SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 18
Wetgeving en 
Bodemenergie 
Eindgebruikersplatform 
Bodemenergiesystemen
Voorstellen: Selina Roskam 
• Adviseur Energiebesparing en Duurzame 
Energie in de Gebouwde Omgeving 
• Secretaris Platform Duurzame Huisvesting 
• selinaroskam
Energiebeleid 
• Wetgeving 
- Wijzigingsbesluit 
Bodemenergiesystemen 
- Activiteitenbesluit 
- Aanscherpen EPC 
- Energieneutraal in 2020 
Vergunning met SPF 
Interferentiegebieden 
Certificeren 
Melden 
Of energiebesparende 
maatregelen < 5 jaar 
TVT 
Of erkende lijst 
epc ‘13 ‘15 
Kantoor 1,1 0,8 
Winkel 2,6 1,7 
Bijeenkomst 2,0 1,1 
Onderwijs 1,3 0,7
Energiebeleid 
• Energieakkoord 
- Doelstellingen 
> Duurzame Energie: 14% 2020, 16% in 2023 
• Warmtevisie 
> Energiebesparing: 100 PJ in 2020 
• Voor Utiliteitsbouw: 
Inzet handhaving Wet Milieubeheer (3-28 PJ) 
• bestaande bouw: 
300.000 bestaande woningen en andere gebouwen per 
jaar minimaal twee labelstappen laten maken 
• STRONG – structuurvisie ondergrond
WKO’s in 
Nederland
WKO 
voorbeelden
Doelstellingen wijzigingsbesluit 
Bijdrage aan klimaatdoelstellingen / 
energietransitie 
Ministerie 7 van Infrastructuur en Milieu 
25 november 2014 
• Stimuleren toepassing bodemenergie 
ABaijnddraegeel baoadne kmliemnaeargtdieo einlstellingen / energietransitie 
doelstelling 16% duurzame energie 
• Bescherming van de bodem 
temperatuur 
chemisch / biologisch 
fysisch (afdekkende lagen)
Hoofdlijnen wijzigingsbesluit 
Ministerie 8 van Infrastructuur en Milieu 
25 november 2014 
• Uniformering 
voorschriften 
• Verkorting procedures 
open systemen 
• Aanwijzen 
interferentiegebieden 
• Certificering en 
erkenning bedrijven 
Gesloten systeem 
- lussen 
- tot 150 m-mv 
- geen vergunning 
- vanaf 1 woning 
temp.11 ºC
Aanwijzen interferentiegebieden 
• Beleidsvisie op 
9 
gewenste ordening 
• Aanwijzen 
interferentiegebied 
door gemeente 
• Aanwijzen soms door 
provincie 
• Beleidsregels 
• Afstemming gemeente 
en provincie
Visie op ordening ondergrond 
Ministerie 10 van Infrastructuur en Milieu 
25 november 2014 
Bovengronds ruimtegebruik 
Geschiktheid WKO 
3D-planning ondergrond 
Zonering in masterplan of 
Bestemmingsplankaart
Gebiedsgerichte benadering 
• Overleg met de buren voor warmte- of 
koude overschot 
• Overleg met de gemeente over visie op 
gebied 
• Energieneutraal in 2020 vereist misschien 
wel gebiedsgerichte benadering 
• Gebruik de Energieprestatienorm voor 
maatregelen op gebiedsniveau (EMG)
Fibre-Optic Monitoring Energiebalans en 
prestaties van BodemEnergie Systemen 
• inzicht in de energiebalans 
• http://www.tki-energo.nl/fome-bes/
Certificering / erkenning bedrijven 
Ministerie 13 van Infrastructuur en Milieu 
25 november 2014 
• Vloeit voort uit EU-richtlijn 
hernieuwbare energiebronnen 
Systematiek Nederland: 
opleidingseisen + werken volgens protocollen 
certificaat 
erkenning Bodem+ 
handhaving door Inspectie L+T
Certificering 
• BRL KBI 6000-21 
(energiecentrale met WKO) 
• BRL SIKB 11000 
(ondergrondse deel 
Bodemenergiesysteem) 
• Per 1 oktober 2014 verplicht 
• Voor ontwerpen, realiseren 
(boren) en beheren
Infographic
Prestatiecontracten 
• Leidraad 
• Menukaart
O•pDboeuswta rMt enukaart Prestatiecontracten
Vragen 
• Twitter: @rvo_duurzaam en @bodemplus 
• Tel: 088 042 42 42 
• www.rvo.nl/gebouwen 
• www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/ 
duurzame-energie-opwekken/ 
bodemenergie/aardwarmte 
• www.rwsleefomgeving.nl/onderwerpen/bode 
m-ondergrond/bodemenergie

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Ken de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labeling
Ken de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labelingKen de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labeling
Ken de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labelingrcckoudeenluchtbehandeling
 
Presentatie warmtenetwerk 2017 michelle de rijke (bird bird)
Presentatie warmtenetwerk 2017   michelle de rijke (bird bird)Presentatie warmtenetwerk 2017   michelle de rijke (bird bird)
Presentatie warmtenetwerk 2017 michelle de rijke (bird bird)Michelle De Rijke
 
energielabel EPA presentatie mei 2012
energielabel EPA presentatie mei 2012energielabel EPA presentatie mei 2012
energielabel EPA presentatie mei 2012BouwPlanABC
 
Bewonersbijeenkomst nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen Huis
Bewonersbijeenkomst  nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen HuisBewonersbijeenkomst  nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen Huis
Bewonersbijeenkomst nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen Huisduurzame verhalen
 
Workshop Orcon & Thercon
Workshop Orcon & TherconWorkshop Orcon & Thercon
Workshop Orcon & TherconLaura Calot
 
2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroek
2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroek2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroek
2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroekCarmen Oude Wesselink
 
7. 22062011 cases symposium final
7. 22062011 cases symposium final7. 22062011 cases symposium final
7. 22062011 cases symposium finalFlexigas_Site
 
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveert
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveertWerelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveert
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveertEls Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-Vlaanderen
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-VlaanderenWerelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-Vlaanderen
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-VlaanderenEls Brouwers
 
Workshop Gasunie
Workshop GasunieWorkshop Gasunie
Workshop GasunieLaura Calot
 
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieEnergietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieDutch Power
 
Vboi congres 2014 warmtewet
Vboi congres 2014 warmtewetVboi congres 2014 warmtewet
Vboi congres 2014 warmtewetJoes Asten van
 

Mais procurados (20)

Ken de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labeling
Ken de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labelingKen de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labeling
Ken de wetten, pak je kansen - Alles over ErP, Ecodesign en Energy-labeling
 
Presentatie warmtenetwerk 2017 michelle de rijke (bird bird)
Presentatie warmtenetwerk 2017   michelle de rijke (bird bird)Presentatie warmtenetwerk 2017   michelle de rijke (bird bird)
Presentatie warmtenetwerk 2017 michelle de rijke (bird bird)
 
energielabel EPA presentatie mei 2012
energielabel EPA presentatie mei 2012energielabel EPA presentatie mei 2012
energielabel EPA presentatie mei 2012
 
De nieuwe energieprestatienorm EPG
De nieuwe energieprestatienorm EPGDe nieuwe energieprestatienorm EPG
De nieuwe energieprestatienorm EPG
 
Installatie Prestatie
Installatie PrestatieInstallatie Prestatie
Installatie Prestatie
 
Bewonersbijeenkomst nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen Huis
Bewonersbijeenkomst  nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen HuisBewonersbijeenkomst  nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen Huis
Bewonersbijeenkomst nieuwbouwwijk gasloos deinum in Duurzaam Doen Huis
 
Workshop Orcon & Thercon
Workshop Orcon & TherconWorkshop Orcon & Thercon
Workshop Orcon & Thercon
 
Gaan warmtepompen de cv-ketels vervangen?
Gaan warmtepompen de cv-ketels vervangen?Gaan warmtepompen de cv-ketels vervangen?
Gaan warmtepompen de cv-ketels vervangen?
 
2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroek
2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroek2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroek
2018-01-11-stadsverwarming windmolenbroek
 
Duurzaamheid laten renderen
Duurzaamheid laten renderenDuurzaamheid laten renderen
Duurzaamheid laten renderen
 
Workshop Icopal
Workshop IcopalWorkshop Icopal
Workshop Icopal
 
7. 22062011 cases symposium final
7. 22062011 cases symposium final7. 22062011 cases symposium final
7. 22062011 cases symposium final
 
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...
 
NVN7125, berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen
NVN7125, berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelenNVN7125, berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen
NVN7125, berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen
 
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveert
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveertWerelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveert
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveert
 
Warmtewet en de utiliteitsbouw
Warmtewet en de utiliteitsbouwWarmtewet en de utiliteitsbouw
Warmtewet en de utiliteitsbouw
 
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-Vlaanderen
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-VlaanderenWerelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-Vlaanderen
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | BeauVent, een frisse wind uit West-Vlaanderen
 
Workshop Gasunie
Workshop GasunieWorkshop Gasunie
Workshop Gasunie
 
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster IndustrieEnergietransitie, impact op de Cluster Industrie
Energietransitie, impact op de Cluster Industrie
 
Vboi congres 2014 warmtewet
Vboi congres 2014 warmtewetVboi congres 2014 warmtewet
Vboi congres 2014 warmtewet
 

Destaque

Impozitarea marilor averi- sondaj
Impozitarea marilor averi- sondajImpozitarea marilor averi- sondaj
Impozitarea marilor averi- sondajinpoliticsro
 
Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.
Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.
Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.University of Sport
 
Workflows webinar7 2010
Workflows webinar7 2010Workflows webinar7 2010
Workflows webinar7 2010Sue Bennett
 
Colorado Gives Day FAQs for Nonprofits
Colorado Gives Day FAQs for NonprofitsColorado Gives Day FAQs for Nonprofits
Colorado Gives Day FAQs for NonprofitsBryce Wilkinson
 
Estudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. ateEstudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. atealexshande
 
Don\'t Be an Alien to Good Technique
Don\'t Be an Alien to Good TechniqueDon\'t Be an Alien to Good Technique
Don\'t Be an Alien to Good Techniquedgouldin
 
MOOCS: it’s time to shake, rattle and roll
MOOCS: it’s time to shake, rattle and rollMOOCS: it’s time to shake, rattle and roll
MOOCS: it’s time to shake, rattle and rollRoxanne Missingham
 

Destaque (20)

So you are pitching to win new business
So you are pitching to win new businessSo you are pitching to win new business
So you are pitching to win new business
 
Ano dos bosques
Ano dos bosquesAno dos bosques
Ano dos bosques
 
Orden publico internacional
Orden publico internacionalOrden publico internacional
Orden publico internacional
 
Zonnewarmte
ZonnewarmteZonnewarmte
Zonnewarmte
 
WKO: droom verkopen, nachtmerries leveren?
WKO: droom verkopen, nachtmerries leveren?WKO: droom verkopen, nachtmerries leveren?
WKO: droom verkopen, nachtmerries leveren?
 
Impozitarea marilor averi- sondaj
Impozitarea marilor averi- sondajImpozitarea marilor averi- sondaj
Impozitarea marilor averi- sondaj
 
Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.
Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.
Ho so cong tac cua giao vien dai hoc.
 
Noticias TIC octubre 2012
Noticias TIC octubre  2012Noticias TIC octubre  2012
Noticias TIC octubre 2012
 
Workflows webinar7 2010
Workflows webinar7 2010Workflows webinar7 2010
Workflows webinar7 2010
 
Gtsat
GtsatGtsat
Gtsat
 
Inleiding CV-ketelkeuring: "Last of Must"
Inleiding CV-ketelkeuring: "Last of Must"Inleiding CV-ketelkeuring: "Last of Must"
Inleiding CV-ketelkeuring: "Last of Must"
 
Technomate
TechnomateTechnomate
Technomate
 
Colorado Gives Day FAQs for Nonprofits
Colorado Gives Day FAQs for NonprofitsColorado Gives Day FAQs for Nonprofits
Colorado Gives Day FAQs for Nonprofits
 
Oracle vm upgradation
Oracle vm upgradationOracle vm upgradation
Oracle vm upgradation
 
Augmented TV
Augmented TVAugmented TV
Augmented TV
 
Estudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. ateEstudio caract. rrss dist. ate
Estudio caract. rrss dist. ate
 
survival of bleeding renal transplant patient-a miracle
survival of bleeding renal transplant patient-a miraclesurvival of bleeding renal transplant patient-a miracle
survival of bleeding renal transplant patient-a miracle
 
Don\'t Be an Alien to Good Technique
Don\'t Be an Alien to Good TechniqueDon\'t Be an Alien to Good Technique
Don\'t Be an Alien to Good Technique
 
MOOCS: it’s time to shake, rattle and roll
MOOCS: it’s time to shake, rattle and rollMOOCS: it’s time to shake, rattle and roll
MOOCS: it’s time to shake, rattle and roll
 
12 agatha smmf
12 agatha smmf12 agatha smmf
12 agatha smmf
 

Semelhante a Wetgeving en beleid rondom Bodemenergie

Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van Westrhenen
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van WestrhenenImpact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van Westrhenen
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van WestrhenenAKD
 
Energieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwen
Energieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwenEnergieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwen
Energieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwenNetherlands Enterprise Agency (RVO.nl)
 
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...duurzame verhalen
 
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILD
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILDProgress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILD
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILDProgress Energy Services
 
Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015
Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015
Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015Praktijkleerstoel
 
Presentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw Stroomland
Presentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw StroomlandPresentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw Stroomland
Presentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw StroomlandProvincie Fryslân
 
Energy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen Leeuwarden
Energy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen LeeuwardenEnergy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen Leeuwarden
Energy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen Leeuwardenduurzame verhalen
 
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban EnergyDutch Power
 
Met energie-efficiëntie naar 2020
Met energie-efficiëntie naar 2020Met energie-efficiëntie naar 2020
Met energie-efficiëntie naar 2020Tim Vermeir
 
Presentatie wijzingen energielabels w en u
Presentatie wijzingen energielabels w en uPresentatie wijzingen energielabels w en u
Presentatie wijzingen energielabels w en uGert Harm ten Bolscher
 

Semelhante a Wetgeving en beleid rondom Bodemenergie (20)

Architecten en energieprestatiecontracten
Architecten en energieprestatiecontractenArchitecten en energieprestatiecontracten
Architecten en energieprestatiecontracten
 
Energiebesparing met prestatiecontracten
Energiebesparing met prestatiecontractenEnergiebesparing met prestatiecontracten
Energiebesparing met prestatiecontracten
 
Bodemenergie en gebouwde omgeving
Bodemenergie en gebouwde omgevingBodemenergie en gebouwde omgeving
Bodemenergie en gebouwde omgeving
 
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van Westrhenen
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van WestrhenenImpact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van Westrhenen
Impact energietransitie en klimaatmaatregelen Floris van Westrhenen
 
Energieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwen
Energieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwenEnergieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwen
Energieakkoord, bouwbesluit, energielabel en bijna energieneutrale gebouwen
 
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
 
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILD
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILDProgress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILD
Progress Energy Services | verduurzamen bestaande kantoren | bijeenkomst 2|BUILD
 
Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015
Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015
Presentatie Arjan Congres Omgevingswet 11 november 2015
 
Ervaringen bij de Rijksgebouwendienst
Ervaringen bij de RijksgebouwendienstErvaringen bij de Rijksgebouwendienst
Ervaringen bij de Rijksgebouwendienst
 
Presentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw Stroomland
Presentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw StroomlandPresentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw Stroomland
Presentatie Informatieavond Structuurvisie Nieuw Stroomland
 
proPellets
proPelletsproPellets
proPellets
 
Energy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen Leeuwarden
Energy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen LeeuwardenEnergy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen Leeuwarden
Energy Challenges: maatwerkadvies ROC Friese Poort Wilaarderburen Leeuwarden
 
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
 
Met energie-efficiëntie naar 2020
Met energie-efficiëntie naar 2020Met energie-efficiëntie naar 2020
Met energie-efficiëntie naar 2020
 
Ws7 2 presentatie infrax
Ws7 2 presentatie infraxWs7 2 presentatie infrax
Ws7 2 presentatie infrax
 
Rotterdamse groene gebouwen
Rotterdamse groene gebouwenRotterdamse groene gebouwen
Rotterdamse groene gebouwen
 
Platform duurzame huisvesting heeft tools rondom Green lease
Platform duurzame huisvesting heeft tools rondom Green leasePlatform duurzame huisvesting heeft tools rondom Green lease
Platform duurzame huisvesting heeft tools rondom Green lease
 
Energy Performance of Buildings Directive en EPBD recast
Energy Performance of Buildings Directive en EPBD recastEnergy Performance of Buildings Directive en EPBD recast
Energy Performance of Buildings Directive en EPBD recast
 
Presentatie wijzingen energielabels w en u
Presentatie wijzingen energielabels w en uPresentatie wijzingen energielabels w en u
Presentatie wijzingen energielabels w en u
 
Prestatiecontracten sleutel tot Duurzaamheid
Prestatiecontracten sleutel tot DuurzaamheidPrestatiecontracten sleutel tot Duurzaamheid
Prestatiecontracten sleutel tot Duurzaamheid
 

Mais de Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl)

Mais de Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl) (20)

5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
 
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
 
energiebesparing is investering in de toekomst
energiebesparing is investering in de toekomstenergiebesparing is investering in de toekomst
energiebesparing is investering in de toekomst
 
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelenenergie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
 
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
 
Financiël overheidssteun
Financiël overheidssteunFinanciël overheidssteun
Financiël overheidssteun
 
Over de regelingen rondom Huurwoningen
Over de regelingen rondom HuurwoningenOver de regelingen rondom Huurwoningen
Over de regelingen rondom Huurwoningen
 
Energieneutrale scholen
Energieneutrale scholenEnergieneutrale scholen
Energieneutrale scholen
 
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontractenHet moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
 
Biobased bouwen: mooi en duurzaam
Biobased bouwen: mooi en duurzaamBiobased bouwen: mooi en duurzaam
Biobased bouwen: mooi en duurzaam
 
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoverenZeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
 
Topsector Energie en de Gebouwde Omgeving
Topsector Energie en de Gebouwde OmgevingTopsector Energie en de Gebouwde Omgeving
Topsector Energie en de Gebouwde Omgeving
 
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwenRVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
 
Energielabel utiliteitsbouw
Energielabel utiliteitsbouwEnergielabel utiliteitsbouw
Energielabel utiliteitsbouw
 
Ca eed 2014 milan wg5 4 nl split incentive
Ca eed 2014 milan wg5 4   nl split incentiveCa eed 2014 milan wg5 4   nl split incentive
Ca eed 2014 milan wg5 4 nl split incentive
 
Ca eed 2014 milan wg2 4 nl presentation def
Ca eed 2014 milan wg2 4   nl presentation defCa eed 2014 milan wg2 4   nl presentation def
Ca eed 2014 milan wg2 4 nl presentation def
 
Erkende maatregelen uit het Activiteitenbesluit
Erkende maatregelen uit het Activiteitenbesluit Erkende maatregelen uit het Activiteitenbesluit
Erkende maatregelen uit het Activiteitenbesluit
 
Andere manieren van samenwerken bij Energieprestatiecontracten
Andere manieren van samenwerken bij EnergieprestatiecontractenAndere manieren van samenwerken bij Energieprestatiecontracten
Andere manieren van samenwerken bij Energieprestatiecontracten
 
Green deal Circulair inkopen
Green deal Circulair inkopenGreen deal Circulair inkopen
Green deal Circulair inkopen
 
Biobased bouwen
Biobased bouwenBiobased bouwen
Biobased bouwen
 

Wetgeving en beleid rondom Bodemenergie

  • 1. Wetgeving en Bodemenergie Eindgebruikersplatform Bodemenergiesystemen
  • 2. Voorstellen: Selina Roskam • Adviseur Energiebesparing en Duurzame Energie in de Gebouwde Omgeving • Secretaris Platform Duurzame Huisvesting • selinaroskam
  • 3. Energiebeleid • Wetgeving - Wijzigingsbesluit Bodemenergiesystemen - Activiteitenbesluit - Aanscherpen EPC - Energieneutraal in 2020 Vergunning met SPF Interferentiegebieden Certificeren Melden Of energiebesparende maatregelen < 5 jaar TVT Of erkende lijst epc ‘13 ‘15 Kantoor 1,1 0,8 Winkel 2,6 1,7 Bijeenkomst 2,0 1,1 Onderwijs 1,3 0,7
  • 4. Energiebeleid • Energieakkoord - Doelstellingen > Duurzame Energie: 14% 2020, 16% in 2023 • Warmtevisie > Energiebesparing: 100 PJ in 2020 • Voor Utiliteitsbouw: Inzet handhaving Wet Milieubeheer (3-28 PJ) • bestaande bouw: 300.000 bestaande woningen en andere gebouwen per jaar minimaal twee labelstappen laten maken • STRONG – structuurvisie ondergrond
  • 7. Doelstellingen wijzigingsbesluit Bijdrage aan klimaatdoelstellingen / energietransitie Ministerie 7 van Infrastructuur en Milieu 25 november 2014 • Stimuleren toepassing bodemenergie ABaijnddraegeel baoadne kmliemnaeargtdieo einlstellingen / energietransitie doelstelling 16% duurzame energie • Bescherming van de bodem temperatuur chemisch / biologisch fysisch (afdekkende lagen)
  • 8. Hoofdlijnen wijzigingsbesluit Ministerie 8 van Infrastructuur en Milieu 25 november 2014 • Uniformering voorschriften • Verkorting procedures open systemen • Aanwijzen interferentiegebieden • Certificering en erkenning bedrijven Gesloten systeem - lussen - tot 150 m-mv - geen vergunning - vanaf 1 woning temp.11 ºC
  • 9. Aanwijzen interferentiegebieden • Beleidsvisie op 9 gewenste ordening • Aanwijzen interferentiegebied door gemeente • Aanwijzen soms door provincie • Beleidsregels • Afstemming gemeente en provincie
  • 10. Visie op ordening ondergrond Ministerie 10 van Infrastructuur en Milieu 25 november 2014 Bovengronds ruimtegebruik Geschiktheid WKO 3D-planning ondergrond Zonering in masterplan of Bestemmingsplankaart
  • 11. Gebiedsgerichte benadering • Overleg met de buren voor warmte- of koude overschot • Overleg met de gemeente over visie op gebied • Energieneutraal in 2020 vereist misschien wel gebiedsgerichte benadering • Gebruik de Energieprestatienorm voor maatregelen op gebiedsniveau (EMG)
  • 12. Fibre-Optic Monitoring Energiebalans en prestaties van BodemEnergie Systemen • inzicht in de energiebalans • http://www.tki-energo.nl/fome-bes/
  • 13. Certificering / erkenning bedrijven Ministerie 13 van Infrastructuur en Milieu 25 november 2014 • Vloeit voort uit EU-richtlijn hernieuwbare energiebronnen Systematiek Nederland: opleidingseisen + werken volgens protocollen certificaat erkenning Bodem+ handhaving door Inspectie L+T
  • 14. Certificering • BRL KBI 6000-21 (energiecentrale met WKO) • BRL SIKB 11000 (ondergrondse deel Bodemenergiesysteem) • Per 1 oktober 2014 verplicht • Voor ontwerpen, realiseren (boren) en beheren
  • 17. O•pDboeuswta rMt enukaart Prestatiecontracten
  • 18. Vragen • Twitter: @rvo_duurzaam en @bodemplus • Tel: 088 042 42 42 • www.rvo.nl/gebouwen • www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/ duurzame-energie-opwekken/ bodemenergie/aardwarmte • www.rwsleefomgeving.nl/onderwerpen/bode m-ondergrond/bodemenergie

Notas do Editor

  1. Waarom gemeenten een nieuwe wettelijke taak, terwijl provincies al bevoegd gezag zijn voor open systemen?
  2. Beleidsvisie: Begint grof, op het gebied van duurzaamheidsdoelstellingen, energievoorziening en plek van bodemenergie daarbinnen. Is het nodig om bodemenergie te ordenen? Vervolgens meer detailleren. Aanwijzen interferentiegebied bij verordening > dit kan een bestaande verordening zijn of een aparte voor bodemenergie: vrije keus gemeente. Wanneer interferentiegebied aanwijzen?? Is geen verplichting! Ter voorkoming van interferentie / doelmatig gebruik van de potentie van de bodem om energie te leveren. Overleg met de provincie nodig: mogelijke interferentie tussen open en gesloten systemen.
  3. Het wijzigingsbesluit bepaalt dat bedrijven geen werkzaamheden mogen verrichten met betrekking tot bodemenergiesystemen zonder erkenning van de overheid.