Ho bieu chanh ke lam nguoi chiu

làm ng i ch u 1 www.hobieuchanh.com

LÀM NG I CH U
Bi u Chánh

I- NG THINH T NG NG

y b a rày nh t báo Sài Gòn r p nhau mà khen ng i r p hát Casino hát
tu ng “ Les Miserables” 1 hay l m.
Nàng Lý T Nga a coi hát b , ch ít ham coi hát bóng, nh ng vì nàng nhà c
c truy n hoài r i c ng bu n, mà l i th y nh t báo khen quá, nên t i l i nàng r a
t, g u, thay qu n, i áo, tính i coi hát bóng m t b a mà ch i.
Nàng b c vô r p hát th y có ng i ta ng i r i rác các h ng c ch ng n m sáu
ch c ng i. Nàng l a hàng gh tr ng r i ph ng ph ng i l i ng i cái gh u, ng
vãn hát i ra cho d .
Nàng T Nga mình m c m t cái áo t en phía trong lót màu bông h ng l t,
i b n m t cái qu n l c tr ng ch n mang m t ôi giày nhung en.Tuy tay có eo
t b cà rá h t xoàn, tai có eo m t ôi bông h t xoàn, và c c ng có eo m t s i
dây chuy n c ng nh n h t xoàn, song s trang s c c a nàng coi c ng t m th ng,
ch không có v ch ng di n chi h t. Ch ng hi u vì c nào lúc nàng m i i vô thì
ng i ta l i chong m t, day u l i mà ngó nàng, r i ch ng nàng ki m ch ng i yên,
ng i ta l i c ng c ngó nàng hoài n a.
Có l nàng th y ng i ta ngó thì nàng e l , nên nàng l t cái kh n màu h t gà
xu ng mà b trong lòng, r i v i tay l y t ch ng trình hát bóng c m mà coi.
Cách ch ng bao lâu có hai ng i àn bà i vô, r i x m x m l i hàng gh c a T
Nga mà ng i, ng i nh ch ng m i b y m i tám tu i, thì ng i m t bên T Nga,
còn ng i l n, tóc ã b c hoa râm thì ng i k ó n a.
Nga li c m t ngó ng i tr tu i, mà ng i y c ng li c m t ngó nàng hai
ng i ngó nhau r i c i nh ng vì không quen v i nhau, nên không chào h i chi h t.
Hai ng i m i vô ó v a ng i yên ch , thì ng i tr tu i nói v i ng i kia
ng: “Mình ng i hàng gh n y có g n m t chút. Ch chi mình vô s m, mình mua
gi y ng i phía sau d coi h n?” Ng i kia áp nh r ng: ”Ng i ây c ng c. Phía
sau có Tây nhi u, khó lòng “.
Nga nghe ng i nh kêu ng i l n b ng dì, thì bi t không ph i là m con.
Nàng coi k th y ng i l n m c áo xuy n en, qu n lãnh en tay eo m t chi c
huy n, mang m t ôi dõn2. Ng i y tr ng tr o, m p m p, tuy tóc ã m b c mà
da m t còn ch a dùn. Còn ng i nh m c áo màu nguy t b ch, qu n lãnh en, u
choàng kh n l c tr ng có thêu bìa, ch n mang giày thêu kim tuy n, tai eo bông h t
xoàn, c eo m t s i dây chuy n nh có nh n ba h t xoàn l n tay trái eo m t chi c
m th ch, tay m t eo m t chi c huy n3 c n. Ng i dong d y, không m p không

1
Nh ng k kh n kh
2
mang d i ch n c a àn bà, nh ng m i q t, gót th p
3
vòng tay b ng á en


m nh ng c m tay no tròn, ngón tay suông t, bàn tay d u nhi u, da m t không
i ph n mà tr ng trong, môi không thoa son mà ng , r ng nh r c l i trong
ng n, m t hi n l ng l i sáng r .
Nga th y ng i dung nhan thi t là p , mu n làm quen ng h i th m
coi ng i âu, song nàng ch a ki m c ch c mà làm quen, thì l i nghe rung
chuông s a so n hát.
èn trong r p t t h t, r i nghe phía ngoài c a máy quây l ch x ch. Ch ng bao
lâu kh i s coi hát. Ng i l n ai c ng ng i im lìm chóng m t mà coi, duy có s p con
nít la ó r i l i v tay vang rân.
Nga m c coi, nên cái kh n r t xu ng t nàng không hay. Ng i con gái
ng i m t bên ó dòm th y l t t cúi xu ng l m giùm, r i a cho nàng. T Nga
i và nói: ”Cám n cô”. Ti ng nghe ng t x t.
Hai ng i u có ý mu n làm quen v i nhau, l i c ng mu n th a d p y mà
nói, ng t vì bóng ng ch p, èn còn t t, li u th nói nhi u không ti n, nên làm l
mà coi hát. Bóng ch p n lúc nàng Fantine kh n kh , ph i c t tóc nh r ng mà bán
ng l y ti n tr cho ng i lãnh nuôi con mình thì hai nàng u c m xúc nên a
c m t m t l t. Thình lình h t l p, h v n èn khí b c lên sáng lòa. Hai nàng
ng i nào c p m t c ng t r t, ng i nào c ng s h th n, nên ng thò tay vào
túi móc kh n nh ra mà lau n c m t.
Nga th y nàng ng i m t bên ó c ng l c lõng nh mình, thì nàng h t ái ng i
a, nên nàng day qua má nói r ng: ”Tu ng n y hát coi ng lòng quá cô há”. Nàng
y li n chúm chím c i và áp r ng: ”Nãy gi tôi khóc ngay. Tôi th y ng i àn bà
mà b kh n kh quá nh v y tôi ch u không c. Tôi hay m i lòng l m, nên tôi ít
mu n i coi hát”.
Nga nghe m y l i th t thà y r t hi p v i ý nàng nên nàng nói ti p r ng:
- Tôi c ng v y. Tôi coi hát h t i m y khúc ng i ngay mà b ho n n n, thì tôi
ch y n c m t. H m nay tôi th y nh t báo khen tu ng n y hay l m, nên
a nay tôi i coi th , té ra tu ng hay thi t.
- Tôi c ng v y.T i tôi th y nh t báo khen quá, nên tôi m i xin dì tôi d t tôi i
coi ây.
- Nhà cô âu?
- Tôi trong Ch L n.
- Dì ây là dì ru t c a cô hay là dì sao?
- Dì ru t tôi. Ch ru t c a má tôi. Còn cô Sài Gòn hay là l c t nh lên ch i?
- Tôi Sài Gòn. Tôi ng i g c Trà Vinh, m i mua nhà v trên n y ch ng vài
m nay.
- Th y i v làm vi c trên n y hay sao?
- Không. nhà tôi làm vi c Tòa án d i M Tho. Vì th ng em tôi nó còn h c
tr ng Chasseloup, mà tôi mu n g n g i nó, nên m i mua nhà mà trên
y.
- Th y làm vi c d i M , sao cô l i trên n y?
Nga nghe h i câu ó, thì nàng cúi m t b coi bu n xo, song nàng g ng mà
áp r ng:


- Vì tôi còn có m t mình má tôi, nên tôi ph i h h v i má tôi cho vui...Cô có
ch ng hay ch a?
Chuy n n y t i nàng m c áo màu nguy t b ch y nghe h i nh v y, có s c h
th n, nên c ng cúi m t xu ng và áp nh r ng:
- Ch a.
- Hai bác còn m nh gi i h t há?
- Tía má tôi u khu t h t.
- u v y thì bây gi cô v i dì ây ph i hôn?
- Ph i.
- Cô n m nay c m y tu i?
- Tôi m i b y tu i.
- Té ra cô nh h n tôi ba tu i.
Hai nàng m i nói chuy n t i ó, k h t t èn hát ti p nên ph i nín thinh coi
hát. T ó v sau h h t ch p thì hai nàng nói chuy n v i nhau, lúc thì lu n v tu ng
hát, lúc thì h i vi c gia ình, tuy m i g p m t l n u, mà câu chu ên có h i dan
díu, ch ng khác nào nh ã quen bi t lâu r i v y.
n m i m t gi r i m i vãn hát. T Nga khuyên dì cháu nàng Ch L n
ó ng i nán i h ra b t r i mình s ra sau, cho d . Khi ng d y i ra T Nga m i
nói v i hai dì cháu r ng: ”V Ch L n ng v ng quá, tôi s i xe kéo không ti n.
Ng i l n tu i áp r ng: ”Dám i xe kéo âu. ra ngoài ki m xe mui m n i”.
Ra t i c a r i, T Nga t giã, bèn nói v i ng i con gái r ng: ”Nhà tôi ng
Thu n Ki u, s 112; tôi m i cô v i dì b a nào có d p ra ngoài n y ban ngày thì ghé
nhà tôi ch i”. Nàng y cúi u và áp r ng: ”Cám n cô, khi nào có d p tôi s ra
th m cô. Còn cô có vô Ch L n ch i, tôi c ng xin cô ghé nhà tôi u ng n c. Tôi
ng Cây Mai, s 82”. Hai nàng cúi u chào nhau r i lên xe kéo mà i.
Nga v d c ng, trong trí nàng th m khen nàng y hoài, không bi t nàng
là con c a ai mà dung nhan p v n nói có duyên, t ng i t ng ng d u dàng,
cách ngó cách c i m th m, thu nay ch a g p m t nàng nào ngôn dung c
y.
Nàng n y là con gái c a ông Bang Siêu, tên nàng là Thái C m Vân n m nay
c 17 tu i r i mà ch a có ch ng. Ông Bang Siêu là Tri u Châu bên Tàu qua Vi t
Nam h i 22 tu i. Ông buôn bán làm n khá l n r i m i l p m t ti m trà t i ng
Gia Long. Ông c i m t ng i v Vi t Nam phía d i C n Giu c, cách ít n m m i
sanh nàng C m Vân. Ông buôn bán ngày càng thêm khá.V ông là ng i ch n ch t
ngay th ng b i v y ng i m t n c u tin c y ông, nên có m t n m n u hi p
nhau mà c ông làm Ban Tr ng.
Khi C m Vân c 9 tu i, ông Bang Siêu ti m trà cho v coi, ng ông v
Tàu mà th m t quán. Ai c ng t ng ông v Tàu ít tháng r i ông tr qua, nào dè ông
i m i có m t tháng r i thì có th bên Tàu g i qua nói ông ch t.
ông Bang Siêu l y làm b i r i, ph n thì ti m l n mua bán b c muôn, ph n
thì bà không bi t ch Tàu, bà không xem s sách c. Bà s tài phú gian l n, b i
y bà sang ti m cho ng i khác, l y ba muôn r i ng b c bà mua n m c n ph
ut i ng Cây mai, giá hai muôn tám còn b y ngàn bà làm v n mà nuôi con.


Bà d n c n u, còn l i b n c n bà cho m n, m i tháng góp ti n ph c vài
tr m ng.
Qua n m sau bà cho C m Vân vào nhà tr ng4 Ch L n mà h c, C m Vân s n
khi u thông minh, l i nh tánh c n c , nên nàng m i h c 5 n m ã bi t nói ti ng Tây,
bi t vi t ch Tây dùng, mà nàng l i bi t thêu thùa và may vá khéo l m. Nàng tính
c luôn cho n 20 tu i m i thôi ch ng dè khi nàng m i c 15 tu i, m nàng t
tr n nhà c a không ai coi b i v y nàng ph i thôi h c ng v nhà mà cai qu n s
nghi p. Nàng không có bà con ông: bên n i thì có vài ng i chú h mà thôi, ch
không có bà con ru t; còn bên ngo i thì có m t ng i dì, ch ng ch t không có con,
i R ch Ki n ch không còn ai n a.
C m Vân là con khách Tri u Châu nh ng vì cha ch t h i nàng còn nh d i,
i t y v sau nhà thì g n g i v i m Vi t Nam, vô tr ng thì b u b n v i con gái
Vi t Nam, nàng t p tánh n t l ngh a theo con ng i Vi t Nam b i v y n u ai không
rõ c i r c a nàng thì ch ng bao gi mà nghi nàng là con khách trú. Khi m nàng
khu t r i nàng li u m t mình không ti n, nên n n n v i dì, là cô ba Hài, v v i
nàng. Cô ba Hài c ng có v n n m b y tr m, ch không ph i nghèo c c gì, nh ng vì
bà không ch ng, không con, m t mình qu nh hiu, l i th y cháu còn nh d i không
không b o b c nó, b i v y bà m i bán nhà v C m Vân.
m Vân c tang báo hi u cho m thi t là chính ch n. Tr n hai n m nàng x n
n trong nhà mà h h v i dì ch ng khi nào nàng ló ra ng, h khen hát Qu ng
ông hay nàng làm l mà h n l Kh ng T l n nàng c ng không k . Nàng m i
mãn tang m c vài tháng mà ã có hai ng i mái chính5 v i m t ng i con ông
Bang c y mai nói mà c i nàng. Trong ba ch y nàng không ng ch nào h t. Hai
ng i chú m t h n khuyên l n nàng h t s c, mà nàng c ng không ch u. H gi n
r y và h i vì c nào mà m y ch u giàu có x ng áng mà nàng l i chê h t th y,
thì nàng nói r ng, nàng còn nh , nên ch a mu n l y ch ng, ch nàng không nói
duyên c nào khác.
a nay nàng c nh t báo th y có l i khen r p hát Casino ngoài Sài Gòn hát
tu ng m i hay l m nàng m i dì i coi th nên nàng m i g p nàng T Nga mà làm
quen ó.
Còn nàng T Nga là con bà T ng Hi n, g c Láng Thé, thu c t nh Trà Vinh.
Không ai bi t ông T ng Hi n sanh t i x nào. Theo l i m y ông già bà c nói
i, thì lúc Hi n còn trai tráng anh ta n Láng Thé ki m ch làm n. Anh ta vào
i c u H ng c Khoan. H ng c Khoan có ch ng vài ch c m u ru ng mà thôi,
ch không giàu chi l m.V ông ch t s m, l i cho ông m t a con gái tên là Th
Lài. Lúc ông m n tên Hi n thì Th Lài c 21 tu i r i mà ch a có ch ng. Tuy
Hi n nghèo i , nh ng mà anh ta bi t ch nho chút ít, b t ng m nh d n, v n
nói khôn lanh, m t mày sáng láng. Anh ta c có ít tháng thì ã t tình v i con
gái ông ch nhà, H ng c Khoan s làm r y ra càng thêm x u h , b i v y g ph t
Th Lài cho tên Hi n, ng trong kh i oán thù, ngoài kh i d ngh .

4
tr ng n do nhà th qu n lý, còn g i là tr ng bà ph c
5
(compradore), ng i thay m t hãng buôn l n làm môi gi i, giao thi p v i khách hàng; còn g i là mãi bi n
hay m i b n


Hi n là tay khôn ngoan, khi H ng c Khoan ch t r i, anh ta k nghi p thì anh
ta tung hoành, quy t dùng gia tài chút nh c a cha v l i ó mà làm m t s
nghi p l n trong t nh Trà Vinh. Anh ta ngh n u không có quy n th thì khó mà
làm giàu c. Anh ta m i ra làm làng, ban u làm H ng hào, xã tr ng, l n l n
mò lên ch c H ng qu n H ng s . Anh ta dùng cái quy n H ng ch c mà hung
hi p l ng g t nh ng Th dân kh kh o trong làng, nh làm nh v y nên làm
ng ch c trong m i n m thì ru ng t ã t ng s lên t i m t tr m m u. Anh ta
i g p d p may, lúc y trong t ng khuy t ch c Phó T ng. Anh ta ra tranh c , nh
trong nhà có ti n, h nói âu ng i ta nghe ó b i v y cho nên lo có m t tháng, t n
có m t ngàn ng, mà c làm th y Phó. Anh ta làm Phó T ng không có quy n
hành gì bao nhiêu, nh ng mà anh ta là ng i th y xa, nên không l y s ó làm bu n
ngh vì ông Cai T ng ã già r i n u mình bi t nh n nh n trong m t ít n m thì cái
quy n cai T ng không l t kh i tay mình c. Thi t qu ông Hi n làm phó T ng m i
ba n m, k Cai T ng qua i, ông ta c c p b ng làm Cai T ng.
Quy n th ã s n r i, oai nghi l p thêm không khó gì, ông Hi n m i dùng
quy n th , l p oai nghi mà s a tr dân làng trong t ng. Cách ông s a tr khác h n
ng i ta h t th y; ông s a là s a b nb a; ông tr là tr th tá canh ch không
ph i ông s a t c x u thói hèn, không ph i ông tr côn c p n nh m t hai ông
Cai T ng khác. Ông s a tr có m y n m mà ru ng t c a dân Th m i ph n ã
sang tên ông ng b h t b y tám ph n.
Ông T ng Hi n có hai a con: a con gái l n tên là Lý T Nga, a con trai
nh tên là Lý Chánh Tâm. Tuy ông làm quan ông ít th ng dân, nh ng ông làm cha
thì ông th ng con nhi u l m. a con gái ông cho lên N h c ng mà h c, còn
a con trai thì ông g i nhà ng i quen ng i h c tr ng t nh Trà Vinh. T Nga
c t i 16 tu i, có b ng s h c r i ông m i em v tính g l y ch ng. Cách ba n m
tr c ông xin phép i Sài Gòn h u Toà Phúc Án v v ông ki n giành 120 m u t
i tên Th ch G ng. Khi ông v n nhà thì khí s c ông hân hoan l m. Ông nói cho
con hay r ng, ông ã ng ki n r i, mà ông ã h a g T Nga cho con trai ông
Cai T ng H M Tho, chàng y tên là Lê Phùng Xuân, ng làm thông ngôn Toà
Phúc Án trên Sài Gòn.
Ông vui ch a c m y ngày, Lê Phùng Xuân ch a i l chi h t, k ông mang
t ch ng b nh phi th ng b ng ông m t ngày m t thêm l n, da m t v i tròng con
t ông m t ngày m t thêm vàng, ông u ng thu c Tây, thu c Tàu, thu c Nam,
th mà b nh c ng không th y gi m. Nh ng h ng ch c n th m ông có nhi u
ng i oán ch c ông b th , ho c b thu c, nên khuyên ông r c th y mà m ho c
may m i h t c. Ông nghe có ông L c Ba chùa C n Chông m ng i gi i l m.
Ông l t t cho ng i i r c, thì ông L c Ba không ch u i. Ông cùng th ph i
n xe h i mà qua ó, té ra qua n ch ông L c ba coi b nh r i thì ông l c u
ng không bi t làm thu c.
Ông T ng Hi n tr v nhà, b nh càng ngày càng thêm n ng, n u ng không
c, c n m mà th è è hoài. M t êm n , ông bi t trong mình không ch u lâu n a
c, ông bèn kêu v con l i ng g n ông r i ông tr i hai u: m t là ph i g T


Nga cho Lê Phùng Xuân, hai là ph i lo cho Chánh Tâm n h c cho có c p b ng. V
con ông khóc rùm, ông nh ng m t nhìn v nhìn con m t l n chót r i t t h i.
Cai T ng H M Tho hay tin T ng Hi n ch t, thì d t con là th y thông ngôn
Lê Phùng Xuân, xu ng u tang. Bà T ng Hi n nh n d p y, bà thu t l i tr i c a
ch ng l i cho Cai T ng H nghe, Cai T ng H r t vui lòng; nên làm bá nh t 6 cho T ng
Hi n r i, thì cai T ng H c y mai n nói mà c i T Nga cho Phùng Xuân.
Bà T ng Hi n th m ngh ch ng ch t l i cho bà b c h n m i ngàn ng, lúa
n hai ch c ngàn gi , ru ng h n n m tr m m u, mà con trai thì kh d i, m i h c
p nh t tr ng t nh mà thôi, n u bà không lo g con gái l y ch ng, tho ng nh vi c
nhà có x y ra u chi tr c tr , thì bà bi t nh c y ai. ã v y mà ch ng ch t c n d n
vi c ân c n l m, nên d u th ng con, bà c ng không l ph ý ch ng.
Còn nàng T Nga, tuy sanh trong nhà T ng Hi n m c d u, song tánh tình c
ch nàng không gi ng cha chút nào h t. trong nhà thì nàng hi n l ng ra ngoài
ng thì nàng khiêm nh ng, v i ng i l n thì nàng cung kính, v i k nh thì
nàng d u m m, nh t là i v i cha m cùng em thì nàng th o thu n, t ng c ng ít
con gái nào bì k p. Tuy trong lúc ám tang c a cha nàng dòm th y Phùng Xuân b
ch vúc v c, v n nói x c x c, da en, mi ng r ng r ng hô, trán th p coi không ra v
ng i phong l u, nh ng vì có l i tr i c a cha, nên nàng ph i ánh li u nh m m t mà
phú duyên n cho tr i ch nàng không dám h môi mà khen chê chi h t.
Phùng Xuân c i T Nga v m i chung g i m t b a u thì T Nga ã th t chí,
vì nàng thì thanh nhã, còn chàng thì ô t p, nàng thì hoà h n, còn chàng thì táo b o,
nàng m mi ng nói nh n ngh a còn chàng thì m ni ng nói b c ti n, nàng h c ít mà
trí cao, còn chàng h c nhi u mà trí th p, v ch ng mà tánh ý khác nhau nh v y thì
có th nào mà vui v cùng nhau cho c. Cách ba ngày chàng li n xúi nàng v xin
t ngàn ng b c ng cho chàng l p th lo i v Trà Vinh. Vì nàng th ng m
nh em, nàng mu n v g n g i ng th m nom cho d , b i v y nàng l t t v t
thi t v i m r i l y b c s em a cho ch ng.
Cách có ít ngày gi y i Phùng Xuân xu ng giúp vi c Toà án M Tho, T Nga
ch ng h ng t ý trách ch ng sao n g t mình, Phùng Xuân nói d i r ng, vì Toà án
Trà Vinh lúc n y có ng i làm vi c, nên quan trên sai i t m M Tho ít ngày, ch
ch ng nào Trà Vinh tr ng ch r i s i xu ng ó.
Nga tuy bi t m y l i y là l i gi d i, nh ng mà vi c ã l r i, d u mình
phi n trách c ng không ích gì, b i v y nàng c i r i b qua, c gi ph n gái theo
ch ng, không thèm nh c t i.
ch ng v M Tho trong vài tháng thì T Nga ã rõ tánh ý c a Phùng
Xuân. Chàng là m t tay bài b c n ch i, c i v là m t ch c ki m ti n, ch không
ph i chú tâm l p gia th t. Trong nhà s n có v hi n l ng xinh p, mà chàng không
chi t i, êm nào chàng c ng th i ch i t i hai ba gi khuya chàng m i v , g p
th b y thì chàng i n sáng bét. B a nào chàng h t ti n chàng h i, n u nàng có mà
a thì êm, còn nàng không có thì chàng m ng ch i om sòm, túng th nàng ph i i
m n trang mà a m i êm.

6
m t tr m ngày tang, l mãng tang


Nga th t chí, nhi u b a ch ng i ch i, nàng n m co nhà gi t l y ch a
chan. Vì b i nàng là gái bi t u, nên g p duyên n nh v y thì nàng bu n th m mà
thôi, ch không dám trách cha, mà c ng không n cho m bi t.
Phùng Xuân có v nh v y mà chàng không bi t h ng h nh ph c, c trông
mong rút ti n b c mà thôi. M i l n nàng v Trà Vinh th m m v i em, có cho n m
bãy ch c nàng b túi mà xài, thì Phùng Xuân l y h t, mà chàng c ng không v a
lòng c xúi v ph i xin n m ba tr m chàng xài m i . Ban u T Nga mu n c
ng ch ng, nên nàng v than th xin m vài tr m. Chàng c ti n thì vui mà h h t
ti n thì qu u n a. Nàng xin hai ba l n, r i th y m không c vui; nên nàng không
dám xin n a. Chàng không có ti n, ban u còn m ng ch i, thét r i chàng ánh p
nàng x m t u u. Nàng khóc lóc khuyên l n chàng ng có ch i b i t u s c, thì
vi c n xài trong nhà có th n thi u bao nhiêu nàng ch u cho h t. Chàng ã không
nghe l i nói ph i mà l i còn ánh thêm và nói r ng: “M y có khôn thì v d i Láng
Thé mà d y m m y, ch ng có d y tao. chó, ng có giàu mà làm phách.
May là cha m y ch t, ch ph i mà cha m y còn s ng tao ánh, cho m y th y cha
y.”
Nga là gái thanh nhã, nàng nghe nh ng l i võ phu y ch ng khác nào nh
inh óng vào l tai b i v y nàng khóc n c n , nàng t i cho linh h n cha ngày còn
ng t ng ch n c r hi n l i quá ra b t hi u. Trong tai nàng v ng v ng nghe
th y ti ng “ chó…th ng cha m y” hoài, nàng không th nào nguôi c, b i
y sáng b a sau, chàng i làm vi c r i nàng lén m n xe v nhà cha ch ng, mà
thu t các l i c a ch ng l i cho cha m ch ng nghe.
Ông Cai T ng H d t nàng tr ra M Tho, i chàng i làm v , ông r y s sài ít
ti ng r i ông v , coi b chàng không m x a gì h t. T Nga th y v y càng thêm
bu n h n n a. Nàng nán vài ngày cho lành v t tích r i nàng nói v i chàng ng v
Trà Vinh th m m . Chàng cho i, song chàng h m r ng: ”M y v r i ch ng tr lên
ph i có n m tr m ng b c, n u không có thì m y coi tao”.
Nga vì s m bu n r u, nên t ngày nàng theo ch ng, nàng o n o th nào
nàng c ng ôm p trong lòng không dám h môi cho m bi t. Chuy n n y ch ng làm
quá b ng nàng r i, á, ánh p mà l i còn nh c m nàng và cha m nàng n a, b i
yv n nhà nàng th th t h t m i vi c cho m nghe.
Bà T ng Hi n c ng con, bà nghe con bà b ánh b ch i t i ngày mà anh sui ch
sui không tr ng tr th ng r , thì bà n i gi n, b i v y bà nh t nh b t con bà l i,
không cho v nhà ch ng n a. Ch ng ph i T Nga không th ng ch ng, nh ng vì h
nàng nh m y l i chàng nh c m thì nàng t c t i, nên m d y l i thì nàng vâng
ch nàng không cãi chi h t.
Phùng Xuân i n n a tháng mà không th y v lên. Chàng bèn xin phép
ngh hai ngày i Trà Vinh mà th m v . Chàng b c vô nhà, v a ngó th y m t v thì
chàng tr n tr o r y la om sòm. Bà T ng Hi n binh con, bà gi n run, nên bà óng ti ng
nhi c chàng cho m t h i, r i i chàng ra kh i nhà bà cho mau, n u không nghe l i
thì bà bi u y t vác ch i nó p. Phùng Xuân c ng không v a, chàng c l n v i
bà, tuy chàng không dám m ng nhi c song chàng c ng tr treo nhi u ti ng n ng n


m. T Nga th y v y càng thêm não n , nàng c ng i day m t vô vách mà khóc, ch
không nói c ti ng nào h t.
v v i chàng r r y m t h i r i Phùng Xuân ngoe ngo y b ra v . Khi chàng
ra t i c a chàng nói v i r ng: “Má mu n b t v tôi l i, tôi làm má h t nhà cho má
coi”. Bà T ng Hi n áp r ng: “ , m y có gi i thì m y làm sao thì m y làm i. Tao thí
vài ngàn ng b c cho th y ki n thì m y tù r c x ng, nói cho mà bi t, ng có
ánh phách.”
Phùng Xuân v r i bà T ng Hi n nói v i T Nga r ng: “Nó có gi i thì nó vào
n mà ki n xin m y ch nó làm gì m y c. Thây k nó, coi nó làm sao cho
bi t. M y ây, ng có theo n a“. T Nga c ng i khóc hoài.
Cách ch ng bao lâu, Chánh Tâm thi u b ng s h c. Bà T ng Hi n tuân theo ý
ch ng, nên lo cho con vào tr ng Chasseloup Laubat.
Chánh Tâm i h c xa, m nhà lo l ng hoài n ng không c. Và t khi ông
ng Hi n ch t r i, thì làng xóm h không kiêng n bà T ng nh h i tr c n a: ã
y mà dân Th b ông T ng l y t h i tr c, chúng nó h m he h ng ngày. Bà T ng
Hi n th y dân tình nh v y thì bà ã ý mu n mua nhà v Châu Thành.
Lúc n y con bà lên h c trên Sài Gòn, bà m i i ý tính lên Sài Gòn mua nhà mà
, tr c cho thong th t m thân sau n a g n con cho d .
t b a n bà d t T Nga lên Sài Gòn th m Chánh Tâm. Bà nghe nói ng
Thu n Ki u có bán m t cái nhà l u m i hai ngàn ng. Bà i coi, th y ch c ch n,
mi ng t r ng rãi, bà v a ý l m, nên bà tr xu ng hai ba ngày r i bà d t giá m i
ngàn r i. Bà v bán lúa em b c ch ng , r i mua s m bàn gh , t gi ng d n d p
mà . Bà c y m t ng i em con nhà chú c a bà là H ng b Hu nh, coi giùm nhà
a ru ng t c a bà Láng Thé, r i bà d t T Nga nhà m i trên Sài Gòn v i bà.
Phùng Xuân h m d a nghe m nh m l m, mà ã n m sáu tháng r i, không
th y chàng ki n cáo chi h t. Ch ng m con bà T ng Hi n v trên Sài Gòn, chàng lót
cót lên xin l i v i bà và xin r c v v . Bà T ng r y chàng m t h i bà b t gi n; tuy bà
không i chàng n a song bà nh t nh không cho T Nga v nhà chàng. Phùng
Xuân theo d l v i v , c ng b t gi n, nh ng mà chàng có h i âu thì nàng m i nói
ó, coi ra l t l t, ch không có v m n n ng.Tuy là nàng chuy n vãn v i chàng m c
u, song h chàng b o nàng v M Tho thì nàng l c u, trong trí còn nh m y thoi
y p, còn ghi m y nh c m ngày n hoài.
Phùng Xuân n n n h t s c không c, thì chàng m i lòng, b i v y chàng
không nói t i chuy n y n a, mà h m i b a ho c n a tháng thì chàng l m lên
t l n, l n nào lên chàng c ng chà l t n c m r i ng t i ó. Bà T ng không i
xô r y rà n a, song bà c ng không ngó ngàng t i, lên bà không h i, mà v bà c ng
không c m.
ch ng Phùng Xuân l t l o nh v y ã g n ba n m mà c ng ch a hi p m t
nhà c. Hôm g p C m Vân trong r p hát Casino, T Nga nói vì m c h h v i
, nên không theo ch ng c, y là l i nói d i, b i vì T Nga xa ch ng là t i phi n
ch ng, ch không ph i vì tríu m . 7

7
th ng yêu


II - YÊU NHAU NÊN PH I TÌM NHAU

Bu i s m mai, tr i m a r r , gió ph t lao rao. Bà T ng Hi n ng i trên b ván
a c a s mà n tr u, tay bà x a thu c s ng, m t bà ngó ra ngoài v n. Lá cây nh
tr i r a t loi ngoi, con cóc s gió l nh ng i núp d i g c m n.
Con Nên là a h u tr u n c cho bà, tr c ch ng b n m i l m tu i, m t
mày sáng láng, y ph c s ch s , phía sau i ra m t tay xách bình trà, m t tay b ng
ng nh em m t bên bà. Bà day l i h i nó r ng:
- Con L i i ch v r i hay ch a?
- m bà, ch a.
- Còn th ng Ði u i âu?
- m bà, nh ng i d i nhà b p.
- i hôm tao d n nó ph i s a hàng rào l i. Sao mà t h i t ng sáng cho n
bây gi nó ch a ch u i làm?
- m bà, nh nói m t lát t nh m a r i nh s làm.
- hôn! i làm tr i m a r i ch t hay sao mà s ! Thu nay có ai mà b tr i
a r i ch t bao gi ? Cái quân ó thi t là kh n n n! d i ru ng i làm
i ngày ngoài m a, không nghe nó nói ti ng gì. em nó lên Sài Gòn m i
y tháng, nó h c theo thói ch , r i nó núc ních 8 th y phát ghét.
Con Nên th ng th ng i tr vô phía trong. Cách ch ng bao lâu thì th y th ng
Ði u tr n khoe l ng en tr y, d m m a ra ng d a hàng rào mà s a cây h , chèn
y l tr ng.
ng h gõ 8 gi . Bà T ng ng i nói m t mình r ng: “Con nh h i hôm nó i coi
hát v khuya l m hay sao, mà nó ng tr a d ”. Bà v a nói thì T Nga trên l u
ng v a i xu ng.
Nga mình m c m t cái áo bà ba l a tr ng, m t cái qu n lãnh en l ng màu
bông h ng d t, ch n mang m t ôi dép Nh t B n, tóc tai dã d i, m t mày s t s ,
nàng l c c r a m t trong bu ng m t h i, r i c m cái l t th a, gò má no tròn,
bàn ch n vun x n, hàm r ng khít l i trong bóng, c p m t sáng l i ôn hoà, dung nhan
y có l a tình, mà g ng m t y ch c là h u c.
Bà T ng ngó nàng, b bà c ý l m, nên bà chúm chím c i r i h i r ng:
- i hôm hát hay l m sao mà khuya d v y?
- Hay l m má à! Má không i coi thi t u ng quá. T i nay nó thôi hát tu ng ó
i. Con ít a hát bóng, mà con coi quên v . G n 12 gi m i vãn.
- Hay gi ng gì! Hát bóng ch p ch p coi m i con m t hòng ch t.
- Th a ph i. Coi hát bóng m i con m t thi t. Mà n u h hát tu ng nh h i
hôm n y thì áng coi l m má à….Ý! Nè má! H i hôm con coi hát, con có g p
t cô nh nh thi t là l ch s . Con ai v y không bi t. Con ng i g n m t bên

8
cách i ng o c a ng im p


cô, con coi t bàn tay bàn ch n, con nói chuy n v i cô, ng i ã p mà v n
nói c ng ph i th l m.
- Ch ng bao l n?
- Cô nói cô m i b y tu i. b a nào con có i Ch L n con ki m nhà cô con
th m, r i con m i cô ra ây ch i cho má coi. Thi t d th ng l m.
- Ch L n hay sao?
- . Cô nói cô ng Cây Mai.
- khi con ch ch khách nào ó ch gì?
- Th a không bi t n a….Mà không l con ch ch âu má. Cô n y ng ngh nh,
i v n nói d th ng l m mà, con ch ch âu c v y.
- i hôm con i coi hát r i, chà nó có em l i m t cái th kìa. Má trong t
u trong h c phía ngoài c a ó. Con l y c coi th cùa ai v y.
Nga b i u vén khéo r i, v a ng d y i l y th , v a kêu con Nên mà nói
ng: ”Nên à, coi có n c sôi, m y khu y cho tao m t tách cafê s a u ng ch i, Nên.
Khu y s a nhi u nhi u m t chút, nghé”.
Con Nên phía sau d rân. T Nga kéo h c t l y phong th r i th ng th ng i
i cái gh ca na phé 9 ng i m ra mà xem, trên cái gh có hai cái g i d a, bao b ng
màu tr ng sáo l i có thêu sen; nàng ch ng tay d a vào g i, màu g i d i m t
10

nàng, coi thi t là p . Ch ng hi u vì c nào nàng c th mà nàng l i châu mày,
mà nàng c, r i xé tan xé nát em qu ng vào ng nh , s c m t cô h t vui.
Bà T ng h i r ng:
- Th c a ai v y con?
- Th a, th c a th y hai.
- Nó m i lên hôm nào ây, còn g i th chi n a? Th nó nói gi ng gì ó? B
khi xin ti n phài hôn?
Con Nên b ng tách cafê s a em ra. T Nga r c l y r i b ng l i bàn n ng i
mà u ng, không tr l i m y câu h i c a m . Nàng u ng vài mu ng r i ó, ch ng
tay ngó s ng ra ngoài sân m t h i lâu r i h p thêm vài mu ng n a. Bà T ng kéo gh
m ng a trên ván và nói r ng: ”Má ngh thi t má gi n th y con l m. Tánh h c t c,
th y thì b ng, không coi i coi l i, r i bây gi m i cái h a l i cho v con
ó”.
Nga châu mày áp r ng:
- Vi c ã l r i, má trách th y làm chi má. Th y c ng mu n cho con có ch ng
t , ch ph i th y mu n h i con sao. T i ph n s c a con ph i r i nh v y,
thì con ch u ch .
- Thi t không th y con gái nào vô ph c nh con.
- Tr i b o sao thì ph i ch u v y, ch bi t làm sao bây gi .
- Tr i gì! Má mu n con vào n mà xin ph c cho kh i c c lòng.
- Có l nào con làm nh v y, má. L i th y tr i tr c m t con, con ghi trong trí
mà nh hoài. Ch ng nào th y hai th y xin con thì th y , ch l nào con
dám th y.

9
(canapé), tr ng k
10
màu tr ng con chim sáo: màu vàng m


- Ít ngày t i xin m t tr m, ít ngày t i xin hai tr m ai có ti n âu mà cho hoài.
Th khi nó t ng c a ông cha gì nó l i ây sao mà. Nó g i th xin bao
nhiêu n a ó?
- Th a th y không có xin ti n.
- y ch g i th xin gi ng gì?
- Th y n n n con v v i th y. Th y nói bây gi th y không ch i b i n a….
- Thôi, thôi, không ai mà tin n a. H i ó mà ánh phách, nó nói nó làm
cho má h t nhà, sao hai ba n m nay không làm th coi, r i bây gi l i xu ng
c mà n n n . Té ra nó làm má không c, mà cha nó ã h t nhà tr c
i. Má nghe nói n t ch nhà c a ru ng t h t ráo r i, không bi t ch ng h
còn b t h giam thân n a a.
Nga ng d y i l i rót n c trà u ng vài h p r i men men ra c a ch ng tay
lên lan can mà ngó ra ng. Tr i ã t nh m a r i, song n c còn ng trên lá cây,
nên h gió th i thì lá lay n c . Nàng ng ng mà nh m ki ng v t, tuy tr i m
song c cây mát m nên ua nhau tr t m bông. Nàng th y có m t cái bông
p ã r ng r i mà màu còn t i nàng ngh ph n nàng ch ng khác nào cái bông y,
thì nàng bát ngát trong lòng. Thình lình con mèo mun, trong nhà th ng th ng i ra,
nó khò khè b c l i c ch n nàng m t h i r i c n ng qu n nàng mà trì nh ng
nh ng. T Nga cúi xu ng v con mèo m t cái nó ch y i xa, r i nàng kéo ng qu n
lên mà ph i b i, lòi b p chu i tr n nõn mà tròn vo. Nàng tr vô nhà leo lên gh xích
u mà n m, bà T ng h i r ng:
- Em con có d n chúa nh t n y vô r c nó hay không?
- Th a không. Nó nói lúc n y bài v nhi u l m; nó li u chúa nh t nào r nh
nó v nhà ch i c thì nó ra ch ng i r c th t công.
- i nghi p quá! Th ng lo h c d ! Nó không nói tr c, v thình lình r i
n âu có s n cho nó n.
- Má lo d hôn! t Sài Gòn mà thi u v t gì. Nó v nó mu n n gì nó nói i
mua cho nó n ch c n gì ph i lo mua s m s n.
- i nghi p, trong tr ng n c c kh , nên nó c ng thèm h t th y. Con, mà
nó h c c thi t má m ng quá. Má tính v trên n y mà cho g n nó thi t
là hay l m, ch d i Láng Thé thì h i nào mà i th m nó.
Con L i i ch v n u c m kho th t xong r i, con Nên b ng d n lên bàn. M
con bà T ng ng i l i n. T Nga và n và nói chuy n v i m , song nàng nói mà trí lo
ra.
n tr a tr i n ng, nên ng sá khô ráo h t th y. T Nga ng th c d y thì
nghe ng h ã gõ ba gi chi u. Nàng th y tr i t t, bèn xin phép m i Ch L n
ki m hàng tr ng t t mà mua ít th c v may áo mát b n ng . Bà T ng g t u và nói
ng: ” , con có i Ch L n luôn d p coi có th hàng nào t t con mua may cho em
con v i, nghé. Má coi l a c a nó ã c h t r i”.
Nga b o con Nên s a so n i v i nàng. Nàng lên l u thay r i kêu xe kéo
i v i con Nên l i nhà ga Ch i mua gi y xe l a mà i Ch L n. Lên xe r i nàng
tính th m trong trí, h mua xong r i s m, thì nàng s i ki m nhà c a cô g p
trong r p hát h i hôm ó, ng th m cô ch i.


Vô t i Ch L n, nàng d t con Nên th ng th ng i b mà coi ch i luôn th .
Nàng i ng Thu Binh r i qua ng Quãng T ng Cái, i xu ng mé sông.
Nàng ghé m y ti m bán lãnh nhi u ki m hàng mà mua, thì không có th nào v a ý
t. Nàng i l n l i ch , r i ghé ti m Nam Sanh, nàng v a b c vô thì nàng C m
Vân trong ti m c ng v a b c ra, tay c m m t x p hàng, nách c p m t cây dù ng
ng. Hai nàng g p nhau c hai cùng ch ng h ng, nên ng kh ng l i r i ngó nhau
mà c i.
Nga nói r ng: ”May d hôn! Tôi tính tôi mua m t lát r i tôi i ki m
nhà cô mà th m cô a“. C m Vân l s c m ng mà áp r ng:
- u c v y thì em m ng l m.Thôi s n d p ây, em xin m i cô i v i em.
Cô l i nhà em ch i r i mai m t em s ra th m cô l i cho bi t nhà.
- c, c. r i tôi i v i cô. Cô ch tôi mua m t chút c hôn?
- Th a, cô có mua v t chi thì mua i, em i theo ch i v i cho vui. Cô mua
xong r i s i, nhà em g n ây.
- Cô còn mua chi n a hôn?
- Th a không. Em mua r i, em mua vài th c l c s n v thêu kh n ch i, ch
không mua chi n a.
- u v y thì cô ch u phi n i tôi mua ít th c hàng r i tôi i v i.
- Hai nàng d t nhau vô ti m; T Nga h i hàng tr ng và bi u l y th thi t t t
cho nàng coi. Tài phú không bi t nàng h i hàng tr ng mà mu n mua nhi u,
hay là l a, hay là xuy n, nên ng d d , không bi t l y th nào. C m Vân
th y v y bèn h i r ng: ”Cô mua hàng tr ng ng may áo qu n hay là dùng
vi c chi?” T Nga áp r ng: “ , may áo qu n. Tôi mu n may vài cái áo bà
ba m c trong nhà, l i tôi c ng mu n may cho th ng em tôi vài b mát
a”. C m Vân g t u nói r ng: ”Ti m n y có bán xuy n tr ng t t l m,
may áo mát thì cô mua xuy n ó mà may, còn may qu n thì ph i mua l c
n B c Th o.”
Nga g t u và c i. C m Vân b o Tài phú l y xuy n v i l c s n tr ng. T
Nga c m hàng mà coi thì nàng v a ý l m nên nàng h i giá. Tài phú thách giá cao
quá, nàng không quen mua hàng nên ng b ng không bi t ph i tr bao nhiêu cho
a. C m Vân r c mà tr giùm cho T Nga. D t giá xong r i T Nga m i mua hai
p xuy n v i m i th c l c s n B c Th o. Nàng móc bóp ra l y b c mà tr cho
ti m. C m Vân li c th y trong bóp có b n n m t m gi y tr m và vài t m gi y hai
ch c. T Nga a m t t m gi y tr m cho tài phú th i, còn C m Vân thì ng gói
hàng r i a cho con Nên ôm. Ti n b c tr xong r i hai nàng bèn d t nhau tr ra.
m Vân h i T Nga r ng:
- Cô còn mua v t chi n a hôn?
- Thôi, có mua v t chi n a âu.
- y thì em kêu xe, ng r c cô vô nhà em ch i.
- c. Có xe ki ng 11 kia.

11
xe do 1 ho c 2 ng a kéo, có b ng ng i âu m t nhau, hai bên có ki ng


m Vân ngo t m t cái xe ki ng l i r i m i nhau lên xe, hai nàng ng i phía sau,
con Nên ng i phía tr c. C m Vân bi u ng i ánh xe i qua ng Cây Mai. Xe rút
ch y, hai nàng t i c i; b t lu n ai th y hai nàng dung nhan u p c hai, thì
ng day m t mà ngó.
Xe qua ng Cây Mai, ch y c m t khúc r i, C m Vân a tay và ch và
bi u ng i ánh xe ng ng ngay s 82. Nàng m c a leo xu ng, móc ti n trong túi
mà tr ti n xe r i m i T Nga vô nhà.
Nga b c xu ng th y có m t dãy ph l u n m c n, mà c n s 82 v phía
u d i. Hai bên lan can ngoài c a có m i bên m t ch u cau vàng, vì thèm n ng
khát m a nên lá không c t i t n. Ngay tr c c a gi a có treo m t b c sáo xanh
nh ng nh nh cho ng i i qua i l i ngoài ng không th y c trong nhà.
Hai bên c a s có c m song s c s n màu xám, l i có treo màn b ng v i b tr ng k t
p ren thiêu.
m Vân b c vô tr c r i d b c sáo cho T Nga v i con nên vô, cô ba Hài là
dì c a C m Vân ang n m trên b ván gõ nh phía trong nghe ti ng giày t ng
khách nào l , nên l m c m ng i d y. C m Vân nói l n lên r ng: ”Th a dì, có cô
ngoài Sài Gòn, ghé th m cháu ây.”
Cô ba Hài chào h i l ng x ng, m i T Nga ng i, kêu a , là con Ngó, mà h i
ch n c u ng.
m Vân m i T Nga ng i t i b gh sa long Th ng H i chính gi a nhà và
bi u con Nên ng i bên gh bành t ng d a c a s . Khách ng i r i, C m Vân b c
vô trong, cây dù gói hàng trên ván ng i ch dì ng i ó và kêu con Ngó mà nói
nho nh .
Nga dòm trong nhà thì th y d i t lót g ch bông trên ánh sáp láng bóng
trên la phong12 s n tr ng l i có v v i, hai bên vách t ng có treo hai khuôn hình l n,
bên tay m t thì là ch n dung m t ng i ch c ch ng n m m i tu i không m p
không m còn bên tay trái thì là ch n dung m t ng i àn bà Vi t Nam tr c ch ng
n m i l m tu i, m t mày m, b t ng dong d y. Phía trong thì m t bên có
m t cái t r u, trên t s p chén n c m, chén u ng trà, u b ng ki u, l i có b t
c h t th y, còn m t bên có m t cái bàn vi t phía trên có treo m t b t ng b n
m, vi t ch Tàu l ng qu ng, t ng coi c xì mà l i l ng khuôn ki ng. Tuy trong
nhà c không bao nhiêu, l i c ng không có v t chi quí báu, nh ng mà nh ch
nhà d n d p vén khéo s ch s , b i v y ai b c vô c ng mu n ng i ch i lâu.
Nga ng ng i ngó , k C m Vân b c ra, nàng bèn h i r ng:
- Hai khuôn hình treo ây, là ch n dung c a ai mà th v khéo quá?
- Hình c a tía má em.
Nga ngó C m Vân. R i ngó hai khuôn hình mi ng chúm chím c i. Ch ng
hi u C m Vân ngh th nào, mà nàng th y T Nga ngó mình mà c i thì nàng c ng
i và nói r ng:
- Tía em h i tr c có ti m trà l n ng Gia Long. Tía em v Tàu r i m t
luôn b n; má em m i sang ti m cho ng i ta r i mua dãy ph l u n y ây.

12
(plafond): tr n nhà


- Bác gái m t h i nào?
- i mãn tang ít tháng nay.
- Té ra ph l u n y c a cô hay sao?
- Th a ph i.
- c m y c n.
- m c n.
- Cô cho m n m t c n c bao nhiêu?
- m m i l m ng.
- Ph trong n y có l cho m n m c l m há?
- Th a có ng i ta m n luôn luôn, không khi nào mà b tr ng bao gi .
Cô ba Hài b c ra nói v i C m Vân r ng:
- Sao cháu không bi u con Ngó nó i mua bánh v d n cho cô n ch i.
- Th a, cháu ã sai nó i r i.
Nga nghe nói nh v y bèn ng d y nói r ng: ” ng có mua bánh trái làm
chi m t công. tôi th m m t chút r i tôi v . B a nào có r nh, tôi vô s m r i s
ch i lâu”.
m Vân c i và áp r ng: ”Th a cô, còn s m mà, m i b n gi r i. Cô ng i
ng n c ch i m t chút r i s v . ây v ó có bao xa mà s t i”.
Nga ng i l i, dòm th y trên ván phía trong có m t bàn thêu, bèn h i C m
Vân r ng:
- Cô thêu chi ó?
- Em không có vi c chi mà làm, nhà lúc thúc bu n quá, nên m y b a rày em
thêu m t c p m t giày ng óng i ch i.
- Cô cho phép tôi coi c hôn?
- Th a c.
m Vân i l i l y cái bàn thêu em ra. T Nga c m coi thì th y có m t c p m t
giày b ng nhung tím, m i thêu r i m t m t, thêu song ph ng giao u l a toàn
m c t mà thêu, l i b màu coi t i l m. Nàng c m tr m tr khen ng hoài. C m
Vân th y v y m i nói r ng: ”Cô có mu n, thì em thêu ri t ít b a r i cô l y mà
dùng”.
Nga c i và nói:
- Cô thêu ng cô dùng, n u tôi l y v y sao cho ph i.
- Th a không h i gì. Xin cô ng ng i. em thêu c p n y cho cô, r i em
thêu c p khác cho em.
Hai nàng ng nói chuy n t i ó, k con Ngó b ng ra m t mâm bánh trên
cái bàn gi a, trong mâm có b n d a bánh, m t d a bánh bao, m t d a bánh x p, m t
a bánh b t l c và m t d a bánh bông lan nh ng u en. Nó tr vô r i b ng ra m t
mâm n a có ba chén trà, chén ki u b t b c, d i có ch n, trên có n p. Cô ba Hài b c
i ng i cái gh ngoài r i nói v i C m Vân r ng: ”Cháu m i cô n bánh i cháu”.
m Vân ng d y ch p tay m i khách. T Nga t ch i vì không mu n n, xin
u ng n c mà thôi, nh ng vì dì cháu C m Vân khuyên m i ép u ng quá, nên
nàng ph i v tình l y m t mi ng bánh bông lan mà n. Nàng n bánh r i b ng chén
c mà u ng, thì mùi trà th m ph c tuy nàng không dám khen ngon, song trong trí


nàng bi t trà n y là trà m c ti n. Nàng u ng n c, mà m t ngó trên b t ng treo
trên bàn vi t và h i C m Vân r ng:
- Cô bi t ch nho hay sao?
- i nh tía em có d y chút nh.
- tranh ó c a tía em l i. Má em nói ch vi t hay l m; h i tr c tía em
mua t i m t tr m tám.
- Coi lôi thôi mà m c d há?
- i ch vi t, mà ng i vi t ã ch t r i, không còn ai vi t hay b ng, nên giá
i m c. H i n m ngoái chú em nói có m t m t ng i ch nhà máy nào ó
nài b n y l i hai tr m r i. Chú em xúi bán, em không n bán d u tích c a
tía em, nên m i còn ó.
- Cô còn m t ông chú hay sao?
- Th a, chú ó là chú h . Bà con ru t c a em bây gi k h t bên n i bên ngo i
còn có m t mình dì em ây mà thôi.
Nga th y tr i g n t i nên ph i t giã mà v . Con Nên ch y kêu m t chi c xe
ki ng em l i, tr giá n m c t m n a th ng ra Sài Gòn. Khi T Nga ra c a, C m
Vân i theo, T Nga bèn nói r ng:
- a nào ra nhà tôi nghe hôn. Tôi trông l m a.
- em thêu c p m t giày xong r i em ra. Ch ng ba b a n a ch c r i.
- c. Nh s nhà tôi hôn? s 112 ng Thu n Ki u.
- Em nh .
- Thôi, cô vô, tôi v k o t i
T Nga lên xe, xe rút ch y mà nàng còn nói vói r ng: “Cô có ra thì ra s m,
ng ch i lâu m t chút, nghe hôn“.
m Vân cúi u. T Nga ngó ngoái l i, hai ng i c i v i nhau r i ch y xe
tu t.
Nga v nhà, a hàng ra mà khoe v i m và nói r ng, nh g p C m Vân ch
bi u và tr giá giùm nên m i mua c hàng t t mà r . Bà T ng Hi n coi hàng thì bà
ng v a ý l m.
Lúc ng i l i mà n c m t i, T Nga m i nói r ng:
- Má ch a th y m t, mà má nh d o hay quá.
- nh d o gi ng gì?
- i s m mai con khen cô ch L n ó, má nói cô là con ch c. Thi t qu , cô
là con ch ch, cha ch ch m Vi t Nam. Cha m ch t h t, bây gi cô v i m t
bà dì. Nhà c a d n d p ng quá, mà bà dì c ng bãi buôi t t d , cô thiêu
thi t là khéo. Cô h a thêu cho con m t c p m t giày, b a nào thêu r i cô
em ra má coi.
- Con có vô nhà nó hay sao ?
- Th a có, Con g p cô r i cô m i con l i nhà ch i. Cô ãi trà ãi bánh. Cha
ch ! Tía cô h i tr c bán ti m trà, nên cô cho u ng trà ngon quá.
- Th con ch ch khách mà làm quen v i nó làm chi.
- Con ch ch mà cô n y ph i th l m mà. b a nào cô ra y má coi. Má
th y ây má c ng th ng n a.


Bà T ng làm l , vì bà ã s n trí khinh khi con ch ch nên bà c ng không tin l i
a T Nga nói chút nào h t.

III - T BÀY TÂM S

Cách ba ngày sau, l i tám gi r i s m mai T Nga n m trên gh xít u mà c
nh t báo, còn bà T ng Hi n l c c sau nhà b p ng ki m coi con L i i ch v
mà nó mua nh ng v t gì.
Thình lình T Nga nghe có ti ng xe ng a ng ng tr c c a, nàng li n ng i d y
mà dòm. Nàng th y C m Vân trên xe ki ng b c xu ng, mình m c áo nhung màu
t xay lót bông h ng, trên u i kh n l c s n tr ng, ch n mang m t ôi giày
láng, tay c m gói gi y m ng, thì nàng m ng r l t t ng d y ra ti p khách. Nàng
c xu ng n c thang th y C m Vân còn ng b ng ngoài c a ngõ, thì nàng a
tay mà ngo t và nói r ng: “ M i cô vô, cô h n ba b a thi t úng ba b a”.
m Vân và c i và b c vô sân. Nàng t ng T Nga ph , ho c m t cái
nhà tr t nho nh , ch ng dè n ây nàng th y m t cái nhà l u p , tr c sân có
bông có ki ng, hai bên có m n và xoài, b i v y trong ý nàng có ý h i s t sè ái ng i
t chút. T Nga b c ra sân mà ti p khách. Khi vô g n t i c a, T Nga nói r ng:
”B a nay tr i n ng khô ráo, tôi ch c sao cô c ng ra, nên t h i sáng n bây gi tôi
m c nh t trình mà tôi có ý trông cô”.
m Vân áp r ng: ” Cô có lòng chi u c , cô n nhà th m em tr c, mà em
ba b a m i i th m l i, thi t em có l i nhi u quá. C ng vì c p m t giày nên em m i
mang l i, b ng không em ã i th m cô lâu r i. Em m i thêu r i h i hôm n y, nên l t
t em ra cho cô”. C m Vân nói d t l i thì a cái gói gi y c m trong tay ó cho T
Nga. Lúc y ã vô trong nhà r i mà T Nga không m i khách ng i, l i l t t l y c p
t giày ra, r i c m âu l i trong tay mà nh m. Nàng khen n c khen n , khen b
màu khéo, khen thêu hai m t gi ng nhau. C m Vân c khen thì s c vui, song nét
t thì coi c ng có v ái ng i.
Nga coi m t giày m t h i r i m i C m Vân ng i trên gh ca na pê theo b
sa lông gi a nhà. C m Vân dòm trong nhà, th y c ch ng d n h c h , thì
nàng càng thêm ái ng i, mu n i l i b ván d a c a s mà ng i. T Nga n m tay
nàng và nói r ng: “Cô ng i ây mà. Ng i ây c. Trong nhà tôi có m t mình tôi và
má tôi, ch có ai âu mà ng i”.
m Vân ng i ghé trên gh ca na pê, T Nga ng i m t bên r i kêu con Nên rót
c u ng. Con Nên b ng ra hai tách trà em ra. T Nga h i C m Vân r ng:
- m mai có lót lòng r i hay ch a? tôi sai bày tr i mua bánh v n ch i
nghé?
- Em có lót lòng r i em m i i. v i ch em thì em thi t tình l m. H em ói
thì em th a thi t v i cô ch , xin cô ng có mua v t chi h t. Em u ng tách
c trà n y r i.


m Vân và nói và b ng tách n c trà và u ng, tay b ng coi di u nhi u, mi ng
ng r t h u duyên. T Nga ngó ra ngoài ng th y cái xe ki ng còn u ó, thì
nàng nói v i C m Vân r ng:
- a xe nó còn u chi ó kìa?
- Em có bi u nó ch em.
- Ch làm chi? Ngoài n y thi u gì xe ch ng nào v kêu xe khác mà v , ho c
xe l a c ng c.
- Th a, thây k nó. Ch bây gi mình th nó v xe không thì t i nghi p nó.
- Tôi mu n cô ây n c m v i tôi ch i, r i x chi u s v .
- Th a cô, không c. Em có th a v i dì em r ng, em i m t chút r i em v .
u em ch i lâu quá, s dì em trông.
- Tôi mu n cô ch i v i tôi m t ngày. Thôi, tôi tr ti n xe r i bi u nó tr
tr ng nó th a cho dì hay.
- Th a, không nên khi khác. Ch em còn nhi u ngày, ch ph i m t l n n y
i t bi t nhau hay sao.
Hai nàng ng ép t v i nhau, b ng âu bà T ng nhà sau i ra tr c, C m
Vân th y bà, li n ng d y ch p tay cúi u. T Nga c ng ng d y và nói r ng:
”Th a má có cô trong Ch L n ra th m con ây. Cô có thêu con cho con m t cái
p m t giày th t là khéo; ây má coi th coi”.
Nga l y c p m t giày a cho m . Bà T ng c m i l i b ván mà coi. Ch ng
hi u bà khen hay là chê, mà bà coi thoáng qua r i trên gh nghi, day l i têm tr u
mà n không nói chi h t. T Nga m i C m Vân ng i l i nói chuy n ch i. Cách m t
i, bà T ng h i C m Vân r ng:
- Em là con c a ai v y?
- m bà, con ây là con c a Bang Siêu.
- Cha m còn hay không ?
- m bà, cha m c a con khu t s m.
- Có anh em gì hay không?
- m không.
Bà T ng h i có m y l i r i bà b i ra àng tr c. Hai nàng ng i nói chuy n
dông dài v i nhau m t h i r i T Nga m i C m Vân lên l u ch i.
m Vân lên trên l u, th y nào là t ki ng m t m t, nào là t áo hai c a, nào là
bàn c m th ch t xoài13, nào là gh tô nê 14 th ng h ng, nào là bàn bu rô, nào là bàn
a m t, th nào coi c ng m c ti n. T Nga m c a cái phòng bên tay m t và nói v i
m Vân r ng: ”M i cô vô phòng tôi ch i. Ban êm má tôi ng t ng d i; tôi trên
y có m t mình, bu n quá”.
m Vân b c vô phòng, ngó th y d a vách t ng m t cái gi ng ng lau
chùi sáng ng i, mùng l i n m gòn tr ng nõn. Trên u n m có m t cái t ki ng
ng sách y m y ng n, phía d i chân có m t cái t áo b ng cây gõ. D a c a s
có m t cái bàn nh m t vuông v i vài cái gh tô nê.

13
bàn có hình ng cong t ng t h t xoài, ki n trúc n y thông d ng cho t i nh ng n m 50 châu Âu và M
14
do ch Michael Thonet, nhà s n xu t bàn gh u th k 20.


Nga kéo gh tô nê m i C m Vân ng i d a c a s , r i nàng c ng ng i ngang
ó. C m Vân li c m t ngó T Nga th y s c nàng không c vui nh h i nãy. T
Nga xây m t ngó ra ngoài c a s m t lát r i nàng th dài mà nói r ng:
- Cô coi ó mà coi. Nhà c a mênh mông nh v y mà có hai m con thì vui
sao c. Tôi có m t th ng em trai, ng t vì nó m c i h c, chúa nh t nó v
ch i r i t i nó vô tr ng. Tôi bi u nó xin ngoài nó không ch u, nó nói m i
a i m c công, b i v y lúc bãi tr ng m i có nó, còn ngày th ng thì có
t mình má tôi v i tôi mà thôi. Ch chi tôi có thêm m t a em gái nh
cô v y ng h h v i nhau thì nói gì….
- u cô có m t a em gái, thì ch c cô b t nó nhà v i bà, ng cô theo
th y, ch cô có ây âu mà h h .
- Theo th y làm chi.Theo sao c….
Nga nói t i ó, thì s c m t nàng bu n nghi n. C m Vân không hi u tâm s
a T Nga, song nàng th y T Nga bu n nàng không dám h i; tuy v y mà có l
nàng ki m l i gi i bu n giùm cho T Nga, nên nàng nói r ng: Cô còn m t bà m l i
có cm t a em trai n a, mà cô bu n. V y ch ph n em cha m ã khu t h t mà
anh em c ng không ng ây sao”
Hai nàng ngó nhau r i cúi m t xu ng C m Vân thì r tay lên bàn, T Nga thì
nh p ch n d i g ch, không ai nói t i ai h t. Cách m t h i lâu, C m Vân ng d y
n tay vào song c a s mà ngó ra ngoài v n.T Nga s nàng v nên nói r ng: ”Cô
ng i ó ch i mà. Cô ng i r i tôi nói chuy n cho cô nghe”.
m Vân ng i l i, T Nga nói r ng: “Tôi m i quen v i cô, mà không bi t t i sao
tôi th ng cô quá. Tôi mu n hai a mình k t làm ch em v i nhau ch i, không bi t
có ng ch ng?” C m Vân c i và áp r ng:
- Ph n em hèn m n quá, n u cô s n lòng chi u c thì em r t i n, ch em
âu dám èo bòng.
- Thôi, ng có khiêm nh ng chi h t. tôi nói nh v y: Tôi hai m i tu i,
n h n cô ba tu i. V y t rày s p lên kêu tôi b ng ch ch ng có kêu b ng
cô n a, nghe l t l t l m.
- Xin v ng. Mà chi c ng ph i kêu em b ng em ch ng có kêu b ng cô n a
nhé.
- , ch sao.
Hai nàng c i v i nhau, coi b t ng c l m.T Nga h i r ng:
- Em ã tr ng r i, v y mà dì ã có nh g em n i nào hay ch a?
- Ch a. Em ch a mu n l y ch ng.
- i sao v y?
- i tôi ch a mu n ch sao. i n y àn ông con trai h yêu ma l m, ph n
nhi u h mê ng ti n ch không k nh n ngh a chi h t. Ph n em là gái, em
ph i g n c lóng trong; em còn nh không g p gì.
- Em tính nh v y ph i l m. Em ph i th ng th ng mà ch n l a, n u em v i
m, r i g p ch ng không bi t u thì em ph i mang kh tr n i. Ch có i
cái ng ó r i, ch ngó th y chông gai rõ l m nên ch khuyên em ph i dè
t. H i tr c ch c ng tính nh em v y ó, tính th ng th ng mà ch n


a. Té ra cái ph n c a ch là ph n r i, nên ch ch n l a không c, b i v y
y n m nay ch r u r không bi t ch ng nào.
- Ch r u vi c chi?
- ch nói cho em nghe. Ch g c d i Láng Thé, thu c t nh Trà Vinh, ông
già ch h i lúc tr c làm Cai T ng. H i ch m i b y tu i, c ng b ng em bây
gi ó, ông già ch i h u ki n trên n y g p th y, là ch ng c a ch bây gi
i M Tho ó, th y nói th nào không bi t mà ông già ch h a g ch cho
th y. Ông già ch v nhà r i nhu m b nh, ch ng m t tháng r i t tr n. Tuy
lúc ông già ch m t thì ch ng chi ch a có i coi i nói chi h t, song tr c khi
t h i ông già ch có tr i v i má ch , bi u m t hai ph i g ch ch ó15. Làm
con mà cãi cha m sao ph i, nh t là di chúc c a cha mà mình không k , thì
ai g i mình là con có hi u, b i v y ch ph i nh m m t ánh li u, mà v ng
i cha. Thi t h i ó ch t ng th y hai làm th y thông th y ký, d u tánh
tình không c cao th ng i n a, c ng không l n n i ê ti n. Té ra
ph n s c a ch r i l m em ôi, ch g p m t ng i ch ng không có liêm s ,
không bi t nh n ngh a chi h t, c th i bài b c, r u trà m hoài. M i
i v n m ba ngày thì nói g t ch mà gi t m t ngàn ng b c, r i t óv
sau c ánh ch i ch , bi u ph i v xin ti n cho th y xài, ch không th y nói
t ti ng nào có tình ho c ngh a bao gi . H có ti n a cho th y thì êm,
còn không có ti n thì th y tay ánh mi ng ch i. Ch rán mà ch u m y tháng
i ch m i than phi n v i má ch . Má ch nghe nói n i gi n bèn nh t nh
t ch l i không cho v i th y n a. Má ch c bi u v i ch vào n mà xin
phá hôn thú hoài, song ch ngh ph n àn bà con gái, trong m i hai b n
c, g p may thì nh , g p r i ph i ch u; nay ch r i g p ch ng vô tình b t
ngh a, ch xin phá hôn thú r i l y ch ng khác hay sao. Hu ng chi th y hai là
ch ng c a ông già ch nh, n u ch b th y, thành th ch mang l i v i linh
n c a ông già ch l m. Thà là th y xin ch ch d u th y có qu y m y i
a ch c ng không n th y.
m Vân ng i ch m ch mà nghe. T Nga nói t i ây nàng châu mày th ra.
m Vân th y v y m i hh i r ng:
- Té ra m y n m nay ch v i th y hai không chung v i nhau n a.
- Tuy không chung m t nhà, song th y c ng chà l t lên xu ng hoài. H i ban
u ch m i v d i nhà, th y xu ng th y r y rà, h m ki n th a t ng b ng,
m làm h t nhà ch . Không hi u th y ngh th nào mà h m nh v y r i
không ki n, l i t ngày ch v trên n y, th y lên dã lã ch không làm hung
a. Má ch ghét th y l m, nên th y lên th y ng n ngh n ch không dám
ngang tàng. Má ch r y om xòm, th y không dám nói n a, song v d i r i
i th nói r ng, th y m c n h òi hung quá, nên xin ch hai tr m ng
c ng tr n . Ch th y v y c ng t i nghi p quá nên ch m i lén mua
ng a g i cho th y ngày hôm kia.
- Té ra th y qu y mà ch c ng còn th ng.

15
gia ình ó


- ó là ch làm theo ph n s ng i v , ch nào có ph i g i ti n mà cho ó là
th ng âu. Th y v i ch khác nhau nh m t tr ng v i m t en, c x c ng
khác, tánh tình c ng khác, ý t c ng khác, cái nào c ng khác h t. V ch ng
nh v y thì chung v i nhau sao c, có cái gì thích v i nhau âu mà
th ng. Trí th y th nào ch bi t r h t, còn ph n th y thì ch dám nói ch c,
i ngày th y ch t c ng ch a hi u b ng ch c.
m Vân c i, T Nga g ng c i theo, mà nàng a n c m t, ng h treo
ng d i gõ m i ti ng. C m Vân ng d y xin t giã mà v , T Nga c m nc m
t s c mà không c, nên ph i ép lòng a nàng xu ng t ng d i ng cho nàng
. Hai nàng b c ra kh i phòng, T Nga m c lui cui óng c a phòng C m Vân i
i ng d a bàn bu rô mà ch .
m Vân th y trên bàn có hai khuôn hình d ng ng, còn m t khuôn n a
thì n m úp m t xu ng bàn, b i b m óng y. Nàng c m hai khuôn d ng ng mà
coi thì th y m t khuôn có l ng hình c a T Nga, còn m t khuôn n a thì là c a m t
ng i trai, u ch y tóc ma ninh 16, mình m c tây u h c ng tréo ch n, cánh tay
trái thì d a nính trên cái bàn có m t bình bông v i ít cu n sách, còn tay m t thì
th c vào túi qu n. Nàng ng c m cái hình c a ng i trai ó mà coi. T Nga khoá
a r i mon men l i, ngó th y C m Vân ng coi hình bèn nói r ng: “Hình ó là
hình c a th ng em tôi, th ng ba nó ch p hôm bãi tr ng.”
m Vân l t t hình ng i y xu ng, ch p l y hình c a T Nga mà nói
ng: “Hình ch ch p khéo quá, ch còn d cho em m t t m ng l ng ki ng làm
ni m ch i”.
Nga kéo h c t l y m t cái bao th r i m ra l y a cho C m Vân m t t m
hình. C m Vân chúm chím c i và nói r ng: ”C m n ch b a nào em em hình
a em ra cho ch m t t m… còn hình c a ai mà b úp ây?” C m Vân v i l y cái
khuôn hình b úp trên bàn ó, T Nga nói r ng: ”Hình c a th y hai”, C m Vân c m
coi thì th y ng i con trai, b t ng l ng kh ng, c ng ch i tóc ma ninh c ng m c
âu ph c, song trán th p m t th n r ng hô, coi không c thanh nhã nh cái hình
a ng i trai h i nãy.
Hai nàng d t nhau xu ng l u. T Nga và thò thò tay vào túi và nói r ng:
- ch tr ti n c p m t giày cho em ch . Bao nhiêu v y em?
- Không, không. Em cho ch ng óng i ch i, ti n g o làm chi.
- Em cho ch thì ch c m n; nh ng mà d u em không n ti n công thì c ng
cho ch th i ti n c m ti n chung l i cho em ch .
- i! Chút nh mà h i gì. Em cho ch làm k ni m ch i, l i không c
hay sao.
Nga không bi t nói sao c, nên ph i b cái bóp vô túi l i. C m Vân b c
vô trong ng th a v i bà T ng mà v . Bà r i thôi mà bà không c m n c m, mà
ng không day l i ngó m t C m Vân.
Nga a C m Vân ra xe quy n luy n, ng i m i vô ch i, k d n có ra thì
ph i ghé.

16
i h t tóc ng n nh ng mái tóc phía tr cv n dài


Hai nàng m i quen nhau, mà vì tâm u ý hi p nên th ng yêu tri u m n nhau
ng nh quen h i t còn nh . Cách n m sáu b a C m Vân không th y T Nga ra
ch i, nàng m i nói v i m ng i Ch L n mà th m. Bà T ng nói r ng:
- Con nh ó coi c ng không ng gì l m, mà sao con a d v y?
- Má coi làm sao! C l ch s l m ch . Tánh n t m m m ng, v n nói nh nhoi,
con ch u l m.
- Con ch ch khách mà bi t gi ng gì.
- Con ai thì con ch .
Tuy bà T ng nói nh v y, song T Nga i Ch L n bà không c n, mà C m Vân
ra ch i bà c ng không bu n. T Nga vô nhà C m Vân thì C m Vân mua mì mua
bánh mà ãi, r i l i m i lên l u ch i. T Nga th y C m Vân ã l ng ki ng cái hình
a mình mà treo ngang cái hình c a nàng. C m Vân l i l y m t t m hình mà trao
cho T Nga em v nhà làm k ni m. T y v sau, hai nàng vô ra th m nhau luôn
luôn, tình càng m n n ng, ý càng quy n luy n, khi thì d y nhau thêu m t g i m t
giày, khi thì cho m n tu ng m n sách, khi thì cãi nhau s n m c, khi thì thu t
vi c nhà v i nhau, b i v y m i quen vài tháng mà ã bi t tâm s v i nhau không
còn sót m t ch nào. C m Vân thì bi t T Nga tuy không n b ch ng, song không
có b ng th ng ch ng, còn T Nga thì bi t C m Vân tuy con ch ch song nàng không
ch u l y ch ng ch ch d c lòng ki m m t ng i ch ng Vi t Nam, ch ng c n giàu hay
nghèo, mi n là có h c và bi t nh n ngh a thì thôi.
t b a n bà T ng Hi n có vi c nên bà i v Trà Vinh, T Nga nhà m t
mình bu n, nên m i t ng sáng nàng vi t th a con Nên vô Ch L n m i C m Vân
ra n c m và ch i m t ngày. Con Nên i r i, T Nga a ti n cho con L i i ch
mua n. Nàng thay áo i qu n, trang m s n sàng, tính i C m Vân ra, ch
em d t nhau i ch B n Thành ch i, r i s v n c m.
i b y gi r i, C m Vân ra t i, T Nga b c ra ngoài c a ngõ mà ti p m ng.
Nga nói r ng: “ B a nay chúa nh t, má qua i Trà Vinh còn th ng ba nó nh n v
có bài v nhi u nó không ra c. Qua nhà m t mình bu n quá, nên m i em ra
ch i“. C m Vân c i r i ch em d t nhau vô nhà.
Khi b c vô c a, T Nga ngó C m Vân mà h i r ng:
- Em i cái kh n gì mà coi l d v y?
- Em rô ê 17. Ch coi c hôn?
m Vân t nhiên l t kh n mà a cho T Nga coi, T Nga c m cái kh n v c
bìa mà coi r i nói r ng:
- Em làm thi t là khéo. i coi l m t m t chút, mà ng ch .
- Thu nay ch a ai làm. Em làm th i ch i.
- Em làm dùm cho qua m t cái c không?
- c ch .
- Qua có ý i em ra r i r i ch B n Thành ch i.
- c.

17
(broder), m t ki u thêu


Hai nàng kêu xe kéo mà i ch . G n m i gi hai nàng m i v . Khi b c vô
sân, C m Vân th y có m t th y, m c tây, ang ng d a c a mà ngó ra. C m Vân
không bi t là ai, nên li c m t ngó T Nga, trong ý mu n h i ai ó, nh ng vì nàng
th y T Nga châu mày m t, nên nàng không dám h i. Hai nàng b c lên th m,
th y y ngó T Nga trân trân mà nói r ng: “ i ch sao mà lâu quá. Ta lên t h i s m
i t i bây gi , nhà ch h t s c “.
Nga không tr l i, c th ng th ng i vô nhà: C m Vân không bi t là ai, nên
cúi u l n l n vô. Th y n c ng i theo mà vô nhà, và i và h i r ng: “Bà già i Trà
Vinh ph i hôn? Lên thình lình mà may d . Bà già i h i nào, b a nào m i v ?“ T
Nga d t C m Vân l i b ván d a c a s mà ng i, r i nói r ng: “Má i hôm qua. Má
nói vài ba b a má v “.
Th y n không ng i, hai tay th c trong túi qu n, r i i qua i l i mà hút gió.
m Vân m s p hàng tr ng m i mua v ó r i tr i trên ván r i h i nh T Nga
ng: “ Th y hai ó có ph i hôn? “ T Nga g t u. C m Vân c i và nói nh nh
a r ng: “Thôi, em v , b a khác r i s ra ch i “.
Nga l c u áp r ng:
- ch i mà. V làm chi?
- Có th y hai lên, mà ch i gi ng gì.
- Th y lên thì lên ch ! Mình ch i v i nhau thì ch i, ai c m c n gì mà s .
m Vân ái ng i trong lòng, nên nàng không vui. Còn T Nga thì m c lo ra, nên
nàng c ng không bi t chuy n chi mà nói. Hai nàng c c m khúc hàng, m t ng i
m m t u mà coi hoài.
Th y hai, là Lê Phùng Xuân, b c l i, hai tay ch ng trên cái gh nghi18 d a
ván, m t thì ngó ch m ch C m Vân mà h i r ng: “Cô n y âu ?” T Nga r c mà
tr l i r ng: “Ch em b n c a tôi trong Ch L n “.
Phùng xuân c i r i b i l i gh xích u n m a lúc l c. Hai nàng bu n chí,
ki m không ra chuy n mà nói, nên l y kéo c t khúc hàng cho vuông v t thành cái
kh n.
m n u d n lên r i, con Nên m i ra m i n. Phùng Xuân c i áo u hoe ra mà
máng trên gh xích u, r i i l i bàn n mà ng i, v tay áo s mi lên t i cáng ch , coi
ch m h m l m. T Nga m i C m Vân i n. C m Vân do d . T Nga n m tay mà
bi u i. Phùng Xuân ti p nói r ng: ”Cô l i n c m ch i mà m c c gi ng gì. i, l i n
luôn th “. C c ch ng ã C m Vân ph i i theo T Nga mà l i bàn n. T Nga ng i
ngang ch ng, còn C m Vân thì ng i d a m t bên nàng.
Nga theo ép m i C m Vân n, mà C m Vân rón rén n không ngon. Phùng
Xuân nhai ng m ng m và h i T Nga r ng:
- Sao? H m nay có nói v i bà già hay ch a? Sao không tr l i cho ta bi t, ta
ch hoài v y?
- Nói gi ng gì ?
- a! H i l hôn! Nói ng mà v d i mà , ch nói gi ng gì.
- Má không ch u.

18
t lo i bàn nh , cao h n bàn th ng, dùng làm ch khai tr u hay món n trong lúc d n ti c


- Còn gi n hay sao ?
- Làm sao mà h t cho c.
- Sao ta lên b không r y?
Ch ng hi u vì T Nga gi n ti ng “b ” hay là ý vì khác, mà nàng l ng thinh,
không thèm tr l i n a. Phùng Xuân g m xu ng n m t h i n a, r i nói r ng:
- Xu ng d i ng i ta, có m t mình bu n g n ch t.
- Không có tôi, th y càng vui, ch sao l i bu n ?
- Vui gi ng gì! m t mình hao t n quá!
- u v y th y mu n có tôi, ng th y kh i t n ti n, ch có ph i th y vì tình
ngh a gì âu.
- Nói b y nà! Con n y thi t k quá, nói chuy n gì v i nó c ng không ch t
th y, h nói thì nó b t quanh b t qu o hoài.
Nga không thèm nói n a, nàng day qua mà nói chuy n v i C m Vân. n
m r i C m Vân òi v . T Nga không cho v , nàng theo c m l i, r i hai ch em
m trên ván mà nói chuy n thì th m v i nhau hoài. Phùng Xuân n m trên gh xích
u, chàng l c m t h i r i ng khò.
n chi u C m Vân t mà v . Phùng Xuân còn l i ó. T Nga a C m Vân
ra xe mà m t nàng bu n xo.

IV - M I T V NG V N

m gi r i chi u, m t tr i ã chen l n. Bà T ng Hi n v i T Nga ng tr c
a ngõ mà ngó mong theo ng Thu n Ki u. Th y th i làm v , ng i i b hi p
nhau i t t p; k p xe máy rung chuông nghe reng reng. u trên xe ki ng ch y
xu ng, bánh l ng trên l á r m r m; u d i xe kéo ch y lên, xa phu kéo m t th
hào h n. C m c hai bên ng b b i cát óng, nên i màu hoe hoe; cây tr ng dài
theo l g p gió lao rao, nên o t nhành lay lá.
Bà T ng ng ngó m t h i r i nó v i T Nga r ng:
- Th ng nh sao t i ch ng n y mà nó ch a v kìa. Mà ph i b a nay bãi
tr ng hay không?
- Th a, ph i.
- a h m nó có nói mà tao quên.
- Th a, nó nói b a nay, mà nh t trình c ng nói b a nay bãi tr ng.
- Nó còn h c m t n m n a. Vái nó thi u ph t cho r i, ng tao nh lo…Kìa,
nó v kia ph i. Ph i nó ng i xe kéo ó không?
Bà và nói và chong m t mà dòm. T Nga c ng dòm và nói r ng: “Ph i. Th ng
ba ó ch ai”. Thi t qu hai chi c xe kéo l t b t ng ng ngay tr c c a ng xe tr c
thì ch Lý Chánh Tâm ng i, còn xe sau thì ch m t cai r ng l n, Chánh Tâm b c
xu ng, bà T ng li n h i r ng:
- Sao mà v tr d v y?
- c ki m xe kéo lâu quá. H c trò ra ông, nên xe không có mà i.


- Ph i dè nh v y, h i chi u tao bi u th ng u kêu xe em vô r c nó
ch ng là xong.
- Ph i c nh v y thì nói gì. ki m xe c c lòng hòng ch t.
Chánh Tâm day l i bi u hai xa phu khiêng r ng vô nhà. Chàng v i bà T ng
th ng th ng d t nhau i vô sân. T Nga móc túi l y b c c c tr cho xa phu r i nàng
vô sau.
m ã d n s n trên bàn. T Nga v n èn khí b t lên sáng lòa r i i m t l y
mát b ng l a tr ng mà a cho Chánh Tâm thay. Nàng l i bi u th ng u vác
ng em th ng lên l u, vì lúc bãi tr ng nàng ng t ng d i có cái phòng d a
thang l u, còn cái phòng trên thì nàng nh ng cho em.
Chánh Tâm lên l u thay áo i qu n r a m t r a tay xong r i chàng m i xu ng
mà n c m.
Ba m con và n và nói chuy n coi vui v l m.
Chánh Tâm th y m v i ch c ng, thì chàng ng nh nói nhi u ti ng ngang
tàng, mà bà T ng c i ch bà không la r y chi h t.
n c m xong r i Chánh Tâm l i n m ng a trên cái gh ca na pê mà h i T Nga
ng:
- m rày có anh hai lên hôn ch ?
- Lên hoài.
- Anh ó thi t là kh n n n. Lên xin ti n hoài. T i ch hi n quá nên nh không
. Tôi bi u ch ánh nh cho nh th t kinh, h t dám ch i b i n a mà.
Nga l ng thinh. Bà T ng r c nói r ng:
- Bây gi nó theo n n n bi u ch hai con xu ng d i v i nó.
- , nh bi u thì v i. V r i coi nh còn i ch i thì o nh cho nh t n,
nh b cái tánh h ch gì.
- Quân ó mà theo v i nó làm gì.
- y ch má b t ch hai l i ng má g cho th ng khác hay sao? Th ng nào
ng v y h t th y, nó th y mình giàu t nhiên nó quy t gi t ti n. Anh hai
ó mà còn khá h n th ng khác nhiêu l m a má à.
- Cha ch ! Nó n nh v y mà con còn khen nó ch !
- má, sáng mai má cho con m t tr m ng mua ôi giày v i m t cái nón n
thi t t t dùng ch i nghe hôn má?
- Giày nón gì mà m c ti n d v y?
- Thì má cho ti n, ta mua còn l i bao nhiêu ta xài, ch ai d i gì a h t cho
sao mà má s . Má cho m t tr m nghe hôn má.
- .
Ba m con nói chuy n ch i cho t i m i gi , Chánh Tâm m i lên l u mà ng .
Chàng lên thang r i, i t i cái bàn bu rô, ngó th y có ba cái hình ó, hình ch
gi a, hình mình m t bên, còn hình m t ng i con gái nào l m t bên, chàng bèn c m
cái hình c a C m Vân lên mà coi. Chàng coi m t h i r i b c l i thang l u kêu l n
lên r ng: “Ch hai i, ch hai. Lên cho tôi h i cái n y m t chút ch ”
Nga nghe em kêu, không bi t vi c chi, nên b n b lên thang. Ch ng nàng
lên t i r i, Chánh Tâm m i h i r ng:


- Hình c a ai ây ch ?
- hôn! T ng có vi c gì quan tr ng l m kêu om sòm làm gi t mình gi t
y.
- Hình c a ai mà tôi không bi t?
- Hình con hai trong Ch L n.
- Con hai nào? Con c a ai v y?
- Con c a ông Bang Siêu.
- Sao ch l i có hình c a ng i ta c?
- Nó quen v i ch , nên cho ch hình làm k ni m.
- Tên gì v y?
- Nó h Thái, tên C m Vân.
Chánh Tâm c m t m hình nh m nghía m t h i n a r i h i thêm r ng:
- Con ông bang Siêu, té ra cô n y là con ch c hay sao, ch ?
- .
- Con ch ch mà ng quá ha ch h ! M y tu i v y ch ?
- Nó m i b y tu i.
- Quen v i ch h i nào?
- Ba b n tháng nay.
- Hay ra nhà mình ch i hôn?
- Ra hoài.
- Ra hoài mà sao tôi không g p?
- Ng i ta ra ngoài, th ng em m c trong tr ng mà làm sao mà g p c.
- Cô ó cho ch hình bao gi ?
- y tháng nay r i.
- Cho lâu r i mà ch âu sao tôi không th y?
- ó ch âu; M y l n em v em có lên trên n y âu mà th y.
- Ph i a. M y tháng nay tôi v mà không có lên ây. Ng trên n y có ma hôn,
ch ?
- Ma qu âu mà.
- Tôi nhát l m.
- Ê! àn ông con trai gì mà h l m v y nà. X a rày ch ng ó m t mình ch
ó sao.
Chánh Tâm cái hình trên bàn r i i vô phòng. T Nga tr xu ng d i t t èn
mà ng . Chánh Tâm óng c a s l i r i leo lên gi ng b mùng mà n m. Tay gác
ngang qua trán, c p m t nh m lim dim, ch ng hi u chàng t t ng vi c gì, mà cách
ch ng n a gi ng h , chàng l i ng i d y t c mùng chung ra i ri t l i bàn bu rô
n èn lên mà kéo gh mà ng i. Chàng khoanh tay ngó r i vói l y cái hình c a C m
Vân mà nhìn. Chàng l c c coi m y khuôn hình cho t i ch ng nghe ng h gõ
i m t gi chàng m i ch u i ng .
t bu i s m mai, l i ch ng tám gi Chánh Tâm n lót lòng r i, chàng m i
c ra tr c sân ng ch i, chàng m c áo bà ba xuy n tr ng, qu n l c so n B c
th o, u i nón tr ng, ch n mang giày hàm ch. Chàng coi m y ch u ki ng r i i
i rào mà coi m y b i bông lài, thình lình chàng th y có m t cái xe kéo ng ng ngay


a, r i có m t nàng trên xe b c xu ng, mình m c qu n áo b ng l a tr ng, u
ng choàn h u kh n tr ng, duy có ôi giày tím thêu c m mà thôi. Nàng y xây
t ra phía ngoài tr ti n xe nên chàng không bi t là ai. Ch ng nàng l y cây dù v i
t cái g i nh trên xe r i x m x m b c vô c a ngõ, chàng th y m t rõ ràng chàng
i nghi là C m Vân.
Thi t qu là C m Vân ra th m T Nga. Nàng b c vô sân, ngó th y Chánh
Tâm, nàng li n cúi u mà chào, Chánh Tâm d nón lên áp l , mà trong ng c l i
i h p.
m Vân b c lên th m. T Nga trong nhà dòm th y, l t t b c ra ti p
chào, r i ch em d t nhau vô. Chánh Tâm c ng men men vô nhà. T Nga m i C m
Vân ng i t i gh ca na pê. C m Vân m gói ra mà nói r ng: “ Em không bu n quá
nên em rô ê vài cái kh n mu sa 19 em ch dùng”.
Nga l y m t cái kh n phành ra mà coi. Lúc y Chánh Tâm v a b c vô,
chàng i ri t l i r i vói l y m t cái em l i cái gh phía ngoài mà coi, T Nga c i và
nói v i C m Vân r ng: “Th ng ba ó”. C m Vân ng d y cúi u chào n a. Chánh
Tâm c ng g c u áp l r i nói r ng: “Kh n t t quá, ch cho tôi m t cái b túi ch i,
nghen hôn ch hai”.
Nga c i và áp r ng: “ Kh n c a cô hai ây ch có ph i kh n c a qua âu.
Chánh Tâm c i và ngó C m Vân mà nói r ng: “Té ra kh n c a cô ây sao? Cô cho
tôi b t m t cái c hôn cô?”
m Vân m c c nên nàng cúi u ngó d i g ch và áp nho nh r ng: “Th a,
em làm cho ch hai, nh th y mu n dùng thì h i ch hai ch em có bi t âu”. Chánh
Tâm nói l n r ng: “ a, hai ng i th a nhau hoài, bây gi tôi bi t h i ai.Thôi, tôi
y nh u”. Chàng và nói và b kh n vô túi áo.
Nga v i C m Vân ng i nói chuy n v i nhau, Chánh Tâm c ng ng i ó mà
ch i, song m t lát chàng li c ngó C m Vân m t cái. Hai nàng r nhau i vô v n thú
ch i. T Nga th a cho m hay r i sai con Nên i kêu m t cái xe ki ng Chánh Tâm
òi i theo T Nga s C m Vân ái ng i nên không cho i chung thì chàng kêu xe kéo
i riêng, mà bà T ng c ng khuyên T Nga cho em i cho vui, nên T Nga ph i
ch u.
Chánh Tâm lên l u thay . Chàng m c m t b tây, mang ôi giày m i mua
i sáu ng, i cái nón n xám c ng m i mua m i hai ng. Chàng leo xu ng
thì T Nga thay c ng v a r i, mà con Nên i kêu xe c ng v a v t i. Ba ng i t
bà T ng ra xe mà i, hai nàng ng i sau, Chánh Tâm ng i tr c. Vì xe ch t h p,
Chánh Tâm v i C m Vân ng i g n ng u g i v i nhau, ã v y mà Chánh Tâm l i
ngó C m Vân hoài, b i v y nàng ng i ké né m t c ngó xu ng, ch không dám ngó
âu h t.
m Vân dung nhan thi t là p , l i b a nay nàng m c áo tr ng, i kh n
tr ng, màu tr ng y nó d i da m t c a nàng càng tr ng h n n a nên coi càng thêm
p. ã v y mà g ng m t c a nàng ã có v hi n c, r i trên xe nàng s t sè e l ,
cái v hi n c y nó pha thêm cái nét thánh thi n t nhiên, làm cho Chánh Tâm là

19
(mouchoir), kh n tay


t ng i trai ã m i tám r i mà ch a h t tình v i ai bao gi hôm nay chàng
ng i g n C m Vân, chàng ngó g ng m t, chàng li c c m tay, r i chàng buâng
khuâng ng ng n.
Vô n v n thú, ba ng i neo xe l i ó r i d t nhau th ng th ng i các n o coi
ch i. Tr i n ng g t, C m Vân tr ng dù ng h ng ra mà che, màu dù d i vào m t
nàng coi càng xinh p h n n a. i n t h i m i ch ng, ba ng i m i ng i trên cái
gh b ng, d i bóng cây da mà ngh , T Nga ng i gi a, C m Vân v i Chánh Tâm
ng i hai bên. C m Vân ã quen r i nên nàng nói chuy n v i Chánh Tâm b t b ng .
Còn Chánh Tâm lúc nhà thì chàng vúc v c li n xáo ch ng hi u vì c nào bây gi
chàng l i t ch nh nghiêm trang ít nói ít c i, mà nói thì chàng nói d u dàng, có c i
thì chàng c i nhích mép ch không nói om sòm, không c i ha h n a.
Ch i t i m i m t gi m i d t nhau tr v , C m Vân xin phép ng i luôn xe mà
Ch L n, T Nga không cho, bi u ph i ghé n c m r i s v , mà Chánh Tâm c ng
theo m i hoài C m Vân t không c nên c c ch ng ã ph i ghé n c m r i ch i
n x nàng m i v .
Ti t Ng n án ã g n t i r i, nhà nào c ng i ch mua s m s a n t t. M t
bu i tr a T Nga xin phép m ng i Ch L n coi có v t chi l mua v mà ch ng
n trong nhà Chánh Tâm c ng xin i theo ch . Hai ch em thay i áo qu n r i kêu
xe mà i.
Xe m i ch y ra kh i c a thì Chánh âm h i ch r ng:
- m nay sao không th y cô hai C m Vân ra ch i v y ch hai.
- Nó m c làm vi c gì tr ng không bi t. vô ghé th m nó m t chút r i r
nó i ch ch i.
- Ch bi t nhà hôn?
- Bi t. ng Cây Mai, s 82.
- Ch có vô ó l n nào hay ch a ?
- Vô hoài.
- Cha m c a cô t t hôn?
- Ch t h t r i, âu còn mà t t .
- a.V y ch cô v i ai. Có ch ng r i hay sao?
- Nó v i m t bà dì. Ng i ta còn con gái, v y ch th y b t ng không bi t
hay sao?
- Ai mà bi t.
Xe vô t i nhà C m Vân m i m t gi r i. T Nga d b c sáo b c vô tr c.
Chánh Tâm l n l n theo sau. Cô ba Hài ang ng i l t v u ph ng trên ván, cô l t
t chào h i và nói r ng: “Con nh còn ng trên l u qua bi u con Ngó lên kêu
nó“.
Nga khoát tay và nói r ng: “ tôi lên kêu cho”. Nàng và nói và b c nh
nh lên thang l u. Cô ba Hài m i Chánh Tâm ng i và ng c m t h i v i T Nga
ng: “Th y ây là ai?” T Nga áp: “Th a, th ng em tôi ó”.
Cô ba Hài day l i nói r ng: “Cháu ng i ó ch i cháu. X a rày cô hai có nói
chuy n, mà b a h m con nh ra ch i ngo i r i nó v nó nói nó c ng có g p cháu,
dì ch a g p nên dì ch a bi t”. Cô kêu con Ngó mà bi u l y thu c và rót n c.


Nga b c lên l u, th y C m Vân ng n m ng trên cái gi ng c n, gi ng
mùng xuy n màu l c u, nàng lén b c nhè nh l i khoát mùng mà n m tay nàng.
m Vân gi t mình dùng ng i d y g n gàng, ngó th y T Nga thì c i và l t t leo
xu ng i ra phía tr c n c vô thau mà r a m t, r i hai ch em m i d t nhau i
xu ng.
m Vân ng tr a, nên m c cái qu n lãnh en, m t cái áo c ng20 xá tr ng may
t khách tay r ng xùng xình, c v i hò u có vi n xanh. Nàng ch a k p g u,
nên lúc b c xu ng thang, mái tóc x p x i hai bên bàn tan. Nàng xu ng t i t r i,
th y Chánh Tâm ng i trên gh ng li c n t ngó nàng, thì nàng ch p tay mà chào.
Nàng h th m vì có khách t i nhà mình mà n m c l l i quá, b i v y nàng ng i nói
chuy n v i T Nga mà tay nàng c vu t mái tóc hoài, vì tay áo c a nàng r ng, nên
a tay lên mà vu t tóc thì tay áo th t vô, r i lòi cánh tay nàng ra coi tròn vo mà
i tr ng nõn. ã v y mà m c áo c tr t21, nên tr n cái c lòi ra, r i n m ba s i tóc
ng ph t ph sau ót coi còn p h n n a.
Chánh Tâm hôm n th y nàng n m c t t thì chàng ng n ng , b a nay l i
th y nàng n m c l l i thì chàng mê m n tâm th n, b i v y chàng ng i l ng thinh,
không nói c m t ti ng.
Nga r C m Vân i ch ch i. C m Vân c i và áp r ng: “Ch mu n em i
thì em i v i. Mà tr i còn n ng quá, thôi em sai con Ngó mua i mua bánh mì cho
ch v i anh ba n ch i, i m t chút mát mát tr i r i mình i”. T Nga ch u, con Ngó
i mua n. C m Vân tr lên l u g u thay áo. Cô ba Hài ng i nói chuy n c m
khách.
Cách m t lát, C m Vân tr xu ng, u c vén khéo, mình m c áo xuy n tím
qu n l c tr ng, ch n mang dép da láng, y ph c tuy t m th ng nh ng vì nàng có v
p thiên ch n tu n tú, nên n m c cách nào coi c ng p. Vì con Ngó ch a v , nên
nàng súc bình trà ngon mà ch n c ãi khách. Nàng ng rót n c bàn tay d u
nhi u, gò má ng h ng, m t ngó thi t thà, mi ng c i chúm chím. Nàng v a rót thì
Chánh Tâm v a b ng m t chén mà u ng, không i m i.
Con Ngó mua v d n b ng lên m t mâm l n, có mì, có bánh th . Ch
nhà v i khách ng i l i n v i nhau, ng i c ý k thi t tình, nên n ch i vui v l m.
n u ng xong r i m y ch em m i d t i ch . Vì ch t t thiên h ông o, xe
i không ti n, nên r nhau leo xu ng ng ki m mà mua.Tr c m y c a ng i ta
chen l n nhau và vô ra. T Nga i tr c C m Vân i gi a, còn Chánh Tâm i sau, có
khi C m Vân tránh ng i ta mà ph i ng mình Chánh Tâm, l i có khi Chánh Tâm
l n nên c vai C m Vân, mà l n nào ng C m Vân c ng chúm chím c i, còn
Chánh Tâm thì nh say, c i theo m t bên nàng, không c i mà c ng không nói. T
Nga mu n mua v t gì, h nàng ch thì C m Vân tr mua giùm. Mà h mua r i, C m
Vân v a l y, thì Chánh Tâm giành mà ôm; nàng trao cho chàng, tuy hai ng i
không ngó m t nhau, song c hai u chúm chím c i, coi có s c th n thùng mà vui
.

20
không nút, v t chéo c t th t l ng
21
kéo xu ng, x xu ng


t nhau i g n giáp m y n o ng ông o, coi hàng hoá cho n n m gi
chi u r i m i ki m xe mà v . T Nga bi u xe i l i ng Cây Mai mà a C m Vân
vô nhà, r i ch em nàng m i v Sài Gòn.
m d n s n trên bàn, bà T ng Hi n n m trên ván mà ch hai a con v ng
n v i bà cho vui. T Nga v i Chánh Tâm v t i, kêu con Nên th ng u ra xe mà
ôm . T Nga s p trên ván mà khoe v i m r i i thay áo. Chánh Tâm c ch p
tay sau ít mà i qua i l i hoài, không ngó v t gì, mà c ng không nói chuy n chi
t. Bà T ng th y v y bèn h i chàng sao không i thay mát r i có i n c m.
Chàng l c u và áp r ng, n c m r i chàng s thay.
Ba m con ng i n c m. T Nga thu t chuy n ch ông, khoe t t cho m
nghe; còn Chánh Tâm thì c ng i chiêm bi m, không nói chi h t, mà chàng n có n a
chén c m r i b m a i lên l u. Bà T ng l y làm l nên nói r ng: “ Th ng nh b a
nay trong mình nó có làm sao ó, mà coi b nó bu n, l i không n c m cv y
kìa”. T Nga áp r ng: “Có sao âu. T i h i tr a vô Ch L n nó n bánh mì nó no,
nên n c m không c ch gì”.
Chánh Tâm lên l u thay r i lút m t tr n không th y xu ng. n chín gi
bà T ng bi u T Nga lên th m coi có ph i chàng au hay không. T Nga i nh nh
lên l u, r i lén ng núp ngoài c a phòng mà dòm, nàng th y Chánh n m ng a trên
gi ng tay ang c m m t t m hình mà nhìn. Nàng không bi t Chánh Tâm coi hình
a ai, nàng day l i ngó trên bàn bu rô, th y m t hình c a C m Vân, ch ng y nàng
i xô bét cánh c a phòng. Chánh tâm l t t nhét cái hình d i g i, r i l m côm
ng i d y.
Nga h i r ng:
- Em làm gi ng gì mà h i hôm t i bây gi rút trên n y, không xu ng d i
nói chuy n ch i? Em có b nh hay không?
- t n m ngh , ch b nh gì?
Nga kéo gh mà ng i, Chánh Tâm c ng kéo gh ng i ngang v i ch . Chàng
ch ng tay lên trán, nh p chân d i g ch mà suy ngh . Cách m t h i chàng nói r ng:
- Cô C m Vân n nói nh nhoi, còn bà dì c a c c ng t t quá, ch hai há?
- , v y mà má chê.
- Chê ai?
- Chê con C m Vân ch chê ai?
- Sao mà chê? Chê gi ng gì?
- Má nói nó t m th ng, ch không l ch s .
- ! V y thì thôi ch còn sao n a. T nh t i gi , tôi ch a th y ai l ch s
c nh v y. Ch nói cô m i m i b y ph i hôn?
- .
Chánh Tâm ng i l ng thinh suy ngh m t h i n a r i m i h i ch có bi t g c gác
a C m Vân hay không. Và T Nga làm quen v i C m Vân ã m y tháng r i. Trong
lúc chuy n vãn v i nhau, C m Vân ã có thu t vi c nhà c a nàng cho T Nga bi t,
i v y T Nga m i em các vi c y mà thu t l i cho Chánh Tâm nghe. Chánh Tâm
nghe r i thì chàng l i gi ng mà n m không h i mà c ng không nói chi h t. T Nga
ng em bu n ng nên nàng c ng i xu ng d i mà ng .


Chánh Tâm ã c m i tám tu i r i, tuy chàng Sài Gòn trong ba n m nay,
chàng i ch i g p không bi t bao nhiêu con gái, song g p ai chàng c ng ít hay ngó,
mà d u có ngó chàng c ng ch ng h ng tâm. Ch ng hi u vì c nào chàng m i th y
m Vân m t l n u thì trong lòng chàng b t khoan khoái, mu n sao có C m Vân
n ng th y m t nàng luôn luôn, n ch ng g p C m Vân m t l n n a thì trong
lòng chàng l i vui m ng, vui m ng n n i l ra ngoài m t cho ng i ta ngó th y.
Mà g p nàng, chàng vui m ng bao nhiêu, ch ng cách m t nàng, chàng c ng bu n
c b y nhiêu, bu n n n i n không bi t ngon, n m không ng c.
y b a ch t t, thiên h i ch i r n r n, Chánh Tâm c n m dàu dàu, nghi m
cu n sách m t bên, mà sách là cho có ch ng ó mà thôi, ch chàng ch ng h
c t i. Chàng n m m t lát thì l y hình c a C m Vân mà nhìn m t h i. Có khi chàng
nghe ti ng xe ch y ngoài ng, chàng t ng xe c a C m Vân ng ng tr c c a, l t
t ch y ra dòm té ra xe ch y tu t, chàng ng ngóng m t h i r i tr vô m t mày
bu n nghi n. Có nhi u b a chàng mu n r ch i Ch L n ng chàng i theo. Vì
chàng ch c ý r ng, h ch i Ch L n thì b nào c ng ghé nhà C m Vân. Mà m i i
Ch L n ó, bây gi r i n a thì coi r t k , b i v y chàng ng i ngùng không dám
, nh ng mà chàng c vái th m cho ch i ng chàng có th a d p mà th y m t
m Vân.
Ngày t t nam thanh n tú d p d u, ai c ng m c t t mà i ch i. Chánh tâm
n m nhà mà không i âu h t.
n b a mùng hai, C m Vân ra th m T Nga, Chánh Tâm v a th y d ng nàng,
thì chàng m ng r , m t mày coi t i rói. Mà ch ng nàng b c vô nhà, chàng th y
nàng m c qu n áo m i, eo n trang thì chàng càng b n kho n h n n a.
Nga v i C m Vân ng i nói chuy n, Chánh Tâm l ng x ng lít xít, h i con
Nên ch n c, sai con L i x cam, m h p l y bòn bon, d n ly rót r u ng t mà ãi
khách. Chàng ch n r n ng i không yên ch , c i vô i ra, i qua i l i hoài, mà i
âu r i thì chàng c ng cà rà x n b n l i ch hai nàng ng i, ch không ch u n i ra xa.
Chánh Tâm ng c ý ph tình, r i âu xuôi khi n cô Ph ng, là v m t th y
Thông dãy ph g n ó n th m T Nga n a. T Nga m i cô thông Ph ng ng i
chung ó mà nói chuy n. Chánh Tâm b khách l làm cho chàng m t vui, b i v y
chàng b ra ngoài tr c mà ng, m t mày coi ch b . Cô thông Ph ng nói chuy n
ch i m t h i, cô chúc m ng n m m i, r i cô t giã mà v , C m Vân th a d p y nàng
ng t giã mà v theo. Chánh Tâm th m ngh t i cô thông Ph ng n làm r n nên
m Vân m i v mau nh v y, b i v y chàng th y C m Vân ra v chàng càng phi n
cô Thông Ph ng.
n x , Chánh Tâm h i ch sao không i th m C m Vân l i. T Nga l c u nói
tr i n ng n c, sáng mùng ba m i i. Qua ngày sau, m t tr i v a m i m c, thì
Chánh Tâm ã thay áo i qu n r i. Chàng th i thúc ch i Ch L n, ng chàng
a cho mà i, vì chàng c ng mu n vô Ch L n, ng coi ch ch múa lân t pháo
ch i. T Nga c i r i ch em d t nhau mà i.
Vô t i nhà C m Vân thì Chánh Tâm cà rà ó hoài. T Nga h i sao chàng
không i ch i, thì chàng nói r ng: “Nh ch v i cô hai i, thì tôi m i i, còn nh
không i thì thôi, i m t mình bu n quá”. C m Vân không cho T Nga i, nàng nói


ng, i ch i b h t pháo cháy áo, ch không có ích gì. C m Vân d n bánh trái
u trà mà ãi, d n món nào chàng c ng dùng h t th y, không i ép m i.
i nhà i, T Nga tính vô th m tr l cho C m Vân m t chút r i v ng có
i ch khác. Mà vô n ây, b Chánh Tâm chà l t ng i hoài, chàng h i vi c n y,
chàng thu t chuy n n , nói không ng t, b i v y d n dà n m i gi Chánh Tâm
i ch u d t mà v .

V - TRAI ÒI V , GÁI MU N CH NG

Chánh Tâm là con c ng, t nh chí l n b t lu n vi c gì h chàng mu n thì
chàng òi li n, mà thu nay ch a có vi c gì chàng òi mà không c. Lúc n y
chàng mu n có m t vi c ng t vì vi c y là vi c quan h mà l i khó nói ra quá, b i v y
càng ôm p trong lòng l y làm khó ch u không bi t ch ng nào.
Qua l t t r i, có m t êm n , T Nga lên l u m t ki m m t b truy n mà c
cho gi i bu n, Chánh Tâm c m ch nán nói chuy n ch i. Chàng nói dông dài m t
i r i chàng h i r ng:
- i sao mà coi b ch th ng cô hai C m Vân d v y ch ?
- i tính n t nó v a ý ch , nên ch th ng ch có t i sao âu.
Chánh Tâm ng i châu mày suy ngh m t h i r i h i n a: “Ví nh má nói má
i cô cho tôi, không bi t cô ng hay không ch ?”
Nga ngó s ng Chánh Tâm r i h i l i r ng:
- Em th ng con C m Vân l m hay sao?
Chánh Tâm cúi m t xu ng và a n c m t mà áp nh r ng: “Em th ng l m.
Không bi t t i sao mà t ngày em g p cô cho n bây gi , h v ng m t cô thì em
bu n b c th ng nh hoài.”
Nga ng i l ng im m t h i r i nàng nói r ng:
- u em i nói thì nó ng li n ch gì. Mà d u nó có d c d c ch nói vô, c ng
ph i c. Ng t vì có m t vi c khó l m.
- Vi c gì?
- Em mu n em nói nh v y, ch ch c má không ch u.
- Không ch u gi ng gì?
- Má không ch u c i con C m Vân cho em âu.
- Sao v y?
- Má chê nó l m; má chê nó là con ch ch khách không x ng áng.
- a, con ai thì con, mi n là t t thì thôi ch .
- Ph i. Ch c ng bi t nh v y. Tuy con C m Vân nó là con ch ch, tuy nó
nghèo h n mình, nh ng mà con nhà giàu sang c ng khó h n nó c. Em
mà có v nh v y thì có ph c l m. Ch s má mu n ki m ch giàu có sang
tr ng h n mà làm sui, nên má không ch u con C m Vân ch .
- Ch làm n nói giùm v i má th coi. Ch ng nào má không ch u r i s hay.
Nga c i r i ôm b truy n mà i xu ng.


Sáng b a sau bà T ng Hi n ng ng i t i b ván mà n tr u, còn Chánh Tâm
thì th th n ngoài sân. T Nga th th thu t l i cho m hay r ng, Chánh Tâm mu n
m Vân và xin m i nói mà c i cho chàng.
Bà T ng nghe nói bà ch ng h ng. Bà ngó T Nga r i bà l y x p tr u mà c t
cu ng, c ng i l ng thinh, không nói chi h t. Cách m t h i lâu bà m i nói v i T Nga
ng:
- m y a con C m Vân r i m y bày chuy n ch th ng ba nó còn kh l m,
nó bi t gi ng gì mà òi v .
- Ai mà bày chuy n! Bày làm gì. Thôi má kêu nó má h i th coi t i nó mu n
hay t i con bày t.
- Nó âu?
- Nó ng ngoài sân kia.
Nga kêu Chánh Tâm vô. Bà T ng bi u chàng l i g n r i bà h i r ng:
- Con còn h c m t n m m i thi ra tr ng mà con mu n c i v chi s m v y
con? Con c i v r i làm sao mà h c?
- i v thì c i, còn h c thì h c ch .
- Má mu n con h c l y c b ng c p r i má s lo v cho con. Nhà mình
giàu l n, n u con h c gi i n a, thì thi u gì k giàu có sang tr ng h c y h
con.
- Giàu có sang tr ng mà làm gì?
- Thì con nhà giàu có sang tr ng m i t t ch .
- Má nói nh v y té ra con nhà nghèo, con dân dã h h h t hay sao, nên ph i
a trong nhà sang giàu m i có gái t t .
- Nh con mu n c i v , thì c ng th ng th ng i má l a ch cho x ng áng
i má nói má c i cho con, ch g p quá không nên âu.
- Tôi không thèm ch khác nào h t.
- i sao v y?
- i tôi không thèm ch khác, ch có t i sao âu.
- u v y con chí quy t c i con C m Vân ch con không ch u ch náo khác
ph i hôn?
- .
Bà T ng không nói n a. Bà c ng i lui cui c t cu ng tr u mà g p vào ô. Chánh
Tâm b l i gh ng i ch ng tay lên trán mà ngó d i g ch. Thình lình bà T ng h i
ng: “T i sao mà mê con C m Vân không bi t. Con ó tao coi b không c”.
Chánh Tâm day l i nói v i m r ng:
- ng i ta nh v y mà má chê. âu má ch ng i nào h n nó cho tôi coi
th coi.
- Không. B t ch nó thì coi l ch s thi t. Mà c i v c n ki m ch thi t thà
hi n h u, ch ki m l ch s mà làm gì con.
- Con C m Vân d hay sao? Ng i n nói êm ái quá mà d gi ng gì. Tôi c i
tui kén l ch s , ai mu n nói gi ng gì thì nói. Má b o tui c i th m t
lé x , ho c r ng hô h c, ho c en thui nh l n i hay sao?

Ho bieu chanh ke lam nguoi chiu

Ho bieu chanh ke lam nguoi chiu

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (19)

Destaque

Destaque (20)

Semelhante a Ho bieu chanh ke lam nguoi chiu

Semelhante a Ho bieu chanh ke lam nguoi chiu (12)

Mais de Kelsi Luist

Mais de Kelsi Luist (7)

Ho bieu chanh ke lam nguoi chiu