Robots die kunnen helpen met
patiëntenzorg schieten als
paddenstoelen uit de grond.
Hoewel de robots alleen zijn
bedoeld als ondersteuning, is de
acceptatie het grootste probleem.
Robots kunnen positieve bijdrage leveren aan de zorg - Technisch Weekblad 42 pagina 9
1. 9
TW 42 Zorg & Techniek
BarT van OverBeeke
TU DelfT
ijdrage leveren aan de zorg’
basis van psychologische en sociaal-weten- Verder werkt Stichting Smart Homes aan de en deelnemers van het project beter kunnen bekend. Van der Veen: ‘Misschien bouwen we
schappelijke theorieën een computermodel zorgrobots CompanionAble en Mobiserv, die worden aangeduid als ‘maatje’, werken wel een compleet nieuwe robot gebaseerd op
ontwikkeld van hoe mensen zich sociaal-emo- zich in de testfase bevinden. De testomgeving samen met een ‘slimme woning’. Het gebruik Eva.’ De student ziet Eva niet snel op de
tioneel gedragen. Door dit model als een soort in Eindhoven, waarin allerlei concepten voor van Mobiserv of CompanionAble gaat dus in markt komen. ‘Je wilt natuurlijk wel een pro-
van hersenen in de robot te integreren, kun- zorg aan huis worden beproefd, draagt de combinatie met het aanpassen van een duct ontwikkelen dat het goed doet, maar
nen we caredroids ontwikkelen die patiënten naam ‘de Slimste Woning van Nederland’. woning. ‘Dit klinkt heel wat, maar in de prin- over vermarkten is nog niks besloten.’
motiveren of gezelschap houden’, vertelt Pon- Mobiserv is een zorgrobot die zich richt op de cipe valt dit best mee. Basisaanpassingen, In tegenstelling tot de TUD is de TU/e al een
tier. Alice, een robotmeisje van een halve lichamelijke, sociale en geestelijke gezond- zoals valdetectiesensoren, hoeven niet zoveel aantal jaar bezig met de ontwikkeling van
meter hoog met blauw haar, wordt momenteel heid en is geschikt voor meerdere doelgroe- te kosten en vragen slechts beperkte aanpas- zorgrobots. In 2010 startte de universiteit
verscheept vanuit de Verenigde Staten. Na pen. CompanionAble daarentegen is bedoeld singen in je woning. Je kan zelf bepalen hoe samen met vijf andere onderzoeksinstellin-
integratie van de software volgen de komende voor mensen met beginnende geheugenpro- ver je wilt gaan in deze aanpassingen’, aldus gen het project RoboEarth voor een database,
periode uitgebreide tests. blemen – waaronder ook de eerste fase van Huijnen. waarmee robots in de zorg en industrie van
Volgens Pontier werkt de robot kostenbespa- dementie – die voor zelfstandig thuis wonen elkaar kunnen leren. Zorgrobot Amigo (Auto-
rend doordat zij het welzijn van patiënten kan afhankelijk zijn van mantelzorg. Binnen dit Fetch and carry nomous Mate for IntelliGent Operations) van
bevorderen, waardoor minder zorg vereist is. project, dat onlangs is afgerond, verbleven Waar zorgrobots als Alice, Mobiserv en Com- Tech United kan zelfstandig contact maken
Daarnaast kan zij taken van de verzorger over- mensen met dementie samen met hun part- panionAble vooral bedoeld zijn voor sociale met deze database om de benodigde instruc-
nemen, waar momenteel geen tijd en geld ner twee volle dagen in de slimste woning. interactie, doen andere robots juist kleine ties te downloaden.
beschikbaar voor is. Pontier: ‘Een zorgverle- Daarbij werden zij ondersteund door ‘robot- taken. ‘Wij hebben de taken van Eva geba- ‘Amigo is bedoeld zware klussen in de zorg
ner heeft geen tijd om een demente bejaarde maatje’ Hektor, zoals de eerste Companion- seerd op die van een hulphond’, vertelt Bram over te nemen, zodat de verzorger de handen
telkens hetzelfde te vertellen of te motiveren, Able-robot is gedoopt. van der Veen, student Industrieel Ontwerpen vrij heeft om zich op de patiënt te richten’,
terwijl dat wel belangrijk is om iemands ‘Nu het einde van de gebruikersonderzoeken aan de TU Delft. Samen met vijf andere stu- vertelt Fieke ’t Hoen, student sustainable
gedrag te veranderen.’ Het bijzondere aan nadert (het Mobiserv-project loopt tot begin denten startte hij vorig jaar, binnen de multi- innovation die is betrokken bij Tech United.
Alice is, dat zij moreel kan redeneren en ook 2013, red.) is het tijd om een stapje verder te disciplinaire minor robotica, aan de bouw Of en wanneer Amigo daadwerkelijk in de
kan leren van de gebruiker. ‘Naast de fysieke gaan’, vertelt Claire Huijnen, projectleider op van een thuiszorgrobot. Met Eva als resul- zorg aan de slag kan, is nog niet bekend. ’t
robot, kunnen we de software in de toekomst het gebied van robotica bij Stichting Smart taat. Hoen: ‘Amigo is autonoom in zijn leerproces,
ook integreren in een app voor de smartphone Homes. Vanuit verschillende zorginstellingen ‘Ze is in staat om mensen te volgen, te com- dus het duurt nog wel een tijd voordat hij
of tablet’, aldus Pontier. en eindgebruikers komt nu al regelmatig de municeren en een fetch and carry task uit te volledig inzetbaar is in de zorg.’
vraag waar en wanneer zij deze zorgrobots voeren’, zegt Van der Veen. Na het afronden Een andere zorgrobot van de TU/e die wel
Zorgrobots in ‘slimme woning’ kunnen aanschaffen. Huijnen: ‘Dit is toch van de minor besloten de zes studenten ver- binnen korte tijd op de markt moet verschij-
Alice is niet de eerste zorgrobot die ouderen wel een hoopgevend signaal. Ook de zorgin- der te werken aan de robot. ‘Ze kan inmid- nen is thuiszorgrobot Rose; in mei dit jaar
gezelschap houdt en aanspoort tot actie. De stellingen zien de mogelijkheid voor onder- dels al meer dan na die eerste zes maanden’, eindigde het onderzoeksproject met deze
bekendste zorgrobot op dit moment is de alom steuning en het ontlasten van mantelzorgers. aldus Van der Veen. robot. Kees van Hee, hoogleraar architectuur
geaccepteerde robotzeehond Paro van het Bovendien laat het merendeel van de deelne- Volgens de student is nu tijd om verder te van informatiesystemen aan de TU/e en
Japanse bedrijf AIST. Paro reageert op die- mers ons weten dat het ook erg leuk kan zijn kijken. De TU Delft blijkt interesse te hebben geestelijk vader van Rose, werkt momenteel
gene die met hem knuffelt, lokt actief reacties om samen te leven met deze nieuwe “huis- in verder onderzoek, maar of dit met het hui- samen met een aantal andere partijen aan de
uit en zoekt oogcontact. vriend”.’ De zorgrobots, die volgens Huijnen dige prototype gaat gebeuren is nog niet start van Rose bv.