4. Propiedades textuais: a adecuación
• Permite a adaptación da mensaxe tanto ás características de emisor e receptor canto ás da
situación en que se produce a comunicación.
• Esta propiedade permite a clasificación do texto segundo a súa estrutura.
• Dáse cando o texto é oportuno para a situación comunicativa, apropiado para os
interlocutores e válido en canto ao nivel de formalidade e precisión na lingua empregada.
De que depende que un texto sexa adecuado?
•Deben corresponderse todos os códigos implicados na comunicación, é dicir, o
lingüístico e os extralingüísticos (xestualidade, posición dos interlocutores) e
paralingüísticos (entoación, modulación da voz…)
•Do número de emisores e receptores
•Das variantes diafásicas (dialectais), diastráticas (niveis de lingua: culto, medio,
popular e vulgar) e situacionais (rexistros: formal, técnico ou científico, xirias, etc.)
Do contido da mensaxe que incide na elección do tipo de texto ou estrutura textual
5. Propiedades textuais: a coherencia
• Un texto é coherente cando:
• se organiza en torno a un núcleo informativo principal (tema) ao que fan referencia todos cantos elementos o compoñen, é
dicir, debe haber relación temática
• fornece a cantidade xusta de información
• Responde a unha tipoloxía que serve ben á intencionalidade da mensaxe
• subministra a información de xeito progresivo, avanzando novos núcleos de información (rema) que se van enlazando á xa
presentada e/ ou coñecida (tema), é dicir, presenta progresión temática
Para converter un elemento secundario da comunicación en principal recorremos á tematización (o elemento que se quere
resaltar muda o seu lugar na secuencia á posición inicial e/ ou sepárase por pausas) Propiedades textuais
(anexos)Tematización.docx ou á topicalización- se o elemento ao que se quere dar novo protagonismo non pertence á
estrutura oracional. Propiedades textuais (anexos)Topicalización.doc
Dependendo de como se verifique a progresión temos textos con progresión de tema constante (o mesmo tema é
desenvolvido en todas as partes da súa estrutura), con progresión de temas derivados (partindo dun tema inicial vanse
desenvolvendo diversos aspectos do mesmo, mantendo o tema de partida como elemento de referencia) e con progresión
de temas enlazados (un tema dá paso a outro relacionado co primeiro, este segundo tema ábrelle o camiño a un terceiro e
así sucesivamente.
• presenta certo grao de isotopía (repetición de conceptos que dotan de coherencia ao texto e permiten consideralo como
un todo, na súa globalidade)
• mantén unha adecuada correlación temporalPropiedades textuais (anexos)Correlación temporal1.docx
• a organización que o fai comprensíbel se verifica en todos os seus niveis (ao nivel da frase, dentro de cada oración; ao nivel
do parágrafo entre as oracións que o conforman e ao nivel global, do conxunto do texto)
• non ofrece contidos contraditorios
6. Propiedades textuais: a cohesión
PROCEDEMENTOS DE COHESIÓN
(fornecen a ligazón sintáctica e semántica dos elementos que compoñen o texto
LÉXICOS
Repetición
Substitución ( por sinónimos, por hiperónimos, do común polo propio, con metonimia,
con metáfora, con paráfrase, con nominalización…)
Elipse ( permitida polo contexto textual ou extratextual e de grande rendemento no
diálogo)
GRAMATICAIS
Referencia Persoal (pron. pers. e posesivos)
Demostrativa (artig. definido, demostrativos e adv. lugar e tempo)
Comparativa (de semellanza ou desemellanza)
(de alteridade)
Conexión (preposicións, conxuncións, adverbios e locucións con función de nexo en oracións ou
textos)
Marcadores discursivos Introducen o tema
Inician un tema novo
Marcan a orde
Distinguen
Fan fincapé
Conclúen
7. Tipos/
Aspectos
Descritivos Narrativos Dialogados e
conversacionais
Prescritivos e
instrutivos
Expositivos e
explicativos
Argumentativos
Intención
Presentar
características de
seres,obxectos,
lugares ou
procesos
Dar conta de
accións ou sucesos
ubicados nun
tempo e nun
espazo e
protagonizados
por uns
personaxes
Rexistran os
intercambios de
información e rol
(emisor/ receptor)
en situacións de
comunicación oral
e/ou escrita
Dan instrucións
ou guías
destinadas a
dirixir a conduta
do receptor
Transmiten
información
obxectiva e
procuran que o
receptor
comprenda os
datos ofrecidos
Expresan e
defenden
opinións, ideas,
ofrecen datos ou
razóns para
convencer da
validez das teses
sostidas
Formas e xéneros
Novelas, contos,
postais, cartas,
catálogos, guías
turísticas, viaxes,
suplementos de
xornais, libros de
viaxe, reportaxes
Noticias de xornal,
novelas, contos,
cómic, textos
históricos,
biografías ,
memoria, diarios,
etc.
Diálogos, contos,
novelas, pezas
teatrais, entrevistas,
debates, mesas
redondas…
Instrucións
receitas
publicidade,
textos legais ou
normativos
campañas de
prevención…
Libros de texto,
artigos
divulgativos,
enciclopedias,
dicionarios…
Artigos de
opinión, crítica de
prensa, discursos,
publicidade,
ensaios…
Elementos lingüísticos
Adxectivos,
complementos
nominais,
atributos,
adverbios e
preposicións de
lugar, figuras
literarias como a
comparación ou a
metáfora
Verbos de acción ,
conectores
cronolóxicos,
substantivos,
adxectivos, adver.
lugar, figuras
literarias
Frases breves,
xustaposición e
coordinación,
diversidade de tons,
interxeccións,
interrogacións,
elipses,
onomatopeas,
deíxes…
Imperativo,
perífrases
obrigativas, 2ª
persoa,
conectores de
orde, numerais
e sinais de
puntuación
para ordenar o
discurso
Conectores
explicativos,
conectores de
causa e
consecuencia,
conectores de
orde…
Siloxismos,
razoamentos…
Estrut.
Presentación
xenérica,
detallismo
Presentación, nó
desenlace
Saúdo, preparación
desenvolvemento e
despedida
Normativos
Instrutivos
Divulgativos
Especializados
Administrativos
Periodísticos
Humanísticos
Func.
lingtcas.
Referencial,
poética
Referencial,
poética
Referencial
Apelativa
Fática
Apelativa
Referencial
Referencial Apelativa
Rexistros Estándar, culto Estándar, culto Estándar, coloquial Estándar Estándar Estándar
8. O discurso expositivo/narrativo
Discurso expositivo/
narrativo
Caracterizado por
situación de enunciación
Realizado a través de
formas básicas
Definición
Descrición
Caracterización
Narración
Comentario
Organizado a
través de
modelos de
organización
de ideas
estrutura interna
9. A definición
Definición
Por xeneralización
e diferenza
específica
Por uso e función Por etimoloxía Por sinonimia Por negación
10. A descrición
Descrición
Obxectos
Ambientes
Pictórica
Topográfica
Cinematográfica
Cronográfica
Persoas
(caracterización)
11. A descrición
Caracterización
(de persoas)
Prosopografía
(descrición física)
Etopea
(descrición)
Retrato
(descrición completa)
12. A descrición
Descrición
Ordenación
-Do xeral ao particular
-Do primeiro plano ao fondo
-De dentro cara fóra
-De fóra cara dentro
-De esquerda a dereita
-De dereita a esquerda
-De arriba cara abaixo
-Do visíbel ao invisíbel
-A través dos sentidos
Focaxe
-Realista
-Surrealista
-Impresionista
-Expresionista
13. O comentario /a narración
Comentario
Columnas
de opinión
Críticas
Textos
ensaísticos
Narración
Noticias Biografías Autobiografías Diarios
Cadernos de
viaxe
Memorias
14. Narración
Tipos
Segundo o
formato
literatura
cine
banda deseñada
videoxogo
Segundo o xénero
novela
epopea
fábula
teatro
lenda
Elementos
Na Historia
Tempo
Espazo
Personaxes
Accións ou
acontecementos
No discurso
Perspectiva
Narrador ou
narradores
e voces narrativas
Modos do discurso
Ritmo narrativo
15. O discurso narrativo: modelos de
organización
Modelos de
organización do
discurso narrativo
atendendo ás ideas
Problema-solución
Causa-consecuencia
Secuencia
temporal
Comparación
atendendo á estrutura interna
Enumeración
descritiva
-Introdución
-Desenvolvemento
-Conclusión
16. O texto narrativo: aspectos
Exposición-narración.docx
Narración
(relato de feitos reais
ou inventados)
Intriga Historia
Personaxes
Estrutura
Espazo
Tempo
Accións
Discurso
Perspectivas Narrador
Tempos Modos
Enunciado