1. De nieuwe Drank- en Horeca wet in een notendop
In het wetsvoorstel geeft de regering gemeenten instrumenten om problemen rond het
alcoholgebruik door jongeren zoveel mogelijk lokaal op te lossen.
1. Het toezicht op de Drank- en Horecawet wordt gedecentraliseerd van het Rijk naar
de gemeenten. De bestaande gemeentelijke bevoegdheden om toegangsleeftijden
voor de horeca te stellen worden uitgebreid. Gemeenten mogen die voortaan
koppelen aan (sluitings)tijden.
2. Daarnaast krijgen gemeenten de mogelijkheid de toepassing van prijsacties als happy
hours of stuntprijzen in een verordening te regelen.
3. In plaats van het college van burgemeester en wethouders wordt de burgemeester
voortaan in medebewind belast met de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Deze
bevoegdheid past goed bij de bestaande verantwoordelijkheid van de burgemeester
voor de openbare orde en veiligheid.
4. Door een apart expertimenteerartikel wordt een aantal gemeenten in staat gesteld
om onder meer de leeftijdsgrens voor verstrekking van zwak-alcoholhoudende drank
te verhogen tot 18 jaar. In sommige gemeenten zijn zoveel problemen door het
alcoholgebruik van jongeren, dat het ophogen van de wettelijke minimumleeftijd van
16 jaar voor het verstrekken van alcohol of het toelaten tot een slijterij wenselijk is
geworden. Het experimenteerartikel maakt het mogelijk te bezien of verhoging van
de leeftijdsgrens een goed instrument is om het probleem aan te pakken.
5. Verder worden in de wet minimum- en maximum sancties opgenomen voor niet-
vergunningplichtige detailhandelaren die voor de derde keer in één jaar de bepaling
rond de leeftijdsgrens van 16 jaar voor alcoholverkoop overtreden.
6. Tenslotte stelt de regering in het wetsvoorstel voor om jongeren onder de 16 jaar die
op de openbare weg alcoholhoudende drank bij zich hebben, strafbaar te stellen. De
VNG had het liefst gezien dat niet alleen het bezit van alcohol maar ook het ‘gebruikt
hebben’ van drank onder de 16 jaar strafbaar was gesteld. Daar is de regering niet in
meegegaan. Strafbaarstelling van het gebruik zou volgens haar de drempel naar
hulpverlening kunnen verhogen.
Recente ontwikkelingen
Op 7 april is de wet behandeld in de tweede kamer. Het bij punt 4 genoemde
experimenteerartikel is tijdens deze behandeling gesneuveld. Reden hiervan was dat
invoering van dit artikel dranktoerisme naar andere gemeenten die niet van dit artikel
gebruik maken, in de hand werkt. Door de val van het kabinet is het onzeker wanneer de
nieuwe Drank en Horecawet in werking treedt.
Project West Frisland
Dhr. Nijpels vertelt dat de directe aanleiding om als burgemeesters van West Friesland een
gezamenlijke vuist te maken tegen het overmatig alcoholgebruik onder de jongeren lag in de
maatschappelijke onrust die de effecten ervan met zich meebrachten: groei van het aantal
jongeren dat in het ziekenhuis terecht kwam met een alcoholvergiftiging en toename van
onveiligheid en vandalisme op uitgaansavonden. West Friesland kent al decennia lang een
drinkcultuur. De grootste opgave van de regio is deze cultuur te doorbreken. Om dit te
bewerkstellingen moet je op alle terreinen inzetten: voorlichting, regelgeving en handhaving
en communicatie. Daarnaast moet je sterk in je schoenen staan. De kracht van de
samenwerking in West Friesland is, dat bestuurders elkaar steunen, zodat de uitgezette
koers ook gevolgd kan worden. Het commitment is groot.
Van bestuurlijk draagvlak tot concrete regionale beleidsuitvoering: succesfactoren
• Burgemeesters taak in voeren maatschappelijke discussie

2. Burgemeesters in West Friesland hebben een belangrijke rol gespeeld bij het
agenderen van de problematiek en het aanzwengelen van de maatschappelijke
discussie. De gemeenten Hoorn en Enkhuizen zijn hier belangrijke trekkers in
geweest.
• Investeren in betrokkenheid
Om alle partners die nodig zijn om de bestuurlijke ambities te realiseren mee te
krijgen is verder veel geïnvesteerd in kennisoverdracht. Je krijgt mensen alleen in
beweging als men zich betrokken voelt. Daarvoor moeten beleidsmedewerkers en
professionals weten waar het over gaat en overtuigd raken van de noodzaak.
• Proces coördinatie + extra financiële middelen
Het project West Frisland is ondergebracht bij het projectbureau van de
Veiligheidsregio. Daarnaast is voor 1 fte een coördinator aangesteld om sturing te
geven aan de uitvoering van het projectplan. Proces coördinatie is essentieel om dit
soort regionale projecten van de grond te krijgen.
• Vrijmaken ambtelijk apparaat
Binnen de gemeenten moet er door alle lagen heen voldoende draagvlak zijn voor het
regionale plan, zodat daadwerkelijk ook ambtelijke capaciteit wordt vrijgemaakt om
de plannen te kunnen realiseren. Door sterk in te zetten op vergroting van
betrokkenheid en inzet van extra financiële middelen is dit gerealiseerd.
Hoe voeren gemeenten in West Friesland concreet hun taak als toezichthouder van de
Drank- en Horecawet uit?
Deze vraag kwam gedurende de workshop op verschillende momenten terug. We hebben
een aantal voorbeelden en tips kort samengevat.
• Toezicht op naleving toegangsstop: de gemeente Opmeer heeft een privaat
beveiligingsbedrijf ingehuurd om te surveilleren in uitgaansgebieden. Kroegen die
mensen na de toegangsstop binnen laten worden beboet.
• Tip voor verhoging pakkans bij beperkte capaciteit toezicht en handhaving:
Poolvorming van BOA’s in de regio + integraal opleiden: BOA’s kunnen flexibel
worden ingezet in verschillende gemeenten, voordeel hiervan is dat zij minder snel
worden herkend omdat niet iedere keer dezelfde langskomt. Door integraal op te
leiden kunnen BOA’s meerdere taken op één moment uitvoeren, waardoor hun
capaciteit ook efficiënter en effectiever kan worden ingezet.
• Evenementen: Iedere keer bij een evenement de vraag stellen: is het schenken van
alcohol logisch onderdeel van dit evenement? Hierbij begint het met de vraag stéllen,
zodat hierover discussie ontstaat. Het heeft erin geresulteerd dat bij bepaalde
sportevenementen geen schenkvergunning meer wordt afgegeven.
• Gesprek is beter dan boetes: investeer in relaties met horeca, buurthuizen,
sportverenigingen et cetera. Voorbeeld is de aanpak om te komen tot een convenant
met sportverenigingen. Hiervoor zijn sportverenigingen zelf gevraag hun input te
leveren en als klankbordgroep te fungeren.
• Meten en evalueren: Zorg dat je weet wat de uitgangssituatie is, zodat je op basis
hiervan heldere doelen kunt stellen. Voorbeeld gemeente Schagen: nulmeting
indrinken door blaastests uit te voeren bij de ingang van uitgaansgelegenheden en
interviews af te leggen onder het uitgaand publiek.
• Uitgaan vroegen op gang: Zorg dat er activiteiten worden georganiseerd eerder op
de avond.
• Tip Horeca en gemeenten: Investeer vanaf de start in het onderlinge contact.
• Inzetten van Mystery Guests voor de controle van supermarkten. Daarnaast zijn in
West Friese gemeenten afspraken gemaakt met supermarkten zodat zij onder de 21
jaar controleren middels het vragen om legitimatie.

3. • Horeca: De horeca kan ook de hand in eigen boezem steken en alternatieve
activiteiten organiseren zoals bijvoorbeeld frisfeesten.
• Tot slot: Bedenk dat slechts 20 procent van de alcoholconsumptie binnen
horecagelegenheden plaats vindt. Richt je, met toezicht en handhaving dus niet
alleen hierop, maar ook op supermarkten, sportclubs, buurthuizen, et cetera.