Interview en tekst: René Rector Dikke mensen zijn twee keer vaker ziek dan dunne. Ze hebben ook een twee keer zo hoog risico om arbeidsongeschikt te worden. Dat kost werkgevers en de maatschappij handenvol geld. Toch willen werkgevers er niet echt aan: werknemers aanspreken op de kilo’s te veel. Waarom eigenlijk niet?

1. Scriptieprijs
Wat is de beste afstudeerscriptie? H/Link nomineert iedere maand
een afstudeerder die niet alleen uitmuntend presteerde, maar nog
relevant is ook. Jaarlijks in april wint de beste 1.500 euro.
Afvallen voor de baas?
Ze konden bijvoorbeeld tegen aantrekkelijk tarief
Dikke mensen zijn twee keer vaker ziek dan dunne. bedrijfsfitness door CZ laten regelen, of een anti-
rookcursus van Allen Carr. En ze leefden nog lang en
Ze hebben ook een twee keer zo hoog risico om gelukkig? nee. Want wat de pret goed verpestte, was
arbeidsongeschikt te worden. Dat kost werkgevers dat een jaar na de introductie van de Bravo-wijzer
maar twee voedingsinterventies waren verkocht.
en de maatschappij handenvol geld. Toch willen veel
werkgevers er niet echt aan: medewerkers aanspreken Triest voor CZ. De verzekeringsmaatschappij wil
met preventieve interventies zorgen dat ze minder
op de kilo’s te veel. Waarom eigenlijk niet? hoeft uit te keren en de werkgever een helpende
tekst René Rector • beeld Vicky van Dijk/Anke Nobel hand bieden. Daar heeft ze baat bij, want met minder
kosten kan ook de premie omlaag. Triest ook voor
werkgevers. Werknemers met overgewicht kosten
Eerst maar eens een triest sprookje. Er was eens hen jaarlijks naar schatting twee miljard euro. Dus na
zorgverzekeraar CZ. Die ontwikkelde een paar jaar een mislukt eerste jaar puzzelde de zorgverzekeraar
geleden een interventiepakket voor bedrijven, waar- op de vraag wat er mis was met Bravo.
mee ze hun medewerkers konden aanzetten tot een
gezonde levensstijl. Voldoende Bewegen, stoppen ‘Hé, jij bent te dik’
met Roken, matig Alcoholgebruik, gezonde Voeding Silke van Dijk wilde voor haar afstudeeronderzoek
en voldoende ontspanning – dat kon er allemaal mee. iets doen met preventie. Als diëtist krijgt ze namelijk
Je kreeg er het nogal betuttelende acroniem BRAVo juist mensen doorverwezen die al te zwaar zijn.
van, maar dat mocht de pret niet drukken. Werkge- ‘Maar eigenlijk vind ik dat je nederland zo zou
vers konden via CZ volop aan de slag met het gezon- moeten inrichten dat het bijna onmogelijk wordt om
der maken van de levensstijl van hun medewerkers. te zwaar te zijn. In principe kan de Bravo-wijzer een
Hoe werkt gedragsverandering?
Gedragsverandering, zoals het aannemen van een gezonde levensstijl, gaat in 5 fases. Wil je mensen helpen, dan moet je eerst weten in welke fase ze zitten.
Vooraf Goede voornemens Voorbereiding Actie Onderhoud
Je bent nog niet van plan je Je wilt wel, maar je weet nog Je gaat er echt voor. Aan de slag! Je weet de verandering te behouden.
gedrag te veranderen. niet precies wát, of hóé je je Je stelt jezelf doelen en ruimt Nu moet er ook echt iets te Terugvallen in oud gedrag
Bijvoorbeeld omdat je nut gedrag kunt aanpassen. barrières uit de weg. ondernemen zijn. ligt op de loer.
en noodzaak niet ziet. Nu is steun en stimulans belangrijk.
16 H/LINK • 13

2. Silke
van Dijk
Leeftijd: 24 jaar
Diëtetiek
Studie: Voeding en
icht te lijf binnen
Scriptie: overgew
het bedrijf
Cijfer: 9
stap in de goede richting zijn. Maar als er maar twee Gedragsverandering gaat in fases; van ontkenning,
bedrijven zijn die uiteindelijk iets met een preventie- overwegen, voorbereiding en actie naar blijvende
programma gaan doen, dan is dat niet erg effectief.’ verandering waarbij terugval mogelijk is.
Silke ontdekte na literatuuronderzoek en vraagge- Drempel nog te hoog
sprekken met klanten van CZ twee cruciale punten Silke adviseerde CZ om eerst samen met bedrijven
waar het mis ging. Ten eerste: iemand aanspreken op uit te zoeken wat medewerkers ervan weerhoudt om
de stand van de weegschaal is not done. Silke vroeg gezond gedrag te vertonen. Een preventief medisch
het leidinggevenden. ‘Ze vinden het heel erg moeilijk. onderzoek en een screening naar zowel factoren die
Ze willen wel, maar er is niemand die zegt: “Hé, jij het voedings- en beweeggedrag beïnvloeden als de
bent te dik. Jij moet naar de fitness.” levensstijl is fases van gedragsverandering kunnen daarbij helpen.
iets waarvan de meeste mensen vinden dat een ander ‘Zo kom je erachter in welke fase van gedragsver-
daar niets mee te maken heeft.’ andering medewerkers zich bevinden en op welke
factoren een programma zich moet toespitsen.
Ten tweede: volgens werkgevers zaten werknemers Misschien komt daaruit dat je ze toch moet vertellen
met overgewicht vaak helemaal niet te wachten op dat ze a) te dik zijn en dat dat b) ongezond is, omdat
bedrijfsfitness. De meeste mensen weten heus wel ze het echt niet weten. Maar je kunt ook bewegings-
dat voldoende bewegen gezond is, maar dat besef activiteiten aanbieden omdat dat net dat
wil niet zeggen dat je het ook doet. En misschien duwtje in de rug geeft waar ze aan toe zijn.’
vindt iemand zichzelf niet te dik of denkt hij met Verder zou Silke werkgevers adviseren trai-
het ophalen van de krant al voldoende beweging te ningen aan leidinggevenden aan te bieden H/Link scriptiepr
pakken. ‘Als je succesvol wilt ingrijpen, moet je eerst om het taboe rondom overgewicht bespreek- ijs
ben je (bijna) afges
weten waarom mensen ongezond gedrag vertonen. baar te maken. op dit moment is de drempel tudeerd en
wil je ook kans ma
Het kan liggen aan een verkeerde houding, een hiervoor nog te hoog. ken op de
hoofdprijs van € 1.500
sociale omgeving waarin de partner vet en veel ,-? kijk op
www.dehaagseho
kookt, maar ook aan te weinig kennis, een verkeerde CZ wil naar aanleiding van Silke’s onder- geschool.
nl/linkscriptieprijs
inschatting van de risico’s van zwaarlijvigheid of de zoek kijken hoe ze Bravo tot een succes kan hoe je mee
kunt doen. Scriptie
beschikbaarheid van gezond voedsel,’ zegt Silke. maken. Silke hoopt intussen dat ook andere s zijn terug
te vinden in de hbo
‘Als je graag wilt afvallen, en de bedrijfskantine zorgverzekeraars hun voordeel doen met kennisbank.
www.hbo-kennisb
verkoopt alleen maar kroketten en patat, dan wordt haar bevindingen. ‘Dit wiel wordt vaak ank.nl
het erg lastig om het juiste gedrag te vertonen.’ opnieuw uitgevonden. Dat is jammer.’ •
13 • H/LINK 17