SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 74
Baixar para ler offline
~ 1 ~ 
lal:dNnfxlx/{{xdflg/{{xLd
;/fxgf
;a} k|z+;f cNnfxsf] nflu xf]; ;fy} s[kf / zflGt xf]; xfd|f ;Gb]i6f
d'xDdbdfly .
…s] xf] O:nfdÚ eGg] k':tssf] ;/fxgf ub{} v'zL eO/x]sf] 5', o;nfO{ …lgdGq0ff
/ lgb]{zg s]Gb|Ú stf/df sfo{/t d]/f] O:nfdL efO{ / wd{ljåfg ca" aqmn]
cg'jfb u/]sf 5g . o;sf] p2]Zo g]kfnL efiffdf O:nfd wd{sf] kl/ro u/fpg
lglDt O:nfdL k':tsfnonfO{ cg'bfg k'¥ofpg' xf] . d}n] lognfO{ 1fgsf]
vf]hstf{ / cfkmgf] d"n g]kfnL efiffsf] ;+u;+u} c/aL efiffdf klg pTs[i6
kfPsf] 5' .
xfdL …lgdGq0ff / lgb]{zg s]Gb|Úåf/f o; ;kmn sfo{sf] k|sfzg ub}{,
h;sf] w]/} ljåfg / g]kfnL efiffljz]if1x?n] ;/fxgf u/]sf 5g, …xfdL O:nfdL
k':sfnodf Pp6f gof“ k':ts yk ug{'df ;kmntf kfPsf 5f}+ / of] k':ts
O:nfdaf/] 1fg vf]Hg]nfO{ ;|f]t aGg ;S5 xf]nfÚ xfd|f] cNnfxl;t cfzf 5 .Ú
cNnfx xfd|f] o; sfo{nfO{ cfkmgf] v'zL k|flKtsf] nflu ljz'4 kf/?g
tyf logL cg'jfbsnufot o; nfebfos k':tsnfO{ k|sfzdf Nofpg ;3fPsf
x/]snfO{ k|ltkmn b]pmg .
s[kf / zflGt xf]; xfd|f ;Gb]i6f d'xDdb, pgsf ;Gtltnufot pgsf
;a} ;fyLx?dfly .
kmJjfh cAb'Nnfx cN ufldbL
Joj:yfksM …lgdGq0ff / lgb]{zg s]Gb|Ú, bf]xf, stf/ .
!$÷&÷@)!@
~ 2 ~ 
cg'jfbssf b'O{ zAbx?
;a} k|z+;f cNnfxsf] nflu xf]; hf] ;j{hutsf k|e' x'g tyf s[kf / zflGt xf];
pgsf ;Gb]zjfxs d'xDdb / pgsf ;Gtltnufot pgsf ;a} ;fyLx?dfly .
k9g nfu]sf] of] k':ts O:nfd wd{sf] kl/ro u/fpg lglDt c+u]|hL
efiffdf n]lvPsf] what is islam eGg] k':tssf] g]kfnL cg'jfb xf] . d"n
k':tssf] n]vs Pp6f cd]l/sL gof“ d'l:nd Osf]gf]ldS;sf kL= Pr= 8L :sfn/
Jamaal al-Din M. Zarabozo x'g . pgLaf/] lj:t[t hfgsf/L pgsf]
pSt gfd OG6/g]6df ;]r{ ubf{ k|fKt x'g]5 .
pgsf] of] k':ts O:nfdsf d"n ;|f]t s'/cfg / xbL;sf] d]/f] cWogsf] k|sfzdf
clt jf:tljs / ;xL kl/ro xf] . pgn] yf]/} zAbx? Aff6 clt cfsif{s z}nLdf
O:nfdsf ;f/ /fd|/L k]z u/]sf 5g .d]/f] cg'ej cg';f/ O:nfdsf] ;xL
kl/roaf/] o:tf] e/kbf]{ / ;dfj]zL k':ts clxn];Dd g]kfnL efiffdf n]lvPsf]
5}g . kf7s :jo+n] o;nfO{ k9]/ dx;"; ug{ ;Sg'x'G5 . t;y{ d o;af/] c? w]/}
n]Vb} kf7s / k':tssf] aLr cj/f]w gag]/ o;sf] km};nf kf7sdfly g} 5f]85' .
d]/f] e'ldsf cfkmgf lk|o g]kfnL efifLx?nfO{ klg o:tf O:nfdL
k':tsx?sf] cg'jfbdfkm{t O:nfd wd{ af6 cjut u/fpg' xf] . cg'jfb ubf{ d}n]
Odfgbf/Lsf] k'/f Vofn /fv]sf] 5' . l;+uf] k':tsdf d]/f]tkm{ af6 s'g} yk 36
ePsf] kfO+b}g . d"n lstfa c+u|]hL efiffdf cg]s rf]l6 5flk;lsPsf] 5, t/ of]
o;sf] klxnf] ;+:qm0fsf] cg'jfb xf] . pSt k':ts n]vssf] j]e;fO6df klg
df}h"b /x]sf] 5 .
cfkmgf] cg'jfbsf] z'4tfdf emg 9'Ssx'g' lglDt d}n] o;sf]
k'g/jnf]sgsf] nflu g]kfnL efiffdf kl/kSj tyf O:nfdL kl/eflifs zAbx?l;t
klg /fd|/L cjut cfkmgf] lk|o O:nfdL efO{ cfb0fL{o /xdt'Nnfx ldof+l;t
;Rofpg cg'/]w u/]sf] lyP+ . pxf+n] cfkmgf] clt Jo:ttfsf afjh"b k'0o
sdfpg] lgotn] o;sf] nflu cfkmgf] ax'd"No ;do vlr{g'eof] . cNnfxn]
pxf+nfO{ o;sf] /fd|f] k|ltkmn b]pmg . tfklg …s'g} uNtL e]6fPdf jf s'g} k|:tfj
k]z ug{ rfx]df tn lbPsf] d]/f] email ID cyjf ;+:yfsf] kf]= af]S;df ;Dks{
~ 3 ~ 
ug{'xf];ÚtkfO{x?l;t d]/f] cg'/f]w 5 . cfOGbf ;+:qm0fdf OGzfcNnfx ;+zf]wg
ug'{sf;fy]} lgs} cfef/L klg x'g]5' . O:nfd wd{af/] 1fg k|fKt u/fpg lglDt
5flkPsf] of] d]/f] kf+rf}+ k':ts xf] . o; cl3 …;To Ps}Zj/jfbÚ …O:nfd wd{sf
s]xL ;'Gbtf{x?Ú / …d'xDdb cNnfxsf ;Gb]zjfxsÚ -pgLdfly cNnfxsf] s[kf /
zflGt xf];_ h:tf k':tsx? 5flk;lsPsf 5g . / o;sf cnfjf s]xL c?
k':tsx? 5fKgsf] nflu tof/ klg 5g . pSt lstfax?sf] tof/Ldf d]/f] cgGt
/ k/d :jfdL cNnfxsf] k|]0ff{ / s[kfkl5 d sfo{/t/x]sf] ;+:yf …O:nfdL
lgdGq0ff / lgb]{zg s]GbÚ / o;sf] Joj:yfks>L cfb0fL{o kmJjfh cAb'Nnfx cN
ufldbL dxf]bosf] k|d'v e"ldsf /x]sf] 5 . k/d cNnfx pgnfO{ /fd|f] k|ltkmn
b]pmg / o;sf] k5fl8 d]/f] cfzo dfq cfkmgf] v'zL k|flKtsf] nflu ljz'4 kf?g
. / o; af6 xfd|f lk|o kf7sx?nfO{ ;TonfO{ cfTd;ft ug{ pTk|]0ff{ b]pmg .
cfdLg .
ca" aqm gbjL
kf]= af]S; g= @$*@
bf]xf — stf/
email: abubakarmusalman@yahoo.com
~ 4 ~ 
k|:tfjgf
k':ts n]Vg'sf] nIo / p2]Zo
O:nfdaf/] Pp6f :ki6 / ;+If]k ePsf] k':ts k|sfzg ug{sf nflu of]
cToGt} dxTjk"0f{ ;do xf] . clxn] ljljw sf/0fn] ubf{ ;+;f/sf w]/} :yfgx?df
O:nfd wd{nfO{ k|foh;f] gsf/fTds lrq0f ul/g] u/]sf] kfOG5 . k|foM dflg;
O:nfdl;t cgle1 ePsf] x'gfn] cfd;~rf/sf dfWodx?df h] b]lvG5, tL
dfWodx?n] O:nfdsf af/]df unt lrq0f ug{] x'gfn] O:nfdl;t ck|efljt x'g'
crDdsf] s'/f xf]Og . o; cj:yfsf] ;j{;'ne / ;+ejtM ;jf{lws nfebfos
pkrf/ o:tf dflg;x?;Dd k'Ug' / O:nfdsf] jf:tljstfaf/] pgLx?nfO{ ;'Gg
nufpg' g} /fd|f] xf] . dflg;n] a9fO{r9fO{eGbf dfly p7]/ wd{sf] af/]df ;To /
ljZjZgLo lzIff cjZo kfpg'k5{ .
oxf“ xfd|f] nIo O:nfdaf/] Jofks b'ik|rf/l;t ;/f]sf/ ug]{ xf]Og . xfd|f]
Psdfq nIo O:nfdsf] jf:tljstf / o;nfO{ O:nfdsf] O{Zj/Lo dfGotfsf
;|f]t / d"ncfwf/x? s'/cfg jf csf]{ zAbdf cNnfxsf]tk{maf6 pgsf ;Gb]i6f
d'xDdb -pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ dfly pbeflift ul/Psf]
u|Gyaf6 / :jod ;Gb]zjfxssf lgb]{zg Pj+ k2ltx? -xbL;x?_ af6 O:nfdsf]
;xL :j?k k|:t't ug{' xf] .
O:nfdsf ;|f]t / cfwf/x?
O:nfdsf] ax;eGbf cl3 o;sf df}lns ;|f]tx?af/] s]xL hfGg / a'emg
cfjZos x'G5 . O:nfdsf clwsfl/s ;|f]tx? b'O{ j6f dfq} x'g, s'/cfg /
;Gb]zjfxs d'xDdbsf] ;'Ggx . -!_ oL b'O{ j6f dfq} O:nfdsf clGtd clwsf/
x'g lsgls logLx?df g} cNnfxaf6 ;Gb]i6f -pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt
xf];_ n] u|x0f u/]sf k|sfzgfnfO{ ;+u|lxt ul/Psf 5g . cNnfxn] ;Gb]i6f -
O{zb"t_ nfO{ s'/cfg / ;'Ggx b'a}af6 k|]/0ff lbPsf 5g . t;y{ ;Dk"0f{ cf:yf /
sd{x? logL b'a}sf dftxt /xg'kb{5, logLx?sf] cg'?k x'g] :jLsfo{ x'g]5 /
cldNbf] x'g] :jLsfo{ x'g]5}g .
~ 5 ~ 
s'/cfg afOaneGbf w]/} km/s 5 . s'/cfgdf dfgjsf ljleGg
;Gb]zjfxsx?af/]sf syfx? pNn]v ul/Psf 5}gg . s'/cfg j:t'tM cNnfxsf]
jf0fL xf] . of] cNnfxaf6 lha|O{n -cn}lx:;nfd_ sf] dfWodaf6 ;Gb]i6f d'xDdb
-pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ tk{m k|ToIf pbeflift ul/Psf] xf] .
s'/cfgdf pbeflift jf0fLx? ;Gb]zjfxsn] :jod u|x0f u/L cfkmgf
cg'ofoLx?nfO{ k|bfg u/] . of] k|sfzgf cfkmgf] oyfy{ pRrf/0fsf;fy s07
ul/of], n]lvof] / x'ax' ;fl/of] . To;}n] clxn];Dd s'/cfgsf] :j?kdf s]jn
O{Zj/ dfqn] k'gM af]nL /x]sf 5g . s'/cfgdf st}klg dflg;sf l6Kk0fL,
s'/fsfgL jf p2/0fx? e]6fOGgg .
To;}n] s'/cfgsf] z}nL a]hf]8 5 . of] d'6', dg / cfTdfdf cNnfxsf]
syg xf] . of] cfkmgf] ljz'4 c/aL efiffdf c;fWo} rngrNtL / ;'Gb/
lsl;dsf] /x]sf] 5 . -clxn] cgulGt efiffx?df s'/cfgsf] cy{sf] cg'jfb
ul/;lsPsf] 5 . tfklg tL cg'jfbx? slxNo} klg s'/cfg 7flgPsf 5}gg .
s'/cfg s]jn ljz'4 c/aL xf] . t;y{ k|fy{gf / sd{sf08x?df ;xL ;4] c/aL
s'/cfg dfq k|of]u ul/G5 ._
s'/cfgsf ;fy} ;Gb]i6f d'xDdb -pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_
sf syg / cfr/0fx? klg 5g . cNnfxsf ;Gb]zjfxssf] ;'Ggtsf] clwsf/,
…pgL cw{ O{Zj/sf] s'g} lsl;d x'gÚ eGg] sbflk xf]Og . pgL -d'xDdb_ ;Dk"0f{
;Gb]i6fx?e}“m dfgjhfltdWo] s} x'g . ;Gb]zjfxssf] clwsf/ cNnfxsf]
cf1fkfngsf] k|rf/ ug{' dfq} xf] . cNnfxn] g} s'/cfgdf ;Gb]zjfxssf] clwsf/
j0f{g u/]sf 5g . t;y{ ;Gb]zjfxssf] k4lt k5ofpg'sf] cfzo cNnfxsf]
dftxt / cf1fkfngafx]s cGo s]xL xf]Og . cNnfxn] eg]sf 5g, …h;n]
O{Zfb"tsf] cf1fkfng u¥of] lgZro g} To;n] cNnfxsf] cf1fkfng u¥of], hf]
ljd'v eP xfdLn] ltdL -d'xDdb_ nfO{ To:tfx?sfnflu kx/]bf/ agfP/ k7fPsf
5}gf}+ .Ú -s'/cfg, $ M *)_
s'/cfg / ;'GgtaLr clt w]/} cGof]Gofl>t ;DjGw /x]sf] 5 . s'/cfgnfO{
s;/L sfof{Gjog ug{'k5{ eGg] ;'Ggtn] JofVof u5{ . s'/cfg h] atfp“5 To;sf]
;'Ggt Jojxfl/s :kli6s/0f xf] . s'/cfgL lzIffsf] of] k"0f{cfsf/ d'l:ndx?sf]
~ 6 ~ 
nflu dxfg cflzif / s[kf xf] . o;n] cNnfxsf] kyk|bz{gnfO{ emg k"0f{ /
;a};Dd kx'“rsf] nfos agfp“b5 .
o;k|sf/ dfgjhfltsf] dfu{bz{gsf] nflu cfjZos l;4fGtx? ;w}+el/
s'/cfg / xbL; cleGg c+u agL k|:t't ug]{ 5g .
To;}n] O:nfdaf/] s'g} e/kbf{] k':ts s'/cfg -@_ / ;Gb]zjfxs d'xDdb -
pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] lzIffdf cfwfl/t x'g'k5{ .
cNnfxdfly ljZjf; ug{'
cNnfxdf ljZjf; ug{' ;f“lRrs} O:nfdsf] k"0f{ cf:yf xf] . O:nfdsf cGo
ljZjf; tyf ;Dk"0f{ O:nfdL lqmofsnfkx? cNnfxdf b[9 cf:yfsf jl/k/L
3'ld/xG5g . To;}n] cNnfxaf/] b[9 ljZjf;nfO{ ;+;f/el/sf cGo wfld{s
;d'bfox?eGbf ;DejtM O:nfddf w]/} a9L lj:t[t a0f{g ul/Psf] kfOG5 .
cNnfxnfO{ s;/L hfGg]
…cNnfxåf/f dfgjhfltnfO{ ljrf/ zlQm / g};lu{s k|]/0ff k|bfg ul/Psf]
5Ú eGg] O:nfd wd{n] c:jLsf/ ub}{g . a? …Pp6f ;|:6f cNnfx 5gÚ h:tf]
;TonfO{ hfGg / dfGgsf nflu cNnfxn] dfgjhfltnfO{ hGdhft Nofst lbPsf
5gÚ eGg] jf:tjlstfnfO{ klg O:nfdn] :jLsf5{ . ;j{dxfg lrGtsx?n] k|foM
dflg;x?sf] ;|:6fsf] cl:tTjtkm{ cf}+Nofpg] ljleGg ;+s]tx?nfO{ slxNo} klg
c:jLsf/ u/]sf 5}gg . pgLx? cNnfxsf] cl:tTjsf] dtnfO{ lg;+sf]r :jLsf/
ub{5g . s]xL dflg; e|ldt x'g' / cNdlng'sf] sf/0f, cNnfxsf af/]df 7Ls;“u
ghfGg' / cNnfxsf] ;To Pj+ ;'/lIft k|sfzgf;Dd pgLx?sf] kx'“r gx'gfn] klg
xf] . …cNnfxdf cf:yf /fv]kl5 dfG5]nfO{ klg cNnfxaf/] oyfy{ hfgsf/L x'g]
clwsf/ x'G5Ú eGg] unt ;|f]tx?n] hgfp“5g .
cNnfx cfkmgf ;[li6eGbf k"/} k[ys / a]Un} 5g . o;}n] pgL dfgj
cg'ejsf] nf]s, dfgj ;f]rnufot dfgj hf“rdWo]sf] s'g} s'/f xf]Ogg . t;y{
cNnfxaf/] lj:t[t 1fg ljz]iftM cNnfxl;t dflg;sf] ck]lIft ;DaGw hfGgsf]
nflu :jod cNnfx / pgsf] k|sfzgftkm{ kms{g'k5{ . o;sf] nflu csf]{ s'g}
pkfo x'g ;Sb}g . o;sf] 1fg cNnfxafx]s c? s;}nfO{ 5}g .
~ 7 ~ 
cNnfxaf6 s'/cfgsf] k|sfzgf tyf cNnfxsf ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly
cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf cg'k|fl0ft zAbx? g} cNnfxaf/] o:tf :ki6
k|bz{g pknAw u/fp“5g . logLx?n] cNnfxsf] cl:tTj, pgsf] zlQmnufot
pgsf] 1fgaf/] ;a} cfz+sfx? x6fp“5g . ;j{zlQmdfgk|lt dflg;sf] cfjZos
Aojxf/l;t ;DalGwt ;a} k|Zgx?sf] pQ/ klg lbG5g . cem cNnfxn] cfkmgf]
s[kfn] cfkmgf gfd / u'0fx?dfkm{t cfk"maf/] pknAw u/fPsf lj:t[t 1fgaf6
pgL ;f“lRrs} lk|o, pkf;gfsf] Psn kfq tyf s;}sf] hLjgsf] k|d"v k|]/0ff aGg
k'Ub5g .
cNnfx ;Dk"0f{ ;[li6sf] Psdfq ;|:6f / kfngstf{ x'g
s'/cfg k9bf Pp6f s'/f lgZro g} cufl8 cfp“5, …cNnfx ;[li6sf
;Dk"0f{ ;+/rgfdfly dfgjhfltnfO{ ljrf/ ug{ cx|fp“5g .Ú s'/cfgsf lzIffx?
slxNo} klg ljj]so'Qm lrGtgl;t cldNbf x'“b}gg . j:t'tM 1fgsf oL
cfwf/x?nfO{ s'/cfgdf Pp6f dfu{em}+ cfXjfg ul/Psf] 5 . …xfd|f cf“vf cufl8
of] ;[li6sf] cl:tTj / pTklQ Pp6f dxfg O{Zj/ / zj{zlQmdfg ;|i6fsf] OR5f
/ ;+/rgf ljgf ;Dej ePsf] 5}gÚ eGg] Psn lgisif{tk{m oL ;+/rgfx?n]
8f]¥ofp“5g . -#_
dfgj hfltnfO{ ;lbof}+;Dd ljZj;gLo agfpg] cNnfxn] Pp6f Znf]sdf
;f“lRrs} Pp6f o:tf] 7f]; ts{ k|bfg u5{g, …s] logLx?sf] ;[li6 s'g} ;[li6stf{
ljgf g} ePsf] xf] jf logLx? cfkm}+ ;|i6f x'g < jf cfsfzx? tyf k[YjLnfO{
logLx?n] ;[li6 u/]sf x'g <Ú -s'/cfg, %@ M #%, #^_ …:ki6tM dflg;x? o;
;+;f/df g t gfl:taf6 cfPsf 5g g pgLx?n] cfkmgf] ;[hgf cfk}+m u/]sf x'gÚ
Znf]sx?sf] ;+s]t clwsf+z dflg; ;dIf o;/L g} :ki6 5 . t;y{ pgL Pp6f
;|i6fsf] sd{ kl/0ffd x'g .
…o; cl:tTjsf] cjZo Pp6f ;|i6f 5Ú oyfy{nfO{ cem a9L a'emfpgsf
lglDt a|fXdf08 leqsf] ;'Gb/tf / ;Gt'ngdf klg Wofg lbg'k5{ . lgdf{0fsf]
9f“rf o:tf] lgodlgi7 5, h:tf] ls o;n] slxn]sfxL+ …k|s[ltsf] ;"Idu|fxL
;Gt'ngÚtkm{ cf+}Nofp5 . s;/L x/]s rLhx? cfk;df cem cfkmgf] :jod
z/L/leq Ps csf{sf;fy sfd ul//x]sf x'G5g, ;f“lRrs} of] cfZro{ kfg]{
~ 8 ~ 
cGt{j:t' xf] . pbfx/0fsf nflu z/L/sf ljleGg c+ux?aLr cfk;L ;xof]u ljgf
hLjg rNg ;Dej g} x'Fb}g . x]/fO{df cfPsf oL cbe"t 36gfx? cGo w]/}
dxTjk"0f{ lgisif{x?;Dd n}hfG5g .
klxnf], …lgdf{0f 9f“rf / a|fXdf08sf ljleGg ck|lzlIft jf clzlIft
lghL{j tTjx?aLr ;xof]uÚ logLx? clxn] klg ;h{ssf] lgoGq0f / lgb]{zgdf
/xg'sf] ;"rs x'g . ltgLx?sf] cfk;df ;xsfo{ / ;xof]usf] :t/n] ;Dk"0f{ 1fg
/ ;~rfng Pj+ lgb]{zg ug]{ ;Dk"0f{ ;fdYo{ b'a} /fVg] cl:tTjsf] k|e'Tjdf
ltgLx?nfO{ x'g]tk{m cf}+Nofp“5 . o:tf] gePsf] eP cfd?kL / ljz]iftM of]
a|fXdf08leqsf ;a} j:t'x?nfO{ ;[hgf ug{] k|df0f' / s0fx?sf w]/} ;+VofaLr
c:tJo:ttfsf] ;Defjgf x'GYof] .
bf];|f], a||fXdf08sf] ;|i6f / dflns Pp6} xf] . …o; ;Gt'lnt / PsLs[t
a|fXdf08sf] PseGbf al9 ;|i6f x'g ;Dej 5}gÚ eGg] :ki6 lrGx /x]sf] 5 . o;
ljifon] klg cl3Nnf] ljifonfO{ k|dfl0ft ub{5 . PseGbf a9L ;|i6f ePsf] eP
x/]sl;t OR5f / an x'GYof] clg ;[li6df clxn] h'g Pstf / ;Gt'ng b]lvG5
Tof] ck]lIft x'+“b}gYof] .
o;k|sf/ k|f/lDes a'“bf, …a|fXdf08sf] ;|i6f, ;~rfns / clGtd zlQm
Pp6} xf]Ú eGg] b'a}nfO{ dfgjhflt dfem k|fs[lts tyf tfls{s tj/n] 7x/
ul/;lsPsf] 5 .
…a|fXdf08sf] ;|i6f / ;~rfns Psdfq cNnfx xf]Ú Psrf]6L 7x/
ul/;s]kl5 csf]{ dxTjk"0f{ lg0f{o cfk}+m k|:km'l6t x'G5 . ljif]iftM zfob s;}n]
cfk"ml;t ;f]Wg ;Sg] ;a}eGbf dxTjk"0f{ k|Zg, …To; ;|i6fl;t xfd|f] ;DaGw
s:tf] x'g'k5{ t eGg] xf] <Ú o;n] kl5Nnf] s'/f …cNnfx dfq pkf;gf of]Uo /
To;sf] xsbf/ 5, eGg] tk{m ck|ToIf ?kdf 8f]¥ofp“5 .
pkf;gfsf] Pp6} nIo cNnfx x'g'k5{
Pp6} ;|i6f / ;~rfnssf] cl:tTj kTofpg' cToGt} dxTjk"0f{ x'“bfx'b} klg
O:nfddf cNnfxsf] cf:yf / sNkgfdWo] kg'{sf afjh"b klg k|ofKt 5}g .
…dfgjhfltsf] cfTdfdf g};lu{s tj/n] Tof] lglxt /x]sf] 5Ú ;To jf:tjdf
~ 9 ~ 
;a}nfO{ yfxf 5 / of] k|ZgeGbf aflx/ x'g'k5{ . cem a9L dxTjk"0f{ / /x:odo
ljifo ;|i6f tyf ;~rfns Pp6} dfGg] JolQml;t uP/ hf]l8G5 .
b'Oj6f pbfx/0fn] of] ljifonfO{ ;DejtM :k:6 kf5{ xf]nf . klxnf],
cNnfxsf] ;[li6n] p;sf] dxfgtf / p;sf] dxfg 1fgtk{m cf}Nofp+“5 /
k"0f{dxfg tyf crlDdt /x+bf x/]ssf] b[li6sf]0f ;fdfGtof cba, ;Ddfg / cfb/
x'g] u5{ . cem a9L ;|i6fsf] dxfgtfsf] bhf{ ;[hgf g} ug{ g;Sg] c;Ifdx?;Fu
bfFHg ;lsGg . o;af/] cNnfx eGb5g, …s] ltgLx?n] o:tfnfO{ ;fem]bf/
agfpF5g hf] s'g} klg j:t' ;[li6 ub{}gg a? ltgLx? :jod ;[lht ePsf 5g
<Ú -s'/cfg, & M !(!_ cNnfx cufl8 eGb5g, …s] ;[hgf ug{] / ug{ g;Sg], b'a}
;dfg 5g < ltdL lsg kf7 l;Sb}gf}+ <Ú -s'/cfg, !^ M !&_
cNnfx x/]s pkxf/ / cflzif a? x/]ssf] lhGbuL / o; ;[li6df p;sf]
nflu tof/ kfl/Psf ;a} s'/fx?sf ;|f]t x'g . To;af/] cNnfx s'/cfgdf
eGb5g, …/, olb ltdLx?n] cNnfxsf ;a} cg'u|xx?sf] u0fgf ug{ rfXof} eg]
klg uGg ;Sg] 5}gf} .Ú -s'/cfg, !$ M #$_
cNnfxsf] ;xof]u / d2t lagf tL pkxf/x? dflg; cfkmgf nflu Nofpg
;S5g t < cNnfxn] cfkmgf] o; syg;Fu} csf{] pbfx/0f lbG5g, …-x] ;Gb]i6f Û_
ltgLx? -cljZjf;Lx?_ nfO{ ;f]w–s] ltdLx?n] ;f]r]sf 5f} ls cNnfx ltdLx?sf]
;'Gg] / x]g{] zlQm vf]:5g / ltd|f x[box?df ;Ln -df]x/_ nufO{lbG5g eg]
cNnfxafx]s s'g pkf:on] ltdLx?nfO{ Tof] lkmtf{ lbg ;S5 < x]/, xfdL s;/L
cfoft -Znf]s_ j0f{g u5f{}+ t}klg ltgLx? a]jf:tf u5{g .Ú -s'/cfg, ^ M $^_
olt x'FbfxF'b} klg Psdfq O{Zj/sf] cj1f ug'{, a]jf:tf ug'{ / cxdtf
k|bz{g ug'{ s;}sf] nflu plrt xf] t < j:t'tM oqf j/bfgx? k|bfg ug{] To:tf]
dxfg / crDd kfg]{ k|s[ltl;t ljgd|, cf1fsf/L, cfef/L, dfofn' / >4fn' g}
x'g'k5{ .
dfof, cfb/ / pkf;gf ul/g] xsclwsf/ s]jn cNnfxsf] nflu ljlzi6
x'g'kg]{ atfpgsf nflu cNnfxsf oL b'O{{ pbfx/0fx? cyf{t ;[hgfTds Ifdtf
Pj+ 1fg / cNnfxåf/f PSn} k|åQ a/bfgx? k|ofKt 5g . o;af/] Pp6} ;|i6f t
dfGg] clg t'?Gt} pgnfO{ a]jf:tf u/L agfj6L O{Zj/ / agfj6L lrhx?sf]
~ 10 ~ 
pkf;gf ug]{x?nfO{ cNnfx cg]s k6s s'/cfgdf ljleGg lsl;daf6 ;Daf]wg
ub{5g . pbfx/0f :j?k cNnfx eGb5g, …eg, olb ltdLx? Hffgsf/L /fV5f} eg],
k[YjL tyf To;df /x]sf lrhx? s:sf x'g <Ú ltgLx?n] eGg] 5g, …cNnfx s}
x'g .Ú egLb]pm, clg ltdLx? pkb]z lsg u|x0f ub{}gf} t <Ú -s'/cfg, @# M
*$–*%_
To;}u/L dxTjk"0f{ s'/f], …;xL dfu{ b]vfpg cfjZos 1fgÚ cNnfxnfO{
dfq 5 . ldYof k"lhg]x? To;dWo] s]xL klg hfGb}gg . o;af/] cNnfx eGb5g,
…;f]w, s] ltdLx?sf ;fem]bf/x?dWo] sf]xL o:tf] 5 h;n] ;Tdfu{ b]vfpg ;S5
<, elgb]pm, s]jn cNnfx ;Tosf] dfu{ b]vfpF5g, clg atfpm, h;n] ;Tosf]
af6f] b]vfpF5 Tof] a9L cg';/0f of]Uo /x]sf] 5 jf Tof] h;nfO{ dfu{
gb]vfp~h]n :jo+n] dfu{ k|fKt ug{ ;Sb}g < cflv/ ltdLx?nfO{ s] ePsf] 5 <
ltdLx? s:tf] lg0f{o u5f}{ < /, ltgLx?dWo] clwsf+z s]jn cg'dfgsf] e/df
lx+85g hals c8snafhL ;Tosf] dfldnfdf clnslt klg nfebfos 5}g .
lg:;Gb]x ltgLx?n] ul//x]sf sfo{x?;Fu cNnfx k"0f{?kn] cjut 5g .Ú -s'/cfg,
!) M #%–#^_
pk/f]Qm / s'/cfgel/ 5l/P/ /x]sf cg]s ts{x?af6 pkf;gfsf] of]Uo
cNnfxafx]s sf]xL / sf]xL klg 5}g, x/]sn] oxL lgisif{ lgsfNg'k5{ . kmn:j?k
pkf;gf of]Uo cNnfxafx]s sf]xL gePsf]n] x/]sn] Pp6} cNnfxs} pkf;gfdf
hf]8lbg' a'l4;“ut x'g]5 . ;Dk"0f{ O:nfdsf] d'ne"t ;Gb]z / ljutsf ;a}
O{zb"tx?n] lbPsf d"Vo pkb]zx? Klg jf:tjdf oxL g} lyof] .
oxf“ O:nfdL kl/k|]Ifdf pkf;gfsf] kl/efiffsf] cy{ kl/eflift ug{ pko'Qm
xf]nf . …pkf;gfÚ zAb s'/cfgL / c/aL kl/efiffdf …OafbtÚsf] cg'jfb xf] . of]
kl/efiffsf] efjfy{ c+u]|hL zAb …jlz{kÚ eGbf a]Un} /x]sf] 5 . jlz{k zAbsf] cy{
c+u]|hLdf cfb/ ug{' eGg] x'G5 . o;sf] AofVof …O{Zj/sf] cfb/–;Ddfgdf elQm
o'Qm sd{x? ug{'Ú eg]/ eGg ;lsG5 . -$_ t/ lanfn lkmlnK;sf] o;af/] l6Kk0fL
o;k|sf/ /x]5,
…clGtd k|sfzgfsf] efiff c/aLdf jlz{knfO{ Oafbt -pkf;gf_ elgPsf]
5, …OafbtÚ zAbsf] cy{ bf; xf] / …cAbÚ gfdaf6 pTklQ ePsf] xf] . bf;l;t
~ 11 ~ 
cfkmgf] dflnssf] OR5fg';f/ sfo{ ul//xg] ck]Iff ul/Psf] x'G5 . kmn:j?k
clGtd k|sfzgf cg';f/ jlz{ksf] cy{ …O{Zj/sf] OR5f adf]lhd ug]{ cfTd;dk{0f
xf] .Ú O{Zj/af6 dfgjhflttk{m k7fOPsf ;Dk"0f{ ;Gb]zjfxsx?sf] ;Gb]zsf] ;f/
klg oxL g} lyof] . pbfx/0fsf nflu jlz{k -pkf;gf_ sf] pQm a'emfO{ dYy]j & M
@! df oz'åf/f hf]8bf/;Fu o;/L aofg ul/Psf] 5, …dnfO{ k|e' dfGg]
dflg;x?dWo] cfsfzdf /xg] d]/f] lktfsf] OR5fg';f/ ug]{x? dfq O{Zj/sf]
/fHodf k|j]z x'g]5g .Ú -%_
o;k|sf/ Ps}Zj/jfb -pkf;gfsf] nIo cNnfxnfO{ dfq dfGg'_ sf] pQm
?k ljz]iftM klZrdfsf dflg;x?n] a'e]msf]eGbf clws leGg /x]sf] 5 .
O:nfdL Ps}Zj/jfbsf] pQm ?kn] pkf;gfsf lgod;“u} dgf]efj /
zf/Ll/s sd{x?nfO{ klg ;d]6]sf] 5 . dgf]efjaf6 s]jn p;}nfO{ kTof/ /
e/f];f ug{', dfq p;}l;t ;jf{]k/L eo /fVg', s]jn p;}l;t cTolws cfzf /fVg'
tyf p;}nfO{ O{Zj/ / ;|i6f cflb dfGg'nfO{ eGg] efj ;d]l6Psf] 5 .
cN;cbLsf] a0f{gcg';f/ cNnfxsf] pkf;gfdf ljz]iftM b'O{j6f lrhx?
;+“u;+“u} x'G5g, pkf;gfsf] jf:tljstf / r]tgf, cNnfxsf] cflwgtf / pgLl;t
dfofsf] ;Dkfbgåf/f l;4 x'G5 . cNnfxl;t k"0f{ dfof / pgsf] k"0f{ clwgtf
pkf;gfsf] ;Totf xf] . pkf;gfn] tL b'a} jf tLdWo] s'g} PsnfO{ klg u'dfPsf]
eP jf:tjdf Tof] pkf;gf x'“b}g lsgls pkf;gfsf] ;Totf cNnfxsf] cflwgtf
/ ;dk{0f d} kfOG5 . /, Tof] cNnfxl;tsf] dfof, dfofsf ;a} cfj]udfly x}sd
/fVg] u/L kl/k"0f{ ePkl5 dfq b]lvG5 . -^_
…cNnfx s]jn pkf:osf] PSnf] kfq xf]Ú eGg] a'e]m/ cNnfxdfly cf:yf
/fVg'sf w]/} cy{x? x'G5g, eGg] s'/f :ki6 eO;s]sf] 5 . ljz]iftM …cNnfxd}
;dlk{t x'g'kg]{ hLjgsf s}of}+ ?kx? x'G5g, tYo ga'lemsg hf] sf]xL klg …sf]xL
k"hgLo xf]Og cNnfxafx]sÚ eGg] jQmJonfO{ ;dfTg'df c;kmn x'g]5 . Pp6f
;+lIfKt AofVofaf6 tL ?kx?sf] ljrf/nfO{ al9 :ki6 kfg{'k5{ .
klxnf], pkf;gfsf ;a} ;+:sf/x? PSnf] cNnfxs} nflu ;dlk{t x'g'kb{5 .
k|fy{gf, a|t, xh -tLy{ofqf_, wd{bfg cflb sfo{x? s]jn cNnfxs} nflu v'zL
kfg]{ lgotn] / pgs} pkf;gfsf] dg;fon] dfq} ;DkGg ug{'k5{ . o;k|sf/ s;}n]
~ 12 ~ 
cNnfxafx]s cGo s;}sf] k|fy{gf u/]df p;n] jf:tjdf cNnfxafx]s c? s;}sf]
pkf;gf ug]{ d"ntTjsf] pn+3g ub{5 .
bf];|f], hLjgaf/] clGtd / ckf/ clwsf/ cNnfx;“u} /xG5 . csf]{ zAbdf,
hf] sf]xLn] klg cNnfxsf cfb]z / cNnfxaf6 pbeflift k|sfzgfsf] clwgd}
/xg'k5{ . cNnfx ;|i6f x'g, dfgjhfltsf] nflu kyk|bz{gsf P]gsfg"g atfpg]
clwsf/ pg}sf] xf] . z]vLn] P]Zj/Lo sfg"gsf] lj/f]w ug{' jf hfgLhfgL To;nfO{
a]jf:tf ug{'sf] cy{ …dflg; oyfy{df O{Zj/df ;dlk{t 5}gÚ eGg] x'G5 . o;/L
pm pgnfO{ pkf;gf / ;dk{0fsf] kfq dfGb}g .
t];|f], hf] sf]xLsf] dfof, elQm, OR5f / cjx]ngfx? cNnfxsf k|sfzgf
cg';f/} x'g'k5{ . cNnfxsf] ;f“rf] dfof / pkf;gfaf6 lbn el/k"0f{ ePkl5 dfq
pQm efj lbnaf6 pln{G5 . x'gt of] Pp6f ;fwf/0f ljrf/ xf] t/ o;sf]
;DaGw b"/ufdL /x]sf] x'G5 . dfG5]sf] lbndf ;a}eGbf lk|o cNnfx x'g'kg]{
cf:yfsf] kl/k"0f{tfsf] cfzo pm cGt/fTdfdf lk|o x'g'kg]{ xf] . of] tYo dfG5]df
ldl;Pkl5 dfq pm cfkmgf] lk|on] dg k/fPsf]nfO{ dg k/fpg / dg
gk/fPsf]nfO{ 3[0ff ug{ yfN5 . o;/L cNnfxn] dg k/fpg] kfPkl5 cg'ofoL /
;]jsn] klg To;nfO{ dg k/fpg'k5{ . o;sf] ljk/Lt, s]xL s'/fdf cNnfxn]
3[0ff kfPkl5 -oBlk p;}n] To;nfO{ ;[hgf / ;+;f/df dfgjhfltsf] kl/Iffsf]
nflu /fv]sf] / pgLx?sf] nflu pknAw u/fPsf] g} lsg gxf];_ cg'ofoL /
;]jsn] klg Tof];Fu 3[0ff ug'{k5{ .
cNnfxnfO{ pkf;gfsf] Psn kfq :jLsg{' ;xL Ps}Zj/jfbsf] d"ntTj
x'“bfx'Fb} klg ;w}+ of] ljrf/af6 6fl9Psf] jf 7Ls;“u cEof; ul/Psf] e]l6+b}g . of]
dfgjhfltsf] jf:tljs 3f6f xf] lsgls Ps}Zj/jfbsf] oyfy{ tyf ;xL /
;'xf“pbf] hLjgsf] ;f“rf] oxL g} xf] .
OAg] t}ldofn] n]v]sf 5g, …dfG5]nfO{ cNnfxsf] vf“rf] -h;sf] pm pkf;gf
u/f]; / s;}nfO{ p;;“u ;dsIfL g7x/fcf];_ Pp6f a]hf]8 cfjZostf xf]Ú eGg]
tkfO{n] cjZo klg hfGg'k5{ . h;/L of] z/L/nfO{ vfg' / lkpg'sf] cfjZstf
k5{ of] klg To:t} xf] . tfklg tL b'a}aLr w]/} km/s 5 . dfgjhfltsf] df]n
p;sf] ljrf/ / cfTdfdf x'G5 . logLx? cNnfx;“u, -hf] afx]s cGo sf]xL O{Zj/
~ 13 ~ 
xf]Og_ cfkmgf ;DaGw lagf ;DkGg x'g ;Sb}gg . olb sf]xL cNnfxafx]s c?
s;}sf] pkf;gf u5{ / cNnfxl;t klg cf:yf /fV5 clg -To; ldYof
pkf;gfaf6_ s]xL cfgGb jf ;Gt'li6 klg kfp“5, o:tf] pkf;gfn] p;nfO{ ljif
vfPsf] dfG5]n] ef]Ug] xljut ljgf;eGbf al9 ljgf; k'¥ofp“5===. -&_
k'gM …o; a|fXdf08sf] Pp6} ;|i6f / kfngstf{ xf]Ú eGg] s'/fdf cf:yf
/fVg' cNnfxdf ;xL cf:yfsf] nflu kof{Kt 5}g tyf o;df k|z:t hf]8 klg
lbPsf] kfOPg . Oltxf;leq s]xL dflg; o;}nfO{ cNnfxdf osLgsf] nflu
kof{Kt 7fGy] . ;TotfeGbf a9tf s]xL x'g ;Sb}g . of] ljZjf; lgZro g} h?/L
eP klg kof{Kt 5}g . of] cf:yfnfO{ cNnfxsf] cfb/–;Ddfgsf ;fy;fy} lbnsf]
efjgf / sd{sf ;xL ;DaGwåf/f cjZo k5ofpg'k5{ . ;|i6fnfO{{ ;f“lRrs}
cfkmgf] Psn O{Zj/ dfGg'sf] cy{, …pg} dflg;sf] k/d dfof, pkf;gf /
cf1fkfngsf] nIo ag'gÚ eGg] x'g'k5{ . o:tf] ljZjf; ub}{ cNnfxafx]s cGonfO{
x/]s ?kdf pkf:o ePsf] OGsf/ u/]kl5 dfq pm cNnfxdf ljZjf;sf] ;f“rf]
cy{ kfng ug]{ JolQm 7xl/G5 .
;+If]kdf, pk/f]Qm s'/fx?sf] cfwf/df -!_ dfG5]nfO{ cNnfxsf] dxfgtf,
k"0f{tf / pg} dfq} ;|i6f, bftf / kfngstf{ ePsf] x'gfn] pgsf] pkf;gfdf
xf}l;g'k5{ . -@_ o:tf u'0fx? cNnfxd} kfOPsfn] pg} dfq pkf;gf of]Uo x'g . -
#_ dfG5]n] cNnfxafx]s cGonfO{ x/]s ?kdf pkf;gfaf6 cfkm"nfO{ /f]Sg'k5{ .
Pp6f clGtd t/ dxTjk"0f{ a“'bf tL b'O{ kmf“6sf] cGTodf hf]8g' h?/L
x'G5, . -dfgjLo :jefj, ef}lts ;]/f]k]m/f] tyf o'uf}+o'udf cNnfxsf
;Gb]Zfjfxsx?åf/f l;sfOPsf ;Gb]zx?sf] dWo]gh/_ …cNnfxdf ;f“rf] cf:yfsf
Tolt alni6 lrGxx? x'gfn] cNnfxafx]s s;}sf] pkf;gf ug{' a'l4dtf / wfld{s
b'a} lsl;dn] k"0f{tof :jLsf/ ug{ of]Uo x'Fb}g .Ú t;y{ cNnfxafx]s c?nfO{
;dsIfL Pj+ ;fe]mbf/ -lzs{ ug'{_ agfpg' -*_ jf cNnfxsf] pkf;gfnfO{
c:jLsf/ ug{' ck/fw xf], o;sf] 3f]/tf / p208tf olt 7"nf] 5 ls o:t}
cj:yfdf p;sf] d[To" eof] eg] cNnfxn] o; dxfkfknfO{ dfkm ug]{5}gg .
cNnfxn] :ki6;Fu eg]sf 5g, …cNnfxn] cfkm"l;t s;}nfO{ ;fem]bf/ agfpg]
sfo{ -lzs{_ nfO{ sbflk Ifdf ug{] 5}gg t/ o;afx]ssf cGo kfk h;sf] nflu
~ 14 ~ 
rfxg]5g Ifdf ug{]5g . h;n] cNnfx;Fu -s;}nfO{_ ;fem]bf/ agfof] p;n]
jf:tjdf Pp6f 7"nf] kfksf] ;+/rgf u¥of] .Ú -s'/cfg, $ M $*_
cNnfxsf gfd / u'0fx?df ljZjf; ug{'
cNnfxaf/]cGoq sNkgf g u/L ;f“rf] >4f / ;j{kl/ dfof /fVg' lglDt
pgnfO{ Psdfq ;|i6f / kfngstf{ dfGb} pgaf/]cfkmgf] df}lns b[[li6sf]0feGbf
k/ 1fgsf]x/]snfO{ vf“rf] x'G5 .cfkmgf] k|sfzgf tyf s[kf / bofåf/f cfkmgf]
af/]df cNnfxn] olt w]/} k|;:t 1fg pknAw u/fPkl5 ;Totf vf]Hg] hf] sf]xLn]
klg oyfy{ 1fgaf6 cfkmgf] k|e'nfO{ hfGg / pkf;gf ug{ ;S5 .
d'l:ndx? s'/cfgel/ pb3[t ul/Psf cNnfxsf gfd / u'0fx?nfO{ hfGg
nfnflot x'G5g . pbfx/0f:j?k, cNnfxn] eg]sf 5g, …pg} cNnfx x'g
h;afx]s cGo sf]xL k"Ho xf]Og . pgL ;d|f6 x'g cToGt} kljq, ;j{yf zfGt,
lglZrGt k|bfgstf{, ;+/Ifs, k|e'TjzfnL / dxfg ag]/ /xg]jfnf . kljq 5g
cNnfx To; lzs{af6 h'g oL dflg;x? ub{}5g . pg} cNnfx x'g ;[li6sf] of]hgf
agfpg]jfnf / cl:tTj k|bfgstf{ clg ?k agfpg]jfnf . pg}sfnflu pQd
gfdx? 5g . cfsfzx? tyf k[YjLsf ;f/f lrhx? pgsf] dlxdfufg u5{g /
pgL k|e'TjzfnL Pj+ tTjbzL{ 5g .Ú -s'/cfg, %( M @#–@$_
s'/cfg / ;Gb]zafxsaf6 -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ x/]sn]
cNnfxaf/] oL s'/fx? hfGg ;S5, …cNnfx ;a}eGbf al9 dfofn', lg/Gt/
bofjfg, -(_ ;w}+ Ifdfjfg, ;w+} kZrftfk :jLsf/ ug]{, cToGt} ;xgzLn, dfkm
ug]{ / dfof ug]{ x'g . pgL pbf/, dxfg'efj, bftf / IfdfzLn x'g . hf] pgnfO{
k'sf5{g pgL ltgLx?sf] pQ/ lbG5g, pgL ;a}sf /Ifs x'g . pgL pTs[i6,
dxfg, ;a}vfn] k|z+;fsf] kfq, ;Dk"0f{ ;[li6sf] :jfdL, Gofosf] lbgsf] dflns
tyf clGtd k'k{Ifsf] lg0ff{os x'g . pgL ;a} ;'Gg], ;a} b]Vg], ;a} hfGg] / k"0f{
b"/bzL{ klg x'g . pgL cToGt} hAa/, cToGt} ;Ifd, / ;j{zlQmdfg x'g . pgL
:jod k|ofKt, s;}l;t s'g} klg cfjZostf g/fVg] / ;a} cfxf/sf] bftf x'g .
pgL k/d / ;af{]Rr x'g . pgL cfkmgf ;[li6sf dfldnfx?sf] k|zf;g ub}{,
cfb]z lb“b}, lgif]w ub}{, v'zL x'“b}, l/;fpFb}}, Ogfd lb“b}, ;hfo l+b“b}, k|bfg ub}{,
c:jLsf/ ub}{, OHht k|bfg ub}{ tyf cad"Nog ub}{ /xG5g . pgL h] klg
~ 15 ~ 
rfxG5g ul/xfN5g . pgL k"0f{tfsf x/]s u'0faf6 ;';lHht tyf ck"0f{tf jf
bf]ifsf ;fgf]eGbf ;fgf] c+zaf6 klg d'Qm 5g . h;nfO{ pgLx? pgsf] ;fem]bf/
7x/fp“5g, tL ;a}af6 pgL lgs} pRr / k"0f{ 5g . Pp6f s0f klg pgsf] OR5f
/ cg'dlt lagf xlNn+b}g .Ú
cNnfxsf ;DjGwdf crDdsf] o:tf] 1fg dfgjhfltsf] nflu lgs} lxts/
/x]sf] 5 . O{Zj/n] cfkm"af/] k|ofKt 1fg :jod k|sfzgf u/]sf 5g h;n] ubf{
dfgjhfltnfO{ ef}tfl/g] jf cNdlng] cfjZostf g} kb{}g .
pk/f]Qm tYox?af/]] s'/cfgdf s]xL ljifox? cToGt} :ki6 ul/Psf 5g,
O:nfdL cf:yfg';f/ cNnfxsf] d"lt{ agfO{ k"Hg] s'g} ;+s]t klg kfO+b}g . of]
Pp6f o:tf] laGb' xf] h;df klxnfsf w]/} dflg;x? kye|i6 ePsf 5g . ;|i6f /
;[li6 cnu / k[ys x'g . cNnfxsf u'0fx? p;sf] kljqtf / dxfgtfaf6 k"0f{
5g . cNnfxsf] s'g} u'0f / dfG5]sf] To;} u'0faLr s]xL ;Do'Qm ;f]r cfP klg
j:t'tM b'a}sf] pkof]lutfdf ;dfgtf 5}g . o;k|sf/ cNnfxn] :jod s'/cfgdf
eg]sf 5g, …cNnfxh:tf] c? sf]xL xf]Og / pgL ;j{>f]tf Pj+ ;j{b|i6f x'g .Ú -
s'/cfg, $@ M !!_
oxf“ d"lt{ k"hfsf] k"0f{ c:jLsf/ ul/Psf] 5 hals To;}a]nf cNnfx ;'Gb5
/ b]Vb5 eGg] k'li6 ul/G5 . d'l:ndx? ;w}+ cNnfxsf] k"0f{tfaf]w u/fp“5g, slxn]
klg p;nfO{ c;'xfpFbf] t/Lsfdf a0f{g u/]/ xf]RofpFb}gg . g t cNnfx
dflg;e“m}+ u'0fx? /fVb5 g dflg; g} O{Zj/Lo u'0f /fVb5 . cl3Nnf] l;4fGtsf]
pn+3g ug'{ :ki6 cgf:yf / cNnfx;“u ;dsIfL / ;femf 7x/fpg' xf] .
pkf;gf ug]{ :jefj dfgjhfltsf] Oltxf;b]lv g} pgLx?leq cjl:yt
/x]sf] 5 . pgLx?nfO{ k"hf / pkf;gfsf] nflu Pp6f O{Zj/ cjZo rflxof] .
pgLx?nfO{ Toxf“ s'g} ljz]if / ;j{dxfg cl:tTj x'g' h;sf] cufl8 pgL ljlGt
/ ljgd|tf u?g eGg] yfx 5 . tfklg pgLx?dWo] w]/}n] cfkmgf cfzf, e/f];f,
;kgf / cfsf+Iff ;fwf/0ftof cfb/ / pkf;gf of]Uo gx'g] j:t'x?df /fVb5g,
logL k|s[ltsf zlQm, lghL{j j:t', cGo dflg;, d"lt{, /fi6« tyf uf]q cflb x'G5g
. pkf;gfsf tL ldYof lrhx? ltgsf cfsf+Iff / af]s]sf ;kgfx? k"/f u/fpg
;S5g eGg] s'/fdf ljZjf; ug{sf lglDt pgLx?n] cfkm"nfO{ afWo kf5{g . csf]{
~ 16 ~ 
zAbdf, pgLx? cfkmgf] pkf;gfsf tL ldYof j:t'x?nfO{ O{Zj/sf] u'0f k|bfg
ug{ yfNb5g . cNnfxtk{m kms{g' tyf cNnfxnfO{ pgsf u'0fx?åf/f lrGxfpg'
clg …pgn] vf]h]sf] zlQm jf:tjdf cNnfx g} xf], eGg] dfGg'sf] ;§f pgLx?
pkf;gf, dfof / k"hfsf] nflu cGo j:t'lt/ pGd'v x'G5g . o;n] ubf{ pgL
l;wf dfu{ / cfkmgf] ;xL O{Zj/af6 e6s]/ w]/} 6f9f uO;s]sf 5g .
pQm 7"nf] q'6Laf/] cNnfxn] cg]s 7fp“df k|i6ofPsf 5g . cNnfxdf
ePsf u'0fx?nfO{ a]jf:tf ub}{ q'l6sf h'g ;|f]tx?tkm{ logLx? pGd'v x'G5g, Tof]
ltgLx?sf u'0faf/]sf] a]7Ls cf:yf xf] . pbfx/0fsf nflu cNnfxn] eg]sf 5g,
…-x] d'xDdb Û dfgjhfltl;t_ elgb]pm, s] ltdLx? cNnfxnfO{ 5f]8]/ To;sf]
pkf;gf u5f}{ h;n] g ltdLx?nfO{ s'g} xflg k'¥ofpg] ;fdYo{ /fV5 g s'g} nfe
g} < /, cNnfx ;j{>f]tf / ;j{1 5g .Ú -s'/cfg, % M &^_
cNnfx k'gM eG5g, …ltgLx?eGbf a9L kye|i6 sf] x'g ;S5 hf]
cNnfxnfO{ 5f]8L o:tf lrhx?nfO{ k'sf{5g h;n] dxfk|no;Dd klg ltgLx?sf]
k|fy{gf :jLsf/ ug{ ;Sb}gg a? ltgsf k|fy{gfaf/] cgle1 5g < /, ha
dflg;x?nfO{ Pslqt ul/g]5 ta tL k"Hox? ltgLx?sf zq' x'g]5g /
ltgLx?sf] pkf;gfnfO{ 7f8} c:jLsf/ ug{]5g .Ú -s'/cfg, $^ M %–^_
;+If]kdf, s;}n] cNnfxsf gfd / u'0fx? 7Ls;“u hfg]kl5 sbflk
pgLafx]s c? s;}nfO{ klg pkf;gflt/ df]8g x'Fb}g . pkf;gfsf tL unt
cl:tTjx?dWo] sf]xL klg pkf;gfsf nfos x'g ;Sb}gg . ltgLx?sf] pkf;gf
ub}{ / ltgLx?nfO{ cfkmgf] nIo agfp“b} dflg; cfkm"nfO{ cjd"No dfq ub{5g .
;a}eGbf glgsf], …pgLx? cNnfxnfO{ a]jf:tf ub}{, pgL;“u ;dsIfLx?sf]
;dLs/0f ub}{ pgL;Fu l/; cfh{g tyf cfkmgf] v/fa cGTosf] tof/L ul//x]sf
x'G5g .Ú
~ 17 ~ 
;+If]k
cNnfxdf ;xL cf:yf g} O:nfdL cf:yfsf] lgrf]8 / sf]z]9'+uf xf] . oxL g}
;f“rf] klg xf] . lhGbuL ;'vL x'g'sf], lhGbuL 7Ls x'g'sf], jf:tljstf a'emg'sf]
tyf v'zL / zflGt k|flKtsf] nflu ;fFrf] klg xf] . dflg;n] cNnfxnfO{ /fd|/L
hfg]kl5 cNnfxsf] ;§f s;}sf] pkf;gf p;sf] dgdf cfpg} ;Sb}g . …o;}sf]
nflu p;sf] cfTdfsf] ;[li6 / oxL p;sf] lhGbuLsf] p2]Zo xf]Ú oxL s'/f
p;nfO{ ljZjf; x'G5 . h;n] Psrf]l6 Ps cNnfxsf] pkf;gfsf] ;'Gb/tf
a'emb5, pm To;afx]s c? s;}sf] pkf;gf ug{ slxNo} klg /x/ jf OR5f k|s6
ug{ ;Sb}g . o;}af6 p;sf] cfTdfnfO{ 9'Ss / p;sf] d'6'nfO{ zflGt k|fKt x'g]5.
a|fXdf08 / dfgjhflt
a|fXdf08sf] ;[li6 / cNnfxsf] cl:tTjtkm{ o;sf] ;+s]t
a|fXfdf08nfO{ ljleGg txx?af6 ;[hgf ul/Psf] 5 . oxf“ k[YjLsf] pkNnf]
txdf pHHjn ;d"x / zf}o{ d08n /x]sf] 5 . k[YjLdf kxf8, dxf;fu/ / e"O{“
h:tf lghL{j j:t'x? /x]sf 5g . oxf“ hgfj/x?sf] cfkmgf] 7"nf] ljljwtfsf
;fy clw/fHo /x]sf] 5 . oxf“ ;[li6sf cGo ?kx? klg 5g h;nfO{ dflg;n]
cfh klg kQf nufP/ cufl8 uO/x]sf 5g . oL ;a} j:t'tM O{Zj/Lo sd{sf
;[hgfTds lx:;f x'g . …cNnfxn] g} cfsfz / k[YjLx?sf] ;[hgf u/]sf x'g,
s'/cfgdf of] s'/f :ki6 ?kdf ;Djf]wg ul/Psf] 5 .
s'/cfgsf cg]s Znf]sx?df ;[li6sf ljleGg ?ktk{m cNnfxn] cf}+NofpF5g
/ ltgLx?nfO{ lrGxsf] ?kdf lrGtg ug]{ dflg;sf] nflu aofg ub{5g .
pbfx/0ftM cNnfx eG5g, …cfsfz tyf wtL{sf] ;[li6df, /ft Pj+ lbgsf] Pskl5
csf{]sf] cfjt–hfjtdf, dflg;x?sfnflu nfebfos ;fdu|Lx? lnP/ ;d'b|df
lxF8g] 8'ªufx?df, cfsfzaf6 cNnfxn] aiff{Psf kfgLdf h;af6 pgn] d'bf{
e"ldnfO{ hLljt kf5{g clg wtL{df w]/} k|sf/sf hLj–hGt' km}nfpF5g tyf
xfjfsf] axglqmofdf / cfsfz Pj+ k[YjLaLr lgoGq0fdf /flvPsf afbndf
lgZro g} a'l4dfgx?sf nflu ;+s]tx? 5g .Ú -s'/cfg, @ M !^$_
~ 18 ~ 
cfhsf] sf]nfxn ;+;f/df of] ;+/rgf / o;df dfG5]x?sf] pkl:ylt tyf
oL ;a}sf] k5fl8sf p2]Zox?dfly lrGtg ug]{ ;do s]xL yf]/} JolQmx?;“u dfq}
5 . tfklg dflg;sf] nflu o;df ;f]rljrf/ ug{sf lglDt ;do lgsfNg'
dxTjk"0f{ x'G5 . olb pgLx? o:tf] u5{g eg] pgLx?nfO{ cfkmgf] lhGbuLdf
cToGt} dxTjk"0f{ cyf{t O{Zj/tk{msf] l;wf dfu{lt/ 8f]¥ofpg] lrGx / kf7x?
cjZo e]6fOg]5g . oL lrGxx? pgL cfkmgf] :joddfly ljrf/ ubf{ jf:tjdf
pgsf] jl/kl/ cjl:yt 5g . To;}n] cNnfx eG5g, …xfdL rfF8} g} ltgLx?nfO{ -
hutsf]_ lIflthdf / ltgLx? :jodleq klg cfkmgf lgzfgLx? b]vfpg]5f}+ .Ú -
s'/cfg, $! M %#_
o; ;[li6sf] hl6ntf / >[ªvnfnfO{ dgg ubf{ dflg;nfO{ cjZo Ps
a'l4dQf ;|i6f x'g'sf ;fy} o; ;+/rgf k5fl8 cjZo s'g} p2]Zo ePsf] ljZjf;
x'G5 . …s;}n] s'g} j:t'sf] o:tf ;'Idtf / k"0f{tfsf;fy ;+/rgf u/]sf] xf];, k]ml/
klg Tof] ;Dk"0f{ ;+/rgfsf] s'g} cfzo / p2]Zo gxf];, csfNklgs xf] . o;}
ljGb'tk{m cNnfxn] s'/cfgsf cg]s 7fp“df ;+s]t u/]sf 5g . pbfx/0fsf ?kdf
cNnfx eG5g, …xfdLn] cfsfz / k[YjL tyf tL b'a}aLrsf j:t'x?nfO{ v]n7§fdf
;[li6 u/]sf xf]Ogf}+ .Ú -s'/cfg, @! M !^_
s'/cfgsf] ax;cg';f/ o;sf] c? s'g} pko'Qm lgisif{;Dd k'Ug' ;Dej
5}g . j:t'tM sf]xL O{Zj/nfO{ ;|i6f dfG5, …p;} >]i7 / dxfg cl:tTjn] oL ;a}
>[ªvnf / ;'Gb/tfnfO{ ;[hgf u/]sf x'g eGg] 7x/ klg u5{, clg …o;
;+/rgfsf] s'g} p2]Zo 5}gÚ eGg] lgisif{;Dd pm sbflk k'Ug ;Sb}g . Pp6f
;|i6fdf ljZjf; /fv]kl5 ;|i6fsf] cfkmgf] o; ;[li6 k5fl8 s'g} p2]Zo jf ;f]r
5}g eGg] kTof/ ug{' ;|i6fnfO{ aRrf h:t} tyf u}/a'l4dfg atfpg' xf] . To:tf]
cljj]s ;|i6fn] cfddflg; ;fIfL /x]sf] o:tf] ;[li6 pTkGg ug{ ;S5, kTofpg'
ufx|f] 5 . xf]Og, j:t'tM ;[li6n] ;|i6fsf] lglZrt u'0fx?tk{m cf}+Nofp“5 / o;
;Dk"0f{ ;+/rgfsf] k5fl8 Pp6f dxTk"0f{ / dxfg p2]Zo x'g]tk{m ;+s]t u5{ .
k|s[ltsf] ;du| cl:tTjn] ;|i6fsf] Psbd cgf}7f] rl/q ePsf] hgfp“5, pgL of]
;[li6sf s'g} klg lrh v]njf8sf nflu jf ljgf sf/0f ;[hgf ub}{gg .
~ 19 ~ 
o; ;[li6dfly dfq} lrGtg ubf{ hf] sf]xLnfO{ k|fKt x'g] bf];|f] clt
dxTjk"0f{ lgisif{, …h;n] o;nfO{ cgl:tTjaf6 ;[hgf u/]sf] 5 pgL ;xh}
o;nfO{ k'gM ;[hgf ug{ ;S5gÚ lg:sG5 . /, pgL cj;fgkl5 k'gM ;[hgf ug{
;Sg] ePdf cjZo pgL ;a}nfO{ d[To'kl5 p7fpg / cfkm" ;fd'Gg] v8f ug{ klg
;S5g . o; lgisif{df dfgjhflt / ;+;f/df ltgsf] Jojxf/sf] nflu :ki6tf
w]/} cz'e k|lt3ftx? ljBdfg /x]sf 5g . t;y{ s'/cfgel/df cNnfxn]
dflg;nfO{ oL oyfy{ / cy{ b]vfPsf / a'emfPsf 5g . pbfx/0ftM cNnfx
eG5g, …/, p;n] xfd|f]nflu pbfx/0f lbg yfNof] clg cfkmgf] ;[li6 la:{of] .
eGof], oL ;8]un]sf xf8x?nfO{ s;n] hLljt ug{ ;S5 < elgb]pm, ltgnfO{
pg}n] hLljt kfg{]5g h;n] ltgnfO{ klxnf]k6s ;[li6 u/]sf lyP . pgL k|To]s
;[li6sf 1ftf x'g . h;n] ltdLx?sf]nflu xl/of] a[Ifaf6 cfuf] lgsfn] clg
To;}af6 t ltdLx? cfuf]] ;Nsfp“5f} . s] h;n] cfsfzx? tyf wtL{ ;[li6 u/],
pgL ltgLx? h:t}nfO{ ;[li6 ug{ ;dy{ 5}gg < lsg 5}gg < pgL t dxfg
;[li6stf{ Pj+ ;j{1 x'g . ha pgL s'g} sfo{sf] ;+sNk u5{g To;sf]nflu pgsf]
sfo{ eOxfn eGg' dfq x'G5, clg Tof] eOxfN5 . clg kljq 5g pgL h;sf]
xftdf k|To]s j:t'sf] clwkTo /x]sf] 5 / ltdLx? ;a} pg}tk{m kmsf{Og]5f} .Ú -
s'/cfg, #^M &*–*#_
o;k|sf/ of] ;[li6 -o; ;+/rgfsf] k5fl8 cjZo Pp6f p2]Zo 5,
oyfy{sf] ;Gbe{df_ d[To'kl5 p7fOg'sf :ki6 lrGxx? 5g . d/f]0ff]Q/ hLjg -
d[To"k/Gt_ sf] wf/0ff k|s[lt;“u afemb}g a? of] k"0f{tof To;sf] cg'?k 5 .
d/f]0ff]Q/ hLjgnfO{ hf] c:jLsf/ u5{g ltgsf] cg'dfg cg';f/ cNnfxn]
kSs} s'sdL{x?l;t eQmx? h:t} Jojxf/ ug]{5g . of] c;Dej cg'dfg xf] .
To:tf] ;f]r O{Zj/df cf:yf g/fVg]x?sf] dfq xf], o;nfO{ cNnfxn] k|sfzgf ub}{
o:tf] sbflk gx'gnfO{ :ki6 kf5{g . cNnfx eGb5g, …/, xfdLn] csfz / k[YjL
tyf oL b'a}dfemsf lrhx?nfO{ Joy{ ;[hgf u/]sf 5}gf}+ . of] t sflkm/x?sf]
;f]rfO{ xf] . clg sflkm/x?sf]nflu g/ssf] oftgf /x]sf] 5 . s] xfdL cf:yfjfg
tyf ;TsdL{x?nfO{ wtL{df ljWj+; dRrfpg] dflg;x?h:t} agfpF5f}+ t jf
O{zeo /fVg]x?nfO{ b'isdL{x?h:t} agfpF5f}+ / <Ú -s'/cfg, #* M @&–@*_
~ 20 ~ 
…;[li6df o:tf cTolws lrGx / cNnfxsf] k|sfzgfdf o:tf cTolws
;"rs tyf kf7x? e]6]kl5 dfG5]n] cfkm" jl/kl/sf ;a} k|df0fx?l;t 7Ls;“u
k|ltpQ/ gu/]df p;sf] kl/0ffd s] xf]nf <Ú s;}n] ;f]Wg ;S5 .
dfgjhflt / ;[li6
oL ;[hgfx?dWo] dfgjhflt s]xL k[ys / ljif]z /x]sf] 5 . tfklg k|yd
dfgjsf] k|f/lDes ef}lts ;[hgf ljZjsf cGo hGt'x?sf] ;[hgfeGbf w]/} km/s
lyPg . s'/cfgsf cg';f/ k|yd dfgj cfbdsf] ef}lts ;+/rgf o; cGtl/Ifdf
k"j{b]lv ;[lht b'O{j6f tTj df6f] / kfgLaf6 ePsf] lyof] . Tof] t bf];|f] r/0f
lyof] h;df k|yd k'?if cfbdsf] ;[li6sf] ljz]iftf :yflkt eof] . To; r/0fdf
dflg;nfO{ Psbd cnu / ck"j{ lsl;dsf] k|f0fL agfOof], pgLx?df Pp6f
ef}lts cfsf/ / cNnfxn] ltgnfO{ k|bfg u/]sf] Pp6f ljz]if cfWoflTds efj
ld;fOof] . jf:tjdf o;}n] g} pgLx?nfO{ of] ;dfg u|xdfly cGo k|f0fLx?af6
w]/} k[ys u/]sf] 5 .
dfgjhfltsf cnu s]xL ljz]if clenIf0fx? lgDg k|sf/ /x]sf 5gM
-!_ lrGtgzLn g};lu{s efpm, h'g Pp6} cNnfxsf] pkf;gfdf ljZjf;
u/fpgsf] nflu tTk/ / sf/0f x'G5 .
-@_ dfgjhfltnfO{ cNnfxn] k|bfg u/]sf] a'l4dfkm{t ljifoj:t'x?nfO{
;Demg] / a'emg] Ifdtf / Nofst .
-#_ /fd|f] jf v/fa dfu{dWo] h];'s} klg ckgfpg] :jtGq OR5fzlQm tyf
/f]h]sf] s'/fnfO{ ;~rfng ug{sf] nflu ;Lldt :jtGq OR5fzlQm klg .
-$_ /f]h]sf] ljifok|lt hjfkmb]xL, h'g :jtGq OR5fzlQm / Ifdtf lbOg'sf]
clgjfo{ kl/0ffd xf] .
-%_ oL ;a} oyfjt x'Fbfx'Fb} s'/cfgdf cf}+NofOPsf] Pp6f yk oyfy{,
…;[li6sf ;Dk"0f{ ;|f]tx? p;sf] pkef]usf] nflu, p;sf] jzdf ul/Psf 5g .Ú
~ 21 ~ 
pk/f]Qm ljz]if nIf0fx? lbPkl5 …dfG5]sf] lhGbuL Pp6f ljz]if p2]Zosf]
nflu xf]Ú eGg] p;n] a'emg'k5{ .
…pgLx?nfO{ VofnVofnsf nflu agfpg'eGbf ;|i6f w]/} a'l4dfg / clt
kljq 5Ú, dflg;sf] ;[li6 / pgLx?n] kfPsf] ljz]if u'0faf6 x/]sn] a'emg'k5{ .
o;af/] cNnfx eG5g, …ctM s] xfdLn] ltdLx?nfO{ Aoy{ ;[li6 u/]sf 5f}+< /,
ltdLx? xfdLtk{m kms{]/ cfpg] 5}gf} eg] cg'dfg ul//fv]sf 5f} <Ú -s'/cfg, @# M
!!%_
;Dk"0f{ k|f0fL / dflg;nfO{ ;[hgf ug]{ tyf To;eGbf klg 7"nf] / dxfg
;|i6fn] dflg;nfO{ ljgf lgb]{zg jf pgLx?n] ug{] jf gug{] s'/fx? atfP a]u/
5f]8g]jfnf 5}g . p;n] hgfj/x?nfO{ klg ltgn] af“Rg'sf s'/f lgb]{zg u/]sf] 5
. o;sf] nflu cNnfx eGb5g, …s] dg'ion] of] 7fg]sf] 5 ls pm o:t} -a]nufd_
5fl8g]5 < -s'/cfg, &% M #^_
t;y{ …of] hLjgdf dfG5]sf sd{x? p;sf] :jodtkm{ Pp6f jf:tljs
pkzfvf /fV5gÚ dfG5]n] a'emg'k5{ . o; cy{df, p;n] u/]sf] s'g} sd{ a]dtna
jf ljgf sf/0fsf 5}gg . p;sf] hLjgsf] oxf“ s] p2]Zo /x]sf] 5 eg] tyf ;|i6f
p;sf x/]s sd{, ;f]r, lgot / lx+88'naf6 cjut 5 .
…o; hLjgdf p;sf] Pp6f p2]Zo 5, o;nfO{ a'emg dfgjhfltsf] nflu
clt dxTjk"0f{ x'G5 . pQm 7DofO{ hLjgdf kl/jt{gsf] klxnf] sbd x'g;S5,
h;df cfkmgf dxfg / rlst kfg]{ ;[hgftkm{ s;}n] cfkmgf] k"0f{ OR5fn]
;dk{0fsf] nflu kms{g ;S5 . pQm oyfy{ ga'lemsg s'g} ljz]if t/Lsfaf6
Jojxf/df kl/0ft ug{'sf] s'g} cf}lrTo jf cy{sf] vf“rf] gx'g klg ;S5 . s'g}
cf}lrTo gx'g', g}lts tj/n] s]xL unt jf s]xL ;xL gx'g', s'g} O{Zj/ gx'g' jf
cl:tTjsf] s'g} p2]Zo gx'g'sf] cfzo eof], …dflg; cfkmgf] dgk/L h'g z}nLdf
klg Jojxf/ u?g . o; ;[li6sf] jf:tljstf, o;sf] p2]Zo / o;df p;sf]
st{Jotkm{ dflg;sf cf“vfx? v'n]kl5 Toxf“ 7"nf] / ulx/f] c;/ x'g;S5 .
cd]l/sL sf/fuf/x?df sfo{;Dkfbg ubf{ o; u|Gysf/sf]] lghL cg'ej /x]sf] 5 .
cg]s s}bLx?l;t …pgLx?n] cfkmgf ck/fw lsg u/]Ú eg]/ ;f]Wbf ;a}sf]
Psgf;sf] k|Zg x'GYof], …lsg g ug'{kg]{ <Ú …pgLx? o; ck/fwaf6 6f9f /x]sf]
~ 22 ~ 
eP gklqmGy]Ú pgL ;a}l;tsf] Pp6} k|ltpQ/ lyof] . Pp6f ;|i6fk|lt
hjfkmb]xLtf jf o; hLjgsf] p2]Zoaf/] lrGtgsf] s'g} k|ltpQ/ lyPg . …of]
cl:tTj cy{xLg / ;+hf]u dfq xf]Ú h:tf] lgs} d"Vof{O{o'Qm ljZjf; /fv]sf
dflg;sf] ;f]r lj?4 s;}n] w]/} ax; ug{ ;Sb}g .
clxn] s]xL dflg;x?, …dfgjhflt s]jn qmlds pGglt ub{} hgfj/af6
pTkGg ePsf x'gÚ h:tf] O:nfdL cf:yf ljk/Lt ljZjf; /fV5g . o:tf] ;f]r
cg';f/, …dflg; s]jn ef}lts tTjx?sf] bf]xf]/f] k|lqmof x'g tyf lgs6td
uf]qsf] gSsncg';f/ hgfj/af6 k|ToIf cf]n{]sf 5g .Ú …Toxf“ dfG5] / af“b/aLr
w]/} s8Lx? x/fPsf 5g tyf j}1flgs ljrf/x? klg qmlds pGgltsf] l;4fGt
lj?4 prflnPsf 5gÚ oyfy{nfO{ oxf“ a]jf:tf ul/Psf] 5 . s] of] ck/Dkf/ /
zfgbf/ ljZj a|fXdf08sf ;a} lx:;faf/] To;f] x'g ;S5 t < s] hgfj/eGbf w]/}
k/ / pRr Ifdtf lbPsf dflg; s'g} >]i7 p2]Zo jf ;|i6fk|lt hjfkmb]lx a]u/
hgfj/eGbf al9 s]xL xf]Ogg < …of] b[li6sf]0f jf:tjdf k"0f{tM s'tfls{s /
cfGtl/s lx;fan] w]/} xflgsf/s 5Ú eGg] 7x/ ug{ ;lsG5 .
dfgjcfTdf g};lu{stj/n] kfkL x'g'df klg s]xL dflg; ljZjf; ub{5g .
o;sf] ljk/Lt, ;Gb]zjfxs d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_
:jodn] eg]sf 5g, …x/]s aRrf lkmT/x -k|fs[lts dfu{ cyf{t O:nfd wd{_ df
hGdG5 . t/ tL p;sf cfdfa'jf x'g hf] p;nfO{ ox'bL, lqmlZrog cyjf
dh';L agfpg] u5{{g .Ú -!)_ …aRrf g};lu{stj/n] kfkL hGdG5Ú …x/]s aRrf
;f“rf] wd{df hGdG5Ú eGbf w]/} k/ 5 . To;kl5 kl/jf/, ;dfh / jftfj/0fsf]
s'k|efjåf/f sf]xL cz'4 dfu{ cg';/0f ug{ k'U5 .
w]/} O{zfO{x? …g};lu{s kfkÚsf] ljrf/df ljZjf; /fV5g . …k|yd dfgj
cfbdn] h'g kfk u/]sf lyP Tof] pgsf ;Dk"0f{ ;Gtltdfly nfu]sf] 5Ú pQm
ljZjf;sf] cy{ xf] . t;y{ aRrfnufot x/]ssf] sfFwdfly Tof] nfu]sf] 5 . -
pgsf] egfO{g';f/_ To;nfO{ x6fpg] Pp6} pkfo xf], …O{Zj/n] cfkmgf] k'qnfO{
aln r9fpg' .Ú of] cf:yf ljz]iftM To;sf] clGtd efu :ki6;“u O:nfdL
Ps}Zjfbsf] lj?4 /x]sf] 5 . O{Zj/sf] cfkmgf] s'g} k'q 5}g . pm cfkmgf] s'g}
;dsIf jf s;}nfO{ s'g} lx;fan] cfkmgf] t'Nn jf cfkmgf] s'g} gft]bf/ /fVb}g .
~ 23 ~ 
O:nfdL dfGotfcg';f/ cfbd / xJjf b'a}n] z}tfgåf/f 5lnP/;“u;“u}
uNtL u/]sf lyP . tfklg pgLx? b'a}n] O{Zj/;“u kZrftfk u/] tyf O{Zj/n]
ltgsf] kZrftfk :jLsf/ u/] . oxfF g} ltgLx?sf] kfksf] cGTo eof] . Tof] kfk
c?dfly nfUg] cy{} 5}g . cem al9 csf{sf] kfkaf/] lgbf]{if JolQmx?nfO{ bf]ifL
agfpg' cNnfxsf] nflu xb};Ddsf] cGofo xf] . o;af/] cNnfx eG5g, …h;n]
hlt sdfpF5 p;sf] efuLbf/ cfkm}+ x'G5 . /, s'g} klg ef/L af]Sg]n] c? s;}sf]
ef/L af]Sg] 5}g .Ú -s'/cfg, ^ M !^$_
t;y{ O:nfdL kl/b[Zodf g};lu{s kfksf] ljrf/wf/f :ki6tM e"m7f] /
;f/df xflgsf/s b]lvG5 . o;n] O{Zj/ / p;sf] Gofoaf/] clt unt efjgf
lbG5 . cem o;n] dfG5]nfO{ p;sf] cfTdf g};lu{s tj/n] kfkL x'g] cf:yfaf6
b'lift agfp“+5 .
cfTdfaf/] O:nfdL ljrf/wf/f cl3sf lrGtsx?sf] uNtL / a]7Ls wfld{s
ljZjf;x?af6 :jtGq 5 . o;n] dfgjhfltnfO{ p;sf] 7Ls e"ldsfdf /fV5 /
of] k"0f{tof dfG5]sf] :jefj cg's'n, o'lQm;+“ut / ;[li6sf] df}hbft xf] .
dfgjsf] bhf{
dflg; cNnfxsf ;[hgf x'g . dflg; s'g} klg z}nLdf h;/L klg
O{Zj/Lo x'Fb}gg . pgLx? s'g} O{Zj/Lo u'0fdf klg cNnfxsf] lx:;]bf/ 5}gg . of]
;Dk"0f{ dfgjhflt / JolQm ljz]ifsf] nflu klg Psbd ;xL s'/f] xf] . sf]xL dfG5]
O{Zj/sf] jf:tljs k'q jf k'qL x'g ;Sb}gg . …cNnfxn] ;+/rgf u/]sfdWo]
dflg; ;aeGbf 7"nf] jf ;aeGbf dxfg klg xf]Ogg, of] pgLx?n] :jLsf/
ug'{k5{ . cNnfx eG5g, …cfsfzx? / k[YjLsf] ;[hgf lg;Gb]x g} dfgjhfltsf]
;[hgfeGbf dxfg sfo{ xf] .Ú -s'/cfg, $) M %&_
…dfG5] ;f“lRrs} cNnfxsf] cfd;+/rgfdWo] Pp6f ;fgf] c+z xf]Ú ljrf/
ubf{ p;n] ljgd| x'g'k5{ . pk/f]Qm j0f{g ul/P cg';f/ cNnfxn] dfgjhfltnfO{
ljleGg cfzLif aV;]sf / pgLx?nfO{ cfkmgf cglulGt ;[li6x?eGbf dfly / al9
u'0fx? lbPsf 5g .
~ 24 ~ 
jf:tjdf x/]s JolQmsf] k|ltIffdf b'O{j6f leGg ;DefJotfx? /xG5g . ;f]
cj:yf k|f/lDes dfG5]sf] k|f/lDes ;+/rgfb]lv g} sfod /x]sf] 5 . cfbdsf]
;[li6kl5 kml/Ztfx? -:ju{b"t_ nfO{ cfbdsf] ;fi6fË ug{] x's'd lbOPsf] lyof] .
oL kml/Ztfx? kf/nf}lss zlQmaf6 vfFlbPsf x'G5g, logLx?n] dflg;nfO{ ;'sd{
ug{ rfxg]a]nf ltgLx?sf] 5]j}df /x]/ ;w}+ 6]jf k'¥ofp“5g . Toltv]/ Toxf“ z}tfg
-!!_ klg lyof], p;n] dfgjhfltsf] b'Zdg /xg] / ;s];Dd pgLx?nfO{ kye|i6
ug{]{ zky lnPsf] lyof] . o;k|sf/ b'O{ ;DefJotfx? :yflkt ePsf lyP . dflg;
dflyeGbf dfly psNg cyjf tneGbf tn cf]n{gsf] nflu :jtGq 5 .
oyfy{df hLjgsf] p2]Zo cNnfxsf] pkf;gf ug{' / pgnfO{ v'zL kfg{' xf] .
o;k|sf/ abnfdf pgsf] v'zL klg k|fKt ug{' xf] . O{Zj/sf] ;Rrf ;]js x'g'
dfgjhfltsf] c;Ld p2]Zo xf] . o;eGbf 7"nf] c? s'g} p2]Zo xf]Og . s]jn
oxL p2]Zo dfgjhfltsf] cfTdfsf] nflu jf:tjdf ;xL ;fFrf] :yfgdf Nofpg
;S5 lsgls dflg;sf] cfTdfdf o;}sf] ulx/f] klxrfg /x]sf] 5 .
o;eGbf cl3 a9]/ …cNnfxsf] pkf;gf ub}{ sf]xL klg w]/} pTs[i6, >]i7 /
OHhtbf/ x'g;S5 . To;eGbf dxfg jf >]i7 sf]xL x'Fb}gÚ clwstd ;DefJotf
x'G5 . of] x/]slg/ :ki6 x'g'k5{ . hlt al9 pm To; p2]Zotkm{ lx“85, Tolt
al9 g} pm efUodfgL x'gk'U5 / Psdfq ;f“rf] O{Zj/ tyf :jfdLlt/ cfkm"nfO{
;dk{0f ubf{ p;n] al9 OHht cfef; ug{'k5{ . pQm oyfy{ :jLsf/]kl5 o;
;DefJotfnfO{ 7"nf] kfg{sf lglDt p;n] k|lt:k|4f{ ug{'k5{ .
jf:tjdf s;}n] :ki6 p2]Zo /fVg :jLsf/]kl5 p;sf] cfTdfdf sf]lzzx?
uxg x'G5g . p;nfO{ p2]Zox?sf] ckf/ ;f]rsf] k5fl8 nv]6g] cfjZostf
kb}{g, tLdWo] s'g}nfO{ klg k"0f{tof k"/f ug{' of]Uo jf To;af6 ;Gt'i6 x'g'nfos
pm slxn] klg x'“b}g . -w]/}h;f] dflg;sf p2]Zox? k/:k/ lj/f]wL x'g] ub{5g /
pgLx? tL ;a}nfO{ k"/f ug{ ;Sb}gg ._
O:nfddf ;Dk"0f{ dfgjsf] ;f/e"t ;dfgtf
h'g a'“bfnfO{ ;dfTg cfw'lgs ;dfhn] clxn] klg sf]lzz ul//x]sf] 5
To;df O:nfdsf] lzIff hf]8bf/ ?kdf p7g] u/]sf] 5 . Tof] ;Dk"0f{ dflg;sf]
~ 25 ~ 
;f/e"t ;dfgtf xf] . ;a} dflg;x? cNnfxsf ;+/rgf x'g, pgLx?dWo] x/]sdf
cNnfx;fd' ;dk{0f / pkf;gf ub}{ dfgjhfltsf] ;aeGbf 7"nf] p“rfO{;Dd k'Ug]
Ifdtf ljBdfg /x]sf] 5 . o;k|sf/ dflg; dflg;aLr s'g} lje]b 5}g,
pgLx?sf] /f]hfO{n] dfq pgLx?nfO{ cNnfx, sfg"g / ;d'bfosf cGo
;b:ox?sf] b[li6df cnu ug]{5 . uf]q, /+u / /fli6«otfsf] o;df s'g} klg
e"ldsf 5}g .
cNnfx eG5g, …x] dfgj Û xfdLn] ltdLx?nfO{ Ps k'?if tyf Ps :qLaf6
;[li6 u¥of}+ / ltdLx?sf ljleGg hflt tyf a+z agfof}+ tfls ltdLx? Ps
csf{nfO{ lrGg ;s . jf:tjdf cNnfxsf] b[li6df ltdLx?dWo] ;jf{lws k|ltli7t
Tof] JolQm xf] hf] ltdLx?dWo] ;a}eGbf clws O{zeo /fV5 . lg:;Gb]x cNnfx
;j{1 tyf ;';"lrt 5g .Ú -s'/cfg, $( M !#_
;Gb]i6f -d'xDdb–pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] e]nf ul/Psf]
;a}eGbf 7"nf] hg;d"x cufl8 pk/f]Qm s'/cfgL lzIffnfO{ JoQm ubf{ o;/L cem
al9 :ki6 u/]sf lyP, …x] dflg;x? xf] Û ltd|f] :jfdL ;f“lRrs} Pp6} xf] / ltd|f]
jf:tljs lktf klg Pp6} xf] . lg;Gb]x s'g} c/aLnfO{ s'g} u}/c/aLdfly s'g}
>]i7tf 5}g g s'g} u}/c/aLnfO{ c/aLdfly s'g} >]i7tf k|fKt 5 . To;}u/L
uf]/f]nfO{ sfnf]dfly s'g} >]i7tf 5}g g g} sfnf]nfO{ uf]/f]dfly s'g} >]i7tf k|fKt
5 . elQmåf/f dfq} sf]xL csf]{dfly al9 >]i7 x'G5 . s] jf:tjdf d}n] ltdL;Dd
;Gb]z k'¥ofO;s]+<Ú-!@_
dfgjhfltaLr cGt/ ltgdf ljefhgsf] sf/0f x'g'sf] ;§f ;|i6fsf]
dxfgtftkm{ cf}+Nofp“5 . cNnfx eG5g, …/, cNnfxs} lgzfgLx?dWo] xf]
cfsfzx? tyf wtL{sf] ;[li6 / ltdLx?sf efiffx? Pj+ j0f{x?sf] leGgtf .
lgZro g} o;df 1fgLx?sf nflu w]/} lgzfgLx? /x]sf 5g .Ú -s'/cfg, #) M
@@_
o;k|sf/ cNnfxsf] ;fFrf] pkf;s x'g'sf] åf/ uf]q / /fli6«otf h:tf
s'/fl;t ;/f]sf/ g/fvL ;a}sf] nflu v'nf 5 . …cNnfxsf] pkf;gfsf] o;}
dfWodn] jf:tjdf sf]xL OHht / dof{bfsf] xsbf/ / u'0fx?af6 kl/k"0f{ x'G5
eGg] O:nfdL l;4fGt Oltxf;el/df lg/Gt/ Jojxfl/s /x]sf] 5 .
~ 26 ~ 
O:nfdaf/] b'ik|rf/tkm{ Wofg glbPsf] ePdf dfgjhfltsf] ;f/e"t
;dfgtfdf :qL / k'?if b'a} ;fd]n 5g . cNnfx Pp6f kf/nf}lss cl:tTj /
pkf;gfsf] Psn xsbf/ x'g'df k'?if / :qLaLr -!#_ s]xL lje]b 5}g . O{Zj/lg/
b'a} ;dfg 5g .
pbfx/0fsf] nflu cNnfx eG5g, …k'?if xf]; jf dlxnf h;n] O{dfg NofP/
;Tsd{ u5{ xfdL cjZo g} p;nfO{ kljq hLjgofkg u/fpg]5f}+ / pgLx?n]
u/]sf sfo{x?sf] pQd k|ltbfg k|bfg ug{]5f}+ .Ú -s'/cfg, !^ M (&_ o; Znf]ssf]
cy{nfO{ s'/cfgsf cGo :yfgx?df klg bf]xf]¥ofOPsf] kfOG5 .
…O:nfdn] dlxnfx?nfO{ k|bfg u/]sf xs Pj+ clwsf/x? klZrdfsf
dlxnfx?n] xfn;Dd kfPsf 5}gg eGg] /fd|/L :ki6 eO;s]sf] 5 . oLdWo]
;DklQsf] :jfldTj / cfkmgf] lghL Jofkf/ rnfpg] xs Pj+ clwsf/nufotsf
cGo klg w]/} dfldnfx? 5g . x/]s bz{g, wd{ / ;+:s[ltn] s'g} dfldnfsf] al9
d"No 7x/fp“5 t s'g}nfO{ k/ 9s]N5 . O:nfddf ;a}eGbf al9 dxTjk"0f{ u'0f
cNnfxsf] elQm / cf1fkfng xf] . O:nfddf bf];|f] al9 d"Nojfg u'0f wd{af/]
1fg x'g' xf] . oL b'a} dfldnfx?df dlxnfx? k"0f{tof k'?if ;dfg 5g . O:nfdL
Oltxf;df dlxnfx?sf] AofVof ul/Psf] kfOG5 . o;}u/L pgLx?sf] elQm /
lzIffsf] sb/ klg ul/Psf] 5 . …dflg;sf] d"Nof+sg ltgLx?sf] ;'Gb/tf,
of}gzlQm, v]nsf] bf}8, lta|tf, /fd|f] ufg, gfRg' jf clego ug{'åf/f x'G5,
O:nfdn] eGb}g . oL ljifoj:t'x?nfO{ cfw'lgs ;Eotfn] al9 dxTj lbPklg
O:nfdL b[li6sf]0fdf dflg;sf] d"Nof+sg ubf{ tL kmh"ndWo] x'g . ;du|df o;
hLjgdf al9 d"Nojfg j:t'x? eg]sf] cNnfxsf] elQm / wfld{s 1fg xf] .
O:nfddf dlxnf / k'?if Psbd a/fa/ 5g / O:nfdL gh/df of] a/fa/Lsf]
;aeGbf al9 dxTjk"0f{ pbfx/0f klg xf] .
wd{
;[li6 / dflg;x?af/] lj:t[t ax; ul/;s]kl5 ca kfnf] :jod wd{sf]
cfjZostfaf/] ax;sf] cfof] . cem h'g cfwf/df Pp6f wd{ :jLsf/ ug{ nfos
x'g;S5 To;dfly klg ax; x'g h?/L 5 .
~ 27 ~ 
dflg;nfO{ wd{sf] cfjZostf
ljZj clt w]/} ef}lts r/0fdf k|j]z ul/;s]sf] 5 . lj1fgn] k|s[ltnfO{
lhlt;Sof] / ca wd{, syf / k"j{sf cGwljZjf;x?sf] s'g} cfjZostf g} 5}g
h:tf] nfU5 . tfklg wd{ 6f9f ePsf] 5}g . 6f9f x'g' t a]Un} xfn ;dodf
;+;f/el/df wd{sf] k'g?Tyfg eO;s]sf] 5 .
s'/cfg / ;'Ggtsf] d"nkf7sf] pNn]vcg';f/ dfG5]leq wd{ :jefljs x'g'
:ki6 5 . cNnfxn] dflg;sf] ;[li6 O{Zj/nfO{ hfGg' / p;sf] pkf;gfsf] OR5f
/fVg' g};lu{s efjleq kb{5 . ;Gb]zjfxs -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt
xf];_ n] klg eg]sf 5g …;'g, ltdLn] ghfg]sf] / d]/f] dflnsn] dnfO{ cfh}
l;sfPsf] s'/f ltdLnfO{ l;sfpg dnfO{ x's'd lbOPsf] 5===-O{Zj/n] eg]sf 5g_,
…d}n] cfkmgf ;Dk"0f{ ;]jsx?nfO{ cNnfxsf] pkf;gfsf g};lu{s e'msfpmsf ;fy
;[hgf u/]sf] 5' . t/ z}tfgx? ltgLx?lg/ cfP/ ltgnfO{ ltgsf] -;f“rf]_ wd{af6
6f9f kfl/lbG5g . /, h]hlt ltgLx?sf nflu d}n] j}w u/]sf] 5' To;nfO{ cj}w
agfp“5g / ltgLx?nfO{ d;“u ;dsIfL 7x/fpg] lg/fwf/ cfb]z lbG5g .Ú -!$_
…dflg;df cGt/lglxt g};lu{s e'msfjnfO{ bafpg], n'sfpg] jf aªUofpg]
sf]lzz ug]{ s'zlQmx? klg ljBdfg 5g eGg] pk/f]Qm cg'R5]baf6 klg :ki6
eO;s]sf] 5 . t/ ltgLx?n] dflg;sf] cfTdfsf] ulx/fO{df h/f] uf8]sf] ;TonfO{
eg] sbflk dfg{ ;Sb}gg . s]xLdf ;kmn eP klg ;a}df dfg{ ;Sb}gg . ;a}n]
wd{ gdfg] klg slDtdf s]xL dflg;x? O{Zj/ / wd{ cyf{t cNnfxl;t ;DalGwt
cf:yf / cEof;x?nfO{ ;w}+ dfG5g . …o;k|sf/ g}lts tj/n] x/]s JolQmn]
wd{sf] s'g} g s'g} ?k / clGtd cl:tTj jf O{Zj/df bx|f] ljZjf; ul/;s]sf] 5Ú,
of] crfgssf] s'/f xf]Og .
o; ;+;f/df ef}ltsjfbLx? Pp6f s'/f slxNo} klg c:jLsf/ ug{
;Sb}gg, …dflg;sf] ;+/rgfdf ef}lts c+z;“u;“u} u}/ef}lts c+z klg /x]sf] 5,
To;nfO{ cfTdf jf cnf}lss efu elgG5 .Ú ef}ltsjfbLx? dfgjsf] ef}lts
c+zl;t dfq ;/f]sf/ /fVb5g . pgLx? p;sf] a[xt cnf}lss c+znfO{ ;3fpg
lglDt p;sf] dgdf ljzfn l/Qmtf 5f]8b} s]xL klg ug{ ;Sb}gg . p;n] To;
l/QmtfnfO{ cg'ej u/]kl5 dfq p;nfO{ Toxf“ s]xL unt x'g] osLg x'G5 .
~ 28 ~ 
pgLx?n] To; l/QmtfnfO{ s]xLaf6 eg{ rfxG5g . oBlk pgLx? w]/} ef}lts s'/f
jf ljleGg ef}lts j:t'x? -dlb/f, nfu' kbfy{_ tkm{ df]8g ;Sb5g t/ o:tf
s'/fx? slxNo} klg ;xL tj/n] pgLx?sf] hLjgsf] z"Gotf eg{ ;Sb}gg .
pgLx? cfkm" jl/kl/sf ef}ltsjfbL k|rf/k|;f/af6 k/ x6]df pgLx?nfO{
…pgsf] hLjg / lbnaf6 x/fPsf] s'/f O{Zj/ / wd{ xf]Ú, kQf nfU5 .
k|Voft O:nfdL ljåfg OAg] t}ldofn] n]Vg'ePsf] 5, …lbn cfkmgf]
dflnssf] pkf;gfsf] dfWodn] p;l;t dfof ub}{ / p;tkm{ -kZrftfkåf/f_
kms{b} dfq :j:y x'g ;S5, ;kmntf k|fKt ug{ ;S5, v'zL x'g ;S5, ;Gt'i6 x'g
;S5, cf/fd dx;'; ug{ ;S5, l:y/tf / zflGt kfpg ;S5 . oBlk ;[li6af6
x/ k|sf/sf] ;'v p;nfO{ k|fKt x'g ;S5 t/ 9'Ss jf k|zfGt x'g ;Sb}g .
lsgls lbndf cfkmgf] dflnssf] cfGtl/s OR5f /x]sf] 5, lsgls pm o;sf]
O{Zj/ xf], dfof / cg';/0f xf] / p;;“u o;nfO{ df]h, ;'v, cfgGb, ;'ljwf,
zflGt / l:y/tf k|fKt x'g' lglZrt 5 .Ú -!%_
OAg] t}ldofsf] pk/f]Qm cleAoQmsf] s'/cfgL Znf]sx?af6 klg k'li6 x'G5
. pbfx/0ftM cNnfxn] eg]sf 5g, …tL JolQmx? Hff] Odfg Nofpg] x'g / h;sf
x[bon] cNnfxsf] :d/0faf6 ;Gt'li6 k|fKt u5{g . /, hflg/fv cNnfxsf]
:d/0faf6 g} x[box? ;Gt'i6 x'g] u5{g .Ú -s'/cfg, !#M@*_
cNnfxn] cem eGb5g, …x] cf:yfjfgx? xf] Û cNnfx / /;"nsf
cfb]zx?nfO{ :jLsf/ u/ ha /;"nn] ltdLx?nfO{ o:tf] sfo{sf nflu af]nfpF5g
h'g ltdLx?nfO{ hLjg k|bfg u5{ . hflg/fv cNnfx dflg; tyf p;sf]
x[boaLr kbf{ aGg k'U5g . /, of] klg hflg/fv ltdLx? pgs};fd' Pslqt
ul/g]5f} .Ú -s'/cfg, * M @$_
k'g{hLjgsf nflu of] g} ;xL hLjg xf], o;}tkm{ cNnfx / p;sf
;Gb]zjfxsn] x/]snfO{ af]nfO/x]sf 5g . lbnsf] oxL p4f/ / oyfy{ hLjg xf]
lsgls o;n] dfG5]nfO{ jf;gf, s'OR5f, s'ljZjf; / syfx?sf] bf; x'g'af6
arfp“5 . of] cfTdfsf] nflu jf:tljs hLjg xf] / o;}n] p;nfO{ cgle1tf,
cfz+sf / cnkqaf6 arfp“5 . of] :jo+ dfG5]sf] nflu ;xL hLjg xf] lsgls
~ 29 ~ 
o;n] p;nfO{ c? dflg; / bz{gx?sf] clwgtf / bf;tfaf6 arfp“5 . o;n]
pgLx?nfO{ cfk}+m :jLsf/]sf] / cfh{g u/]sf] clGtd p2]Zo cyf{t PSnf]
cNnfxsf] pkf;gf / rfs/L ug{sf] nflu :jtGq kf5{ . of] p;sf] dfgdof{bfsf]
;|f]t / p;sf] ;+/rgfsf] p2]Zo xf] . cGttM of] :ju{df :jfdLl;t v'zL x'g' /
bf;l;t :jfdLn] v'zL x'g'sf], cgGt k/d ;'v / efUodfgL hLjg xf] .
;Towd{sf kl/df0fx?
dfgjhfltsf] Oltxf; kN6fp“bf …dflg; wd{dfGg] OR5f /fVb5g eGg] yfx
x'G5 . tfklg Toxf“ w]/} wd{x? 5g / x/]sn] cfkmgf] wd{nfO{ ;f“rf] wd{;/x
k|:t't ub{5g / To;nfO{ dfgjhfltsf] nflu clt ;~rf] Nofpg] atfp“5 .
o;k|sf/ of] kl/R5]bdf n]vsn] cfkmgf] dfGotf cg';f/ s'g} wd{nfO{ ;f“rf] eg]/
5'6ofpgsf] nflu $ kl/df0fx? k]z ug{ dg k/fPsf 5g .
k|yd, …wd{n] cfkmgf] df}lns ;|f]t cjZo O{Zj/nfO{ 7x/fpg'k5{ .Ú
cl3b]lv pNn]v u/]cg';f/ O{Zj/af/]sf tkl;nx? O{Zj/afx]s s;}n] hfGg
;Sb}g . …;aeGbf al9 dxTjk"0f{ s'/f O{Zj/sf] pkf;gf s;/L ug{'k5{Ú
O{Zj/afx]s s;}nfO{ yfx 5}g . dflg; O{Zj/af/] w]/} pko'Qm lgisif{;Dd k'Ug
;Ifd eP klg …s;}n] -O{Zj/sf] k|sfzgf lagf_ O{Zj/sf] pkf;gf ug{] ljlw kQf]
nufPsf] 5Ú df}lns tj/n] bfaL ug{ ;Sb}g . o;k|sf/ s;}sf] dgdf clGtd
p2]Zo O{Zj/nfO{ ;f“lRrs} v'zLkfg'{ tyf pko'Qm ljlwdf p;sf] pkf;gf ug'{
ePdf p;sf] nflu p;}sf] kyk|bz{g / lgb]{zgtkm{ pGd'v x'g'afx]s s'g} ljsNk
/x“b}g .
o;k|sf/ pk/f]Qm klxnf] kl/df0fsf] cfwf/df dfgjlgld{t s'g} klg wd{
tfls{s ljsNk xf]Og . dflg;n] hlt ;Sbf] sf]lzz u/] klg O{Zj/sf] pkf;gfsf]
ljlwaf/] clwsfl/s tj/n] s]xL eGg ;Sb}g .
…O{Zj/n] Ps}rf]l6 wd{sf] /rgfdf e"ldsf v]n]5Ú pQm k|df0fsf] cfzo klg
xf]Og . xf]Og, pQm k|df0fsf] cfzo …wfld{s lzIffsf k"/f sfo{If]q cNnfxaf6}
cfp“5 eGg] xf] . s]xL o:tf wd{x? /x]sf 5g h;sf] d"n t cNnfxaf6} xf] t/
kl5 ltgsf cg'ufdLx? dfgjLo ljrf/dfly e/ ub}{ To;nfO{ ;dfof]hg u/],
~ 30 ~ 
g/d agfpg jf abNgsf] nflu cfkm"nfO{ :jtGq dx;"; u/] . sf/jfxL ub}{
pgLx?n] jf:tjdf Pp6f gof“ wd{ g} /rgf ul/;s] h'g O{Zj/n] k|sfzgf
u/]sf]af6 km/s 5 . o;n] Psrf]l6 k'gM p2]ZonfO{ aaf{b ub{5 . h] cNnfxn]
k|sfzgf u/]sf] 5 To;df dfgjhfltaf6 kl/jt{g jf ;Rofpg'sf] cfjZost}
5}g . o:tf] s'g} km]/abn jf kl/jt{gsf] cy{ O{Zj/n] k|sfzgf u/]sf] dfu{af6
6fl9g' xf] . o;k|sf/ s'g} k]m/abn jf kl/jt{g dfgjhfltnfO{ cNnfxsf]
pkf;gfsf] ;xL ljlwaf6 6f9f g} n}hfg]5 .
o;/L klxnf] kl/df0fn] wd{sf] pTyfg cNnfxaf6 x'g'k5{ eGg] atfp“5 .
tfklg of] k|ofKt 5}g . bf];|f] kl/df0f …cNnfsf lzIffx? ltgsf df}lns ?kdf
;'/lIft x'g'k5{gÚ klg xf] . o;sf] ts{ :ki6 x'g'k5{ . df}lns k|sfzgf t
O{Zj/af6} eof] t/ kl5 dflg;af6 kl/jt{g ul/of] jf aªUofOof], t O{Zj/sf]
wd{ / dflg;n] yk]sf] ld;fj6 dfq xft nfU5 . w]/} ;do;Dd O{Zj/sf] z'4 wd{
af“Rb}g . of] Pp6f :ki6 ts{zf:q h:tf] b]lvP klg o; aF'bfnfO{ ga'em]sf
dflg;nfO{ P]ltxfl;s tj/n] k|dfl0ft x'g g;s]sf wd{zf:q jf lzIffx?sf]
cGwf] cg';/0f ub}{ u/]sf] b]Vbf crDd nfUg ;S5 .
t];|f] kl/df0f, wd{nfO{ kl5Nnf] wd{sf] s'g} ?kaf6 /2 jf avf{:t
gul/Psf] xf]; eGg] xf] . csf]{ zAbdf …O{Zj/ kl5Nnf] jf cl3Nnf] wd{nfO{ /2 jf
vfl/h u/L Pp6feGbf al9 k|sfzgf ug{ jf Pp6feGbf al9 ;Gb]zjfxs k7fpg
;S5g .Ú o:tf] cj:yfdf sf]xL O{Zj/k|lt ;f“lRrs} ;dlk{t x'G5, pm cg';/0f
ug{sf] nflu /2 ul/Psf] lzIffnfO{ /f]Hg] tyf O{Zj/n] clxNo} cg';/0f x'g
rfx]sf] lzIffnfO{ a]jf:tf ug]]{ clwsf/ /fVb}g . k'gM o;n] O{Zj/sf] tfa]bf/Lsf]
l;4fGtsf] pNn+3g tyf cNnfxn] cfb]z lbPsfnfO{ k}/jL ug{'sf] ;§f dgk/L
/f]hfO{ af6 cGofo ub{5 .
pk/f]Qm ltg} kl/df0fx? l;wf / :ki6 5g . n]vssf] ljrf/df Pp6f
rf}yf] kl/df0f klg dggLo /x]sf] 5 . rf}yf] kl/df0f eg]sf] wd{sf cfwf/e"t
ljZjf;x? dfgjhfltn] a'emg of]Uo / dfgj :jefj k|lts'n gx'g'kg]{ eGg] xf] .
h;n] o:tf] tx ;[hgf u/]sf] 5 / dflg;nfO{ a'emg] / cfkmgf] jl/kl/af6 lzIff
k|fKt ug{] Ifdtf lbOPsf] 5, …pg} cNnfxn] pgLx?nfO{ pgsf] ljj]seGbf
~ 31 ~ 
k"0f{tof k/ / cfTdfn] ;Totf;/x :jLsf/ ug{ g;Sg] dfldnfx?df ljZjf; ug{
nufp“5Ú, o:tf] s'/f csNkgLo xf] .
O:nfd tL kl/df0fx?sf] k|sfzdf
:yfg cefjsf sf/0fn] oxf“ ljleGg wd{x?sf] t'ngf / …tL kl/df0fx?sf]
s:;Ldf ltgLx? s;/L hfG5g, 5'6ofpg ;Dej 5}g .-!^_ oxf“ dfq O:nfdaf/]
ax; x'g]5 .
klxnf] kl/df0f, …wd{sf] df}lns ;|f]t cjZo O{Zj/ g} x'g'k5{ .Ú k'gM o;sf]
cfzo wfld{s lzIff / ljZjf;x?sf] ;|f]tdf dflg;n] s'g} klg lx;fan] k]m/abn
jf ;Rofpg] clwsf/ /fVg] O{Zj/sf] dfq} x'g'k5{ . k|foM cGo wd{x? h:tf]
O:nfddf kl08TofO{ 5}g . s'g} ljåfg hlt 7"nf] lsg gxf]; uNtLsf] kfq Pp6f
dfG5] dfq xf] . t;y{ s;}n] agfPsf] s'g} klg lgod O{Zj/sf] k|sfzgfsf]
pHofnf]df l;4 ug{'k5{ . …s'/cfg / ;'Ggt clGtd k|df0f /lx/x]5g, ltgsf]
pNn+3g ug]{ xs s;}nfO{ 5}g, O:nfddf of] Pp6f ;j{;Ddt l;4fGt xf] .
d'l:nd ljåfgx?sf] 7DofO{ cg';f/ O:nfd wd{ O{Zj/sf] wd{ xf] / dflg;sf]
e"ldsf eQm eO{ O:nfdnfO{ cf];fg{] / a'emg] sf]lzz ug{' dfq xf] . aªUofpg' jf
km]/abn ug{' sbflk xf]Og .
cl3 elgPsf] bf];|f] kl/df0f O{Zj/Lo k|sfzgfsf] P]ltxfl;s ;'/Iff;“u
;DalGwt /x]sf] 5 . …s;}n] ;To :jLsf/ u/]sf] 5 eGg] k|dfl0ft ug{sf] nflu
pQm kl/df0f cfjZos x'G5 . O:nfdL Oltxf;n] ox'bL jf O{zfO{ dteGbf km/s
kl/b[Zo k]z u5{ . ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_
em08} !$ ;o jif{ cufl8 hGd]sf lyP . pgL kSs} ljleGg P]ltxfl;s
;Gb]zjfxsx?dWo] ;a}eGbf al9 P]ltxfl;s x'g . s'/cfg / d'xDdb -pgLdfly
cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf jf0fLx? clt ;"Id ko{Tg
af6cgGt;Ddsfnflu ;'/lIft ul/Psf lyP . a[xt gePsf] s'/cfg :jod
;Gb]i6f d'xDdb hLljt x'Fb}v]/ b]lv g} lnlvt / s07sf] ?kdf ;'/lIft ul/Psf]
lyof] . ;Gb]zjfxssf w]/} ldqx?n] k"/} s'/cfg s07u/]sf lyP / ljutsf
wfld{s ;d'bfox?l;t 36]sf 36gfx?af6 8b}{ o;nfO{ s'g} lsl;dsf]
ld;fj6af6 arfpgsf] nflu cfjZos sbd rfn]sf lyP . ;Gb]zjfxs -
~ 32 ~ 
pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf] d[To'kl5 rf“8} ;Dk"0f{ s'/cfg
Ps;fy ;+sng ul/Psf] lyof] / o;sf] cf}krfl/s gSsn t'?Gt} 6f9f6f9fsf]
e"–efux?df u|Gysf] z'4tf kSsf ug{sf] nflu k7fOPsf] lyof] . cfhsn klg
;+;f/sf] s'g} efudf e|d0f u/]/ s;}n] Pp6f s'/cfg p7fpg ;S5 /
s'/cfgnfO{ ;+;f/el/df Psgf;} e]6fOg]5 . s'/cfgkl5, ;Gb]zjfxs -pgLdfly
cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf] k2lt -;'Ggt_ nfO{ klg 7"nf] nugzLntf;fy
;'/lIft ul/Psf] lyof] . tL ;a} O:nfdsf z'?b]lv g} n]lvP, kl9P /
;fjwfgLk"j{s cjtl/t ul/Psf lyP . s'/cfg / ;Gb]zjfxssf] efiff klg
;'/lIft ul/Psf] 5 . o;nfO{ d';f / O{zf h:tf klxnfsf ;Gb]zjfxsx?af/]
h;sf lxa|f] / cf/flds efiffx? lyP, w]/} cjlw;Dd ;'/lIft x'g ;s]gg, eGg
;lsGg“ .
o;k|sf/ ;Gb]zjfxs d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ n]
k|fKt u/]sf] O{Zj/Lo k|sfzgf 7Ls;“u ;'/lIft ul/Psf] 5 / ;Totf rfxg]x?sf]
nflu cfh klg pknAw 5g .
t];|f] kl/df0fsf] ;+nUgtf /2 jf vfl/h gul/Psf] k|sfzgf;“u lyof] .
…O{Zj/n] gof“ ;Gb]zsf] cg';/0f rfxG5, pQm a'Fbfsf] cfzo xf] . Tof] l;4
eO;s]kl5 ;TojfbL;fd' O{Zj/k|lt gof“ ;Gb]zsf] cg';/0fafx]s s'g} clwsf/
/x“b}g . pQm a'Fbfdfly emg lj:t[t ax; b"tTjsf] bz{gdfly ax; ubf{ x'g]5,
hxf“ clGtd b"tsf] ?kdf d'xDdb ;':ki6 ;Gb]i6f dflgPsf 5g .
n]vsåf/f clGtd l:y/ kl/df0f cf:yfjfgsf] nflu k]z ul/;lsPsf] 5 .
o; k':tsdf z'?df ef}ltsjfbL / 8flj{gjfbLx?sf] ;+lIfKt v08g ul/Psf] lyof]
. ltgsf bfaLx? laNs'n c;dy{gLo 5g . To;/L g} t|}To -lktf, k'q / cfTdf
eGg] tLg k'?ifsf] ;+of]hg_ af/] lqmlZrogx?sf] cf:yf klg xf], o;af/] pgLx?
cfk}m+ jiff}+{“jif{ n8b} u/] / ;f“rf] cy{ k|dfl0ft ug{sf nflu kl/ifbdfly kl/ifb
u7g ub}{ u/] . s;}n] o;nfO{ s]jn /x:o atfPsf 5g . o;k|sf/ cf:yfsf]
5nfË h:tf] ljZjf;sf] cfwf/df wd{ x'g' x'Fb}g . jf:tjdf wd{ z'?d} /fd|/L
1fgsf] cfwf/df x'g'k5{, tfls lbn / lbdfu b'a}n] o;df ;fGTjgf kfP/ alnof]
~ 33 ~ 
wf/0ff;fy o;sf] cg';/0f u?g . To;k|sf/ dfgjhfltsf] k"0f{ :jefj, ts{zf:q
/ ;Totf cg'?k O:nfd / cNnfxaf/] cf:yfx?df kfOG5 .
;Gb]i6f x'g'
ox'bL / lqmlZrogx? ;Gb]i6fsf bz{gl;t kl/lrt 5g . b"tx?sf] nfdf]
k+lQmdf c?;“u} Oa|fxLd, d";f / O{zf ;fd]n 5g, j:t'tM ;Gb]i6f d'xDdb -
pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ d'l:ndx?sf] bfaLcg';f/ clGtd x'g .
;Gb]i6f x'g'sf] jf:tljstf
;Gb]zjfxs cyjf ;Gb]i6f jf O{zb"tx? cNnfxn] cfkmgf] ;Gb]z
dfgjhflt;Dd Nofpgsf nflu 5fg]sf ljlzi6 JolQmx? x'g . cNnfxn]
pgLx?tk{m k|sfzgf u5{ / pgLx?n] To;nfO{ cf];fg]{ ub{5g . ;Gb]i6fn]
;Gb]znfO{ Odfgbf/Lsf;fy cf];fb{5g / s'g} cj:yfdf klg of] ;Gb]znfO{ abNg]
jf aªUofpg] clwsf/ /fVb}gg . To;}a]nf h;sf ;dIf pgLx? k7fOPsf x'G5g,
;Gb]z cf];f/]kl5 ltgLx? -dflg;x?_ n] pgLx? -;Gb]i6f_ sf] cf1fkfng ug{'k5{
. cNnfx eGb5g, …/, xfdLn] x/]s /;"nnfO{ cNnfxsf] cfb]zadf]lhd pgsf]
cf1fkfng ul/of]; eGg] p2]Zon] dfq k7fPsf 5f}+ .Æ -s'/cfg, $ M ^$_,
cNnfx s;nfO{ cfkmgf] ;Gb]i6f agfpg] eGg] ;DjGwdf :jod /fd|/L
hfGb5 . ;Gb]zjfxsx?sf] of] 5gf]6 lgZro g} hyfefjL x'“b}g . a? …cfkmgf]
b"tTjnfO{ sxf“ /fvf];Ú To; :yfgnfO{ cNnfx g} al9 hfGb5 . -s'/cfg, ^ M
!@$_ o;/L cNnfx dfgjhfltdWo] ljlzi6 cfr/0fsf dflg; ;Gb]i6fsf nflu
5fGb5g .
cNnfx cem cufl8 eG5g, …ltdLx?eGbf klxnf s]jn k'?ifx?nfO{ xfdLn]
/;"nsf] ?kdf k7fof}+ h;dfly xfdL k|sfzgf -jXo_ ug{] uYof{}+ .Ú -s'/cfg, !^ M
$#_ ;Gb]zjfxsx? dfgjhfltdWo] s} lyP, logL Znf]sx? o;nfO{ :ki6 kf5{g .
pgLx? cw{–O{Zj/ lyPgg .
~ 34 ~ 
cNnfx ljz]if sf/0fn] dflg;nfO{ cfkmgf ;Gb]zjfxs x'g'sf] nflu rog
u5{ . ;Gb]zjfxsx?sf] p2]Zo cNnfxsf] tk{maf6 ;TonfO{ k}mnfpg' xf] . pgLx?
To; ;TotfnfO{ :ki6 kf5{g / To;sf] cg';/0f gug{'df dflg;sf] nflu s'g}
axfgf 5f]8b}gg . ;Gb]zjfxsx?sf] nIo dfgjhfltsf] cfTdfx?df dfGo
x'g;Sg] oyfy{ :ki6 / lg;Gb]x z}nLdf ;Gb]z k|:t't ug{' xf] . o;k|sf/ hf] To;
;TonfO{ c+ufNg rfxG5g, pgLx?n] c+ufNg]5g / hf] ;TonfO{ :jLsf/ ug{
rfx“b}gg, pgLx? alxisf/ ug]{5g . o;n] b'a} ;d"xnfO{ 5'6ofpg] p2]Zo k"/f
u5{ . Ps, pgL hf] cNnfxsf] bof / dfof k|flKtsf] xsbf/ x'G5g . bf];|f], pgL
hf] cNnfxsf] l/; / b08 kfpg] xsbf/ x'G5g .
o;k|sf/ ;Gb]zjfxsx? :ki6 kyk|bz{g, z'e–;dfrf/ / s8f
r]tfjgL;d]t lnP/ cfP . cNnfxn] ;Totf cf];fg]{ To:tf ;Gb]zjfxsx?
gk7fPsf] eP dfgjhfltx? s/fp“y] / bfaL uy]{, …pgL sxf“ ;Gb]zjfxs cfPsf
eP pgL ltgsf] cg';/0f uy{] .Ú cNnfxnfO{ h] eO;Sof], h] x'g]5 / h] x'g;SYof]
;a} yfx 5 . eg]sf 5g, …/, xfdLn] ltgLx?nfO{ o; -clGtd ;Gb]i6f_ cl3 g}
s'g} k|sf]kåf/f gi6 kf/]sf] eP ltgLx?n] eGg] lyP, x] xfd|f kfngstf{ Û ltdLn]
xfdL;dIf s'g} /;"n lsg k7fPgf}+ tfls xfdL ckdflgt tyf lt/:s[t x'g'cl3
g} ltd|f cfb]zx?sf] cg';/0f ug{] lyof}+ <Ú -s'/cfg, @) M !#$_
;Gb]zjfxsx? :ki6 lrGxx?sf;fy k7fOPkl5 dfgjhfltsf] nflu s'g}
axfgf aRb}g, o;af/] cNnfx o;/L eG5g, …oL O{zb"tx? z'e–;"rs tyf
;r]ts agfP/ k7fOPsf lyP tfls /;"nx?kZrft dflg;x?nfO{ cNnfxlj?4
s]xL eGg] 7fpF g/xf]; . /, cNnfx clt k|e'TjzfnL Pj+ tTjbzL{ 5g .Ú -s'/cfg,
$ M !^%_ pQm Znf]s jf:tjdf Pp6f uDeL/ r]tfjgL xf] . -!&_
;Gb]i6f ePsf] lrGx
ljutsf ;Gb]i6fx?sf] cWoogaf6 s;}n] ;Gb]i6fx? x'g'sf lglZrt
…ck|ToIfÚ lrGxx? cg'dfg ug{ ;S5 . klxnf], O{Zj/n] r'g]sf] dfG5] pgLtk{m
s]xL k|sfzgf z'? x'g'eGbf cl3sf] hLjgsfndf cjZo ;Ddflgt / ;rl/q
x'g'k5{ . pbfx/0ftM h;n] s'g} ;f+;fl/s s'/faf/] slxNo} klg e"m7f] af]n]g pm
PSsf;L O{Zj/af/] e"m7f] k|rf/ / cfkm" k|sfzgf kfO/xg] bfaL ug{ yfN5,
~ 35 ~ 
csNkgLo xf] . bf];|f], h'g wdf]{kb]z pgL lbO/x]5g To;df >]i7tf / ;Totf
x'g'k5{ . To;}u/L To; ;Gb]zsf] cfwf/e"t s'/f ljutdf ;Gb]i6f dflgPsf
egfO{cg'?k x'g'k5{ . a|f≈df08 / hLjgsf] jf:tljstf;DaGwL O{Zj/sf]
cfwf/e"t ;Gb]z Pp6fb]lv csf]{ ;Gb]i6f;Dd gabn]sf] x'g'k5{ . cemal9
b"tx?n] ;Gb]z cf];fg'{af6 cfkmgf] s'g} lghL kmfObf jf e'QmfgL grfx]sf] x'g'k5{
. pgLx?sf] nIo ;f+;fl/s g/x]sf] x'g'k5{ . pgLx? O{Zj/sf] v'zL kfpg /
O{Zj/sf] cf1fkfngsf] nflu dfq ;Gb]z cf];f/L /x]sf x'G5g . /fhgLlts lht
geP klg ;Gb]i6fnfO{ ;w}+ cWoflTds lhtsf] cfgGb ldN5 . lsgls pgL ;w}+
cfkmgf] ;Gb]zdf dUg /xg] / slxn] klg cfkmgf] p2]Zoaf6 ljrlnt / d?~h]n
cfkmgf] ;+sNksf] k|bz{g ul//fVb5g . O{Zj/sf] ;f“rf] ;Gb]i6f dflgPsf] s;}nfO{
klg s;}n] slxn] klg cfkmgf] cf:yf / ;Gb]z 5f]8g] e]6fOPsf] kfO+b}g .
tL ;a}sf ;fy;fy} cNnfxn] cfkmgf ;Gb]zjfxsx?nfO{ pgL ;f“lRrs}
k|e'åf/f k7fOPsf 5g eGg] k|bz{g ug{sf nflu ;fdfGoaf6 k/ s]xL ljz]if
lrGxx? pknAw u/fp“b5 . tL ;a} cNnfxsf] k"0f{ Gofo, bof / nf]sf]ksfl/tfn]
ubf{ g} x'G5 . ;Gb]zjfxsx?nfO{ p;sf] 5gf]6 / k7fpg] z}nLaf6 ;Gb]zsf]
;TotfnfO{ lh2Ln] dfq} :jLsf/ ub{}g . t;y{ ;Gb]zsf] ;Dk"0f{ ljifo;"rL dfgj
:jefj cg';f/ dfq} 5}g, a? ;Gb]zjfxsx?n] NofPsf] ;Gb]zsf] ljlw x]bf{
ltgnfO{ O{Zj/sf] ;Gb]zjfxs :jLsf/ gug{sf] nflu dflg;lg/ s'g} axfg} /x“b}g
. h:tf] cNnfx eGb5g, …lg;Gb]x xfdLn] cfkmgf ;Gb]zjfxsx?nfO{ :ki6
bnLnx? lbP/ k7fof}+ .Ú -s'/cfg, %& M @%_
cNnfxn] ;Gb]zjfxsx?nfO{ lbPsf ljz]if lrGxx?nfO{ …rdTsf/Ú elgPsf]
5 . o; j}1flgs sfndf dflg;x? ljutdf l6kf]6 ul/Psf rdTsf/x?af/] x]g{
cled'v 5g . tfklg To:tf 36gfx?af/] g};lu{s tj/n] s]xL ctfls{s 5}g .
o; pbfx/0fsf] k|f/De O{Zj/n] ;+/rgf u/]sf] o; a|f≈df08af6 ul/G5 . Pp6f
w]/} ;xh;“u a'emg ;lsg] pbfx/0f -h'g cl3 ax; ul/;lsPsf] 5_ …O{Zj/n]
o; a|≈df08sf lqmofsnfkdfly k"/f lgoGq0f u/L /fv]sf] 5 / pm o;sf
lqmofsnfknfO{ h'g;'s} a]nf / hf] sf]xLsf] nflu klg cfkmgf] OR5fg';f/ abNg
;S5 .Ú cfh;Dd s;}n] clxn];Dd klg af/Daf/ cf}iflwsf] rdTsf/ jf /f]uaf6
~ 36 ~ 
lgsf] x'g'af/] ;xh?kn] o'lQm;“ut JofVof ug{ g;lsg] / c:jLsf/sf] 7fp“ klg
g/fVg] crDdx? ;'lg/x]sf] 5 .
ljutdf To:t} s]xL 36gfx? 36], h:tf] ls d";fsf] nflu nfn
dxf;fu/nfO{ /f]lsg', O{zfåf/f /f]u tyf cGwf]kgnfO{ lgsf] kfg'{ . tL ;a}
lrGxx?n] …;Gb]i6fx? O{Zj/åf/f kyk|blz{t / ;dly{t 5gÚ, eGg] bfaLsf] yk
;dy{g x'G5 . tL ;a} lrGxx?sf] k|bz{gn] k"0f{tof sb/ t eof] t/ ;do
lat]kl5 dflg; tL syf / bfaLx?df z+sf ug{ yfn] jf tL rdTsf/x?sf]
k|efjdf lvof nfUg yfNof] . kl5Nnf] sfnv08df pQm ;Gb]z bf]x¥ofpg c?
b"tx? klg cfpg af“sL /x]sfn] Tof] 7"nf] dfldnf lyPg .
o;k|sf/ cNnfxn] ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] nflu Gofosf] lbg;Ddsf] nflu
cfkmgf] clGtd ;Gb]i6f k7fPkl5 pgnfO{ lgs} km/s lsl;dsf] rdTsf/ lbof],
h'g O:nfdL cfXjfgsf] ;fy;fy} ;w}“el/ af“sL /xg]5 . ;Gb]i6f d'xDdb -
pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ n] eg]sf 5g, …dflg;nfO{ ljZj:t
kfg{sf lglDt ;Gb]i6fx?dWo] x/]snfO{ rdTsf/ lbOof], t/ dnfO{ lbOPsf]
rdTsf/ O{Zj/Lo k|sfzgf xf], o;nfO{ cNnfxn] dtk{m k|sfzgf u/]sf] xf] .
o;n] d/f]0ff]Q/ hLjgdf d]/f cg'ofoLx? c? ;Gb]i6fx?sf] cg'ofoLeGbf al9
x'g]5g eGg] d]/f] cfzf /x]sf] 5 .Ú -!*_ csf]{ zAbdf, ;Gb]i6f d'xDdbsf] 7"nf]
lrGx / rdTsf/ s'/cfg xf] .
o;k|sf/ O{zb"t d'xDdbn] kfpg'ePsf] ;aeGbf 7"nf] lrGx clxn] klg
;a"tsf] ?kdf /x]sf] 5 / cfh klg cEof; ul/G5 . -!(_s'/cfgn] cfkm" h:tf
s]xL zAbx? agfpg ;a} nfO{ r'gf}lt lbPsf] 5 . pbfx/0ftM cNnfx eG5g,
…olb ltdLx? xfdLn] cfkmgf ;]jsdfly cjtl/t u/]sf u|Gysf] af/]df ;Gb]xdf
5f} / ;Tojfg 5f} eg] s'/cfgdf ePem}+ s'g} Pp6f dfq eP klg ;'/x Nofpm /
o;sf] nflu cNnfxafx]s cfkmgf ;Go ;xof]uLx?nfO{ klg cfXjfg u/ .Ú -
s'/cfg, @ M @#_
s'/cfg ljleGg lsl;dn] rdTsf/ xf] . pbfx/0fsf nflu d'xDdb -
pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] ;dodf c/aLx? efiffdf >]i7 lyP .
s}of}+ ;fn;Dd ;Gb]i6fsf] 3f]/ k|lt/f]w x'Fbfx'Fb} klg …pgLx? s'/cfg h:tf] s'g}
~ 37 ~ 
;flxlTos u|Gy e]6fpg ;s]gg, :jLsf/ u/] . a? s'/cfg clt w]/} ;xh z}nLdf
Pp6f …;flxlTos rdTsf/Ú xf] . cfkmgf] eljio ;"rgfsf] ;Gbe{df, j}1flgs /
P]ltxfl;s ;Totfdf, 7Ls ;+/If0fdf, pbf/ / a'l4dfgL lgodx?df, ljutb]lv
xfn;Dd dflg;sf] ;'wf/ / kl/jt{gdf kfb}{cfPsf] k|efj cflbdf s'/cfg cbe"t
xf] .
;Gb]i6f d'xDdb :jod lg/If/ eP klg cNnfxn] cfkmgf] ;Gb]zjfxs
x'g'sf] nflu pgnfO{ rog u¥of] . lg/If/tf pgaf/] vf]6 xf]Og, a? pgL O{Zj/Lo
;Gb]zjfxs x'g'sf] jf:tjdf emg al9 k|df0f xf] . lsgls O{zfO{ ;Ddtsf] 5}6f}+
ztfAbLkl5sf] o; c/aL afl;Gbfn] o:tf] k':ts pTkGg ug{ ;Sb}gYof] .
pbfx/0f:j?k cNnfxn] ;Gb]i6ftk{m -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_
klxnfsf ;Gb]i6fx?sf syfx? k|sfzgf u¥of] . Toxf“sf] jftfj/0fdf ox'bL jf
O{zfO{x?sf] lzIffx?;Dd al9 kx'“r /fVg] cj;/ lyPg, tfklg pgn] klxnfsf
;Gb]i6fx?sf syfx? lglZrt ;Totfsf;fy atfP . oyfy{df of] cem al9
crDdsf] s'/f xf] . k|rlnt afOandf P]ltxfl;s tj/n] c;Dej x'g] jf
sfnbf]if x'g] pNn]vx? cfhsn w]/}hgfn] :jLsf5{g . s'/cfg To:tf ;a}
;lGbUw ljifox?af6 d'Qm x'g'sf;fy} Pp6f d0ff{Tds dfqsf] pTkfbg gx'g'
o;sf] csf{] lrGx xf] . Pp6f lj:t[t sfo{df kmt"xL / cn–b/uh]nLn] afOandf
e]6fPsf P]ltxfl;s uNtLx?sf w]/} pbfx/0fx? k]z u/]sf 5g hals s'/cfgdf
klg x'ax' pxL syf / 36gfx? pNn]v x'Fbfx'Fb} klg Toxf“ tL uNtLx? e]l6Psf
5}gg . -@)_
dfgjhfltnfO{ O{Zj/Lo ;Gb]zjfxsx?sf] ckl/xfo{tf
dfgjhflttk{m ;Gb]zjfxsx? k7fpg' cNnfxsf 7"nf s[kfx?dWo]sf] Ps
xf] . b"t d'xDdbnfO{ k7fOPsf] af/]df lrq0f ub}{ cNnfxn] eg]sf 5g, …/, -x]
d'xDdb Û_ xfdLn] ltdLnfO{ ;Dk"0f{ ;+;f/af;Lx?sf] nflu bof dfq agfP/
k7fPsf 5f}+ . -s'/cfg, @! M !)&_
dflg;nfO{ cNnfxsf] o; s[kfsf] w]/} cfjZostf 5 . hf] sf]xLn]
cNnfxnfO{ v'zL kfg{sf] nflu cfkmgf] hLjg s;/L latfpg'k5{, p;nfO{ o;sf]
~ 38 ~ 
Jofjxfl/s pbfx/0fsf] cfjZostf x'G5 . h'g 1fg ;Gb]zjfxsx?n] NofPsf
lyP :jod pgLx?nfO{ klg cft'/tf;fy To;sf] vf“rf] lyof] .
cNnfxn] rfx]sf] eP cfkmgf] ;Gb]znfO{ lnlvt ?kdf pbfx/0ftM kxf8sf]
5]pdfly ;xh} k|sfzgf ug{ ;Sy] . tfklg To;sf] ;§f dfgjLo ;Gb]zjfxsx?
k7fpg'df pgsf] ckf/ s[kf / a'l4dtf /x]sf] 5 . oL ;Gb]zjfxsx?sf] kmfObf
bf]xf]/f] 5, -!_ ;xh} lnlvt ;Gb]z k7fpg'sf] ;§f dflg;nfO{ ;Gb]zjfxs
agfP/ k7fpg'åf/f cNnfxn] cfkmgf] ;Gb]z slNkt If]qaf6 lqmofTds If]qtk{m
?kfGtl/t u/]sf] 5 . ;Gb]zjfxsx?åf/f ;Gb]zsf] sfof{Gjog dflg;nfO{
kyk|bz{gsf] Pp6f Jofjxfl/s cfbz{ lbG5 . kyk|bz{g ljljw z}nLdf a'emg
;lsg] s]jn :ki6 / cfd l;4fGt xf]Og . xf]Og, dflg;sf] cg';/0fsf] nflu
;Gb]znfO{ Pp6f 7f]; / Jofjxfl/s 9f“rfdf lj:t[t pbfx/0fsf ;fy k]z
ul/Psf] 5 . -@_ ;Gb]zjfxsx? >]i7 rl/qsf dflg; eP klg pgL ;w}+ dflg;
g} lyP . oyfy{df pgL c?sf] nflu pbfx/0f lyP . t;y{ pgLx?åf/f P]Zj/Lo
lzIffsf] sfof{Gjogaf6 oL lzIffx? sfof{Gjog ug{ ;lsg] / dflg;sf]
pkfoleq x'g] k|dfl0ft x'G5 . dfgjhfltsf] IfdtfeGbf 7"nf]nfO{ wd{ jf ;bfrf/
eGg ;lsGg . of] dflg;sf] Ifdtfleq 5 / ;Gb]zjfxssf sfo{x? o;sf k|df0f
x'g .
dfly pNn]v ePcg';f/ ;Gb]zjfxsx?åf/f k]z ul/Psf 1fgx?sf]
dflg;nfO{ c;fWo} vf“rf] /x]sf] 5 . pQm 1fgx?nfO{ b'O{ lsl;ddf ljeflht ug{
;lsG5 tyf dflg;sf] nflub'O{6} cfjZos 5g .
1fgsf] klxnf] lsl;d jf h;nfO{ O:nfdL kf7x?df cnf}lss elgG5
clt k|fs[lts 5 . tL k"/} dfgj cg'ejsf] nf]seGbf aflx/sf s'/fx? x'g .
dflg;n] tL dfldnfx?af/] cNnfxsf] k|sfzgfaf6 dfq} hfGg ;S5g . o;
nf]sdf cNnfx, pgsf u'0f, ;[li6sf] p2]Zo, /fd|f] jf g/fd|f] s;/L 5'6ofpg],
d[To'kl5 / eljiodf dfgjhfltl;t s] xf]nf cflbaf/] lj:t[t 1fg ;fd]n 5g .
Tffklg cNnfxsf] kyk|bz{gsf] ;/f]sf/ ToxL dfldnfx?l;t dfq 5}g, a?
cNnfxn] cfkmgf dflg; ;Gb]zjfxsx?tk{m k|sfzg u/]sf] kyk|bz{gn]
dflg;nfO{ kfly{j jf ;f+;fl/s dfldnfx?df klg dfu{ b]vfp“5 . cNnfxn]
~ 39 ~ 
dflg;sf] ;xh} kx'“rdf /fv]sf] k|fljlws s'/fx?afx]s tL dfldnfx?df
dflg;nfO{ cNnfxsf] kyk|bz{gsf] ;f“lRrs} w]/} cfjZostf k5{ . cNnfx ;|i6f /
ljwftfn] dflg;sf] nflu ;aeGbf /fd|f]nfO{ PSn} dfq hfGb5 . cNnfxn] eg]sf
5g, …s] h;n] ;[li6 u/]sf 5g pg}n] hfGg] 5}gg t < pgL t ;'IdbzL{ /
;';"lrt 5g .Ú -s'/cfg, ^& M !$_ of] jf0fL cln lj:tf/;fy aofg ug{ h?/L
5 lsgls o;n] ;f+;fl/stfsf] d"n, …h;n] cfhef]ln ;+;f/el/sf] ljrf/nfO{
lylr/x]5Ú tk{m 8f]¥ofp“5 .
dflg;n] cfkmgf] lghL, cfly{s, /fhg}lts Joj:yf, cGt//fli6«o sfg'g
cflb agfPsf 5g . o;n] ubf{ …pgLx? cfkmgf] ;/f]sf/eGbf k/sf] sf]lz; u/L
/x]5gÚ eGg] pgLx?n] dfGg'k5{ . pgLx?sf] clt /fd|f] lgotsf afjh"b k|foM
To;sf] gf]S;fg kmfObfeGbf al9 x'g] u5{ . pbfx/0ftM cy{zf:qsf] If]qdf
lbdfudf cfpg;Sg] klxnf] s'/f ;dfhjfbL / ;fDojfbL ljrf/ crfgs v'lDrg'
xf] . k"“hLjfbnfO{ klg lgofn]/ x]bf{ cg'dfg ul/Psf]eGbf …jf:tljstf clt 6f9f
/ kl/0ffd zf]if0f g} x'G5Ú eGg] kQf nfU5 lsgls To;df wgLx? a9tf wgL /
u/Lax? a9tf u/La x'“b} hfG5g .
O{Zj/Lo k|sfzgfsf] lj?4 x'g]u/L dfgjlgld{t P]gx? cfd tj/n] s}of}+
ljz]if ;d:ofx?sf sf/0f x'G5g . klxnf], dflg; nfn;fx?af6 nuftf/ k|efljt
eO/xG5g . dflg; k|To]s lsl;dsf] cfj]u / af;gfaf6 cfkm"nfO{ k/ /fVg
;Sg] eP klg ef}lts / ;fdflhs lj1fgaLr lgSs} 7"nf] km/s /x]sf] x'G5Ú eGg]
pgLx?n] dfGg'k5{ . …dflg; ljleGg dfxf}ndf s;/L ug]{5gÚ ;fdfhljbx?n]
hf“r]/ hfGg ;Sb}gg . pgLx? jf:tljstfsf] cg'dfgeGbf al9 s]xL ub}{gg .
cNnfxn] s'/cfgdf dfgjhfltdf o:tf] ;Lldt Nofstaf/] eGb5g, …dflg;x?
;f+;fl/s hLjgsf s]jn afXo kIf hfGb5g / ltgLx? cflv/t -d/f]0ff]Q/
hLjg_ af/] cgle1 5g .Ú -s'/cfg, #) M &_ Tof] :jLsf/]kl5 …To;n] k|dfl0ft
u5{, dflg; cfkmgf] ;|i6fåf/f ky{k|bz{g / 1fgsf] cfjzosLo 5g, h;n]
cfkmgf] s[kfn] cfkmgf b"tx?dfkm{t To:tf] kyk|bz{g k7fO;s]sf] 5 . 5f]6s/Ldf
;f+;fl/s P]gx? dflg;nfO{ O{Zj/Lo k|sfzgf h:tf] xf};fpg ;Sb}gg . o:tf
P]gx?df k|efjsf/L g}lts c;/ gx'g klg ;S5 . csf]{ zAbdf dfgjlgld{t
P]gx?df dfG5]nfO{ sfg"gkfng u/fpgsf] nflu an k|of]u ug{'afx]s s'g} pkfo
~ 40 ~ 
/x+b}g . hals O{zb"tx?af6 3f]if0ff ul/Psf P]gx?sf] kfngf cNnfxnfO{ v'zL
kfg{ / p;sf] l/;af6 aRgsf] lgotn] tflgPsf] x'G5 .
;+If]kdf, …dflg;nfO{ O{zb"tx?af6 k|fKt 1fgx?sf] c;fWo cfjZostf 5
/ ltgLx?nfO{ O{zb"tx?dfk{mt sfod ul/Psf] cfbz{sf] klg ckl/xfo{tf 5Ú
oyfy{af6 pDsg ;+ej 5}g .
;Gb]i6fx?sf] cfXjfgsf l;4fGtx?
elgG5, ;Gb]i6f -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] eGg'eof],
…cNnfxn] ! nfv @$ xhf/ ;Gb]i6fnfO{ k7fof] .Ú -@!_ cNnfxn] eg]sf 5g,
…p;n] x/]s hflttk{m Pp6f ;Gb]i6f k7fof] .Ú -s'/cfg !^ M #^_
olt w]/} ;Gb]i6f / ;Gb]zjfxsx? k7fOP klg jf:tjdf ;a} Pp6} dfu{df
lyP . …cNnfx x/]s ;Gb]i6fnfO{ ljutsf ;Gb]i6fx?sf] ;dfg wd{tk{m dfu{bz{g
ub{5gÚ cNnfxn] clGtd ;Gb]i6f -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ nfO{
lgb]{zg lbPsf 5g . cNnfxn] eg]sf 5g, …cNnfxn] ltdLx?sf]nflu ToxL wd{
lgwf{l/t u/]sf 5g h;sf] cfb]z pgn] g"xnfO{ lbPsf lyP . clg, h;sf]
k|sfzgf -x] d'xDdb Û_ xfdLn] ltdLtkm{ u/]sf 5f}+ / h;sf] hf]8bf/ cfb]z
xfdLn] Oa|fxLd, d';f tyf O{;fnfO{ lbPsf lyof}+ .Ú -s'/cfg, $@ M !#_
o;k|sf/ x/]s d'l:ndn] tL ;a} ;Gb]i6fx?df ljZjf; ub{5 / ltgdf
ljZjf; / ltgsf] cfb/n] ubf{ ltgLx?dWo] s;}aLr km/s ub}{g . O{Zj/n] tL
;a}nfO{ k7fPsf 5g . tL ;a}n] ;dfg ;f/e"t ;Totfdf ljZjf; /fVby] /
;dfg dfu{lt/ af]nfPsf lyP . t;y{ s;}nfO{ of] eGg] clwsf/ 5}g, …pm
pgLx?dWo] s;}dfly ljZjf; / cfb/ ub{5 / csf]{dfly ljZjf; jf cfb/ ub}{g
.Ú klxnf t of] s'/f tL ;a}nfO{ k7fpg] cNnfxsf] cgfb/ xf] . To;kl5 of]
ctfls{s klg 5 lsgls tL ;a} df}lns tj/n] Pp6} ;Gb]zsf;fy cfPsf lyP
tyf O{zb"t cyf{t Ps csf{sf] bfh'efO{ egL kl/lrt u/fPsf lyP .
t;y{ tL ;a}df ljZjf; / x/]ssf] 7Ls OHht ug{'k5{ . o;sf] nflu
cNnfxn] eg]sf 5g, …-x] cf1fsf/Lx? xf] Û_ eg– xfdLn] O{dfg -cf:yf_ Nofof}+
~ 41 ~ 
cNnfxdfly / To; -u|Gy_ dfly hf] xfdLlt/ cjtl/t ul/of] / To;dfly klg
hf] Oa|fxLd, O:dfOn, O:xfs, ofs'a Pj+ -ofs'a_ sf ;Gtfgx?dfly cjtl/t
ul/P clg hf] d';f Pj+ O{zfnfO{ k|bfg ul/of] tyf hf] cGo ;Gb]i6fx?nfO{ pgsf
/a -kfngstf{_ sf] tkm{af6 k|bfg ul/of] . xfdL logLx?aLr s'g} lje]b ub{}gf}+ .
/, xfdL pg} -cNnfx_ sf] cf1fsf/L -d'l:nd_ xf}+ .Ú -s'/cfg, @ M !#^_ ;+lIfKtdf
tL ;a} Psn / Pp6} O{Zj/åf/f k7fOPsf x'gfn] / of] cl:tTjsf] ;Totf Pp6} /
gabln“bf] ePsf] x'gfn] ltgLx?sf ;Gb]zx? df}lns tj/n] Pp6} / ;dfg lyP .
s'/cfg k9bf hf] sf]xLn] ;Dk"0f{ ;Gb]zjfxsx?sf] cfXjfgsf] df}lns
l;4fGtx? x]g{ ;S5 . pgLx?sf] ;Gb]z tnsf tLgj6f ljifox?sf jl/kl/ 3'D5M
-!_ dflg;nfO{ O{Zj/tk{m af]nfpg', …pgLafx]s sf]xL pkf;gf of]Uo 5}gÚ
:ki6 k|df0fx?sf ;fy atfpg' / pgLx?nfO{ pg}tk{m cfTd;dk{0f ug{ / ;a}
ldYof O{Zj/x?nfO{ 5f]8g cx|fpg' . cNnfxn] eg]sf 5g, …xfdLn] k|To]s
;d'bfodf o;sf] nflu /;"n k7fof}+,…s]jn cNnfxsf] pkf;gf u/ tfu"t -x/]s
;Ldf gf3]sf]_ af6 6f9f /xg] u/ . clg ltgLx?dWo] sf]xLnfO{ cNnfxn]
dfu{bz{g u/] / sf]xLdfly kye|i6tf l;4 eof] . wtL{df e|d0f u/ / x]/
gsfg{]x?sf] s] kl/0ffd eof] .Ú -s'/cfg, !^ M #^_
-@_ x/]sleq g};lu{s tj/n] /x]sf] O{Zj/Lo v'zLk|flKt / cfTdLo
z'l4s/0fsf] Pp6f ljz]if dfu{ 5 / x/]snfO{ ;f]emf] dfu{ b]vfOPsf] 5 . cNnfxn]
eg]sf 5g, …xfdLn] ltdLx? ;a}sfnflu Pp6f wd{ ljwfg Pj+ sfo{k|0ffnL to
u/]sf 5f}+ .Ú -s'/cfg, % M $*_ ;Dk"0f{ ;Gb]i6fx?n] ;xh P]gx?;dflxt u/L
Pp6} df}lns af6f] b]vfP, h:tf]] pkf;gfsf] cfb]z, ax'b]jjfb, Jolerf/, xTof
cflbsf] /f]Ssf . …pgsf ljz]if cEof;x?sf] s'g} klg a'Fbfdf clnslt klg km/s
5}gÚ o;sf] tfTko{ xf]Og . ;fdfGotf pgsf cEof;x? Psgf;} lyP t/ O{Zj/n]
w]/} ;Gb]i6fx?nfO{ ljz]if dflg;tk{m ljlzi6 P]gx?sf;fy ltgsf] sfn / If]qsf]
nflu k7fPsf] lyof] . of] cNnfxsf] s[kf / a'l4dtfsf] c+zdWo] xf] . tfklg
ltgsf cEof;sf s]xL s'/fx?df ljljwtfsf afah'b ltgsf] df}lns ;Gb]z jf
ltgsf af6f]sf df}lns :jefjdf s'g} ljleGgtf 5}g .
~ 42 ~ 
-#_ cf1fkfng / cNnfxsf] pkf;gfsf] lgwf] u/]df / o;sf] pN6f]
cNnfxsf] cf1fkfng jf pkf;gfsf] c:jLsf/ u/]sf] cj:yfdf JolQmut efUo
atfpg' . pQm a'“bfdf ;Gb]i6fx?n] dfgjhfltnfO{ d[To'kl5sf] hLjgdf clGtd
k}m;nf / cNnfxsf] Ogfd jf ;hfoaf/] atfPsf 5g . oL dfldnfx?sf tkl;n
cNnfxaf6 hfGg ;lsG5 / ;Gb]i6fx?n] oL s'/fx?nfO{ k|i6 gkf?~h]n cNnfxn]
slxn] klg s;}nfO{ ;hfo lbPsf 5}gg . o;k|sf/ ;a} ;Gb]zjfxsx?n]
jf:tjdf cf:yfnfO{ :jLsf/ ug{ rfxg]x?sf nflu v'zLsf] va/ / o;nfO{
c:jLsf/ ug]{sf nflu cz'e cGTosf] s8f r]tfjgL lbPsf 5g . cNnfx
eGb5g, …/, xfdLn] /;"nx?nfO{ s]jn z'e–;"rs Pjd ;r]ts agfP/ k7fPsf
5f}+ . /, h;n] Odfg NofP / ;'w]|| pgLx?sf]nflu g s'g} 8/ 5 g pgLx?
lrlGtt g} x'g]5g . /, h;n] xfd|f cfotx?nfO{ ldYof 7x/ u5{g ltgsf
cj1fn] ubf{ ltgLx?dfly k|sf]k nfOnfUg]5g .Ú -s'/cfg, ^ M $*–$(_
pk/f]Qm tLg df}lns a'“bfx?sf jl/kl/ g} ;a} ;Gb]i6fx? 3'd] .
;Gb]i6fx?n] cf–cfkmgf ;Gb]z cf];fg{sf] nflu dl/xQ] u/], cfkmgf lhDd]jf/L
lgjf{x u/] / ;Gb]znfO{ :ki6l;t cf];f/] . ltgLx?sf] cfudgsf] s]xL ;dokl5
axfgf jf lgx'“sf] nflu s'g} 3/ 5'6]g . ;Gb]i6fx?n] cf–cfkmgf cleofg k"/f u/]
/ ca lhDd]jf/L dflg;df cfPsf] 5 .
cl3Nnf u|Gyx?df ;Gb]i6f d'xDdbaf/] eljio ;"rgf
…;Dk"0f{ ;Gb]i6fx?sf] df}lns ;Gb]z Pp6} lyof]Ú eGg] s'/f dfly plNnlvt
kl/R5]bn] k|dfl0ft ul/;s]sf] 5 . ;Gb]i6f d'xDdbsf] cfudgaf/] eljio ;"rgf
ljutsf ;a} ;Gb]i6fx?n] t xf]Og t/ k|foM n] u/]sf lyP . o;sf] pbfx/0f,
cNnfxn] s'/cfgdf eg]sf 5g, …hf] lg/If/ O{zb"t, ;Gb]i6f -d'xDdb_ sf]
cg';/0f u5{g, h;nfO{ pgLx? cfkm";Fu /x]sf] k'/fgf] tyf gof“ afOandf
pNn]v ePsf] kfpmF5g, h;n] ltgLx?nfO{ ;'sd{sf] cfb]z lbG5g / s'sd{af6
/f]S5g / /fd|f j:t'x?nfO{ ltgLx?sf] nflu j}w tyf g/fd|f j:t'x?nfO{ cj}w
u5{g clg ltgLx?dfly nflbPsf] ef/LnfO{ emf5{g, To; aGwgnfO{ vf]N5g
h;df ltgLx? hsl8Psf lyP . ctM h'g dflg;x?n] pgLdfly cf:yf /fv] /
~ 43 ~ 
ltgsf] ;dy{g tyf d2t u/] / pgLdfly cjtl/t k|sfzsf] cg';/0f u/],
ltgLx? g} ;kmntf k|fKt ug{]x? x'g .Ú -s'/cfg, & M !%&_
s'/cfgsf oL / cGo Znf]sx?sf] cfwf/df …ox"bL / lqmlZrogx?l;t
af“r]sf df}lns u|Gydf ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_
sf] cfudgaf/] lgZro g} s]xL k|df0fx? xf]nfgÚ eGg] d'l:nd ljåfgx?n] 7x/
u/] . d'l:nd ljåfgx?sf ts{cg';f/ jf:tjdf ;Gb]i6f d'xDdbtk{m k|ToIf O+lst
w]/} Znf]sx? e]6fpg ;lsG5 . o;af/] w]/} k':tsx? klg n]lvPsf 5g .
5f]6s/Ldf pbfx/0fsf] nflu Pp6f hf]8fdfly dfq ax; ul/g]5 . pQm
kl/R5]bsf] klxnf] pbfx/0f k'/fgf] afOanaf6 lng ;lsG5 . df];]; eGb5g, k|e'
-O{Zj/_ n] dl;t eg], …pgLx? h] elgPsf 5g, /fd|/L elgPsf 5g . d
pgLx?tk{m pgLs} bfh'efO{x?dWo] ltdL h:t} Pp6f ;Gb]i6f k7fpg]5' / cfkmgf
jf0fLx? p;sf] d'vdf /fVg]5' / d p;nfO{ h] cfb]z lbg]5' p;n] tL ;a}
pgLx?sf] ;fd' eGg]5 .Ú -l8o"6«f]gf]dL, !* M !&–!(, ls+u h]D; e;{g_ .
klxnf], O{;|fOnLx?sf bfh'efO{x? sf] x'g < afOansf] lxa|f] zAbsf]zsf
cg';f/ …a|bg{Ú zAb o:tf] hflt ;d"xsf] JolQmTjtk{m ;+s]t u5{ hf]
O{;|fO{nLx?sf glhssf gft]bf/x? dflgPsf lyP . -@@_ pQm :j?k O:;fssf]
cfwf efO{ / ca|fxfdsf] 5f]/f O:dfOnaf6 km}lnPsf] hflt ;d"xdf /fd|/L lkm6
x'G5 . ;Dk"0f{ c/aLx? ljz]iftM d'xDdb O:dfOnaf6 km}lnPsf ;Gtfgx? x'g .
bf];|f], cfpg] ;Gb]i6fnfO{ …ltdL h:t}Ú af6 j0f{g ul/Psf] AofVof df];];
h:tf] x'g'sf] va/ xf] . cfhsn s]xL lqmlZrogx? o; kl/R5]bnfO{ h];;tk{m
;+s]t ePsf] eG5g hals lqmlZrogx? h];;nfO{ ;fdfGotf ;Gb]i6f dfGb}gg,
of] lans'n cldNbf] /x]5 . hdfn gbjLn] …df];]; / d'xDdb slt ldNbf /
h];; pgL;“u slt cldNbf lyPÚ k|dfl0ft ug{sf] nflu Pp6f 6]an agfPsf
lyP . To;af6 k|dfl0ft x'G5, …hGd, kfl/jfl/s hLjg, d[To" :jefj, hLjgrof{,
anhkmtL a;fO{;/fO{, zq'x?;“u ;+3if{sf kl/0ffdx?, lzIff, :jefj / ltgsf
cfkmgf dfG5]x?åf/f g]t[Tjsf] :jLsf/f]QmL cflbaf/] d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf]
s[kf / zflGt xf];_ h];;eGbf df];];l;t w]/} al9 ldNbf lyP -tL ;a}dfly
cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ .Ú -@#_
~ 44 ~ 
pk/f]Qm Znf]s of] eGb} hf/L /xG5, …d]/f jf0fLx? pgsf] d'vdf /fVg]5' /
h];'s} d pgnfO{ cfb]z lbg]5' tL ;a} pgn] pgLx?l;t eGg]5g .Ú ;Gb]i6f
d'xDdbsf] s'/cfg;“u ;DaGwaf/] pQm a0f{g em08} ldNbf]h'Nbf] /x]sf] 5 .
jf0fLx? pgsf] d'vdf lha|O{nsf] k|ToIf k|sfzgfåf/f pbeflift ul/Psf lyP,
d'xDdbn] h] pgLtk{m k|sfzgf ul/Psf] lyof] To;nfO{ h:tfsf] To:t} bf]x¥ofpg'
eof] / Tof] k|sfzgfdf ;dflxt ;a}af6 zf;g u/] .
gof“ afOandf hf]gsf] uf]:k]mndf kl5Nnf] kl/R5]b e]6fpg ;S5, …olb
ltdL dl;t dfof u5f}{ eg] d]/f cfb]zx?nfO{ sfof{Gjog u/ / d lktf;“u
ljlGt ug]{5' clg p;n] ltdLnfO{ csf]{ k5of}/f lbg]5g hf] ltdL;“u ;w}+ /xg
;Sg]5Ú -hf]g !$ M !%–!^_ hf]g !^ M &–* / hf]g !^ M !@–!# n] klg Pp6f
cfufdL k5of}/f / ;Totfsf] cfTdf cfpg]af/] af]n]sf 5g, hf] h];;n] af“r'~h]n
cfpg ;Sb}g .
O{;fkl5 cfpg] / O{;fn] af“r'~h]n gcfpg] pgL sf] x'g t < lqmlZrogx?
pQm jf0fLx?sf] JofVof kljq cfTdfaf6 u5{g . t/, O{;fO{ wd{bz{g cg';f/
lktf, k'q / kljq cfTdf ;a} t|}Tosf lx:;f / tLg} ldn]/ Pp6} x'g . olb
dfldnf o:tf] 5 eg] s;/L Pp6f xflh/ 5 / csf]{ ufoa < of] O{;fO{
wd{bz{g;“u c;fWo} cldNbf] 5 . cem al9 hf]g !^ M !@–!# sf] Pp6f efun]
o;/L pb3[t u5{, …p;n] ltdLnfO{ k"0f{;Totfsf] dfu{ b]vfpg]5, lsgls p;n]
cfkmgf] dgn] af]Ng] 5}g, a? h];'s} p;n] ;'Gg]5 ToxL af]Ng]5 / p;n] ltdLnfO{
cfpg] s'/fx?af/] atfpg]5,Ú oL d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt
xf];_ sf] ;'Gb/ ljj/0f / pgn] O{Zj/af6 s;/L k|sfzgf k|fKt u/] / To;nfO{
cf];f/]sf] afx]s c? s]xL xf]Og .
Znf]sx?sf] cfp“bf] / clGtd ;d"xsf] ;Gbe{df n]vssf] cf:yfn] j:t'tM
o; l6Kk0fLafx]s c? s]xL eGg ;Sb}gg, …Pp6f dxfg O{zb"tsf] To;a]nf klg
ck]Iff ul/Psf] lyof]Ú, / of] hf]gsf] n]vf]6 xf], …ha ox"bLx?n] pgLl;t tkfO{ sf]
x'g'x'G5 < ;f]Wgsf] nflu k'/f]lxtnfO{ h]?;]ndaf6 k7fP / pgn] :jLsf/ u/],
c:jLsf/ xf]Og a? :jLsf/ u/], d O{;f xf]Og . /, pgn] pgl;t ;f]w], clg sf]
x'g'x'G5 t < s] tkfO{ Olnof; x'g'x'G5 t < -@$_ / pgn] eg], xf]Og . s] tkfO{
~ 45 ~ 
O{zb"t x'g'x'G5 < /, pgn] pQ/ lbP, xf]Og . -hf]g ! M !(–@!, ls+u h]D; e;{g_
. h'g ;Gb]i6fsf] ck]Iff hf]g / ox"bLx? ul//fv]sf lyP pgL sf] lyP t <
oL ;+lIfKt pbfx/0fx? kof{Kt x'g]5g / ?lrs/ kf7sx?n] uxg cWoog
Pj+ vf]h ug{ ;S5g . h;/L tL lrGxx? ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf]
s[kf / zflGt xf];_ tk{m ;+s]t u5{g eg] h:tf]ls d'l:nd ljåfgx?sf] cjwf/0ff
/x]sf] 5, pxf“af/] eljiojf0fL u/]sf] ;Gb]i6fl;t ltgLx?sf] ljZjf;n] ubf{ ltgn]
;+s]t u/]sf] ;Gb]i6fnfO{ ;a}n] k5ofpg'k5{ .
clGtd ;Gb]z
olt w]/} ;Gb]i6fx? k7fPkl5, cNnfxn] ;Gb]zjfxs d'xDdbnfO{ k7fP .
d'xDdb, O{;f d;Lxsf] hGdeGbf %&) jif{ kZrft hGd]sf lyP . pgL c/aL
k|foåLksf] dSsfdf hGd]sf lyP . dSsfsf dflg;x? d"lt{k"hfsf eQm lyP .
dSsfdf Oa|flxd / O:dfOn ;Gb]i6fx?åf/f lgdf{0f ul/Psf] Pp6f ejg lyof] .
scafsf] gfdn] hflgg] o; 9f“rfnfO{ ;f“rf] O{Zj/ cNnfx dfqsf] pkf;gfsf]
nflu ;dk{0f ul/Psf] lyof] . c/asf ax'b]jjfbLx?n] o;nfO{ cfkmgf d"lt{x?af6
e/]sf lyP . d'xDdb pgLx?dfem /x] klg slxn] klg d"lt{ k"hfdf efu lng'
ePg . pgL cfkmgf] Odfgbf/Ldf k|Voft eP/ Odfgbf/sf] pkgfdaf6 lje"lift
ePsf lyP .
rfnL; jif{sf] pd]/df d'xDdbdfly klxnf] k|sfzgf pbeflift ePsf] lyof]
. of] pgL;“usf] klxnf] k|f/De lyof] clg O{Zj/af6 cfkmgf] e"ldsf u|x0f u/] .
c/aL ax'b]jjfbLx?n] tTsfn} pgsf] ;Gb]z …O{Zj/afx]s sf]xL k"hgLo xf]OgÚnfO{
c:jLsf/ ul/lbP . pgL Odfgbf/ lrlgP klg ltgLx?n] pgnfO{ em'7f] k|dfl0ft
ul/lbP / To;kl5 rf“8} d'xDdbsf cg'ofoLx?nfO{ ;tfpgsf] nflu 7"nf]
cleofg k|f/De ul/of] . dSsfdf !# ;fn;Dd wdf]{kb]z ul//fv]kl5 dSsf
5f]8]/ dbLgf zx/df a:gsf] nflu ;Gb]i6f :jod hfg -lxh/t ug{_ afWo eP,
Toxf“ klxnfb]lv pgsf s]xL cg'ofoLx? lyP .
dlbgfsf afl;Gbfn] pgnfO{ zx/sf] cu'jf agfP . dSsfsf
cljZjf;Lx?n] lj;]{gg / gof“ cf:yfnfO{ ;dfKt kfg{sf] nflu ;}lgs sf/{jfxL
~ 46 ~ 
u/] . tfklg d'l:ndx?sf] Pp6f ;fgf] ;d"x df}nfof] / cljZjf;Lx?sf]
cfqmd0fsf] ;fdgf ug{ of]Uo eof] . !) jif{sf] cjlwkl5 ;Gb]i6f :jodn]
dSsftk{m Pp6f ;]gfsf] g]t[Tj u/L ljgf /Qmkft dSsfdf ljho xfl;n u/] .
o;k|sf/ O:nfd c/adf ljh]tf eP/ ;+;f/el/ k}mlng yfNof] .
;lbof}“;Dd cNnfxn] c;+Vo ;Gb]zjfxsx? k7fP . tfklg pgn] clGtd
;Gb]zsf;fy -s'/cfg_ oL clGtd ;Gb]i6f -d'xDdb_ nfO{ k7fpg to u/] . logL
clGtd ;Gb]zjfxs cfkmgf] sfnb]lv lsofdtsf] lbg;Ddsf ;Dk"0f{
dfgjhfltsf nflu ;Gb]zjfxs x'g . To;kl5 g s'g} k|sfzgf x'g]5 g of]
k|sfzgfdf s'g} k]m/abnsf] nflu s'g} ;Gb]i6f cfpg]5g . t;y{ pgL klxnfsf
;Gb]i6fx?eGbf s]xL lx;fan] km/s klg 5g .
klxnf], s'g} uNtL jf aªUofO{ ;Rofpgsf] nflu kl5 sf]xL ;Gb]i6f
gcfpg] x'gfn] h'g k|sfzgf clGtd ;Gb]i6faf6 k|fKt ul/of] To;nfO{ o;sf]
k'/fgf] z'4tfdf ;'/lIft ug{' kb{Yof] .
bf];|f], clGtd ;Gb]i6fsf] lrGxsf] :jefj klg km/s x'g'kb{Yof] lsgls of]
lrGx ;Gb]zjfxssf] sfndf /x]sf dflg;dfly dfq k|efj kfg{sf] nflu lyPg
a? tL ;a}dfly klg hf] kl5 cfpg]jfnf lyP .
t];|f], logL clGtd ;Gb]i6f dfgjhfltdWo] s'g} Ps ;d'bfosf] nflu
k7fOPsf lyPgg, gq x/]s ;d'bfo cf–cfkmgf lghL clGtd ;Gb]i6f /fVg] x'Gy],
To;kl5 Pscsf{df leGgtf x'GYof] . pgL -clGtd ;Gb]i6f_ ;Gb]zjfxsx?sf]
cfudgsf] cGTo ug{] / ;du| hutsf] nflu pko'Qm x'g ;Dk"0f{ dfgjhfltsf]
nflu k7fOg' kYof{] .
rf}yf], k}m;nfsf] lbg;Ddsf ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] nflu o; ;Gb]zsf P]g
/ lzIffx? l:y/ x'g cfjZos ePsf dfldnfx?df l:y/ x'g'ky]{ / lgb{]zgx?
Dffgjhfltsf] abln“bf] kl/l:ylt cg';f/ abnfpsf] nflu v'nf x'g'kYof]{ .
oL ;a} s'/fx? ;a}n] b]Vg ;S5g, …;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf]
s[kf / zflGt xf];_ sf] ;Gb]zdf 7ofSs} ldN5g . s'/cfg / ;'Ggx -xbL;_ sf]
~ 47 ~ 
;'/Iffsf] ljifo klxnf g} ax; ul/;lsPsf] 5 . To;}u/L cfh klg cg'ej ug{
;lsg] pgsf] …lrGxÚ clGtd rdTsf/, s'/cfgsf] :jefjdfly klg cl3 ax;
ul/;lsPsf] 5 .
t];|f] dfldnfsf] ?kdf ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt
xf];_ s]xL ljlzi6 dflg;sf] nflu k7fOPsf lyPgg a? …pgL ;+;f/el/sf ;a}
dflg;sf] nflu k7fOPsf lyPÚ pb3f]if ug{] pgL Psdfq} lyP . cNnfx eGb5g,
…elgb]pm x] dg'io xf] Û d ltdLx? ;a}tkm{ cNnfxåf/f k7fOPsf] /;"n x'F .Ú -
s'/cfg, & M !%*_
csf]{ Znf]sdf elgPsf] 5, …/, -x] d'xDdb Û_ xfdLn] ltdLnfO{ ;Dk"0f{
dfgjhfltsf]nflu z'e–;Gb]zjfxs tyf ;r]tssf] ?kdf k7fPsf 5f}+ .Ú -
s'/cfg, #$ M @*_
;Gb]i6f d'xDdbn] klg aofg ug{' ePsf] 5, …pgL klxnfsf ;Gb]i6fx?eGbf
kf“rj6f dfldnfx?df k[ys lyP . pgn] hgfPsf tLdWo] clGtd, …csf{ b"tx?
cfkmgf dflg;sf] nflu dfq k7fOGy] hals d ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] nflu
k7fOPsf] 5' .Ú -@%_
cGttM ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ af6
hf/L ul/Psf] P]g hf]sf]xLn] k9bf o;df …e'msfpg jf df]8g ;lsg] / d'xDdbsf]
sfndf cEof; u/]e}m+ cfh klg cEof; ug{ ;lsg] tTjx? 5g, eGg] s'/f
kfOG5 . h'g cgGt;Ddsf nflu l:y/ x'g'kg]{ cfjZos lyof], Tof] O:nfdL P]gdf
l:y/ /x]sf] 5 . h'g e'msfpg jf df]8gsf] nflu v'nf 5f]8g'kb{Yof], Tof] v'nf
5f]l8Psf] 5 . pbfx/0fsf] nflu Joj;flos dfldnfx?df Jofh ;w}+sf nflu
lgif]w ul/Psf] 5 t/ To;;Fu ;fdfGo kyk|bz{s /]vfx? lbPsf 5g,
To;cg';f/ cfhsf] cfw'lgs o'uem}+ Joj;flos dfldnfsf gof“ ljlwx? ljsl;t
ePkl5 s;}n] O:nfdL kyk|bz{g cg';f/ :jLsf/ ug{ of]Uo jf cof]Uo to ug{
;S5 . o;k|sf/ O:nfdL sfg"g !$ ;o jif{;Dd ;DefJo /xof] / …km};nfsf]
lbg -dxfk|no_ cfp~h]n nuftf/ ;DefJo /xg]5,Ú eGg] k|dfl0ft eO;s]sf] 5 .
~ 48 ~ 
cNnfxsf] cfb]z cg';f/ pgL ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf
/ zflGt xf];_ pgsf clGtd ;Gb]zjfxs x'g . cNnfxn] eg]sf 5g, …d'xDdb
ltdLx?dWo] s'g} k'?ifsf lktf xf]Ogg a? pgL cNnfxsf /;"n Pj+ gaLx?sf
;dfks -clGtd gaL–;Gb]i6f_ x'g . /, cNnfx g} k|To]s j:t'sf 1ftf x'g .Ú -
s'/cfg, ## M $)_
;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] klg eg]sf
5g, …d ;Dk"0f{ ;[li6;dIf k7fOPsf] x'F / ;Gb]i6fx?sf] cfudg daf6 aGb
ul/Psf] 5 .Ú -@^_ k'gM pgL eGb5g, …O{;|fO{nsf ;Gtfgx? ltgsf
;Gb]i6fx?dfk{mt g]t[Tj ul/Psf lyP, Pp6f ;Gb]i6fsf] b]xfGt ePkl5 csf]{
;Gb]i6fn] pgsf] :yfg lng] ub{Yof], t/ ca dkl5 oxf“ sf]xL ;Gb]i6f cfpg]5}g
.Ú -@&_
o;k|sf/ cGTodf d'xDdb cfP / …pgL clGtd ;Gb]i6f x'g,Ú eGg] k|i6
kf/] . pgL kZrft sf]xL klg ;Gb]i6f cfpg]jfnf 5}g . pgsf] ;Gb]zsf] ;Totf
/ pgsf] Odfgbf/L /fd|/L sfod ePsf] 5 . pgdf ljZjf; sfod u/]kl5 jf
s'/cfgnfO{ ;To 7fg]kl5 To;/L g} pgsf] cgGttfnfO{ klg dfGg'k5{ .
;fy} ;Gb]i6f d'xDdbnfO{ c:jLsf/ u/L csf{ ;Gb]i6fx?nfO{ :jLsfg]{
clwsf/ s;}nfO{ 5}g . …d'xDdb ;f“rf] t lyP t/ d pgsf] ;§f df];]; jf
h];;nfO{ k5ofpgsf] nflu rog u5{',Úsf] clwsf/ s;}nfO{ 5}g . cNnfxlg/ of]
dfGo x'g'sf] s;}n] ck]Iff ug{' x'“b}g, of}lQms s'/f] oxL xf] . cNnfxn] cl3Nnf
;Gb]i6fx?dWo] afFls/x]sf lzIffx?nfO{ ab/ u/L cfkmgf clGtd ;Gb]zjfxsdf
ljZjf; / k5ofpgsf] nflu d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_
nfO{ k7fPsf x'g . s'/cfgdf cNnfxn] o; s'/fnfO{ o;/L aofg u/]sf 5g, …/,
ha cNnfxåf/f cjtl/t u|Gydfly Odfg Nofpg elgG5 ta ltgLx? eG5g,
xfdL t To;} lstfadfly ljZjf; /fV5f}+ h'g xfdLdfly cjtl/t ePsf] 5 .
ltgLx? To;afx]s cGo -u|Gy_ nfO{ dfGb}gg hals of] -s'/cfg_ k"0f{?kdf ;To
xf] . o;n] ltgLx?sxfF klxn]b]lv ljBdfg u|Gyx?sf] k'li6 ub{5 .Ú -s'/cfg, @ M
(!_
~ 49 ~ 
;Gb]i6fn] eg]sf 5g, …To; O{Zj/sf] s;d h;sf] xftdf d]/f] k|f0f 5, d
af/] yfx kfPsf dflg;x?dWo] ox"bL jf O{;fO{ hf]sf]xLn] d]/f]af/]df ;'Gof] clg
ddf cjtl/t ePsf ;Gb]zdf ljZjf; gu/L dl/xfNof] pm cjZo g/sjf;L
x'g]5 .Ú -@*_ ;Gb]i6fn] cfkmgf Pshgf ;fyLnfO{ klg atfpg'eof], …d]/f] bfh'
df];]; cfh lhp“bf] ePsf] eP pgnfO{ d]/f] cg';/0fafx]s cGo clwsf/ x'“b}gYof]
.Ú -@(_
5f]6s/Ldf ;Gb]i6f d'xDdbtk{m ;+s]t ug]{ lrGx? :ki6 ?kdf ;fd'Gg] 5g.
d'xDdbsf] cfkmgf] Odfgbf/L ck|ZgLo /x]sf] 5 . pgsf] u|Gysf] ;'/Iff sfod} 5.
;a} ;"rs lrGxx? pgnfO{ ;Gb]i6f x'g]tk{m ;+s]t ul//x]sf 5g . ;Gb]zjfxs
x'gfn] pgsf jf0fLx?df cjZo ljZjf; ug{'k5{ . o;}n] pgn] cfkm"nfO{ clGtd
;Gb]i6f 3f]if0ff u/]sf x'g / …;Dk"0f{ dfgjhfltn] cg';/0fsf nflu ca pgnfO{
g} /f]Hg'k5{Ú, egL eg]sf 5g . dfgjhfltdWo] x/]snfO{ o;} /f]hfO{sf] ;fdgf
ug'{ kb{5 tyf …pgL 7Ls / o'lQm;“ut lgwf] ug]{5g, eGg] ck]Iff klg ul/Psf] 5.
O:nfd / cf:yf
O:nfdsf] kl/efiff
O:nfd zAb lqmofaf6 cfPsf] xf] h;sf] cy{ x'G5, …p;n] TofUof] jf
cfTd;dk{0f u¥of] .Ú -#)_ o;y{ O:nfd cfTd;dk{0f jf cfkm"nfO{ TofUg'sf] sfo{
jf ljlw xf] . o;}n] d'l:nd Tof] xf] hf] ;dlk{t x'G5 .
kfl/eflifs lx;fan] O:nfd zAbsf] sDtLdf b'O{j6f JofVof k|of]u ul/Psf
5g, -!_ Pp6f kl/efiff of] xf], h'g O{Zj/sf] ;To wd{sf] nflu dflg;sf]
;[li6b]lv k|of]u x'“b} cfPsf] 5 / -@_ Pp6f kl/efiff of] xf], h'g clxn] clGtd
;Gb]i6f d'xDdbaf6 NofOPsf] wd{sf] nflu k|of]u eO/x]sf] 5 .
O:nfdM ;a} ;Gb]i6fx?sf] wd{
wfld{s bz{gdf O:nfdnfO{ …PSnf] O{Zj/k|lt ;To ;dk{0f / cf1fkfngÚ
sf] cy{df k|of]u ul/G5 . ;fy} o; lx;fan] O{Zj/sf ;a} ;fFrf] ;Gb]i6fx?sf]
wd{ klg oxL g} lyof] . oyfy{df ltgsf ;a} cg'ofoLx?sf] wd{ klg oxL lyof] .
~ 50 ~ 
csf]{ zAbdf cfbdsf] ;dob]lv k[YjLdfly clGtd cf:yfjfg /x];Dd x/]s ;To
cf:yfjfgn] O:nfds} cEof; ub{5 / pm Pp6f d'l:nd xf] . cem o;}
wd{sf];w}+el/ kfngf ug{] cNnfxn] cfb]z lbPsf 5g . t;y{ hlxn] klg
cNnfxlg/ :jLsfo{ /x]sf] Psdfq wd{ O:nfd g} xf] . cNnfxn] eg]sf 5g,
…cNnfxsf] b[li6df O:nfd dfq :jLsfo{ bLg -wd{_ xf]] .Ú -s'/cfg, # M !(_
cNnfx cufl8 eGb5g, …/, h;n] O:nfdafx]s cGo s'g} wd{ u|x0f ug{ vf]H5
p;sf] wd{ sbflk :jLsfo{ x'g]5}g / pm cflv/tdf 3f6f a]xf]g{]x?dWo] x'g]5 .Ú -
s'/cfg, # M *%_
…;a} ;Gb]i6fx?sf] cEof; / wd{ O:nfd g} lyof]Ú eGg] cNnfxn]
s'/cfgel/ :ki6 kf/]sf 5g . pbfx/0fsf] nflu cNnfxn] g"xaf6 dflg;;fd'
cf:yfsf] ;Gbe{df pgsf] egfO{ :ki6 kfb}{ o;/Lpb3[t u/]sf 5g, …t/ olb
ltdLx? ljd'v x'G5f} eg] d ltdLx?l;t s'g} k|ltbfg t dfu]sf] 5}g . d]/f]
k|ltbfg t s]jn cNnfxsxfF /x]sf] 5 / dnfO{ cf1fsf/Lx?dWo] aGg] x's'd
ePsf] 5 .Ú -s'/cfg, !) M &@_
Oa|fxLd klg Ps d'l:nd lyP . Oa|fxLdnfO{ klZrdfdf k|foM
…Ps}Zj/jfbsf] lktfÚ eg]/ ;Daf]wg ul/G5 . lgM;Gb]x Oa|fxLd Ps kljq
Ps}Zj/jfbL / O{Zj/k|lt oyfy{ ;dk{0f ug]{jfnf lyP . -pgL Pp6f ;f“rf] d'l:nd
lyP_ tfklg pgL s'g} lx;fan] klg Ps}Zj/jfbsf] hGdbftf eg] lyPgg .
Ps}Zj/jfb cfbdsf] klg wd{ lyof] tyf cfbd / Oa|fxLdaLr g"x h:t} ;a}
;To cf:yfjfgx?sf] klg wd{ lyof] . O{Zj/ jf cNnfxnfO{ dfq dfGg' / pgLlt/
g} ;dk{0f ug'{ O{Zj/sf] ;f“rf] wd{sf] vDaf /x]sf] 5 .
df];]; klg Pp6f d'l:nd g} lyP, pgL klg cNnfxaf6 k|sfzgf kfpg]
uy]{, cNnfxtk{m g} k"0f{tof ;dlk{t lyP / cfkmgf dflg;nfO{ klg To:t} ug]{
cfb]z lbGy] . df];];n] eljiodf cfkm" h:t} Pp6f ;Gb]i6f cfpg] s'/fnfO{ slxn]
klg c:jLsf/ u/]sf lyPgg, O{zf dl;xn] klg df];]; h:t} sfo{ u/] .
O:nfd wd{nfO{ ckgfpg] jf PSnf] cNnfxlt/ ;dk{0f ug]{ O{zf dl;x
cNnfxsf csf]{ ;Gb]i6f lyP . pgn] klg O:nfd wd{ cfkmgf cg'ofoLx?nfO{
l;sfP . O{zf dl;x ;a} ;Gb]i6fx?e}m+ dfgj g} lyP, cfkm" O{Zj/ ePsf] jf cw{–
~ 51 ~ 
O{Zj/ ePsf] slxn] klg bfaL u/]gg . j:t'tM …O{zf dl;xn] s;}l;t slxn] klg
cfkmgf] pkf;gf ug{ eg]ggÚ eGg] s'/f cNnfxn] s'/cfgdf :ki6 kf/]sf 5g . -
x]g{'; s'/cfg % M !!^–!!*_
o;k|sf/ O:nfdsf] e|ft[Tj / ;f“rf] cf:yfsf] aGwgn] cfbdb]lv
cGTo;Ddsf ;a} Onfsf / dflg;nfO{ jf/kf/ ub}{ ;a}nfO{ o;} dfu{df ;dflxt
ub{5 . ;To cf:yfjfgx? Ps csf{;“u dfof u5{g / Ps csf{nfO{ ;3fp“5g .
of] ;f“lRrs} Pp6f z'e / a]hf]8 e|ft[Tjsf] gd'gf xf] .
ljz]iftM x/]s o'usf ;f“rf d'l:ndx? ;a} ;Gb]i6fx?df ljZjf; /fV5g .
pgLx? tL ;a}nfO{ ;dy{g u5{g / ltgsf] OHhtsf] arfpm klg u5{g .
jf:tjdf cfhsn ;Gb]i6fx?sf] OHht arfpg] lhDd]jf/L ljz]iftM ;Gb]i6f
d'xDdbsf cg'ofoLx?sf] sf“wdf cfOk/]sf] 5 . cGo wd{sf dflg;x? ltgn]
c:jLsf/ u/]sf ;Gb]i6faf/] ckzAb k|of]u ubf{ dfq xf]Og a? ltgLx?sf cfkmg}
;Gb]i6fx?af/] klg ckzAb k|of]u ubf{ jf lvNnL p8fO+bf b'MvL b]lvb}gg . cfh
d'xDdbsf cg'ofoLx? dfq} tL s'nLg / cf:yfjfg ;Gb]i6fx?sf] OHht arfpsf]
nflu pE5g / arfpm klg ub{5g . s;}n] slxn] klg s'g} wfld{s d'l:ndnfO{
Oa|fxLd, O:xfs, d';f, O{zf jf cGo s'g} ;Gb]i6faf/] ckzAb ub}{ ;'g]sf] 5}g .
a? d'l:ndx? tL ;a}sf ;Gb]i6fx?sf] cfb/–;Ddfg u5{g / ltgLx?sf] xs
clwsf/ of]Uo ljlwdf pgL ;a}nfO{ dfof ub{5g .
O:nfdM ;Gb]i6f d'xDdbsf] wd{
;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] ;doeGbf
cl3 Toxf“ w]/} wd{x? k|rngdf lyP eGg ;lsG5 lsgls x/]s ;d'bfosf cf–
cfkmgf ;Gb]i6fx? lyP . h;sf lzIffx?nfO{ pgLx?n] k5ofpg] uy]{ / O:nfds}
af6f]df x'Gy] . o;}a]nf ;Gb]i6fx?sf] To:t} l;nl;nfdf Pp6f gof“ ;Gb]i6f
pgLx?tk{m cfPsf] eP Tof] gof“ ;Gb]i6fnfO{ k5ofpg'afx]s ltgLx?sf] csf{] s'g}
clwsf/ x'g] lyPg . klxnf ax; u/] cg';f/ …h;n] cNnfxsf] kl5Nnf]
;Gb]i6fnfO{ dfGg' c:jLsf/ u5{Ú pm cNnfxtk{m ;f“lRrs} ;dlk{t 5}g /
cNnfxtk{m ;f“lRrs} ;dlk{t g ePsfn] pm d'l:nd x'g ;Sb}g .
~ 52 ~ 
t;y{ ;Gb]zjfxs d'xDdbsf] ;dob]lv -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt
xf];_cNnfxk|lt ;dk{0f / pkf;gfsf] Pp6} :jLsf/o'Qm ljlw cyf{t ;Gb]zjfxs
d'xDdbsf] dfu{ /x]sf] 5 . cfhsn cNnfxsf] OR5fk|lt ;f“lRrs} cfTd;dk{0f
ug{ ;lsg] oxL Psdfq dfu{ xf] . h;n] hfgLhfgL ;Gb]zjfxs d'xDdb -
pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ nfO{ c:jLsf/ u5{, pm cGo hlt
;Gb]i6fx?dfly ljZjf; /fv] klg cNnfxk|lt ;dlk{t / d'l:nd x'g ;Sb}g .
…cNnfxk|lt ;dk{0fÚ jf O:nfdsf] gfd kfPsf] PSnf] wd{ d'xDdb -
pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] wd{ xf]Ú pNn]v ug{' ?lrk"j{s x'G5 .
cGo k|Voft wd{x? JolQm ljz]if, dflg; jf :yfgx?sf] gfddf k|rngdf /x]sf
5g . dfOqmf];km6 OGsf6f{ cg';f/ ox'bLsf] kl/efiff clxn]sf] lxa|f] cl3 klg
e]l6Psf] 5}g . of] ox'bfsf] gfdl;t hf]l8Psf] 5 . O{zfO gfd lg;Gb]x O{zfkl5
cfPsf] xf] / a'4 wd{sf] gfd a'4kl5 cfPsf] xf] . lxGb'dtsf] gfd lxGb':tfg
:yfgl;t hf]l8Psf] 5 . t/, cNnfxsf] a'l4dQf / bofn] ubf{ cNnfxk|lt
;dk{0fsf] Psdfq ;f“rf] wd{sf] gfd -h'g ;a} ;Gb]i6fx?sf] wd{ xf]_ ;Dk"0f{
dfgjhfltsf nflu k7fOPsf clGtd ;Gb]i6fsf] p2]Zo;“u dfq} /flvPsf] /
;'/lIft ul/Psf] 5 .
;du|df clxn] O:nfd / of]eGbf klxnfsf ;a} ;Gb]i6fx?sf] k4lt kfpg
Psdfq pkfo ;Gb]zjfxs d'xDdbnfO{ cg';/0f ug'{ xf] . d';fsf] af/]df
;Gb]Zfjfxsn] eg]sf 5g, …d]/f] bfh' d';f cfh hLljt ePsf] eP pgnfO{ d]/f]
cg'ofoL x'g'afx]s csf{] s'g} pkfo x'“b}gYof] .Ú -#!_
;Gb]zjfxs d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf]
k4ltnfO{ ckgfpg'sf] lglDt x/]ssf] nflu v'nf ul/Psf] 5 . Pp6f ;'Gb/
aofgdf ;Gb]zjfxsn] ;Dk"0f{ dfgjhflttk{m cfkmgf] cfXjfgsf] :jefpsf] Pp6f
/x:odoL JofVof u/]sf 5g . …pgn] ;'lt/x]sf] cj:yfdf s]xL :ju{b"tx?
pgLlg/ cfP, ;Gb]i6f;Fu tL :ju{b"tx?n] eg], …pgL ;'lt/x]5g To;}n] pgnfO{
5fl8 b]cf}+_Ú csf{n] hjfkm lbP, …logsf cf“vf lgbfO{/x]sf 5g t/ lbn hfu?s
5 .Ú pgLx?n] eg], …xf], ltd|f ;fyL To:t} 5Ú / pgLx?n] ;dfg k|:tfj u/] .
pgLx?n] eg], …o;sf] pbfx/0f o:tf] dfG5] h:tf] xf] h;n] Pp6f ejg agfp“5,
~ 53 ~ 
To;df vfg]lkpg] ;fdu|Laf6 el/k"0f{ Pp6f 7"nf] 6]a'n nufp“5 / c?
dflg;x?nfO{ To;tk{m 8fS5 . hf] p;sf] lgDtf] :jLsf5{g, 3/leq k:5g /
la5fOPsf] d]raf6 vfG5g . hf] p;sf] lgDtf] :jfsfb{}gg, pgL g t 3/leq
k:5g g la5fOPsf] d]raf6 vfG5g .Ú s]xL :ju{b"tn] eg], …o;nfO{ o;sf] cy{
atfpm .Ú csf{n] pQ/ lbP, …of] ;'lt/x]5Ú tL csf{af6 hjfkm cfof], …o;sf
cf“vf ;'lt/x]5g t/ o;sf] lbn hfu?s 5 .Ú t;y{ pgn] /x:osf] JofVof ub{{}
eg], …Tof] ejg :ju{ xf] / 8fSg] dfG5] d'xDdb x'g -pgLdfly cNnfxsf] s[kf /
zflGt xf];_ . To;}n] d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf]
cf1fkfng oyfy{df cNnfxsf] cf1fkfng xf] . hf] sf]xL d'xDdb -pgLdfly
cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] cj1f u5{ pm jf:tjdf cNnfxsf] cj1f u5{
. / d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ dfgjhfltnfO{ d'lQm
lbnfpg] x'g .Ú -#@_
ca To; lgdGq0ffsf] pb3f]if eO;s]sf] 5 / x/]sn] pQm lgdGq0ffnfO{
:jLsf/ jf c:jLsf/ u/L cfkmgf] lg0f{osf] kl/0ffd cjZo ef]Ug' kg{]5 .
cf:yfaf/] O:nfdL wf/0ff
cNnfxk|lt jfXo ;dk{0fsf;fy} lbndf klg cjZo ljZjf; /fVg'k5{ .
cf:yfl;t ;DalGwt k|Zg s]df ;Defljt ljZjf; /fVg' kg]{ xf] jf csf]{
kl/efiffdf cf:yfsf ljifox? s] s] x'g < ;Gb]zjfxsn] Psrf]l6 cf:yfsf]
JofVof o;/L u/]sf 5g, …of] cNnfxnufot pgsf :ju{b"tx?df, pgsf
lstfax?df, pgsf ;Gb]i6fx?df, clGtd lbgdf, /fd|f] / g/fd|f] b'a} O{Zj/Lo
cfb]zdf ljZjf; ug{' xf] .Ú oxf“ ;Gb]zjfxsn] cf:yfsf k|fylds wf/fx?tk{m
cf}+NofPsf 5g . tL wf/fx? ulGtdf b]xfo adf]lhd ^ j6f 5g,
-!_ cNnfxdf ljZjf;, O:nfdL cf:yfsf] dxTjk"0f{ vDaf xf] . cf:yfsf]
of] ljifo of] lstfael/ :ki6 kfl/Psf] 5 / To;}n] oxf“ k'gM lj:tf/sf]
cfjZostf 5}g .
-@_ :ju{b"tx?df ljZjf;, :ju{b"tx? cNnfxsf] ;[li6sf Pp6f lsl;d x'g
hf] ;fdfGotof dfG5]af6 b]lv+b}gg . pgLx? k|sfzaf6 ;[li6 ul/Psf 5g, t/
~ 54 ~ 
pgLx?sf] ?k / z/L/ x'G5 . pgLx? cNnfxsf ;]js x'g / pgLleq s'g}
k|sf/sf] O{Zj/Lo efj x'Fb}g . pgL pgsf] k"0f{tof cf1fkfng u5{g / pgsf]
cfb]zsf] sfof{Gjogaf6 slxn] klg cndn ub}{gg . …dfgjhfltsf] cg'ejL
If]qeGbf k/ s]xL cl:tTjx? klg /x]sf 5g eGg] oyfy{df cf3ft g nfUg'k5{
lsgls cfh klg o; k[YjLdfly dflg;n] klxnf ghflgPsf k|f0fL ljz]ifx?
e]6fO/x]sf 5g .
-#_ cNnfxaf6 k|sfzgf ul/Psf lstfax?df ljZjf;, cNnfxsf
lstfax?df ljZjf;n] cNnfxn] cfkmgf ;Gb]zjfxsx?tk{m cfkmgf] s[kf /
kyk|bz{gsf] nflu dfgjhfltnfO{ o; hLjgdf ;kmntf / o;kl5sf] hLjgdf
;'v k|flKtsf] nflu tfGg] cNnfxsf k|sfzgftk{m cf}+Nofp“5 . s'/cfg o:tf
lstfax?sf] Pp6f ;+Voftk{m ;+s]t u5{, Oa|fxLdsf d'7f cfsf/sf k':tsx?,
df];];sf] tf}/ft, 8}lj8sf ehgfjnL / h];];sf z'e–;dfrf/x? . -
…;Gb]zjfxsx?n] k|fKt u/]sf df}lns k|sfzgfx?sf] gfdn] hflgg] cfhsf
lstfax? x'ax' To:tf 5}ggÚ cjZo ;Demgf /fVg'k5{ . -To;nfO{ 7Ls;“u
;'/lIft ul/Psf] lyPg_ u|Gyx?af/] ljZjf;df s'/cfg clGtd k|sfzgf x'g]
ljZjf; klg ;lDdlnt /x]sf] 5 . …cNnfxn] k|sfzgf u/]sf s'g} nfO{ ljZjf; /
cGonfO{ c:jLsf/ ug{'df cfkmgf] clwsf/ atfpg' dfG5]sf] nflu 7"nf] x7 jf
cljZjf;sf] Pp6f lsl;d dflgPsf] 5Ú eGg] a'emg' w]/} dxTjk"0f{ /x]sf] 5 .
cNnfxn] eg]sf 5g, …s] ltdLx? O{zu|Gysf s]xL c+zdfly cf:yf /fVb5f} clg
s]xL c+zk|lt s'k|m -cgf:yf k|bz{g_ u5f{} < ltdLx?dWo] h;n] o:tf] u5{
p;sfnflu o;afx]s c? s] ;hfo x'g ;S5 ls ;f+;fl/s hLjgdf Tof]
ckdflgt xf]; / dxfk|nosf] lbg cToGt s7f]/ oftgftkm{ x'TofOof]; < /,
cNnfx ltdLx?n] ug{] u/]sf sfo{x?af6 cgle1 5}gg .Ú -s'/cfg, @ M *%_
-$_ ;Gb]i6fx?dfly ljZjf;, of] ljrf/ klg klxnf g} lj:tf/;“u ax;
ul/;lsPsf] 5 / To;}n] o;sf] oxfF cem} AofVof ug{'kg{] vf“rf] b]lv+b}g .
-%_ clGtd lbg / cflv/tdf ljZjf;, To;kl5 csf]{ lbg gx'g'nfO{
…clGtd lbgÚ elgPsf] 5 . To;kl5 :ju{sf dflg; cfkmgf] cfjf;df / g/ssf
dflg; cfkmgf cfjf;df x'g]5g . To;sf] csf]{ gfd klg 5 h:t} …d/f]0ff]Q/
~ 55 ~ 
hLjgÚ …Gofosf] lbgÚ . dflg;n] kf/ ug]{ Tof] ;aeGbf 7"nf] lbg xf]nf . jf:tjdf
Tof] ;aeGbf uDeL/ / eofgs lbg x'g]5 . To;lbg dfG5]sf] gof“ lhGbuL
lgwf{l/t ul/g]5 . To;n] x/]s k|f0fLsf] nflu Pp6f gof“ ;'?jft k|tLt ug]{5 .
pQm gof“ v'l8snf]n] oft cgGt k/d ;'v k|fKt ug{]5 jf g/sb08tk{m
8f]¥ofpg]5 . clGtd lbgsf] ljZjf;n] s'/cfg jf d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf]
s[kf / zflGt xf];_ n] To;lbg jf To;kl5sf lbgx?af/] lhls/ u/]sf x/]s
s'/fsf] ljZjf;nfO{ hgfp“5 . Toxf“ s]xL cfd?kx? -d/f]0ff]Q/ hLjg, km};nf,
Ogfd, :ju{ / g/s_ 5g tyf s'/cfg jf cNnfxsf ;Gb]zjfxs -pgLdfly
cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ af6 lhls/ ul/Psf cGo lj:t[t ?kx? klg 5g .
cem cufl8 To;lbg / To;sf] ;]/f]k]m/f]sf 36gfx?af/] 1fg ePkl5 o;n]
dfG5]dfly 7"nf] c;/ kfg]{5 . t;y{ s'/cfg / ;'Ggtn] To; lbg / To;a]nfsf
36gfx?af/] w]/} lj:t[t s'/fx? pknAw u/fp“5g .
…:ju{ jf g/sdf x'g] af/] ls6fgsf;fy eGg ;lsGgÚ eGg] a'emg
dxTjk"0f{ x'G5 . -##_ …sf] ;“u s] x'g]5 eGg] s;}nfO{ yfx 5}g . cfhsf] Pp6f
;Rrl/q dfG5] abNg ;S5 / ef]ln cfkm"nfO{ g/stk{m 8f]¥ofp“b} b'i6 x'g ;S5 .
O:nfdsf] ;aeGbf 7"nf] b'Zdg / cljZjf;L eljiodf k5'tf] ug{ ;S5 /
cfkm"nfO{ :ju{tk{m 8f]¥ofp“b} ;aeGbf al9 wfld{s x'g ;S5 . kSs} s]xL o:tf
dflg;x? klg 5g hf] slxn] klg O:nfdaf/] ;'Gg rfx“b}gg jf O:nfdsf] w]/}
c;To lrq dfq} b]vfOPsf x'G5g . …o;kl5sf] hLjgdf o:tf dflg;x?l;t s]
Jojxf/ ul/g]5, cNnfxnfO{ dfq} yfx 5 . tfklg s]xL s'/fx? lglZrt 5g,
h:t} cNnfx PSn} To; lbgsf] lg0ff{os x'g]5, cNnfxn] s;};“u klg s0f a/fa/
klg cGofo ug]{5}g / sf]xL ;f“rf] d'l:nd / ljZjf;stf{ ePdf cNnfx p;l;t
v'zL x'g]5 .
-^_ O{Zj/Lo cfb]zdf ljZjf; /fVg', …o;sf] cy{, …o; ;[li6df s'g} 36gf
cNnfxsf] cg'dlt / OR5f lagf 36g ;Sb}gÚ eGg] oyfy{df ljZjf; /fVg' xf] .
pgsf] OR5flj?4 hfg s;}df ;fdy{ 5}g . ;a} s'/fx? pgsf] lgoGq0fdf /x]sf
5g . …tfklg o;sf] cy{, O:nfd efUojfbL xf] eGg] xf]Og . dflg;nfO{ Pp6f
lsl;dsf] :jtGq OR5f lbPsf] 5 . …h;/L klg dflg;n] cfOGbf h] ug]{5gÚ
cNnfx cfkmgf] k"0f{ 1fgn] To;nfO{ klxnfb]lv g} hfGb5 . …pgLx? h] klg ug{
~ 56 ~ 
OR5's 5g, p;nfO{ yfx 5 / p;n] klg To;nfO{ rfxG5 / To;sf] cf1f lbG5
t/ pm ltgLx?af6 cfkmgf] hLjg rogsf] sf/0f xf]Og .
O:nfdL cf:yfsf pk/f]Qm oL kf“r cfwf/e"t ljifoj:t'x? x'g . oxf“
cf:yfl;t ;DalGwt Pp6f bf];|f] dxTjk"0f{ ljifo …cf:yfÚsf] jf:tljs cy{ /
tfTko{ s] xf] < eGg] ljifo klg /x]sf] 5 . klxnf], cf:yf cyf{t sf]xLdf ;f“rf] /
l:y/ ljZjf;n] To;sf] cf1fkfngtk{m 8f]¥ofpg'k5{ . cGoyf Tof] s'g} tYosf]
Pp6f dfGotf dfq x'g]5 / cf:yfaf/] O:nfdsf] pQm ljrf/ xf]Og .
dfG5]sf cf:yfx? p;sf] cl:tTjsf ;aeGbf dxTjk"0f{ ?k x'g . ToxL
p;sf] hLjgz}nL / JolQmut 5gf}6 k5fl8 sf/s zlQm x'g] u5{g . ;f“rf] /
k|efjzfnL ljZjf;x? Pp6f slNkt ;tx;Dd dfq k'Ub}gg a? ltgLx?sf]
k|efj lbgfg'lbg Jojxfl/s ;txdf b]vfk5{ . csf]{ zAbdf s;}sf sd{x?dfly
s'g} bl/nf] c;/ g/fvL Toxf“ s'g} ;f“rf] cf:yf g} x'“b}g . …d cfkmgf] lbndf
ljZjf; /fV5'Ú s;}n] bfaL u/]kl5 To;}a]nf p;n] cfkmgf] ljZjf;sf] bfaLcg'?k
sd{x? gul/sg p;sf] bfaL ;xL x'“b}g . To:tf] dfG5]sf sd{x? p;sf] cfkmgf]
lbndf ePsf] cf:yfsf] bfaLnfO{ c;To k|dfl0ft ul/lbG5g . o;k|sf/ O:nfdL
bz{g cg';f/ lbndf ;f“rf] cf:yfn] sd{x?af6 O{Zj/sf] cf1fkfngsf] rfxgf
u5{ .
O:nfddf pkf;gfsf lgoldt sd{x?
pkf;gfsf] kl/lw
pkf;gfsf] O:nfdL kl/efiff cg';f/ kfngstf{sf] clgR5fk"0f{ dftxtL
eGg] cy{ x'G5 . O{Zj/sf] pkf;gf Psdfq p2]Zo xf] h;sf] nflu jf:tjdf
;Dk"0f{ dfgjhfltsf] ;[li6 ul/Psf] 5 . oyfy{df hlxn] klg sf]xL ;j{>]i7 /
;j{dxfg O{Zj/sf] ;f“rf] ;]jf / pkf;gfaf6 g} x'g ;S5 .
clNdS/LhL n]V5g, …pkf;gfsf] :j?kdf rf/j6f s'/fx? kb{5g,
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्रWOREC Nepal
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकारलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकारWOREC Nepal
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violenceलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violenceWOREC Nepal
 
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)Rajesh Koirala
 
Nepal- Total sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...
Nepal- Total  sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...Nepal- Total  sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...
Nepal- Total sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...Bhim Upadhyaya
 
Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1KI Nepal
 
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionNepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionDr. Gyanendra Prasad Paudel
 
31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslides31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslidesDPNet
 
38 issue of paryawaran
38 issue of paryawaran38 issue of paryawaran
38 issue of paryawaranDPNet
 
Annual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 NepaliAnnual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 NepaliWOREC Nepal
 
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreYamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreGhale Yamuna
 
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...DPNet
 
Pairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC NewsletterPairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC NewsletterWOREC Nepal
 
Ne islam deen_3azem
Ne islam deen_3azemNe islam deen_3azem
Ne islam deen_3azemLoveofpeople
 

Mais procurados (18)

२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकारलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र यसका प्रकार
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violenceलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
 
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
 
Nepal- Total sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...
Nepal- Total  sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...Nepal- Total  sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...
Nepal- Total sanitation guidelines 2073 ministry of water supply and sanitat...
 
Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1Cheli Sandesh 1
Cheli Sandesh 1
 
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestionNepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
Nepalese Cooperative act 2072, My opinion and sugestion
 
Prasashan 120
Prasashan 120Prasashan 120
Prasashan 120
 
31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslides31 poster flood n landslides
31 poster flood n landslides
 
Ne paricya
Ne paricyaNe paricya
Ne paricya
 
38 issue of paryawaran
38 issue of paryawaran38 issue of paryawaran
38 issue of paryawaran
 
saptahik
saptahik saptahik
saptahik
 
Annual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 NepaliAnnual Report 2074/075 Nepali
Annual Report 2074/075 Nepali
 
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies CentreYamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
Yamuna Land paper final.Nepal Studies Centre
 
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
 
Pairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC NewsletterPairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC Newsletter
 
Ne islam deen_3azem
Ne islam deen_3azemNe islam deen_3azem
Ne islam deen_3azem
 
12. fire dks 12
12. fire dks 1212. fire dks 12
12. fire dks 12
 

Destaque (20)

Solo e vegetação de Vilhena
Solo e vegetação de VilhenaSolo e vegetação de Vilhena
Solo e vegetação de Vilhena
 
Wda t 10_2010_d
Wda t 10_2010_dWda t 10_2010_d
Wda t 10_2010_d
 
Joint humanitarian-development framework
Joint humanitarian-development frameworkJoint humanitarian-development framework
Joint humanitarian-development framework
 
Let's do the turtle
Let's do the turtleLet's do the turtle
Let's do the turtle
 
How to invest in mutual fund
How to invest in mutual fundHow to invest in mutual fund
How to invest in mutual fund
 
Convocatoria2012 (1)
Convocatoria2012 (1)Convocatoria2012 (1)
Convocatoria2012 (1)
 
Los Reyes
Los Reyes Los Reyes
Los Reyes
 
Educ fís 1o b1
Educ fís 1o b1Educ fís 1o b1
Educ fís 1o b1
 
Modulo 4
Modulo 4Modulo 4
Modulo 4
 
R.PDF
R.PDFR.PDF
R.PDF
 
EODF – Glasgow 2nd Dec report
EODF – Glasgow 2nd Dec reportEODF – Glasgow 2nd Dec report
EODF – Glasgow 2nd Dec report
 
Moshiach weekly korach b lpdf
Moshiach weekly   korach b lpdfMoshiach weekly   korach b lpdf
Moshiach weekly korach b lpdf
 
Canceer pamp
Canceer pampCanceer pamp
Canceer pamp
 
USABILITY AND GAMEPLAY IN NEWSGAMES
USABILITY AND  GAMEPLAY IN  NEWSGAMESUSABILITY AND  GAMEPLAY IN  NEWSGAMES
USABILITY AND GAMEPLAY IN NEWSGAMES
 
AIDF Career Opportunities - join the team
AIDF Career Opportunities - join the teamAIDF Career Opportunities - join the team
AIDF Career Opportunities - join the team
 
The london experience
The london experienceThe london experience
The london experience
 
40 issue of paryawaran
40 issue of paryawaran40 issue of paryawaran
40 issue of paryawaran
 
my idea
my ideamy idea
my idea
 
Calculo diferencial e integral
Calculo diferencial e integralCalculo diferencial e integral
Calculo diferencial e integral
 
Guia de repaso html11
Guia de repaso html11Guia de repaso html11
Guia de repaso html11
 

Semelhante a Ne what is_islam_zarabozo

Cheli sandesh issue 6
Cheli sandesh issue 6Cheli sandesh issue 6
Cheli sandesh issue 6KI Nepal
 
South asia women speak out on cca
South asia women speak out on ccaSouth asia women speak out on cca
South asia women speak out on ccaDIPECHO Nepal
 
Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)
Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)
Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)Rajesh Koirala
 
HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018Bikash Singh
 
Case study dipecho v upca
Case study dipecho v upcaCase study dipecho v upca
Case study dipecho v upcaDIPECHO Nepal
 
Cheli sandesh issue 4
Cheli sandesh  issue 4Cheli sandesh  issue 4
Cheli sandesh issue 4KI Nepal
 
परदेशीको कथा
परदेशीको कथापरदेशीको कथा
परदेशीको कथाUmesh Maharjan
 
Fifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshFifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshKI Nepal
 
Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)
Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)
Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)Rajesh Koirala
 
10. epidemics dks 10
10.  epidemics dks 1010.  epidemics dks 10
10. epidemics dks 10DIPECHO Nepal
 
10. epidemics dks 10
10.  epidemics dks 1010.  epidemics dks 10
10. epidemics dks 10DPNet
 
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupAan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupedmnepal
 
Cheli sandesh 2
Cheli sandesh 2Cheli sandesh 2
Cheli sandesh 2KI Nepal
 
Achal sampatti-adhigrahan
Achal sampatti-adhigrahanAchal sampatti-adhigrahan
Achal sampatti-adhigrahanDPNet
 
Ne islam aalmi_dharm
Ne islam aalmi_dharmNe islam aalmi_dharm
Ne islam aalmi_dharmLoveofpeople
 
HRDC Child Protection & Safeguarding Field Modality 2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Field  Modality  2018HRDC Child Protection & Safeguarding Field  Modality  2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Field Modality 2018Bikash Singh
 

Semelhante a Ne what is_islam_zarabozo (20)

Cheli sandesh issue 6
Cheli sandesh issue 6Cheli sandesh issue 6
Cheli sandesh issue 6
 
South asia women speak out on cca
South asia women speak out on ccaSouth asia women speak out on cca
South asia women speak out on cca
 
2nd issu sidhartha
2nd  issu sidhartha 2nd  issu sidhartha
2nd issu sidhartha
 
Eco
EcoEco
Eco
 
7 aaha sanchar
7 aaha sanchar 7 aaha sanchar
7 aaha sanchar
 
Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)
Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)
Aksharica - 035 (अक्षरिका - ०३५)
 
HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Policy Field Modality 2018
 
Case study dipecho v upca
Case study dipecho v upcaCase study dipecho v upca
Case study dipecho v upca
 
Cheli sandesh issue 4
Cheli sandesh  issue 4Cheli sandesh  issue 4
Cheli sandesh issue 4
 
परदेशीको कथा
परदेशीको कथापरदेशीको कथा
परदेशीको कथा
 
Fifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshFifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli Sandesh
 
Writing
WritingWriting
Writing
 
Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)
Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)
Aksharica - 121 (अक्षरिका - १२१)
 
10. epidemics dks 10
10.  epidemics dks 1010.  epidemics dks 10
10. epidemics dks 10
 
10. epidemics dks 10
10.  epidemics dks 1010.  epidemics dks 10
10. epidemics dks 10
 
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupAan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
 
Cheli sandesh 2
Cheli sandesh 2Cheli sandesh 2
Cheli sandesh 2
 
Achal sampatti-adhigrahan
Achal sampatti-adhigrahanAchal sampatti-adhigrahan
Achal sampatti-adhigrahan
 
Ne islam aalmi_dharm
Ne islam aalmi_dharmNe islam aalmi_dharm
Ne islam aalmi_dharm
 
HRDC Child Protection & Safeguarding Field Modality 2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Field  Modality  2018HRDC Child Protection & Safeguarding Field  Modality  2018
HRDC Child Protection & Safeguarding Field Modality 2018
 

Mais de Loveofpeople

Ms pillars of islam
Ms pillars of islamMs pillars of islam
Ms pillars of islamLoveofpeople
 
Ms pillars of eman
Ms pillars of emanMs pillars of eman
Ms pillars of emanLoveofpeople
 
Ms dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim studentMs dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim studentLoveofpeople
 
Ms brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islamMs brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islamLoveofpeople
 
Ms islam religi all
Ms islam religi allMs islam religi all
Ms islam religi allLoveofpeople
 
Zh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly webZh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly webLoveofpeople
 
En why people accept islam
En why people accept islamEn why people accept islam
En why people accept islamLoveofpeople
 
Zh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeenZh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeenLoveofpeople
 
Ru znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydyRu znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydyLoveofpeople
 
Ru talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisarRu talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisarLoveofpeople
 
Ru ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an taharaRu ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an taharaLoveofpeople
 

Mais de Loveofpeople (20)

Ms virus syiah
Ms virus syiahMs virus syiah
Ms virus syiah
 
Ms prophets pray
Ms prophets prayMs prophets pray
Ms prophets pray
 
Ms pillars of islam
Ms pillars of islamMs pillars of islam
Ms pillars of islam
 
Ms pillars of eman
Ms pillars of emanMs pillars of eman
Ms pillars of eman
 
Ms im a muslim
Ms im a muslimMs im a muslim
Ms im a muslim
 
Ms hisn muslim
Ms hisn muslimMs hisn muslim
Ms hisn muslim
 
Ms dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim studentMs dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim student
 
Ms brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islamMs brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islam
 
Ms islam religi all
Ms islam religi allMs islam religi all
Ms islam religi all
 
Ms azkar muslim
Ms azkar muslimMs azkar muslim
Ms azkar muslim
 
Sr jednoca boga
Sr jednoca bogaSr jednoca boga
Sr jednoca boga
 
Zh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly webZh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly web
 
Zh this is islam
Zh this is islamZh this is islam
Zh this is islam
 
En why people accept islam
En why people accept islamEn why people accept islam
En why people accept islam
 
Zh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeenZh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeen
 
Ru znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydyRu znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydy
 
Ru talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisarRu talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisar
 
Ru subhan llah
Ru subhan llahRu subhan llah
Ru subhan llah
 
Ru prizyv k aqyde
Ru prizyv k aqydeRu prizyv k aqyde
Ru prizyv k aqyde
 
Ru ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an taharaRu ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an tahara
 

Último

Hire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls Agency
Hire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls AgencyHire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls Agency
Hire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls AgencySheetal Arora
 
GBSN - Microbiology (Unit 2)
GBSN - Microbiology (Unit 2)GBSN - Microbiology (Unit 2)
GBSN - Microbiology (Unit 2)Areesha Ahmad
 
Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...
Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...
Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...Sérgio Sacani
 
Presentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptx
Presentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptxPresentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptx
Presentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptxgindu3009
 
fundamental of entomology all in one topics of entomology
fundamental of entomology all in one topics of entomologyfundamental of entomology all in one topics of entomology
fundamental of entomology all in one topics of entomologyDrAnita Sharma
 
Unlocking the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptx
Unlocking  the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptxUnlocking  the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptx
Unlocking the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptxanandsmhk
 
Raman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral Analysis
Raman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral AnalysisRaman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral Analysis
Raman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral AnalysisDiwakar Mishra
 
Botany krishna series 2nd semester Only Mcq type questions
Botany krishna series 2nd semester Only Mcq type questionsBotany krishna series 2nd semester Only Mcq type questions
Botany krishna series 2nd semester Only Mcq type questionsSumit Kumar yadav
 
Pests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdf
Pests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdfPests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdf
Pests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdfPirithiRaju
 
Pests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdfPests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdfPirithiRaju
 
Recombinant DNA technology (Immunological screening)
Recombinant DNA technology (Immunological screening)Recombinant DNA technology (Immunological screening)
Recombinant DNA technology (Immunological screening)PraveenaKalaiselvan1
 
❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.
❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.
❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.Nitya salvi
 
Natural Polymer Based Nanomaterials
Natural Polymer Based NanomaterialsNatural Polymer Based Nanomaterials
Natural Polymer Based NanomaterialsAArockiyaNisha
 
Isotopic evidence of long-lived volcanism on Io
Isotopic evidence of long-lived volcanism on IoIsotopic evidence of long-lived volcanism on Io
Isotopic evidence of long-lived volcanism on IoSérgio Sacani
 
Pests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdfPests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdfPirithiRaju
 
Animal Communication- Auditory and Visual.pptx
Animal Communication- Auditory and Visual.pptxAnimal Communication- Auditory and Visual.pptx
Animal Communication- Auditory and Visual.pptxUmerFayaz5
 
Hubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroids
Hubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroidsHubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroids
Hubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroidsSérgio Sacani
 
Biopesticide (2).pptx .This slides helps to know the different types of biop...
Biopesticide (2).pptx  .This slides helps to know the different types of biop...Biopesticide (2).pptx  .This slides helps to know the different types of biop...
Biopesticide (2).pptx .This slides helps to know the different types of biop...RohitNehra6
 

Último (20)

Hire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls Agency
Hire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls AgencyHire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls Agency
Hire 💕 9907093804 Hooghly Call Girls Service Call Girls Agency
 
GBSN - Microbiology (Unit 2)
GBSN - Microbiology (Unit 2)GBSN - Microbiology (Unit 2)
GBSN - Microbiology (Unit 2)
 
CELL -Structural and Functional unit of life.pdf
CELL -Structural and Functional unit of life.pdfCELL -Structural and Functional unit of life.pdf
CELL -Structural and Functional unit of life.pdf
 
Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...
Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...
Discovery of an Accretion Streamer and a Slow Wide-angle Outflow around FUOri...
 
Presentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptx
Presentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptxPresentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptx
Presentation Vikram Lander by Vedansh Gupta.pptx
 
fundamental of entomology all in one topics of entomology
fundamental of entomology all in one topics of entomologyfundamental of entomology all in one topics of entomology
fundamental of entomology all in one topics of entomology
 
Unlocking the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptx
Unlocking  the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptxUnlocking  the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptx
Unlocking the Potential: Deep dive into ocean of Ceramic Magnets.pptx
 
Raman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral Analysis
Raman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral AnalysisRaman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral Analysis
Raman spectroscopy.pptx M Pharm, M Sc, Advanced Spectral Analysis
 
Botany krishna series 2nd semester Only Mcq type questions
Botany krishna series 2nd semester Only Mcq type questionsBotany krishna series 2nd semester Only Mcq type questions
Botany krishna series 2nd semester Only Mcq type questions
 
Pests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdf
Pests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdfPests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdf
Pests of mustard_Identification_Management_Dr.UPR.pdf
 
Pests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdfPests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Borer_Pests_Binomics_Dr.UPR.pdf
 
Recombinant DNA technology (Immunological screening)
Recombinant DNA technology (Immunological screening)Recombinant DNA technology (Immunological screening)
Recombinant DNA technology (Immunological screening)
 
❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.
❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.
❤Jammu Kashmir Call Girls 8617697112 Personal Whatsapp Number 💦✅.
 
Natural Polymer Based Nanomaterials
Natural Polymer Based NanomaterialsNatural Polymer Based Nanomaterials
Natural Polymer Based Nanomaterials
 
Isotopic evidence of long-lived volcanism on Io
Isotopic evidence of long-lived volcanism on IoIsotopic evidence of long-lived volcanism on Io
Isotopic evidence of long-lived volcanism on Io
 
Pests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdfPests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdf
Pests of cotton_Sucking_Pests_Dr.UPR.pdf
 
Animal Communication- Auditory and Visual.pptx
Animal Communication- Auditory and Visual.pptxAnimal Communication- Auditory and Visual.pptx
Animal Communication- Auditory and Visual.pptx
 
The Philosophy of Science
The Philosophy of ScienceThe Philosophy of Science
The Philosophy of Science
 
Hubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroids
Hubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroidsHubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroids
Hubble Asteroid Hunter III. Physical properties of newly found asteroids
 
Biopesticide (2).pptx .This slides helps to know the different types of biop...
Biopesticide (2).pptx  .This slides helps to know the different types of biop...Biopesticide (2).pptx  .This slides helps to know the different types of biop...
Biopesticide (2).pptx .This slides helps to know the different types of biop...
 

Ne what is_islam_zarabozo

  • 1.
  • 2. ~ 1 ~  lal:dNnfxlx/{{xdflg/{{xLd ;/fxgf ;a} k|z+;f cNnfxsf] nflu xf]; ;fy} s[kf / zflGt xf]; xfd|f ;Gb]i6f d'xDdbdfly . …s] xf] O:nfdÚ eGg] k':tssf] ;/fxgf ub{} v'zL eO/x]sf] 5', o;nfO{ …lgdGq0ff / lgb]{zg s]Gb|Ú stf/df sfo{/t d]/f] O:nfdL efO{ / wd{ljåfg ca" aqmn] cg'jfb u/]sf 5g . o;sf] p2]Zo g]kfnL efiffdf O:nfd wd{sf] kl/ro u/fpg lglDt O:nfdL k':tsfnonfO{ cg'bfg k'¥ofpg' xf] . d}n] lognfO{ 1fgsf] vf]hstf{ / cfkmgf] d"n g]kfnL efiffsf] ;+u;+u} c/aL efiffdf klg pTs[i6 kfPsf] 5' . xfdL …lgdGq0ff / lgb]{zg s]Gb|Úåf/f o; ;kmn sfo{sf] k|sfzg ub}{, h;sf] w]/} ljåfg / g]kfnL efiffljz]if1x?n] ;/fxgf u/]sf 5g, …xfdL O:nfdL k':sfnodf Pp6f gof“ k':ts yk ug{'df ;kmntf kfPsf 5f}+ / of] k':ts O:nfdaf/] 1fg vf]Hg]nfO{ ;|f]t aGg ;S5 xf]nfÚ xfd|f] cNnfxl;t cfzf 5 .Ú cNnfx xfd|f] o; sfo{nfO{ cfkmgf] v'zL k|flKtsf] nflu ljz'4 kf/?g tyf logL cg'jfbsnufot o; nfebfos k':tsnfO{ k|sfzdf Nofpg ;3fPsf x/]snfO{ k|ltkmn b]pmg . s[kf / zflGt xf]; xfd|f ;Gb]i6f d'xDdb, pgsf ;Gtltnufot pgsf ;a} ;fyLx?dfly . kmJjfh cAb'Nnfx cN ufldbL Joj:yfksM …lgdGq0ff / lgb]{zg s]Gb|Ú, bf]xf, stf/ . !$÷&÷@)!@
  • 3. ~ 2 ~  cg'jfbssf b'O{ zAbx? ;a} k|z+;f cNnfxsf] nflu xf]; hf] ;j{hutsf k|e' x'g tyf s[kf / zflGt xf]; pgsf ;Gb]zjfxs d'xDdb / pgsf ;Gtltnufot pgsf ;a} ;fyLx?dfly . k9g nfu]sf] of] k':ts O:nfd wd{sf] kl/ro u/fpg lglDt c+u]|hL efiffdf n]lvPsf] what is islam eGg] k':tssf] g]kfnL cg'jfb xf] . d"n k':tssf] n]vs Pp6f cd]l/sL gof“ d'l:nd Osf]gf]ldS;sf kL= Pr= 8L :sfn/ Jamaal al-Din M. Zarabozo x'g . pgLaf/] lj:t[t hfgsf/L pgsf] pSt gfd OG6/g]6df ;]r{ ubf{ k|fKt x'g]5 . pgsf] of] k':ts O:nfdsf d"n ;|f]t s'/cfg / xbL;sf] d]/f] cWogsf] k|sfzdf clt jf:tljs / ;xL kl/ro xf] . pgn] yf]/} zAbx? Aff6 clt cfsif{s z}nLdf O:nfdsf ;f/ /fd|/L k]z u/]sf 5g .d]/f] cg'ej cg';f/ O:nfdsf] ;xL kl/roaf/] o:tf] e/kbf]{ / ;dfj]zL k':ts clxn];Dd g]kfnL efiffdf n]lvPsf] 5}g . kf7s :jo+n] o;nfO{ k9]/ dx;"; ug{ ;Sg'x'G5 . t;y{ d o;af/] c? w]/} n]Vb} kf7s / k':tssf] aLr cj/f]w gag]/ o;sf] km};nf kf7sdfly g} 5f]85' . d]/f] e'ldsf cfkmgf lk|o g]kfnL efifLx?nfO{ klg o:tf O:nfdL k':tsx?sf] cg'jfbdfkm{t O:nfd wd{ af6 cjut u/fpg' xf] . cg'jfb ubf{ d}n] Odfgbf/Lsf] k'/f Vofn /fv]sf] 5' . l;+uf] k':tsdf d]/f]tkm{ af6 s'g} yk 36 ePsf] kfO+b}g . d"n lstfa c+u|]hL efiffdf cg]s rf]l6 5flk;lsPsf] 5, t/ of] o;sf] klxnf] ;+:qm0fsf] cg'jfb xf] . pSt k':ts n]vssf] j]e;fO6df klg df}h"b /x]sf] 5 . cfkmgf] cg'jfbsf] z'4tfdf emg 9'Ssx'g' lglDt d}n] o;sf] k'g/jnf]sgsf] nflu g]kfnL efiffdf kl/kSj tyf O:nfdL kl/eflifs zAbx?l;t klg /fd|/L cjut cfkmgf] lk|o O:nfdL efO{ cfb0fL{o /xdt'Nnfx ldof+l;t ;Rofpg cg'/]w u/]sf] lyP+ . pxf+n] cfkmgf] clt Jo:ttfsf afjh"b k'0o sdfpg] lgotn] o;sf] nflu cfkmgf] ax'd"No ;do vlr{g'eof] . cNnfxn] pxf+nfO{ o;sf] /fd|f] k|ltkmn b]pmg . tfklg …s'g} uNtL e]6fPdf jf s'g} k|:tfj k]z ug{ rfx]df tn lbPsf] d]/f] email ID cyjf ;+:yfsf] kf]= af]S;df ;Dks{
  • 4. ~ 3 ~  ug{'xf];ÚtkfO{x?l;t d]/f] cg'/f]w 5 . cfOGbf ;+:qm0fdf OGzfcNnfx ;+zf]wg ug'{sf;fy]} lgs} cfef/L klg x'g]5' . O:nfd wd{af/] 1fg k|fKt u/fpg lglDt 5flkPsf] of] d]/f] kf+rf}+ k':ts xf] . o; cl3 …;To Ps}Zj/jfbÚ …O:nfd wd{sf s]xL ;'Gbtf{x?Ú / …d'xDdb cNnfxsf ;Gb]zjfxsÚ -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ h:tf k':tsx? 5flk;lsPsf 5g . / o;sf cnfjf s]xL c? k':tsx? 5fKgsf] nflu tof/ klg 5g . pSt lstfax?sf] tof/Ldf d]/f] cgGt / k/d :jfdL cNnfxsf] k|]0ff{ / s[kfkl5 d sfo{/t/x]sf] ;+:yf …O:nfdL lgdGq0ff / lgb]{zg s]GbÚ / o;sf] Joj:yfks>L cfb0fL{o kmJjfh cAb'Nnfx cN ufldbL dxf]bosf] k|d'v e"ldsf /x]sf] 5 . k/d cNnfx pgnfO{ /fd|f] k|ltkmn b]pmg / o;sf] k5fl8 d]/f] cfzo dfq cfkmgf] v'zL k|flKtsf] nflu ljz'4 kf?g . / o; af6 xfd|f lk|o kf7sx?nfO{ ;TonfO{ cfTd;ft ug{ pTk|]0ff{ b]pmg . cfdLg . ca" aqm gbjL kf]= af]S; g= @$*@ bf]xf — stf/ email: abubakarmusalman@yahoo.com
  • 5. ~ 4 ~  k|:tfjgf k':ts n]Vg'sf] nIo / p2]Zo O:nfdaf/] Pp6f :ki6 / ;+If]k ePsf] k':ts k|sfzg ug{sf nflu of] cToGt} dxTjk"0f{ ;do xf] . clxn] ljljw sf/0fn] ubf{ ;+;f/sf w]/} :yfgx?df O:nfd wd{nfO{ k|foh;f] gsf/fTds lrq0f ul/g] u/]sf] kfOG5 . k|foM dflg; O:nfdl;t cgle1 ePsf] x'gfn] cfd;~rf/sf dfWodx?df h] b]lvG5, tL dfWodx?n] O:nfdsf af/]df unt lrq0f ug{] x'gfn] O:nfdl;t ck|efljt x'g' crDdsf] s'/f xf]Og . o; cj:yfsf] ;j{;'ne / ;+ejtM ;jf{lws nfebfos pkrf/ o:tf dflg;x?;Dd k'Ug' / O:nfdsf] jf:tljstfaf/] pgLx?nfO{ ;'Gg nufpg' g} /fd|f] xf] . dflg;n] a9fO{r9fO{eGbf dfly p7]/ wd{sf] af/]df ;To / ljZjZgLo lzIff cjZo kfpg'k5{ . oxf“ xfd|f] nIo O:nfdaf/] Jofks b'ik|rf/l;t ;/f]sf/ ug]{ xf]Og . xfd|f] Psdfq nIo O:nfdsf] jf:tljstf / o;nfO{ O:nfdsf] O{Zj/Lo dfGotfsf ;|f]t / d"ncfwf/x? s'/cfg jf csf]{ zAbdf cNnfxsf]tk{maf6 pgsf ;Gb]i6f d'xDdb -pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ dfly pbeflift ul/Psf] u|Gyaf6 / :jod ;Gb]zjfxssf lgb]{zg Pj+ k2ltx? -xbL;x?_ af6 O:nfdsf] ;xL :j?k k|:t't ug{' xf] . O:nfdsf ;|f]t / cfwf/x? O:nfdsf] ax;eGbf cl3 o;sf df}lns ;|f]tx?af/] s]xL hfGg / a'emg cfjZos x'G5 . O:nfdsf clwsfl/s ;|f]tx? b'O{ j6f dfq} x'g, s'/cfg / ;Gb]zjfxs d'xDdbsf] ;'Ggx . -!_ oL b'O{ j6f dfq} O:nfdsf clGtd clwsf/ x'g lsgls logLx?df g} cNnfxaf6 ;Gb]i6f -pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] u|x0f u/]sf k|sfzgfnfO{ ;+u|lxt ul/Psf 5g . cNnfxn] ;Gb]i6f - O{zb"t_ nfO{ s'/cfg / ;'Ggx b'a}af6 k|]/0ff lbPsf 5g . t;y{ ;Dk"0f{ cf:yf / sd{x? logL b'a}sf dftxt /xg'kb{5, logLx?sf] cg'?k x'g] :jLsfo{ x'g]5 / cldNbf] x'g] :jLsfo{ x'g]5}g .
  • 6. ~ 5 ~  s'/cfg afOaneGbf w]/} km/s 5 . s'/cfgdf dfgjsf ljleGg ;Gb]zjfxsx?af/]sf syfx? pNn]v ul/Psf 5}gg . s'/cfg j:t'tM cNnfxsf] jf0fL xf] . of] cNnfxaf6 lha|O{n -cn}lx:;nfd_ sf] dfWodaf6 ;Gb]i6f d'xDdb -pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ tk{m k|ToIf pbeflift ul/Psf] xf] . s'/cfgdf pbeflift jf0fLx? ;Gb]zjfxsn] :jod u|x0f u/L cfkmgf cg'ofoLx?nfO{ k|bfg u/] . of] k|sfzgf cfkmgf] oyfy{ pRrf/0fsf;fy s07 ul/of], n]lvof] / x'ax' ;fl/of] . To;}n] clxn];Dd s'/cfgsf] :j?kdf s]jn O{Zj/ dfqn] k'gM af]nL /x]sf 5g . s'/cfgdf st}klg dflg;sf l6Kk0fL, s'/fsfgL jf p2/0fx? e]6fOGgg . To;}n] s'/cfgsf] z}nL a]hf]8 5 . of] d'6', dg / cfTdfdf cNnfxsf] syg xf] . of] cfkmgf] ljz'4 c/aL efiffdf c;fWo} rngrNtL / ;'Gb/ lsl;dsf] /x]sf] 5 . -clxn] cgulGt efiffx?df s'/cfgsf] cy{sf] cg'jfb ul/;lsPsf] 5 . tfklg tL cg'jfbx? slxNo} klg s'/cfg 7flgPsf 5}gg . s'/cfg s]jn ljz'4 c/aL xf] . t;y{ k|fy{gf / sd{sf08x?df ;xL ;4] c/aL s'/cfg dfq k|of]u ul/G5 ._ s'/cfgsf ;fy} ;Gb]i6f d'xDdb -pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf syg / cfr/0fx? klg 5g . cNnfxsf ;Gb]zjfxssf] ;'Ggtsf] clwsf/, …pgL cw{ O{Zj/sf] s'g} lsl;d x'gÚ eGg] sbflk xf]Og . pgL -d'xDdb_ ;Dk"0f{ ;Gb]i6fx?e}“m dfgjhfltdWo] s} x'g . ;Gb]zjfxssf] clwsf/ cNnfxsf] cf1fkfngsf] k|rf/ ug{' dfq} xf] . cNnfxn] g} s'/cfgdf ;Gb]zjfxssf] clwsf/ j0f{g u/]sf 5g . t;y{ ;Gb]zjfxssf] k4lt k5ofpg'sf] cfzo cNnfxsf] dftxt / cf1fkfngafx]s cGo s]xL xf]Og . cNnfxn] eg]sf 5g, …h;n] O{Zfb"tsf] cf1fkfng u¥of] lgZro g} To;n] cNnfxsf] cf1fkfng u¥of], hf] ljd'v eP xfdLn] ltdL -d'xDdb_ nfO{ To:tfx?sfnflu kx/]bf/ agfP/ k7fPsf 5}gf}+ .Ú -s'/cfg, $ M *)_ s'/cfg / ;'GgtaLr clt w]/} cGof]Gofl>t ;DjGw /x]sf] 5 . s'/cfgnfO{ s;/L sfof{Gjog ug{'k5{ eGg] ;'Ggtn] JofVof u5{ . s'/cfg h] atfp“5 To;sf] ;'Ggt Jojxfl/s :kli6s/0f xf] . s'/cfgL lzIffsf] of] k"0f{cfsf/ d'l:ndx?sf]
  • 7. ~ 6 ~  nflu dxfg cflzif / s[kf xf] . o;n] cNnfxsf] kyk|bz{gnfO{ emg k"0f{ / ;a};Dd kx'“rsf] nfos agfp“b5 . o;k|sf/ dfgjhfltsf] dfu{bz{gsf] nflu cfjZos l;4fGtx? ;w}+el/ s'/cfg / xbL; cleGg c+u agL k|:t't ug]{ 5g . To;}n] O:nfdaf/] s'g} e/kbf{] k':ts s'/cfg -@_ / ;Gb]zjfxs d'xDdb - pxf“dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] lzIffdf cfwfl/t x'g'k5{ . cNnfxdfly ljZjf; ug{' cNnfxdf ljZjf; ug{' ;f“lRrs} O:nfdsf] k"0f{ cf:yf xf] . O:nfdsf cGo ljZjf; tyf ;Dk"0f{ O:nfdL lqmofsnfkx? cNnfxdf b[9 cf:yfsf jl/k/L 3'ld/xG5g . To;}n] cNnfxaf/] b[9 ljZjf;nfO{ ;+;f/el/sf cGo wfld{s ;d'bfox?eGbf ;DejtM O:nfddf w]/} a9L lj:t[t a0f{g ul/Psf] kfOG5 . cNnfxnfO{ s;/L hfGg] …cNnfxåf/f dfgjhfltnfO{ ljrf/ zlQm / g};lu{s k|]/0ff k|bfg ul/Psf] 5Ú eGg] O:nfd wd{n] c:jLsf/ ub}{g . a? …Pp6f ;|:6f cNnfx 5gÚ h:tf] ;TonfO{ hfGg / dfGgsf nflu cNnfxn] dfgjhfltnfO{ hGdhft Nofst lbPsf 5gÚ eGg] jf:tjlstfnfO{ klg O:nfdn] :jLsf5{ . ;j{dxfg lrGtsx?n] k|foM dflg;x?sf] ;|:6fsf] cl:tTjtkm{ cf}+Nofpg] ljleGg ;+s]tx?nfO{ slxNo} klg c:jLsf/ u/]sf 5}gg . pgLx? cNnfxsf] cl:tTjsf] dtnfO{ lg;+sf]r :jLsf/ ub{5g . s]xL dflg; e|ldt x'g' / cNdlng'sf] sf/0f, cNnfxsf af/]df 7Ls;“u ghfGg' / cNnfxsf] ;To Pj+ ;'/lIft k|sfzgf;Dd pgLx?sf] kx'“r gx'gfn] klg xf] . …cNnfxdf cf:yf /fv]kl5 dfG5]nfO{ klg cNnfxaf/] oyfy{ hfgsf/L x'g] clwsf/ x'G5Ú eGg] unt ;|f]tx?n] hgfp“5g . cNnfx cfkmgf ;[li6eGbf k"/} k[ys / a]Un} 5g . o;}n] pgL dfgj cg'ejsf] nf]s, dfgj ;f]rnufot dfgj hf“rdWo]sf] s'g} s'/f xf]Ogg . t;y{ cNnfxaf/] lj:t[t 1fg ljz]iftM cNnfxl;t dflg;sf] ck]lIft ;DaGw hfGgsf] nflu :jod cNnfx / pgsf] k|sfzgftkm{ kms{g'k5{ . o;sf] nflu csf]{ s'g} pkfo x'g ;Sb}g . o;sf] 1fg cNnfxafx]s c? s;}nfO{ 5}g .
  • 8. ~ 7 ~  cNnfxaf6 s'/cfgsf] k|sfzgf tyf cNnfxsf ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf cg'k|fl0ft zAbx? g} cNnfxaf/] o:tf :ki6 k|bz{g pknAw u/fp“5g . logLx?n] cNnfxsf] cl:tTj, pgsf] zlQmnufot pgsf] 1fgaf/] ;a} cfz+sfx? x6fp“5g . ;j{zlQmdfgk|lt dflg;sf] cfjZos Aojxf/l;t ;DalGwt ;a} k|Zgx?sf] pQ/ klg lbG5g . cem cNnfxn] cfkmgf] s[kfn] cfkmgf gfd / u'0fx?dfkm{t cfk"maf/] pknAw u/fPsf lj:t[t 1fgaf6 pgL ;f“lRrs} lk|o, pkf;gfsf] Psn kfq tyf s;}sf] hLjgsf] k|d"v k|]/0ff aGg k'Ub5g . cNnfx ;Dk"0f{ ;[li6sf] Psdfq ;|:6f / kfngstf{ x'g s'/cfg k9bf Pp6f s'/f lgZro g} cufl8 cfp“5, …cNnfx ;[li6sf ;Dk"0f{ ;+/rgfdfly dfgjhfltnfO{ ljrf/ ug{ cx|fp“5g .Ú s'/cfgsf lzIffx? slxNo} klg ljj]so'Qm lrGtgl;t cldNbf x'“b}gg . j:t'tM 1fgsf oL cfwf/x?nfO{ s'/cfgdf Pp6f dfu{em}+ cfXjfg ul/Psf] 5 . …xfd|f cf“vf cufl8 of] ;[li6sf] cl:tTj / pTklQ Pp6f dxfg O{Zj/ / zj{zlQmdfg ;|i6fsf] OR5f / ;+/rgf ljgf ;Dej ePsf] 5}gÚ eGg] Psn lgisif{tk{m oL ;+/rgfx?n] 8f]¥ofp“5g . -#_ dfgj hfltnfO{ ;lbof}+;Dd ljZj;gLo agfpg] cNnfxn] Pp6f Znf]sdf ;f“lRrs} Pp6f o:tf] 7f]; ts{ k|bfg u5{g, …s] logLx?sf] ;[li6 s'g} ;[li6stf{ ljgf g} ePsf] xf] jf logLx? cfkm}+ ;|i6f x'g < jf cfsfzx? tyf k[YjLnfO{ logLx?n] ;[li6 u/]sf x'g <Ú -s'/cfg, %@ M #%, #^_ …:ki6tM dflg;x? o; ;+;f/df g t gfl:taf6 cfPsf 5g g pgLx?n] cfkmgf] ;[hgf cfk}+m u/]sf x'gÚ Znf]sx?sf] ;+s]t clwsf+z dflg; ;dIf o;/L g} :ki6 5 . t;y{ pgL Pp6f ;|i6fsf] sd{ kl/0ffd x'g . …o; cl:tTjsf] cjZo Pp6f ;|i6f 5Ú oyfy{nfO{ cem a9L a'emfpgsf lglDt a|fXdf08 leqsf] ;'Gb/tf / ;Gt'ngdf klg Wofg lbg'k5{ . lgdf{0fsf] 9f“rf o:tf] lgodlgi7 5, h:tf] ls o;n] slxn]sfxL+ …k|s[ltsf] ;"Idu|fxL ;Gt'ngÚtkm{ cf+}Nofp5 . s;/L x/]s rLhx? cfk;df cem cfkmgf] :jod z/L/leq Ps csf{sf;fy sfd ul//x]sf x'G5g, ;f“lRrs} of] cfZro{ kfg]{
  • 9. ~ 8 ~  cGt{j:t' xf] . pbfx/0fsf nflu z/L/sf ljleGg c+ux?aLr cfk;L ;xof]u ljgf hLjg rNg ;Dej g} x'Fb}g . x]/fO{df cfPsf oL cbe"t 36gfx? cGo w]/} dxTjk"0f{ lgisif{x?;Dd n}hfG5g . klxnf], …lgdf{0f 9f“rf / a|fXdf08sf ljleGg ck|lzlIft jf clzlIft lghL{j tTjx?aLr ;xof]uÚ logLx? clxn] klg ;h{ssf] lgoGq0f / lgb]{zgdf /xg'sf] ;"rs x'g . ltgLx?sf] cfk;df ;xsfo{ / ;xof]usf] :t/n] ;Dk"0f{ 1fg / ;~rfng Pj+ lgb]{zg ug]{ ;Dk"0f{ ;fdYo{ b'a} /fVg] cl:tTjsf] k|e'Tjdf ltgLx?nfO{ x'g]tk{m cf}+Nofp“5 . o:tf] gePsf] eP cfd?kL / ljz]iftM of] a|fXdf08leqsf ;a} j:t'x?nfO{ ;[hgf ug{] k|df0f' / s0fx?sf w]/} ;+VofaLr c:tJo:ttfsf] ;Defjgf x'GYof] . bf];|f], a||fXdf08sf] ;|i6f / dflns Pp6} xf] . …o; ;Gt'lnt / PsLs[t a|fXdf08sf] PseGbf al9 ;|i6f x'g ;Dej 5}gÚ eGg] :ki6 lrGx /x]sf] 5 . o; ljifon] klg cl3Nnf] ljifonfO{ k|dfl0ft ub{5 . PseGbf a9L ;|i6f ePsf] eP x/]sl;t OR5f / an x'GYof] clg ;[li6df clxn] h'g Pstf / ;Gt'ng b]lvG5 Tof] ck]lIft x'+“b}gYof] . o;k|sf/ k|f/lDes a'“bf, …a|fXdf08sf] ;|i6f, ;~rfns / clGtd zlQm Pp6} xf]Ú eGg] b'a}nfO{ dfgjhflt dfem k|fs[lts tyf tfls{s tj/n] 7x/ ul/;lsPsf] 5 . …a|fXdf08sf] ;|i6f / ;~rfns Psdfq cNnfx xf]Ú Psrf]6L 7x/ ul/;s]kl5 csf]{ dxTjk"0f{ lg0f{o cfk}+m k|:km'l6t x'G5 . ljif]iftM zfob s;}n] cfk"ml;t ;f]Wg ;Sg] ;a}eGbf dxTjk"0f{ k|Zg, …To; ;|i6fl;t xfd|f] ;DaGw s:tf] x'g'k5{ t eGg] xf] <Ú o;n] kl5Nnf] s'/f …cNnfx dfq pkf;gf of]Uo / To;sf] xsbf/ 5, eGg] tk{m ck|ToIf ?kdf 8f]¥ofp“5 . pkf;gfsf] Pp6} nIo cNnfx x'g'k5{ Pp6} ;|i6f / ;~rfnssf] cl:tTj kTofpg' cToGt} dxTjk"0f{ x'“bfx'b} klg O:nfddf cNnfxsf] cf:yf / sNkgfdWo] kg'{sf afjh"b klg k|ofKt 5}g . …dfgjhfltsf] cfTdfdf g};lu{s tj/n] Tof] lglxt /x]sf] 5Ú ;To jf:tjdf
  • 10. ~ 9 ~  ;a}nfO{ yfxf 5 / of] k|ZgeGbf aflx/ x'g'k5{ . cem a9L dxTjk"0f{ / /x:odo ljifo ;|i6f tyf ;~rfns Pp6} dfGg] JolQml;t uP/ hf]l8G5 . b'Oj6f pbfx/0fn] of] ljifonfO{ ;DejtM :k:6 kf5{ xf]nf . klxnf], cNnfxsf] ;[li6n] p;sf] dxfgtf / p;sf] dxfg 1fgtk{m cf}Nofp+“5 / k"0f{dxfg tyf crlDdt /x+bf x/]ssf] b[li6sf]0f ;fdfGtof cba, ;Ddfg / cfb/ x'g] u5{ . cem a9L ;|i6fsf] dxfgtfsf] bhf{ ;[hgf g} ug{ g;Sg] c;Ifdx?;Fu bfFHg ;lsGg . o;af/] cNnfx eGb5g, …s] ltgLx?n] o:tfnfO{ ;fem]bf/ agfpF5g hf] s'g} klg j:t' ;[li6 ub{}gg a? ltgLx? :jod ;[lht ePsf 5g <Ú -s'/cfg, & M !(!_ cNnfx cufl8 eGb5g, …s] ;[hgf ug{] / ug{ g;Sg], b'a} ;dfg 5g < ltdL lsg kf7 l;Sb}gf}+ <Ú -s'/cfg, !^ M !&_ cNnfx x/]s pkxf/ / cflzif a? x/]ssf] lhGbuL / o; ;[li6df p;sf] nflu tof/ kfl/Psf ;a} s'/fx?sf ;|f]t x'g . To;af/] cNnfx s'/cfgdf eGb5g, …/, olb ltdLx?n] cNnfxsf ;a} cg'u|xx?sf] u0fgf ug{ rfXof} eg] klg uGg ;Sg] 5}gf} .Ú -s'/cfg, !$ M #$_ cNnfxsf] ;xof]u / d2t lagf tL pkxf/x? dflg; cfkmgf nflu Nofpg ;S5g t < cNnfxn] cfkmgf] o; syg;Fu} csf{] pbfx/0f lbG5g, …-x] ;Gb]i6f Û_ ltgLx? -cljZjf;Lx?_ nfO{ ;f]w–s] ltdLx?n] ;f]r]sf 5f} ls cNnfx ltdLx?sf] ;'Gg] / x]g{] zlQm vf]:5g / ltd|f x[box?df ;Ln -df]x/_ nufO{lbG5g eg] cNnfxafx]s s'g pkf:on] ltdLx?nfO{ Tof] lkmtf{ lbg ;S5 < x]/, xfdL s;/L cfoft -Znf]s_ j0f{g u5f{}+ t}klg ltgLx? a]jf:tf u5{g .Ú -s'/cfg, ^ M $^_ olt x'FbfxF'b} klg Psdfq O{Zj/sf] cj1f ug'{, a]jf:tf ug'{ / cxdtf k|bz{g ug'{ s;}sf] nflu plrt xf] t < j:t'tM oqf j/bfgx? k|bfg ug{] To:tf] dxfg / crDd kfg]{ k|s[ltl;t ljgd|, cf1fsf/L, cfef/L, dfofn' / >4fn' g} x'g'k5{ . dfof, cfb/ / pkf;gf ul/g] xsclwsf/ s]jn cNnfxsf] nflu ljlzi6 x'g'kg]{ atfpgsf nflu cNnfxsf oL b'O{{ pbfx/0fx? cyf{t ;[hgfTds Ifdtf Pj+ 1fg / cNnfxåf/f PSn} k|åQ a/bfgx? k|ofKt 5g . o;af/] Pp6} ;|i6f t dfGg] clg t'?Gt} pgnfO{ a]jf:tf u/L agfj6L O{Zj/ / agfj6L lrhx?sf]
  • 11. ~ 10 ~  pkf;gf ug]{x?nfO{ cNnfx cg]s k6s s'/cfgdf ljleGg lsl;daf6 ;Daf]wg ub{5g . pbfx/0f :j?k cNnfx eGb5g, …eg, olb ltdLx? Hffgsf/L /fV5f} eg], k[YjL tyf To;df /x]sf lrhx? s:sf x'g <Ú ltgLx?n] eGg] 5g, …cNnfx s} x'g .Ú egLb]pm, clg ltdLx? pkb]z lsg u|x0f ub{}gf} t <Ú -s'/cfg, @# M *$–*%_ To;}u/L dxTjk"0f{ s'/f], …;xL dfu{ b]vfpg cfjZos 1fgÚ cNnfxnfO{ dfq 5 . ldYof k"lhg]x? To;dWo] s]xL klg hfGb}gg . o;af/] cNnfx eGb5g, …;f]w, s] ltdLx?sf ;fem]bf/x?dWo] sf]xL o:tf] 5 h;n] ;Tdfu{ b]vfpg ;S5 <, elgb]pm, s]jn cNnfx ;Tosf] dfu{ b]vfpF5g, clg atfpm, h;n] ;Tosf] af6f] b]vfpF5 Tof] a9L cg';/0f of]Uo /x]sf] 5 jf Tof] h;nfO{ dfu{ gb]vfp~h]n :jo+n] dfu{ k|fKt ug{ ;Sb}g < cflv/ ltdLx?nfO{ s] ePsf] 5 < ltdLx? s:tf] lg0f{o u5f}{ < /, ltgLx?dWo] clwsf+z s]jn cg'dfgsf] e/df lx+85g hals c8snafhL ;Tosf] dfldnfdf clnslt klg nfebfos 5}g . lg:;Gb]x ltgLx?n] ul//x]sf sfo{x?;Fu cNnfx k"0f{?kn] cjut 5g .Ú -s'/cfg, !) M #%–#^_ pk/f]Qm / s'/cfgel/ 5l/P/ /x]sf cg]s ts{x?af6 pkf;gfsf] of]Uo cNnfxafx]s sf]xL / sf]xL klg 5}g, x/]sn] oxL lgisif{ lgsfNg'k5{ . kmn:j?k pkf;gf of]Uo cNnfxafx]s sf]xL gePsf]n] x/]sn] Pp6} cNnfxs} pkf;gfdf hf]8lbg' a'l4;“ut x'g]5 . ;Dk"0f{ O:nfdsf] d'ne"t ;Gb]z / ljutsf ;a} O{zb"tx?n] lbPsf d"Vo pkb]zx? Klg jf:tjdf oxL g} lyof] . oxf“ O:nfdL kl/k|]Ifdf pkf;gfsf] kl/efiffsf] cy{ kl/eflift ug{ pko'Qm xf]nf . …pkf;gfÚ zAb s'/cfgL / c/aL kl/efiffdf …OafbtÚsf] cg'jfb xf] . of] kl/efiffsf] efjfy{ c+u]|hL zAb …jlz{kÚ eGbf a]Un} /x]sf] 5 . jlz{k zAbsf] cy{ c+u]|hLdf cfb/ ug{' eGg] x'G5 . o;sf] AofVof …O{Zj/sf] cfb/–;Ddfgdf elQm o'Qm sd{x? ug{'Ú eg]/ eGg ;lsG5 . -$_ t/ lanfn lkmlnK;sf] o;af/] l6Kk0fL o;k|sf/ /x]5, …clGtd k|sfzgfsf] efiff c/aLdf jlz{knfO{ Oafbt -pkf;gf_ elgPsf] 5, …OafbtÚ zAbsf] cy{ bf; xf] / …cAbÚ gfdaf6 pTklQ ePsf] xf] . bf;l;t
  • 12. ~ 11 ~  cfkmgf] dflnssf] OR5fg';f/ sfo{ ul//xg] ck]Iff ul/Psf] x'G5 . kmn:j?k clGtd k|sfzgf cg';f/ jlz{ksf] cy{ …O{Zj/sf] OR5f adf]lhd ug]{ cfTd;dk{0f xf] .Ú O{Zj/af6 dfgjhflttk{m k7fOPsf ;Dk"0f{ ;Gb]zjfxsx?sf] ;Gb]zsf] ;f/ klg oxL g} lyof] . pbfx/0fsf nflu jlz{k -pkf;gf_ sf] pQm a'emfO{ dYy]j & M @! df oz'åf/f hf]8bf/;Fu o;/L aofg ul/Psf] 5, …dnfO{ k|e' dfGg] dflg;x?dWo] cfsfzdf /xg] d]/f] lktfsf] OR5fg';f/ ug]{x? dfq O{Zj/sf] /fHodf k|j]z x'g]5g .Ú -%_ o;k|sf/ Ps}Zj/jfb -pkf;gfsf] nIo cNnfxnfO{ dfq dfGg'_ sf] pQm ?k ljz]iftM klZrdfsf dflg;x?n] a'e]msf]eGbf clws leGg /x]sf] 5 . O:nfdL Ps}Zj/jfbsf] pQm ?kn] pkf;gfsf lgod;“u} dgf]efj / zf/Ll/s sd{x?nfO{ klg ;d]6]sf] 5 . dgf]efjaf6 s]jn p;}nfO{ kTof/ / e/f];f ug{', dfq p;}l;t ;jf{]k/L eo /fVg', s]jn p;}l;t cTolws cfzf /fVg' tyf p;}nfO{ O{Zj/ / ;|i6f cflb dfGg'nfO{ eGg] efj ;d]l6Psf] 5 . cN;cbLsf] a0f{gcg';f/ cNnfxsf] pkf;gfdf ljz]iftM b'O{j6f lrhx? ;+“u;+“u} x'G5g, pkf;gfsf] jf:tljstf / r]tgf, cNnfxsf] cflwgtf / pgLl;t dfofsf] ;Dkfbgåf/f l;4 x'G5 . cNnfxl;t k"0f{ dfof / pgsf] k"0f{ clwgtf pkf;gfsf] ;Totf xf] . pkf;gfn] tL b'a} jf tLdWo] s'g} PsnfO{ klg u'dfPsf] eP jf:tjdf Tof] pkf;gf x'“b}g lsgls pkf;gfsf] ;Totf cNnfxsf] cflwgtf / ;dk{0f d} kfOG5 . /, Tof] cNnfxl;tsf] dfof, dfofsf ;a} cfj]udfly x}sd /fVg] u/L kl/k"0f{ ePkl5 dfq b]lvG5 . -^_ …cNnfx s]jn pkf:osf] PSnf] kfq xf]Ú eGg] a'e]m/ cNnfxdfly cf:yf /fVg'sf w]/} cy{x? x'G5g, eGg] s'/f :ki6 eO;s]sf] 5 . ljz]iftM …cNnfxd} ;dlk{t x'g'kg]{ hLjgsf s}of}+ ?kx? x'G5g, tYo ga'lemsg hf] sf]xL klg …sf]xL k"hgLo xf]Og cNnfxafx]sÚ eGg] jQmJonfO{ ;dfTg'df c;kmn x'g]5 . Pp6f ;+lIfKt AofVofaf6 tL ?kx?sf] ljrf/nfO{ al9 :ki6 kfg{'k5{ . klxnf], pkf;gfsf ;a} ;+:sf/x? PSnf] cNnfxs} nflu ;dlk{t x'g'kb{5 . k|fy{gf, a|t, xh -tLy{ofqf_, wd{bfg cflb sfo{x? s]jn cNnfxs} nflu v'zL kfg]{ lgotn] / pgs} pkf;gfsf] dg;fon] dfq} ;DkGg ug{'k5{ . o;k|sf/ s;}n]
  • 13. ~ 12 ~  cNnfxafx]s cGo s;}sf] k|fy{gf u/]df p;n] jf:tjdf cNnfxafx]s c? s;}sf] pkf;gf ug]{ d"ntTjsf] pn+3g ub{5 . bf];|f], hLjgaf/] clGtd / ckf/ clwsf/ cNnfx;“u} /xG5 . csf]{ zAbdf, hf] sf]xLn] klg cNnfxsf cfb]z / cNnfxaf6 pbeflift k|sfzgfsf] clwgd} /xg'k5{ . cNnfx ;|i6f x'g, dfgjhfltsf] nflu kyk|bz{gsf P]gsfg"g atfpg] clwsf/ pg}sf] xf] . z]vLn] P]Zj/Lo sfg"gsf] lj/f]w ug{' jf hfgLhfgL To;nfO{ a]jf:tf ug{'sf] cy{ …dflg; oyfy{df O{Zj/df ;dlk{t 5}gÚ eGg] x'G5 . o;/L pm pgnfO{ pkf;gf / ;dk{0fsf] kfq dfGb}g . t];|f], hf] sf]xLsf] dfof, elQm, OR5f / cjx]ngfx? cNnfxsf k|sfzgf cg';f/} x'g'k5{ . cNnfxsf] ;f“rf] dfof / pkf;gfaf6 lbn el/k"0f{ ePkl5 dfq pQm efj lbnaf6 pln{G5 . x'gt of] Pp6f ;fwf/0f ljrf/ xf] t/ o;sf] ;DaGw b"/ufdL /x]sf] x'G5 . dfG5]sf] lbndf ;a}eGbf lk|o cNnfx x'g'kg]{ cf:yfsf] kl/k"0f{tfsf] cfzo pm cGt/fTdfdf lk|o x'g'kg]{ xf] . of] tYo dfG5]df ldl;Pkl5 dfq pm cfkmgf] lk|on] dg k/fPsf]nfO{ dg k/fpg / dg gk/fPsf]nfO{ 3[0ff ug{ yfN5 . o;/L cNnfxn] dg k/fpg] kfPkl5 cg'ofoL / ;]jsn] klg To;nfO{ dg k/fpg'k5{ . o;sf] ljk/Lt, s]xL s'/fdf cNnfxn] 3[0ff kfPkl5 -oBlk p;}n] To;nfO{ ;[hgf / ;+;f/df dfgjhfltsf] kl/Iffsf] nflu /fv]sf] / pgLx?sf] nflu pknAw u/fPsf] g} lsg gxf];_ cg'ofoL / ;]jsn] klg Tof];Fu 3[0ff ug'{k5{ . cNnfxnfO{ pkf;gfsf] Psn kfq :jLsg{' ;xL Ps}Zj/jfbsf] d"ntTj x'“bfx'Fb} klg ;w}+ of] ljrf/af6 6fl9Psf] jf 7Ls;“u cEof; ul/Psf] e]l6+b}g . of] dfgjhfltsf] jf:tljs 3f6f xf] lsgls Ps}Zj/jfbsf] oyfy{ tyf ;xL / ;'xf“pbf] hLjgsf] ;f“rf] oxL g} xf] . OAg] t}ldofn] n]v]sf 5g, …dfG5]nfO{ cNnfxsf] vf“rf] -h;sf] pm pkf;gf u/f]; / s;}nfO{ p;;“u ;dsIfL g7x/fcf];_ Pp6f a]hf]8 cfjZostf xf]Ú eGg] tkfO{n] cjZo klg hfGg'k5{ . h;/L of] z/L/nfO{ vfg' / lkpg'sf] cfjZstf k5{ of] klg To:t} xf] . tfklg tL b'a}aLr w]/} km/s 5 . dfgjhfltsf] df]n p;sf] ljrf/ / cfTdfdf x'G5 . logLx? cNnfx;“u, -hf] afx]s cGo sf]xL O{Zj/
  • 14. ~ 13 ~  xf]Og_ cfkmgf ;DaGw lagf ;DkGg x'g ;Sb}gg . olb sf]xL cNnfxafx]s c? s;}sf] pkf;gf u5{ / cNnfxl;t klg cf:yf /fV5 clg -To; ldYof pkf;gfaf6_ s]xL cfgGb jf ;Gt'li6 klg kfp“5, o:tf] pkf;gfn] p;nfO{ ljif vfPsf] dfG5]n] ef]Ug] xljut ljgf;eGbf al9 ljgf; k'¥ofp“5===. -&_ k'gM …o; a|fXdf08sf] Pp6} ;|i6f / kfngstf{ xf]Ú eGg] s'/fdf cf:yf /fVg' cNnfxdf ;xL cf:yfsf] nflu kof{Kt 5}g tyf o;df k|z:t hf]8 klg lbPsf] kfOPg . Oltxf;leq s]xL dflg; o;}nfO{ cNnfxdf osLgsf] nflu kof{Kt 7fGy] . ;TotfeGbf a9tf s]xL x'g ;Sb}g . of] ljZjf; lgZro g} h?/L eP klg kof{Kt 5}g . of] cf:yfnfO{ cNnfxsf] cfb/–;Ddfgsf ;fy;fy} lbnsf] efjgf / sd{sf ;xL ;DaGwåf/f cjZo k5ofpg'k5{ . ;|i6fnfO{{ ;f“lRrs} cfkmgf] Psn O{Zj/ dfGg'sf] cy{, …pg} dflg;sf] k/d dfof, pkf;gf / cf1fkfngsf] nIo ag'gÚ eGg] x'g'k5{ . o:tf] ljZjf; ub}{ cNnfxafx]s cGonfO{ x/]s ?kdf pkf:o ePsf] OGsf/ u/]kl5 dfq pm cNnfxdf ljZjf;sf] ;f“rf] cy{ kfng ug]{ JolQm 7xl/G5 . ;+If]kdf, pk/f]Qm s'/fx?sf] cfwf/df -!_ dfG5]nfO{ cNnfxsf] dxfgtf, k"0f{tf / pg} dfq} ;|i6f, bftf / kfngstf{ ePsf] x'gfn] pgsf] pkf;gfdf xf}l;g'k5{ . -@_ o:tf u'0fx? cNnfxd} kfOPsfn] pg} dfq pkf;gf of]Uo x'g . - #_ dfG5]n] cNnfxafx]s cGonfO{ x/]s ?kdf pkf;gfaf6 cfkm"nfO{ /f]Sg'k5{ . Pp6f clGtd t/ dxTjk"0f{ a“'bf tL b'O{ kmf“6sf] cGTodf hf]8g' h?/L x'G5, . -dfgjLo :jefj, ef}lts ;]/f]k]m/f] tyf o'uf}+o'udf cNnfxsf ;Gb]Zfjfxsx?åf/f l;sfOPsf ;Gb]zx?sf] dWo]gh/_ …cNnfxdf ;f“rf] cf:yfsf Tolt alni6 lrGxx? x'gfn] cNnfxafx]s s;}sf] pkf;gf ug{' a'l4dtf / wfld{s b'a} lsl;dn] k"0f{tof :jLsf/ ug{ of]Uo x'Fb}g .Ú t;y{ cNnfxafx]s c?nfO{ ;dsIfL Pj+ ;fe]mbf/ -lzs{ ug'{_ agfpg' -*_ jf cNnfxsf] pkf;gfnfO{ c:jLsf/ ug{' ck/fw xf], o;sf] 3f]/tf / p208tf olt 7"nf] 5 ls o:t} cj:yfdf p;sf] d[To" eof] eg] cNnfxn] o; dxfkfknfO{ dfkm ug]{5}gg . cNnfxn] :ki6;Fu eg]sf 5g, …cNnfxn] cfkm"l;t s;}nfO{ ;fem]bf/ agfpg] sfo{ -lzs{_ nfO{ sbflk Ifdf ug{] 5}gg t/ o;afx]ssf cGo kfk h;sf] nflu
  • 15. ~ 14 ~  rfxg]5g Ifdf ug{]5g . h;n] cNnfx;Fu -s;}nfO{_ ;fem]bf/ agfof] p;n] jf:tjdf Pp6f 7"nf] kfksf] ;+/rgf u¥of] .Ú -s'/cfg, $ M $*_ cNnfxsf gfd / u'0fx?df ljZjf; ug{' cNnfxaf/]cGoq sNkgf g u/L ;f“rf] >4f / ;j{kl/ dfof /fVg' lglDt pgnfO{ Psdfq ;|i6f / kfngstf{ dfGb} pgaf/]cfkmgf] df}lns b[[li6sf]0feGbf k/ 1fgsf]x/]snfO{ vf“rf] x'G5 .cfkmgf] k|sfzgf tyf s[kf / bofåf/f cfkmgf] af/]df cNnfxn] olt w]/} k|;:t 1fg pknAw u/fPkl5 ;Totf vf]Hg] hf] sf]xLn] klg oyfy{ 1fgaf6 cfkmgf] k|e'nfO{ hfGg / pkf;gf ug{ ;S5 . d'l:ndx? s'/cfgel/ pb3[t ul/Psf cNnfxsf gfd / u'0fx?nfO{ hfGg nfnflot x'G5g . pbfx/0f:j?k, cNnfxn] eg]sf 5g, …pg} cNnfx x'g h;afx]s cGo sf]xL k"Ho xf]Og . pgL ;d|f6 x'g cToGt} kljq, ;j{yf zfGt, lglZrGt k|bfgstf{, ;+/Ifs, k|e'TjzfnL / dxfg ag]/ /xg]jfnf . kljq 5g cNnfx To; lzs{af6 h'g oL dflg;x? ub{}5g . pg} cNnfx x'g ;[li6sf] of]hgf agfpg]jfnf / cl:tTj k|bfgstf{ clg ?k agfpg]jfnf . pg}sfnflu pQd gfdx? 5g . cfsfzx? tyf k[YjLsf ;f/f lrhx? pgsf] dlxdfufg u5{g / pgL k|e'TjzfnL Pj+ tTjbzL{ 5g .Ú -s'/cfg, %( M @#–@$_ s'/cfg / ;Gb]zafxsaf6 -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ x/]sn] cNnfxaf/] oL s'/fx? hfGg ;S5, …cNnfx ;a}eGbf al9 dfofn', lg/Gt/ bofjfg, -(_ ;w}+ Ifdfjfg, ;w+} kZrftfk :jLsf/ ug]{, cToGt} ;xgzLn, dfkm ug]{ / dfof ug]{ x'g . pgL pbf/, dxfg'efj, bftf / IfdfzLn x'g . hf] pgnfO{ k'sf5{g pgL ltgLx?sf] pQ/ lbG5g, pgL ;a}sf /Ifs x'g . pgL pTs[i6, dxfg, ;a}vfn] k|z+;fsf] kfq, ;Dk"0f{ ;[li6sf] :jfdL, Gofosf] lbgsf] dflns tyf clGtd k'k{Ifsf] lg0ff{os x'g . pgL ;a} ;'Gg], ;a} b]Vg], ;a} hfGg] / k"0f{ b"/bzL{ klg x'g . pgL cToGt} hAa/, cToGt} ;Ifd, / ;j{zlQmdfg x'g . pgL :jod k|ofKt, s;}l;t s'g} klg cfjZostf g/fVg] / ;a} cfxf/sf] bftf x'g . pgL k/d / ;af{]Rr x'g . pgL cfkmgf ;[li6sf dfldnfx?sf] k|zf;g ub}{, cfb]z lb“b}, lgif]w ub}{, v'zL x'“b}, l/;fpFb}}, Ogfd lb“b}, ;hfo l+b“b}, k|bfg ub}{, c:jLsf/ ub}{, OHht k|bfg ub}{ tyf cad"Nog ub}{ /xG5g . pgL h] klg
  • 16. ~ 15 ~  rfxG5g ul/xfN5g . pgL k"0f{tfsf x/]s u'0faf6 ;';lHht tyf ck"0f{tf jf bf]ifsf ;fgf]eGbf ;fgf] c+zaf6 klg d'Qm 5g . h;nfO{ pgLx? pgsf] ;fem]bf/ 7x/fp“5g, tL ;a}af6 pgL lgs} pRr / k"0f{ 5g . Pp6f s0f klg pgsf] OR5f / cg'dlt lagf xlNn+b}g .Ú cNnfxsf ;DjGwdf crDdsf] o:tf] 1fg dfgjhfltsf] nflu lgs} lxts/ /x]sf] 5 . O{Zj/n] cfkm"af/] k|ofKt 1fg :jod k|sfzgf u/]sf 5g h;n] ubf{ dfgjhfltnfO{ ef}tfl/g] jf cNdlng] cfjZostf g} kb{}g . pk/f]Qm tYox?af/]] s'/cfgdf s]xL ljifox? cToGt} :ki6 ul/Psf 5g, O:nfdL cf:yfg';f/ cNnfxsf] d"lt{ agfO{ k"Hg] s'g} ;+s]t klg kfO+b}g . of] Pp6f o:tf] laGb' xf] h;df klxnfsf w]/} dflg;x? kye|i6 ePsf 5g . ;|i6f / ;[li6 cnu / k[ys x'g . cNnfxsf u'0fx? p;sf] kljqtf / dxfgtfaf6 k"0f{ 5g . cNnfxsf] s'g} u'0f / dfG5]sf] To;} u'0faLr s]xL ;Do'Qm ;f]r cfP klg j:t'tM b'a}sf] pkof]lutfdf ;dfgtf 5}g . o;k|sf/ cNnfxn] :jod s'/cfgdf eg]sf 5g, …cNnfxh:tf] c? sf]xL xf]Og / pgL ;j{>f]tf Pj+ ;j{b|i6f x'g .Ú - s'/cfg, $@ M !!_ oxf“ d"lt{ k"hfsf] k"0f{ c:jLsf/ ul/Psf] 5 hals To;}a]nf cNnfx ;'Gb5 / b]Vb5 eGg] k'li6 ul/G5 . d'l:ndx? ;w}+ cNnfxsf] k"0f{tfaf]w u/fp“5g, slxn] klg p;nfO{ c;'xfpFbf] t/Lsfdf a0f{g u/]/ xf]RofpFb}gg . g t cNnfx dflg;e“m}+ u'0fx? /fVb5 g dflg; g} O{Zj/Lo u'0f /fVb5 . cl3Nnf] l;4fGtsf] pn+3g ug'{ :ki6 cgf:yf / cNnfx;“u ;dsIfL / ;femf 7x/fpg' xf] . pkf;gf ug]{ :jefj dfgjhfltsf] Oltxf;b]lv g} pgLx?leq cjl:yt /x]sf] 5 . pgLx?nfO{ k"hf / pkf;gfsf] nflu Pp6f O{Zj/ cjZo rflxof] . pgLx?nfO{ Toxf“ s'g} ljz]if / ;j{dxfg cl:tTj x'g' h;sf] cufl8 pgL ljlGt / ljgd|tf u?g eGg] yfx 5 . tfklg pgLx?dWo] w]/}n] cfkmgf cfzf, e/f];f, ;kgf / cfsf+Iff ;fwf/0ftof cfb/ / pkf;gf of]Uo gx'g] j:t'x?df /fVb5g, logL k|s[ltsf zlQm, lghL{j j:t', cGo dflg;, d"lt{, /fi6« tyf uf]q cflb x'G5g . pkf;gfsf tL ldYof lrhx? ltgsf cfsf+Iff / af]s]sf ;kgfx? k"/f u/fpg ;S5g eGg] s'/fdf ljZjf; ug{sf lglDt pgLx?n] cfkm"nfO{ afWo kf5{g . csf]{
  • 17. ~ 16 ~  zAbdf, pgLx? cfkmgf] pkf;gfsf tL ldYof j:t'x?nfO{ O{Zj/sf] u'0f k|bfg ug{ yfNb5g . cNnfxtk{m kms{g' tyf cNnfxnfO{ pgsf u'0fx?åf/f lrGxfpg' clg …pgn] vf]h]sf] zlQm jf:tjdf cNnfx g} xf], eGg] dfGg'sf] ;§f pgLx? pkf;gf, dfof / k"hfsf] nflu cGo j:t'lt/ pGd'v x'G5g . o;n] ubf{ pgL l;wf dfu{ / cfkmgf] ;xL O{Zj/af6 e6s]/ w]/} 6f9f uO;s]sf 5g . pQm 7"nf] q'6Laf/] cNnfxn] cg]s 7fp“df k|i6ofPsf 5g . cNnfxdf ePsf u'0fx?nfO{ a]jf:tf ub}{ q'l6sf h'g ;|f]tx?tkm{ logLx? pGd'v x'G5g, Tof] ltgLx?sf u'0faf/]sf] a]7Ls cf:yf xf] . pbfx/0fsf nflu cNnfxn] eg]sf 5g, …-x] d'xDdb Û dfgjhfltl;t_ elgb]pm, s] ltdLx? cNnfxnfO{ 5f]8]/ To;sf] pkf;gf u5f}{ h;n] g ltdLx?nfO{ s'g} xflg k'¥ofpg] ;fdYo{ /fV5 g s'g} nfe g} < /, cNnfx ;j{>f]tf / ;j{1 5g .Ú -s'/cfg, % M &^_ cNnfx k'gM eG5g, …ltgLx?eGbf a9L kye|i6 sf] x'g ;S5 hf] cNnfxnfO{ 5f]8L o:tf lrhx?nfO{ k'sf{5g h;n] dxfk|no;Dd klg ltgLx?sf] k|fy{gf :jLsf/ ug{ ;Sb}gg a? ltgsf k|fy{gfaf/] cgle1 5g < /, ha dflg;x?nfO{ Pslqt ul/g]5 ta tL k"Hox? ltgLx?sf zq' x'g]5g / ltgLx?sf] pkf;gfnfO{ 7f8} c:jLsf/ ug{]5g .Ú -s'/cfg, $^ M %–^_ ;+If]kdf, s;}n] cNnfxsf gfd / u'0fx? 7Ls;“u hfg]kl5 sbflk pgLafx]s c? s;}nfO{ klg pkf;gflt/ df]8g x'Fb}g . pkf;gfsf tL unt cl:tTjx?dWo] sf]xL klg pkf;gfsf nfos x'g ;Sb}gg . ltgLx?sf] pkf;gf ub}{ / ltgLx?nfO{ cfkmgf] nIo agfp“b} dflg; cfkm"nfO{ cjd"No dfq ub{5g . ;a}eGbf glgsf], …pgLx? cNnfxnfO{ a]jf:tf ub}{, pgL;“u ;dsIfLx?sf] ;dLs/0f ub}{ pgL;Fu l/; cfh{g tyf cfkmgf] v/fa cGTosf] tof/L ul//x]sf x'G5g .Ú
  • 18. ~ 17 ~  ;+If]k cNnfxdf ;xL cf:yf g} O:nfdL cf:yfsf] lgrf]8 / sf]z]9'+uf xf] . oxL g} ;f“rf] klg xf] . lhGbuL ;'vL x'g'sf], lhGbuL 7Ls x'g'sf], jf:tljstf a'emg'sf] tyf v'zL / zflGt k|flKtsf] nflu ;fFrf] klg xf] . dflg;n] cNnfxnfO{ /fd|/L hfg]kl5 cNnfxsf] ;§f s;}sf] pkf;gf p;sf] dgdf cfpg} ;Sb}g . …o;}sf] nflu p;sf] cfTdfsf] ;[li6 / oxL p;sf] lhGbuLsf] p2]Zo xf]Ú oxL s'/f p;nfO{ ljZjf; x'G5 . h;n] Psrf]l6 Ps cNnfxsf] pkf;gfsf] ;'Gb/tf a'emb5, pm To;afx]s c? s;}sf] pkf;gf ug{ slxNo} klg /x/ jf OR5f k|s6 ug{ ;Sb}g . o;}af6 p;sf] cfTdfnfO{ 9'Ss / p;sf] d'6'nfO{ zflGt k|fKt x'g]5. a|fXdf08 / dfgjhflt a|fXdf08sf] ;[li6 / cNnfxsf] cl:tTjtkm{ o;sf] ;+s]t a|fXfdf08nfO{ ljleGg txx?af6 ;[hgf ul/Psf] 5 . oxf“ k[YjLsf] pkNnf] txdf pHHjn ;d"x / zf}o{ d08n /x]sf] 5 . k[YjLdf kxf8, dxf;fu/ / e"O{“ h:tf lghL{j j:t'x? /x]sf 5g . oxf“ hgfj/x?sf] cfkmgf] 7"nf] ljljwtfsf ;fy clw/fHo /x]sf] 5 . oxf“ ;[li6sf cGo ?kx? klg 5g h;nfO{ dflg;n] cfh klg kQf nufP/ cufl8 uO/x]sf 5g . oL ;a} j:t'tM O{Zj/Lo sd{sf ;[hgfTds lx:;f x'g . …cNnfxn] g} cfsfz / k[YjLx?sf] ;[hgf u/]sf x'g, s'/cfgdf of] s'/f :ki6 ?kdf ;Djf]wg ul/Psf] 5 . s'/cfgsf cg]s Znf]sx?df ;[li6sf ljleGg ?ktk{m cNnfxn] cf}+NofpF5g / ltgLx?nfO{ lrGxsf] ?kdf lrGtg ug]{ dflg;sf] nflu aofg ub{5g . pbfx/0ftM cNnfx eG5g, …cfsfz tyf wtL{sf] ;[li6df, /ft Pj+ lbgsf] Pskl5 csf{]sf] cfjt–hfjtdf, dflg;x?sfnflu nfebfos ;fdu|Lx? lnP/ ;d'b|df lxF8g] 8'ªufx?df, cfsfzaf6 cNnfxn] aiff{Psf kfgLdf h;af6 pgn] d'bf{ e"ldnfO{ hLljt kf5{g clg wtL{df w]/} k|sf/sf hLj–hGt' km}nfpF5g tyf xfjfsf] axglqmofdf / cfsfz Pj+ k[YjLaLr lgoGq0fdf /flvPsf afbndf lgZro g} a'l4dfgx?sf nflu ;+s]tx? 5g .Ú -s'/cfg, @ M !^$_
  • 19. ~ 18 ~  cfhsf] sf]nfxn ;+;f/df of] ;+/rgf / o;df dfG5]x?sf] pkl:ylt tyf oL ;a}sf] k5fl8sf p2]Zox?dfly lrGtg ug]{ ;do s]xL yf]/} JolQmx?;“u dfq} 5 . tfklg dflg;sf] nflu o;df ;f]rljrf/ ug{sf lglDt ;do lgsfNg' dxTjk"0f{ x'G5 . olb pgLx? o:tf] u5{g eg] pgLx?nfO{ cfkmgf] lhGbuLdf cToGt} dxTjk"0f{ cyf{t O{Zj/tk{msf] l;wf dfu{lt/ 8f]¥ofpg] lrGx / kf7x? cjZo e]6fOg]5g . oL lrGxx? pgL cfkmgf] :joddfly ljrf/ ubf{ jf:tjdf pgsf] jl/kl/ cjl:yt 5g . To;}n] cNnfx eG5g, …xfdL rfF8} g} ltgLx?nfO{ - hutsf]_ lIflthdf / ltgLx? :jodleq klg cfkmgf lgzfgLx? b]vfpg]5f}+ .Ú - s'/cfg, $! M %#_ o; ;[li6sf] hl6ntf / >[ªvnfnfO{ dgg ubf{ dflg;nfO{ cjZo Ps a'l4dQf ;|i6f x'g'sf ;fy} o; ;+/rgf k5fl8 cjZo s'g} p2]Zo ePsf] ljZjf; x'G5 . …s;}n] s'g} j:t'sf] o:tf ;'Idtf / k"0f{tfsf;fy ;+/rgf u/]sf] xf];, k]ml/ klg Tof] ;Dk"0f{ ;+/rgfsf] s'g} cfzo / p2]Zo gxf];, csfNklgs xf] . o;} ljGb'tk{m cNnfxn] s'/cfgsf cg]s 7fp“df ;+s]t u/]sf 5g . pbfx/0fsf ?kdf cNnfx eG5g, …xfdLn] cfsfz / k[YjL tyf tL b'a}aLrsf j:t'x?nfO{ v]n7§fdf ;[li6 u/]sf xf]Ogf}+ .Ú -s'/cfg, @! M !^_ s'/cfgsf] ax;cg';f/ o;sf] c? s'g} pko'Qm lgisif{;Dd k'Ug' ;Dej 5}g . j:t'tM sf]xL O{Zj/nfO{ ;|i6f dfG5, …p;} >]i7 / dxfg cl:tTjn] oL ;a} >[ªvnf / ;'Gb/tfnfO{ ;[hgf u/]sf x'g eGg] 7x/ klg u5{, clg …o; ;+/rgfsf] s'g} p2]Zo 5}gÚ eGg] lgisif{;Dd pm sbflk k'Ug ;Sb}g . Pp6f ;|i6fdf ljZjf; /fv]kl5 ;|i6fsf] cfkmgf] o; ;[li6 k5fl8 s'g} p2]Zo jf ;f]r 5}g eGg] kTof/ ug{' ;|i6fnfO{ aRrf h:t} tyf u}/a'l4dfg atfpg' xf] . To:tf] cljj]s ;|i6fn] cfddflg; ;fIfL /x]sf] o:tf] ;[li6 pTkGg ug{ ;S5, kTofpg' ufx|f] 5 . xf]Og, j:t'tM ;[li6n] ;|i6fsf] lglZrt u'0fx?tk{m cf}+Nofp“5 / o; ;Dk"0f{ ;+/rgfsf] k5fl8 Pp6f dxTk"0f{ / dxfg p2]Zo x'g]tk{m ;+s]t u5{ . k|s[ltsf] ;du| cl:tTjn] ;|i6fsf] Psbd cgf}7f] rl/q ePsf] hgfp“5, pgL of] ;[li6sf s'g} klg lrh v]njf8sf nflu jf ljgf sf/0f ;[hgf ub}{gg .
  • 20. ~ 19 ~  o; ;[li6dfly dfq} lrGtg ubf{ hf] sf]xLnfO{ k|fKt x'g] bf];|f] clt dxTjk"0f{ lgisif{, …h;n] o;nfO{ cgl:tTjaf6 ;[hgf u/]sf] 5 pgL ;xh} o;nfO{ k'gM ;[hgf ug{ ;S5gÚ lg:sG5 . /, pgL cj;fgkl5 k'gM ;[hgf ug{ ;Sg] ePdf cjZo pgL ;a}nfO{ d[To'kl5 p7fpg / cfkm" ;fd'Gg] v8f ug{ klg ;S5g . o; lgisif{df dfgjhflt / ;+;f/df ltgsf] Jojxf/sf] nflu :ki6tf w]/} cz'e k|lt3ftx? ljBdfg /x]sf 5g . t;y{ s'/cfgel/df cNnfxn] dflg;nfO{ oL oyfy{ / cy{ b]vfPsf / a'emfPsf 5g . pbfx/0ftM cNnfx eG5g, …/, p;n] xfd|f]nflu pbfx/0f lbg yfNof] clg cfkmgf] ;[li6 la:{of] . eGof], oL ;8]un]sf xf8x?nfO{ s;n] hLljt ug{ ;S5 < elgb]pm, ltgnfO{ pg}n] hLljt kfg{]5g h;n] ltgnfO{ klxnf]k6s ;[li6 u/]sf lyP . pgL k|To]s ;[li6sf 1ftf x'g . h;n] ltdLx?sf]nflu xl/of] a[Ifaf6 cfuf] lgsfn] clg To;}af6 t ltdLx? cfuf]] ;Nsfp“5f} . s] h;n] cfsfzx? tyf wtL{ ;[li6 u/], pgL ltgLx? h:t}nfO{ ;[li6 ug{ ;dy{ 5}gg < lsg 5}gg < pgL t dxfg ;[li6stf{ Pj+ ;j{1 x'g . ha pgL s'g} sfo{sf] ;+sNk u5{g To;sf]nflu pgsf] sfo{ eOxfn eGg' dfq x'G5, clg Tof] eOxfN5 . clg kljq 5g pgL h;sf] xftdf k|To]s j:t'sf] clwkTo /x]sf] 5 / ltdLx? ;a} pg}tk{m kmsf{Og]5f} .Ú - s'/cfg, #^M &*–*#_ o;k|sf/ of] ;[li6 -o; ;+/rgfsf] k5fl8 cjZo Pp6f p2]Zo 5, oyfy{sf] ;Gbe{df_ d[To'kl5 p7fOg'sf :ki6 lrGxx? 5g . d/f]0ff]Q/ hLjg - d[To"k/Gt_ sf] wf/0ff k|s[lt;“u afemb}g a? of] k"0f{tof To;sf] cg'?k 5 . d/f]0ff]Q/ hLjgnfO{ hf] c:jLsf/ u5{g ltgsf] cg'dfg cg';f/ cNnfxn] kSs} s'sdL{x?l;t eQmx? h:t} Jojxf/ ug]{5g . of] c;Dej cg'dfg xf] . To:tf] ;f]r O{Zj/df cf:yf g/fVg]x?sf] dfq xf], o;nfO{ cNnfxn] k|sfzgf ub}{ o:tf] sbflk gx'gnfO{ :ki6 kf5{g . cNnfx eGb5g, …/, xfdLn] csfz / k[YjL tyf oL b'a}dfemsf lrhx?nfO{ Joy{ ;[hgf u/]sf 5}gf}+ . of] t sflkm/x?sf] ;f]rfO{ xf] . clg sflkm/x?sf]nflu g/ssf] oftgf /x]sf] 5 . s] xfdL cf:yfjfg tyf ;TsdL{x?nfO{ wtL{df ljWj+; dRrfpg] dflg;x?h:t} agfpF5f}+ t jf O{zeo /fVg]x?nfO{ b'isdL{x?h:t} agfpF5f}+ / <Ú -s'/cfg, #* M @&–@*_
  • 21. ~ 20 ~  …;[li6df o:tf cTolws lrGx / cNnfxsf] k|sfzgfdf o:tf cTolws ;"rs tyf kf7x? e]6]kl5 dfG5]n] cfkm" jl/kl/sf ;a} k|df0fx?l;t 7Ls;“u k|ltpQ/ gu/]df p;sf] kl/0ffd s] xf]nf <Ú s;}n] ;f]Wg ;S5 . dfgjhflt / ;[li6 oL ;[hgfx?dWo] dfgjhflt s]xL k[ys / ljif]z /x]sf] 5 . tfklg k|yd dfgjsf] k|f/lDes ef}lts ;[hgf ljZjsf cGo hGt'x?sf] ;[hgfeGbf w]/} km/s lyPg . s'/cfgsf cg';f/ k|yd dfgj cfbdsf] ef}lts ;+/rgf o; cGtl/Ifdf k"j{b]lv ;[lht b'O{j6f tTj df6f] / kfgLaf6 ePsf] lyof] . Tof] t bf];|f] r/0f lyof] h;df k|yd k'?if cfbdsf] ;[li6sf] ljz]iftf :yflkt eof] . To; r/0fdf dflg;nfO{ Psbd cnu / ck"j{ lsl;dsf] k|f0fL agfOof], pgLx?df Pp6f ef}lts cfsf/ / cNnfxn] ltgnfO{ k|bfg u/]sf] Pp6f ljz]if cfWoflTds efj ld;fOof] . jf:tjdf o;}n] g} pgLx?nfO{ of] ;dfg u|xdfly cGo k|f0fLx?af6 w]/} k[ys u/]sf] 5 . dfgjhfltsf cnu s]xL ljz]if clenIf0fx? lgDg k|sf/ /x]sf 5gM -!_ lrGtgzLn g};lu{s efpm, h'g Pp6} cNnfxsf] pkf;gfdf ljZjf; u/fpgsf] nflu tTk/ / sf/0f x'G5 . -@_ dfgjhfltnfO{ cNnfxn] k|bfg u/]sf] a'l4dfkm{t ljifoj:t'x?nfO{ ;Demg] / a'emg] Ifdtf / Nofst . -#_ /fd|f] jf v/fa dfu{dWo] h];'s} klg ckgfpg] :jtGq OR5fzlQm tyf /f]h]sf] s'/fnfO{ ;~rfng ug{sf] nflu ;Lldt :jtGq OR5fzlQm klg . -$_ /f]h]sf] ljifok|lt hjfkmb]xL, h'g :jtGq OR5fzlQm / Ifdtf lbOg'sf] clgjfo{ kl/0ffd xf] . -%_ oL ;a} oyfjt x'Fbfx'Fb} s'/cfgdf cf}+NofOPsf] Pp6f yk oyfy{, …;[li6sf ;Dk"0f{ ;|f]tx? p;sf] pkef]usf] nflu, p;sf] jzdf ul/Psf 5g .Ú
  • 22. ~ 21 ~  pk/f]Qm ljz]if nIf0fx? lbPkl5 …dfG5]sf] lhGbuL Pp6f ljz]if p2]Zosf] nflu xf]Ú eGg] p;n] a'emg'k5{ . …pgLx?nfO{ VofnVofnsf nflu agfpg'eGbf ;|i6f w]/} a'l4dfg / clt kljq 5Ú, dflg;sf] ;[li6 / pgLx?n] kfPsf] ljz]if u'0faf6 x/]sn] a'emg'k5{ . o;af/] cNnfx eG5g, …ctM s] xfdLn] ltdLx?nfO{ Aoy{ ;[li6 u/]sf 5f}+< /, ltdLx? xfdLtk{m kms{]/ cfpg] 5}gf} eg] cg'dfg ul//fv]sf 5f} <Ú -s'/cfg, @# M !!%_ ;Dk"0f{ k|f0fL / dflg;nfO{ ;[hgf ug]{ tyf To;eGbf klg 7"nf] / dxfg ;|i6fn] dflg;nfO{ ljgf lgb]{zg jf pgLx?n] ug{] jf gug{] s'/fx? atfP a]u/ 5f]8g]jfnf 5}g . p;n] hgfj/x?nfO{ klg ltgn] af“Rg'sf s'/f lgb]{zg u/]sf] 5 . o;sf] nflu cNnfx eGb5g, …s] dg'ion] of] 7fg]sf] 5 ls pm o:t} -a]nufd_ 5fl8g]5 < -s'/cfg, &% M #^_ t;y{ …of] hLjgdf dfG5]sf sd{x? p;sf] :jodtkm{ Pp6f jf:tljs pkzfvf /fV5gÚ dfG5]n] a'emg'k5{ . o; cy{df, p;n] u/]sf] s'g} sd{ a]dtna jf ljgf sf/0fsf 5}gg . p;sf] hLjgsf] oxf“ s] p2]Zo /x]sf] 5 eg] tyf ;|i6f p;sf x/]s sd{, ;f]r, lgot / lx+88'naf6 cjut 5 . …o; hLjgdf p;sf] Pp6f p2]Zo 5, o;nfO{ a'emg dfgjhfltsf] nflu clt dxTjk"0f{ x'G5 . pQm 7DofO{ hLjgdf kl/jt{gsf] klxnf] sbd x'g;S5, h;df cfkmgf dxfg / rlst kfg]{ ;[hgftkm{ s;}n] cfkmgf] k"0f{ OR5fn] ;dk{0fsf] nflu kms{g ;S5 . pQm oyfy{ ga'lemsg s'g} ljz]if t/Lsfaf6 Jojxf/df kl/0ft ug{'sf] s'g} cf}lrTo jf cy{sf] vf“rf] gx'g klg ;S5 . s'g} cf}lrTo gx'g', g}lts tj/n] s]xL unt jf s]xL ;xL gx'g', s'g} O{Zj/ gx'g' jf cl:tTjsf] s'g} p2]Zo gx'g'sf] cfzo eof], …dflg; cfkmgf] dgk/L h'g z}nLdf klg Jojxf/ u?g . o; ;[li6sf] jf:tljstf, o;sf] p2]Zo / o;df p;sf] st{Jotkm{ dflg;sf cf“vfx? v'n]kl5 Toxf“ 7"nf] / ulx/f] c;/ x'g;S5 . cd]l/sL sf/fuf/x?df sfo{;Dkfbg ubf{ o; u|Gysf/sf]] lghL cg'ej /x]sf] 5 . cg]s s}bLx?l;t …pgLx?n] cfkmgf ck/fw lsg u/]Ú eg]/ ;f]Wbf ;a}sf] Psgf;sf] k|Zg x'GYof], …lsg g ug'{kg]{ <Ú …pgLx? o; ck/fwaf6 6f9f /x]sf]
  • 23. ~ 22 ~  eP gklqmGy]Ú pgL ;a}l;tsf] Pp6} k|ltpQ/ lyof] . Pp6f ;|i6fk|lt hjfkmb]xLtf jf o; hLjgsf] p2]Zoaf/] lrGtgsf] s'g} k|ltpQ/ lyPg . …of] cl:tTj cy{xLg / ;+hf]u dfq xf]Ú h:tf] lgs} d"Vof{O{o'Qm ljZjf; /fv]sf dflg;sf] ;f]r lj?4 s;}n] w]/} ax; ug{ ;Sb}g . clxn] s]xL dflg;x?, …dfgjhflt s]jn qmlds pGglt ub{} hgfj/af6 pTkGg ePsf x'gÚ h:tf] O:nfdL cf:yf ljk/Lt ljZjf; /fV5g . o:tf] ;f]r cg';f/, …dflg; s]jn ef}lts tTjx?sf] bf]xf]/f] k|lqmof x'g tyf lgs6td uf]qsf] gSsncg';f/ hgfj/af6 k|ToIf cf]n{]sf 5g .Ú …Toxf“ dfG5] / af“b/aLr w]/} s8Lx? x/fPsf 5g tyf j}1flgs ljrf/x? klg qmlds pGgltsf] l;4fGt lj?4 prflnPsf 5gÚ oyfy{nfO{ oxf“ a]jf:tf ul/Psf] 5 . s] of] ck/Dkf/ / zfgbf/ ljZj a|fXdf08sf ;a} lx:;faf/] To;f] x'g ;S5 t < s] hgfj/eGbf w]/} k/ / pRr Ifdtf lbPsf dflg; s'g} >]i7 p2]Zo jf ;|i6fk|lt hjfkmb]lx a]u/ hgfj/eGbf al9 s]xL xf]Ogg < …of] b[li6sf]0f jf:tjdf k"0f{tM s'tfls{s / cfGtl/s lx;fan] w]/} xflgsf/s 5Ú eGg] 7x/ ug{ ;lsG5 . dfgjcfTdf g};lu{stj/n] kfkL x'g'df klg s]xL dflg; ljZjf; ub{5g . o;sf] ljk/Lt, ;Gb]zjfxs d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ :jodn] eg]sf 5g, …x/]s aRrf lkmT/x -k|fs[lts dfu{ cyf{t O:nfd wd{_ df hGdG5 . t/ tL p;sf cfdfa'jf x'g hf] p;nfO{ ox'bL, lqmlZrog cyjf dh';L agfpg] u5{{g .Ú -!)_ …aRrf g};lu{stj/n] kfkL hGdG5Ú …x/]s aRrf ;f“rf] wd{df hGdG5Ú eGbf w]/} k/ 5 . To;kl5 kl/jf/, ;dfh / jftfj/0fsf] s'k|efjåf/f sf]xL cz'4 dfu{ cg';/0f ug{ k'U5 . w]/} O{zfO{x? …g};lu{s kfkÚsf] ljrf/df ljZjf; /fV5g . …k|yd dfgj cfbdn] h'g kfk u/]sf lyP Tof] pgsf ;Dk"0f{ ;Gtltdfly nfu]sf] 5Ú pQm ljZjf;sf] cy{ xf] . t;y{ aRrfnufot x/]ssf] sfFwdfly Tof] nfu]sf] 5 . - pgsf] egfO{g';f/_ To;nfO{ x6fpg] Pp6} pkfo xf], …O{Zj/n] cfkmgf] k'qnfO{ aln r9fpg' .Ú of] cf:yf ljz]iftM To;sf] clGtd efu :ki6;“u O:nfdL Ps}Zjfbsf] lj?4 /x]sf] 5 . O{Zj/sf] cfkmgf] s'g} k'q 5}g . pm cfkmgf] s'g} ;dsIf jf s;}nfO{ s'g} lx;fan] cfkmgf] t'Nn jf cfkmgf] s'g} gft]bf/ /fVb}g .
  • 24. ~ 23 ~  O:nfdL dfGotfcg';f/ cfbd / xJjf b'a}n] z}tfgåf/f 5lnP/;“u;“u} uNtL u/]sf lyP . tfklg pgLx? b'a}n] O{Zj/;“u kZrftfk u/] tyf O{Zj/n] ltgsf] kZrftfk :jLsf/ u/] . oxfF g} ltgLx?sf] kfksf] cGTo eof] . Tof] kfk c?dfly nfUg] cy{} 5}g . cem al9 csf{sf] kfkaf/] lgbf]{if JolQmx?nfO{ bf]ifL agfpg' cNnfxsf] nflu xb};Ddsf] cGofo xf] . o;af/] cNnfx eG5g, …h;n] hlt sdfpF5 p;sf] efuLbf/ cfkm}+ x'G5 . /, s'g} klg ef/L af]Sg]n] c? s;}sf] ef/L af]Sg] 5}g .Ú -s'/cfg, ^ M !^$_ t;y{ O:nfdL kl/b[Zodf g};lu{s kfksf] ljrf/wf/f :ki6tM e"m7f] / ;f/df xflgsf/s b]lvG5 . o;n] O{Zj/ / p;sf] Gofoaf/] clt unt efjgf lbG5 . cem o;n] dfG5]nfO{ p;sf] cfTdf g};lu{s tj/n] kfkL x'g] cf:yfaf6 b'lift agfp“+5 . cfTdfaf/] O:nfdL ljrf/wf/f cl3sf lrGtsx?sf] uNtL / a]7Ls wfld{s ljZjf;x?af6 :jtGq 5 . o;n] dfgjhfltnfO{ p;sf] 7Ls e"ldsfdf /fV5 / of] k"0f{tof dfG5]sf] :jefj cg's'n, o'lQm;+“ut / ;[li6sf] df}hbft xf] . dfgjsf] bhf{ dflg; cNnfxsf ;[hgf x'g . dflg; s'g} klg z}nLdf h;/L klg O{Zj/Lo x'Fb}gg . pgLx? s'g} O{Zj/Lo u'0fdf klg cNnfxsf] lx:;]bf/ 5}gg . of] ;Dk"0f{ dfgjhflt / JolQm ljz]ifsf] nflu klg Psbd ;xL s'/f] xf] . sf]xL dfG5] O{Zj/sf] jf:tljs k'q jf k'qL x'g ;Sb}gg . …cNnfxn] ;+/rgf u/]sfdWo] dflg; ;aeGbf 7"nf] jf ;aeGbf dxfg klg xf]Ogg, of] pgLx?n] :jLsf/ ug'{k5{ . cNnfx eG5g, …cfsfzx? / k[YjLsf] ;[hgf lg;Gb]x g} dfgjhfltsf] ;[hgfeGbf dxfg sfo{ xf] .Ú -s'/cfg, $) M %&_ …dfG5] ;f“lRrs} cNnfxsf] cfd;+/rgfdWo] Pp6f ;fgf] c+z xf]Ú ljrf/ ubf{ p;n] ljgd| x'g'k5{ . pk/f]Qm j0f{g ul/P cg';f/ cNnfxn] dfgjhfltnfO{ ljleGg cfzLif aV;]sf / pgLx?nfO{ cfkmgf cglulGt ;[li6x?eGbf dfly / al9 u'0fx? lbPsf 5g .
  • 25. ~ 24 ~  jf:tjdf x/]s JolQmsf] k|ltIffdf b'O{j6f leGg ;DefJotfx? /xG5g . ;f] cj:yf k|f/lDes dfG5]sf] k|f/lDes ;+/rgfb]lv g} sfod /x]sf] 5 . cfbdsf] ;[li6kl5 kml/Ztfx? -:ju{b"t_ nfO{ cfbdsf] ;fi6fË ug{] x's'd lbOPsf] lyof] . oL kml/Ztfx? kf/nf}lss zlQmaf6 vfFlbPsf x'G5g, logLx?n] dflg;nfO{ ;'sd{ ug{ rfxg]a]nf ltgLx?sf] 5]j}df /x]/ ;w}+ 6]jf k'¥ofp“5g . Toltv]/ Toxf“ z}tfg -!!_ klg lyof], p;n] dfgjhfltsf] b'Zdg /xg] / ;s];Dd pgLx?nfO{ kye|i6 ug{]{ zky lnPsf] lyof] . o;k|sf/ b'O{ ;DefJotfx? :yflkt ePsf lyP . dflg; dflyeGbf dfly psNg cyjf tneGbf tn cf]n{gsf] nflu :jtGq 5 . oyfy{df hLjgsf] p2]Zo cNnfxsf] pkf;gf ug{' / pgnfO{ v'zL kfg{' xf] . o;k|sf/ abnfdf pgsf] v'zL klg k|fKt ug{' xf] . O{Zj/sf] ;Rrf ;]js x'g' dfgjhfltsf] c;Ld p2]Zo xf] . o;eGbf 7"nf] c? s'g} p2]Zo xf]Og . s]jn oxL p2]Zo dfgjhfltsf] cfTdfsf] nflu jf:tjdf ;xL ;fFrf] :yfgdf Nofpg ;S5 lsgls dflg;sf] cfTdfdf o;}sf] ulx/f] klxrfg /x]sf] 5 . o;eGbf cl3 a9]/ …cNnfxsf] pkf;gf ub}{ sf]xL klg w]/} pTs[i6, >]i7 / OHhtbf/ x'g;S5 . To;eGbf dxfg jf >]i7 sf]xL x'Fb}gÚ clwstd ;DefJotf x'G5 . of] x/]slg/ :ki6 x'g'k5{ . hlt al9 pm To; p2]Zotkm{ lx“85, Tolt al9 g} pm efUodfgL x'gk'U5 / Psdfq ;f“rf] O{Zj/ tyf :jfdLlt/ cfkm"nfO{ ;dk{0f ubf{ p;n] al9 OHht cfef; ug{'k5{ . pQm oyfy{ :jLsf/]kl5 o; ;DefJotfnfO{ 7"nf] kfg{sf lglDt p;n] k|lt:k|4f{ ug{'k5{ . jf:tjdf s;}n] :ki6 p2]Zo /fVg :jLsf/]kl5 p;sf] cfTdfdf sf]lzzx? uxg x'G5g . p;nfO{ p2]Zox?sf] ckf/ ;f]rsf] k5fl8 nv]6g] cfjZostf kb}{g, tLdWo] s'g}nfO{ klg k"0f{tof k"/f ug{' of]Uo jf To;af6 ;Gt'i6 x'g'nfos pm slxn] klg x'“b}g . -w]/}h;f] dflg;sf p2]Zox? k/:k/ lj/f]wL x'g] ub{5g / pgLx? tL ;a}nfO{ k"/f ug{ ;Sb}gg ._ O:nfddf ;Dk"0f{ dfgjsf] ;f/e"t ;dfgtf h'g a'“bfnfO{ ;dfTg cfw'lgs ;dfhn] clxn] klg sf]lzz ul//x]sf] 5 To;df O:nfdsf] lzIff hf]8bf/ ?kdf p7g] u/]sf] 5 . Tof] ;Dk"0f{ dflg;sf]
  • 26. ~ 25 ~  ;f/e"t ;dfgtf xf] . ;a} dflg;x? cNnfxsf ;+/rgf x'g, pgLx?dWo] x/]sdf cNnfx;fd' ;dk{0f / pkf;gf ub}{ dfgjhfltsf] ;aeGbf 7"nf] p“rfO{;Dd k'Ug] Ifdtf ljBdfg /x]sf] 5 . o;k|sf/ dflg; dflg;aLr s'g} lje]b 5}g, pgLx?sf] /f]hfO{n] dfq pgLx?nfO{ cNnfx, sfg"g / ;d'bfosf cGo ;b:ox?sf] b[li6df cnu ug]{5 . uf]q, /+u / /fli6«otfsf] o;df s'g} klg e"ldsf 5}g . cNnfx eG5g, …x] dfgj Û xfdLn] ltdLx?nfO{ Ps k'?if tyf Ps :qLaf6 ;[li6 u¥of}+ / ltdLx?sf ljleGg hflt tyf a+z agfof}+ tfls ltdLx? Ps csf{nfO{ lrGg ;s . jf:tjdf cNnfxsf] b[li6df ltdLx?dWo] ;jf{lws k|ltli7t Tof] JolQm xf] hf] ltdLx?dWo] ;a}eGbf clws O{zeo /fV5 . lg:;Gb]x cNnfx ;j{1 tyf ;';"lrt 5g .Ú -s'/cfg, $( M !#_ ;Gb]i6f -d'xDdb–pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] e]nf ul/Psf] ;a}eGbf 7"nf] hg;d"x cufl8 pk/f]Qm s'/cfgL lzIffnfO{ JoQm ubf{ o;/L cem al9 :ki6 u/]sf lyP, …x] dflg;x? xf] Û ltd|f] :jfdL ;f“lRrs} Pp6} xf] / ltd|f] jf:tljs lktf klg Pp6} xf] . lg;Gb]x s'g} c/aLnfO{ s'g} u}/c/aLdfly s'g} >]i7tf 5}g g s'g} u}/c/aLnfO{ c/aLdfly s'g} >]i7tf k|fKt 5 . To;}u/L uf]/f]nfO{ sfnf]dfly s'g} >]i7tf 5}g g g} sfnf]nfO{ uf]/f]dfly s'g} >]i7tf k|fKt 5 . elQmåf/f dfq} sf]xL csf]{dfly al9 >]i7 x'G5 . s] jf:tjdf d}n] ltdL;Dd ;Gb]z k'¥ofO;s]+<Ú-!@_ dfgjhfltaLr cGt/ ltgdf ljefhgsf] sf/0f x'g'sf] ;§f ;|i6fsf] dxfgtftkm{ cf}+Nofp“5 . cNnfx eG5g, …/, cNnfxs} lgzfgLx?dWo] xf] cfsfzx? tyf wtL{sf] ;[li6 / ltdLx?sf efiffx? Pj+ j0f{x?sf] leGgtf . lgZro g} o;df 1fgLx?sf nflu w]/} lgzfgLx? /x]sf 5g .Ú -s'/cfg, #) M @@_ o;k|sf/ cNnfxsf] ;fFrf] pkf;s x'g'sf] åf/ uf]q / /fli6«otf h:tf s'/fl;t ;/f]sf/ g/fvL ;a}sf] nflu v'nf 5 . …cNnfxsf] pkf;gfsf] o;} dfWodn] jf:tjdf sf]xL OHht / dof{bfsf] xsbf/ / u'0fx?af6 kl/k"0f{ x'G5 eGg] O:nfdL l;4fGt Oltxf;el/df lg/Gt/ Jojxfl/s /x]sf] 5 .
  • 27. ~ 26 ~  O:nfdaf/] b'ik|rf/tkm{ Wofg glbPsf] ePdf dfgjhfltsf] ;f/e"t ;dfgtfdf :qL / k'?if b'a} ;fd]n 5g . cNnfx Pp6f kf/nf}lss cl:tTj / pkf;gfsf] Psn xsbf/ x'g'df k'?if / :qLaLr -!#_ s]xL lje]b 5}g . O{Zj/lg/ b'a} ;dfg 5g . pbfx/0fsf] nflu cNnfx eG5g, …k'?if xf]; jf dlxnf h;n] O{dfg NofP/ ;Tsd{ u5{ xfdL cjZo g} p;nfO{ kljq hLjgofkg u/fpg]5f}+ / pgLx?n] u/]sf sfo{x?sf] pQd k|ltbfg k|bfg ug{]5f}+ .Ú -s'/cfg, !^ M (&_ o; Znf]ssf] cy{nfO{ s'/cfgsf cGo :yfgx?df klg bf]xf]¥ofOPsf] kfOG5 . …O:nfdn] dlxnfx?nfO{ k|bfg u/]sf xs Pj+ clwsf/x? klZrdfsf dlxnfx?n] xfn;Dd kfPsf 5}gg eGg] /fd|/L :ki6 eO;s]sf] 5 . oLdWo] ;DklQsf] :jfldTj / cfkmgf] lghL Jofkf/ rnfpg] xs Pj+ clwsf/nufotsf cGo klg w]/} dfldnfx? 5g . x/]s bz{g, wd{ / ;+:s[ltn] s'g} dfldnfsf] al9 d"No 7x/fp“5 t s'g}nfO{ k/ 9s]N5 . O:nfddf ;a}eGbf al9 dxTjk"0f{ u'0f cNnfxsf] elQm / cf1fkfng xf] . O:nfddf bf];|f] al9 d"Nojfg u'0f wd{af/] 1fg x'g' xf] . oL b'a} dfldnfx?df dlxnfx? k"0f{tof k'?if ;dfg 5g . O:nfdL Oltxf;df dlxnfx?sf] AofVof ul/Psf] kfOG5 . o;}u/L pgLx?sf] elQm / lzIffsf] sb/ klg ul/Psf] 5 . …dflg;sf] d"Nof+sg ltgLx?sf] ;'Gb/tf, of}gzlQm, v]nsf] bf}8, lta|tf, /fd|f] ufg, gfRg' jf clego ug{'åf/f x'G5, O:nfdn] eGb}g . oL ljifoj:t'x?nfO{ cfw'lgs ;Eotfn] al9 dxTj lbPklg O:nfdL b[li6sf]0fdf dflg;sf] d"Nof+sg ubf{ tL kmh"ndWo] x'g . ;du|df o; hLjgdf al9 d"Nojfg j:t'x? eg]sf] cNnfxsf] elQm / wfld{s 1fg xf] . O:nfddf dlxnf / k'?if Psbd a/fa/ 5g / O:nfdL gh/df of] a/fa/Lsf] ;aeGbf al9 dxTjk"0f{ pbfx/0f klg xf] . wd{ ;[li6 / dflg;x?af/] lj:t[t ax; ul/;s]kl5 ca kfnf] :jod wd{sf] cfjZostfaf/] ax;sf] cfof] . cem h'g cfwf/df Pp6f wd{ :jLsf/ ug{ nfos x'g;S5 To;dfly klg ax; x'g h?/L 5 .
  • 28. ~ 27 ~  dflg;nfO{ wd{sf] cfjZostf ljZj clt w]/} ef}lts r/0fdf k|j]z ul/;s]sf] 5 . lj1fgn] k|s[ltnfO{ lhlt;Sof] / ca wd{, syf / k"j{sf cGwljZjf;x?sf] s'g} cfjZostf g} 5}g h:tf] nfU5 . tfklg wd{ 6f9f ePsf] 5}g . 6f9f x'g' t a]Un} xfn ;dodf ;+;f/el/df wd{sf] k'g?Tyfg eO;s]sf] 5 . s'/cfg / ;'Ggtsf] d"nkf7sf] pNn]vcg';f/ dfG5]leq wd{ :jefljs x'g' :ki6 5 . cNnfxn] dflg;sf] ;[li6 O{Zj/nfO{ hfGg' / p;sf] pkf;gfsf] OR5f /fVg' g};lu{s efjleq kb{5 . ;Gb]zjfxs -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] klg eg]sf 5g …;'g, ltdLn] ghfg]sf] / d]/f] dflnsn] dnfO{ cfh} l;sfPsf] s'/f ltdLnfO{ l;sfpg dnfO{ x's'd lbOPsf] 5===-O{Zj/n] eg]sf 5g_, …d}n] cfkmgf ;Dk"0f{ ;]jsx?nfO{ cNnfxsf] pkf;gfsf g};lu{s e'msfpmsf ;fy ;[hgf u/]sf] 5' . t/ z}tfgx? ltgLx?lg/ cfP/ ltgnfO{ ltgsf] -;f“rf]_ wd{af6 6f9f kfl/lbG5g . /, h]hlt ltgLx?sf nflu d}n] j}w u/]sf] 5' To;nfO{ cj}w agfp“5g / ltgLx?nfO{ d;“u ;dsIfL 7x/fpg] lg/fwf/ cfb]z lbG5g .Ú -!$_ …dflg;df cGt/lglxt g};lu{s e'msfjnfO{ bafpg], n'sfpg] jf aªUofpg] sf]lzz ug]{ s'zlQmx? klg ljBdfg 5g eGg] pk/f]Qm cg'R5]baf6 klg :ki6 eO;s]sf] 5 . t/ ltgLx?n] dflg;sf] cfTdfsf] ulx/fO{df h/f] uf8]sf] ;TonfO{ eg] sbflk dfg{ ;Sb}gg . s]xLdf ;kmn eP klg ;a}df dfg{ ;Sb}gg . ;a}n] wd{ gdfg] klg slDtdf s]xL dflg;x? O{Zj/ / wd{ cyf{t cNnfxl;t ;DalGwt cf:yf / cEof;x?nfO{ ;w}+ dfG5g . …o;k|sf/ g}lts tj/n] x/]s JolQmn] wd{sf] s'g} g s'g} ?k / clGtd cl:tTj jf O{Zj/df bx|f] ljZjf; ul/;s]sf] 5Ú, of] crfgssf] s'/f xf]Og . o; ;+;f/df ef}ltsjfbLx? Pp6f s'/f slxNo} klg c:jLsf/ ug{ ;Sb}gg, …dflg;sf] ;+/rgfdf ef}lts c+z;“u;“u} u}/ef}lts c+z klg /x]sf] 5, To;nfO{ cfTdf jf cnf}lss efu elgG5 .Ú ef}ltsjfbLx? dfgjsf] ef}lts c+zl;t dfq ;/f]sf/ /fVb5g . pgLx? p;sf] a[xt cnf}lss c+znfO{ ;3fpg lglDt p;sf] dgdf ljzfn l/Qmtf 5f]8b} s]xL klg ug{ ;Sb}gg . p;n] To; l/QmtfnfO{ cg'ej u/]kl5 dfq p;nfO{ Toxf“ s]xL unt x'g] osLg x'G5 .
  • 29. ~ 28 ~  pgLx?n] To; l/QmtfnfO{ s]xLaf6 eg{ rfxG5g . oBlk pgLx? w]/} ef}lts s'/f jf ljleGg ef}lts j:t'x? -dlb/f, nfu' kbfy{_ tkm{ df]8g ;Sb5g t/ o:tf s'/fx? slxNo} klg ;xL tj/n] pgLx?sf] hLjgsf] z"Gotf eg{ ;Sb}gg . pgLx? cfkm" jl/kl/sf ef}ltsjfbL k|rf/k|;f/af6 k/ x6]df pgLx?nfO{ …pgsf] hLjg / lbnaf6 x/fPsf] s'/f O{Zj/ / wd{ xf]Ú, kQf nfU5 . k|Voft O:nfdL ljåfg OAg] t}ldofn] n]Vg'ePsf] 5, …lbn cfkmgf] dflnssf] pkf;gfsf] dfWodn] p;l;t dfof ub}{ / p;tkm{ -kZrftfkåf/f_ kms{b} dfq :j:y x'g ;S5, ;kmntf k|fKt ug{ ;S5, v'zL x'g ;S5, ;Gt'i6 x'g ;S5, cf/fd dx;'; ug{ ;S5, l:y/tf / zflGt kfpg ;S5 . oBlk ;[li6af6 x/ k|sf/sf] ;'v p;nfO{ k|fKt x'g ;S5 t/ 9'Ss jf k|zfGt x'g ;Sb}g . lsgls lbndf cfkmgf] dflnssf] cfGtl/s OR5f /x]sf] 5, lsgls pm o;sf] O{Zj/ xf], dfof / cg';/0f xf] / p;;“u o;nfO{ df]h, ;'v, cfgGb, ;'ljwf, zflGt / l:y/tf k|fKt x'g' lglZrt 5 .Ú -!%_ OAg] t}ldofsf] pk/f]Qm cleAoQmsf] s'/cfgL Znf]sx?af6 klg k'li6 x'G5 . pbfx/0ftM cNnfxn] eg]sf 5g, …tL JolQmx? Hff] Odfg Nofpg] x'g / h;sf x[bon] cNnfxsf] :d/0faf6 ;Gt'li6 k|fKt u5{g . /, hflg/fv cNnfxsf] :d/0faf6 g} x[box? ;Gt'i6 x'g] u5{g .Ú -s'/cfg, !#M@*_ cNnfxn] cem eGb5g, …x] cf:yfjfgx? xf] Û cNnfx / /;"nsf cfb]zx?nfO{ :jLsf/ u/ ha /;"nn] ltdLx?nfO{ o:tf] sfo{sf nflu af]nfpF5g h'g ltdLx?nfO{ hLjg k|bfg u5{ . hflg/fv cNnfx dflg; tyf p;sf] x[boaLr kbf{ aGg k'U5g . /, of] klg hflg/fv ltdLx? pgs};fd' Pslqt ul/g]5f} .Ú -s'/cfg, * M @$_ k'g{hLjgsf nflu of] g} ;xL hLjg xf], o;}tkm{ cNnfx / p;sf ;Gb]zjfxsn] x/]snfO{ af]nfO/x]sf 5g . lbnsf] oxL p4f/ / oyfy{ hLjg xf] lsgls o;n] dfG5]nfO{ jf;gf, s'OR5f, s'ljZjf; / syfx?sf] bf; x'g'af6 arfp“5 . of] cfTdfsf] nflu jf:tljs hLjg xf] / o;}n] p;nfO{ cgle1tf, cfz+sf / cnkqaf6 arfp“5 . of] :jo+ dfG5]sf] nflu ;xL hLjg xf] lsgls
  • 30. ~ 29 ~  o;n] p;nfO{ c? dflg; / bz{gx?sf] clwgtf / bf;tfaf6 arfp“5 . o;n] pgLx?nfO{ cfk}+m :jLsf/]sf] / cfh{g u/]sf] clGtd p2]Zo cyf{t PSnf] cNnfxsf] pkf;gf / rfs/L ug{sf] nflu :jtGq kf5{ . of] p;sf] dfgdof{bfsf] ;|f]t / p;sf] ;+/rgfsf] p2]Zo xf] . cGttM of] :ju{df :jfdLl;t v'zL x'g' / bf;l;t :jfdLn] v'zL x'g'sf], cgGt k/d ;'v / efUodfgL hLjg xf] . ;Towd{sf kl/df0fx? dfgjhfltsf] Oltxf; kN6fp“bf …dflg; wd{dfGg] OR5f /fVb5g eGg] yfx x'G5 . tfklg Toxf“ w]/} wd{x? 5g / x/]sn] cfkmgf] wd{nfO{ ;f“rf] wd{;/x k|:t't ub{5g / To;nfO{ dfgjhfltsf] nflu clt ;~rf] Nofpg] atfp“5 . o;k|sf/ of] kl/R5]bdf n]vsn] cfkmgf] dfGotf cg';f/ s'g} wd{nfO{ ;f“rf] eg]/ 5'6ofpgsf] nflu $ kl/df0fx? k]z ug{ dg k/fPsf 5g . k|yd, …wd{n] cfkmgf] df}lns ;|f]t cjZo O{Zj/nfO{ 7x/fpg'k5{ .Ú cl3b]lv pNn]v u/]cg';f/ O{Zj/af/]sf tkl;nx? O{Zj/afx]s s;}n] hfGg ;Sb}g . …;aeGbf al9 dxTjk"0f{ s'/f O{Zj/sf] pkf;gf s;/L ug{'k5{Ú O{Zj/afx]s s;}nfO{ yfx 5}g . dflg; O{Zj/af/] w]/} pko'Qm lgisif{;Dd k'Ug ;Ifd eP klg …s;}n] -O{Zj/sf] k|sfzgf lagf_ O{Zj/sf] pkf;gf ug{] ljlw kQf] nufPsf] 5Ú df}lns tj/n] bfaL ug{ ;Sb}g . o;k|sf/ s;}sf] dgdf clGtd p2]Zo O{Zj/nfO{ ;f“lRrs} v'zLkfg'{ tyf pko'Qm ljlwdf p;sf] pkf;gf ug'{ ePdf p;sf] nflu p;}sf] kyk|bz{g / lgb]{zgtkm{ pGd'v x'g'afx]s s'g} ljsNk /x“b}g . o;k|sf/ pk/f]Qm klxnf] kl/df0fsf] cfwf/df dfgjlgld{t s'g} klg wd{ tfls{s ljsNk xf]Og . dflg;n] hlt ;Sbf] sf]lzz u/] klg O{Zj/sf] pkf;gfsf] ljlwaf/] clwsfl/s tj/n] s]xL eGg ;Sb}g . …O{Zj/n] Ps}rf]l6 wd{sf] /rgfdf e"ldsf v]n]5Ú pQm k|df0fsf] cfzo klg xf]Og . xf]Og, pQm k|df0fsf] cfzo …wfld{s lzIffsf k"/f sfo{If]q cNnfxaf6} cfp“5 eGg] xf] . s]xL o:tf wd{x? /x]sf 5g h;sf] d"n t cNnfxaf6} xf] t/ kl5 ltgsf cg'ufdLx? dfgjLo ljrf/dfly e/ ub}{ To;nfO{ ;dfof]hg u/],
  • 31. ~ 30 ~  g/d agfpg jf abNgsf] nflu cfkm"nfO{ :jtGq dx;"; u/] . sf/jfxL ub}{ pgLx?n] jf:tjdf Pp6f gof“ wd{ g} /rgf ul/;s] h'g O{Zj/n] k|sfzgf u/]sf]af6 km/s 5 . o;n] Psrf]l6 k'gM p2]ZonfO{ aaf{b ub{5 . h] cNnfxn] k|sfzgf u/]sf] 5 To;df dfgjhfltaf6 kl/jt{g jf ;Rofpg'sf] cfjZost} 5}g . o:tf] s'g} km]/abn jf kl/jt{gsf] cy{ O{Zj/n] k|sfzgf u/]sf] dfu{af6 6fl9g' xf] . o;k|sf/ s'g} k]m/abn jf kl/jt{g dfgjhfltnfO{ cNnfxsf] pkf;gfsf] ;xL ljlwaf6 6f9f g} n}hfg]5 . o;/L klxnf] kl/df0fn] wd{sf] pTyfg cNnfxaf6 x'g'k5{ eGg] atfp“5 . tfklg of] k|ofKt 5}g . bf];|f] kl/df0f …cNnfsf lzIffx? ltgsf df}lns ?kdf ;'/lIft x'g'k5{gÚ klg xf] . o;sf] ts{ :ki6 x'g'k5{ . df}lns k|sfzgf t O{Zj/af6} eof] t/ kl5 dflg;af6 kl/jt{g ul/of] jf aªUofOof], t O{Zj/sf] wd{ / dflg;n] yk]sf] ld;fj6 dfq xft nfU5 . w]/} ;do;Dd O{Zj/sf] z'4 wd{ af“Rb}g . of] Pp6f :ki6 ts{zf:q h:tf] b]lvP klg o; aF'bfnfO{ ga'em]sf dflg;nfO{ P]ltxfl;s tj/n] k|dfl0ft x'g g;s]sf wd{zf:q jf lzIffx?sf] cGwf] cg';/0f ub}{ u/]sf] b]Vbf crDd nfUg ;S5 . t];|f] kl/df0f, wd{nfO{ kl5Nnf] wd{sf] s'g} ?kaf6 /2 jf avf{:t gul/Psf] xf]; eGg] xf] . csf]{ zAbdf …O{Zj/ kl5Nnf] jf cl3Nnf] wd{nfO{ /2 jf vfl/h u/L Pp6feGbf al9 k|sfzgf ug{ jf Pp6feGbf al9 ;Gb]zjfxs k7fpg ;S5g .Ú o:tf] cj:yfdf sf]xL O{Zj/k|lt ;f“lRrs} ;dlk{t x'G5, pm cg';/0f ug{sf] nflu /2 ul/Psf] lzIffnfO{ /f]Hg] tyf O{Zj/n] clxNo} cg';/0f x'g rfx]sf] lzIffnfO{ a]jf:tf ug]]{ clwsf/ /fVb}g . k'gM o;n] O{Zj/sf] tfa]bf/Lsf] l;4fGtsf] pNn+3g tyf cNnfxn] cfb]z lbPsfnfO{ k}/jL ug{'sf] ;§f dgk/L /f]hfO{ af6 cGofo ub{5 . pk/f]Qm ltg} kl/df0fx? l;wf / :ki6 5g . n]vssf] ljrf/df Pp6f rf}yf] kl/df0f klg dggLo /x]sf] 5 . rf}yf] kl/df0f eg]sf] wd{sf cfwf/e"t ljZjf;x? dfgjhfltn] a'emg of]Uo / dfgj :jefj k|lts'n gx'g'kg]{ eGg] xf] . h;n] o:tf] tx ;[hgf u/]sf] 5 / dflg;nfO{ a'emg] / cfkmgf] jl/kl/af6 lzIff k|fKt ug{] Ifdtf lbOPsf] 5, …pg} cNnfxn] pgLx?nfO{ pgsf] ljj]seGbf
  • 32. ~ 31 ~  k"0f{tof k/ / cfTdfn] ;Totf;/x :jLsf/ ug{ g;Sg] dfldnfx?df ljZjf; ug{ nufp“5Ú, o:tf] s'/f csNkgLo xf] . O:nfd tL kl/df0fx?sf] k|sfzdf :yfg cefjsf sf/0fn] oxf“ ljleGg wd{x?sf] t'ngf / …tL kl/df0fx?sf] s:;Ldf ltgLx? s;/L hfG5g, 5'6ofpg ;Dej 5}g .-!^_ oxf“ dfq O:nfdaf/] ax; x'g]5 . klxnf] kl/df0f, …wd{sf] df}lns ;|f]t cjZo O{Zj/ g} x'g'k5{ .Ú k'gM o;sf] cfzo wfld{s lzIff / ljZjf;x?sf] ;|f]tdf dflg;n] s'g} klg lx;fan] k]m/abn jf ;Rofpg] clwsf/ /fVg] O{Zj/sf] dfq} x'g'k5{ . k|foM cGo wd{x? h:tf] O:nfddf kl08TofO{ 5}g . s'g} ljåfg hlt 7"nf] lsg gxf]; uNtLsf] kfq Pp6f dfG5] dfq xf] . t;y{ s;}n] agfPsf] s'g} klg lgod O{Zj/sf] k|sfzgfsf] pHofnf]df l;4 ug{'k5{ . …s'/cfg / ;'Ggt clGtd k|df0f /lx/x]5g, ltgsf] pNn+3g ug]{ xs s;}nfO{ 5}g, O:nfddf of] Pp6f ;j{;Ddt l;4fGt xf] . d'l:nd ljåfgx?sf] 7DofO{ cg';f/ O:nfd wd{ O{Zj/sf] wd{ xf] / dflg;sf] e"ldsf eQm eO{ O:nfdnfO{ cf];fg{] / a'emg] sf]lzz ug{' dfq xf] . aªUofpg' jf km]/abn ug{' sbflk xf]Og . cl3 elgPsf] bf];|f] kl/df0f O{Zj/Lo k|sfzgfsf] P]ltxfl;s ;'/Iff;“u ;DalGwt /x]sf] 5 . …s;}n] ;To :jLsf/ u/]sf] 5 eGg] k|dfl0ft ug{sf] nflu pQm kl/df0f cfjZos x'G5 . O:nfdL Oltxf;n] ox'bL jf O{zfO{ dteGbf km/s kl/b[Zo k]z u5{ . ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ em08} !$ ;o jif{ cufl8 hGd]sf lyP . pgL kSs} ljleGg P]ltxfl;s ;Gb]zjfxsx?dWo] ;a}eGbf al9 P]ltxfl;s x'g . s'/cfg / d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf jf0fLx? clt ;"Id ko{Tg af6cgGt;Ddsfnflu ;'/lIft ul/Psf lyP . a[xt gePsf] s'/cfg :jod ;Gb]i6f d'xDdb hLljt x'Fb}v]/ b]lv g} lnlvt / s07sf] ?kdf ;'/lIft ul/Psf] lyof] . ;Gb]zjfxssf w]/} ldqx?n] k"/} s'/cfg s07u/]sf lyP / ljutsf wfld{s ;d'bfox?l;t 36]sf 36gfx?af6 8b}{ o;nfO{ s'g} lsl;dsf] ld;fj6af6 arfpgsf] nflu cfjZos sbd rfn]sf lyP . ;Gb]zjfxs -
  • 33. ~ 32 ~  pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf] d[To'kl5 rf“8} ;Dk"0f{ s'/cfg Ps;fy ;+sng ul/Psf] lyof] / o;sf] cf}krfl/s gSsn t'?Gt} 6f9f6f9fsf] e"–efux?df u|Gysf] z'4tf kSsf ug{sf] nflu k7fOPsf] lyof] . cfhsn klg ;+;f/sf] s'g} efudf e|d0f u/]/ s;}n] Pp6f s'/cfg p7fpg ;S5 / s'/cfgnfO{ ;+;f/el/df Psgf;} e]6fOg]5 . s'/cfgkl5, ;Gb]zjfxs -pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ sf] k2lt -;'Ggt_ nfO{ klg 7"nf] nugzLntf;fy ;'/lIft ul/Psf] lyof] . tL ;a} O:nfdsf z'?b]lv g} n]lvP, kl9P / ;fjwfgLk"j{s cjtl/t ul/Psf lyP . s'/cfg / ;Gb]zjfxssf] efiff klg ;'/lIft ul/Psf] 5 . o;nfO{ d';f / O{zf h:tf klxnfsf ;Gb]zjfxsx?af/] h;sf lxa|f] / cf/flds efiffx? lyP, w]/} cjlw;Dd ;'/lIft x'g ;s]gg, eGg ;lsGg“ . o;k|sf/ ;Gb]zjfxs d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ n] k|fKt u/]sf] O{Zj/Lo k|sfzgf 7Ls;“u ;'/lIft ul/Psf] 5 / ;Totf rfxg]x?sf] nflu cfh klg pknAw 5g . t];|f] kl/df0fsf] ;+nUgtf /2 jf vfl/h gul/Psf] k|sfzgf;“u lyof] . …O{Zj/n] gof“ ;Gb]zsf] cg';/0f rfxG5, pQm a'Fbfsf] cfzo xf] . Tof] l;4 eO;s]kl5 ;TojfbL;fd' O{Zj/k|lt gof“ ;Gb]zsf] cg';/0fafx]s s'g} clwsf/ /x“b}g . pQm a'Fbfdfly emg lj:t[t ax; b"tTjsf] bz{gdfly ax; ubf{ x'g]5, hxf“ clGtd b"tsf] ?kdf d'xDdb ;':ki6 ;Gb]i6f dflgPsf 5g . n]vsåf/f clGtd l:y/ kl/df0f cf:yfjfgsf] nflu k]z ul/;lsPsf] 5 . o; k':tsdf z'?df ef}ltsjfbL / 8flj{gjfbLx?sf] ;+lIfKt v08g ul/Psf] lyof] . ltgsf bfaLx? laNs'n c;dy{gLo 5g . To;/L g} t|}To -lktf, k'q / cfTdf eGg] tLg k'?ifsf] ;+of]hg_ af/] lqmlZrogx?sf] cf:yf klg xf], o;af/] pgLx? cfk}m+ jiff}+{“jif{ n8b} u/] / ;f“rf] cy{ k|dfl0ft ug{sf nflu kl/ifbdfly kl/ifb u7g ub}{ u/] . s;}n] o;nfO{ s]jn /x:o atfPsf 5g . o;k|sf/ cf:yfsf] 5nfË h:tf] ljZjf;sf] cfwf/df wd{ x'g' x'Fb}g . jf:tjdf wd{ z'?d} /fd|/L 1fgsf] cfwf/df x'g'k5{, tfls lbn / lbdfu b'a}n] o;df ;fGTjgf kfP/ alnof]
  • 34. ~ 33 ~  wf/0ff;fy o;sf] cg';/0f u?g . To;k|sf/ dfgjhfltsf] k"0f{ :jefj, ts{zf:q / ;Totf cg'?k O:nfd / cNnfxaf/] cf:yfx?df kfOG5 . ;Gb]i6f x'g' ox'bL / lqmlZrogx? ;Gb]i6fsf bz{gl;t kl/lrt 5g . b"tx?sf] nfdf] k+lQmdf c?;“u} Oa|fxLd, d";f / O{zf ;fd]n 5g, j:t'tM ;Gb]i6f d'xDdb - pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ d'l:ndx?sf] bfaLcg';f/ clGtd x'g . ;Gb]i6f x'g'sf] jf:tljstf ;Gb]zjfxs cyjf ;Gb]i6f jf O{zb"tx? cNnfxn] cfkmgf] ;Gb]z dfgjhflt;Dd Nofpgsf nflu 5fg]sf ljlzi6 JolQmx? x'g . cNnfxn] pgLx?tk{m k|sfzgf u5{ / pgLx?n] To;nfO{ cf];fg]{ ub{5g . ;Gb]i6fn] ;Gb]znfO{ Odfgbf/Lsf;fy cf];fb{5g / s'g} cj:yfdf klg of] ;Gb]znfO{ abNg] jf aªUofpg] clwsf/ /fVb}gg . To;}a]nf h;sf ;dIf pgLx? k7fOPsf x'G5g, ;Gb]z cf];f/]kl5 ltgLx? -dflg;x?_ n] pgLx? -;Gb]i6f_ sf] cf1fkfng ug{'k5{ . cNnfx eGb5g, …/, xfdLn] x/]s /;"nnfO{ cNnfxsf] cfb]zadf]lhd pgsf] cf1fkfng ul/of]; eGg] p2]Zon] dfq k7fPsf 5f}+ .Æ -s'/cfg, $ M ^$_, cNnfx s;nfO{ cfkmgf] ;Gb]i6f agfpg] eGg] ;DjGwdf :jod /fd|/L hfGb5 . ;Gb]zjfxsx?sf] of] 5gf]6 lgZro g} hyfefjL x'“b}g . a? …cfkmgf] b"tTjnfO{ sxf“ /fvf];Ú To; :yfgnfO{ cNnfx g} al9 hfGb5 . -s'/cfg, ^ M !@$_ o;/L cNnfx dfgjhfltdWo] ljlzi6 cfr/0fsf dflg; ;Gb]i6fsf nflu 5fGb5g . cNnfx cem cufl8 eG5g, …ltdLx?eGbf klxnf s]jn k'?ifx?nfO{ xfdLn] /;"nsf] ?kdf k7fof}+ h;dfly xfdL k|sfzgf -jXo_ ug{] uYof{}+ .Ú -s'/cfg, !^ M $#_ ;Gb]zjfxsx? dfgjhfltdWo] s} lyP, logL Znf]sx? o;nfO{ :ki6 kf5{g . pgLx? cw{–O{Zj/ lyPgg .
  • 35. ~ 34 ~  cNnfx ljz]if sf/0fn] dflg;nfO{ cfkmgf ;Gb]zjfxs x'g'sf] nflu rog u5{ . ;Gb]zjfxsx?sf] p2]Zo cNnfxsf] tk{maf6 ;TonfO{ k}mnfpg' xf] . pgLx? To; ;TotfnfO{ :ki6 kf5{g / To;sf] cg';/0f gug{'df dflg;sf] nflu s'g} axfgf 5f]8b}gg . ;Gb]zjfxsx?sf] nIo dfgjhfltsf] cfTdfx?df dfGo x'g;Sg] oyfy{ :ki6 / lg;Gb]x z}nLdf ;Gb]z k|:t't ug{' xf] . o;k|sf/ hf] To; ;TonfO{ c+ufNg rfxG5g, pgLx?n] c+ufNg]5g / hf] ;TonfO{ :jLsf/ ug{ rfx“b}gg, pgLx? alxisf/ ug]{5g . o;n] b'a} ;d"xnfO{ 5'6ofpg] p2]Zo k"/f u5{ . Ps, pgL hf] cNnfxsf] bof / dfof k|flKtsf] xsbf/ x'G5g . bf];|f], pgL hf] cNnfxsf] l/; / b08 kfpg] xsbf/ x'G5g . o;k|sf/ ;Gb]zjfxsx? :ki6 kyk|bz{g, z'e–;dfrf/ / s8f r]tfjgL;d]t lnP/ cfP . cNnfxn] ;Totf cf];fg]{ To:tf ;Gb]zjfxsx? gk7fPsf] eP dfgjhfltx? s/fp“y] / bfaL uy]{, …pgL sxf“ ;Gb]zjfxs cfPsf eP pgL ltgsf] cg';/0f uy{] .Ú cNnfxnfO{ h] eO;Sof], h] x'g]5 / h] x'g;SYof] ;a} yfx 5 . eg]sf 5g, …/, xfdLn] ltgLx?nfO{ o; -clGtd ;Gb]i6f_ cl3 g} s'g} k|sf]kåf/f gi6 kf/]sf] eP ltgLx?n] eGg] lyP, x] xfd|f kfngstf{ Û ltdLn] xfdL;dIf s'g} /;"n lsg k7fPgf}+ tfls xfdL ckdflgt tyf lt/:s[t x'g'cl3 g} ltd|f cfb]zx?sf] cg';/0f ug{] lyof}+ <Ú -s'/cfg, @) M !#$_ ;Gb]zjfxsx? :ki6 lrGxx?sf;fy k7fOPkl5 dfgjhfltsf] nflu s'g} axfgf aRb}g, o;af/] cNnfx o;/L eG5g, …oL O{zb"tx? z'e–;"rs tyf ;r]ts agfP/ k7fOPsf lyP tfls /;"nx?kZrft dflg;x?nfO{ cNnfxlj?4 s]xL eGg] 7fpF g/xf]; . /, cNnfx clt k|e'TjzfnL Pj+ tTjbzL{ 5g .Ú -s'/cfg, $ M !^%_ pQm Znf]s jf:tjdf Pp6f uDeL/ r]tfjgL xf] . -!&_ ;Gb]i6f ePsf] lrGx ljutsf ;Gb]i6fx?sf] cWoogaf6 s;}n] ;Gb]i6fx? x'g'sf lglZrt …ck|ToIfÚ lrGxx? cg'dfg ug{ ;S5 . klxnf], O{Zj/n] r'g]sf] dfG5] pgLtk{m s]xL k|sfzgf z'? x'g'eGbf cl3sf] hLjgsfndf cjZo ;Ddflgt / ;rl/q x'g'k5{ . pbfx/0ftM h;n] s'g} ;f+;fl/s s'/faf/] slxNo} klg e"m7f] af]n]g pm PSsf;L O{Zj/af/] e"m7f] k|rf/ / cfkm" k|sfzgf kfO/xg] bfaL ug{ yfN5,
  • 36. ~ 35 ~  csNkgLo xf] . bf];|f], h'g wdf]{kb]z pgL lbO/x]5g To;df >]i7tf / ;Totf x'g'k5{ . To;}u/L To; ;Gb]zsf] cfwf/e"t s'/f ljutdf ;Gb]i6f dflgPsf egfO{cg'?k x'g'k5{ . a|f≈df08 / hLjgsf] jf:tljstf;DaGwL O{Zj/sf] cfwf/e"t ;Gb]z Pp6fb]lv csf]{ ;Gb]i6f;Dd gabn]sf] x'g'k5{ . cemal9 b"tx?n] ;Gb]z cf];fg'{af6 cfkmgf] s'g} lghL kmfObf jf e'QmfgL grfx]sf] x'g'k5{ . pgLx?sf] nIo ;f+;fl/s g/x]sf] x'g'k5{ . pgLx? O{Zj/sf] v'zL kfpg / O{Zj/sf] cf1fkfngsf] nflu dfq ;Gb]z cf];f/L /x]sf x'G5g . /fhgLlts lht geP klg ;Gb]i6fnfO{ ;w}+ cWoflTds lhtsf] cfgGb ldN5 . lsgls pgL ;w}+ cfkmgf] ;Gb]zdf dUg /xg] / slxn] klg cfkmgf] p2]Zoaf6 ljrlnt / d?~h]n cfkmgf] ;+sNksf] k|bz{g ul//fVb5g . O{Zj/sf] ;f“rf] ;Gb]i6f dflgPsf] s;}nfO{ klg s;}n] slxn] klg cfkmgf] cf:yf / ;Gb]z 5f]8g] e]6fOPsf] kfO+b}g . tL ;a}sf ;fy;fy} cNnfxn] cfkmgf ;Gb]zjfxsx?nfO{ pgL ;f“lRrs} k|e'åf/f k7fOPsf 5g eGg] k|bz{g ug{sf nflu ;fdfGoaf6 k/ s]xL ljz]if lrGxx? pknAw u/fp“b5 . tL ;a} cNnfxsf] k"0f{ Gofo, bof / nf]sf]ksfl/tfn] ubf{ g} x'G5 . ;Gb]zjfxsx?nfO{ p;sf] 5gf]6 / k7fpg] z}nLaf6 ;Gb]zsf] ;TotfnfO{ lh2Ln] dfq} :jLsf/ ub{}g . t;y{ ;Gb]zsf] ;Dk"0f{ ljifo;"rL dfgj :jefj cg';f/ dfq} 5}g, a? ;Gb]zjfxsx?n] NofPsf] ;Gb]zsf] ljlw x]bf{ ltgnfO{ O{Zj/sf] ;Gb]zjfxs :jLsf/ gug{sf] nflu dflg;lg/ s'g} axfg} /x“b}g . h:tf] cNnfx eGb5g, …lg;Gb]x xfdLn] cfkmgf ;Gb]zjfxsx?nfO{ :ki6 bnLnx? lbP/ k7fof}+ .Ú -s'/cfg, %& M @%_ cNnfxn] ;Gb]zjfxsx?nfO{ lbPsf ljz]if lrGxx?nfO{ …rdTsf/Ú elgPsf] 5 . o; j}1flgs sfndf dflg;x? ljutdf l6kf]6 ul/Psf rdTsf/x?af/] x]g{ cled'v 5g . tfklg To:tf 36gfx?af/] g};lu{s tj/n] s]xL ctfls{s 5}g . o; pbfx/0fsf] k|f/De O{Zj/n] ;+/rgf u/]sf] o; a|f≈df08af6 ul/G5 . Pp6f w]/} ;xh;“u a'emg ;lsg] pbfx/0f -h'g cl3 ax; ul/;lsPsf] 5_ …O{Zj/n] o; a|≈df08sf lqmofsnfkdfly k"/f lgoGq0f u/L /fv]sf] 5 / pm o;sf lqmofsnfknfO{ h'g;'s} a]nf / hf] sf]xLsf] nflu klg cfkmgf] OR5fg';f/ abNg ;S5 .Ú cfh;Dd s;}n] clxn];Dd klg af/Daf/ cf}iflwsf] rdTsf/ jf /f]uaf6
  • 37. ~ 36 ~  lgsf] x'g'af/] ;xh?kn] o'lQm;“ut JofVof ug{ g;lsg] / c:jLsf/sf] 7fp“ klg g/fVg] crDdx? ;'lg/x]sf] 5 . ljutdf To:t} s]xL 36gfx? 36], h:tf] ls d";fsf] nflu nfn dxf;fu/nfO{ /f]lsg', O{zfåf/f /f]u tyf cGwf]kgnfO{ lgsf] kfg'{ . tL ;a} lrGxx?n] …;Gb]i6fx? O{Zj/åf/f kyk|blz{t / ;dly{t 5gÚ, eGg] bfaLsf] yk ;dy{g x'G5 . tL ;a} lrGxx?sf] k|bz{gn] k"0f{tof sb/ t eof] t/ ;do lat]kl5 dflg; tL syf / bfaLx?df z+sf ug{ yfn] jf tL rdTsf/x?sf] k|efjdf lvof nfUg yfNof] . kl5Nnf] sfnv08df pQm ;Gb]z bf]x¥ofpg c? b"tx? klg cfpg af“sL /x]sfn] Tof] 7"nf] dfldnf lyPg . o;k|sf/ cNnfxn] ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] nflu Gofosf] lbg;Ddsf] nflu cfkmgf] clGtd ;Gb]i6f k7fPkl5 pgnfO{ lgs} km/s lsl;dsf] rdTsf/ lbof], h'g O:nfdL cfXjfgsf] ;fy;fy} ;w}“el/ af“sL /xg]5 . ;Gb]i6f d'xDdb - pgLdfly cNnfxsf] bof / zflGt xf];_ n] eg]sf 5g, …dflg;nfO{ ljZj:t kfg{sf lglDt ;Gb]i6fx?dWo] x/]snfO{ rdTsf/ lbOof], t/ dnfO{ lbOPsf] rdTsf/ O{Zj/Lo k|sfzgf xf], o;nfO{ cNnfxn] dtk{m k|sfzgf u/]sf] xf] . o;n] d/f]0ff]Q/ hLjgdf d]/f cg'ofoLx? c? ;Gb]i6fx?sf] cg'ofoLeGbf al9 x'g]5g eGg] d]/f] cfzf /x]sf] 5 .Ú -!*_ csf]{ zAbdf, ;Gb]i6f d'xDdbsf] 7"nf] lrGx / rdTsf/ s'/cfg xf] . o;k|sf/ O{zb"t d'xDdbn] kfpg'ePsf] ;aeGbf 7"nf] lrGx clxn] klg ;a"tsf] ?kdf /x]sf] 5 / cfh klg cEof; ul/G5 . -!(_s'/cfgn] cfkm" h:tf s]xL zAbx? agfpg ;a} nfO{ r'gf}lt lbPsf] 5 . pbfx/0ftM cNnfx eG5g, …olb ltdLx? xfdLn] cfkmgf ;]jsdfly cjtl/t u/]sf u|Gysf] af/]df ;Gb]xdf 5f} / ;Tojfg 5f} eg] s'/cfgdf ePem}+ s'g} Pp6f dfq eP klg ;'/x Nofpm / o;sf] nflu cNnfxafx]s cfkmgf ;Go ;xof]uLx?nfO{ klg cfXjfg u/ .Ú - s'/cfg, @ M @#_ s'/cfg ljleGg lsl;dn] rdTsf/ xf] . pbfx/0fsf nflu d'xDdb - pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] ;dodf c/aLx? efiffdf >]i7 lyP . s}of}+ ;fn;Dd ;Gb]i6fsf] 3f]/ k|lt/f]w x'Fbfx'Fb} klg …pgLx? s'/cfg h:tf] s'g}
  • 38. ~ 37 ~  ;flxlTos u|Gy e]6fpg ;s]gg, :jLsf/ u/] . a? s'/cfg clt w]/} ;xh z}nLdf Pp6f …;flxlTos rdTsf/Ú xf] . cfkmgf] eljio ;"rgfsf] ;Gbe{df, j}1flgs / P]ltxfl;s ;Totfdf, 7Ls ;+/If0fdf, pbf/ / a'l4dfgL lgodx?df, ljutb]lv xfn;Dd dflg;sf] ;'wf/ / kl/jt{gdf kfb}{cfPsf] k|efj cflbdf s'/cfg cbe"t xf] . ;Gb]i6f d'xDdb :jod lg/If/ eP klg cNnfxn] cfkmgf] ;Gb]zjfxs x'g'sf] nflu pgnfO{ rog u¥of] . lg/If/tf pgaf/] vf]6 xf]Og, a? pgL O{Zj/Lo ;Gb]zjfxs x'g'sf] jf:tjdf emg al9 k|df0f xf] . lsgls O{zfO{ ;Ddtsf] 5}6f}+ ztfAbLkl5sf] o; c/aL afl;Gbfn] o:tf] k':ts pTkGg ug{ ;Sb}gYof] . pbfx/0f:j?k cNnfxn] ;Gb]i6ftk{m -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ klxnfsf ;Gb]i6fx?sf syfx? k|sfzgf u¥of] . Toxf“sf] jftfj/0fdf ox'bL jf O{zfO{x?sf] lzIffx?;Dd al9 kx'“r /fVg] cj;/ lyPg, tfklg pgn] klxnfsf ;Gb]i6fx?sf syfx? lglZrt ;Totfsf;fy atfP . oyfy{df of] cem al9 crDdsf] s'/f xf] . k|rlnt afOandf P]ltxfl;s tj/n] c;Dej x'g] jf sfnbf]if x'g] pNn]vx? cfhsn w]/}hgfn] :jLsf5{g . s'/cfg To:tf ;a} ;lGbUw ljifox?af6 d'Qm x'g'sf;fy} Pp6f d0ff{Tds dfqsf] pTkfbg gx'g' o;sf] csf{] lrGx xf] . Pp6f lj:t[t sfo{df kmt"xL / cn–b/uh]nLn] afOandf e]6fPsf P]ltxfl;s uNtLx?sf w]/} pbfx/0fx? k]z u/]sf 5g hals s'/cfgdf klg x'ax' pxL syf / 36gfx? pNn]v x'Fbfx'Fb} klg Toxf“ tL uNtLx? e]l6Psf 5}gg . -@)_ dfgjhfltnfO{ O{Zj/Lo ;Gb]zjfxsx?sf] ckl/xfo{tf dfgjhflttk{m ;Gb]zjfxsx? k7fpg' cNnfxsf 7"nf s[kfx?dWo]sf] Ps xf] . b"t d'xDdbnfO{ k7fOPsf] af/]df lrq0f ub}{ cNnfxn] eg]sf 5g, …/, -x] d'xDdb Û_ xfdLn] ltdLnfO{ ;Dk"0f{ ;+;f/af;Lx?sf] nflu bof dfq agfP/ k7fPsf 5f}+ . -s'/cfg, @! M !)&_ dflg;nfO{ cNnfxsf] o; s[kfsf] w]/} cfjZostf 5 . hf] sf]xLn] cNnfxnfO{ v'zL kfg{sf] nflu cfkmgf] hLjg s;/L latfpg'k5{, p;nfO{ o;sf]
  • 39. ~ 38 ~  Jofjxfl/s pbfx/0fsf] cfjZostf x'G5 . h'g 1fg ;Gb]zjfxsx?n] NofPsf lyP :jod pgLx?nfO{ klg cft'/tf;fy To;sf] vf“rf] lyof] . cNnfxn] rfx]sf] eP cfkmgf] ;Gb]znfO{ lnlvt ?kdf pbfx/0ftM kxf8sf] 5]pdfly ;xh} k|sfzgf ug{ ;Sy] . tfklg To;sf] ;§f dfgjLo ;Gb]zjfxsx? k7fpg'df pgsf] ckf/ s[kf / a'l4dtf /x]sf] 5 . oL ;Gb]zjfxsx?sf] kmfObf bf]xf]/f] 5, -!_ ;xh} lnlvt ;Gb]z k7fpg'sf] ;§f dflg;nfO{ ;Gb]zjfxs agfP/ k7fpg'åf/f cNnfxn] cfkmgf] ;Gb]z slNkt If]qaf6 lqmofTds If]qtk{m ?kfGtl/t u/]sf] 5 . ;Gb]zjfxsx?åf/f ;Gb]zsf] sfof{Gjog dflg;nfO{ kyk|bz{gsf] Pp6f Jofjxfl/s cfbz{ lbG5 . kyk|bz{g ljljw z}nLdf a'emg ;lsg] s]jn :ki6 / cfd l;4fGt xf]Og . xf]Og, dflg;sf] cg';/0fsf] nflu ;Gb]znfO{ Pp6f 7f]; / Jofjxfl/s 9f“rfdf lj:t[t pbfx/0fsf ;fy k]z ul/Psf] 5 . -@_ ;Gb]zjfxsx? >]i7 rl/qsf dflg; eP klg pgL ;w}+ dflg; g} lyP . oyfy{df pgL c?sf] nflu pbfx/0f lyP . t;y{ pgLx?åf/f P]Zj/Lo lzIffsf] sfof{Gjogaf6 oL lzIffx? sfof{Gjog ug{ ;lsg] / dflg;sf] pkfoleq x'g] k|dfl0ft x'G5 . dfgjhfltsf] IfdtfeGbf 7"nf]nfO{ wd{ jf ;bfrf/ eGg ;lsGg . of] dflg;sf] Ifdtfleq 5 / ;Gb]zjfxssf sfo{x? o;sf k|df0f x'g . dfly pNn]v ePcg';f/ ;Gb]zjfxsx?åf/f k]z ul/Psf 1fgx?sf] dflg;nfO{ c;fWo} vf“rf] /x]sf] 5 . pQm 1fgx?nfO{ b'O{ lsl;ddf ljeflht ug{ ;lsG5 tyf dflg;sf] nflub'O{6} cfjZos 5g . 1fgsf] klxnf] lsl;d jf h;nfO{ O:nfdL kf7x?df cnf}lss elgG5 clt k|fs[lts 5 . tL k"/} dfgj cg'ejsf] nf]seGbf aflx/sf s'/fx? x'g . dflg;n] tL dfldnfx?af/] cNnfxsf] k|sfzgfaf6 dfq} hfGg ;S5g . o; nf]sdf cNnfx, pgsf u'0f, ;[li6sf] p2]Zo, /fd|f] jf g/fd|f] s;/L 5'6ofpg], d[To'kl5 / eljiodf dfgjhfltl;t s] xf]nf cflbaf/] lj:t[t 1fg ;fd]n 5g . Tffklg cNnfxsf] kyk|bz{gsf] ;/f]sf/ ToxL dfldnfx?l;t dfq 5}g, a? cNnfxn] cfkmgf dflg; ;Gb]zjfxsx?tk{m k|sfzg u/]sf] kyk|bz{gn] dflg;nfO{ kfly{j jf ;f+;fl/s dfldnfx?df klg dfu{ b]vfp“5 . cNnfxn]
  • 40. ~ 39 ~  dflg;sf] ;xh} kx'“rdf /fv]sf] k|fljlws s'/fx?afx]s tL dfldnfx?df dflg;nfO{ cNnfxsf] kyk|bz{gsf] ;f“lRrs} w]/} cfjZostf k5{ . cNnfx ;|i6f / ljwftfn] dflg;sf] nflu ;aeGbf /fd|f]nfO{ PSn} dfq hfGb5 . cNnfxn] eg]sf 5g, …s] h;n] ;[li6 u/]sf 5g pg}n] hfGg] 5}gg t < pgL t ;'IdbzL{ / ;';"lrt 5g .Ú -s'/cfg, ^& M !$_ of] jf0fL cln lj:tf/;fy aofg ug{ h?/L 5 lsgls o;n] ;f+;fl/stfsf] d"n, …h;n] cfhef]ln ;+;f/el/sf] ljrf/nfO{ lylr/x]5Ú tk{m 8f]¥ofp“5 . dflg;n] cfkmgf] lghL, cfly{s, /fhg}lts Joj:yf, cGt//fli6«o sfg'g cflb agfPsf 5g . o;n] ubf{ …pgLx? cfkmgf] ;/f]sf/eGbf k/sf] sf]lz; u/L /x]5gÚ eGg] pgLx?n] dfGg'k5{ . pgLx?sf] clt /fd|f] lgotsf afjh"b k|foM To;sf] gf]S;fg kmfObfeGbf al9 x'g] u5{ . pbfx/0ftM cy{zf:qsf] If]qdf lbdfudf cfpg;Sg] klxnf] s'/f ;dfhjfbL / ;fDojfbL ljrf/ crfgs v'lDrg' xf] . k"“hLjfbnfO{ klg lgofn]/ x]bf{ cg'dfg ul/Psf]eGbf …jf:tljstf clt 6f9f / kl/0ffd zf]if0f g} x'G5Ú eGg] kQf nfU5 lsgls To;df wgLx? a9tf wgL / u/Lax? a9tf u/La x'“b} hfG5g . O{Zj/Lo k|sfzgfsf] lj?4 x'g]u/L dfgjlgld{t P]gx? cfd tj/n] s}of}+ ljz]if ;d:ofx?sf sf/0f x'G5g . klxnf], dflg; nfn;fx?af6 nuftf/ k|efljt eO/xG5g . dflg; k|To]s lsl;dsf] cfj]u / af;gfaf6 cfkm"nfO{ k/ /fVg ;Sg] eP klg ef}lts / ;fdflhs lj1fgaLr lgSs} 7"nf] km/s /x]sf] x'G5Ú eGg] pgLx?n] dfGg'k5{ . …dflg; ljleGg dfxf}ndf s;/L ug]{5gÚ ;fdfhljbx?n] hf“r]/ hfGg ;Sb}gg . pgLx? jf:tljstfsf] cg'dfgeGbf al9 s]xL ub}{gg . cNnfxn] s'/cfgdf dfgjhfltdf o:tf] ;Lldt Nofstaf/] eGb5g, …dflg;x? ;f+;fl/s hLjgsf s]jn afXo kIf hfGb5g / ltgLx? cflv/t -d/f]0ff]Q/ hLjg_ af/] cgle1 5g .Ú -s'/cfg, #) M &_ Tof] :jLsf/]kl5 …To;n] k|dfl0ft u5{, dflg; cfkmgf] ;|i6fåf/f ky{k|bz{g / 1fgsf] cfjzosLo 5g, h;n] cfkmgf] s[kfn] cfkmgf b"tx?dfkm{t To:tf] kyk|bz{g k7fO;s]sf] 5 . 5f]6s/Ldf ;f+;fl/s P]gx? dflg;nfO{ O{Zj/Lo k|sfzgf h:tf] xf};fpg ;Sb}gg . o:tf P]gx?df k|efjsf/L g}lts c;/ gx'g klg ;S5 . csf]{ zAbdf dfgjlgld{t P]gx?df dfG5]nfO{ sfg"gkfng u/fpgsf] nflu an k|of]u ug{'afx]s s'g} pkfo
  • 41. ~ 40 ~  /x+b}g . hals O{zb"tx?af6 3f]if0ff ul/Psf P]gx?sf] kfngf cNnfxnfO{ v'zL kfg{ / p;sf] l/;af6 aRgsf] lgotn] tflgPsf] x'G5 . ;+If]kdf, …dflg;nfO{ O{zb"tx?af6 k|fKt 1fgx?sf] c;fWo cfjZostf 5 / ltgLx?nfO{ O{zb"tx?dfk{mt sfod ul/Psf] cfbz{sf] klg ckl/xfo{tf 5Ú oyfy{af6 pDsg ;+ej 5}g . ;Gb]i6fx?sf] cfXjfgsf l;4fGtx? elgG5, ;Gb]i6f -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] eGg'eof], …cNnfxn] ! nfv @$ xhf/ ;Gb]i6fnfO{ k7fof] .Ú -@!_ cNnfxn] eg]sf 5g, …p;n] x/]s hflttk{m Pp6f ;Gb]i6f k7fof] .Ú -s'/cfg !^ M #^_ olt w]/} ;Gb]i6f / ;Gb]zjfxsx? k7fOP klg jf:tjdf ;a} Pp6} dfu{df lyP . …cNnfx x/]s ;Gb]i6fnfO{ ljutsf ;Gb]i6fx?sf] ;dfg wd{tk{m dfu{bz{g ub{5gÚ cNnfxn] clGtd ;Gb]i6f -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ nfO{ lgb]{zg lbPsf 5g . cNnfxn] eg]sf 5g, …cNnfxn] ltdLx?sf]nflu ToxL wd{ lgwf{l/t u/]sf 5g h;sf] cfb]z pgn] g"xnfO{ lbPsf lyP . clg, h;sf] k|sfzgf -x] d'xDdb Û_ xfdLn] ltdLtkm{ u/]sf 5f}+ / h;sf] hf]8bf/ cfb]z xfdLn] Oa|fxLd, d';f tyf O{;fnfO{ lbPsf lyof}+ .Ú -s'/cfg, $@ M !#_ o;k|sf/ x/]s d'l:ndn] tL ;a} ;Gb]i6fx?df ljZjf; ub{5 / ltgdf ljZjf; / ltgsf] cfb/n] ubf{ ltgLx?dWo] s;}aLr km/s ub}{g . O{Zj/n] tL ;a}nfO{ k7fPsf 5g . tL ;a}n] ;dfg ;f/e"t ;Totfdf ljZjf; /fVby] / ;dfg dfu{lt/ af]nfPsf lyP . t;y{ s;}nfO{ of] eGg] clwsf/ 5}g, …pm pgLx?dWo] s;}dfly ljZjf; / cfb/ ub{5 / csf]{dfly ljZjf; jf cfb/ ub}{g .Ú klxnf t of] s'/f tL ;a}nfO{ k7fpg] cNnfxsf] cgfb/ xf] . To;kl5 of] ctfls{s klg 5 lsgls tL ;a} df}lns tj/n] Pp6} ;Gb]zsf;fy cfPsf lyP tyf O{zb"t cyf{t Ps csf{sf] bfh'efO{ egL kl/lrt u/fPsf lyP . t;y{ tL ;a}df ljZjf; / x/]ssf] 7Ls OHht ug{'k5{ . o;sf] nflu cNnfxn] eg]sf 5g, …-x] cf1fsf/Lx? xf] Û_ eg– xfdLn] O{dfg -cf:yf_ Nofof}+
  • 42. ~ 41 ~  cNnfxdfly / To; -u|Gy_ dfly hf] xfdLlt/ cjtl/t ul/of] / To;dfly klg hf] Oa|fxLd, O:dfOn, O:xfs, ofs'a Pj+ -ofs'a_ sf ;Gtfgx?dfly cjtl/t ul/P clg hf] d';f Pj+ O{zfnfO{ k|bfg ul/of] tyf hf] cGo ;Gb]i6fx?nfO{ pgsf /a -kfngstf{_ sf] tkm{af6 k|bfg ul/of] . xfdL logLx?aLr s'g} lje]b ub{}gf}+ . /, xfdL pg} -cNnfx_ sf] cf1fsf/L -d'l:nd_ xf}+ .Ú -s'/cfg, @ M !#^_ ;+lIfKtdf tL ;a} Psn / Pp6} O{Zj/åf/f k7fOPsf x'gfn] / of] cl:tTjsf] ;Totf Pp6} / gabln“bf] ePsf] x'gfn] ltgLx?sf ;Gb]zx? df}lns tj/n] Pp6} / ;dfg lyP . s'/cfg k9bf hf] sf]xLn] ;Dk"0f{ ;Gb]zjfxsx?sf] cfXjfgsf] df}lns l;4fGtx? x]g{ ;S5 . pgLx?sf] ;Gb]z tnsf tLgj6f ljifox?sf jl/kl/ 3'D5M -!_ dflg;nfO{ O{Zj/tk{m af]nfpg', …pgLafx]s sf]xL pkf;gf of]Uo 5}gÚ :ki6 k|df0fx?sf ;fy atfpg' / pgLx?nfO{ pg}tk{m cfTd;dk{0f ug{ / ;a} ldYof O{Zj/x?nfO{ 5f]8g cx|fpg' . cNnfxn] eg]sf 5g, …xfdLn] k|To]s ;d'bfodf o;sf] nflu /;"n k7fof}+,…s]jn cNnfxsf] pkf;gf u/ tfu"t -x/]s ;Ldf gf3]sf]_ af6 6f9f /xg] u/ . clg ltgLx?dWo] sf]xLnfO{ cNnfxn] dfu{bz{g u/] / sf]xLdfly kye|i6tf l;4 eof] . wtL{df e|d0f u/ / x]/ gsfg{]x?sf] s] kl/0ffd eof] .Ú -s'/cfg, !^ M #^_ -@_ x/]sleq g};lu{s tj/n] /x]sf] O{Zj/Lo v'zLk|flKt / cfTdLo z'l4s/0fsf] Pp6f ljz]if dfu{ 5 / x/]snfO{ ;f]emf] dfu{ b]vfOPsf] 5 . cNnfxn] eg]sf 5g, …xfdLn] ltdLx? ;a}sfnflu Pp6f wd{ ljwfg Pj+ sfo{k|0ffnL to u/]sf 5f}+ .Ú -s'/cfg, % M $*_ ;Dk"0f{ ;Gb]i6fx?n] ;xh P]gx?;dflxt u/L Pp6} df}lns af6f] b]vfP, h:tf]] pkf;gfsf] cfb]z, ax'b]jjfb, Jolerf/, xTof cflbsf] /f]Ssf . …pgsf ljz]if cEof;x?sf] s'g} klg a'Fbfdf clnslt klg km/s 5}gÚ o;sf] tfTko{ xf]Og . ;fdfGotf pgsf cEof;x? Psgf;} lyP t/ O{Zj/n] w]/} ;Gb]i6fx?nfO{ ljz]if dflg;tk{m ljlzi6 P]gx?sf;fy ltgsf] sfn / If]qsf] nflu k7fPsf] lyof] . of] cNnfxsf] s[kf / a'l4dtfsf] c+zdWo] xf] . tfklg ltgsf cEof;sf s]xL s'/fx?df ljljwtfsf afah'b ltgsf] df}lns ;Gb]z jf ltgsf af6f]sf df}lns :jefjdf s'g} ljleGgtf 5}g .
  • 43. ~ 42 ~  -#_ cf1fkfng / cNnfxsf] pkf;gfsf] lgwf] u/]df / o;sf] pN6f] cNnfxsf] cf1fkfng jf pkf;gfsf] c:jLsf/ u/]sf] cj:yfdf JolQmut efUo atfpg' . pQm a'“bfdf ;Gb]i6fx?n] dfgjhfltnfO{ d[To'kl5sf] hLjgdf clGtd k}m;nf / cNnfxsf] Ogfd jf ;hfoaf/] atfPsf 5g . oL dfldnfx?sf tkl;n cNnfxaf6 hfGg ;lsG5 / ;Gb]i6fx?n] oL s'/fx?nfO{ k|i6 gkf?~h]n cNnfxn] slxn] klg s;}nfO{ ;hfo lbPsf 5}gg . o;k|sf/ ;a} ;Gb]zjfxsx?n] jf:tjdf cf:yfnfO{ :jLsf/ ug{ rfxg]x?sf nflu v'zLsf] va/ / o;nfO{ c:jLsf/ ug]{sf nflu cz'e cGTosf] s8f r]tfjgL lbPsf 5g . cNnfx eGb5g, …/, xfdLn] /;"nx?nfO{ s]jn z'e–;"rs Pjd ;r]ts agfP/ k7fPsf 5f}+ . /, h;n] Odfg NofP / ;'w]|| pgLx?sf]nflu g s'g} 8/ 5 g pgLx? lrlGtt g} x'g]5g . /, h;n] xfd|f cfotx?nfO{ ldYof 7x/ u5{g ltgsf cj1fn] ubf{ ltgLx?dfly k|sf]k nfOnfUg]5g .Ú -s'/cfg, ^ M $*–$(_ pk/f]Qm tLg df}lns a'“bfx?sf jl/kl/ g} ;a} ;Gb]i6fx? 3'd] . ;Gb]i6fx?n] cf–cfkmgf ;Gb]z cf];fg{sf] nflu dl/xQ] u/], cfkmgf lhDd]jf/L lgjf{x u/] / ;Gb]znfO{ :ki6l;t cf];f/] . ltgLx?sf] cfudgsf] s]xL ;dokl5 axfgf jf lgx'“sf] nflu s'g} 3/ 5'6]g . ;Gb]i6fx?n] cf–cfkmgf cleofg k"/f u/] / ca lhDd]jf/L dflg;df cfPsf] 5 . cl3Nnf u|Gyx?df ;Gb]i6f d'xDdbaf/] eljio ;"rgf …;Dk"0f{ ;Gb]i6fx?sf] df}lns ;Gb]z Pp6} lyof]Ú eGg] s'/f dfly plNnlvt kl/R5]bn] k|dfl0ft ul/;s]sf] 5 . ;Gb]i6f d'xDdbsf] cfudgaf/] eljio ;"rgf ljutsf ;a} ;Gb]i6fx?n] t xf]Og t/ k|foM n] u/]sf lyP . o;sf] pbfx/0f, cNnfxn] s'/cfgdf eg]sf 5g, …hf] lg/If/ O{zb"t, ;Gb]i6f -d'xDdb_ sf] cg';/0f u5{g, h;nfO{ pgLx? cfkm";Fu /x]sf] k'/fgf] tyf gof“ afOandf pNn]v ePsf] kfpmF5g, h;n] ltgLx?nfO{ ;'sd{sf] cfb]z lbG5g / s'sd{af6 /f]S5g / /fd|f j:t'x?nfO{ ltgLx?sf] nflu j}w tyf g/fd|f j:t'x?nfO{ cj}w u5{g clg ltgLx?dfly nflbPsf] ef/LnfO{ emf5{g, To; aGwgnfO{ vf]N5g h;df ltgLx? hsl8Psf lyP . ctM h'g dflg;x?n] pgLdfly cf:yf /fv] /
  • 44. ~ 43 ~  ltgsf] ;dy{g tyf d2t u/] / pgLdfly cjtl/t k|sfzsf] cg';/0f u/], ltgLx? g} ;kmntf k|fKt ug{]x? x'g .Ú -s'/cfg, & M !%&_ s'/cfgsf oL / cGo Znf]sx?sf] cfwf/df …ox"bL / lqmlZrogx?l;t af“r]sf df}lns u|Gydf ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] cfudgaf/] lgZro g} s]xL k|df0fx? xf]nfgÚ eGg] d'l:nd ljåfgx?n] 7x/ u/] . d'l:nd ljåfgx?sf ts{cg';f/ jf:tjdf ;Gb]i6f d'xDdbtk{m k|ToIf O+lst w]/} Znf]sx? e]6fpg ;lsG5 . o;af/] w]/} k':tsx? klg n]lvPsf 5g . 5f]6s/Ldf pbfx/0fsf] nflu Pp6f hf]8fdfly dfq ax; ul/g]5 . pQm kl/R5]bsf] klxnf] pbfx/0f k'/fgf] afOanaf6 lng ;lsG5 . df];]; eGb5g, k|e' -O{Zj/_ n] dl;t eg], …pgLx? h] elgPsf 5g, /fd|/L elgPsf 5g . d pgLx?tk{m pgLs} bfh'efO{x?dWo] ltdL h:t} Pp6f ;Gb]i6f k7fpg]5' / cfkmgf jf0fLx? p;sf] d'vdf /fVg]5' / d p;nfO{ h] cfb]z lbg]5' p;n] tL ;a} pgLx?sf] ;fd' eGg]5 .Ú -l8o"6«f]gf]dL, !* M !&–!(, ls+u h]D; e;{g_ . klxnf], O{;|fOnLx?sf bfh'efO{x? sf] x'g < afOansf] lxa|f] zAbsf]zsf cg';f/ …a|bg{Ú zAb o:tf] hflt ;d"xsf] JolQmTjtk{m ;+s]t u5{ hf] O{;|fO{nLx?sf glhssf gft]bf/x? dflgPsf lyP . -@@_ pQm :j?k O:;fssf] cfwf efO{ / ca|fxfdsf] 5f]/f O:dfOnaf6 km}lnPsf] hflt ;d"xdf /fd|/L lkm6 x'G5 . ;Dk"0f{ c/aLx? ljz]iftM d'xDdb O:dfOnaf6 km}lnPsf ;Gtfgx? x'g . bf];|f], cfpg] ;Gb]i6fnfO{ …ltdL h:t}Ú af6 j0f{g ul/Psf] AofVof df];]; h:tf] x'g'sf] va/ xf] . cfhsn s]xL lqmlZrogx? o; kl/R5]bnfO{ h];;tk{m ;+s]t ePsf] eG5g hals lqmlZrogx? h];;nfO{ ;fdfGotf ;Gb]i6f dfGb}gg, of] lans'n cldNbf] /x]5 . hdfn gbjLn] …df];]; / d'xDdb slt ldNbf / h];; pgL;“u slt cldNbf lyPÚ k|dfl0ft ug{sf] nflu Pp6f 6]an agfPsf lyP . To;af6 k|dfl0ft x'G5, …hGd, kfl/jfl/s hLjg, d[To" :jefj, hLjgrof{, anhkmtL a;fO{;/fO{, zq'x?;“u ;+3if{sf kl/0ffdx?, lzIff, :jefj / ltgsf cfkmgf dfG5]x?åf/f g]t[Tjsf] :jLsf/f]QmL cflbaf/] d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ h];;eGbf df];];l;t w]/} al9 ldNbf lyP -tL ;a}dfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ .Ú -@#_
  • 45. ~ 44 ~  pk/f]Qm Znf]s of] eGb} hf/L /xG5, …d]/f jf0fLx? pgsf] d'vdf /fVg]5' / h];'s} d pgnfO{ cfb]z lbg]5' tL ;a} pgn] pgLx?l;t eGg]5g .Ú ;Gb]i6f d'xDdbsf] s'/cfg;“u ;DaGwaf/] pQm a0f{g em08} ldNbf]h'Nbf] /x]sf] 5 . jf0fLx? pgsf] d'vdf lha|O{nsf] k|ToIf k|sfzgfåf/f pbeflift ul/Psf lyP, d'xDdbn] h] pgLtk{m k|sfzgf ul/Psf] lyof] To;nfO{ h:tfsf] To:t} bf]x¥ofpg' eof] / Tof] k|sfzgfdf ;dflxt ;a}af6 zf;g u/] . gof“ afOandf hf]gsf] uf]:k]mndf kl5Nnf] kl/R5]b e]6fpg ;S5, …olb ltdL dl;t dfof u5f}{ eg] d]/f cfb]zx?nfO{ sfof{Gjog u/ / d lktf;“u ljlGt ug]{5' clg p;n] ltdLnfO{ csf]{ k5of}/f lbg]5g hf] ltdL;“u ;w}+ /xg ;Sg]5Ú -hf]g !$ M !%–!^_ hf]g !^ M &–* / hf]g !^ M !@–!# n] klg Pp6f cfufdL k5of}/f / ;Totfsf] cfTdf cfpg]af/] af]n]sf 5g, hf] h];;n] af“r'~h]n cfpg ;Sb}g . O{;fkl5 cfpg] / O{;fn] af“r'~h]n gcfpg] pgL sf] x'g t < lqmlZrogx? pQm jf0fLx?sf] JofVof kljq cfTdfaf6 u5{g . t/, O{;fO{ wd{bz{g cg';f/ lktf, k'q / kljq cfTdf ;a} t|}Tosf lx:;f / tLg} ldn]/ Pp6} x'g . olb dfldnf o:tf] 5 eg] s;/L Pp6f xflh/ 5 / csf]{ ufoa < of] O{;fO{ wd{bz{g;“u c;fWo} cldNbf] 5 . cem al9 hf]g !^ M !@–!# sf] Pp6f efun] o;/L pb3[t u5{, …p;n] ltdLnfO{ k"0f{;Totfsf] dfu{ b]vfpg]5, lsgls p;n] cfkmgf] dgn] af]Ng] 5}g, a? h];'s} p;n] ;'Gg]5 ToxL af]Ng]5 / p;n] ltdLnfO{ cfpg] s'/fx?af/] atfpg]5,Ú oL d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] ;'Gb/ ljj/0f / pgn] O{Zj/af6 s;/L k|sfzgf k|fKt u/] / To;nfO{ cf];f/]sf] afx]s c? s]xL xf]Og . Znf]sx?sf] cfp“bf] / clGtd ;d"xsf] ;Gbe{df n]vssf] cf:yfn] j:t'tM o; l6Kk0fLafx]s c? s]xL eGg ;Sb}gg, …Pp6f dxfg O{zb"tsf] To;a]nf klg ck]Iff ul/Psf] lyof]Ú, / of] hf]gsf] n]vf]6 xf], …ha ox"bLx?n] pgLl;t tkfO{ sf] x'g'x'G5 < ;f]Wgsf] nflu k'/f]lxtnfO{ h]?;]ndaf6 k7fP / pgn] :jLsf/ u/], c:jLsf/ xf]Og a? :jLsf/ u/], d O{;f xf]Og . /, pgn] pgl;t ;f]w], clg sf] x'g'x'G5 t < s] tkfO{ Olnof; x'g'x'G5 t < -@$_ / pgn] eg], xf]Og . s] tkfO{
  • 46. ~ 45 ~  O{zb"t x'g'x'G5 < /, pgn] pQ/ lbP, xf]Og . -hf]g ! M !(–@!, ls+u h]D; e;{g_ . h'g ;Gb]i6fsf] ck]Iff hf]g / ox"bLx? ul//fv]sf lyP pgL sf] lyP t < oL ;+lIfKt pbfx/0fx? kof{Kt x'g]5g / ?lrs/ kf7sx?n] uxg cWoog Pj+ vf]h ug{ ;S5g . h;/L tL lrGxx? ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ tk{m ;+s]t u5{g eg] h:tf]ls d'l:nd ljåfgx?sf] cjwf/0ff /x]sf] 5, pxf“af/] eljiojf0fL u/]sf] ;Gb]i6fl;t ltgLx?sf] ljZjf;n] ubf{ ltgn] ;+s]t u/]sf] ;Gb]i6fnfO{ ;a}n] k5ofpg'k5{ . clGtd ;Gb]z olt w]/} ;Gb]i6fx? k7fPkl5, cNnfxn] ;Gb]zjfxs d'xDdbnfO{ k7fP . d'xDdb, O{;f d;Lxsf] hGdeGbf %&) jif{ kZrft hGd]sf lyP . pgL c/aL k|foåLksf] dSsfdf hGd]sf lyP . dSsfsf dflg;x? d"lt{k"hfsf eQm lyP . dSsfdf Oa|flxd / O:dfOn ;Gb]i6fx?åf/f lgdf{0f ul/Psf] Pp6f ejg lyof] . scafsf] gfdn] hflgg] o; 9f“rfnfO{ ;f“rf] O{Zj/ cNnfx dfqsf] pkf;gfsf] nflu ;dk{0f ul/Psf] lyof] . c/asf ax'b]jjfbLx?n] o;nfO{ cfkmgf d"lt{x?af6 e/]sf lyP . d'xDdb pgLx?dfem /x] klg slxn] klg d"lt{ k"hfdf efu lng' ePg . pgL cfkmgf] Odfgbf/Ldf k|Voft eP/ Odfgbf/sf] pkgfdaf6 lje"lift ePsf lyP . rfnL; jif{sf] pd]/df d'xDdbdfly klxnf] k|sfzgf pbeflift ePsf] lyof] . of] pgL;“usf] klxnf] k|f/De lyof] clg O{Zj/af6 cfkmgf] e"ldsf u|x0f u/] . c/aL ax'b]jjfbLx?n] tTsfn} pgsf] ;Gb]z …O{Zj/afx]s sf]xL k"hgLo xf]OgÚnfO{ c:jLsf/ ul/lbP . pgL Odfgbf/ lrlgP klg ltgLx?n] pgnfO{ em'7f] k|dfl0ft ul/lbP / To;kl5 rf“8} d'xDdbsf cg'ofoLx?nfO{ ;tfpgsf] nflu 7"nf] cleofg k|f/De ul/of] . dSsfdf !# ;fn;Dd wdf]{kb]z ul//fv]kl5 dSsf 5f]8]/ dbLgf zx/df a:gsf] nflu ;Gb]i6f :jod hfg -lxh/t ug{_ afWo eP, Toxf“ klxnfb]lv pgsf s]xL cg'ofoLx? lyP . dlbgfsf afl;Gbfn] pgnfO{ zx/sf] cu'jf agfP . dSsfsf cljZjf;Lx?n] lj;]{gg / gof“ cf:yfnfO{ ;dfKt kfg{sf] nflu ;}lgs sf/{jfxL
  • 47. ~ 46 ~  u/] . tfklg d'l:ndx?sf] Pp6f ;fgf] ;d"x df}nfof] / cljZjf;Lx?sf] cfqmd0fsf] ;fdgf ug{ of]Uo eof] . !) jif{sf] cjlwkl5 ;Gb]i6f :jodn] dSsftk{m Pp6f ;]gfsf] g]t[Tj u/L ljgf /Qmkft dSsfdf ljho xfl;n u/] . o;k|sf/ O:nfd c/adf ljh]tf eP/ ;+;f/el/ k}mlng yfNof] . ;lbof}“;Dd cNnfxn] c;+Vo ;Gb]zjfxsx? k7fP . tfklg pgn] clGtd ;Gb]zsf;fy -s'/cfg_ oL clGtd ;Gb]i6f -d'xDdb_ nfO{ k7fpg to u/] . logL clGtd ;Gb]zjfxs cfkmgf] sfnb]lv lsofdtsf] lbg;Ddsf ;Dk"0f{ dfgjhfltsf nflu ;Gb]zjfxs x'g . To;kl5 g s'g} k|sfzgf x'g]5 g of] k|sfzgfdf s'g} k]m/abnsf] nflu s'g} ;Gb]i6f cfpg]5g . t;y{ pgL klxnfsf ;Gb]i6fx?eGbf s]xL lx;fan] km/s klg 5g . klxnf], s'g} uNtL jf aªUofO{ ;Rofpgsf] nflu kl5 sf]xL ;Gb]i6f gcfpg] x'gfn] h'g k|sfzgf clGtd ;Gb]i6faf6 k|fKt ul/of] To;nfO{ o;sf] k'/fgf] z'4tfdf ;'/lIft ug{' kb{Yof] . bf];|f], clGtd ;Gb]i6fsf] lrGxsf] :jefj klg km/s x'g'kb{Yof] lsgls of] lrGx ;Gb]zjfxssf] sfndf /x]sf dflg;dfly dfq k|efj kfg{sf] nflu lyPg a? tL ;a}dfly klg hf] kl5 cfpg]jfnf lyP . t];|f], logL clGtd ;Gb]i6f dfgjhfltdWo] s'g} Ps ;d'bfosf] nflu k7fOPsf lyPgg, gq x/]s ;d'bfo cf–cfkmgf lghL clGtd ;Gb]i6f /fVg] x'Gy], To;kl5 Pscsf{df leGgtf x'GYof] . pgL -clGtd ;Gb]i6f_ ;Gb]zjfxsx?sf] cfudgsf] cGTo ug{] / ;du| hutsf] nflu pko'Qm x'g ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] nflu k7fOg' kYof{] . rf}yf], k}m;nfsf] lbg;Ddsf ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] nflu o; ;Gb]zsf P]g / lzIffx? l:y/ x'g cfjZos ePsf dfldnfx?df l:y/ x'g'ky]{ / lgb{]zgx? Dffgjhfltsf] abln“bf] kl/l:ylt cg';f/ abnfpsf] nflu v'nf x'g'kYof]{ . oL ;a} s'/fx? ;a}n] b]Vg ;S5g, …;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] ;Gb]zdf 7ofSs} ldN5g . s'/cfg / ;'Ggx -xbL;_ sf]
  • 48. ~ 47 ~  ;'/Iffsf] ljifo klxnf g} ax; ul/;lsPsf] 5 . To;}u/L cfh klg cg'ej ug{ ;lsg] pgsf] …lrGxÚ clGtd rdTsf/, s'/cfgsf] :jefjdfly klg cl3 ax; ul/;lsPsf] 5 . t];|f] dfldnfsf] ?kdf ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ s]xL ljlzi6 dflg;sf] nflu k7fOPsf lyPgg a? …pgL ;+;f/el/sf ;a} dflg;sf] nflu k7fOPsf lyPÚ pb3f]if ug{] pgL Psdfq} lyP . cNnfx eGb5g, …elgb]pm x] dg'io xf] Û d ltdLx? ;a}tkm{ cNnfxåf/f k7fOPsf] /;"n x'F .Ú - s'/cfg, & M !%*_ csf]{ Znf]sdf elgPsf] 5, …/, -x] d'xDdb Û_ xfdLn] ltdLnfO{ ;Dk"0f{ dfgjhfltsf]nflu z'e–;Gb]zjfxs tyf ;r]tssf] ?kdf k7fPsf 5f}+ .Ú - s'/cfg, #$ M @*_ ;Gb]i6f d'xDdbn] klg aofg ug{' ePsf] 5, …pgL klxnfsf ;Gb]i6fx?eGbf kf“rj6f dfldnfx?df k[ys lyP . pgn] hgfPsf tLdWo] clGtd, …csf{ b"tx? cfkmgf dflg;sf] nflu dfq k7fOGy] hals d ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] nflu k7fOPsf] 5' .Ú -@%_ cGttM ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ af6 hf/L ul/Psf] P]g hf]sf]xLn] k9bf o;df …e'msfpg jf df]8g ;lsg] / d'xDdbsf] sfndf cEof; u/]e}m+ cfh klg cEof; ug{ ;lsg] tTjx? 5g, eGg] s'/f kfOG5 . h'g cgGt;Ddsf nflu l:y/ x'g'kg]{ cfjZos lyof], Tof] O:nfdL P]gdf l:y/ /x]sf] 5 . h'g e'msfpg jf df]8gsf] nflu v'nf 5f]8g'kb{Yof], Tof] v'nf 5f]l8Psf] 5 . pbfx/0fsf] nflu Joj;flos dfldnfx?df Jofh ;w}+sf nflu lgif]w ul/Psf] 5 t/ To;;Fu ;fdfGo kyk|bz{s /]vfx? lbPsf 5g, To;cg';f/ cfhsf] cfw'lgs o'uem}+ Joj;flos dfldnfsf gof“ ljlwx? ljsl;t ePkl5 s;}n] O:nfdL kyk|bz{g cg';f/ :jLsf/ ug{ of]Uo jf cof]Uo to ug{ ;S5 . o;k|sf/ O:nfdL sfg"g !$ ;o jif{;Dd ;DefJo /xof] / …km};nfsf] lbg -dxfk|no_ cfp~h]n nuftf/ ;DefJo /xg]5,Ú eGg] k|dfl0ft eO;s]sf] 5 .
  • 49. ~ 48 ~  cNnfxsf] cfb]z cg';f/ pgL ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ pgsf clGtd ;Gb]zjfxs x'g . cNnfxn] eg]sf 5g, …d'xDdb ltdLx?dWo] s'g} k'?ifsf lktf xf]Ogg a? pgL cNnfxsf /;"n Pj+ gaLx?sf ;dfks -clGtd gaL–;Gb]i6f_ x'g . /, cNnfx g} k|To]s j:t'sf 1ftf x'g .Ú - s'/cfg, ## M $)_ ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] klg eg]sf 5g, …d ;Dk"0f{ ;[li6;dIf k7fOPsf] x'F / ;Gb]i6fx?sf] cfudg daf6 aGb ul/Psf] 5 .Ú -@^_ k'gM pgL eGb5g, …O{;|fO{nsf ;Gtfgx? ltgsf ;Gb]i6fx?dfk{mt g]t[Tj ul/Psf lyP, Pp6f ;Gb]i6fsf] b]xfGt ePkl5 csf]{ ;Gb]i6fn] pgsf] :yfg lng] ub{Yof], t/ ca dkl5 oxf“ sf]xL ;Gb]i6f cfpg]5}g .Ú -@&_ o;k|sf/ cGTodf d'xDdb cfP / …pgL clGtd ;Gb]i6f x'g,Ú eGg] k|i6 kf/] . pgL kZrft sf]xL klg ;Gb]i6f cfpg]jfnf 5}g . pgsf] ;Gb]zsf] ;Totf / pgsf] Odfgbf/L /fd|/L sfod ePsf] 5 . pgdf ljZjf; sfod u/]kl5 jf s'/cfgnfO{ ;To 7fg]kl5 To;/L g} pgsf] cgGttfnfO{ klg dfGg'k5{ . ;fy} ;Gb]i6f d'xDdbnfO{ c:jLsf/ u/L csf{ ;Gb]i6fx?nfO{ :jLsfg]{ clwsf/ s;}nfO{ 5}g . …d'xDdb ;f“rf] t lyP t/ d pgsf] ;§f df];]; jf h];;nfO{ k5ofpgsf] nflu rog u5{',Úsf] clwsf/ s;}nfO{ 5}g . cNnfxlg/ of] dfGo x'g'sf] s;}n] ck]Iff ug{' x'“b}g, of}lQms s'/f] oxL xf] . cNnfxn] cl3Nnf ;Gb]i6fx?dWo] afFls/x]sf lzIffx?nfO{ ab/ u/L cfkmgf clGtd ;Gb]zjfxsdf ljZjf; / k5ofpgsf] nflu d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ nfO{ k7fPsf x'g . s'/cfgdf cNnfxn] o; s'/fnfO{ o;/L aofg u/]sf 5g, …/, ha cNnfxåf/f cjtl/t u|Gydfly Odfg Nofpg elgG5 ta ltgLx? eG5g, xfdL t To;} lstfadfly ljZjf; /fV5f}+ h'g xfdLdfly cjtl/t ePsf] 5 . ltgLx? To;afx]s cGo -u|Gy_ nfO{ dfGb}gg hals of] -s'/cfg_ k"0f{?kdf ;To xf] . o;n] ltgLx?sxfF klxn]b]lv ljBdfg u|Gyx?sf] k'li6 ub{5 .Ú -s'/cfg, @ M (!_
  • 50. ~ 49 ~  ;Gb]i6fn] eg]sf 5g, …To; O{Zj/sf] s;d h;sf] xftdf d]/f] k|f0f 5, d af/] yfx kfPsf dflg;x?dWo] ox"bL jf O{;fO{ hf]sf]xLn] d]/f]af/]df ;'Gof] clg ddf cjtl/t ePsf ;Gb]zdf ljZjf; gu/L dl/xfNof] pm cjZo g/sjf;L x'g]5 .Ú -@*_ ;Gb]i6fn] cfkmgf Pshgf ;fyLnfO{ klg atfpg'eof], …d]/f] bfh' df];]; cfh lhp“bf] ePsf] eP pgnfO{ d]/f] cg';/0fafx]s cGo clwsf/ x'“b}gYof] .Ú -@(_ 5f]6s/Ldf ;Gb]i6f d'xDdbtk{m ;+s]t ug]{ lrGx? :ki6 ?kdf ;fd'Gg] 5g. d'xDdbsf] cfkmgf] Odfgbf/L ck|ZgLo /x]sf] 5 . pgsf] u|Gysf] ;'/Iff sfod} 5. ;a} ;"rs lrGxx? pgnfO{ ;Gb]i6f x'g]tk{m ;+s]t ul//x]sf 5g . ;Gb]zjfxs x'gfn] pgsf jf0fLx?df cjZo ljZjf; ug{'k5{ . o;}n] pgn] cfkm"nfO{ clGtd ;Gb]i6f 3f]if0ff u/]sf x'g / …;Dk"0f{ dfgjhfltn] cg';/0fsf nflu ca pgnfO{ g} /f]Hg'k5{Ú, egL eg]sf 5g . dfgjhfltdWo] x/]snfO{ o;} /f]hfO{sf] ;fdgf ug'{ kb{5 tyf …pgL 7Ls / o'lQm;“ut lgwf] ug]{5g, eGg] ck]Iff klg ul/Psf] 5. O:nfd / cf:yf O:nfdsf] kl/efiff O:nfd zAb lqmofaf6 cfPsf] xf] h;sf] cy{ x'G5, …p;n] TofUof] jf cfTd;dk{0f u¥of] .Ú -#)_ o;y{ O:nfd cfTd;dk{0f jf cfkm"nfO{ TofUg'sf] sfo{ jf ljlw xf] . o;}n] d'l:nd Tof] xf] hf] ;dlk{t x'G5 . kfl/eflifs lx;fan] O:nfd zAbsf] sDtLdf b'O{j6f JofVof k|of]u ul/Psf 5g, -!_ Pp6f kl/efiff of] xf], h'g O{Zj/sf] ;To wd{sf] nflu dflg;sf] ;[li6b]lv k|of]u x'“b} cfPsf] 5 / -@_ Pp6f kl/efiff of] xf], h'g clxn] clGtd ;Gb]i6f d'xDdbaf6 NofOPsf] wd{sf] nflu k|of]u eO/x]sf] 5 . O:nfdM ;a} ;Gb]i6fx?sf] wd{ wfld{s bz{gdf O:nfdnfO{ …PSnf] O{Zj/k|lt ;To ;dk{0f / cf1fkfngÚ sf] cy{df k|of]u ul/G5 . ;fy} o; lx;fan] O{Zj/sf ;a} ;fFrf] ;Gb]i6fx?sf] wd{ klg oxL g} lyof] . oyfy{df ltgsf ;a} cg'ofoLx?sf] wd{ klg oxL lyof] .
  • 51. ~ 50 ~  csf]{ zAbdf cfbdsf] ;dob]lv k[YjLdfly clGtd cf:yfjfg /x];Dd x/]s ;To cf:yfjfgn] O:nfds} cEof; ub{5 / pm Pp6f d'l:nd xf] . cem o;} wd{sf];w}+el/ kfngf ug{] cNnfxn] cfb]z lbPsf 5g . t;y{ hlxn] klg cNnfxlg/ :jLsfo{ /x]sf] Psdfq wd{ O:nfd g} xf] . cNnfxn] eg]sf 5g, …cNnfxsf] b[li6df O:nfd dfq :jLsfo{ bLg -wd{_ xf]] .Ú -s'/cfg, # M !(_ cNnfx cufl8 eGb5g, …/, h;n] O:nfdafx]s cGo s'g} wd{ u|x0f ug{ vf]H5 p;sf] wd{ sbflk :jLsfo{ x'g]5}g / pm cflv/tdf 3f6f a]xf]g{]x?dWo] x'g]5 .Ú - s'/cfg, # M *%_ …;a} ;Gb]i6fx?sf] cEof; / wd{ O:nfd g} lyof]Ú eGg] cNnfxn] s'/cfgel/ :ki6 kf/]sf 5g . pbfx/0fsf] nflu cNnfxn] g"xaf6 dflg;;fd' cf:yfsf] ;Gbe{df pgsf] egfO{ :ki6 kfb}{ o;/Lpb3[t u/]sf 5g, …t/ olb ltdLx? ljd'v x'G5f} eg] d ltdLx?l;t s'g} k|ltbfg t dfu]sf] 5}g . d]/f] k|ltbfg t s]jn cNnfxsxfF /x]sf] 5 / dnfO{ cf1fsf/Lx?dWo] aGg] x's'd ePsf] 5 .Ú -s'/cfg, !) M &@_ Oa|fxLd klg Ps d'l:nd lyP . Oa|fxLdnfO{ klZrdfdf k|foM …Ps}Zj/jfbsf] lktfÚ eg]/ ;Daf]wg ul/G5 . lgM;Gb]x Oa|fxLd Ps kljq Ps}Zj/jfbL / O{Zj/k|lt oyfy{ ;dk{0f ug]{jfnf lyP . -pgL Pp6f ;f“rf] d'l:nd lyP_ tfklg pgL s'g} lx;fan] klg Ps}Zj/jfbsf] hGdbftf eg] lyPgg . Ps}Zj/jfb cfbdsf] klg wd{ lyof] tyf cfbd / Oa|fxLdaLr g"x h:t} ;a} ;To cf:yfjfgx?sf] klg wd{ lyof] . O{Zj/ jf cNnfxnfO{ dfq dfGg' / pgLlt/ g} ;dk{0f ug'{ O{Zj/sf] ;f“rf] wd{sf] vDaf /x]sf] 5 . df];]; klg Pp6f d'l:nd g} lyP, pgL klg cNnfxaf6 k|sfzgf kfpg] uy]{, cNnfxtk{m g} k"0f{tof ;dlk{t lyP / cfkmgf dflg;nfO{ klg To:t} ug]{ cfb]z lbGy] . df];];n] eljiodf cfkm" h:t} Pp6f ;Gb]i6f cfpg] s'/fnfO{ slxn] klg c:jLsf/ u/]sf lyPgg, O{zf dl;xn] klg df];]; h:t} sfo{ u/] . O:nfd wd{nfO{ ckgfpg] jf PSnf] cNnfxlt/ ;dk{0f ug]{ O{zf dl;x cNnfxsf csf]{ ;Gb]i6f lyP . pgn] klg O:nfd wd{ cfkmgf cg'ofoLx?nfO{ l;sfP . O{zf dl;x ;a} ;Gb]i6fx?e}m+ dfgj g} lyP, cfkm" O{Zj/ ePsf] jf cw{–
  • 52. ~ 51 ~  O{Zj/ ePsf] slxn] klg bfaL u/]gg . j:t'tM …O{zf dl;xn] s;}l;t slxn] klg cfkmgf] pkf;gf ug{ eg]ggÚ eGg] s'/f cNnfxn] s'/cfgdf :ki6 kf/]sf 5g . - x]g{'; s'/cfg % M !!^–!!*_ o;k|sf/ O:nfdsf] e|ft[Tj / ;f“rf] cf:yfsf] aGwgn] cfbdb]lv cGTo;Ddsf ;a} Onfsf / dflg;nfO{ jf/kf/ ub}{ ;a}nfO{ o;} dfu{df ;dflxt ub{5 . ;To cf:yfjfgx? Ps csf{;“u dfof u5{g / Ps csf{nfO{ ;3fp“5g . of] ;f“lRrs} Pp6f z'e / a]hf]8 e|ft[Tjsf] gd'gf xf] . ljz]iftM x/]s o'usf ;f“rf d'l:ndx? ;a} ;Gb]i6fx?df ljZjf; /fV5g . pgLx? tL ;a}nfO{ ;dy{g u5{g / ltgsf] OHhtsf] arfpm klg u5{g . jf:tjdf cfhsn ;Gb]i6fx?sf] OHht arfpg] lhDd]jf/L ljz]iftM ;Gb]i6f d'xDdbsf cg'ofoLx?sf] sf“wdf cfOk/]sf] 5 . cGo wd{sf dflg;x? ltgn] c:jLsf/ u/]sf ;Gb]i6faf/] ckzAb k|of]u ubf{ dfq xf]Og a? ltgLx?sf cfkmg} ;Gb]i6fx?af/] klg ckzAb k|of]u ubf{ jf lvNnL p8fO+bf b'MvL b]lvb}gg . cfh d'xDdbsf cg'ofoLx? dfq} tL s'nLg / cf:yfjfg ;Gb]i6fx?sf] OHht arfpsf] nflu pE5g / arfpm klg ub{5g . s;}n] slxn] klg s'g} wfld{s d'l:ndnfO{ Oa|fxLd, O:xfs, d';f, O{zf jf cGo s'g} ;Gb]i6faf/] ckzAb ub}{ ;'g]sf] 5}g . a? d'l:ndx? tL ;a}sf ;Gb]i6fx?sf] cfb/–;Ddfg u5{g / ltgLx?sf] xs clwsf/ of]Uo ljlwdf pgL ;a}nfO{ dfof ub{5g . O:nfdM ;Gb]i6f d'xDdbsf] wd{ ;Gb]i6f d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] ;doeGbf cl3 Toxf“ w]/} wd{x? k|rngdf lyP eGg ;lsG5 lsgls x/]s ;d'bfosf cf– cfkmgf ;Gb]i6fx? lyP . h;sf lzIffx?nfO{ pgLx?n] k5ofpg] uy]{ / O:nfds} af6f]df x'Gy] . o;}a]nf ;Gb]i6fx?sf] To:t} l;nl;nfdf Pp6f gof“ ;Gb]i6f pgLx?tk{m cfPsf] eP Tof] gof“ ;Gb]i6fnfO{ k5ofpg'afx]s ltgLx?sf] csf{] s'g} clwsf/ x'g] lyPg . klxnf ax; u/] cg';f/ …h;n] cNnfxsf] kl5Nnf] ;Gb]i6fnfO{ dfGg' c:jLsf/ u5{Ú pm cNnfxtk{m ;f“lRrs} ;dlk{t 5}g / cNnfxtk{m ;f“lRrs} ;dlk{t g ePsfn] pm d'l:nd x'g ;Sb}g .
  • 53. ~ 52 ~  t;y{ ;Gb]zjfxs d'xDdbsf] ;dob]lv -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_cNnfxk|lt ;dk{0f / pkf;gfsf] Pp6} :jLsf/o'Qm ljlw cyf{t ;Gb]zjfxs d'xDdbsf] dfu{ /x]sf] 5 . cfhsn cNnfxsf] OR5fk|lt ;f“lRrs} cfTd;dk{0f ug{ ;lsg] oxL Psdfq dfu{ xf] . h;n] hfgLhfgL ;Gb]zjfxs d'xDdb - pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ nfO{ c:jLsf/ u5{, pm cGo hlt ;Gb]i6fx?dfly ljZjf; /fv] klg cNnfxk|lt ;dlk{t / d'l:nd x'g ;Sb}g . …cNnfxk|lt ;dk{0fÚ jf O:nfdsf] gfd kfPsf] PSnf] wd{ d'xDdb - pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] wd{ xf]Ú pNn]v ug{' ?lrk"j{s x'G5 . cGo k|Voft wd{x? JolQm ljz]if, dflg; jf :yfgx?sf] gfddf k|rngdf /x]sf 5g . dfOqmf];km6 OGsf6f{ cg';f/ ox'bLsf] kl/efiff clxn]sf] lxa|f] cl3 klg e]l6Psf] 5}g . of] ox'bfsf] gfdl;t hf]l8Psf] 5 . O{zfO gfd lg;Gb]x O{zfkl5 cfPsf] xf] / a'4 wd{sf] gfd a'4kl5 cfPsf] xf] . lxGb'dtsf] gfd lxGb':tfg :yfgl;t hf]l8Psf] 5 . t/, cNnfxsf] a'l4dQf / bofn] ubf{ cNnfxk|lt ;dk{0fsf] Psdfq ;f“rf] wd{sf] gfd -h'g ;a} ;Gb]i6fx?sf] wd{ xf]_ ;Dk"0f{ dfgjhfltsf nflu k7fOPsf clGtd ;Gb]i6fsf] p2]Zo;“u dfq} /flvPsf] / ;'/lIft ul/Psf] 5 . ;du|df clxn] O:nfd / of]eGbf klxnfsf ;a} ;Gb]i6fx?sf] k4lt kfpg Psdfq pkfo ;Gb]zjfxs d'xDdbnfO{ cg';/0f ug'{ xf] . d';fsf] af/]df ;Gb]Zfjfxsn] eg]sf 5g, …d]/f] bfh' d';f cfh hLljt ePsf] eP pgnfO{ d]/f] cg'ofoL x'g'afx]s csf{] s'g} pkfo x'“b}gYof] .Ú -#!_ ;Gb]zjfxs d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] k4ltnfO{ ckgfpg'sf] lglDt x/]ssf] nflu v'nf ul/Psf] 5 . Pp6f ;'Gb/ aofgdf ;Gb]zjfxsn] ;Dk"0f{ dfgjhflttk{m cfkmgf] cfXjfgsf] :jefpsf] Pp6f /x:odoL JofVof u/]sf 5g . …pgn] ;'lt/x]sf] cj:yfdf s]xL :ju{b"tx? pgLlg/ cfP, ;Gb]i6f;Fu tL :ju{b"tx?n] eg], …pgL ;'lt/x]5g To;}n] pgnfO{ 5fl8 b]cf}+_Ú csf{n] hjfkm lbP, …logsf cf“vf lgbfO{/x]sf 5g t/ lbn hfu?s 5 .Ú pgLx?n] eg], …xf], ltd|f ;fyL To:t} 5Ú / pgLx?n] ;dfg k|:tfj u/] . pgLx?n] eg], …o;sf] pbfx/0f o:tf] dfG5] h:tf] xf] h;n] Pp6f ejg agfp“5,
  • 54. ~ 53 ~  To;df vfg]lkpg] ;fdu|Laf6 el/k"0f{ Pp6f 7"nf] 6]a'n nufp“5 / c? dflg;x?nfO{ To;tk{m 8fS5 . hf] p;sf] lgDtf] :jLsf5{g, 3/leq k:5g / la5fOPsf] d]raf6 vfG5g . hf] p;sf] lgDtf] :jfsfb{}gg, pgL g t 3/leq k:5g g la5fOPsf] d]raf6 vfG5g .Ú s]xL :ju{b"tn] eg], …o;nfO{ o;sf] cy{ atfpm .Ú csf{n] pQ/ lbP, …of] ;'lt/x]5Ú tL csf{af6 hjfkm cfof], …o;sf cf“vf ;'lt/x]5g t/ o;sf] lbn hfu?s 5 .Ú t;y{ pgn] /x:osf] JofVof ub{{} eg], …Tof] ejg :ju{ xf] / 8fSg] dfG5] d'xDdb x'g -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ . To;}n] d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] cf1fkfng oyfy{df cNnfxsf] cf1fkfng xf] . hf] sf]xL d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ sf] cj1f u5{ pm jf:tjdf cNnfxsf] cj1f u5{ . / d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ dfgjhfltnfO{ d'lQm lbnfpg] x'g .Ú -#@_ ca To; lgdGq0ffsf] pb3f]if eO;s]sf] 5 / x/]sn] pQm lgdGq0ffnfO{ :jLsf/ jf c:jLsf/ u/L cfkmgf] lg0f{osf] kl/0ffd cjZo ef]Ug' kg{]5 . cf:yfaf/] O:nfdL wf/0ff cNnfxk|lt jfXo ;dk{0fsf;fy} lbndf klg cjZo ljZjf; /fVg'k5{ . cf:yfl;t ;DalGwt k|Zg s]df ;Defljt ljZjf; /fVg' kg]{ xf] jf csf]{ kl/efiffdf cf:yfsf ljifox? s] s] x'g < ;Gb]zjfxsn] Psrf]l6 cf:yfsf] JofVof o;/L u/]sf 5g, …of] cNnfxnufot pgsf :ju{b"tx?df, pgsf lstfax?df, pgsf ;Gb]i6fx?df, clGtd lbgdf, /fd|f] / g/fd|f] b'a} O{Zj/Lo cfb]zdf ljZjf; ug{' xf] .Ú oxf“ ;Gb]zjfxsn] cf:yfsf k|fylds wf/fx?tk{m cf}+NofPsf 5g . tL wf/fx? ulGtdf b]xfo adf]lhd ^ j6f 5g, -!_ cNnfxdf ljZjf;, O:nfdL cf:yfsf] dxTjk"0f{ vDaf xf] . cf:yfsf] of] ljifo of] lstfael/ :ki6 kfl/Psf] 5 / To;}n] oxf“ k'gM lj:tf/sf] cfjZostf 5}g . -@_ :ju{b"tx?df ljZjf;, :ju{b"tx? cNnfxsf] ;[li6sf Pp6f lsl;d x'g hf] ;fdfGotof dfG5]af6 b]lv+b}gg . pgLx? k|sfzaf6 ;[li6 ul/Psf 5g, t/
  • 55. ~ 54 ~  pgLx?sf] ?k / z/L/ x'G5 . pgLx? cNnfxsf ;]js x'g / pgLleq s'g} k|sf/sf] O{Zj/Lo efj x'Fb}g . pgL pgsf] k"0f{tof cf1fkfng u5{g / pgsf] cfb]zsf] sfof{Gjogaf6 slxn] klg cndn ub}{gg . …dfgjhfltsf] cg'ejL If]qeGbf k/ s]xL cl:tTjx? klg /x]sf 5g eGg] oyfy{df cf3ft g nfUg'k5{ lsgls cfh klg o; k[YjLdfly dflg;n] klxnf ghflgPsf k|f0fL ljz]ifx? e]6fO/x]sf 5g . -#_ cNnfxaf6 k|sfzgf ul/Psf lstfax?df ljZjf;, cNnfxsf lstfax?df ljZjf;n] cNnfxn] cfkmgf ;Gb]zjfxsx?tk{m cfkmgf] s[kf / kyk|bz{gsf] nflu dfgjhfltnfO{ o; hLjgdf ;kmntf / o;kl5sf] hLjgdf ;'v k|flKtsf] nflu tfGg] cNnfxsf k|sfzgftk{m cf}+Nofp“5 . s'/cfg o:tf lstfax?sf] Pp6f ;+Voftk{m ;+s]t u5{, Oa|fxLdsf d'7f cfsf/sf k':tsx?, df];];sf] tf}/ft, 8}lj8sf ehgfjnL / h];];sf z'e–;dfrf/x? . - …;Gb]zjfxsx?n] k|fKt u/]sf df}lns k|sfzgfx?sf] gfdn] hflgg] cfhsf lstfax? x'ax' To:tf 5}ggÚ cjZo ;Demgf /fVg'k5{ . -To;nfO{ 7Ls;“u ;'/lIft ul/Psf] lyPg_ u|Gyx?af/] ljZjf;df s'/cfg clGtd k|sfzgf x'g] ljZjf; klg ;lDdlnt /x]sf] 5 . …cNnfxn] k|sfzgf u/]sf s'g} nfO{ ljZjf; / cGonfO{ c:jLsf/ ug{'df cfkmgf] clwsf/ atfpg' dfG5]sf] nflu 7"nf] x7 jf cljZjf;sf] Pp6f lsl;d dflgPsf] 5Ú eGg] a'emg' w]/} dxTjk"0f{ /x]sf] 5 . cNnfxn] eg]sf 5g, …s] ltdLx? O{zu|Gysf s]xL c+zdfly cf:yf /fVb5f} clg s]xL c+zk|lt s'k|m -cgf:yf k|bz{g_ u5f{} < ltdLx?dWo] h;n] o:tf] u5{ p;sfnflu o;afx]s c? s] ;hfo x'g ;S5 ls ;f+;fl/s hLjgdf Tof] ckdflgt xf]; / dxfk|nosf] lbg cToGt s7f]/ oftgftkm{ x'TofOof]; < /, cNnfx ltdLx?n] ug{] u/]sf sfo{x?af6 cgle1 5}gg .Ú -s'/cfg, @ M *%_ -$_ ;Gb]i6fx?dfly ljZjf;, of] ljrf/ klg klxnf g} lj:tf/;“u ax; ul/;lsPsf] 5 / To;}n] o;sf] oxfF cem} AofVof ug{'kg{] vf“rf] b]lv+b}g . -%_ clGtd lbg / cflv/tdf ljZjf;, To;kl5 csf]{ lbg gx'g'nfO{ …clGtd lbgÚ elgPsf] 5 . To;kl5 :ju{sf dflg; cfkmgf] cfjf;df / g/ssf dflg; cfkmgf cfjf;df x'g]5g . To;sf] csf]{ gfd klg 5 h:t} …d/f]0ff]Q/
  • 56. ~ 55 ~  hLjgÚ …Gofosf] lbgÚ . dflg;n] kf/ ug]{ Tof] ;aeGbf 7"nf] lbg xf]nf . jf:tjdf Tof] ;aeGbf uDeL/ / eofgs lbg x'g]5 . To;lbg dfG5]sf] gof“ lhGbuL lgwf{l/t ul/g]5 . To;n] x/]s k|f0fLsf] nflu Pp6f gof“ ;'?jft k|tLt ug]{5 . pQm gof“ v'l8snf]n] oft cgGt k/d ;'v k|fKt ug{]5 jf g/sb08tk{m 8f]¥ofpg]5 . clGtd lbgsf] ljZjf;n] s'/cfg jf d'xDdb -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ n] To;lbg jf To;kl5sf lbgx?af/] lhls/ u/]sf x/]s s'/fsf] ljZjf;nfO{ hgfp“5 . Toxf“ s]xL cfd?kx? -d/f]0ff]Q/ hLjg, km};nf, Ogfd, :ju{ / g/s_ 5g tyf s'/cfg jf cNnfxsf ;Gb]zjfxs -pgLdfly cNnfxsf] s[kf / zflGt xf];_ af6 lhls/ ul/Psf cGo lj:t[t ?kx? klg 5g . cem cufl8 To;lbg / To;sf] ;]/f]k]m/f]sf 36gfx?af/] 1fg ePkl5 o;n] dfG5]dfly 7"nf] c;/ kfg]{5 . t;y{ s'/cfg / ;'Ggtn] To; lbg / To;a]nfsf 36gfx?af/] w]/} lj:t[t s'/fx? pknAw u/fp“5g . …:ju{ jf g/sdf x'g] af/] ls6fgsf;fy eGg ;lsGgÚ eGg] a'emg dxTjk"0f{ x'G5 . -##_ …sf] ;“u s] x'g]5 eGg] s;}nfO{ yfx 5}g . cfhsf] Pp6f ;Rrl/q dfG5] abNg ;S5 / ef]ln cfkm"nfO{ g/stk{m 8f]¥ofp“b} b'i6 x'g ;S5 . O:nfdsf] ;aeGbf 7"nf] b'Zdg / cljZjf;L eljiodf k5'tf] ug{ ;S5 / cfkm"nfO{ :ju{tk{m 8f]¥ofp“b} ;aeGbf al9 wfld{s x'g ;S5 . kSs} s]xL o:tf dflg;x? klg 5g hf] slxn] klg O:nfdaf/] ;'Gg rfx“b}gg jf O:nfdsf] w]/} c;To lrq dfq} b]vfOPsf x'G5g . …o;kl5sf] hLjgdf o:tf dflg;x?l;t s] Jojxf/ ul/g]5, cNnfxnfO{ dfq} yfx 5 . tfklg s]xL s'/fx? lglZrt 5g, h:t} cNnfx PSn} To; lbgsf] lg0ff{os x'g]5, cNnfxn] s;};“u klg s0f a/fa/ klg cGofo ug]{5}g / sf]xL ;f“rf] d'l:nd / ljZjf;stf{ ePdf cNnfx p;l;t v'zL x'g]5 . -^_ O{Zj/Lo cfb]zdf ljZjf; /fVg', …o;sf] cy{, …o; ;[li6df s'g} 36gf cNnfxsf] cg'dlt / OR5f lagf 36g ;Sb}gÚ eGg] oyfy{df ljZjf; /fVg' xf] . pgsf] OR5flj?4 hfg s;}df ;fdy{ 5}g . ;a} s'/fx? pgsf] lgoGq0fdf /x]sf 5g . …tfklg o;sf] cy{, O:nfd efUojfbL xf] eGg] xf]Og . dflg;nfO{ Pp6f lsl;dsf] :jtGq OR5f lbPsf] 5 . …h;/L klg dflg;n] cfOGbf h] ug]{5gÚ cNnfx cfkmgf] k"0f{ 1fgn] To;nfO{ klxnfb]lv g} hfGb5 . …pgLx? h] klg ug{
  • 57. ~ 56 ~  OR5's 5g, p;nfO{ yfx 5 / p;n] klg To;nfO{ rfxG5 / To;sf] cf1f lbG5 t/ pm ltgLx?af6 cfkmgf] hLjg rogsf] sf/0f xf]Og . O:nfdL cf:yfsf pk/f]Qm oL kf“r cfwf/e"t ljifoj:t'x? x'g . oxf“ cf:yfl;t ;DalGwt Pp6f bf];|f] dxTjk"0f{ ljifo …cf:yfÚsf] jf:tljs cy{ / tfTko{ s] xf] < eGg] ljifo klg /x]sf] 5 . klxnf], cf:yf cyf{t sf]xLdf ;f“rf] / l:y/ ljZjf;n] To;sf] cf1fkfngtk{m 8f]¥ofpg'k5{ . cGoyf Tof] s'g} tYosf] Pp6f dfGotf dfq x'g]5 / cf:yfaf/] O:nfdsf] pQm ljrf/ xf]Og . dfG5]sf cf:yfx? p;sf] cl:tTjsf ;aeGbf dxTjk"0f{ ?k x'g . ToxL p;sf] hLjgz}nL / JolQmut 5gf}6 k5fl8 sf/s zlQm x'g] u5{g . ;f“rf] / k|efjzfnL ljZjf;x? Pp6f slNkt ;tx;Dd dfq k'Ub}gg a? ltgLx?sf] k|efj lbgfg'lbg Jojxfl/s ;txdf b]vfk5{ . csf]{ zAbdf s;}sf sd{x?dfly s'g} bl/nf] c;/ g/fvL Toxf“ s'g} ;f“rf] cf:yf g} x'“b}g . …d cfkmgf] lbndf ljZjf; /fV5'Ú s;}n] bfaL u/]kl5 To;}a]nf p;n] cfkmgf] ljZjf;sf] bfaLcg'?k sd{x? gul/sg p;sf] bfaL ;xL x'“b}g . To:tf] dfG5]sf sd{x? p;sf] cfkmgf] lbndf ePsf] cf:yfsf] bfaLnfO{ c;To k|dfl0ft ul/lbG5g . o;k|sf/ O:nfdL bz{g cg';f/ lbndf ;f“rf] cf:yfn] sd{x?af6 O{Zj/sf] cf1fkfngsf] rfxgf u5{ . O:nfddf pkf;gfsf lgoldt sd{x? pkf;gfsf] kl/lw pkf;gfsf] O:nfdL kl/efiff cg';f/ kfngstf{sf] clgR5fk"0f{ dftxtL eGg] cy{ x'G5 . O{Zj/sf] pkf;gf Psdfq p2]Zo xf] h;sf] nflu jf:tjdf ;Dk"0f{ dfgjhfltsf] ;[li6 ul/Psf] 5 . oyfy{df hlxn] klg sf]xL ;j{>]i7 / ;j{dxfg O{Zj/sf] ;f“rf] ;]jf / pkf;gfaf6 g} x'g ;S5 . clNdS/LhL n]V5g, …pkf;gfsf] :j?kdf rf/j6f s'/fx? kb{5g,