Z najnowszych badań wynika, iż mimo spowolnienia gospodarczego w Polsce, małe i średnie przedsiębiorstwa pozytywnie oceniają swoją sytuację finansową (39,35 proc.). Co więcej, w ciągu najbliższych miesięcy przedsiębiorcy prognozują jej poprawę (38,32 proc.) W porównaniu z 2011 rokiem zmalały kwoty finansowania zewnętrznego. W ich zaciąganiu przeszkadzają firmom skomplikowane procedury pozyskania kapitału (53,13 proc.), wysokie koszty z tym związane (43,75 proc.) oraz duża liczba wymaganych zabezpieczeń (38,54 proc.). Firmy widzą za to szansę na pozyskanie środków z dotacji UE, o które w 2013 roku planuje ubiegać się aż 37,39 proc. z nich - wynika z najnowszego raportu na temat finansowania MŚP w 2012 roku przygotowanego przez ARI S.A.
Raport: Sytuacja mikro i małych firm w województwie lubelskim
Finansowanie MŚP w Polsce w 2012 roku - raport
1. Warszawa, 20.02.2013 r.
Finansowanie MŚP w Polsce w 2012 roku - raport
Z najnowszych badań wynika, iż mimo spowolnienia gospodarczego w Polsce, małe i średnie
przedsiębiorstwa pozytywnie oceniają swoją sytuację finansową (39,35 proc.). Co więcej, w
ciągu najbliższych miesięcy przedsiębiorcy prognozują jej poprawę (38,32 proc.) W
porównaniu z 2011 rokiem zmalały kwoty finansowania zewnętrznego. W ich zaciąganiu
przeszkadzają firmom skomplikowane procedury pozyskania kapitału (53,13 proc.), wysokie
koszty z tym związane (43,75 proc.) oraz duża liczba wymaganych zabezpieczeń (38,54 proc.).
Firmy widzą za to szansę na pozyskanie środków z dotacji UE, o które w 2013 roku planuje
ubiegać się aż 37,39 proc. z nich - wynika z najnowszego raportu na temat finansowania MŚP
w 2012 roku przygotowanego przez ARI S.A.
Pierwsze półrocze 2012 roku było korzystne dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw
działających w Polsce. Duża liczba inwestycji, często związana z przygotowaniami do EURO 2012,
stymulowała ich rozwój. Jednak sytuacja ta zmieniła się diametralnie w trzecim kwartale
ubiegłego roku, kiedy inwestycje te zostały ukończone. Dodatkowo, w Polsce zaczęły być
odczuwalne skutki ogólnoświatowego kryzysu gospodarczego. Efekty tej sytuacji widoczne są
nadal. Obecnie priorytetem dla firm nie są już inwestycje, tak jak to miało miejsce w 2011 roku,
lecz utrzymanie lub przywrócenie płynności finansowej (38,46 proc.), wynika z
przeprowadzonych badań. Wśród przedsiębiorstw, które obecnie chcą inwestować w swój
rozwój, nastąpił podział na te, które korzystają w tym celu z zewnętrznego finansowania (39,63
proc.) oraz te, które wykorzystują wyłącznie kapitał własny (40,09 proc), bojąc się zaciągania
zobowiązań związanych z ryzykiem finansowym.
MŚP napotykają nadal na poważne przeszkody w otrzymaniu finansowania zewnętrznego.
Przedsiębiorcy deklarują, że najbardziej uciążliwe są dla nich skomplikowane procedury
pozyskania finansowania (53,13 proc.), wysokie koszty (43,75 proc.) oraz duża liczba
wymaganych zabezpieczeń stosowanych przez firmy finansujące (38,54 proc.). Widoczny jest
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
2. wyraźny spadek zaufania do instytucji finansowych. W porównaniu z rokiem 2011 zmalało ono
aż dwukrotnie. 38,5 proc. przedsiębiorstw uważa, że wiarygodność instytucji - źródła pozyskania
kapitału zewnętrznego ma dla nich duże znaczenie.
Usztywnienie procedur bankowych oraz chęć minimalizowania ryzyka spowodowała, że mikro,
małe i średnie przedsiębiorstwa coraz chętniej korzystały w 2012 roku z dotacji unijnych (25
proc.). Z kolei w roku bieżącym, po kapitał z UE planuje sięgnąć aż dwóch na pięciu badanych
(37,39 proc.). – Na przestrzeni ostatniego roku niemal o 4 procent wzrósł odsetek firm, które
korzystają z funduszy pochodzących z programów unijnych. Oprócz tradycyjnych form
finansowania, są one trzecim najważniejszym rodzajem kapitału stymulującego rozwój polskich
przedsiębiorstw – informuje Szymon Gawryszczak, prezes zarządu w ARI S.A. Ostrożność w
działaniach oraz stagnacja gospodarcza odbija się na wysokości planowanych pożyczek,
kredytów, dotacji i innych zewnętrznych finansowań. Znacząco zmniejszyła się liczba firm
planujący pozyskać kwotę powyżej 1 milion złotych, z 29,82 proc., do ok. 10 proc. w 2013 roku.
Dodatkowe fundusze mają być częściej przeznaczane na zakup nowych maszyn, wyposażenia,
itp. (47,86 proc). Według firm ich sytuacja finansowa, nie powinna ulec już pogorszeniu, więc
przywracanie płynności finansowej nie będzie głównym działaniem w kwestii angażowania
kapitału (35,04 proc.). Firmy chcą też częściej wdrażać innowacyjne rozwiązania. (33 proc.).
Mimo panującego kryzysu, pozytywnie oceniają swoją sytuację finansową (39,35 proc.). Według
prognoz ma się ona jeszcze poprawić (38,32 proc.) w ciągu najbliższych 12 miesięcy.
Finansowanie MŚP w Polsce w 2012 roku – pełny raport
Z badania przeprowadzonego przez agencję Praktycy.com na zlecenie Agencji Rozwoju Innowacji
S.A. wynika, że przedsiębiorcy coraz rzadziej zaciągają zewnętrzne zobowiązania finansowe.
Już 2 na 5 firm (40 proc.) finansuje się wyłącznie z kapitału własnego. Przedłużający się kryzys
gospodarczy na świecie oraz spowolnienie gospodarcze w Polsce spowodowało, że ponad 40
proc. z nich woli korzystać wyłącznie z własnych zasobów pieniężnych, co daje 10-procentowy
wzrost w stosunku do roku ubiegłego. Kolejna widoczna zmiana na rynku dotyczy korzystania
wyłącznie z kapitału zewnętrznego, takiego jak kredyty, leasing, dotacje, itp. W porównaniu z
rokiem 2011 liczba firm, które pozyskują fundusze tylko z tego źródła podwoiła się i wynosi
obecnie 20 proc. To wszystko powoduje, że coraz mniej jest przedsiębiorstw, które wykorzystują
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
3. obie formy finansowania jednocześnie. Jeszcze przed rokiem było ich 60 proc., teraz ta liczba
spadła do 40 proc. Widoczna jest, więc coraz silniejsza polaryzacja. Rynek wyraźnie dzieli się
na firmy, które mimo kryzysu chcą się rozwijać i zaciągają kredyty pod inwestycje oraz te,
które nie podejmują ryzykowanych działań.
Skomplikowane procedury pozyskania finansowania zniechęcają przedsiębiorców
Mimo upływu roku od poprzedniego badania, główne czynniki utrudniające firmom pozyskanie
finansowania wciąż pozostają te same. Przedsiębiorcy najczęściej wskazują skomplikowane
procedury uzyskania kapitału (53,13 proc.). Zawiłość przepisów oraz długi czas potrzebny na
załatwienie formalności, nadal są skuteczną przeszkodą dla firm. Cierpią na tym nie tylko
przedsiębiorstwa, ale też cała gospodarka, której rozwój jest przez to hamowany. To jednak nie
koniec trudności, jakie napotykają przedsiębiorcy chcący pozyskać finansowanie zewnętrzne.
Kolejną z nich są wysokie koszty pozyskania takiego kapitału (43,75 proc.) oraz duża liczba
wymaganych zabezpieczeń przez instytucje udzielające finansowania (38,54 proc.). Warto
zwrócić uwagę na fakt, iż polscy przedsiębiorcy coraz bardziej boją się zadłużać. Jeszcze w
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
4. zeszłym roku taką obawę wskazywało 25,58 proc. badanych firm, a po 12 miesiącach wynik ten
wzrósł już do 30 proc.
Przedsiębiorcy chcą lepszych warunków
Korzystniejsze warunki finansowania to dla 60,56 proc. przedsiębiorców, kluczowy czynnik
decydujący o chęci skorzystania z funduszy zewnętrznych. Podobna ilość respondentów
wskazała też potrzebę zwiększenia przejrzystości i skrócenia czasu potrzebnego na realizację
procedury przyznawania finansowania – 57,28 proc. To jednak nie koniec, przedsiębiorcy
chcieliby też, by oferta była dostosowana do potrzeb ich firm – 52,11 proc. W porównaniu z
rokiem ubiegłym dwukrotnie więcej przedsiębiorców zwraca uwagę na wiarygodność firmy
finansującej, aż 38,5 proc.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
5. Skąd pozyskiwać finansowanie zewnętrzne?
Najpopularniejszym źródłem kapitału obcego są kredyty – 74,34 proc. Firmy często wybierają
też z leasing, w ciągu ostatnich 12 miesięcy 43,42 proc. respondentów skorzystało z tej formy
pozyskania kapitału zewnętrznego. Ważną rolę odgrywają również dotacje unijne, które są
źródłem finansowania dla 25 proc. przedsiębiorstw. – Na przestrzeni ostatniego roku niemal o
4 procent wzrósł odsetek przedsiębiorstw, które korzystają z funduszy pochodzących z
programów UE. Oprócz tradycyjnych form finansowania, są one trzecim najważniejszym
rodzajem kapitału stymulującego rozwój polskich firm – informuje Szymon Gawryszczak, prezes
zarządu ARI S.A.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
6. Dużą popularność dotacji unijnych potwierdzają plany przedsiębiorców, z których wynika, że
najchętniej skorzystaliby właśnie z nich – 37,39 proc. Kredyt jest dopiero na drugim miejscu -
34,78 proc. wskazań. To duża zmiana w stosunku do roku ubiegłego, kiedy to najpopularniejszy
był właśnie ten instrument finansowy. Taki stan rzeczy może wynikać z charakteru kapitału
unijnego oraz sytuacji gospodarczej w kraju. Podstawową zaletą dotacji jest jej bezzwrotny
charakter, możliwość sfinansowania znacznej części projektu, a nawet w przypadku projektów
doradczych – całości takiego projektu. Wystarczy spełnić określone wymagania i wywiązać się z
zaplanowanych założeń. - Możemy wnioskować, że zwiększenie zainteresowania dotacjami
unijnymi wynika z coraz mniejszej skłonności przedsiębiorców do podejmowania ryzyka, jakim
jest spłata zaciągniętego kredytu. Warto też zauważyć, że firmy coraz częściej rozważają
pozyskanie inwestora zewnętrznego, który również nie będzie wymagał od nich zwrotu
wniesionego kapitału. W ubiegłym roku blisko 2% badanych przedsiębiorców skorzystało z
takiej możliwości. Przewiduje się, że ta liczba zwiększy się w 2013 r. do 3,48%. – wyjaśnia
Szymon Gawryszczak z ARI S.A.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
7. Niższe kwoty pożyczek
W ciągu ostatniego roku przedsiębiorcy najczęściej pozyskiwali kwoty od 10 do 100 tysięcy
złotych – 42,74 proc., wynika z badań. Kwoty od 100 do 500 tysięcy złotych otrzymało 28,23
proc. respondentów. Z finansowania większego niż 1 milion złotych skorzystało 8 proc. firm, o 20
proc. mniej niż w 2011 roku. Jest to potwierdzeniem końca boomu inwestycyjnego i ogólnego
spowolnienia gospodarczego
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
8. Nic nie wskazuje na to, że w 2013 roku sytuacja miała się zmienić. Zdecydowana większość (80
proc) firm zamierza pozyskać w ciągu najbliższego roku od 10 tysięcy do pół miliona złotych.
Jedynie, co dziesiąte przedsiębiorstwo chce ubiegać się o kwoty powyżej miliona złotych.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
9. Z badań wynika, że prawie połowa firm (45,87 proc.) planuje skorzystać w ciągu najbliższego
roku z finansowania zewnętrznego. Tylko co piąte przedsiębiorstwo stanowczo odrzuca taką
możliwość, a 33 proc. jeszcze nie zdecydowało.
Innowacje coraz ważniejsze dla firm
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
10. Nowoczesne technologie w różnych obszarach funkcjonowania przedsiębiorstw wdrożyła już co
dziesiąta badana firma. – Chęć wprowadzania udoskonaleń oraz zwiększenia konkurencyjności
firm przez przedsiębiorców pokazuje, że coraz częściej zdają sobie oni sprawę z konieczności
wprowadzania zmian, by móc przetrwać na dynamicznie zmieniającym się rynku – mówi Szymon
Gawryszczak. Mimo, że większość firm deklarowała przeznaczenie pozyskanych funduszy
zewnętrznych na różnego rodzaju wydatki inwestycyjne, to 38,46 proc. potrzebowało tych
środków na przywrócenie płynności finansowej.
W nadchodzącym roku wydatki na innowacje będą jednym z ich głównych priorytetów
przedsiębiorców. Jedna trzecia z firm planuje wdrożyć je w swojej firmie. Najważniejszym
wydatkiem będzie jednak zakup wyposażenia oraz narzędzi. Mniejszy będzie też odsetek
przedsiębiorstw zaciągających kredyty w celu przywrócenia płynności finansowej – 35,04%.
Natomiast w środki transportu będzie chciała zainwestować co czwarta firma.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
11. Finansowanie innowacji w praktyce
Przedstawiciele firm zapytani o łatwość pozyskania finansowania na innowacje, stwierdzili w
zdecydowanej większości (69,3 proc.), że napotykają na duże lub bardzo duże utrudnienia.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
12. Jednak nie wydaje się, by to ich zniechęcało, gdyż 33,7 proc. z nich planuje w najbliższym czasie
wdrożyć nowoczesne rozwiązania w swoich firmach. – Widać wyraźny wzrost świadomości, że
dzięki nowoczesnym rozwiązaniom, przedsiębiorstwo może być bardziej konkurencyjne na rynku.
Firmy widzą w innowacjach szansę na rozwój i zwiększenie zysków – mówi Szymon Gawryszczak
z ARI S.A. Według badanych przedsiębiorstw największą trudnością w pozyskiwaniu funduszy na
wdrożenie nowoczesnych technologii są skomplikowane procedury przyznawania (79 proc.),
niejasne kryteria oceny wniosków (50,8 proc.), wysokie ryzyko niepowodzenia takiej inwestycji
(29,8 proc.) oraz duże koszty jej wdrożenia (25,8 proc.).
Większość (42,4 proc.) badanych uważa, że najlepszym źródłem kapitału na wdrożenie innowacji
są środki z dotacji UE. Przedsiębiorcy chcieliby też skorzystać z ulg podatkowych (18 proc.) oraz
preferencyjnych kredytów i pożyczek (14,4 proc.).
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
13. Według firm jest dobrze i będzie… jeszcze lepiej
Dwóch na pięciu (39,35 proc.) przedstawicieli sektora MŚP optymistycznie ocenia kondycję
finansową swoich firm. Podobna ilość badanych twierdzi natomiast, że nie jest ona ani dobra,
ani zła – 39,81 proc. Jedynie co piąty badany przedsiębiorca stwierdził, że jest zła.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
14. Według przedsiębiorców kondycja finansowa ich firm w najbliższym czasie nie zmieni się, tak
deklaruje 43,46 procent badanych. Podobny odsetek (38,32 proc.) twierdzi, że powinna ulec
poprawie, a 18,23 proc. twierdzi, że się pogorszy.
Metodologia
Badanie zostało przeprowadzone w dniach 7 – 13 stycznia 2013 r. Zastosowano metodę CAWI –
komputerowo wspomagany wywiad za pomocą ankiety internetowej. Próba badawcza składała
się z 613 właścicieli i menedżerów z mikro, małych oraz średnich firm z terenu całej Polski. W
badaniu zastosowano próbę kwotową. Populacja została podzielona na województwa, a
następie w obrębie każdego z nich wybrano respondentów metodą losową. Część raportu
dotycząca finansowania innowacji opiera się na badaniu zrealizowanym w dniach 26 listopada –
2 grudnia 2012 r. Zastosowano w nim również metodę CAWI – komputerowo wspomagany
wywiad za pomocą ankiety internetowej. Próba badawcza składała się z 507 właścicieli i
menedżerów z mikro, małych oraz średnich firm z terenu całej Polski. W badaniu zastosowano
próbę kwotową. Populacja została podzielona, również w tym przypadku, na województwa, a
następie w obrębie każdego z nich wybrano respondentów metodą losową.
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com
15. ***
O Agencji Rozwoju Innowacji S.A.
Agencja Rozwoju Innowacji S.A. jest firmą doradczo-inwestycyjną, która wspiera i finansuje
innowacyjne, często trudne, przedsięwzięcia w zakresie wdrażania nowoczesnych technologii
oraz pozyskiwania kapitału ze źródeł zewnętrznych na ich finansowanie. Dokonuje analizy
projektów pod kątem najbardziej efektywnego źródła wsparcia. Głównie są to fundusze
strukturalne, bilateralne, programy wspólnotowe, ale także środki krajowe, takie jak programy
operacyjne i granty. Firma bada również możliwość uzyskania dofinansowania z bezpośrednich
dotacji Komisji Europejskiej, środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu
Finansowego EOG, a także z zasobów innych krajów. Pomaga również w zdobywaniu funduszy
na realizację nowych pomysłów, które cechują się dużym potencjałem rozwojowym. Poszukuje
także innowacji już u źródła poprzez Dolnośląski Ośrodek Wiedzy i Technologii (DOTWIT), który
wchodzi w skład ARI i zajmuje się komercjalizacją wiedzy naukowej jako platforma współpracy
naukowców i biznesu.
Od grudnia 2012 roku spółka notowana jest na giełdzie NewConnect.
***
O Praktycy.com
Praktycy.com jest zespołem ekspertów, którzy w sposób kompleksowy i strategiczny budują
komunikację marketingową i PR-ową, kreują wizerunek oraz promują kluczowe polskie i
międzynarodowe marki w świecie rzeczywistym i online. Wśród naszych klientów znajdują się
m.in.: Grupa Onet.pl, (m.in. Zumi.pl, Sympatia.pl, OnetLajt), Animex, P&G, zanox.com, Grupa
Fotka.pl (Fotka.pl, Emuzyka.pl, Spinacz.pl, Swistak.pl), moneybookers.com, Millennium Bank,
Kancelaria Podatkowa Ożóg i Wspólnicy, Grupa Nantes, TeleOpieka, IT Kontrakt czy zanox.
Więcej: www.praktycy.com
Praktycy.com ul. Braci Gierymskich 156, 50-950 Wrocław tel.: +(71) 734 57 82 | fax: +(71) 715 62 89
ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa tel.: +(22) 378 16 37 | tel. kom.: 533 100 609
biuro@praktycy.com | www.praktycy.com