การค้าในภูมิภาคอาเซียนและเพื่อนบ้านSeminar supan โครงการเตรียมความพร้อมเข้าสู่ประชาคมอาเซียนจังหวัดเพชรบุรี ในวันพฤหัสบดีที่ 13 มิถุนายน 2556 เวลา 08.0016.30น. ณ ห้องประชุมแก้วเจ้าจอม วิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี the project prepares the readiness reaches Association of Southeast Asian Nations province Phetchburi community , in Thursday at 13 June 2556 08.0016.30 times o'clock , at , conference glass king's concubine room , nurse monk Chom Klao college , Phetchburi province ,

1. การค้าในภูมิภาค
อาเซียน
และเพื่อนบ้าน

2. สมาชิกดั้งเดิม 6 ประเทศ :
อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์
สิงคโปร์ ไทย และ บรูไน ดารุสซาลาม
สมาชิกใหม่ 4 ประเทศ : เวียดนาม
ลาว พม่า
และกัมพูชา
สมาชิกอาเซียนสมาชิกอาเซียน 1010 ประเทศประเทศสมาชิกอาเซียนสมาชิกอาเซียน 1010 ประเทศประเทศ

3. Why ASEAN First Policy ?
หุ้นส่วนทางเศรษฐกิจหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจ
แหล่งวัตถุดิบและแรงงานแหล่งวัตถุดิบและแรงงาน
ฐานการผลิตและการลงทุนฐานการผลิตและการลงทุน
ตลาดสำาคัญ ด้วยประชากรกว่า 500 ล้านคนตลาดสำาคัญ ด้วยประชากรกว่า 500 ล้านคน

4. หุ้นส่วนทางเศรษฐกิจ
 การเป็นหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจกับอาเซียน (การรวม
กลุ่มทางเศรษฐกิจกับอาเซียน) จะช่วยดึงดูดการ
ลงทุนจากต่างประเทศ (FDI) มายังไทยมากขึ้น
เนื่องจาก ในการแข่งขันกับจีนและอินเดีย ซึ่งเป็น
ตลาดขนาดใหญ่ ไทยหรือประเทศสมาชิกอาเซียน
ประเทศใดประเทศหนึ่งไม่น่าสนใจอีกต่อไป แต่
หากเป็นอาเซียนทั้งกลุ่ม จะช่วยเพิ่มโอกาสของ
ไทยในการดึงดูด FDI นอกจากนี้ จะช่วยเพิ่มอำานาจ
ต่อรองของไทยในเวทีโลก
 ในการนี้ ไทยต้องสร้างบทบาทตนเองเป็นประตู

5. แหล่งวัตถุดิบ แรงงาน และ
พลังงาน
 อาเซียนเป็นแหล่งวัตถุดิบ แรงงาน และพลังงาน
 เพื่อให้สามารถเข้าถึงทรัพยากรดังกล่าว ไทยจะ
ต้องสร้างความเชื่อมั่นและความไว้วางใจให้เกิดขึ้น
กับประเทศเพื่อนบ้าน ผ่านกลไกต่างๆได้แก่
- AISP Scheme ซึ่งเป็นการให้สิทธิพิเศษทางภาษี
ศุลกากรแก่ประเทศสมาชิกใหม่อาเซียน
- Capacity building

6. ฐานการผลิต
- ประเทศ CLMV สามารถเป็นฐานการผลิต
สินค้า เนื่องจากมีวัตถุดิบและแรงงานราคา
ถูก และยังได้รับสิทธิประโยชน์ด้านภาษีจาก
ประเทศพัฒนาแล้ว (GSP) เช่น สหรัฐฯ สหภาพ
ยุโรป และญี่ปุ่น ดังนั้น การเข้าไปลงทุนใน
ประเทศเพื่อนบ้าน ทำาให้ได้รับประโยชน์ใน
แง่การยกเว้นภาษีนำาเข้าตามกรอบ GSP ที่
ประเทศเหล่านี้ได้รับ
- ในการนี้ ต้องมีมาตรการจูง (incentives) ทั้ง
จาก host และ home country และมีการร่วมทุน

7. ASEAN Free Trade Area : AFTA
เขตการค้าเสรีอาเซียนเขตการค้าเสรีอาเซียน ((อาฟต้าอาฟต้า))เขตการค้าเสรีอาเซียนเขตการค้าเสรีอาเซียน ((อาฟต้าอาฟต้า))

8.  ความตกลงแม่บทว่าด้วยการ
ขยายความร่วมมือทางเศรษฐกิจ
ของอาเซียน (Framework Agreement
on Enhancing ASEAN Economic
Cooperation)
 ความตกลงว่าด้วยอัตราภาษี
พิเศษที่เท่ากันสำาหรับเขตการค้า
เสรีอาเซียน (Agreement on the
Common Effective Preferential Tariff
(CEPT) for the ASEAN Free Trade Area)
ความตกลงที่ใช้ในการดำาเนินความตกลงที่ใช้ในการดำาเนิน
งานอาฟต้างานอาฟต้า
ความตกลงที่ใช้ในการดำาเนินความตกลงที่ใช้ในการดำาเนิน
งานอาฟต้างานอาฟต้า

9. ปี 1992
1 มกราคม 1993
วัตถุประสงค์
1. สร้างความสามารถในการแข่งขันของสินค้า
อาเซียนในตลาดโลก
2. ดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ
3. สร้างอำานาจต่อรองในเวทีการค้าโลก
ขอบข่าย
ครอบคลุมสินค้าอุตสาหกรรม สินค้าเกษตรแปรรูป
และสินค้าเกษตร
ไม่แปรรูป โดยมีความยืดหยุ่นให้แก่สินค้าอ่อนไหว
ได้
ก่อตั้งอาฟต้าก่อตั้งอาฟต้าก่อตั้งอาฟต้าก่อตั้งอาฟต้า
เริ่มลดภาษีเริ่มลดภาษีเริ่มลดภาษีเริ่มลดภาษี

10. ลดภาษีนำาเข้าสินค้าทุกประเภทให้
เหลือร้อยละ 0-5 และยกเลิกอุปสรรค
ทางการค้าที่มิใช่ภาษีระหว่างกัน
ยกเว้นเฉพาะบางชนิดสินค้าที่อาจส่ง
ผลกระทบ ต่อศีลธรรม ชีวิตและสุขภาพ
ของมนุษย์ สัตว์ พืช หรือเพื่อเป็นการ
คุ้มครองศิลปะ โบราณวัตถุอันมีค่า
เป้าหมายเป้าหมายเป้าหมายเป้าหมาย

11. กำำหนดเวลำกำรลดภำษี
สมำชิกอำเซียนเดิม 6 ประเทศ
ปี 2003 ปี 2008 ปี 2010
ลดภำษีเหลือ
0% ร้อยละ 60
ของ IL
ลดภำษีเหลือ
0% ร้อยละ 80
ของ IL
ลดภำษีเหลือ
0% ร้อยละ 100
ของ IL
ปี 2003 ปี 2005 ปี 2007 ปี 2015
ให้
เวียดนำม
ลดภำษี
เหลือ 0-5%
ให้มำก
ให้ลำวและ
พม่ำลด
ภำษีเหลือ
0-5% ให้
มำก
ให้กัมพูชำ
ลดภำษี
เหลือ 0-5%
ให้มำก
รำยกำร
ลดภำษี
เหลือ 0%
ร้อยละ 100
ของ IL
สมำชิกอำเซียนใหม่
4 ประเทศ

12.  อยู่ในแผนกำรลดภำษี (Inclusion List : IL)
ของทั้งประเทศส่งออกและนำำเข้ำและลดภำษี
ลงเหลือ 20% หรือต่ำ่ำกว่ำ
 เป็นสินค้ำที่มีกำรผลิต่ในอำเซียนประเทศใด
ประเทศหนึ่ง หรือมำกกว่ำ 1 ประเทศ รวมกัน
แล้วคิดเป็นมูลค่ำอย่ำงน้อยร้อยละ 40 ของ
มูลค่ำสินค้ำ
อนไขของสินค้ำที่จะได้รับสิทธิประโยชน์อำฟอนไขของสินค้ำที่จะได้รับสิทธิประโยชน์อำฟอนไขของสินค้ำที่จะได้รับสิทธิประโยชน์อำฟต่อนไขของสินค้ำที่จะได้รับสิทธิประโยชน์อำฟต่

13.  ต่ั้งแต่่ 1 มกรำคม 2546 ไทยได้นำำสินค้ำทุก
รำยกำรเข้ำมำลดภำษี
แล้ว (จำำนวนทั้งสิ้น 9,211 รำยกำร) โดยที่
 5,527 รำยกำร (ร้อยละ 60) มีอัต่รำภำษี
ร้อยละ 0
 ที่เหลือมีอัต่รำภำษีระหว่ำงร้อยละ 0.5-5
 มี 4 ชนิดสินค้ำ (จำำนวน 7 รำยกำร) ที่
เป็นสินค้ำเกษต่รไม่แปรรูปที่อ่อนไหว ซึ่ง
ยังคงมีอัต่รำภำษีสูงกว่ำร้อยละ 20 แต่่จะ
ต่้องทยอยลดภำษีลงให้เหลือร้อยละ 0-5
ในปี 2553 ได้แก่ กำแฟ มันฝรั่ง มะพร้ำว
แห้ง และไม้ต่ัดดอก
สถำนะกำรลดภำษีของไทยภำยใต่้สถำนะกำรลดภำษีของไทยภำยใต่้ AFTAAFTAสถำนะกำรลดภำษีของไทยภำยใต่้สถำนะกำรลดภำษีของไทยภำยใต่้ AFTAAFTA

14. ควำมต่กลงกำรค้ำบริกำรของ
อำเซียน
วัต่ถุประสงค์
- เพื่อขยำยควำมร่วมมือด้ำนบริกำรระหว่ำง
ประเทศสมำชิกอำเซียน
- เพื่อลดอุปสรรคและเปิดเสรีกำรค้ำบริกำร
ภำยในกลุ่มสมำชิกอำเซียนให้
มำกกว่ำที่แต่่ละประเทศมีพันธกรณีกำรเปิดเสรี
ในกรอบ WTO
กำรดำำเนินกำร
- เจรจำจัดทำำข้อผูกพันด้ำนกำรเข้ำสู่ต่ลำด
และกำรประต่ิบัต่ิเยี่ยงคนชำต่ิ

15. กำรจัดต่ั้งประชำคมเศรษฐกิจ
อำเซียน (AEC)
 แนวคิดของกำรจัดต่ั้งประชำคม
เศรษฐกิจอำเซียน (ASEAN Economic
Community: AEC) ได้เริ่มขึ้นต่ั้งแต่่
กำรประชุมสุดยอดอำเซียน (ASEAN
Summit) ครั้งที่ 8 เมื่อวันที่ 4
พฤศจิกำยน 2545 ณ กรุงพนมเปญ
ประเทศกัมพูชำ
 ผู้นำำอำเซียนได้เห็นชอบให้อำเซียน
กำำหนดทิศทำงกำรดำำเนินงำน ที่

16. แถลงกำรณ์ Bali Concord II
 ในกำรประชุมผู้นำำอำเซียน เมื่อปี 2546 ผู้นำำ
ได้ออกแถลงกำรณ์ Bali
Concord II เห็นชอบให้มีกำรรวมต่ัวของ
อำเซียนไปสู่ ASEAN
Community ภำยในปี 2020 ประกอบด้วย 3 เสำ
หลัก คือ
- ASEAN Security Community
- ASEAN Economic Community
- ASEAN Socio-Cultural Community

17. เป้ำหมำยของกำรรวมกลุ่มทำง
เศรษฐกิจของอำเซียน
 อำเซียนจะรวมต่ัวเป็นประชำคม
เศรษฐกิจภำยในปี 2563 (ค.ศ.
2020) โดยจะมีต่ลำดและฐำนกำร
ผลิต่ร่วมกัน (single market
and single production base)
และจะมี กำรเคลื่อนย้ำยสินค้ำ
บริกำร กำรลงทุน และแรงงำนมี
ฝีมืออย่ำงเสรี และเงินทุนอย่ำงเสรี
มำกขึ้น (free flows of goods,

18. แนวทำงดำำเนินงำนเพื่อ
นำำไปสู่ประชำคม
เศรษฐกิจอำเซียน
Towards ASEAN Economic Community

19. แนวทำงกำรรวมกลุ่มแบบ sector-
based approach กำำหนดสำขำสินค้ำและบริกำรสำำคัญ 11
สำขำที่จะเร่งรัดดำำเนินกำร(priority
sectors) เพื่อเป็นกำรนำำร่องกำรรวมกลุ่ม
ทำงเศรษฐกิจ
โดยกำรคัดเลือกสำขำดังกล่ำวได้
พิจำรณำจำกควำมได้เปรียบเชิงเปรียบ
เทียบในทรัพยำกรธรรมชำต่ิ แรงงำนมี
ฝีมือ ต่้นทุน และมูลค่ำเพิ่มต่่อเศรษฐกิจ
ของอำเซียน

20. สำขำสินค้ำและบริกำรสำำคัญ 11
สำขำ
(11 Priority Sectors) ประเทศสมำชิกที่ทำำหน้ำที่รับผิดชอบ
ประสำนกำรดำำเนินงำนในแต่่ละสำขำ
(country coordinators) มี ดังนี้
 พม่ำ สำขำผลิต่ภัณฑ์เกษต่ร (Agro-
based products)
สำขำประมง (Fisheries)
 มำเลเซีย สำขำผลิต่ภัณฑ์ยำง
(Rubber-based products)
สำขำสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม

21.  ฟิลิปปินส์ สาขาอิเล็กทรอนิกส์
(Electronics)
 สิงคโปร์ สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศ
(e-ASEAN)
สาขาสุขภาพ (Healthcare)
 ไทย สาขาการท่องเที่ยว (Tourism)
สาขาการบิน (Air Travel)
 ไทยได้รับเป็นประเทศผู้ประสานงาน
หลักในสาขาการท่องเที่ยว
และการบิน ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของ
รัฐบาลที่จะผลักดันให้ไทยเป็น

22. การดำาเนินงานเพื่อรวมกลุ่ม 11
สาขาสำาคัญ
 ในการประชุมผู้นำาอาเซียน ครั้งที่ 10 เมื่อวันที่
29 พฤศจิกายน 2547 ณ กรุงเวียงจันทน์ สปป.
ลาว ผู้นำาอาเซียนได้ลงนามในกรอบความตกลง
ว่าด้วยการรวมกลุ่มสาขาสำาคัญของอาเซียน
(ASEAN Framework Agreement for the
Integration of the Priority Sectors) และ
รัฐมนตรีที่รับผิดชอบการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ
ของอาเซียนได้ลงนามในพิธีสารรายสาขา 11
ฉบับ (ASEAN Sectoral Integration Protocol)
โดยกรอบความตกลงฯ และพิธีสารฯ มีผลบังคับ
ใช้แล้ว ตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม 2548

23. ความคืบหน้าการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจของอาเซียน
1. การเร่งลดภาษีสินค้าใน 9 สาขาหลัก
(ผลิตภัณฑ์เกษตร/ ประมง/ ผลิตภัณฑ์ไม้/
ผลิตภัณฑ์ยาง/ สิ่งทอ/ ยานยนต์/
อิเล็กทรอนิกส์/ เทคโนโลยีสารสนเทศ/
สาขาสุขภาพ) ซึ่งครอบคลุมสินค้าจำานวน 4,
273 รายการ ให้เร็วขึ้นจากกรอบอาฟต้าเดิม
3 ปี ดังนี้
ประเท
ศ
กำาหนดการ
อาฟต้าเดิม
กำาหนดการ
เร่งลดภาษี
ASEAN เดิม 6
ประเทศ
1 ม.ค.
2010
1 ม.ค.
2007
CLMV
1 ม.ค.
2015
1 ม.ค.
2012

24. ความคืบหน้าการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจของอาเซียน (ต่อ)
2. การขจัดมาตรการที่มิใช่ภาษี
- จัดทำาฐานข้อมูลเกี่ยวกับมาตรการ
กีดกันทางการค้าที่มิใช่
ภาษีของอาเซียนรายประเทศ
- จำาแนกมาตรการดังกล่าวออกเป็น 3
กลุ่ม คือ Red box;
Amber box; และ Green box
- จัดทำาแผนงาน (work

25. ความคืบหน้าการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจของอาเซียน (ต่อ)
3. การจัดทำาความตกลงยอมรับร่วม
(MRA)
วัตถุประสงค์ : เพื่อลดอุปสรรคอัน
เกิดจากมาตรการกีดกัน
ทางการค้าอันเนื่องมาจากกฎระเบียบทาง
เทคนิค (Technical
Regulations) หรือ มาตรฐานบังคับ
(Mandatory Standards)
ความคืบหน้า : อาเซียนได้จัดทำา

26. ความคืบหน้าการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจของอาเซียน (ต่อ)
4. การอำานวยความสะดวกด้าน
ศุลกากร : การพัฒนาระบบ ASEAN
Single Window
- อาเซียนได้ลงนามความตกลงว่าด้วยการ
อำานวยความสะดวกด้านศุลกากรด้วยระบบ
อิเล็กทรอนิกส์ ณ จุดเดียวของอาเซียน (Agreement
to Establish and Implement the ASEAN Single Window) เมื่อปลาย
ปี 2548
- กำาหนดให้ประเทศสมาชิกอาเซียนเดิม 6
ประเทศจัดตั้ง National Single Window ให้
แล้วเสร็จภายในปี 2008 และประเทศ CLMV

27. ความคืบหน้าการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจของอาเซียน (ต่อ)
5. การเปิดตลาดการค้าบริการ
- Priority Sectors (สาขาสุขภาพ ICT
และท่องเที่ยว) : ทยอยเพิ่มสัดส่วนการถือหุ้น
ของนักลงทุนสัญชาติอาเซียน เป็นร้อยละ 51
ในปี 2008 และร้อยละ 70 ในปี 2010
- Non-Priority Sectors: ทยอยเพิ่ม
สัดส่วนการถือหุ้นของนักลงทุนสัญชาติอาเซียน
เป็นร้อยละ 49 ในปี 2008 ร้อยละ 51 ในปี
2010 และร้อยละ 70 ในปี 2015
- Flexibility : ประเทศสมาชิกสามารถ
ขอสงวนสำาหรับสาขาอ่อนไหวได้ โดยไม่นำามา

28. 6. การเคลื่อนย้ายของนักธุรกิจ ผู้เชี่ยวชาญ
ผู้ประกอบวิชาชีพ แรงงานมีฝีมือ และผู้มี
ความสามารถพิเศษ
- จัดทำาความตกลงยอมรับร่วม
(MRA) ด้านคุณสมบัติของ
บุคลากรในสาขาวิชาชีพต่างๆ : ขณะนี้ได้มีการ
ลงนาม MRA สาขา
วิศวกรรมไปแล้ว และอยู่ระหว่างการจัดทำา MRA
สาขาพยาบาล
- ปรับประสานระเบียบการตรวจลง
ความคืบหน้าการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจของอาเซียน (ต่อ)

29. ความคืบหน้าการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจของอาเซียน (ต่อ)
7. การสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศ
สมาชิกในกระบวนการผลิตสินค้าด้วยการซื้อ
(outsourcing) วัตถุดิบและชิ้นส่วนที่ผลิตใน
ประเทศสมาชิกของอาเซียน รวมทั้งให้มีการใช้
วัตถุดิบและชิ้นส่วนภายในประเทศอาเซียน
หลายประเทศมาประกอบกันเพื่อผลิตสินค้าของ
อาเซียน
- ปรับปรุงความตกลงว่าด้วยความร่วมมือ
ด้านอุตสาหกรรมของอาเซียน (AICO) และพัฒนา
Scheme ใหม่ที่จะส่งเสริมการ outsource ระหว่าง
ประเทศสมาชิกอาเซียน
- ใช้กลไก ASEAN Pioneer Project
Scheme (APPS) ซึ่งเป็นกลไกใหม่ที่เสนอโดยภาค

30. แนวทางความร่วมมือที่เป็นไปได้
ระหว่างไทยกับอาเซียน เมื่อดูสถิติการค้าของไทยกับอาเซียนในช่วง
3 ปีที่ผ่านมา (2546-2548) มีแนวโน้มขยายตัวมา
โดยตลอด ด้วยมูลค่าการค้าเฉลี่ยกว่า
37,000 ล้านเหรียญสหรัฐฯ และมีอัตราการ
ขยายตัวโดยเฉลี่ย 25% ต่อปี
 การค้าส่วนใหญ่ของไทยจะอิงกับประเทศ
สมาชิกอาเซียนเดิม ได้แก่ สิงคโปร์
มาเลเซีย อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ อย่างไร
ก็ตาม เมื่อพิจารณาในแง่ดุลการค้าแล้ว ไทย
ได้เปรียบดุลการค้ากับประเทศเหล่านี้น้อย
มาก เมื่อเทียบกับประเทศสมาชิกใหม่

31. สัดส่วนตลาดส่งออกสำาคัญของไทย
ปี 2548
มูลค่า : ล้าน
บาท
14%
15%
13%
22%
36%
Japan
USA
EU
ASEAN
The Rest

32. สัดส่วนแหล่งนำาเข้าสำาคัญของไทย
ปี 2548
มูลค่า :
ล้านบาท
22%
7%
9%
18%
44%
Japan
USA
EU
ASEAN
The Rest

33. ตลาดส่งออกสำาคัญของไทยไป
อาเซียน
ประเทศ ปี2548 /%จากปี2547 ปี2547
สิงคโปร์ 7,500.4 6.73 7,027.3
มาเลเซีย 5,725.9 7.77 5,312.8
อินโดนีเซีย 3,998.8 24.33 3,216.2
ฟิลิปปินส์ 2,064.7 12.49 1,835.3
หน่วย : ล้านบาท

34. ตลาดส่งออกสำาคัญของไทยไป
อาเซียนรายประเทศ ปี 2548
มูลค่า :
ล้านบาท0% 17%
24%
9%
30%
10%
4% 3% 3%
Brunei
Indonesia
Malaysia
Philippines
Singapore
Vietnam
Cambodia
Laos
Myanmar

35. แหล่งนำาเข้าสำาคัญของไทยจาก
อาเซียนรายประเทศ
ประเทศ ปี2548 /%จากปี2547 ปี2547
มาเลเซีย 8,100.9 46.54 5,528.0
สิงคโปร์ 5,379.6 29.94 4,140.0
อินโดนีเซีย 3,134.6 35.62 2,311.3
ฟิลิปปินส์ 1,881.5 21.96 1,542.7
หน่วย : ล้านบาท

36. แหล่งนำาเข้าสำาคัญของไทยจาก
อาเซียนรายประเทศ ปี 2548
มูลค่า : ล้าน
บาท
1% 14%
38%
9%
25%
4%0%1% 8%
Brunei
Indonesia
Malaysia
Philippines
Singapore
Vietnam
Cambodia
Laos
Myanmar

37. แนวทางความร่วมมือที่เป็นไปได้ระหว่าง
ไทยกับอาเซียน(ต่อ)
 รัฐบาลมีนโยบายให้ความสำาคัญกับประเทศเพื่อน
บ้านเหล่านี้ ในฐานะมิตรประเทศที่จะช่วยส่งเสริม
และเกื้อกูลทางเศรษฐกิจร่วมกันเนื่องจากประเทศ
CLMV เป็นประเทศที่มีทรัพยากรอุดมสมบูรณ์ โดย
เฉพาะทรัพยากรธรรมชาติที่จะเอื้อต่อการผลิต อาทิ
แร่ธาตุ พลังงาน และวัตถุดิบทางการเกษตรต่างๆ
รวมถึงต้นทุนแรงงานที่ตำ่า และยังได้สิทธิประโยชน์
ทางด้านภาษีจากประเทศพัฒนาแล้ว อย่างไรก็ตาม
ควรคำานึงถึง
- ระบบสาธารณูปโภคพื้นฐานยังไม่เพียงพอ
- เสถียรภาพทางการเมืองภายใน
- ระบบการชำาระเงิน การธนาคารยังไม่แพร่
หลาย

38. ข้อเสนอแนะ
 กลไกความร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้าน
1) ระบบการเกษตรแบบมีพันธะสัญญา (contract
faming) เช่น ถั่วเหลือง ถั่วลิสง ถั่วเขียวผิวมัน
ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ข้าวโพดหวาน เมล็ด
มะม่วงหิมพานต์ ไม้ยูคาลิปตัส ละหุ่ง และลูกเดือย
2) ระบบการเงินแบบหักบัญชี (account trade)
3) ระบบการบริการเบ็ดเสร็จ ณ จุดเดียว (one
stop service/single window)
4) การทำาความตกลงเรื่องการขนส่งผ่านแดน
5) การปรับประสานด้านกฎหมายและเอกสาร

39. ขอบคุณ