2. Sadržaj Slajd
Uvod................................................... 3
Razlika izmedju masti i ulja................. 4
Masti................................................... 6
Ulja...................................................... 7
Sta su lipidi?........................................ 9
Zakljucak............................................. 10

3. Uvod
• Masti i ulja su najpoznatiji lipidi glicerola. To su
estri karboksilne grupe sa dugim lancima. Masti su
trigliceroli u čvrstom agregatnom stanju, dok su
ulja pri sobnoj temperaturi u tečnom agregatnom
stanju.
• Biološki su veoma značajna jedinjanja. Osnovna
su komponenta bioloških membrana utiče na
njihovu provodlivost, stvaraju kontakte medju
delijama, štite organizam od povreda...

4. Razlika izmedju masti i ulja
• Zavisno od porekla masti, obično zavise njihove
fizičke osobine.
• Životinjske masti su vedinom čvrste (loj) ili
polučvrste (maslac i svinjska mast), dok su masti
biljnog porekla vedinom tečnosti – ulja (maslinovo,
repino, suncekretovo, laneno i dr.)

5. Maslac Svinjska mast Maslinovo ulje
Repino ulje Suncokretovo ulje Laneno ulje

6. Masti
Masti su prirodni esteri viših masnih kiselina i trohidroksilnog
alkohola glicerola,zato se i nazivaju gliceridi ili trigliceridi.
Osobine
Masti u čiji sastav ulaze zasidene više masne kiseline su čvrste.
Ako su sasvim čiste, onda su
bez boje, okusa i mirisa. Masti su po specifičnoj težini lakše od
vode. Rastvaraju se u
benzinu, eteru, benzolu, tetraklorugljiku i još u nekim
organskim rastvaračima. Masti nemaju
određenu točku topljenja, jer pri zagrijavanju postepeno
omekšavaju i prelaze u tečno stanje

7. Ulja
Ulja su trigleceridi koji su nastali iz glicerola i nezasidenih viših
masnih kiselina od
kojih je najčešde zastupljena oleinska kiselina, CH3-(CH2)7-
CH=CH-(CH2)7-COOH.Ulje se ne moze mesati sa vodom.Dele
se na:
- Masna ulja životinjskog ili biljnog (laneno, sojino ili ulje
sardina), a uglavnom se sastoje od glicerida i estera masnih
kiselina
- Mineralna ulja koja su slična nafti a sastoje se od
ugljovodonika
- Eterična ulja, koje se dobivaju iz sjemenki, cvjetova ili
plodova različitih biljaka (kaduljino, ružino ili mentolovo ulje).

8. Kadujino ulje Ruzino ulje Mentolovo ulje

9. Sta su to Lipidi?
Lipidi su organske jedinjenja različite hemijske
građe, podrazumijevaju masti i
ulja, voskove i steroide. Zajedničko svojstvo im
je da ne mogu da se ratvore u vodi.Oni sluze za
akumuliranje energije, izgradnju bioloskih membrana
itd.
Vosak Stereoidi

10. Zaključak
Pored proteina i ugljenih hidrata, masti i ulja spadaju u
osnovne gradivne i energetske sastojke svakog živog
organizma. Dakle, masti su nam neophodne u ishrani ali
trebamo paziti na količinu i vrstu masti koju unosimo. Stoga
stručnjaci preporučuju da se u prehrani pretežno koriste biljna
ulja bogata nezasidenim mastima, a da ukupni unos masti u
prehrani odraslih osoba ne premašuje više od 25-30%
energetske vrijednosti dnevnog obroka, s tim da se svega 10 %
mora da bude iz masti životinjskog porekla (zasidenih masti). U
prehrani djece, kao i osoba čije su energetske
potrebe povedane, udio masti u ukupnoj energiji može se
povedati na 35%

11. Milan Brkic 8-2