1. ALTIJD
GEO
De gemeentelijke Geo-informatie Infrastructuur (GII)
Bijlage bij het strategisch geo-informatieplan
1

2. ALTIJD
GEO W is een Geo-Informatie Infrastructuur (Spatial Data
at
Infrastructure, SDI)
A spatial data infrastructure (SDI) is a framework of spatial data, metadata, users and tools that are interactively
connected in order to use spatial data in an efficient and flexible way.
“A SDIis a c o o rd ina te d s e rie s o f a g re e m e nts o n te c hno lo g y s ta nd a rd s , ins titutio na l a rra ng e m e nts , a nd p o lic ie s tha t
n
e na b le the d is c o ve ry a nd us e o f g e o s p a tia l info rm a tio n by us e rs a nd fo r p urp o s e s o the r tha n tho s e it wa s c re a te d fo r. “
A SDI should enable the discovery and delivery of spatial data from a data repository, via a spatial service provider, to a
user. As mentioned earlier it is often wished that the data provider is able to update spatial data stored in a repository.
Hence, the basic software components of an SDI are:
 a software client - to display, query, and analyse spatial data (this could be a browser or a Desktop GIS),
 a catalogue service - for the discovery, browsing, and querying of metadata or spatial services, spatial datasets and
other resources,
 a spatial data service - allowing the delivery of the data via the Internet,
 processing services - such as datum and projection transformations,
 a (spatial) data repository - to store data, e.g. a Spatial database,
 GIS software (client or desktop) - to create and update spatial data
Besides these software components, a range of (international) technical standards are necessary that allow interaction
between the different software components. Among those are geospatial standards defined by the
Open Geospatial Consortium (e.g. OGC WMS, WFS, GML etc.) and ISO (e.g. ISO 19115) for the delivery of maps,
vector and raster data, but also data format and internet transfer standards by W3c consortium.
2

3. ALTIJD
GEO
Inrichtingsprincipes van een GII
Informatie wordt in principe via open standaarden via services uitgewisseld. Er wordt dus niet rechtstreeks op de database
geraadpleegd.
Een GII gaat uit van “publish, find, bind” Dit houdt in dat geo-informatie ter beschikking wordt gesteld door het aanbieden van
metadata over de gegevensset aan de catalogus. De gebruiker kan in deze catalogus zoeken en vervolgens zijn gegevenssets
combineren in een kaart of tabel.
De verantwoordelijkheid van de kwaliteit van de gegevensset is voor de bronhouder. De gegevensbeheerder is
verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van de gegevens.
Het te gebruiken Coördinaat Referentie Systeem bij de geografische gegevens is het Rijksdriehoekstelsel (met EPSG code:
28992).
De GII maakt gebruik van de standaard authenticatie services binnen de overheid.
Middels een beheeromgeving wordt de GII gemanaged door de beheerders. Er vindt configuratie plaats voor het toegang
geven op services aan personen en toepassingen,
Service
register
d
pu
fin
b
lis
h
Leveran-
klant bind cier
3

4. frontoffice midoffice backoffice
ALTIJD
Toepassing Componenten
Basis en
Export Geotag Georss Luchtfoto’s Kernregistr
GEO aties
Mobiel Presenter
en
OGC services
CAD WFM
CMS GIS
WMS/
WMC WFS/T
SLD
Internet Zoeken
CMS GIS
CMS GIS
WMTS FES
Intranet
STUF Geoco
ADA
V/A deer
Comm
ETL unicat
or
Gegevens
POI magazijn
Metadata
GSB
DIGI*
Service
Overheid. Cyclom Geoloc Basis
NGR WMS WFS registe
nl edia ation registraties
r
4

5. ALTIJD
GEO
Frontoffice
Componenten
Voor het gebruik van geo-informatie in een front-office applicatie worden twee componenten aangeboden. Een
presentatie component en een zoek component. Deze componenten worden geintegreerd in de toepassingen. Dit
kan zijn als los kaartje met de locatie van het stadhuis in de PDC, maar ook in de vorm van een kaart met alle
lopende vergunningsaanvragen binnen een geografisch gebied. Er wordt gekozen om geen gebruik te maken van
de google maps of bing maps componenten vanwege de gekozen projectie en de daardoor ontstane aansluitingen
en de kwalitiet van de ondergrondkaart.
De zoekcomponent biedt een zoekfuntie, een thesaurusfunctie en maakt gebruik van de geocodeerfunctie om het
zoekresultaat af te beelden.
Mobiel
Via browserapplicaties kan geo-informatie gedeeld worden. Vaak in een thematische site. Niet elke soort van
informatie leent zich hiervoor. Daarnaast zal informatie b.v. via Layar ontsloten worden. Gemeente Nijmegen gaat
geen eigen applicaties ontwikkelen anders dan op het browserplatform. Met de integratrie van het getgeolocation
protocol is het mogelijk locatiegebonden informatie aan te bieden.
Internet
De traditionele internetgebruiker, die met een browser informatie van de gemeentelijke website raadpleegt of zich
abboneert op een (geo)rss feed. Alle soorten van applicaties vallen hieronder. Middels configuratie wordt zowel de
interface voor de gebruiker ( functies) als informatiebronnen geselecteerd. Dit varieert van een minimale website
met hierop de locatie van het stadhuis, tot een complete digitale atlas over de historie van Nijmegen, tot een
integratie met een WOZ applicatie.
Intranet
De huidige Atlaz raadpleegomgeving aangevuld met een data-entry module, Een uitgebreide raadpleegomgeving,
met beperkte GIS-functionaliteit en met de mogelijkheid om een eigen thema aan te maken en bij te houden. B.v.
wegopbrekingen of geschikte woningbouwlocaties.
In principe is dit dezelfde applicatie als voor de internetgebruiker, maar voor de logica wordt hij apart genoemd.
5

6. ALTIJD
GEO
Midoffice
Exportservice
De gebruiker kan een kaartbeeld downloaden in een voor hem valide formaat, dan wordt deze
exportservice aangeroepen. Ondersteunde exporformaten dienen minimaal shp, pdf, dgn en jpg te zijn.
Daarnaast kan deze export service aangeroepen worden om bestanden klaar te zetten. Bij voorkeur
roept de exportservice FME aan.
Geotag service
Deze service indexeert nieuwsfeeds en de achterliggende berichten/documenten en verrijkt deze met
geografische tags. De geotagservice publiceert in GeoRSS. Gemeente Nijmegen heeft in
samenwerking met Geodan een prototype ontwikkeld.
Georss
Alle geografsiche informatie moet via configuratie als Georss gepubliceerd kunnen worden. Niet alle
geografische thema’s lenen zich hiervoor. Vooral puntobjecten lenen zich hiervoor. Denk hierbij aan bv.
WABO-vergunningen en evenementen. Georss gebeurt in het coordinaatstelsel WGS84
ADA
Om tabular data uit de ODS of uit andere databasebronnen op te vragen gebruikt gemeente Nijmegen
ADA. Een generieke component in de servicearchitectuur. Eenvoudige sql statements kunnen hiermee
worden uitgevoerd. Ruimtelijke vragen lopen via de WFS service en worden bij voorkeur door de
database afgehandeld. Als deze vooraf zijn klaargezet in de ODS kan ADA ze weer opvragen, dit zorgt
ervoor dat bronsystemen niet onnodig zwaar belast worden.
Stuf, vraag antwoord berichten
Een module om STUF vraag / antwoord berichten volgens deze standaard te kunnen verwerken.
6

7. ALTIJD
GEO
Midoffice
Geocoderen
Deze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke coördinaten (in RD) terug,
waarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijn:
• 􀁷 postcode 6ppc al dan niet met huisnummer
• 􀁷 postcode 4ppc
• 􀁷 straatnaam al dan niet met huisnummer
• 􀁷 (woon)plaatsnaam
POI
Een service, net als de geocodeerservice, die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat. Dit zijn
bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen, scholen, gebouwnamen etc. Middels deze service
kan gezocht worden naar een locatie.
Gegevensmagazijn
Een centrale database met hierin kopiën van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor
raadplegen. Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid. De actualiteit wordt in overleg met
de bronhouder afgestemd.Gegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten.
Metadata
Deze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets
die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen. De metadata zorgt samen met de catalogus functie
voor de vindbaarheid van gegevens. Daarnaast beschrijft het o.m. de kwaliteit
7

8. ALTIJD
GEO
OGC services
WMS
Een Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service. Het genereert een kaartuitsnede van
geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar. De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een
raster formaat beschikbaar gesteld, zoals PNG, GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de
gangbare browsers. Indien gewenst kunnen de ‗kaarten‘ ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar
worden gesteld. De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt.
Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard. SLD verzorgt gecontroleerde
cartografie in een WMS request.
WFS(T)
Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen, aanleveren, bewerken en analyseren van
geografische vector data. Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor
dataoverdracht. Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML, dit in
tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd.
WMC
Met Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data en
services) gezocht worden. Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken.
WMTS
Web Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen.
Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van
parallelle requesten. De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een
matrix en een aantal zoomniveaus / resoluties. Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf
geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst.
FES
Met de filter Encoding Service, kan binnen een WFS /WMS service een filter worden aangebracht. ( Bomen
van het type “eik”.)
8

9. ALTIJD
GEO
Backoffice
Luchtfoto’s ( en andere rasterbestanden)
Grote hoeveelheden raster dat. Dit zijn geometrisch correcte luchtfoto’s van een hoog detailniveau en gescande kaarten.
Basis- en Kernregistraties
Binnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden. Deze gegevenssets bieden
input aan het gegevensmagazijn
CAD
Binnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of
beheerobjecten in te tekenen.
WFM
Steeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces. Als voorbeeld tijdens het
WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft. Het resultaat kan
dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden.
CMS
Ongestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet. Middels het geotaggen van de
RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren.
GIS
Verschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te
beheren dan wel hierop analyses los te laten.
9

10. ALTIJD
GEO
Backoffice
ETL
Extract Transform and Load. Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te
verzamelen, hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg
te schrijven. ETL services worden dagelijks, wekelijks om maandelijks gestart, afhankelijk van de gevraagde actualiteit.
Communicator
Een service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van o.a. BAG mutaties. Deze communicator regsitreert
welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in o.a. de BAG. De functie lijkt veel op de
Key2data.Daarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te
werken. Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt. De communicator kan via verschillende standaarden
communiceren, STUFx en GML.
10

11. ALTIJD
GEO
Verbinden
Digi*. Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling, DigiD en Digimelding bedoeld. Standaard volgens GEMMA
WMS / WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatie,kunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij
deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen. Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen
deze service gevonden en verbonden worden.
Serviceregister. Overheid.nl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de
basisregistraties te ontsluiten voor o.a. gemeenten.
Overheid.nl en NGR: portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid
en waarmee deze ter beschikking komt van burgers, bedrijven en instellingen.
11

12. ALTIJD
GEO
Serverarchitectuur
WMS Configuratie nieuw
Wijzigingen t.o.v. bestaande situatie
•Geen reverse proxy meer
•WMS productieserver verplaatsen van LAN
naar DMZ
•WMS productieserver dichtzetten via firewall,
alleen verkeer toestaan afkomstig van externe
webappserver (evt beperken tot alleen WMS
protocol)
•WMS productieserver alleen toegang tot
interne DB-server via SQL-net
•Beheerder toegang WMS server via ftp voor
configuratiefiles
•Externe users hebben geen toegang tot DMZ
of LAN
Hiernaast een vereenvoudigd plaatje, de groene
lijn geeft het toegangspad tot interne data aan.
12