : www.fonds.org
Initio (PF)
Wat en voor wie
•

Achtergestelde lening voor zelfstandigen, vrije beroepen en kleine
ondernemingen

Modaliteiten
•
•
•

•

Looptijd : 3, 5 of 7 Jaar
Rentevoet : vast = 4%
Maximumbedrag:
• 5x eigen inbreng,
• niet meer dan 50% van het totale investeringsbedrag en
• maximum 100 000€.
Vrijstelling kapitaalsaflossing: 0, 1 of 2 jaar
Initio
•
•
•
•

Waarborgen :
– Natuurlijk persoon : geen waarborg
– Rechtspersoon : borgstelling actieve vennoten
Geen herfinanciering van bestaande schulden
Geen aankoop onroerende goederen of nieuwbouw
Indiening via erkende boekhouder, accountant of bedrijfsrevisor

Meer info : www.fonds.org
Waarborgregeling (PMV)
Wat en voor wie
Vlaamse overheidswaarborg voor financiële instellingen die kredieten verlenen
aan zelfstandigen (in bij- en hoofdberoep), vrije beroepen en ondernemingen

Modaliteiten
•
•
•
•
•
•
•

Indien goed project maar tekort aan waarborgen volgens bank
Maximaal 75% van het kredietbedrag kan gewaarborgd worden
Duurtijd : vrij te bepalen (max. 10 jaar)
Premie = 0,5% x bedrag onder de waarborg x duurtijd waarborg
Aanvraag indienen via banken
Bank beslist autonoom tot € 750.000 waarborg
Maatregel kan gecombineerd worden met een achtergestelde lening van het
Participatiefonds

Meer info : www.waarborgregeling.be
Investeringskrediet EIB (Europese Investeringsbank)
Wat en voor wie?
• EIB: ondersteuning van investeringsprojecten van Europese kmo’s
 Stelsel van voordelige leningen via commerciële partnerbanken van de
EIB
• Voor (materiële en immateriële) investeringen van kmo’s binnen de EU
• Voordeel: korting op de klassieke vaste rentevoet van de commerciële bank
• Partnerbank beslist of de onderneming al dan niet in aanmerking komt.
• Partnerbanken België:
- BNP Paribas Fortis
- KBC Bank
- ING Belgium
Kredietbemiddelaar
►
-

-

Wat en voor wie

Voor kmo’s en zelfstandigen
Met problemen bij:
- de financiering van hun onderneming
- bij het afsluiten van een kredietverzekeringscontract
Helpt bemiddelen om tot een oplossing te komen

►Modaliteiten
-

Aanvraagformulier via website
T 0800 84 426
kredietbemiddelaar@cefip-kefik.be

►Meer info : www.kredietbemiddelaar.be
Financieringskanalen bij de start en de uitbouw van een onderneming

Financieringswijze

Overheidsstimulans

Eigen Inbreng
Friends, Family & Fools

PMV: Winwinlening

Banken

Participatiefonds: Startlening
Participatiefonds: Starteo – Optimeo
Participatiefonds: Initio
PMV: Waarborgregeling
EIB investeringskredieten

Risicokapitaal

Ban Vlaanderen
Participatiefonds: BA+
PMV: Seed & Early stage – Innovatiemezzanine
PMV: Arkimedes
Specifieke fondsen in niche sectoren:
CultuurInvest, Biotech Fonds, Flanders’ Care Invest
PMV: Groeimezzanine
Wat is FINMIX?
FINMIX is een project voor elke (kandidaat-)ondernemer gevestigd in het
Vlaamse Gewest die op zoek is naar de optimale financieringsmix voor zijn
risicovol project.
Optimale financieringsmix: verschillende bronnen noodzakelijk.
Risicovol:
► Uitgestelde omzet omwille van het technologisch en/of innovatief karakter
► Grote behoefte aan werkkapitaal om versnelde groei te financieren
► Eigen vermogen en waarborgen ontoereikend/te laag t.o.v.
kapitaalsbehoefte
FINMIX biedt ondernemers de mogelijkheid om hun project voor te stellen
aan een panel van financieringsexperten.
Stappenplan FINMIX
1

2

3

Behandeling
dossier

Aanmelding
Uniek Loket

1.

Twijfel:
toetsingscommissie

5

Voorbereiding
presentatie

-> stap
3.

3

Doorstroming:
expertenpanel
-> stap

6

Expertenpanel

Geen doorstroming:
advies bij AO

2.

Elektronische
toetsingscommissie

4

Nazorg

Opvolging

Experten
►
►
►
►
►
►
►
►

Bank
BAN Vlaanderen
Risicokapitaalverschaffer
PMV
Participatiefonds
Innovatiecentrum
Unizo & Voka samen
AO
Frequentie

4
►
►

Om de 6 weken
Gent/Leuven

Verloop presentatie
20 min. ondernemingsplan +
financieringsbehoefte
► 30 min. discussie experten
► 10 min. intern overleg
►

Evaluatieformulier

Terugkoppeling
evaluatieverslag
► Opvolgen
ondernemer
►
Belgische Kredietinstellingen
Private risicokapitaalverschaffers
Presentatie financieringsmogelijkheden patrick de molder
Waarom deelnemen aan Finmix?
Op punt stellen businessplan
Experten:
– Kritische blik door experten
– Financieel advies
Aftoetsen van de potentiële overheidsmaatregelen
Leertraject

=> Inkorten van je zoektocht naar financiering
Expertenpanel data 2013

►
►
►

►
►
►
►
►

30 januari – Gent
13 maart – Leuven
24 april – Gent
5 juni – Leuven
10 juli – Gent
25 september – Leuven
6 november – Gent
18 december - Leuven
Interesse in FINMIX? Neem contact op:
►
►

►
►
►

Bert Caers
T 03/260 87 10
Tina Dehasque
T 011 29 20 71
Birgit De Ridder
T 09/267 40 16
Iris Detavernier en Patrick De Molder
T 050/32 50 00

finmix@agentschapondernemen.be
► www.finmix.be
►
Vragen?
►

Bel gratis: 0800/20 555

►

Mail: info@agentschapondernemen.be

► Meer info : www.agentschapondernemen.be
Erasmusprogramma voor Jonge Ondernemers
•

•
•
•
•

Nieuwe ondernemers (< 3j) te helpen bij het verwerven van
vaardigheden die nodig zijn om een kmo te runnen en te laten
groeien.
Minimaal één maand en maximaal zes maanden samen te
werken met een ervaren ondernemer in een andere EU-lidstaat.
Intermediaire organisaties helpen bij het zoeken naar geschikte
partnerorganisaties in het buitenland.
Praktische en financiële steun voor de nieuwe ondernemer
http://www.enterpriseeuropevlaanderen.be/home/erasmus-foryoung-entrepreneurs.html

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Ban vlaanderen
Ban vlaanderenBan vlaanderen
Ban vlaanderenOfficenter
 
Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...
Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...
Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...Flevum
 
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017Bolero Crowdfunding
 
Grensoverschrijdende pensioenuitvoering
Grensoverschrijdende pensioenuitvoeringGrensoverschrijdende pensioenuitvoering
Grensoverschrijdende pensioenuitvoeringHerma Geboers CPE
 
290114 prof college Toekomst van de Financieel Adviesmarkt
290114 prof college Toekomst van de Financieel Adviesmarkt290114 prof college Toekomst van de Financieel Adviesmarkt
290114 prof college Toekomst van de Financieel AdviesmarktFred de Jong
 
Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...
Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...
Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...Flevum
 
Microfinance Les -Dutch Microfund
Microfinance Les -Dutch Microfund Microfinance Les -Dutch Microfund
Microfinance Les -Dutch Microfund Annexum Invest
 

Mais procurados (10)

Ban vlaanderen
Ban vlaanderenBan vlaanderen
Ban vlaanderen
 
Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...
Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...
Executive | 141112 | Innovatie | Succesvol Financieren van Groei | Presentati...
 
Masterclass Subsidies
Masterclass SubsidiesMasterclass Subsidies
Masterclass Subsidies
 
Fin mix 11102017
Fin mix 11102017Fin mix 11102017
Fin mix 11102017
 
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie Hasselt - 4 mei 2017
 
Grensoverschrijdende pensioenuitvoering
Grensoverschrijdende pensioenuitvoeringGrensoverschrijdende pensioenuitvoering
Grensoverschrijdende pensioenuitvoering
 
Uitleg duurzaam investeren
Uitleg duurzaam investerenUitleg duurzaam investeren
Uitleg duurzaam investeren
 
290114 prof college Toekomst van de Financieel Adviesmarkt
290114 prof college Toekomst van de Financieel Adviesmarkt290114 prof college Toekomst van de Financieel Adviesmarkt
290114 prof college Toekomst van de Financieel Adviesmarkt
 
Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...
Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...
Executive | 140603 | Succesvol Financieren van Groei | Presentatie Loes Koste...
 
Microfinance Les -Dutch Microfund
Microfinance Les -Dutch Microfund Microfinance Les -Dutch Microfund
Microfinance Les -Dutch Microfund
 

Destaque

CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12
CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12
CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12Cameron Irtifa
 
Briix Impact Investing Platform
Briix Impact Investing PlatformBriix Impact Investing Platform
Briix Impact Investing PlatformCamila Matos
 
Como serian los cuentos si...
Como serian los cuentos si...Como serian los cuentos si...
Como serian los cuentos si...jacd17
 
Blended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slag
Blended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slagBlended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slag
Blended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slagSURF Events
 
مجلة 61 نهائي 17-10-2012
مجلة 61 نهائي 17-10-2012مجلة 61 نهائي 17-10-2012
مجلة 61 نهائي 17-10-2012Lobna Nabeeh
 
Sample annotated bibliography
Sample annotated bibliographySample annotated bibliography
Sample annotated bibliographyJennifer Gaither
 
Scuola inclusiva e Universal Design for Learning
Scuola inclusiva e Universal Design for LearningScuola inclusiva e Universal Design for Learning
Scuola inclusiva e Universal Design for LearningUniversità di Catania
 
Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...
Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...
Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...MailUp
 
Vorming viboso mj ts 19052016
Vorming viboso mj ts 19052016Vorming viboso mj ts 19052016
Vorming viboso mj ts 19052016DieGem
 
Computational skills op een Brainport-school
Computational skills op een Brainport-schoolComputational skills op een Brainport-school
Computational skills op een Brainport-schoolSURF Events
 
Top 8 physics teacher resume samples
Top 8 physics teacher resume samplesTop 8 physics teacher resume samples
Top 8 physics teacher resume samplesfernandotores132
 

Destaque (20)

Smart2020 English
Smart2020 EnglishSmart2020 English
Smart2020 English
 
Semiotica industrial design 1. La semiotica
Semiotica industrial design  1. La semioticaSemiotica industrial design  1. La semiotica
Semiotica industrial design 1. La semiotica
 
CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12
CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12
CPA Resume - Cameron Irtifa - 3.8.12
 
Stalking 23 ottobre 2015
Stalking   23 ottobre 2015Stalking   23 ottobre 2015
Stalking 23 ottobre 2015
 
Briix Impact Investing Platform
Briix Impact Investing PlatformBriix Impact Investing Platform
Briix Impact Investing Platform
 
Maatschappelijke kwestie die om ethische reflectie vragen (Bart Raymaekers)
Maatschappelijke kwestie die om ethische reflectie vragen (Bart Raymaekers)Maatschappelijke kwestie die om ethische reflectie vragen (Bart Raymaekers)
Maatschappelijke kwestie die om ethische reflectie vragen (Bart Raymaekers)
 
Como serian los cuentos si...
Como serian los cuentos si...Como serian los cuentos si...
Como serian los cuentos si...
 
Blended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slag
Blended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slagBlended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slag
Blended learning: Van inspiratie naar concreet aan de slag
 
Cert pdf
Cert pdfCert pdf
Cert pdf
 
Resume CPA
Resume CPAResume CPA
Resume CPA
 
Teoria e analisi del cinema 8. dio il suicidio il senso della vita nei film d...
Teoria e analisi del cinema 8. dio il suicidio il senso della vita nei film d...Teoria e analisi del cinema 8. dio il suicidio il senso della vita nei film d...
Teoria e analisi del cinema 8. dio il suicidio il senso della vita nei film d...
 
Erasmus+ - volwasseneneducatie
Erasmus+ - volwasseneneducatieErasmus+ - volwasseneneducatie
Erasmus+ - volwasseneneducatie
 
Teoria e analisi del cinema 9. tu non meriti cole porter south wa e la filo...
Teoria e analisi del cinema 9. tu non meriti cole porter   south wa e la filo...Teoria e analisi del cinema 9. tu non meriti cole porter   south wa e la filo...
Teoria e analisi del cinema 9. tu non meriti cole porter south wa e la filo...
 
مجلة 61 نهائي 17-10-2012
مجلة 61 نهائي 17-10-2012مجلة 61 نهائي 17-10-2012
مجلة 61 نهائي 17-10-2012
 
Sample annotated bibliography
Sample annotated bibliographySample annotated bibliography
Sample annotated bibliography
 
Scuola inclusiva e Universal Design for Learning
Scuola inclusiva e Universal Design for LearningScuola inclusiva e Universal Design for Learning
Scuola inclusiva e Universal Design for Learning
 
Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...
Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...
Smau 2015 Email design: strumenti e best practice per creare campagne di succ...
 
Vorming viboso mj ts 19052016
Vorming viboso mj ts 19052016Vorming viboso mj ts 19052016
Vorming viboso mj ts 19052016
 
Computational skills op een Brainport-school
Computational skills op een Brainport-schoolComputational skills op een Brainport-school
Computational skills op een Brainport-school
 
Top 8 physics teacher resume samples
Top 8 physics teacher resume samplesTop 8 physics teacher resume samples
Top 8 physics teacher resume samples
 

Semelhante a Presentatie financieringsmogelijkheden patrick de molder

De subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuven
De subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuvenDe subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuven
De subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuventeamcommunicatie
 
Groeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip Lacquet
Groeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip LacquetGroeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip Lacquet
Groeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip LacquetSIM Belgium
 
Startup Financiering: de financieringsmix uitgelegd
Startup Financiering: de financieringsmix uitgelegdStartup Financiering: de financieringsmix uitgelegd
Startup Financiering: de financieringsmix uitgelegdDirk Lievens
 
Tax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeld
Tax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeldTax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeld
Tax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeldIkinnoveer
 
Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016
Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016
Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016Dirk Lievens
 
Credion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - Schiphol
Credion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - SchipholCredion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - Schiphol
Credion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - SchipholKamer van Koophandel
 
Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015
Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015
Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015ICT Valley
 
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie - Oostende
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie - OostendeBolero Crowdfunding Inspiratiesessie - Oostende
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie - OostendeBolero Crowdfunding
 
Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413
Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413
Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413Ikinnoveer
 
Workshop Gezond Financieren Health Valley Cafe
Workshop Gezond Financieren Health Valley CafeWorkshop Gezond Financieren Health Valley Cafe
Workshop Gezond Financieren Health Valley CafeJos van de Werken
 
stad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemen
stad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemenstad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemen
stad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemenStedenbeleid Vlaanderen
 
Alternatieven voor bedrijfsfinanciering
Alternatieven voor bedrijfsfinancieringAlternatieven voor bedrijfsfinanciering
Alternatieven voor bedrijfsfinancieringETION
 
201116 webinar projectrekening
201116 webinar projectrekening 201116 webinar projectrekening
201116 webinar projectrekening Herita
 
Groei & innovatie lening slide share
Groei & innovatie lening slide shareGroei & innovatie lening slide share
Groei & innovatie lening slide shareRob van de Ven
 
presentatie agentschap ondernemen antwerpen
presentatie agentschap ondernemen antwerpenpresentatie agentschap ondernemen antwerpen
presentatie agentschap ondernemen antwerpenJan Ottoy
 
Crowdfunding VPB mei 2015
Crowdfunding VPB mei 2015Crowdfunding VPB mei 2015
Crowdfunding VPB mei 2015Ralph Vaessen
 

Semelhante a Presentatie financieringsmogelijkheden patrick de molder (20)

De subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuven
De subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuvenDe subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuven
De subsidiemogelijkheden van agentschap ondernemen 20112014 leuven
 
Groeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip Lacquet
Groeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip LacquetGroeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip Lacquet
Groeifinanciering voor bedrijven Sim Leadershipevent- Filip Lacquet
 
Startup Financiering: de financieringsmix uitgelegd
Startup Financiering: de financieringsmix uitgelegdStartup Financiering: de financieringsmix uitgelegd
Startup Financiering: de financieringsmix uitgelegd
 
test
testtest
test
 
Tax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeld
Tax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeldTax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeld
Tax Shelter naslagwerk met rekenvoorbeeld
 
Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016
Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016
Financieringsbronnen voor startups - start it @kbc 17062016
 
Credion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - Schiphol
Credion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - SchipholCredion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - Schiphol
Credion en Symbid presentatie Week van de Financiering 2016 - Schiphol
 
Financieringsvormen
FinancieringsvormenFinancieringsvormen
Financieringsvormen
 
Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015
Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015
Bedrijfspresentatie Liquidity - ICT en subsidies - 24 maart 2015
 
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie - Oostende
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie - OostendeBolero Crowdfunding Inspiratiesessie - Oostende
Bolero Crowdfunding Inspiratiesessie - Oostende
 
Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413
Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413
Tax shelter en win winlening slidedeck: slides bij webinar 20180413
 
Workshop Gezond Financieren Health Valley Cafe
Workshop Gezond Financieren Health Valley CafeWorkshop Gezond Financieren Health Valley Cafe
Workshop Gezond Financieren Health Valley Cafe
 
stad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemen
stad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemenstad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemen
stad als voedingsbodem voor ondernemen agentschap ondernemen
 
Alternatieven voor bedrijfsfinanciering
Alternatieven voor bedrijfsfinancieringAlternatieven voor bedrijfsfinanciering
Alternatieven voor bedrijfsfinanciering
 
201116 webinar projectrekening
201116 webinar projectrekening 201116 webinar projectrekening
201116 webinar projectrekening
 
KMO-Portefeuille
KMO-PortefeuilleKMO-Portefeuille
KMO-Portefeuille
 
Kmo
KmoKmo
Kmo
 
Groei & innovatie lening slide share
Groei & innovatie lening slide shareGroei & innovatie lening slide share
Groei & innovatie lening slide share
 
presentatie agentschap ondernemen antwerpen
presentatie agentschap ondernemen antwerpenpresentatie agentschap ondernemen antwerpen
presentatie agentschap ondernemen antwerpen
 
Crowdfunding VPB mei 2015
Crowdfunding VPB mei 2015Crowdfunding VPB mei 2015
Crowdfunding VPB mei 2015
 

Mais de Wendy Claes

Hilde vanwildemeersch 14-03-19
Hilde vanwildemeersch 14-03-19Hilde vanwildemeersch 14-03-19
Hilde vanwildemeersch 14-03-19Wendy Claes
 
Social media mich verbeeck (talkingheads)
Social media   mich verbeeck (talkingheads)Social media   mich verbeeck (talkingheads)
Social media mich verbeeck (talkingheads)Wendy Claes
 
Presentatie micro start 04-11-2013
Presentatie micro start 04-11-2013Presentatie micro start 04-11-2013
Presentatie micro start 04-11-2013Wendy Claes
 
Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18
Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18
Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18Wendy Claes
 
effectief communiceren
effectief communicereneffectief communiceren
effectief communicerenWendy Claes
 
Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012
Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012
Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012Wendy Claes
 
CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012
CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012
CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012Wendy Claes
 
cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)
cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)
cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)Wendy Claes
 
Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)
Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)
Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)Wendy Claes
 
Jan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maakt
Jan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maaktJan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maakt
Jan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maaktWendy Claes
 
Detox rox: sport en sap
Detox rox: sport en sapDetox rox: sport en sap
Detox rox: sport en sapWendy Claes
 
Helena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdient
Helena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdientHelena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdient
Helena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdientWendy Claes
 
Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)
Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)
Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)Wendy Claes
 
Brantsandpatents infosessie cvo
Brantsandpatents infosessie cvoBrantsandpatents infosessie cvo
Brantsandpatents infosessie cvoWendy Claes
 

Mais de Wendy Claes (14)

Hilde vanwildemeersch 14-03-19
Hilde vanwildemeersch 14-03-19Hilde vanwildemeersch 14-03-19
Hilde vanwildemeersch 14-03-19
 
Social media mich verbeeck (talkingheads)
Social media   mich verbeeck (talkingheads)Social media   mich verbeeck (talkingheads)
Social media mich verbeeck (talkingheads)
 
Presentatie micro start 04-11-2013
Presentatie micro start 04-11-2013Presentatie micro start 04-11-2013
Presentatie micro start 04-11-2013
 
Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18
Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18
Presentatie crowdfunding luc colebunders 2013 04 18
 
effectief communiceren
effectief communicereneffectief communiceren
effectief communiceren
 
Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012
Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012
Presentatie ban vlaanderen 26/11/2012
 
CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012
CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012
CvO-infosessie Brantsandpatents 06/11/2012
 
cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)
cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)
cvo infosessie bjorn accoe (22 oktober 2012)
 
Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)
Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)
Hoe zit ik aan het stuur van mijn onderneming (Katleen Van Speybroeck)
 
Jan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maakt
Jan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maaktJan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maakt
Jan evenepoel - waarom sport van jou een betere ondernemer maakt
 
Detox rox: sport en sap
Detox rox: sport en sapDetox rox: sport en sap
Detox rox: sport en sap
 
Helena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdient
Helena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdientHelena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdient
Helena demuynck waarom jij net als clijsters een coach verdient
 
Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)
Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)
Presentatie branding van jezelf en je business (frederic lootens)
 
Brantsandpatents infosessie cvo
Brantsandpatents infosessie cvoBrantsandpatents infosessie cvo
Brantsandpatents infosessie cvo
 

Presentatie financieringsmogelijkheden patrick de molder

  • 1. Financieringsadvies & Steunmaatregelen een overzicht van de mogelijke financieringsvormen Agentschap Ondernemen 4 november 2013
  • 2. Wat doet het Agentschap Ondernemen? ► ► ► De drijvende kracht achter meer en beter ondernemerschap in Vlaanderen Complementair aan het IC & IWT (innoveren) en het FIT (internationaliseren) Stimuleren van Vlaamse bedrijven en ondernemers  Subsidies: kmo-portefeuille, ecologiepremie, strategische opleidings- en investeringssteun, rentetoelage, …  Ondersteunen van projecten: brugprojecten, peterschapsprojecten, ondernemerschapsprojecten, ondernemerswedstrijden… (www.von-online.be)
  • 3. Wat doet het Agentschap Ondernemen? (vervolg) ► Informeren en adviseren van Vlaamse bedrijven en ondernemers over:  Start & groei  Subsidies & financiering  Vestiging  Milieu – energie – IE – design  Internationale investeringsdossiers & Enterprise Europe Network
  • 5. Het Agentschap Ondernemen is het neutrale aanspreekpunt dat een overzicht geeft van mogelijke subsidies, financieringsmaatregelen en andere financiële ondersteuning.   Overheidsmaatregelen bij de financiering van ondernemingen Publicaties:  Hoe kan de overheid uw financiering gemakkelijker maken  Overzicht Risicokapitaalverstrekkers  Startkompas – Leidraad om een business plan op te stellen   http://www.agentschapondernemen.be/publicaties www.subsidiedatabank.be
  • 8. Financieringskanalen bij de start en de uitbouw van een onderneming Financieringswijze Overheidsstimulans Eigen Inbreng Friends, Family & Fools PMV: Winwinlening Banken Participatiefonds: Startlening Participatiefonds: Starteo – Optimeo Participatiefonds: Initio PMV: Waarborgregeling EIB investeringskredieten Risicokapitaal Ban Vlaanderen Participatiefonds: BA+ PMV: Seed & Early stage – Innovatiemezzanine PMV: Arkimedes Specifieke fondsen in niche sectoren: CultuurInvest, Biotech Fonds, Flanders’ Care Invest PMV: Groeimezzanine
  • 9. Friends, Family & Fools Winwinlening (PMV) Doel Met een fiscaal voordeel en een waarborg particulieren aanmoedigen om ondernemers te financieren. Wat en voor wie Achtergestelde lening van vriend, kennis of familielid aan een Vlaamse starten of KMO
  • 10. Winwinlening Modaliteiten • • • • • Maximumbedrag: € 50.000 per particulier kredietgever, € 200.000 per kredietnemer Aanwending voor ondernemingsdoeleinden Looptijd : 8 jaar Rente 2013: tussen maximum 2,75% - minimum 1,375% Kredietgever: • Geen werknemer van de kredietnemer • Natuurlijke persoon en inwoner van het Vlaamse Gewest. • Indien kredietnemer zelfstandige is: geen echtgenoot of wettelijke samenwonend partner daarvan zijn. • Indien kredietnemer een rechtspersoon is: geen zaakvoerder, bestuurder of aandeelhouder noch de echtgenoot of wettelijk samenwonende partner van die persoon.
  • 11. Winwinlening Fiscaal voordeel • • • Fiscaal voordeel geldschieter: belastingvermindering van 2,5% op geleende bedrag – max. 1250 euro Bij faillissement, stopzetting of overlijden kredietnemer: eenmalige belastingvermindering van 30% van het bedrag van de hoofdsom dat is verloren gegaan. Registratie en modelcontract via website Meer info : www.winwinlening.be
  • 12. Financieringskanalen bij de start en de uitbouw van een onderneming Financieringswijze Overheidsstimulans Eigen Inbreng Friends, Family & Fools PMV: Winwinlening Banken Participatiefonds: Startlening Participatiefonds: Starteo – Optimeo Participatiefonds: Initio PMV: Waarborgregeling EIB investeringskredieten Risicokapitaal Ban Vlaanderen Participatiefonds: BA+ PMV: Seed & Early stage – Innovatiemezzanine PMV: Arkimedes Specifieke fondsen in niche sectoren: CultuurInvest, Biotech Fonds, Flanders’ Care Invest PMV: Groeimezzanine
  • 13. Achtergestelde leningen • • • • Lening wordt beschouwd als quasi eigen vermogen : solvabiliteit verhoogt Hierdoor daalt het risico voor andere schuldeisers En wordt het klassiek bankkrediet beter toegankelijk Wordt bij faillissement terugbetaald nadat alle andere schuldeisers hun geld hebben gehad
  • 14. Participatiefonds Openbare federale kredietinstelling Verstrekt kredieten aan zelfstandige ondernemers, vrije beroepen, KO’s* (startend/ gevestigd) Gedeelde financiering: eigen inbreng – bankfinanciering - PF. Leningen bedoeld voor starters: - Starteo - Initio - Business Angels+ - Startlening (werkzoekenden) - Plan Jonge Zelfstandigen (jonge werkzoekenden)
  • 15. Starteo (PF) Wat en voor wie • Achtergestelde lening voor zelfstandigen, vrije beroepen en kleine ondernemingen → Minder dan 4 jaar in hoofdberoep Modaliteiten • • • • 2 Ontvankelijkheidscriteria : – Eigen inbreng = minstens 10% van het totale investeringsproject – Solvabiliteit na investering = minstens 10% Bedrag : 4 x eigen inbreng met een maximum van € 250.000 (€ 350 000 bij overname door inkoop aandelen) Eigen inbreng mag niet gefinancierd zijn via krediet/lening Bedrag Starteo kan nooit hoger zijn dan het begeleidend bankkrediet (€ 62.500) (€ 250.000) (€ 250.000)
  • 16. Starteo • • • • • • • • • Looptijd : 5, 7 of 10 jaar Rentevoet = BEPR met een min. van 3% Vrijstelling kapitaalsaflossing: 0,1 of 2 jaar Waarborgen: in functie van het kredietrisico Geen herfinanciering bestaande schulden mogelijk Geen kosten R&D Alle investeringen, ook behoefte aan bedrijfskapitaal Voor onroerende investering: • Enkel beroepsgedeelte en enkel voor eigen gebruik (onroerend voor verhuur/verkoop is uitgesloten) Indiening via bank Meer info : www.fonds.org
  • 17. Initio (PF) Wat en voor wie • Achtergestelde lening voor zelfstandigen, vrije beroepen en kleine ondernemingen Modaliteiten • • • • Looptijd : 3, 5 of 7 Jaar Rentevoet : vast = 4% Maximumbedrag: • 5x eigen inbreng, • niet meer dan 50% van het totale investeringsbedrag en • maximum 100 000€. Vrijstelling kapitaalsaflossing: 0, 1 of 2 jaar
  • 18. Initio • • • • Waarborgen : – Natuurlijk persoon : geen waarborg – Rechtspersoon : borgstelling actieve vennoten Geen herfinanciering van bestaande schulden Geen aankoop onroerende goederen of nieuwbouw Indiening via erkende boekhouder, accountant of bedrijfsrevisor Meer info : www.fonds.org
  • 19. Waarborgregeling (PMV) Wat en voor wie Vlaamse overheidswaarborg voor financiële instellingen die kredieten verlenen aan zelfstandigen (in bij- en hoofdberoep), vrije beroepen en ondernemingen Modaliteiten • • • • • • • Indien goed project maar tekort aan waarborgen volgens bank Maximaal 75% van het kredietbedrag kan gewaarborgd worden Duurtijd : vrij te bepalen (max. 10 jaar) Premie = 0,5% x bedrag onder de waarborg x duurtijd waarborg Aanvraag indienen via banken Bank beslist autonoom tot € 750.000 waarborg Maatregel kan gecombineerd worden met een achtergestelde lening van het Participatiefonds Meer info : www.waarborgregeling.be
  • 20. Investeringskrediet EIB (Europese Investeringsbank) Wat en voor wie? • EIB: ondersteuning van investeringsprojecten van Europese kmo’s  Stelsel van voordelige leningen via commerciële partnerbanken van de EIB • Voor (materiële en immateriële) investeringen van kmo’s binnen de EU • Voordeel: korting op de klassieke vaste rentevoet van de commerciële bank • Partnerbank beslist of de onderneming al dan niet in aanmerking komt. • Partnerbanken België: - BNP Paribas Fortis - KBC Bank - ING Belgium
  • 21. Kredietbemiddelaar ► - - Wat en voor wie Voor kmo’s en zelfstandigen Met problemen bij: - de financiering van hun onderneming - bij het afsluiten van een kredietverzekeringscontract Helpt bemiddelen om tot een oplossing te komen ►Modaliteiten - Aanvraagformulier via website T 0800 84 426 kredietbemiddelaar@cefip-kefik.be ►Meer info : www.kredietbemiddelaar.be
  • 22. Financieringskanalen bij de start en de uitbouw van een onderneming Financieringswijze Overheidsstimulans Eigen Inbreng Friends, Family & Fools PMV: Winwinlening Banken Participatiefonds: Startlening Participatiefonds: Starteo – Optimeo Participatiefonds: Initio PMV: Waarborgregeling EIB investeringskredieten Risicokapitaal Ban Vlaanderen Participatiefonds: BA+ PMV: Seed & Early stage – Innovatiemezzanine PMV: Arkimedes Specifieke fondsen in niche sectoren: CultuurInvest, Biotech Fonds, Flanders’ Care Invest PMV: Groeimezzanine
  • 23. Wat is FINMIX? FINMIX is een project voor elke (kandidaat-)ondernemer gevestigd in het Vlaamse Gewest die op zoek is naar de optimale financieringsmix voor zijn risicovol project. Optimale financieringsmix: verschillende bronnen noodzakelijk. Risicovol: ► Uitgestelde omzet omwille van het technologisch en/of innovatief karakter ► Grote behoefte aan werkkapitaal om versnelde groei te financieren ► Eigen vermogen en waarborgen ontoereikend/te laag t.o.v. kapitaalsbehoefte FINMIX biedt ondernemers de mogelijkheid om hun project voor te stellen aan een panel van financieringsexperten.
  • 24. Stappenplan FINMIX 1 2 3 Behandeling dossier Aanmelding Uniek Loket 1. Twijfel: toetsingscommissie 5 Voorbereiding presentatie -> stap 3. 3 Doorstroming: expertenpanel -> stap 6 Expertenpanel Geen doorstroming: advies bij AO 2. Elektronische toetsingscommissie 4 Nazorg Opvolging Experten ► ► ► ► ► ► ► ► Bank BAN Vlaanderen Risicokapitaalverschaffer PMV Participatiefonds Innovatiecentrum Unizo & Voka samen AO Frequentie 4 ► ► Om de 6 weken Gent/Leuven Verloop presentatie 20 min. ondernemingsplan + financieringsbehoefte ► 30 min. discussie experten ► 10 min. intern overleg ► Evaluatieformulier Terugkoppeling evaluatieverslag ► Opvolgen ondernemer ►
  • 28. Waarom deelnemen aan Finmix? Op punt stellen businessplan Experten: – Kritische blik door experten – Financieel advies Aftoetsen van de potentiële overheidsmaatregelen Leertraject => Inkorten van je zoektocht naar financiering
  • 29. Expertenpanel data 2013 ► ► ► ► ► ► ► ► 30 januari – Gent 13 maart – Leuven 24 april – Gent 5 juni – Leuven 10 juli – Gent 25 september – Leuven 6 november – Gent 18 december - Leuven
  • 30. Interesse in FINMIX? Neem contact op: ► ► ► ► ► Bert Caers T 03/260 87 10 Tina Dehasque T 011 29 20 71 Birgit De Ridder T 09/267 40 16 Iris Detavernier en Patrick De Molder T 050/32 50 00 finmix@agentschapondernemen.be ► www.finmix.be ►
  • 31. Vragen? ► Bel gratis: 0800/20 555 ► Mail: info@agentschapondernemen.be ► Meer info : www.agentschapondernemen.be
  • 32. Erasmusprogramma voor Jonge Ondernemers • • • • • Nieuwe ondernemers (< 3j) te helpen bij het verwerven van vaardigheden die nodig zijn om een kmo te runnen en te laten groeien. Minimaal één maand en maximaal zes maanden samen te werken met een ervaren ondernemer in een andere EU-lidstaat. Intermediaire organisaties helpen bij het zoeken naar geschikte partnerorganisaties in het buitenland. Praktische en financiële steun voor de nieuwe ondernemer http://www.enterpriseeuropevlaanderen.be/home/erasmus-foryoung-entrepreneurs.html