1. Niks is standaard
Hoofdkantoor Ernst & Young eerste project in Vivaldi op Amsterdamse Zuidas
‘Een gebouw dat mensen bij elkaar brengt’. Met dat doel voor ogen ontwierp de befaamde Londense architect sir Norman Foster het nieu-
we hoofdkantoor van Ernst & Young in Amsterdam. In juni 2007 is de 87 meter hoge, 24 verdiepingen tellende dubbeltoren opgeleverd.
Voor de invulling van het interieur tekende Merkx + Girod Architecten.
ON TWE RP
Architect Norman Foster heeft bij de entreezone van de dubbeltoren gekozen voor een zeer transparante opzet. (Foto: Foster & Partners).
Het Ernst & Young-kantoor is het eerste gereed ningen (20 procent) en voorzieningen (15 pro- ontwikkeld in samenwerking met het Londense
gekomen onderdeel van het ‘nieuwe’ Vivaldi. Dit cent). In 2015 moet het hele project klaar zijn. architectenbureau Foster & Partners. Het con-
is een kantoren- en bedrijventerrein uit de jaren cept bestaat uit een podium waarop vier torens
zestig, gelegen langs de A10 in Amsterdam. Het Onderbouw en torens staan. De eerste toren is die van Ernst & Young,
terrein wordt helemaal opnieuw ingericht en zal Het Vivaldi-project omvat vier deelgebieden. dat de beschikking krijgt over 30.000 vierkante
straks de oostelijke entree vormen van de Am- Eén daarvan is de A10-zone, waar alleen kanto- meter vloeroppervlak.
sterdamse Zuidas. Vivaldi krijgt naast kantoren ren komen. Het stedenbouwkundig concept De entreezone van de dubbeltoren heeft een zeer
(65 procent van de totale bebouwing) ook wo- voor deze zone heeft de gemeente Amsterdam transparante opzet met veel vides, waaronder
95

2. Milieuvriendelijke
koeling
Het door Foster & Partners ontworpen Vivaldi-
complex is uitgerust met een bijzondere vijver-
ONTWERP
partij. Deze is ontwikkeld volgens het principe
van ‘vertraagde waterretentie’: regenwater wordt
op natuurlijke wijze gereinigd en gedoseerd op
het oppervlaktewater afgevoerd. Ook fungeert
de vijver als reservevoorraad voor de sprinkler-
installaties. Het kantoorgebouw wordt op mi-
lieuvriendelijke wijze op temperatuur gehouden
door warmte- en koudeopslag in de grondlagen
op 50 meter diepte. Voor de koeling volstaat dit
principe, voor het verwarmen wordt het systeem
aangevuld met stadsverwarming.
De eerste kantoortoren in het ‘nieuwe’ Vivaldi vormt de thuis-
basis van het hoofdkantoor van Ernst & Young. De dubbelto-
ren is 87 meter hoog en telt 24 verdiepingen. (Foto: Foster &
Partners).
96

3. ON TWE RP
Opdrachtgever: ING Real Estate
Architect: Foster + Partners
Interieurarchitect: Merkx + Girod architecten
Directiemeubilair: Bulo
Meubilair: Unifor
Zitmeubilair: Herman Miller
Speciaalmeubilair: Intos, Smeulders, Gebe Bouw
Systeemwanden: Brakel Interieurgroep
Tapijt: Armstrong/Desso
Algemene verlichting: Philips
Het smaakvolle Vivaldigebouw wordt gekenmerkt door de grote mate van daglichtinval. (Foto: Foster & Partners). Representatieve verlichting: Erco
97

4. een drie lagen hoge entreehal en een vide over twee lagen in de liftlobby.
Verder is de noordzijde van de centrale stijgkern op elke tweede verdieping
voorzien van een vide met ontmoetingsplekken. Bovenin het gebouw zijn
de (directie) vergaderruimtes met in de kopgevels schuin geplaatst glas voor
een prachtig uitzicht over de omgeving.
De dubbeltoren heeft kolomvrije kantoorvloeren. De 24 verdiepingen zijn
volledig vrij indeelbaar, mede dankzij de hybride hoofddraagconstructie
van betonnen kern en ruitvormige staalconstructies in de gevels.
Ingetogen chique
Het ontwerp voor het interieur van de eerste Vivaldi-toren is gemaakt door
Evelyne Merkx en Det van Oers van Merkx + Girod Architecten in Amster-
dam. “Hun vertrekpunt was een tijdloos ingetogen chique kantoor te ont-
werpen’, vertelt Ruud Overste, facility manager bij Ernst & Young en lid van
de stuurgroep die de nieuwbouw heeft begeleid. Volgens hem is er vrijwel
niks standaard aan het interieur, vrijwel alles is speciaal voor Ernst & Young
ontworpen en gemaakt. De scheidingswanden zijn gemaakt door Brakel
Interieur groep in Hilversum. “Allemaal specials”, aldus Overste. “Ze zijn
gemaakt van verschillende materialen met een reliëf en vertonen glansver-
schillen. De ene wand is hoogglans, de andere mat.”
Ook het meubilair is maatwerk. Het is afkomstig van het Italiaanse Unifor.
Voor de stoelen is gekozen voor leverancier Herman Miller, terwijl het di-
rectiemeubilair van Bulo is. Op de vloeren ligt tapijt van Armstrong/Desso.
Op de plaatsen waar vergaderingen worden belegd, hebben de interieur-
ON TWE RP
Wit is een veelvuldig terugkomende kleur in het Ernst & Young-interieur. (Foto: Erny
Kahle i.o.v. Brakel Interieurgroep).
98

5. Een systeemwand die geen
systeemwand is
Een bijzonder onderdeel van het Vivaldi-inte-
rieur wordt gevormd door de systeemwanden,
deuren en systeemkasten. Deze werden geprodu-
ceerd door Brakel Interieurgroep uit Hilversum.
“De grootste uitdaging lag niet in de grootte
van het gebouw, maar in de diversiteit van de
gangwanden”, vertelt marketing manager Peter
Claassen.
Het project voor Ernst & Young Amsterdam was
omvangrijk. Op twintig verdiepingen, met een
totale oppervlakte van 13.000 vierkante meter,
moesten systeemwanden worden geplaatst. Bijna
zeshonderd ruimtes kregen volle hoogte taats-
deuren van 1,1 meter breed en elke kamer werd
tevens voorzien van twee systeemkasten – onge-
veer twaalfhonderd units in totaal.
De grote hoeveelheid producten viel echter in
het niet bij de diversiteit van de wanden, bena-
drukt Claassen. “Op iedere verdieping is nage-
Eén van de opmerkelijkste aspecten van het interieur: de bijzondere wanden die werden geleverd door Brakel Interieur- noeg geen enkel gangdeel hetzelfde. De houten
groep. (Foto: Erny Kahle i.o.v. Brakel Interieurgroep). panelen, die onzichtbaar aan de metalen wanden
en deuren zijn bevestigd, hebben verschillende
diktes en breedtes en zijn in een wittint hoog-
glans of mat gespoten. De smalle glasopeningen
in de gangwanden en de deuren zitten bijna alle-
maal op een andere hoogte en positie van elkaar.
Daardoor kent een verdieping twintig verschil-
lende wandtypes.”
“We wilden gebruik maken van alle praktische
voordelen van een systeemwand”, vertelt pro-
jectarchitect Det van Oers van Merkx + Girod ar-
chitecten over het project. “Tegelijkertijd wilden
we iets nieuws ontwikkelen: een wand die er niet
uit zou zien als een standaard systeemwand.”
Om dat totaalbeeld in de gang te krijgen, moest
elk wandtype tot in het kleinste detail worden
uitgewerkt. Elk afwijkend wandtype werd apart
uitgetekend en de breedtes van de metalen gang-
panelen werden afgestemd op de breedtes van de
hoogglans of matte houten panelen. Van iedere
afwijkende gangwand, paneel of glasopening be-
paalde Brakel Interieurgroep zo de afmetingen.
“Bijna elk onderdeel van de gangwand is daarom
uniek te noemen”, aldus Peter Claassen.
Brakel Interieurgroep wist deze omvangrijke
opdracht naar tevredenheid te volbrengen. Pro-
Ook opvallend in het Ernst & Young-kantoor zijn de speciaal voor het project gemaakte meubelen van Intos, Smeulders jectarchitect Van Oers is uiterst tevreden over de
samenwerking en het eindresultaat: “Brakel wist
ONTWERP
en Gebe Bouw. (Foto: Erny Kahle i.o.v. Brakel Interieurgroep).
onze ontwerpen en ideeën juist te vertalen naar
bouwers Intos en Smulders gezorgd voor speci- steeds belangrijkere rol spelen, is in de Vivaldi- concrete producten. De kantoorscheidende wan-
aalmeubilair, terwijl Gebe Bouw dat deed voor toren wel degelijk rekening gehouden. Overste: den zijn keurig gemonteerd. Het meest te spre-
de pantry’s. Hulskamp heeft de state of the art “De verdiepingen zijn per twee aan elkaar gekop- ken ben ik over de gangwanden. Dankzij Brakel
audiovisuele voorzieningen geleverd, Philips de peld. Op alle onderste van die twee verdiepingen is niet te zien dat er systeemwanden in de gangen
algemene verlichting en Erco de representatieve zijn meetingspaces ingericht, waar ook de kof- zijn gemonteerd. Dat zorgt voor een rustig es-
verlichting. fiemachines staan. Bovendien is een grote living- thetisch beeld in een hedendaags kantoor.”
room gecreëerd op de begane grond.”
Cellenconcept
Behalve tijdloos ingetogen chique is gestreefd Desgevraagd betoont ook Bas Berck, woordvoer-
naar een jonge en dynamische uitstraling. Zo zal der namen Merkx + Girod Architecten, zich erg te- van onder andere het speciaal ontworpen meu-
in het bedrijfsrestaurant gezond voedsel worden vreden met het project. De wens van de opdracht- bilair is een hedendaagse en unieke kantoorom-
geserveerd en beschikt de toren over een eigen gever om de kantoorruimte te configureren op geving gecreëerd.”
fitnessruimte. “We bieden voorzieningen op basis van de vaak als achterhaald beschouwde cel-
hoog niveau, die bovendien lang ter beschikking lenstructuur, vormde volgens Berck geen beletsel Eric Weustink / Henk-Jan Hoekjen
staan aan de medewerkers”, aldus Overste. “We om tot een hoogwaardige invulling van het Ernst
zullen hier bijvoorbeeld ’s avonds om 22.00 uur & Young-kantoor te komen. “Het ontwerpen van www.fosterandpartners.com
nog cateren.” een functioneel, duurzaam en hedendaags cellen-
In het nieuwe kantoor komen elfhonderd à kantoor is juist een uitdaging”, aldus de woord- www.merkx-girod.nl
twaalfhonderd mensen te werken. Gezien de aard voerder van Merkx + Girod. “De speciaal door ons
van hun werkzaamheden heeft Ernst & Young ontworpen scheidingswanden maken een ‘tra- www.brakelgroup.com
gekozen voor het aloude cellenconcept. Maar ditioneel’ cellenkantoor mogelijk. Tegelijkertijd
met de in algemene zin veranderende functie van is het absoluut geen standaard oplossing en het
kantoren, waar communiceren en ontmoeten een oogt dan ook niet als zodanig. Door toepassing
99