More Related Content
Similar to รัชกาลที่ 1 (20)
รัชกาลที่ 1
- 4. การขนานพระนาม
...เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๘ ขึ ้น ๔ ค่า ตรงกับวันที่ ๑๓
มิถนายน พุทธศักราช ๒๓๒๕ สมเด็จพระสังฆราช ครังนัน
ุ
้ ้
คือ สมเด็จพระสังฆราช (สี) และพระราชาคณะผู้ใหญ่ประชุม
พร้ อมกันได้ คิดขนานพระนามถวายจารึก ลงในพระราช
สุพรรณบัฏเวลานันเลยว่า
้
(จุลลดา ภักดีภมินทร์ )
ู
- 5. พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี ศรี สินธร
บรมมหาจักรพรรดิ ราชธิบดินทร์ ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาสกรวงศ์
องค์ปรมาธิเบศร ตรี ภวเนตรวรนายก ดิลกรัตนราชชาติอาชวศัย
ู
สมุทยตโนมนต์ สกลจักวาฬาธิเบนทร์ สุริเยนทราธิบดินทร์ หริ หริ นทรา
ั
ธาดาธิบดี ศรี วิบลยคุณอักนิษฐ์ ฤทธิราเมศวรมหันต์ บรมธรรมิก
ุ
ราชาธิราชเดโชทัย พรหมเทพาดิเทพนฤบดินทร์ ภูมินทรบรมาธิเบศร์
โลกเชษฐวิสทธิ รัตนมงกุฏประเทศคตามหาพุทธางกร บรมบพิตร
ุ
พระพุทธเจ้ าอยูหว ณ กรุงเทพมหานคร บวรทวาราวดี ศรีอยุธยา
่ ั
มหาดิลกภพนพรัตน ราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศมหาสถาน
- 6. มหาอุณาโลม
เป็ นตรางา ลักษณะกลมรู ปปทุมอุณาโลม
มีอกขระ "อุ" อยู่ตรงกลางมี
ั
ลักษณะ เป็ นม้ วนกลม
คล้ ายพระนามเดิมว่า "ด้ วง"
หมายถึง
ตาที่สามของพระอิศวร
ล้ อมด้ วยกลีบบัว
พฤกษชาติที่เป็ นสิริมงคลทางพระพุทธศาสนา
- 14. พระไอยการกระบดศึก ตอนหนึงว่านักโทษที่เป็ นกบฏ ประทุษร้ ายต่ อ
่
พระเจ้ าอยู่หัว ปล้ นเมือง ปล้ นพระนคร ...ทาทารุ ณกรรมหยาบช้ าต่ อพระและ
ชาวบ้ าน เหยียบย่าทาลามกต่ อพระพุทธรู ป จะต้ องถูกประหารโดยสถานใด
สถานหนึ่ง ดังนี ้
...สถานหนึง ให้ ตอยกระบาลให้ ศีรษะแยกออก แล้ วเอาคีมคีบก้ อนเหล็กที่เผา
่
่
ไฟจนแดงใส่ลงไปให้ มนสมองพลุงฟูขึ ้น
ั
่
...สถานสอง ให้ ตดเพียงหนังที่หน้ าจดปากจดหูจดคอแล้ วให้ มนกระหมวดผม
ั
ุ่
เอาไม้ ทอนสอด ใช้ คนโยกข้ างละคน เอาหนังและผมออกแล้ วจึงเอากรวดทรายหยาบขัด
่
กระบาลศีรษะ ชาระให้ ขาวสะอาดเหมือนพรรณสีสงข์ (คือให้ มีสีขาวเหมือนสีของหอย
ั
สังข์)
...สถานสามเอาขอเกี่ยวปากไว้ แล้ วเอาประทีปตามไว้ ในปาก หรื อไม่ก็เอาสิง
่
คมๆแหวะหรื อผ่าปากจนถึงใบหูทง2ข้ าง แล้ วเอาขอเกี่ยวให้ อ้าไว้
ั้
- 16. รัชกาลที่ 1 ชาระกฏหมายไทยและรวบรวมเป็ นหมวดหมู่
(อาลักษณ์ + ราชบัณฑิต + ลูกขุน = 11 คน)
รัชกาลที่ 1 ตรวจทานความถูกต้ อง
... แล้ วทรงพระอุสาหทรงชาระดัดแปลง ซึงบทอัน
่
วิปลาดนันให้ ชอบโดยยุติธรรมไว้ ด้ วยพระไทยทรง
้
พระมหากรุณาคุณจให้ เปนประโยชน์แก่กระษัตร
อันจดารงแผ่นดินไปในภายภาคหน้ า
- 21. บรมราชาภิเษก
Royal Ceremony of Coronation
๏ ระเบียบแบบแผนถูกทาลายไปครังเสียกรุง
้
๏ ไม่มีหลักฐานว่าสมัยพระเจ้ ากรุงธนบุรี
ทาพิธีนี ้หรื อไม่
พระที่น่ ังอัฐทิศอุทุมพรราชอาสน์
รับน ้าอภิเษกในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
๏ รัชกาลที่ 1 ขึ ้นครองราชย์ใหม่ๆ
บ้ านเมืองยังไม่เรี ยบร้ อย
ครังแรกทาพิธีแบบย่อ
้
- สวดมนต์เพียง 3 วัน
- เสด็จเลียบพระนคร
๏ ให้ ข้าราชการวางระเบียบแบบแผนใหม่
- 22. ศรีสัจจปานกาล / นาพระพิพัฒน์ สัตยา
้
Consecrated Water
การดื่มน ้าที่เสกแล้ ว
เพื่อสาบานตนว่า
จะซื่อสัตย์ไม่คดโกง
และ จงรักภักดี
สมัยอยุธยา
วัตถุประสงค์ที่จะรวบรวมขวัญและกาลังใจของทหารให้ เเน่นแฟน
้
มุงที่จะทาให้ เกิดความเกรงกลัวต่อความผิดบาป และความน่ากลัวในคาสาปแช่ง
่
ที่กระทาผิดต่อคาสัตย์สาบาน
- 23. ลิลิตโองการแช่ งนา หรื อ ประกาศแช่ งนาโคลงห้ า
้
้
...จงไปเป็ นเปลวปล่อง
น ้าคลองกลอกเป็ นพิษ
คาบิดเป็ นตาวงุ้ม
ฟากระทุมทับลง
้
่
อย่าอาศัยแก่น ้าจนตาย
นอนเรื อนคารนคาจนตาย
ลืมตาหงายสูฟาจนตาย
่้
ก้ มหน้ าลงแผ่นดินจนตาย...
(วรรณกรรมสมัยอยุธยา เล่ม 1, 2540, น.14)
- 24. สถาปนา
สมเด็จพระเจ้ าลูกเธอเจ้ าฟาชายวชิราลงกรณ
้
ขึ ้นเป็ นที่ตาแหน่ง
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมกุฎราชกุมาร
ในวันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ.2515
พระราชดารัสถวายสัตย์ปฏิญาณต่อองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยูหว ความว่า
่ ั
...จะทรงรั กษาเกียรติยศและอิสริยศักดิ์ท่ ีพระราชทานไว้ เสมอ
จะภักดีต่อชาติบ้านเมือง จะซื่อสัตย์ ต่อประชาชน ฯลฯ
จนตราบเท่ าชีวตร่ างกายจะหาไม่ .....
ิ
- 25. เกร็ดน่ ารู้
ชาวไทยมีธรรมเนียมว่าการนาน ้าจากแม่น ้ามาใช้ ต้องตักเหนือน ้า
เหนือชุมชน เหนือเมือง
สมัยก่อนมีการตังเมืองให้ ชาวต่างชาติอยูใต้ น ้า ชาวไทยอยูเ่ หนือน ้า
้
่
ในสมัยรัชกาลที่ 5 ทรงโปรดเสวยน ้าจากแม่ นาเพชร จังหวัดเพชรบุรี
้
การตักน ้าต้ องตักที่วดท่าชัยศิริ ซึงอยูเ่ หนือเมืองขึ ้นไป
ั
่
เวลานาไหล ต้ องตักก่ อนพระอาทิตย์ ขน และก่ อนนกบินผ่ าน
้
ึ้
ถ้ านกบินผ่าน คนตื่น สัตว์ตื่น แสดงว่ าน้านั้นได้ มีการใช้ แล้ ว ณ เวลานั้น
- 27. งานโสกันต์ ทูลกระหม่ อมฟา พระเจ้ าลูกยาเธอ
้
เริ่ มดูตงแต่เขาไกรลาสยังเป็ นโครงไม้ ไผ่สาน จนถึงเวลาที่เขาเอาแผ่นดีบกหุ้ม แล้ ว
ั้
ุ
ทาสีให้ เหมือนศิลาจริ งๆ ทุกครังที่ไปดูก็จะเห็นเขาไกรลาส อันเป็ นที่สรงน ้าหลังโสกันต์นนผิดตาไป
้
ั้
ทุกครัง จนในที่สด เมื่อใกล้ วนงานเข้ า มณฑปใหญ่ยอดเขาก็สร้ างเสร็จ บุษบกที่สรงก็เสร็จลง
้
ุ
ั
ข้ างๆ กัน เจ้ าพนักงานเริ่ มใส่ต้นไม้ ตางๆ และต่อน ้าพุในเขา และกันราชวัตรปั กฉัตรโดยรอบ
่
้
บริ เวณเขาไกรลาส.....
- 32. การกวดขันสมณปฏิบัติ
๏ หลังเสียกรุง - - > หย่อนความเข็มงวด
๏ พระสงฆ์ไม่ประพฤติอยูในพระธรรมวินย / ไม่ศกษาพระไตรปิ ฎกอย่างแท้ จริง
่
ั
ึ
๏ เวลาเทศน์ก็ยงไล่ถ้อยคาลามก / หยาบ
ั
๏ ออกกฎหมายพระสงฆ์
๏ กวดขันศีลธรรมประชาชน+ข้ าราชการ
ฟั งธรรม+รักษาศีล
ไม่ให้ มวเมาในอบายมุข
ั
- 33. พระราชกาหนดห้ ามเล่ นการพนัน และกินเหล้ า
...ตังแต่นี ้สืบไปเมื่อหน้ า ถ้ าผู้ใดยังเสพสุรา เหล้ าเบี ้ยบ่อน
้
แทงกาในสถานที่แห่งใดก็ดี มีผ้ ฟองร้ องว่ากล่าวพิจารณาเป็ นสัจ
ู้
จะให้ ลงพระราชอาณาเฆี่ ยนสามยก... ฝ่ ายนายบ่อนหัวเบี ้ยไทย
จีนเป็ นใจให้ เข้ าเหล้ นแลทดรอง จะเอาตัวนายบ่อนหัวเบี ้ยลงพระ
ราชอาญาเฆี่ยน...
พระวรวงศ์เธอกรมหมื่นพิทยลาภพฤติยากร,
เรื่ องพระยาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกทรงฟื นฟูวฒนธรรม, น.29
้
้ ั
- 37. ส่งเสริมวรรณคดี เป็ นพระราชกรณียกิจสาคัญประการหนึง ในการฟื นฟู
่
้
ศิลปวัฒนธรรมครังนัน ทรงตระหนักว่า
้ ้
...การอุปถัมภ์สานักกวีเป็ นพระราชกิจของกษัตริย์สืบมา แต่โบราณ
ประกอบกับทรงเห็นความสาคัญของวรรณคดีในแง่ที่เป็ นเครื่ องหล่อเลี ้ยงชโลม
ใจประชาชน...
แม้ ทรงว่างจากพระราชภารกิจด้ านการศึกษาสงครามและการทานุบารุง
บ้ านเมือง แต่ก็ยงทรงพระราชนิพนธ์และโปรดเกล้ าฯให้ มีการแต่งวรรณกรรมไว้ เป็ นอันมาก
ั
- 39. สรุป :
สมัยของการฟื ้ นฟู
(Restoration)
อานาจบ้ านเมือง
อารยธรรมไทยที่เสื่อมโทรม
ความสงบภายในประเทศ
สถาปนา
ปกปองเอกราช
้
รักษาของเดิม
- 43. ตัวอย่ างข้ อสอบ
ข้ อใดเป็ นแนวพระราชดาริในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา
้
จุฬาโลกมหาราช
1.
2.
3.
4.
การทานุบารุงพระพุทธศาสนา และการปองกันประเทศ
้
การฟื นฟูเศรษฐกิจการค้ า และการทานุบารุง
้
พระพุทธศาสนา
การทาสงครามตอบโต้ ข้าศึก และการขยายอานาจ
การขยายอานาจ และการฟื นฟูเศรษฐกิจการค้ า
้
ตุลาคม พ.ศ. 2546
