10 numer magazynu Zebra kierowanego do osób chorych na cukrzycę leczonych za pomocą pompy insulinowej. Więcej numerów Zebry znajdziecie na stronie http://www.pompy-medtronic.pl/dla-was/zebra-klub.html

1. Gazetka w paski dla użytkowników pomp insulinowych MiniMed i glukometrów SmartScan
WITAJ
W tym numerze
ZEBRA poleca:
Str. 3
WIOSNO! Czasowa Zmiana Bazy
w pompie insulinowej
Nareszcie Zebra może się z Wami podzielić tym, jak bardzo nie lubi zimy. Oczy- żonego jest tak istotne. Powinniście także ko- - wywiad z dr Beatą Pyrżak
niecznie przeczytać o XV finale Wielkiej Orkiestry
wiście lubi śnieg i śnieżne zabawy, ale nie przepada za długimi, mroźnymi, zi- Świątecznej Pomocy. Było po prostu kosmicznie,
mowymi dniami, które są przecież krótsze niż te wiosenne. A nasza pasiasta dlatego zajrzyjcie na stronę 12 by dowiedzieć się
Str. 5
koleżanka uwielbia patrzeć jak wszystko budzi się do życia w piękne słoneczne więcej. Mamy nadzieję, że zaciekawi Was jak udał
się bieg „Policz się z cukrzycą” oraz co nowego Mini Link- supernowość!
dni wiosny. Szczęśliwa wraz ze wszystkimi, którzy tak jak ona nie mogli się do- z wymiennikami. Z nowości sprzętowych, jakie
czekać wita wiosnę, która ma dla Nas wiele nowych informacji. pojawiły się ostatnio chcemy Wam zaprezento-
wać nowe urządzenie - Guardiana RT 3, który Str. 6
W imieniu dwóch firm – Medtronic i Lifescan Pani dr Beata Pyrżak, diabetolog ze szpitala razem z nowym, niesamowicie małym MiniLin- Guardian RT 3
– chcemy Wam przede wszystkim życzyć spokojnych przy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie przybliży kiem pozwala kontrolować poziom cukru przez
– Nowy Strażnik Naszego Cukru
i radosnych świąt, pełnych kolorowych pisanek na nam zasady stosowania Czasowej Zmiany Bazy, któ- cały czas.
stole, pełnych słonecznych uśmiechów na twarzy ra jest naprawdę bardzo użyteczną funkcją w pom- Serdecznie zapraszamy
- takich jakimi obdarza wszystkich pompiarzy nasza pie. Wszystkim szczęśliwym posiadaczom pomp nie do lektury.
Zebra. Ciekawe, co powie w lany poniedziałek jak obce jest również pojęcie Bolusa, ale warto sobie Str. 12
kubełek pełen zimnej wody zmyje jej paski? I Wam dokładniej przypomnieć i poszerzyć wiedzę na jego Ale Kosmos! –XV Finał WOŚP
życzymy bardzo mokrego lanego poniedziałku ! Cho- temat. Postaramy się więc uporządkować Waszą wie-
ciaż może komuś się uda i nie da się oblać! Ale co to dzę na temat jak obliczać bolusy posiłkowe, kiedy
za Święta ? Nie zapominajcie też o naszych słodkich je stosować i dlaczego stosowanie bolusa przedłu-
codziennościach, pamiętajcie o kontrolowaniu cu- Str. 14
krów i odpowiednim obliczaniu bolusów na pyszne Rodzaje bolusów posiłkowych
potrawy wielkanocne.
W tym numerze Zebra zaprasza do czytania
z wiosennym impetem. Wartym uwagi zagadnieniem
jest Czasowa Zmiana Bazy, o której nie wszystkie
pomponki i pompony wszystko wiedzą.

2. 2
3,50 (J/G)
Czasowa
tymczasowa dawka
podstawowa
Ćwiczenie 1 3,5 (J/G)
Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej
Zmiana Bazy Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej: Procent(%) dawki podstawowej 2,55 (J/G)
1,50 (J/G) (dawka 2) 1,95 (J/G)
Ustaw czas trwania: 4:00 godziny (dawka 1) (dawka 3)
Ustaw tymczasową dawkę podstawową: 120 % (dawka zwiększona o 20 %)
Tymczasowa dawka podstawowa, zwana także czasową zamianą bazy (CZB) 15:00
07:00 rano 13:05
ma szczególne zastosowanie w sytuacjach, które nie należą do typowego try- (120% x dawka 2=3,06)
3,06 zaokrąglone w dół do
następnej wielokrotności 0,05
(120% x dawka 3=2,34)
2,34 zaokrąglone
w dół do następnej
17:05 00:00
bu życia pacjenta, a zmieniają zapotrzebowanie na insulinę niezwiązane ze wynosi 3,05 J/G
3,05
wielokrotności 0,05
wynosi 2,30 J/G
(J/G)
spożyciem posiłku. Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej
2,30
(J/G) Schematy wlewu podstawowego:
2,55 (J/G)
Umożliwia natychmiastową zmianę CZB w każdej chwili, oraz nanoszenie ewentu- Rodzaj tymczasowej dawki (dawka 2)
1,50 (J/G)
podstawowej: Procent (%) dawki podstawowej
Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej
1,95 (J/G) Baza A i Baza B
(dawka 1)
dawki wlewu podstawowego w określonym alnych poprawek na ustawiony tymczasowy Ustaw czas trwania:
Ustaw tymczasową dawkę podstawową:
4:00 godziny (dawka 3)
Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej: 45 Procent(%) dawki podstawowej
% (dawka zmniejszona o 55 %)
Należy pamiętać, że czasowa zmiana bazy
przez pacjenta czasie od 30 minut do 24 przepływ. Ustaw czas trwania: 4:00 godziny znajduje zastosowanie w sytuacjach przejścio-
15:00
godzin. Ustawienie wielkości CZB nie może Ustaw tymczasową dawkę podstawową:
07:00 rano 13:05
120 % (dawka zwiększona o 20 %)
17:05 00:00
wych, nie należących do sytuacji codziennych.
przekroczyć zaprogramowanego wcześniej Rodzaje wlewów tymczasowych godzina początkowa dawki tymczasowej godzina końcowa dawki tymczasowej
Natomiast w długotrwałych okresach wzmo-
przez użytkownika pompy maksymalnego W pompach Paradigm dostępne są dwa ro- Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej
żonej lub obniżonej aktywności zastosowanie
limitu dawki podstawowej.Opcja CZB umoż- dzaje tymczasowej dawki podstawowej: Ćwiczenie 2 Dawka insuliny (J/G)
Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej: schematu bazy A lub B wydaje się być lepszym
liwia w prosty sposób natychmiastową zmia- procent dawki podstawowej Ustaw czas trwania: 4:00 godziny
Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej
rozwiązaniem. Schematy bazy, to dwie dodat-
Ustaw tymczasową dawkę podstawową 3,5 J/G
nę przepływu podstawowego związaną ze tzw. baza procentowa Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej kowe opcje dawki podstawowej, zapisane
Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej: Procent (%) dawki podstawowej
zmiennym zapotrzebowaniem na insulinę dawka insuliny podana w przepływie Procent(%) dawki podstawowej
w pamięci pompy na stałe.
Ustaw czas trwania: dawki podstawowej: 4:00 godziny
Rodzaj tymczasowej
w sytuacjach nietypowych, takich jak: godzinowym (J/G) (jednostki/godzinę) Ustaw tymczasową dawkę podstawową:
Ustaw czas trwania: 45 %godziny zmniejszona o 55 %)
4:00 (dawka
o Krótkotrwały wysiłek fizyczny Ustaw tymczasową dawkę podstawową: 120 % (dawka zwiększona o 20 %) Jeśli nie wiesz w jaki sposób włączyć
o Hiperglikemia Procent dawki podstawowej Dawka insuliny CZASOWĄ ZMIANĘ BAZY
(oprócz bolusa korekcyjnego) Ten rodzaj tymczasowej bazy jest zależny od Ten rodzaj tymczasowej bazy jest niezależny od bie- w Twojej pompie
Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej
o Hipoglikemia bieżącej dawki wlewu podstawowego. Pro- żącej dawki wlewu podstawowego. Po wybraniu – zadzwoń do przedstawiciela
o Rozpoczynająca się infekcja gramowanie CZB w tym przypadku polega na Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej:
(J/G), pompa będzie (J/G)
Dawka insuliny
typu: Dawka insuliny tymczasowej dawki podstawowej podawała
Ustawienia
albo na 24-godzinną infolinię.
o Stosowanie niektórych leków wyrażeniu za pomocą procentów zwiększo- ustawioną przez pacjenta stałą ilość insuliny aż do
Ustaw czas trwania:
Ustaw tymczasową dawkę podstawową
4:00 godziny
Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej: 3,5 Procent (%) dawki podstawowej
J/G
nego lub zmniejszonego przepływu podsta- momentu zakończenia czasu trwania CZB. Opcja
Jak to działa? wowego. Zmiany można dokonać w zakresie ta dostępna
Ustaw czas trwania: jest we wszystkich modelach pomp
4:00 godziny
Ustaw tymczasową dawkę podstawową: 45 % (dawka zmniejszona o 55 %)
Gdy skorzystamy z CZB, stosowana aktualnie od 0 do 200 %, przy czym należy pamiętać, że MiniMed i Paradigm.
baza zostaje zastąpiona przez ustawioną na obowiązuje limit ustawionej wcześniej mak- Ćwiczenie 3 0801 080 987
określony czas tymczasową dawka podsta- symalnej dawki podstawowej. Opcja „procent Opłata jak za poł. lokalne
wową. Po zakończeniu podawania tymczaso- dawki podstawowej” nie jest dostępna w mo- Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej
wego wlewu ponownie zostanie wznowiony delach pomp MiniMed 508. Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej: Dawka insuliny (J/G)
przepływ, z którego korzystano wcześniej. Ustaw czas trwania:
Ustaw tymczasową dawkę podstawową
4:00 godziny
3,5 J/G
022 465 69 87
Czasowy wlew nie jest przez pompę powta- z telefonów komórkowych
rzany, jeśli użytkownik ponownie go nie za-
programuje. Należy także pamiętać, że istnieje
możliwość przerwania (anulowania) ustawień

3. 3
Czasowa Zmiana Bazy utrzymanie niskiego przepływu insuliny w trakcie
trwania wysiłku fizycznego i jakiś czas po jego za-
brakiem wysycenia insuliną nowego miejsca
wkłucia. Wtedy również warto rozważyć użycie
w pompie insulinowej kończeniu pomaga w zapobieganiu hipoglikemii,
bez konieczności spożywania dodatkowego po-
CZB dyskretnie zwiększając przepływ. U pacjen-
tów obserwujących tendencje do spadków gli-
siłku. Takie postępowanie jest bardzo pomocne kemii po założeniu świeżego wkłucia wskazane
Rozmowa z dr n med. Beatą Pyrżak, pediatrą endokry- dla osób, które zamierzają zrzucić kilka kilogra- będzie obniżenie przepływu podstawowego na
nologiem, z Katedry i Kliniki Pediatrii i Endokrynologii mów. Są jeszcze inne sytuacje nieco nietypowe, 3-4 godziny. Opcja CZB jest niezwykle pomocna
oraz Poradni Diabetologicznej Dla Dzieci Samodziel- które mogą wymagać użycia CZB, należą do nich w przypadku sytuacji niespodziewanych, gdyż
nego Publicznego Szpitala Klinicznego A.M. im. prof. spożycie posiłku przy podwyższonej glikemii i wtedy zapotrzebowanie organizmu na insulinę
dr M. Michałowicza przy ulicy Marszałkowskiej w War- zmiana wkłucia. Wszyscy pacjenci wiedzą, że przy gwałtownie się zmienia i należy natychmiast rea-
podwyższonej glikemii najrozsądniej jest podać gować – w tym właśnie pomaga Czasowa Zmiana
szawie, zajmującą się leczeniem dzieci z cukrzycą.
dr n. med. Beata Pyrżak bolus korekcyjny i poczekać aż poziom cukru Bazy. Wszystkie wyżej wymienione przykłady wy-
się obniży. W sytuacji nietypowej, kiedy chcemy magają indywidualnego podejścia, dlatego za-
Pani Doktor, co to jest czasowa zmiana CZB nie są wprowadzane do pamięci pompy na bądź musimy spożyć posiłek mimo hiperglikemii nim zaczniemy „eksperymentować” warto skon-
bazy w pompie insulinowej? stałe. Zakres, w którym można dokonać zmian to oprócz podania bolusa korekcyjnego i posiłko- sultować się z lekarzem prowadzącym.
Aby w pełni wyjaśnić znaczenie czasowej zmia- od 30 minut do 24 godzin. wego warto rozważyć zwiększenie przepływu
ny bazy należy najpierw powiedzieć, czym jest podstawowego na 2-3 godziny. Takie rozwiąza- Czym różni się baza tymczasowa od bazy
baza zwana inaczej wlewem podstawowym. Baza Czyli kiedy należy jej używać? nie zwykle pomaga osiągnąć dużo lepsze glike- A i B?
to ilość insuliny podawana stale przez pompę w Mam tu na myśli sytuacje, które nie należą do ty- mie 2 godziny po posiłku. W drugim przypadku, Bazy A i B to zupełnie inne opcje. Przede wszyst-
ciągu doby w zależności od zapotrzebowania pa- powego dla człowieka trybu życia. Do takich sy- u niektórych pacjentów po zmianie wkłucia przez kim można przejść z podstawowej bazy na zapro-
cjenta. Jej zadaniem jest utrzymanie glikemii (cu- tuacji zaliczamy okresy wzmożonej lub obniżonej pierwszych kilka godzin obserwujemy nieco pod- gramowaną przez siebie bazę A lub B na nieokre-
kru we krwi) w normie w nocy oraz między posił- aktywności na przykład niezaplanowany wysiłek wyższone glikemie, może być to spowodowane ślony czas. Czasowa zmiana bazy to zmiana na
kami. Wlew podstawowy powinien być dobrany fizyczny. Podobnie jest w przypadku choroby, czy
indywidualnie dla każdego pacjenta. Na wielkość też w sytuacji stresu. Chyba każdy chorujący na
wlewu podstawowego ma wpływ wiele czynni- cukrzycę spotkał się ze wzrostem glikemii pod-
ków takich jak np: wiek pacjenta, czas trwania czas zwykłego przeziębienia czy innej dodatko-
cukrzycy, dotychczasowa dobowa dawka insuli- wej choroby. Taki wzrost może utrzymywać się
ny, efekt brzasku, ciąża, aktywność fizyczna czy krótkotrwale, ale zdarza się także, że trwa znacz-
niektóre leki. Dawki insuliny w bazie można zmie- nie dłużej niż przypuszczaliśmy a stosowanie
niać w miarę potrzeby na kilka lub kilkanaście tylko bolusów korekcyjnych nie przynosi zado-
godzin przed czasem, w którym chcemy osiągnąć walających efektów. Gdy stężenie glukozy jest
lepszy poziom cukru we krwi. Natomiast czasowa okresowo wyższe wprowadzenie odpowiedniej
zmiana bazy (w skrócie zwana CZB) umożliwia tymczasowej zmiany w przepływie podstawo-
natychmiastową zmianę dawki wlewu insuliny wym insuliny, oraz odpowiednie dopasowanie
w określonym przez użytkownika pompy czasie. bolusów korekcyjnych niewątpliwie „naprawi” po-
Jest to bardzo przydatna funkcja do regulowania ziomy glikemii. Niezaplanowany wysiłek fizyczny
poziomów glukozy w trakcie sytuacji nietypo- również wiąże się ze zmianą poziomu cukru, naj-
wych, niepowtarzających się regularnie. Należy częściej z jego spadkiem. Zredukowanie odpo-
pamiętać, że ustawienia dawki insuliny z użyciem wiednio wcześniej dawki wlewu podstawowego i

4. 4
maksymalnie 24 godziny. Bazy A lub B stosuje się
w przypadku stałych, jednakowych zmian. Przy- Czy pacjenci korzystają z tej opcji? Czy
pominają one wlew podstawowy, przygotowany uważają ją za przydatną?
na konkretne okazje-wydłużone okresy mniejszej Tak. Często zdarza mi się słyszeć od rodziców mo-
lub większej aktywności, miesiączki, weekendowe ich małych pacjentów, że zmienili bazę na parę
zajęcia i dłuższy sen. Na przykład, jeśli dziecko ma godzin, bo akurat ich pociecha jeździła na rowe-
w każdy poniedziałek bardzo intensywny dzień w rze i chcieli zapobiec hipoglikemii. Nie używając
szkole to jesteśmy w stanie przewidzieć reakcje i terminu czasowa zmiana bazy właśnie jej użyli
potrzeby jego organizmu i ustawić na stałe bazę - w praktyce. To naprawdę się przydaje. Pacjenci
o zmniejszonym przepływie. Przebiegu choroby bardzo chwalą sobie stosowanie tej opcji pod-
nie jesteśmy w stanie przewidzieć, dlatego też czas choroby gdyż czasami naprawdę trudno nad
czasowa baza jest w tym przypadku lepsza, gdyż nią zapanować. Czasowa zmiana bazy bardzo to
zmiany można regulować nawet co parę godzin. ułatwia. Ja bardzo często stosuję czasową zmia-
Jak już wcześniej wspomniałam, czasowa zmiana nę bazy jeszcze w innym przypadku, mianowicie:
bazy to odpowiedź na nieprzewidziane i nietypo- przy podłączaniu dziecka do pompy. U niektó-
we sytuacje. rych pacjentów o chwiejnym przebiegu cukrzycy
i dużej wrażliwości na insulinę w początkowym
Czym należy się kierować ustawiając w okresie leczenia pompą trudno jest ustawić doce-
pompie czasową zmianę bazy? lową dawkę podstawową. Stosowane w tej sytua-
Przede wszystkim nie można zmniejszać czy też cji opcji czasowej zmiany bazy pomaga delikatnie
zwiększać przepływu radykalnie, trzeba podcho- jak w poprzednim przypadku jest to uzależnione Na to pytanie jest bardzo trudno jednoznacznie wprowadzać zmiany by ostatecznie dopracować
dzić to tego bardzo ostrożnie. Jest to kwestia bar- od indywidualnego zapotrzebowania. Jednak na- odpowiedzieć. Jest to znowu kwestia bardzo in- właściwy wlew podstawowy.
dzo indywidualna dla każdego pacjenta, każdy leży mieć na uwadze przebieg choroby oraz sto- dywidualna. Oczywiście, jeśli jest to krótkotrwały W dniu podłączania po raz pierwszy
organizm jest przecież zupełnie inny. Jeżeli sytu- sowane leki. Tak naprawdę to pacjent sam znając wysiłek to zmiana nie powinna trwać zbyt długo, pompy należy pamiętać, aby nie dochodziło do
acja tego wymaga, zmiany radykalne mogą być reakcje swojego organizmu może decydować, nie więcej niż 2-3 godziny. W przypadku długo- nakładania się insuliny długodziałającej podanej
dokonywane tylko w porozumieniu z lekarzem w jakim stopniu należy zwiększyć bazę. Jeśli cho- trwałego intensywnego wysiłku, należy rozważyć podskórnie i bazy podawanej z pompy. Zastoso-
prowadzącym. dzi o stres sprawa jest trudniejsza do oceny. Nie skorzystanie z tzw. bazy aktywnej (Baza A). Ko- wanie CZB w tej sytuacji pozwala płynnie przejść
W przypadku wysiłku fizycznego zaleca powinno się natychmiast reagować zmianą w rzystając z bazy A, również możemy modyfiko- z terapii penowej na pompową redukując ryzyko
się redukcję przepływu podstawowego o 30-50%. bazie, gdyż nie zawsze wiemy czy stres w danej wać bieżący przepływ insuliny, korzystając z opcji hipoglikemii do minimum.
Jeśli natomiast okaże się, że poziomy glikemii nie sytuacji spowoduje obniżenie lub zwiększenie CZB, dopasowując go do aktualnej sytuacji. U Naprawdę namawiam do korzystania
są zadowalające należy odpowiednio zmniejszyć poziomów cukru. Należy, więc zareagować odpo- pacjentów z tendencją do późnych hipoglikemii z czasowej zmiany bazy wszystkich pacjentów
czy też zwiększyć przepływ. Decyzje podejmo- wiednio później i kontrolować cukier. Zmieniając powysiłkowych należy rozważyć zastosowanie i rodziców, którzy znają własny organizm lub or-
wane w związku z wysiłkiem fizycznym muszą bazę stałą na tymczasową powinno się częściej zmniejszonego przepływu podstawowego jeszcze ganizm swojego dziecka.
uwzględniać czas trwania wysiłku, jego intensyw- kontrolować poziom glikemii. Pozwoli to spraw- kilka godzin po zakończeniu wysiłku fizycznego.
ność oraz poziom glikemii w chwili rozpoczynania dzić czy zareagowaliśmy odpowiednio, a także da W sytuacji choroby zmiany mogą być do-
aktywności a także czas, jaki upłynął od podania nam wiedzę dotyczącą reakcji naszego organizmu, konywane na 5-8 godzin i na bieżąco modyfikowa- Bardzo dziękujemy za rozmowę!
ostatniego bolusa – mam tu na myśli ilość aktyw- którą będzie można wykorzystać w przyszłości. ne na podstawie poziomów glikemii. Jest to jednak Rozmawiała: Anna Zakrzewska
nej insuliny (kalkulator bolusa). trudne do oszacowania i tak naprawdę tylko pa-
W przypadku choroby zaleca się zwięk- A na jak długo powinno się wprowadzać cjent lub jego rodzice są w stanie określić i „zbadać”
szenie dawki bazalnej o około 25 – 50%. Podobnie tymczasowe zmiany w bazie? czas trwania zmiany w przepływie podstawowym.

5. 5
Nowe technologie
Mini Link
- nowy, maleńki transmiter do pompy insulinowej
TM
Paradigm 722® i Guardiana RT®
System Paradigm 722 to pierwszy na świecie zintegrowany system podawania insu-
liny za pomocą pompy z ciągłym odczytem glikemii w czasie rzeczywistym. Zado-
wolenie i komfort pacjentów używających pompy 722 jest dowodem doskonałości
tego urządzenia. Dzięki niemu możliwy jest wgląd w kontrolę glikemii i możliwość
natychmiastowej reakcji. Firma Medtronic Minimed postawiła kolejny krok zmie-
rzający do zrealizowania idei zbudowania sztucznej trzustki. Nowy miniaturowy
MiniLink to udoskonalenie Systemu Paradigm 722, zapewniające jeszcze większą
wygodę i satysfakcję wynikające z jego stosowania. MiniLink znajduje także zasto-
sowanie w opisywanym w tym numerze Zebry urządzeniu-Guardian RT 3 spełnia-
jąc tę samą funkcję co w Systemie Paradigm 722.
Wodoodporny twiejsze do osiągnięcia. Stały monitoring poziomów
Nadajnik wraz z elektrodą mogą być swobodnie uży- glikemii to nadzwyczajne udogodnienie. Świado-
Taki mały a taki doskonały niego obawiając się zbyt dużej wielkości transmitera. wane podczas kąpieli, pływania czy też pod pryszni- mość, że „ktoś” pomaga nam czuwać nad tym aby
MiniLink pełni kluczową rolę w systemie Paradi- W tej sytuacji ewentualne obiekcje, co do wielkości cem. Te czynności nie zakłócają działania nadajnika cukier nie spadł poniżej dolnej granicy, jak również
gm 722. Jego zadaniem jest przesyłanie danych do w żaden sposób nie są zasadne. Transmiter z elektro- i elektrody. Są odporne na zanurzenia i mogą być by nie urósł do zbyt wysokiego poziomu, a także
pompy, uzyskanych z sensora stale badającego po- dą wielkością przypominają rozmiary wkłucia Quick- noszone nawet do głębokości 2,4 metra nie dłużej świadomość, że można w takiej sytuacji natychmiast
ziom cukru. Pompa podaje wynik wyświetlając go set. Co więcej nadajnik jest bardzo lekki. Jest tak niż pół godziny. zareagować - są osiągnięciami niezwykle ważnymi.
na ekranie co pięć minut. Ten malutki odpowiednik skonstruowany, że nie zachodzi niebezpieczeństwo A co najważniejsze – stosowanie Systemu Paradigm
transmitera, nadajnika z poprzedniego modelu oderwania go od skóry czy też zawadzenia. Niewia- Długowieczny 722 podwyższa komfort życia.
pompy Paradigm 722, jest połączony bezpośrednio rygodnie mała powierzchnia, którą zajmuje jest po- Kolejnym potwierdzeniem wygody tego urządzenia
z sensorem(elektrodą). Nie posiada żadnego kabel- równywalna z powierzchnią znaczka pocztowego. jest możliwość ładowania za pomocą odpowiedniej UWAGA !!!
ka a całość przymocowana jest do ciała „z wierzchu” wtyczki - ładowarki. Daje to komfort, a zarazem wy- Użytkownicy dotychczasowych transmiterów
hipoalergicznym, bardzo cienkim przezroczystym, Dyskretny dłuża czas eksploatacji. Szybkie 20 minutowe doła- po wyczerpaniu ich baterii i spełnieniu określo-
oddychającym plastrem. Zajmuje bardzo małą po- MiniLink płasko przylega do skóry a tym samym dowanie zapewnia stosowanie MiniLinka nieprze- nych warunków* mogą wymienić je na nowe
wierzchnię skóry, jest więc bardzo dyskretny – pra- łatwy do ukrycia pod ubraniem. Ponadto nie jest rwanie przez 3 dni. Natomiast pełne naładowanie MiniLinki. Dzieci do lat 7, stosujące transmiter
wie niezauważalny. ograniczony żadnymi połączeniami z innymi nadajnika umożliwia stosowanie go przez 14 dni. Co mogą wymienić go na MiniLinka, bez względu
urządzeniami, co umożliwia umieszczenie go w więcej ta specjalna ładowarka potrzebuje tylko jed- na stan zużycia baterii.
Wygodny różnych miejscach na ciele. Ten aspekt jest bar- nej baterii AAA by spełniać swoją funkcję.
O wygodzie stosowania tego miniaturowego nadaj- dzo istotny w codziennym użytkowaniu, przede Firma Medtronic dołożyła wszelkich sta-
nika świadczy przede wszystkim jego wielkość. Nie- wszystkim dla dzieci. MiniLink po prostu im nie rań by zapewnić Wam komfort i codzienną swobodę * informacje o warunkach wymian dostępne
które osoby zastanawiając się nad stosowaniem Sy- przeszkadza. podczas stosowania Systemu Paradigm 722. Wraz są u przedstawicieli firmy oraz pod numerem
stemu Paradigm 722 w ostateczności rezygnowały z z nowym nadajnikiem MiniLink jest to jeszcze ła- INFOLINII

6. 6
Gurdian RT 3- nowy strażnik twojego cukru
wyglądem przypominający pompę insulinową,
posiada nowe funkcje: alarmy ostrzegające o
Guardian Real Time 3
spadkach i wzrostach poziomu glukozy, trendy
wzrostu i spadku, wykresy glukozy z 6 i 12 godzin
Nowy Strażnik Naszego Cukru!
Czy istnieje urządzenie, które pozwoliłoby kontrolować poziom cukru przez
cały czas? Z pewnością takie pytanie zadaje sobie każdy diabetyk .
W rzeczywistości to marzenie wszystkich osób śródtkankowym do monitora, który nosi się tak jak
chorych na cukrzycę. Bez wątpienia każdy kto się z pompę. MiniLink jest znacznie mniejszy od swojego
nią boryka chciałby wiedzieć na bieżąco jak się mają poprzednika i ma nieograniczony czas działania -
jego cukry, jak kształtują się poziomy glikemii w cią- można go ładować za pomocą odpowiedniej wtycz-
gu całego dnia i jak nad nimi zapanować. ki. MiniLink ma wielkość zbliżoną do wielkości części
Guardian Real Time 3, nowy produkt firmy Medtro- wkłucia Quick – set, przyklejonej ciała. Naprawdę jest
nic, to „młodszy brat” znanego już naszym czytel- mały. Dlatego też doskonale nadaje się dla dużych
nikom Guardiana RT. Jest osobistym urządzeniem i małych pacjentów. Aby zapewnić komunikację
pomiarowym pokazującym w czasie rzeczywistym między nadajnikiem a monitorem oba urządzenia
poziom glukozy, a co najważniejsze informującym muszą znajdować się w odległości nie większej niż 2
również o nagłych jego wahaniach. metry. Jeśli połączenie między nimi zostanie zerwa-
ne, urządzenia „odnajdą się” zaraz po ponownym
Mały, mądry, prosty w obsłudze zbliżeniu. Kalibrację Guardiana przeprowadza się po
Udoskonalony Guardian RT 3 z zewnątrz wyglą- zainstalowaniu elektrody, poprzez wprowadzenie
da identycznie jak pompa insulinowa Paradigm 722, czterech poziomów cukrów z glukometru w ciągu
a więc jest jeszcze bardziej dyskretny niż jego star- pierwszego dnia, i dwóch w ciągu kolejnych dni.
szy brat. Na monitorze w trybie ciągłym wyświetla- Podstawowym zadaniem Guardiana, czyli po
na jest aktualna wartość poziomu cukru. Elektroda polsku „strażnika”, jest alarmowanie użytkow-
enzymatyczna(sensor) stale badająca poziom cukru nika o wysokich i niskich stanach jego glikemii.
zapewnia rzeczywisty wgląd w poziomy glikemii. Podawane przez przyrząd wyniki pomiarów, jak
Zakłada się ją za pomocą specjalnego urządzenia, również powiadomienia o bieżącym trendzie
które wprowadza sensor na odpowiednią głębo- poziomu glukozy, pomagają w lepszej kontroli
kość-jest to bardzo proste i właściwie bezbolesne. cukrzycy. W odróżnieniu od poprzedniego mo-
Sensor, który umieszcza się podskórnie, jest połą- delu, nowy „strażnik” może sygnalizować za po-
czony z MiniLinkiem. To odpowiednik transmitera, z mocą dźwięku pory posiłków, pory podawania
którym mieliśmy styczność przy wcześniejszym mo- insuliny i potrzeby aktywności ruchowej. Taki
delu Guardiana. Jego zadaniem jest przesyłanie fa- „przypominacz” to cenna funkcja, ponieważ po-
lami radiowymi danych o stężeniu glukozy w płynie zwala uniknąć zapomnienia, które może się przy- Sensor- elektroda stale mierząca poziom glikemii,
połączona z Mini Linkiem .Taki sam nadajnik stosuje
się w pompie Paradigm 722.

7. 7
trafić każdemu człowiekowi. Nowością jest także wahaniami cukru, co jest niezwykle odpowie-
możliwość wglądu do historii poziomów glikemii, dzialnym obowiązkiem. Także osoby prowadzące
przedstawianej w postaci wykresów z ostatnich 6 aktywny tryb życia potrzebują „strażnika”, gdyż
Specjalna wtyczka dzięki której lub 12 godzin. Uzupełnieniem alarmów powiada- wśród ważnych zajęć, którym się oddają często
NOWY MINILINK można ładować Minilink miających o niskich i wysokich stanach glukozy trudno jest znaleźć chwilę na wykonanie po-
we krwi, są nowe alarmy prognozujące, przezna- miaru. Od tego zależy ich dobre samopoczucie,
czone do ostrzegania użytkownika o znaczących uzależnione od poziomu cukru, a także zdrowie
zmianach poziomu cukru. Powiadomienia takie w szerokim pojęciu. Ciągły dostęp do wyników,
pokazywane są wystarczająco wcześnie, zanim który umożliwia Guardian RT 3 poprawia kom-
takie zmiany staną się groźne. Jest to nieoceniona fort życia i sprawia, że staje się ono dla diabetyka
zaleta, szczególnie podczas snu, kiedy hipoglike- dużo prostsze.
mie są szczególnie niebezpieczne. Grafy trendów
poziomu cukru pokazują efekty wpływu diety, ru-
chu i stylu życia na wysokość poziomów glukozy Szczegółowe informacje
w trzy, sześcio, dwunasto i dwudziestoczterogo-
dzinnych okresach. Jest to niezwykle pomocne na temat urządzenia,
w zrozumieniu zależności pomiędzy poziomami cen eksploatacji,
cukrów a dawkami insuliny, wysiłkiem fizycznym a także wiadomości na temat
i długością jego trwania, a także ilością zjada-
nych wymienników. Teraz możemy obserwować szczegółów jego pracy można
zachodzące zmiany „non-stop”, a co ważniejsze, uzyskać w firmie Medmess,
reagować na bieżąco! Dzięki odpowiedniemu ul. Włókiennicza 98,
oprogramowaniu i stacji dokującej zwanej Com-
Link, można przenieść dane z ostatnich 21 dni 04-964 Warszawa,
z urządzenia do komputera. Daje to możliwość pod następującymi
analizowania wyników wspólnie z lekarzem pro- numerami
wadzącym, a także podjęcia właściwych decyzji,
które skorygują dotychczasowe błędy terapeu- telefonów: tel/fax:
tyczne. (+48 22) 872 00 66, 872 38 66
oraz kierując pytania
Dla mnie?
Tak, Guardian jest dla Ciebie, ponieważ spełnia na adres e-mail: info@medmess.pl
MiniLink- transmiter przesyłający
aktualny poziom cukru za pomocą fal
funkcję niezwykle przydatną w codziennym ży- Informacje można znaleźć także na
radiowych do Guardiana RT 3 ciu z cukrzycą. Możliwość sprawdzenia w każdym stronach internetowych:
momencie, co dzieje się we krwi to podstawa te-
rapii cukrzycowej. Przecież właśnie o takim „po- www.minimed.pl
mocniku” marzą rodzice dzieci z cukrzycą, dla któ- wwww.medmess.pl
rych najważniejsze jest uregulowanie poziomów
cukru swoich pociech. Ów „pomocnik” czuwa nad

8. 8

9. 9
REEDUKACJA cko w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym musi
już potrafić samodzielnie skontrolować poziom cukru
we krwi oraz w przypadku pompy insulinowej podać
Edukacja jest jednym z najważniejszych elementów leczenia cukrzycy. sobie bolus korekcyjny lub posiłkowy. Czynności te jed-
Dobrze wyedukowany pacjent ma możliwość szczegółowej kontroli oraz ak- nak powinno wykonywać pod kontrolą osoby dorosłej:
tywnej postawy wobec leczenia, diety lub aktywności fizycznej. W związku nauczyciela lub pielęgniarki szkolnej.
z tym osoba z cukrzycą powinna wiedzieć o cukrzycy jak najwięcej i opa-
Z jakim problemem pacjenci najmniej sobie radzą?
nować praktyczne umiejętności, które będzie można wykorzystać w każ-
Co sprawia najwięcej problemów?
dej, nawet najtrudniejszej sytuacji. Na tematy z tym związane rozmawialiśmy Pacjenci najwięcej problemów mieli i nadal mają z sa- Piel. Dorota Owczarek z pacjentami
z Panią Dorotą Owczarek - pielęgniarką ze Szpitala Klinicznego przy ulicy Dziadow- mokontrolą. Na samym początku choroby najciężej jest Nie ma konkretnego okresu, po którym pacjenta powin-
skiej w Warszawie, która edukuje pacjentów. im przestawić się na funkcjonowanie jako osoba chora no przeszkolić się ponownie. Najczęstszym sygnałem do
na cukrzycę. Zapominają o pomiarach poziomu cukru, o reedukacji jest wysoki poziom hemoglobiny HbA1C. Jest
Jak wygląda sytuacja osoby, która zachoruje na podaniu insuliny przed posiłkiem lub też źle przeliczają to znak, że poziom samokontroli pacjenta pozostawia wie-
cukrzycę? Czy od razu po diagnozie jest szkolona wymienniki. Na początku każdy działa trochę po oma- le do życzenia i należy ponownie go uświadomić, co dzieje
z zakresu samokontroli? cku, na zasadzie prób i błędów, ale z czasem sytuacja się w jego organizmie, jakie mogą być tego konsekwencje
Wszystko zależy od tego, w jakim stanie trafia do nas znacznie się poprawia. i co powinien zmienić w swoim postępowaniu. Pacjenci z
pacjent. Jeżeli występuje u niego kwasica ketonowa, dobrze wyrównaną cukrzycą często swoje wiadomości
wszystko zostaje przesunięte w czasie. Pacjent najpierw Czym wspomagają się pacjenci po zakończeniu uzupełniają sami. Wiedzę, której nie potrafią przyswoić sa-
musi dojść do siebie i dopiero wtedy zostaje poddany szkolenia? modzielnie, uzupełniają podczas wizyt lekarskich.
szkoleniu. Jeśli pacjent nie jest w stanie kwasicy to szko- Z własnego doświadczenia wiem, że pacjenci najczęś-
lenie odbywa się w bardzo krótkim odstępie czasowym ciej pomagają sobie korzystając z tablic przeliczania wy- Czy zazwyczaj dużo zmienia się od czasu pierwszego
po postawieniu diagnozy, ponieważ musi on posiąść Piel. Dorota Owczarek mienników oraz tablic kaloryczności produktów. Wiele szkolenia do reedukacji?
wiedzę jak funkcjonować w nowej sytuacji. Pełne szko- zakresu przeliczania wymienników węglowodanowych, osób sięga regularnie do prasy diabetologicznej, żeby Od czasu pierwszej edukacji zmienia się sam pacjent i
lenie pacjenta odbywa się podczas pierwszego pobytu białkowo – tłuszczowych, co za tym idzie kaloryczności być na bieżąco z nowościami ukazującymi się na rynku. jego nastawienie do choroby. Są pacjenci, którzy dorasta-
w szpitalu. To bardzo ważne by na samym początku posiłków, przeliczania jednostek insuliny na ilości jedze- ją i na poważnie podchodzą do„problemu”, ale są też tacy,
był pod stałą kontrolą lekarzy i pielęgniarek, do których nia oraz korekty, sposobu jej podawania, a w przypadku Co myśli Pani o reedukacji? Czy jest konieczna którzy całkowicie nie akceptują zaistniałego stanu rzeczy.
może zwrócić się z każdym problemem. Po wyjściu ze podłączania pompy insulinowej dochodzi szkolenie z u wszystkich pacjentów? W tym drugim przypadku reedukacja jest bez wątpienia
szpitala nadal jest pod specjalistyczną opieką, ale w zakresu jej obsługi. Moim zdaniem reedukacja potrzebna jest u wszystkich konieczna. Jeśli chodzi o inne zmiany to takie, które wiążą
większości sytuacji zdany jest głównie na siebie. pacjentów, ale uważam, że nie ma potrzeby wszystkich się z rozwojem technologii. Firmy farmaceutyczne i me-
Kto przeprowadza takie szkolenia? w tym czasie hospitalizować. Najczęściej reedukacja sto- dyczne prześcigają się w tworzeniu nowych glukome-
Jak długo trwa takie szkolenie i co obejmuje? Edukacją osób chorych na cukrzycę zajmują się spe- sowana jest u pacjentów, którzy ewidentnie nie radzą so- trów, pasków testowych, pomp insulinowych lub samych
Długość szkolenia zależy do pacjenta, ale nie przekra- cjalnie specjalnie przeszkolone pielęgniarki. W więk- bie ze swoją cukrzycą. W dzisiejszych czasach większość insulin. Dlatego tak ważne jest, by być w stałym kontakcie
cza na ogół 2 tygodni. Pacjent szkolony jest z zakresu szości przypadków jednak takie szkolenie przepro- pacjentów na własną rękę dąży do uzupełniania wiedzy ze swoim lekarzem diabetologiem i nie przegapić istot-
samokontroli oraz z podstaw funkcjonowania organi- wadzają lekarze diabetolodzy i tak też jest w szpitalu o swojej chorobie. Korzystają z portali internetowych, nych zmian w dziedzinie leczenia cukrzycy.
zmu ludzkiego. Podczas szkolenia przedstawiamy pa- na Działdowskiej. publikacji książkowych oraz prasy specjalistycznej.
cjentowi jak funkcjonuje zdrowy organizm oraz jakie Jaki jest sygnał do tego by poddać pacjenta kolejne- Bardzo dziękuję za rozmowę.
zmiany zachodzą, kiedy trzustka zostaje upośledzona Jak wygląda szkolenie w przypadku małych dzieci? mu szkoleniu? Po jakim czasie od pierwszego szkole- Rozmawiała: Wiktoria Chmura
przez cukrzycę. Pacjent musi również posiąść wiedzę z Kiedy dziecko jest jeszcze małe, szkoleni są rodzice. Dzie- nia powinna odbyć się reedukacja pacjenta?

10. 10
POLSKA FEDERACJA Jakie cele stawia sobie federacja?
rzystaniem mediów. Za cel stawiamy sobie także
rozpowszechnienie pracy zespołowej w cukrzycy
EDUKACJI W DIABETOLOGII Opieka diabetologiczna wymaga podejścia zinte-
growanego, dlatego głównym celem działalności
(zespół edukacyjny, zespół terapeutyczny).
To stowarzyszenie pielęgniarek i dietetyków, którzy chcą rozszerzać wiedzę na te- PFED jest promowanie profesjonalnej roli zespo- Jakimi osiągnięciami już może pochwalić się
mat cukrzycy wśród pacjentów jak również wśród personelu medycznego, innymi łów terapeutycznych w edukacji i opiece diabeto- PFED?
słowy ludzi którzy chcą Ci pomóc. A może pielęgniarka z Twojej poradni cukrzyco- logicznej w Polsce (lekarz, pielęgniarka, dietetyk, W ramach szkolenia zespołów edukacyjnych Pol-
wej należy właśnie do tej organizacji? Wywiad z panią mgr Alicją Szewczyk, preze- psycholog, rehabilitant, pracownik socjalny oraz ska Federacja Edukacji w Diabetologii w 2006
sem Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii dostarczy niezbędnych informacji na konsultanci innych specjalności). Polska Federa- roku:
temat tej organizacji. cja Edukacji w Diabetologii stawia sobie również 1. Zorganizowała I konferencję Naukowo Szkole-
za cel prowadzenie działalności naukowej, szko- niową pt. “Polska Federacja Edukacji w Diabetolo-
Jaki był cel stworzenia federacji? z instytucjami odpowiedzialnymi za kształcenie leniowej i badawczej, a także opracowywanie, gii - Cele i Zadania”
Polska Federacja Edukacji w Diabetologii - to podyplomowe oraz przedstawienie im szczegó- wdrażanie i wspieranie programów edukacyjnych 2. Opracowała program kursu dokształcającego
znaczący krok w kierunku poprawy prewencji łowych założeń programowych w zakresie edu- dla zespołów w zakresie opieki diabetologicznej. w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego
i terapii cukrzycy. Stowarzyszenie, które powstało kacji diabetologicznej będzie, zatem priorytetem Szczegółowe cele, PFED to wyszkole- z decyzją administracyjną Centrum Kształce-
z inicjatywy pielęgniarek i dietetyków, od lat zaj- w pierwszych latach działalności PFED. nie personelu medycznego w zakresie zachowań nia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych
mujących się problematyką chorych na cukrzycę prozdrowotnych, zdrowego odżywiania, terapii Nr135/06. W kursie wzięło udział 60 pielęgniarek
i ich rodzin. Nowopowstałe stowarzyszenie ma Kogo skupia federacja? cukrzycy, a także zintensyfikowanie działalności i położnych z całej Polski, na co dzień pracujących
szansę ukazać przełomowe spojrzenie na opiekę Organizacja powstała w 2006 roku z inicjaty- edukacyjnej w środowisku wiejskim. Bardzo istot- z osobami chorymi na cukrzycę. Program kursu
diabetologiczną w Polsce. Jest to możliwe między wy osób aktywnie zajmujących się pacjentami nym zagadnieniem jest również podniesienie obejmował zajęcia realizowane metodą wykła-
innymi dzięki firmie Medtronic, która jest jednym chorymi na cukrzycę i ich rodzinami. Członko- wiedzy diabetologicznej w środowisku naucza- dów oraz warsztatów dostarczających wiedzę
z głównych sponsorów federacji. wie założyciele PFED to pielęgniarki i dietetycy nia i wychowania (przedszkola, szkoły, gimnazja, i praktyczne umiejętności z zakresu:
Cukrzyca coraz częściej określana jest pracujący na co dzień w Instytucie “Pomnik - licea). Chcielibyśmy zainicjować prowadzenie epidemiologii cukrzycy
epidemią XXI wieku. Na świecie choruje na nią, co Centrum Zdrowia Dziecka” w Międzylesiu oraz szerokiej działalności informacyjnej o możliwoś- powikłań w przebiegu cukrzycy
najmniej 200 milionów osób, z czego ok. 2 milio- w Katedrze i Klinice Gastroenterologii i Chorób ciach zapobiegania cukrzycy z szerokim wyko- pielęgnacji osób chorych na cukrzycę
ny to Polacy. Według prognozy Światowej Orga- Przemiany Materii SPCSK AM w Warszawie.
nizacji Zdrowia (WHO) liczba diabetyków w ciągu PFED liczy obecnie 267 członków (10.03.2007),
najbliższych 25 lat może ulec podwojeniu. Zapo- są to pielęgniarki, pedagodzy, dietetycy, psy-
bieganie cukrzycy, czyli działania na rzecz zmiany cholog, lekarze. Długofalowym celem PFED
stylu życia, przyjmuje, zatem wymiar społeczny. jest poprawa stanu zdrowia populacji wieku
Problem ten wykracza poza działalność ochrony rozwojowego, młodych dorosłych oraz doro-
zdrowia i powinien być adresowany również do słych. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii
decydentów, mediów, szkolnictwa, instytucji ży- prowadzi także działalności naukową, szkole-
wieniowych, a nawet wyznaniowych oraz innych niową i badawczą.
kręgów społecznych. Majątek PFED stanowią darowizny, dotacje
Organizacja edukacji chorych na cuk- poczynione na rzecz stowarzyszenia, dochody
rzycę w Polsce, a w szczególności organizacja pra- ze zbiórek, aukcji organizowanych przez lub na
cy w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologiczne- rzecz stowarzyszenia.
go, wymaga modyfikacji. Nawiązanie współpracy Członkowie PFED

11. 11
Program wymiany pomp insulinowych
Założycielki PFED
Kochani Zebrowicze!
Przypominamy o trwającej
edukacji zdrowotnej chorych na cukrzycę stowarzyszenia, firmy farmaceutyczne promocji wymiany pomp!
3. Zorganizowała II Konferencję Naukowo-Szko- 7. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii
leniową pt. “Pielęgniarstwo Diabetologiczne - współpracuje z:
Daje Wam ona możliwość zastąpienia starszych i innych modeli najnowocześniejszym
Nowe Zadania” Centrum Kształcenia Podyplomowego
sprzętem. Szczególnie atrakcyjną jest opcja wymiany posiadanego modelu na pompę Paradi-
4. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii i kon- Pielęgniarek i Położnych
sultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa Naczelną Radą Pielęgniarek i Położnych gm 722 - stale mierzącą poziom cukru. Stały dostęp do aktualnych poziomów glikemii, alarmy
wydały zalecenia dla pielęgniarek i położnych oraz radami okręgowymi o wzrastającym lub spadającym cukrze czy też możliwość przedstawienia wyników graficznie
dotyczące zasad postępowania w opiece Departamentem Pielęgniarek i Położnych czyni ją absolutną rewelacją. Cena katalogowa tej pompy to 16.785 zł. Propozycja wymiany za
nad osobą przy Ministerstwie Zdrowia dużo mniejszą dopłatą jest bardzo atrakcyjna. Dodatkowo każdy kupujący 722 w okresie pro-
z cukrzycą Konsultantem Krajowym
mocji otrzymuje 5 elektrod gratis.
przeprowadziły badania dotyczące poziomu w Dziedzinie Diabetologii
Medtronic Minimed oferuje program wymiany pomp insulinowych na model Paradigm 712,
i organizacji opieki nad pacjentami z cukrzycą Konsultantami w Dziedzinach Pielęgniarstwa
przebywającymi w różnych oddziałach szpital- i Położnictwa 715 lub Paradigm 722. Poniższa tabela przedstawia możliwości wymiany w zależności od po-
nych - analiza badań przedstawiona na konfe- Polskim Towarzystwem Pielęgniarskim siadanej pompy.
rencji “Pielęgniarstwo Diabetologiczne - Nowe Polskim Towarzystwem Dietetyki
Zadania” Polskim Stowarzyszeniem Diabetyków
przygotowały projekt świadczeń Redakcją czasopisma “Magazyn Pielęgniarki Model pompy Paradigm® 722)(1) Paradigm® 715 Paradigm® 712
pielęgniarskich i Położnej”
realizowanych w dziedzinie pielęgniarstwa 7.000,00 PLN 6.000,00 PLN
diabetologicznego Osoby zainteresowane działalnością 6.500,00 PLN 5.500,00 PLN 4.000,00 PLN
(budowanie koszyka świadczeń w Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii
gwarantowanych do NF) mogą dołączyć do stowarzyszenia wypełniając 8.500,00 PLN 6.500,00 PLN 5.500,00 PLN
przygotowały projekt stanowiska pracy formularz rejestracyjny lub specjalną
pielęgniarki diabetologicznej deklarację Członkowską dostępną na stronie
5. PFED prezentowała działalność stowarzysze- internetowej PFED. 1) dodatkowo Klient otrzymuje 5 elektrod w okresie promocyjnym
nia na konferencjach krajowych i zagranicznych www.pfed.org.pl
2) dotyczy pomp innych producentów
6. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii czyn-
nie uczestniczyła w działaniach edukacyjnych Dziękujemy za cenne informacje! (przyjmujemy pompy nie uszkodzone mechanicznie i nie starsze niż 4 lata)
związanych z prewencją cukrzycy podczas spot- Rozmawiała: Anna Zakrzewska
kań diabetologicznych organizowanych przez

12. 12
ale KOSMOS!
I stało się. Było kosmicznie. 14 stycznia odbył się XV Finał Wielkiej Orkiestry
Świątecznej Pomocy.
Przez ostatnie 5 lat Fundacja WOŚP stworzyła Bieg odbył się by zwrócić uwagę wszystkich lu-
najnowocześniejszy i najodważniejszy system dzi na problem cukrzycy w naszym kraju. To był
leczenia małych dzieci z cukrzycą. Fundacja za- pierwszy taki bieg w Polsce i był naprawdę uda-
kupiła do tej pory ok. 1800 pomp insulinowych. ną imprezą. Więcej o biegu i programie Policz się
I UWAGA: zakupi ich jeszcze więcej ! Dzięki nim z cukrzycą opowie Koordynator Programu Ratu-
szanse na dobre, zdrowe życie rosną i dają na- jemy i Uczymy Ratować - Ola Owsiak
dzieję. Dzięki temu wspaniałemu programowi tak z Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
wiele młodych osób może stosować pompę insu-
linową. Skąd pomysł na „kosmiczny” finał?
W tym roku program leczenia pompami insulino- W tym roku minęło 15 lat działalności Wielkiej
wymi został poszerzony o kolejną akcję: POLICZ Orkiestry. Jest to, więc okrągła i jakże zasłużona
SIĘ Z CUKRZYCĄ! Porusza on problem dotyczący rocznica. XV Finał odbył się pod hasłem ‘Ale Kos-
szacowania zawartości wymienników węglowo- mos’ dlatego, że doskonale oddaje ono nieco-
danowych i białkowo-tłuszczowych. Przecież nie dzienność zjawiska jakim jest Finał WOSP oparty
raz mamy kłopot jak policzyć daną przekąskę tak na nieziemskiej wręcz przyjaźni międzyludzkiej.
by podany bolus nie spowodował hiperglikemii Oddaje ono także wyjątkowość samej Fundacji,
poposiłkowej. To naprawdę wspaniały pomysł ! która od 15 lat niezmiennie cieszy się ogromnym
Dzięki temu w sposób bardzo dokładny możemy zaufaniem społecznym, która jest ciągle widocz-
obliczyć dawkę bolusa. na, która ciągle „gra”!
Niezwykłą atrakcją finału był GLUKOBUS specjal-
nie przygotowany przez firmy Johnson & Johnson Proszę przybliżyć nam osiągnięcia XV
LifeScan i Medtronic MiniMed na Finał WOŚP finału, kosmicznego finału.
i akcję „Policz się z Cukrzycą”. Odwiedzając GLU- Przede wszystkim zebraliśmy imponującą kwotę -
KOBUS można było porozmawiać z pielęgniar- 30 377 344,95 zł!!! Powstało 1412 sztabów z czego
kami diabetologicznymi i dietetykiem, a w szcze- 35 znajdowało się poza granicami Polski. To wszyst-
gólności wykonać pomiar poziomu glukozy we ko było możliwe dzięki naszym wolontariuszom
krwi, ciśnienia tętniczego i indeksu masy ciała. i dzięki Państwu.
Akcja cieszyła się bardzo dużym zainteresowa-
niem wśród młodzieży i dorosłych, osób chorych Czy w tym roku następne dzieci mogą li- a także zakwalifikowanie przez lekarza dziecka do po raz pierwszy wylądował na księżycu. 10 lat
na cukrzycę i osób zdrowych, które chciały do- czyć na otrzymanie pomp insulinowych leczenia terapią pompową. Jak powiedział jeden później powstała pierwsza pompa insulinowa ale
wiedzieć się czegoś więcej o tej chorobie. Odsetek od WOŚP? ze znamienitych gości zaproszonych do studia dopiero w 2001 roku, dzięki WOŚP, aż tyle dzieci
badań poziomu glikemii wykonano najnowszym Tak jak w ciągu poprzednich 5 lat WOŚP zakupi - profesor Tamborlane, wybitny pediatra i endo- jest leczonych terapią pompową.”
glukometrem OneTouch Horizon. Również po raz 500 pomp insulinowych dla dzieci z cukrzycą krynolog z Uniwersytetu w Yale, autor pierwszych I tak będzie dalej, dalej będziemy pomagać dzie-
pierwszy zorganizowany został PIERWSZY BIEG w wieku od 0-10 lat. Kryteria będą takie same na świecie publikacji na temat leczenia cukrzycy ciom chorym na cukrzycę.
FINAŁOWY pod hasłem POLICZ SIĘ Z CUKRZYCĄ. jak do tej pory – spełniony warunek wiekowy pompami insulinowymi „W 1969 roku człowiek Proszę powiedzieć kilka słów na temat

13. 13
nowego Programu WOŚP „Policz się z cuk- związany był z prowadzonym przez WOŚP Pro-
rzycą”. gramem Leczenia Pompami Dzieci z Cukrzycą,
Jest to program adresowany do wszystkich osób a dokładniej z nową akcją „Policz się z cukrzycą”.
chorych na cukrzycę, zarówno dzieci jak i doro- Miał on pokazać światu problem cukrzycy. Chcie-
słych. Polega on na umieszczaniu na etykietach liśmy zamanifestować jedność z ludźmi chorymi
produktów żywnościowych informacji o zawar- na cukrzycę i przeciwstawić się uprzedzeniom
tości wymienników węglowodanowych (WW) i i stereotypom, z którymi borykają się ludzie cho-
wymienników białkowo-tłuszczowych (WBT). Ta rzy na tę chorobę. Celem było otworzenie spo-
informacja pozwala w łatwy, szybki i dokładny łeczeństwa na edukację cukrzycową, udzielenie
sposób obliczyć ile insuliny należy podać jedząc informacji, po prostu pokazanie że taki problem
dany produkt, co pozwala uniknąć liczenia ‘na oko’ istnieje i trzeba sobie pomagać. Jak się okazało
i błędów, które prowadzą do niebezpiecznych dla pomysł był bardzo dobry. W biegu wzięło udział
życia i zdrowia przecukrzeń lub niedocukrzeń. 1430 osób w wieku od 8 do 88 lat. Wszyscy bar-
Cukrzyca jest chorobą, z którą dzieci i dorośli dzo dobrze się bawili, co można zobaczyć na
żyją na co dzień - trzeba więc to życie ułatwiać. zdjęciach obok.
Dotychczas do programu przyłączyło się 5 firm:
SM Mlekpol, Bongrain, Pekpol, Biofan oraz Profit. Jacy wielcy ludzie związani z cukrzycą
Właśnie te firmy JUŻ umieściły na swoich opako- przybyli na XV finał WOŚP? Jak oni oce-
waniach informacje o przelicznikach. Na każdym niają program WOŚP Leczenia Dziećmi
opakowaniu znajduje się orkiestrowe serduszko Pompami Insulinowymi?
z napisem „Policz się z cukrzycą” oraz dodatko- Jak już wspomniałam wcześniej zaszczycił nas
wa linijka tekstu informująca o ilości WW i WBT. obecnością światowej sławy profesor William
Dzięki tym informacjom osoba z cukrzycą zna nie Tamborlane z Uniwersytetu w Yale. Przybyli rów-
tylko ogólną ilość kalorii, ale także wie ile z nich nież inni zagraniczni goście - dr Wim Wientjens,
pochodzi z węglowodanów, które podnoszą po- prezes Europejskiej Sekcji IDF (Międzynarodowa
ziom cukru od razu a ile z białek i tłuszczów, które Federacja Diabetologiczna) a także prof. Tadej
wchłaniają się dużo później. Pozwala to obliczyć Battelino z Uniwersytetu w Lubljanie, zajmujący
ilość insuliny potrzebny na pokrycie danego pro- się leczeniem pompami insulinowymi. Były tak-
duktu. że sławy związane z diabetologią z Polski - prof.
Jesteśmy pełni optymizmu, że ta akcja stanie się zw. dr hab. med. Jacek Sieradzki, prezes Polskie-
akcją ogólnopolską i coraz więcej firm przyłączy go Towarzystwa Diabetologicznego oraz dr Ewa
się do programu „Policz się z cukrzycą”. To nie tyl- Pańkowska, diabetolog ze szpitala dziecięcego
ko program dla ludzi z cukrzycą ale także promo- przy ulicy Działdowskiej. Wszyscy oni są zdania,
wanie zdrowego stylu życia. iż program, który udało się stworzyć w Polsce,
program Leczenia Pompami Insulinowymi Dzieci
Jaka była idea biegu „Policz się z cukrzycą”? z Cukrzycą jest doskonały.
W tym roku po raz pierwszy został zorganizowany
bieg rozpoczynający nową tradycję finałowych Bardzo dziękujemy za udzielenie nam
spotkań, które mają na celu wyrażenie solidarno- cennych informacji!
ści z ludźmi, którzy zmagają się z najróżniejszymi
problemami zdrowotnymi i potrzebują pomocy. Rozmawaiała Anna Zakrzewska.
Chcielibyśmy aby takie happeningi odbywały się
na ulicach Warszawy i co roku. Tegoroczny bieg

14. 14
Rodzaje Bolusów
Bolus PRZEDŁUŻONY – umożliwia rozłożenie
w czasie dawki insuliny przewidzianej na posiłek.
Zakres, w jakim można zaprogramować podawa-
nie insuliny to 30 minut aż do 8 godzin. Bolus ten
posiłkowych najczęściej będzie miał zastosowanie podczas
spożywania posiłków białkowo-tłuszczowych, ta-
kich jak np.: orzeszki, ser żółty, pleśniowy, parów-
BOLUS – to ilość insuliny podawana w związku z posiłkiem lub hiperglikemią. ki, sztuka mięsa (potrawy z grilla),
W prawidłowych warunkach komórki beta trzustki reagują wyrzutem insuliny na wędliny czy sałatki z majonezem i śmietaną. Bo-
wzrost stężenia glukozy we krwi np. po posiłku. lus ten może okazać się przydatny także podczas
przyjęć okolicznościowych, kiedy posiłek rozłożo-
Poprzez funkcję bolus, pompa naśla- pompowej wielkość bolusa uzależniona jest od ny jest w czasie.
duje pracę trzustki w warunkach fizjologicznych. poziomu glikemii przedposiłkowej, ilości spoży-
Jednak o czasie podania bolusa, jego wielkości wanych wymienników węglowodanowych i biał- Bolus ZŁOŻONY stanowi połączenie bolusa
i rodzaju użytkownik pompy decyduje sam. kowo - tłuszczowych oraz aktywności fizycznej normalnego i przedłużonego. Ten rodzaj bolusa
Zastosowanie analogów insulin krótkodziałają- (po posiłku). Należy podkreślić, że tylko pompa stosowany jest podczas spożywania posiłków
cych w leczeniu cukrzycy (Humalog, Novorapid), daje możliwość wyboru trzech rodzajów bolusów wysokokalorycznych bogatych w białko, tłuszcze
przyczyniło się do wprowadzenia nowych rozwią- posiłkowych. Są to: i węglowodany, takich jak np. pizza, frytki, placki
zań technicznych w pompach insulinowych Mini- - Bolus normalny (prosty) ziemniaczane, zapiekanki, posiłki w MC Donalds,
Med, Paradigm. Na szczególną uwagę zasługuje - Przedłużony (Square) potrawy kuchni chińskiej czy naleśniki. Bolus zło- stępowania. Dlatego programowanie bolusów
możliwość stosowania różnorodnych bolusów - Złożony (Dual) żony będzie miał również zastosowanie podczas przedłużonych najlepiej jest przedyskutować
posiłkowych. Umiejętne wykorzystanie tej funkcji Bolus NORMALNY – pozwala na podanie dawki spożywania posiłków białkowo-tłuszczowych, z lekarzem prowadzącym. Czas zaprogramowa-
pozwala dostarczyć właściwą ilość insuliny w od- insuliny w całości, zaraz po aktywacji funkcji bo- przy podwyższonej glikemii przedposiłkowej nia bolusa przedłużonego zależny jest od ilości
powiednim czasie. Dzięki temu, bez trudu moż- lus. Stosowany jest najczęściej podczas spoży- (dawka korekcyjna + dawka posiłkowa), oraz pod- białek i tłuszczów zawartych w posiłku, oraz ich
na pokonać późną hiperglikemię poposiłkową wania węglowodanów prostych i złożonych oraz czas przyjęć okolicznościowych (posiłek rozłożo- proporcji w stosunku do węglowodanów. Wiemy,
spowodowaną powolnym wchłanianiem bia- w przypadku hiperglikemii (dawka korekcyjna) ny w czasie). Właściwie można powiedzieć, że ten że czas wchłaniania posiłku jest tym dłuższy im
łek i tłuszczy zawartych w posiłkach. W terapii rodzaj bolusa używany jest najczęściej, ponieważ więcej w nim białek i tłuszczów, należy o tym pa-
prawie wszystkie posiłki stanowią kombinację miętać programując bolus przedłużony.
węglowodanów białek i tłuszczy.
Odpowiednie stosowanie różnych rodzajów bolu- PROBLEM W UŻYWANIU BOLUSÓW PRZE-
NORMALNY PRZEDŁUŻONY ZŁOŻONY sów zapewnia prawidłowe poziomy glikemii bez DŁUŻONYCH
1 2 3
BOLUS BOLUS BOLUS względu na rodzaj spożywanego posiłku. Należy Jak wynika z wypowiedzi pacjentów, wielu użyt-
INSULINA
jedynie dobrze obliczać zawartość poszczegól- kowników pomp insulinowych ma problem
nych składników! z hiperglikemią poposiłkową, zwłaszcza po spo-
życiu kalorycznych (tłustych) posiłków. Więk-
W JAKIM CZASIE POWINIEN BYĆ ZAPRO- szość z tych osób najczęściej, nieprawidłowo
GRAMOWANY BOLUS PRZEDŁUŻONY? dobiera rodzaj bolusa do spożywanego posiłku,
Jest to jedno z najczęściej zadawanych przez błędnie oblicza wartość kaloryczną (wymienni-
pacjentów pytań.. Nie ma na nie jednoznacznej kową) pokarmu, a także nie używa bolusów prze-
CZAS odpowiedzi. Nie ma gotowych schematów po- dłużonych do posiłków, które tego wymagają.

15. 15
W tym tkwi najczęstsza przyczyna wahań glikemii Zwykle na każde 100 kcal pochodzą-
poposiłkowej. Diabetolodzy z dużym doświad- cych z białek i tłuszczów, tzw. wymiennik białko-
czeniem w zakresie terapii pompowej podkre- wo-tłuszczowy (WBT), należy podać uzgodnioną
ślają, iż ze stosowaniem bolusów przedłużonych wcześniej z lekarzem prowadzącym ilość insuliny.
dużo gorzej radzą sobie pacjenci z długoletnim Do prawidłowego obliczania ilości WBT w danej
stażem choroby, niż osoby ze świeżo rozpozna- potrawie należy korzystać z tablic kaloryczności.
ną cukrzycą. Wynika to z tego, że długoletni Czas rozłożenia dawki insuliny w bolusie przedłu-
diabetycy do tej pory liczyli tylko wymienniki żonym jest uzależniony od ilości WBT zawartych
węglowodanowe, nie zwracając uwagi na białko w posiłku.
i tłuszcz. Zmieniając aktualny model leczenia na Podsumowując, bolus przedłużony pozwala na
terapię pompową, mają duże problemy z wy- uzyskanie normoglikemii, gdy:
pracowaniem w sobie nawyku liczenia WBT. Ina- - prawidłowo oszacujemy ilość WBT zawartych
czej natomiast zachowują się pacjenci ze świeżo w posiłku,
rozpoznaną cukrzycą. Konieczność liczenia WBT - zastosujemy odpowiednią ilość insuliny na 1
przyjmują oni za fakt oczywisty, nie maja starych WBT (po konsultacji z lekarzem),
przyzwyczajeń, zaczynają od początku leczenia - obliczoną dawkę insuliny zaprogramujemy we
wyrabiać w sobie prawidłowe nawyki terapeu- właściwym czasie. Według praktyki doktor Ewy
tyczne, co znacząco wpływa na uzyskanie do- Pańkowskiej
brych wyników leczenia. z Kliniki Diabetologii i Wad Wrodzonych Akade-
Bardzo często popełniane są także błę- mii Medycznej w Warszawie.
dy w przeliczaniu ilości jednostek insuliny po- - programowanie bolusów przedłużonych może
trzebnej na pokrycie białek i tłuszczy w bolusie być praktykowane według następującej zasady:
przedłużonym. (patrz tabelka poniżej)
Ilość wymienników białkowo-tłuszczowych Czas rozłożenia w bolusie przedłużonym
1 WBT 3 godziny
1,5 WBT 3,5 godziny
2 WBT 4 godziny
2,5 WBT 4,5 godziny
3 WBT 5 godzin
Więcej niż 4 WBT 6 - 8 godzin
Należy podkreślić, iż rozwiązania techniczne w pompach pozwalają na dużą elastyczność
w zakresie jakości, ilości i pór spożywanych posiłków, jednak użytkownicy pomp nie powinni zapominać
o zasadach zdrowego żywienia.
mgr piel. Teresa Benbenek-Klupa

16. ZEBRÓWKA:
Pionowo: Poziomo: Spośród wszystkich
2- Wiosenne.... Np. w ogrodzie 1- Lany ..... świątecznych prawidłowych
rozwiązań wylosujemy trzy
4- Kolorowe malowane jajka 3- Kwiecień..... bo przeplata trochę zimy
nagrody niespodzianki.
6- Nic nie robi cały dzień na tapczanie leży.... trochę lata
Rozwiązanie z dopiskiem
7- Fotograficzny robi zdjęcia 5- Tyka na ścianie
ZEBRÓWKA , prosimy nadsyłać
10- Od niej mleko 8- Latający owad z czerwonymi
do 20 kwietnia na adres :
12- Leśny dom mrówek skrzydełkami w kropeczki
9- Złowiona na wędkę
Johnson&Johnson Poland
11- Dwa kółka, siodełko i kierownica
Sp. z o.o.
Ul. Szyszkowa 20,
02 – 285 Warszawa
ZEBRA
Redakcja: Anna Zakrzewska, Wiktoria Chmura
tel.: 022 – 465 69 34
Wydawca:
Medtronic MiniMed, ul. Ostrobramska 101, 04-041 Warszawa
oraz
Johnson&Johnson LifeScan Sp. z o.o., ul. Szyszkowa 20, 02 – 285 Warszawa
Grafika i skład: Jacek Biskupski tel.: 0 886 159 452