1. ESPAZO XEOGRÁFICO ESPAÑOL: DIVERSIDADE XEOMORFOLÓXICA TEMA 1

5. 2.- EVOLUCIÓN AS UNIDADES MORFOESTRUTURAIS DO RELEVO PENINSULAR

6. Continúa o aplanamento das cordilleiras hercinianas. A inclinación da meseta cara o Mediterráneo permitiu a penetración do mar que depositou sedimentos (calacaria, arenito, marga) e sedimentos en fosas mariñas. Calma xeolóxica, erosión e sedimentación 225-68 Era Secundaria ou Mesozoica – Macizo Hespérico (CORDILLEIRA XURDIDA POLO CHOQUE ENTRE GONDWANA E LAURASIA- Macizo del Ebro y de Aquitania – Macizo Bético-Rifeño LOGO TODOS ARRASADOS POLA EROSIÓN E CONVERTIDO EN ZÓCOLO OU MESETA. Oroxéneses herciana 600-225 Era Primaria ou Paleozoica Galicia, puntos illados de Sistema Central e Montes Toledo ESTE MACIZO FOI ARRASADO POLA EROSIÓN E CUBERTO CASE NA SÚA TOTALIDADE POR MARES PALEOZOICOS Aparición de macizo precámbrico, (banda arqueada a S.E.) arrasado por mar paleozoico. 4.000-600 Era Arcaico ou Precambrico Unidades do relevo que aparecen Feito xeolóxico principal Cronoloxía (m.a.)

7. Terrazas fluviais (Douro, Texo, Guadiana, Guadalquivir, Ebro, etc.). Glaciares:1- de val en forma de U (¿Pireneos?) 2- de circo = pequenos lagos (altas cordilleiras). Terrazas fluviais Glaciarismo e formación de terrazas fluviais Desde 1,7 Era cuaternaria – Cordilleiras alpinas xorden ao pregarse os sedimentos: Perineos y Béticas – Depresións alpinas: Ebro e Guadalquivir – Rebordes montañosos da Meseta: M. Galaico, C. Cantábrica, S. Ibérico, S. Morena – Serras interiores da Meseta: S. Central e M. deToledo. -O zócolo da meseta fracturou e inclinouse cara o Atlántico: horst Macizo Galaico, Sistema Central e Montes Toledo; e graben: as depresións interiores: Concas sedimentarias de las submesetas norte y sur. As fallas deron lugar á actividade volcánica como o Campo de Calatrava, Olot-Ampurdán e Cabo de Gata) Oroxéneses alpina 68-1,7 Era Terciaria

11. 1.-UNIDADES MORFOESTRUTURAIS

17. 3.-O ROCHEDO PENINSULAR

18. 3.-O ROCHEDO PENINSULAR E OS TIPOS DE RELEVO relevo basicamente horizontal. zonas secas/ chuvias torrenciais: cárcavas/ badlands depresións das submesetas norte e sur, depresións do Ebro e do Guadalquivir e chairas costeiras mediterráneas. arxilas, margas e xesos arxilosa relevo cárstico: -lapiás ou lenares -gargantas ou Foces -polxés -dolinas ou torcas -covas. -simas Prepireneos, os Montes Vascos, o sector oriental da Cordilleira Cantábrica, o Sistema Ibérico, parte da Cordilleira Costeiro-Catalana e a Cordilleira Subbética. rocha calcaria calcaria En profundidade : areas pardoamarelentas. Alta montaña : agullas e pedreiras. Zonas menos elevadas : -diáclases paralelas á superficie: domos. -diáclases perpendiculares: barrocais (tores, rochas cabaleiras) , caos granítico Oeste peninsular ( Galicia, provincia de León e Estremadura), parte oriental da Cordilleira Cantábrica, o Sistema Central, os Montes de Toledo e Serra Morena. Tamén; zona axial dos Pireneos e algúns sectores do Sistema Ibérico, da Cordilleira Costeiro-Catalana e do sistema Penibético. granito silícea RELEVO RESULTANTE LOCALIZACIÓN MATERIAIS ÁREA

19. 3.1-ÁREA SILÍCEA:ROCHEDO GRANÍTICO

20. 3.1-ÁREA SILÍCEA:ROCHEDO GRANÍTICO

21. 3.2.-ROCHA CALCÁREA

22. 3.2.-ROCHA CALCÁREA Dolina Poljés Lapiás en mesa Covas

23. 3.3.-ROCHA ARXILOSA

24. 3.4.-EROSIÓN DIFERENCIAL ESTRATOS HORIZONTAIS: alternan Duros e brandos e a rede fluvial separa Plataformas (mesas ou páramos). Cando Os flancos se erosionan moito producen Os CERROS TESTEMUÑA. Atópanse no Ebro e Guadalquivir ESTRATOS INCLINADOS: alternan Duros e brandos, fórmanse costas. Hai unha parte formada polo estrato Duro, inclinado, e unha fronte Cóncava na capa branda.

26. 3.4.-EROSIÓN DIFERENCIAL Somiedo Fórmase sobre un relevo herciniano arrasado que experimenta un rexuve- necemento que reactiva a erosión e provoca que as capas duras formen cristas paralelas separadas por depresións.

27. 3.4.-EROSIÓN DIFERENCIAL Relevo xurásico: fórmase nas cordilleiras novas.Alternan pregamentos convexos (anticlinais) e cóncavos (sinclinais). Nos anticlinais a auga crea vales. Cando se baleira o anticlinal deixa Ao descuberto os antigos vales Sinclinais.

28. Entre páramos e campiñas costas do Douro, Texo, Guadiana. campiñas (cerros testemuña ou outeiros) norte e leste da submeseta norte leste da submeseta sur (La Alcarria, Mesa de Ocaña, La Mancha) duros: calcarios brandos: areas, arxilas, xesos, margas. páramos concas sedimentarias (submesetas N/S) oroxénese Alpina Guadalupe divide submeseta sur Texo-Guadiana Montes Toledo Somosierra, Guadarrama, Gredos, Peña de Francia, Gata divide a Meseta pola metade. granito lousa gneis Serras interiores: Sistema Central macizos antigos s. Salamanca, Estremadura lousa cuarcita n. Salamanca granito Penechaira: montes illa, gargantas, arribes, cárcavas zócolo Herciniana meseta serras localización materiais relevo unidade morfoestrutural orixe

29. Penechairas cacereña Monte Illa en Salamanca Submeseta sur

30. [1] Montes Universais: situados entre Cuenca e Teruel dispérsan os ríos que van ao Texo ( o mesmo colector principal e o Gallo) , ríos que van ao Xúcar ( o mesmo Xúcar e o seu afluente o Cabriel) e ríos que van ao Ebro. Serra da Ministra: pequena cadea montañosa que enlaza Sistema Central e Sistema Ibérica que dispersa os ríos que van o Texo, Douro e o Ebro Sector norte: Picos de Urbión Serras: -da Demanda (paleozoica) -de Moncayo (calcaria) Sector sur (SE. Soria): a- pola interior ou castelá: Serra de Albarracín (paleozoica), Serranía de Cuenca (calcaria), Montes Universais b - pola exterior ou aragonesa: Serras de Javalambre e Gudar (calcarias) Calcarios e algún paleozoico Sistema Ibérico relevo xurásico. Peña Sagra calcarios Cordilleira Cantábrica sector leste Cordilleiras pregamento intermedias. Alpina. Madrona, Pedroches, Aracena. granito lousa gneis Serra Morena ¿banzo? ¿cordilleira? Ext. Or: Picos de Europa: Torre Cerredo, Peña Vieja, Naranjo de Bulnes. calcarios Ext. Occ:relevo Apalechense Peña Ubiña granito lousa gneis Cordilleira Cantábrica sector oeste Segundera Cabrera Os Ancares granito lousa gneis Galaico Leonés. Macizos antigos Herciniano alpino bordos montañosos da Meseta serras materiais relevo unidade morfoestrctural orixe

31. Sarra de San Mamede Montes de León Sistema Ibérico Sierra Morena

33. Campiñas: mesas, cerros testemuña ou outeiros. Arxilas, calcarias e margas (mariñas) Depresión do Guadalquivir: Paralela as cordilleiras Béticas e Serra Morena badlands Brandos: areniscas, margas, xesos Moas ou planas Duros: calcarios Centro depresión Somontes ou pés de montes:-mallos ou torreóns rochosos. -foxas (mat. brand.) Grosos e duros: calcarios Bordes montañosos: Perinaico, Ibérico. Depresión do Ebro. Entre: Pireneos, C. Cantábrica,S. Ibérico, C. Costeiro-Catalana. Concas sedimentarias Alpino: fosas prealpinas Depresións exteriores a Meseta. relevo materiais sectores localización unidade morfoestrutural orixe

34. Depresión do Ebro Mallos Piedemonte de Huesca Planas de Zaragoza

35. Separa as dúas cordilleiras béticas Foxas de Ronda, Antequera, Guadix. Arxilas, calcarios Depresión intrabética Cazorla , Ubrique, Grazalema. Segura. Pregamentos alóctonos (hor. S./N.) Duros: calcarios Brandos: margas Subbética Paralelas a costa: Serra Nevada (Mulhacén e Veleta) As maiores alturas de España Paleozoicos (macizo Bético-Rifeño) Penibética Cordilleira Bética Separa as dúas aliñacións lonxitudinal Areas, margas, arxilas depresión Calcarios sur Serra paralela costa: Altos Garraf Serra interior: Montseny, Montserrat Dúas aliñacións: -paralela a costa (escasa altura) -interior (máis alta) Paleozoicos (macizo Catalano-Balear) norte Cordilleira Costeira-Catalana Aralar, Peña Gorbea. Escasa altura formas suaves calcario Montes Vascos Separa: serras interiores/exteriores preperinaicas. Longo e estreito margas Depresión media Dúas alienacións paralelas á zona axial (serras interiores/exteriores) suave Calcarios (fosa perinaica) Prepireneos Montes Malditos (pico Aneto, Monteperdido) Abrupto alto Paleozoicos (macizo Aquitania) Zona axial Pireneos. Cordilleira pregamento alpino Alpino serras relevo materiais sectores Nome Unidade morfoestructural Orixe

36. Monte Perdido Pico de Aneto Montes Vascos Cordilleiras Béticas

37. Foxas de Guadix que se formou por encaixonamento dos vales fluviais. Observamos Unha forma baixa rodeada de terreo elevado

40. Marisma Duna Flecha de Rompido en Huelva

42. Albufeira: lago salgado separado do mar por un cordón litoral, ao final Pode converterse nunha marisma

43. A Tramuntana Timanfaya en Lanzarote