Presentatie van Selina Roskam op Seminar Energieprestatie in vastgoedmanagement voor gemeentes en provincies in Drenthe, Friesland en Groningen op 7 april 2011 in Ruinen.

1. Energy Performance of Buildings Directive en EPBD recast Selina Roskam 7 april 2011 Ruinen

2. Opbouw presentatie Agentschap NL Huidige EPBD Energielabels EPBD Recast Duurzaam inkopen 2

3. Agentschap NL 3 per Per 1 januari 2010

4. Wat doet Agentschap NL? 4

5. Energy Performance of Buildings Directive 5

7. Minimumeisen aan de energieprestatie

8. Energiecertificering gebouwen

9. Alternatieve systemen (duurzame energie);

10. Inspectie CV-ketels en airconditioningsystemen

11. Energielabelplicht voor publieke diensten6

12. Wat zit er achter de EPBD? Nieuwbouw: Kostenoptimale energieprestatie-eisen, zoals de EPC 7

13. Wat zit er achter de EPBD Bestaande bouw: Energielabels op transactiemomenten Energielabels bevatten Energie-index en aanbevelingen voor energiebesparende maatregelen Energie-efficiency eisen voor installaties Airco-inspectie 8 Nog niet gereed

14. Energielabel 9

15. Het Energielabel Systeem van gecertificeerde bedrijven en gediplomeerde adviseurs Energielabel verplicht bij publieke gebouwen met oppervlak > 1000 m2 Energielabel verplicht op transactiemomenten Verkoop Verhuur 10

16. Energielabelverdeling utiliteitsbouw 11 Op 1-1-2010 8730 Energielabels verstrekt

17. Waar gaat EPBD Recast over? Invoeren EPG (= een norm voor nieuwbouw en renovatie) Bij grootschalige renovatie ook kostenoptimale energieprestatie-eisen voor gebouw Energieprestatie-eisen op componentniveau In 2020 (bijna-)energieneutrale gebouwen Rijksoverheid al in 2018 Haalbaarheidsonderzoeken duurzame energie Per maatregel op het energielabel aangeven wat de kosten en baten zijn Grens van publieke gebouwen wordt aangescherpt nu >1000m2, in 2012 > 500m2, in 2015 > 250m2 Rapportageverplichting en kwaliteitsborgingsysteem bij de installatiekeuringen (verwarming en airco’s) Invoeren van sancties 12

18. Wat wil minister Donner? 13 Handhaving Energielabel

19. Duurzaam inkopen 14

20. Duurzaam inkopen van kantoorgebouwen 15

21. Energie- en CO2-reductiepotentieel huur: 16% DHV onderzoek i.o.v. Agentschap NL en Rijksgebouwendienst Op basis van de DI criteria voor huur/aankoop en renovatie Resultaten voor Rijksgebouwendienst - Huur 16

22. Duurzaam inkopen werkt! Verduurzaming van de markt door diverse ontwikkelingen: Toenemende leegstand (14%, 7 miljoen m2bvo) Zeer energiezuinige nieuwbouw Druk vanuit Pensioenfondsen, m.n. PGGM en APG Rijksgebouwendienst, Duurzaam Inkopen Kansen voor overheden om gebouwen budgetneutraal te laten verduurzamen 17

23. Beleggers gaan hun portefeuille verduurzamen “Als een huurder zoals de Rijksgebouwendienst van ons eist dat zijn gebouw een C-label wordt, dan regelen we dat”, stelt Hans Copier, directeur ING Vastgoed NL en voorzitter IVBN 18

24. Interessante links 19 https://lokaalklimaatbeleid.viadesk.com

25. 20

26. Interessante links 21 https://lokaalklimaatbeleid.viadesk.com http://www.slimme-energie.nl http://www.duurzaamvastgoedportal.nl http://www.energielabelgebouw.nl http://www.agentschapnl.nl

27. Selina Roskam Programma adviseur E&GO Utiliteitsbouw Secretaris Platform Duurzame Huisvesting Agentschap NL selina.roskam@agentschapnl.nl http://nl.linkedin.com/in/selinaroskam/nl 088 - 60 271 65 selinaroskam Selina Roskam 22