1. Burimet dhe Kostoja e Financimit
Burimet e financimit të një firmë mvaren nga
shumë faktorë por, si më të rëndësishëm janë:
Tipi i biznesit;
Koha e veprimit të biznesit;
Suksesshmëria e biznesit dhe
Situata ekonomike.
1
2. Financimi
Kapitale te veta
(1)
Aktivitet
Ekonomike
Huara
Kthimi mbi kapitalet e
investuara
(2)
Shpenz. Financ
(3)
Rezultat
Ekonomik Tatime
Fitim 2
Ndarja e pasurisë
3. Burimet e financimit
Burimet interne Burimet eksterne
Fitimet e Instrumentet
mbajtura e borxhit
Kursimet nga Instrumentet
Menaxhmenti e kapitalit
Amortizimi
3
4. Burimet
kryesore te
financimit
Afat
Hua
shk
Kredi
t Afatgj
Me
Afatmesëm
tregta
urtë
re ne
me atë
anë
afat Ak të
Kredi
r të
mes
shly sio borx
firma hit
erje net
nga
ve te
të Ak
e afat
Hip
bank
ndrys Kon
Letra zgja sio
za gjat
ote
at
hme trat
Hut tur net
ko ëka
Ob
tregt at e
at e
tregt e
ns liga
are qer
gar
are pre
hm cio
Fak
ant asë fer
e net
tori
uar uar
Me anë të kapitalit ng
a a
afatgjatë u
Kontratat e shitjes
së kushtëzuar
5. Menaxherët financiarë shqetësohen për
zgjedhjen e burimit më të mirë të
mundshëm të financimit.
• Koston dhe riskun e strategjive të ndryshme të
financimit
• Kushtet e tregut
• Raporti aktual borxh-kapitali i vet
• Data e maturimit e instrumenteve aktualë të borxhit
• Aftësia për të siguruar fitime dhe pozic. i likuiditetit
• Mungesa e iniciativës për të ndryshuar strategjinë
financiare në përputhje me ndryshimet ekonomike
• Norma e inflacionit
• Norma tatimore
5
6. Kosto e Kapitalit
Kapitali është boshti financiar të çdo
ndërmarrje në biznes. Dallohen dy menyra per
formimin e kapitalit.
•Formimi fillestar i kapitalit
•Me ndryshimin e madhesise se kapitalit
Qëllimi strategjik i të gjitha operacioneve që
kanë lidhje më kapitalin e një firme është
maksimizimi i vlerës së tij. Apo thënë ndryshe
maksimizimi i vlerës aktuale të ndërmarrjës
6
7. Pytja shtrohet:
• Sa kushton kapitali i një ndërmarrje?
• Ç’kosto kanë burimet e formimit të
kapitalit të ndërmarrje?
• Çfarë duhet të jetë struktura e
burimeve, ashtu që ato të kushtojnë sa
më lirë që të jetë e mundur?
7
8. Për të kuptuar këtë mbeshtetemi në teorinë
e vlersimit
• Vlera e një firme në likuidim dhe vlera e sajë në
funksion
• Vlera kontabile dhe vlera e tregut
• Vlera e tregut dhe vlera e brendshme
• Kapitalizimi i të ardhurave.
Kosto e kapitalit është ajo pjesë e fitimit që firma
– ndërmarrja do të paguaj si interës për
financimin e aktiveve të saj, por vlera e tregut e
firmës të ngelet të pakten e pandryshueshme.
8
9. Kosto e kapitalit është norma e aktualizimit e cila është e barabart me
normen e kthimit nga investimet e reja dhe që siguron qëndrueshmërinë
e çmimit të aksioneve(vlerës së shoqërisë në treg).
Kostoja e kapitalit është norma e kthimit që duhet ta realizoj firma
nga investimet për të ruajtur vlerë e saj dhe të mund të siguroj fonde.
Kostoja e kapitalit është norma e kthimit që firma duhet t’u paguajë
investitorëve me qëllim që ti nxisë ata të blejnë aksione, obligacione
dhe letra tjera me vlerë të saj.
Kosto e kapitalit është ajo pjesë e fitimit që ndërmarrja do ta paguajë
si
interes për fondet e marra për financimin e aktiveve të saj.
Kosto e Kapitalit është norma që firma duhet të paguaj për borxhin,
aks.preferuara, aks. e zakonshme dhe fitimin e pashpërndarë,për të
9
financuar investimet e saj në mjete.
10. Burimet e fondeve nuk janë pa pagesë; kreditoret
kërkojnë pagesën e interesit dhe investitorët e kapitalit
aksionar kërkojnë fitimin me anën e dividenteve dhe
differences së çmimeve të aksioneve. Norma e pritur e
kthimit nga një investim është kusht për të tërhequr një
investitor të huazojë apo të mbaj letra me vlerë por
firma duhet te sigurohet se perfitimet e saj do ta
financojnë koston e biznesit.
Janë dy arsye qe dallojnë në kuptim normen e kthimit
me koston e kapitalit :
• Tatimet dhe
• Kostoja e transakcionit
10
11. Faktorët të cilët ndikojnë në koston e kapitalit:
* jasht kontrollit të firmës (niveli i normave të
interesit;normat tatimore)
* i kontrollon firma (politika financiare; pol.strukturës
së kapitalit; politika e dividendit; politika e
investimeve)
Ndërmarrja përdorë burime të ndryshme të kapitalit,
me çmime të ndryshme,(burime të veta dhe borxhe).
Forma më e mirë e llogaritjës së kostos së kapitalit
është aplikimi i metodës së kostos së ponderuar
të kapitalit(WACC)-Weighted Average Cost of Capital.
Kombinimi ma i mirë i financimit me anë të borxhit me
financimin me anë të kapitalit financiar quhet strukturë
optimale e kapitalit.
11
12. Llogaritja e WACC merre parasysh;
riskun e biznesit; riskun financiar; politika konstante e
dividendit(fitimit).
Vlerësimi i normës së kthimit nga investimi që duhet
ta siguroj një firmë për të knaqur investitoret, është
qëllimi i llogaritjës së kostos së kapitalit.
• Kostoja e borxhit pas tatimit Kd =i(1-T)
• Kostoja e aksionit të preferuar kp = Dp/Pp-F
• Kostoja e aksionit te zakonshem (modeli i rritjes së dividendit
dhe modeli CAPM)
Po = D/Ke divedendi është konstant
Po = D1/ke-g divedendi rritet në mënyrë konstante
Kn = D1/Pnet+g emetimi i aksioneve të reja
12
Kc=krf = (km-krf)B modeli CAPM
13. Llogaritja e WACC(kosto mesatare e ponderuar e
kapitalit)
WACC=(kosto e borxhit pas tatimit x % e borxhit në
financim) +(kosto e aksion.zakonshme x % e tyre
në fin.)+ (kosto e aks. pref x % e tyre ne fin.)
MCC - kosto margjinale(shtesë) e kapitalit është e
barabartë me koston mesatare të kapitalit të firmës.
13
14. Leva operative dhe leva financiare
• Në biznes termi levë përdoret për të
shprehur punësimin e kapaciteteve fikse
dhe pritjet në një nivel ma të lartë tëkthimit.
• Në kushtet kur ndërmarrja orjentohet për
angazhimin me të madh të shpenzimeve
fikse në operacionet e firmës, fjala është për
levën operacionale. Kur ajo shërbehet me
financimin përmes borxhit, fjala është për
levën financiare. 14
15. Leva(shkalla) operative rezulton nga ekzistenca e
kostove fikse në rrjedhen e të ardhurave të
ndërmarrjes. Dmth. LO është përdorim potencial i
kostove fikse në fitimet para interesave dhe
tatimeve(EBIT).Shprehet si- DOL
DOL=ndryshimi në EBIT i shprehur në%
/ Ndryshimet në shitje të shprehura në%
15
16. Leva(shkalla) financiare
Ndryshimi në fitim për aksion(EPS) i shkaktuar nga
përdorimi i titujve me pagesë fikse për financimin e
ndermarrjes quhet levë financiare.Shenohet –DFL
dhe shpreh ndryshimin në perqindje të të ardhurave
nga aktiviteti në raport me ndryshimin në % të
sasise së produkteve apo shërbimeve.
DFL= ndryshimi në EPS i shprehur në % /
ndryshimi në EBIT i shprehur në %
16
