Έρευνα ικανοποίησης μαθητών από το μάθημα της Φυσικής Αγωγής
1. Η ικανοποίηση των μαθητών από τη
Φυσική Αγωγή: μία μελέτη περίπτωσης του
«Πρότυπου Πειραματικού Γενικού Λυκείου
Ηρακλείου» τη σχολική χρονιά 2013-14.
Νικόλαος Τζωρμπατζάκης, Καθηγητής ΦΑ, MSc, PhD
Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Ηρακλείου
Προφορική ανακοίνωση στο Διεθνές Συμπόσιο:
«Παιδαγωγική της Χαράς. Προς ένα αντισυμβατικό σχολείο.»
Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο, 27-30 Μαΐου 2015
4. Η Φυσική Αγωγή είναι ένα μάθημα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
(κίνηση, παιχνίδι, αλληλεπίδραση) που μπορούν να οδηγήσουν
στην εμφάνιση θετικών συναισθημάτων συνδεδεμένων με τη
χαρά.
Η χαρά (διασκέδαση, ευχαρίστηση, ικανοποίηση) που πηγάζει
από την φυσική δραστηριότητα κινητοποιεί τους νέους να
διατηρήσουν υψηλή φυσική δραστηριότητα και θετική ενασχόληση
με τη Φυσικής Αγωγή [1].
Η μέτρηση της ικανοποίησης από τη Φυσική Αγωγή είναι
συνδεδεμένη με τον μεθοδολογικό και επιστημολογικό θεματικό
άξονα του «αντισυμβατικού» σχολείου καθώς και με τις
εναλλακτικές πρακτικές μιας και δεν είναι συνηθισμένη,
τουλάχιστον για τα Ελληνικά σχολεία.
Εισαγωγή (3)Εισαγωγή (3)
6. Αυτή η μελέτη περίπτωσης αναφέρεται στην προσπάθεια
μέτρησης της ικανοποίησης των μαθητών/τριών σχετικά με τα
κύρια μέρη της Φυσικής Αγωγής (μάθημα, καθηγητής και
αθλητικός εξοπλισμός/εγκαταστάσεις).
Πραγματοποιήθηκε στο σύνολο των μαθητών/τριών του
Πρότυπου Πειραματικού Γενικού Λυκείου Ηρακλείου
(εύρος ηλικίας=15-17 έτη) κατά τη σχολική χρονιά 2013-14.
Αυτοσυμπληρούμενα ανώνυμα ερωτηματολόγια σχεδιάστηκαν για
να δίνουν απαντήσεις σε 5-θμια κλίμακα Likert καθώς και με
ανοικτές απαντήσεις.
Έγιναν δύο μετρήσεις συνολικά μία στο τέλος κάθε 4μήνου
(Ιανουάριος 2014 και Μάιος 2014). Οι μεταβλητές αναλύθηκαν για
όλο το δείγμα (n1
=196, n2
=142), για τα δύο φύλα (αγόρι/κορίτσι)
και για τις τρεις τάξεις (A, B, Γ).
ΜέθοδοςΜέθοδος
8. Τα ποσοτικά αποτελέσματα φανέρωσαν μία πολύ θετική απόψη
προς το μάθημα της Φυσικής Αγωγής και τον καθηγητή Φυσικής
Αγωγής για την σχολική χρονιά 2013-14 καθώς και μία αυξητική
τάση μεταξύ των δύο 4μήνων.
Από την άλλη μεριά ο αθλητικός εξοπλισμός θεωρήθηκε ως
μέτριος αλλά με μία θετική μεταβολή μεταξύ των δύο 4μήνων.
Ακόμη, οι μαθητές/τριες ανέφεραν μία σειρά από κυρίως θετικά
αλλά και κάποια αρνητικά σχόλια. Επίσης έκαναν προτάσεις για
μελοντικές βελτιώσεις και στα τρία θέματα που εξετάστηκαν.
ΑποτελέσματαΑποτελέσματα
12. Θετικά – αρνητικά και προτάσειςΘετικά – αρνητικά και προτάσεις
για το μάθημα ΦΑγια το μάθημα ΦΑ
Θετικά
Άθληση- Άσκηση (64),
Διασκέδαση-Ευχαρίστηση (44),
Εκτόνωση-χαλάρωση (41),
Ποικιλία δραστηριοτήτων (38),
Ελευθερία επιλογών (37),
Συνεργασία-ομαδικό πνεύμα (21),
Νέες δραστηριότητες-Τεχνικές (21),
Οργανωμένο (21),
Ενδιαφέρον-Εποικοδομητικό (11).
Αρνητικά
Λίγες ώρες (28),
Έλλειψη οργάνωσης (15).
Προτάσεις
Περισσότερες-Νέες επιλογές (32),
Καλύτερη οργάνωση (12),
Περισσότερες ώρες (11).
13. ΑποτελέσματαΑποτελέσματα
Καθηγητής ΦΑΚαθηγητής ΦΑ
1% 1% 1%0% 1% 1%2% 3%
51%
67%
1%
29%
46%
29%
68%
0%
Δείχνει ενδιαφέρον Έχει μεταδοτικότητα Είναι καταρτισμένος
Καθηγητής Φυσικής Αγωγής (2ο τετράμηνο)
Καθόλου
Λίγο
Μέτρια
Πολύ
Πάρα πολύ
0% 0% 0%0% 1%
3%3%
1%
41%
53%
7%
45%
51%
37%
60%
0%
Δείχνει ενδιαφέρον Έχει μεταδοτικότητα Είναι καταρτισμένος
Καθηγητής Φυσικής Αγωγής (1ο τετράμηνο)
Καθόλου
Λίγο
Μέτρια
Πολύ
Πάρα πολύ
14. Θετικά – αρνητικά και προτάσειςΘετικά – αρνητικά και προτάσεις
για τονγια τον Καθηγητή ΦΑΚαθηγητή ΦΑ
Θετικά
Ευγενικός- Κατανοητικός- Όχι απόλυτος- Μεταδοτικός-Υπομονετικός (61),
Δείχνει πολύ ενδιαφέρον-Πρόθυμος (54),
Καταρτισμένος- Οργανωμένος-Προετοιμασμένος (34),
Πολύ καλός-Κεφάτος -Ευχάριστος-Ευδιάθετος (31),
Βοηθάει-Συμβουλεύει (23),
Του αρέσει η δουλειά του (13),
Πρωτότυπες ιδέες-Καινοτομίες (12),
Καινοτόμες προτάσεις-δραστηριότητες (11),
Έχει όρεξη-Ασχολείται πραγματικά (11),
Αρνητικά
7 διαφορετικά αρνητικά από 1-2 φορές το καθένα..
Προτάσεις
3 διαφορετικές προτάσεις από 1 φορά η κάθε μία.
15. Σύγκριση μεταξύ 1ου και 2ου 4μήνου.
Η σύγκριση των αποτελεσμάτων τους 1ου και 2ου 4μήνου έδωσε
μερικά χρήσιμα συμπεράσματα.
Σχετικά με το μάθημα της ΦΑ υπήρξε μία μικρή βελτίωση σε
όλους τους παράγοντες, στο πόσο ενδιαφέρον ήταν (+5%), πόσο
εποικοδομητικό (+4%) και πόσο οργανωμένο (+2%).
Σχετικά με τον καθηγητή ΦΑ υπήρξε σημαντική αύξηση τόσο στο
πόσο ενδιαφέρον δείχνει (+8%), στο πόσο μεταδοτικός είναι
(+10%) και πόσο καταρτισμένος (+14%).
Τέλος, σχετικά με τον αθλητικό εξοπλισμό υπήρξε βελτίωση στη
γνώμη των μαθητών τόσο για το αθλητικό υλικό (+8%) όσο και
για τις αθλητικές εγκαταστάσεις (+5%).
ΣυζήτησηΣυζήτηση
16. Συμπερασματικά, αυτή η μελέτη περίπτωσης υιοθέτησε μία
μαθητοκεντρική προσέγγιση που εστίασε στο να φανερώσει το
βαθμό ικανοποίησης των μαθητών/τριών από κάποιους
παράγοντες που συνθέτουν τη Φυσική Αγωγή στο σχολείο.
Επίσης τους έδωσε τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν και να
χαρακτηρίσουν τα θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά κάθε
παράγοντα και στη συνέχεια να κάνουν προτάσεις βελτίωσής του.
Η προσεκτική ανάλυση τέτοιου είδους στοιχείων από τον
καθηγητή Φυσικής Αγωγής μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο
εργαλείο για τον στόχο του σχολείου της χαράς.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ
ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα
17. ΒιβλιογραφίαΒιβλιογραφία
[1] Yli-Piipari, S., Watt, A., Jaakkola, T., Liukkonen, J., Nurmi J.-E.
(2009) “Relationships Between Physical Education Students’
Motivational Profiles, Enjoyment, State Anxiety, and Self-Reported
Physical Activity”, Journal of Sports Science and Medicine, 8(3): 327-
336
Notas do Editor
Η ενασχόληση με εναλλακτικές δραστηριότητες δίνει τη δυνατότητα προσέλκυσης και διατήρησης του ενδιαφέροντος μεγαλύτερου ποσοστού μαθητών και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ιδιαιτέρως μάλιστα αυτών που καθ’όλη τη διάρκεια της προηγούμενης πορείας τους στην εκπαίδευση ίσως να ήταν «εγκλωβισμένοι» σε δραστηριότητες που δεν τους έλκυαν. Ένα σημαντικό στοιχείο του πλαισίου είναι ότι δεν απαιτείται από τον καθηγητή ΦΑ να είναι γνώστης όλων των παραπάνω δραστηριοτήτων καθώς στην εφαρμογή τους συνδράμουν και μαθητές που ασχολούνται με αυτά.