De nummer 1 van 2011 van Het Ondernemersbelang Groningen.

1. NR. 1 2011
GRoNiNGeN
MKB moet
kansen pakken
bij investeringen
in energiesector
Water als verbindende factor energieborg 2020: groene energiekeuze is afweging Vrijwel geen loonstijging
energie voor 200.000 mensen van belangen in 2011
•••••••••••••••• WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL het ONDERNEMERS BELANG

2. Middenkader Engineering
Allround Operationele Techniek
Er dreigt een tekort aan technici.
Wacht u af? Wij niet.
De komende jaren gaan veel technici met pensioen, terwijl er maar weinig scholieren
instromen. Een simpel rekensommetje leert dat er in de techniek daardoor veel vaca-
tures gaan ontstaan. In heel Nederland maar liefst 80.000 onvervulbare vacatures.
Maar ook in het Noorden zijn vele duizenden extra technici nodig. Recessie of niet.
Natuurlijk kunt u niets doen en afwachten. Maar u kunt er ook voor kiezen om
samen met andere technische bedrijven en een ROC samen te werken in Stichting
Engineering Noord en/of Stichting Support AOT Noord. Wij verzorgen twee veelzijdige
technische MBO niveau-4-opleidingen, die leerlingen tegen zeer aantrekkelijke voor-
waarden kunnen volgen. Het gaat om de opleidingen Middenkader Engineering en
Allround Operationele Techniek.
Ook u kunt deelnemen aan deze stichtingen. Uw voordeel: u minimaliseert het risico
straks zonder gekwalificeerd en gemotiveerd personeel te zitten!
Dit bieden wij leerlingen:
• Een leerling krijgt een intake en een test op motivatie en affiniteit
met techniek
• Na zijn afstuderen krijgt de leerling een vrijblijvend baanaanbod
• De deelnemende bedrijven betalen een groot deel van de
opleidingskosten
• Als een leerling besluit te stoppen, hoeft er geen geld terugbetaald
te worden
• Na het afstuderen kan de leerling ook doorleren in een duale
HBO-opleiding (werken + leren)
Zie ook: www.engineeringnoord.nl en www.aotnoord.nl
STICHTING
ENGINEERING
NO O R D

3. Samen zorgen voor voldoende technisch personeel
Hoe wij werken
Door de vergrijzing neemt het tekort aan technisch personeel de komende jaren ook in onze regio flink
toe. Als Stichting Engineering Noord en Stichting Support AOT Noord doen we hier wat aan. We proberen
meer jongeren voor technische beroepen te interesseren. Dat doen we op verschillende manieren:
- We bieden leerlingen een aantrekkelijke, interessante en praktijkgerichte opleiding
- We verbeteren het imago van de technische beroepen
- We zorgen ervoor dat de opleidingen beter aansluiten op de vraag van het bedrijfsleven
Ook voor kleine bedrijven
Werkt u met technici? Wilt u voorkomen dat u nu of straks een tekort heeft aan goed opgeleid tech-
nisch personeel? En wilt u een bijdrage leveren aan de opleiding van nieuwe technische mensen?
Werk dan mee in de stichtingen Engineering Noord of AOT Noord. Samenwerken kan in een aantal
varianten, die het ook voor kleinere bedrijven aantrekkelijk maakt te participeren.
Nu al tientallen deelnemers
Tientallen bedrijven zijn al aangesloten en vele branches zijn daarin vertegenwoordigd, van elektro
tot energie, van proces tot productie en van machinefabrieken tot specialisten in fijnmechanische
techniek. Zowel grote als kleinere bedrijven. Kijk voor een actueel en compleet overzicht van de
deelnemende bedrijven op onze websites.
Wat houdt samenwerken in?
- Samen met alle andere deelnemers staat u borg voor de financiële continuïteit voor de leerling(en)
- U werkt actief mee bij het werven van leerlingen samen met het Noorderpoort
- U stelt BPV-stageplaatsen beschikbaar (op voorwaarde dat u een geaccrediteerd leerbedrijf bent)
- U verzorgt de begeleiding van de leerling(en) tijdens de stages
- U kunt deelnemen aan werkgroepen bijvoorbeeld om mee te praten over de inhoud van het
onderwijs
Aantal leerlingen verdubbeld!
We werken samen met het Noorderpoort en richten ons op leerlingen voor Allround
Operationele Techniek, Werktuigbouw, Elektrotechniek, Mechatronica en Fijnmecha-
nische Techniek. In 2009 zijn we gestart met circa 160 leerlingen. En dat is bijna een
verdubbeling ten opzichte van vorige jaren! We zijn er van overtuigd dat dit aantal
veel hoger kan, als meer bedrijven zich aansluiten bij de Stichting Engineering Noord
en Stichting Support AOT Noord.
Stichting Engineering Noord Stichting Support AOT Noord
Werft leerlingen voor de opleiding Middenkader Werft leerlingen voor de opleiding
Engineering BOL-4 (werktuigbouwkunde, elektro- Allround Operationele Techniek BOL-4.
techniek, mechatronica, fijnmechanische
techniek). Opleidingslocaties: Groningen en
Stadskanaal.
Postbus 169 | 9700 AD Groningen Postbus 35 | 9930 AA Delfzijl
info@engineeringnoord.nl info@aotnoord.nl
www.engineeringnoord.nl www.aotnoord.nl

4. het ONDERNEMERS B E L A N G
Het ondernemersbelang Groningen
verschijnt vijf keer per jaar
zevende jaargang, nummer 1-2011
Inhoud
MKB MoeT KANSeN PAKKeN BiJ iNVeSTeRiNGeN iN eNeRGieSeCToR
oPlAGe
4.000 exemplaren
Toen het platform Energy Valley in april 2004 werd opgericht, kon directeur
Gerrit van Werven niet bevroeden dat de energiesector zo’n belangrijke rol in
CoVeRfoTo Noord-Nederland zou gaan spelen. Hoewel, hij hoopte het natuurlijk wel.
Gerrit van Werven,
“We gingen toen uit van een beperkte jaarlijkse investering in de energiesector
directeur energy Valley
foto: Rien linthout en extra werk voor circa duizend mensen. Dat is veel meer geworden.” En het
uiTGeVeR
Jelte Hut
Novema uitgevers BV
08 einde is nog lang niet in zicht, als we de woorden van Van Werven mogen
geloven en waarom niet.
Postbus 30
9860 AA Grootegast
Weegbree 1
9861 eS Grootegast WATeR AlS VeRBiNdeNde fACToR
T 0594 - 51 03 03
f 0594 - 61 18 63
info@novema.nl De tijd dat Waterbedrijf Groningen zich alleen bezighield met de levering en de
www.ondernemersbelang.nl kwaliteit van ons drinkwater, ligt reeds ver achter ons. Waterbedrijf Groningen is
anno 2011 een moderne onderneming die op allerlei terreinen waar water een
HoofdRedACTie
erik van Raalte
rol speelt, betrokken is. Denk aan de industrie, onderzoek, advies, innovatieve
T 0594 - 69 56 14 watertechnologie, zuivering en hergebruik van afvalwater en internationale
14
e.vanraalte@novema.nl samenwerking. Kortom, Waterbedrijf Groningen is uitgegroeid tot een dynamische
onderneming die middenin de samenleving staat. “Synergie speelt daarin een
BlAdMANAGeR
Novema belangrijke rol”, zegt algemeen directeur Harmen Hoogeveen.
Johannes oosterhof
T 0594 - 51 03 03
j.oosterhof@novema.nl
PRoJeCT eNeRGieBoRG 2020:
lAy ouT GRoeNe eNeRGie VooR 200.000 MeNSeN
VdS Vormgeving!, drachten
T 0512 - 38 11 14
Vorig jaar besloten FC Groningen en Stichting Energy Valley de krachten
dRuK te bundelen bij het op de kaart zetten van het Noorden als dè energieregio
Scholma druk Bedum van Nederland. Een aantal maanden geleden zag in stadion Euroborg de
Energiesociëteit, Energy Valley Top Club genaamd, het levenslicht, een groep
RedACTie
22
Jeroen Kuypers bedrijven die allemaal iets hebben met energie en duurzaamheid.
Mr. Reinhardt lagerwaard Het samenwerkingsverband heeft grote ambities, zo werd duidelijk na een
(Schuurmans advocaten) gesprek met transitiemanager Maarten Epema van draaijer + partners.
fernande leeflang
Aart Merkelijn
Jelmer van Nimwegen
Henk Poker
Astrid Potters – Maer TexxT eNeRGieKeuze iS AfWeGiNG VAN BelANGeN
Henk Roede (strip)
André Staas (Comm’Art) In 2009 had GasTerra een omzet van ruim 18 miljard euro, waarmee het tot de
André Vermeulen top 10 van Nederlandse bedrijven behoorde. Met een marktaandeel van circa
Pam van Vliet (columniste)
15% is GasTerra één van de grootste aardgasverkopers van Europa. Volgens
foToGRAfie Anton Broenink, directeur strategie van GasTerra, is de rol van aardgas nog lang
Bob Bakker niet uitgespeeld. “Niet alleen omdat het één van de schoonste fossiele
26
Hans Banus
brandstoffen is, maar ook omdat er zich rondom gas allerlei positieve
Nico de Beer
Gerrit Boer ontwikkelingen voordoen, denk aan de opkomst van groen gas.
Martin droog En Noord-Nederland speelt daarin een vooraanstaande rol.”
irma frieling
Rien linthout
Marco Magielse
Ruud Voest
AdReSWiJziGiNGeN
Adreswijzigingen, verandering van
contactpersoon of afmeldingen
kunt u per mail doorgeven aan
Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl.
Graag met vermelding voor welke
editie van het ondernemersbelang
de wijziging betreft
iSSN: 1871-2614
Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of overgenomen
zonder schriftelijke toestemming
van de uitgever. De uitgever kan niet
aansprakelijk worden gesteld voor de
inhoud van de advertenties.
02 het ONDERNEMERS BELANG

5. Column
n En verder Problemen bestaan niet
Hoewel er vorig jaar bijna 7000 faillissementen te betreuren
04 Nieuws waren, zul je nooit een bedrijf tegenkomen dat toegeeft
05 Snakkerd in de problemen te zitten. Problemen bestaan niet in het
bedrijfsleven. Uitdagingen des te meer. Wat men vroeger
10 Context Talen gaat landelijk een probleem noemde, heet nu een uitdaging. Ik inter-
viewde laatst een manager van een offshorebedrijf. In zijn
11 Voor gasadvisering: Kiwa Gas Technology
project zat van alles tegen. Er vielen dingen uit kranen,
13 Studiekostenbeding: ook van toepassing bij ontslag tijdens proeftijd materialen werden niet op tijd geleverd zodat er vertra-
ging optrad, er was groot tekort aan capabel personeel, het
21 Vrije Werkers als Kantoorhulp weer was beroerd, kortom, meneer de manager kreeg te-
24 2011 wordt een veel beter jaar! De mening van ons panel genslag op tegenslag te verwerken. ‘Dat is een behoorlijke
opeenstapeling van problemen’, constateerde ik, driftig
28 SITA gaat voor duurzaam afvalmanagement meeschrijvend. ‘Schrijf dat maar niet op in je artikel, was
zijn antwoord. ‘Ik zie het liever als uitdagingen die we het
31 Scholma Druk, de drukker van het Noorden
hoofd gaan bieden.’ Een schip dat is vastgelopen op een
32 Wat kan uw organisatie leren van “The Voice of Holland”? ondiepte? Een uitdaging om los te komen!
Moordende concurrentie en een steeds legere orderporte-
feuille? Toch je personeel uitbetalen, dat is jouw uitdaging.
Een dakloze zwerver in de winter? Zijn uitdaging is het
om warm te blijven. Gek word ik van al die uitdagingen.
Of challenges, nog erger. Als je iets nóg mooier wilt
voordoen dan het is, moet je het in het Engels doen.
n In het hartkatern Zo zijn er nog veel meer lege clichébegrippen. Woordinflatie!
Ik noem een paar willekeurige voorbeelden.
Vrijwel geen loonstijging in 2011 Innovatie. Alles en iedereen is innovatief bezig tegenwoordig.
Andere verpakking om een toetje: pure innovatie. Een
De salarissen in het bedrijfsleven zijn in 2010 ondanks de
fiets zonder remmen: hartstikke innovatief. Een steunzeil
Crisis met zo’n 3 procent gestegen. Dat is meer dan in 2009.
Vooral in de horeca, de transportsector en de communicatie- op een tanker: innovatie. (Maar een zeilschip is ouderwets.)
dienstverlening stegen de loonkosten. Voor dit nieuwe jaar Proactief. Ander woord voor meer doen dan waar je voor
verandert deze trend in het voordeel van ondernemers: betaald wordt. In je vrije tijd nadenken over uitdagingen van
verdere loonstijging zit er niet in. “Steeds meer bedrijven
de baas, dat is waar de roep om proactiviteit vandaan komt.
halen mensen uit China en India. Dit soort ontwikkelingen
heeft natuurlijk invloed op de salarissen. Kwestie van vraag Co-creatie. Mooie omschrijving voor het verschijnsel dat je
en aanbod”, aldus Loes de Cock, managing partner van er zelf niet helemaal uitkomt en je opdrachtgever je moet
Eprom Organisatie Adviseurs in Den Haag. helpen. Noem het co-creatie en hij denkt: hé wat leuk, ik
mag meedoen. Vooral in de mode bij reclamebureaus.
- Bedrijven maken inhaalslag in training en opleiding
- Tientallen lezers reageren op artikel “Tijd voor een mkb-bank”
Dit is mijn laatste column voor dit blad. Dat geeft
- GGN is streng, maar rechtvaardig
niks, het betekent voor mij een leuke uitdaging om
elders een podium te vinden voor mijn schrijfsels.
Speechen is een kwestie
Ik ga daar op een proactieve, innovatieve manier
van taal en lichaamstaal
mee aan de slag, waarbij ik niet vies ben van een
Bijna geen ondernemer of manager ontkomt er aan: spreken in het stukje co-creatie. Iedereen hartelijk bedankt voor de
openbaar. Een personeelsfeest, een productpresentatie of een vergade-
aandacht en de vele reacties in mijn mailbox de
ring met branchegenoten, de situaties waarop u het woord zou kunnen
of moeten voeren zijn legio. Hoe vlotter de speech, hoe groter de kans afgelopen jaren. Ik heb met veel plezier voor het
dat ze het gewenste effect heeft. Veel ondernemers staan echter met het Ondernemersbelang geschreven.
zweet in de handen voor een groep en zijn meer bezig met het beheer-
sen van hun zenuwen dan de inhoud van hun presentatie. “Speechen is
Pam van Vliet
geen gave maar een kunde”, zegt Carl van de Velde, internationaal
keynote speaker en oprichter van het gelijknamige training instituut. www.pamvanvliet.nl
het ONDERNEMERS BELANG 03

6. Nieuws
Euroborg Horeca gaat voor ‘groen’ Big Five for Live™ coach
boodschap over te brengen. Sinds begin dit jaar is Wilma Buikema
Als onderdeel van FC Groningen kan van Bureau ASAFARI werkzaam als
Euroborg Horeca niet achterblijven trainer en coach voor individuen en
bij de ambitie om duurzaam te onder- organisaties. Ze maakt o.a. gebruik
nemen met een goede balans tussen van de oplossingsgerichte wijze van
economische, sociale en milieubelan- coachen en NLP. Wilma Buikema is
gen. Euroborg Horeca verzorgt sinds gecertificeerd Big Five for Live™ coach.
de opening van het stadion de cate- Bij het Big Five for Live concept is het
ring in Euroborg en de horecaruimten doel het vinden van dat wat de kern
die daarbij horen. “In Nederland zijn van je leven is en onderzoeken wat er
we zeer vooruitstrevend voor wat nodig is om dit te realiseren. Als on-
betreft ecologie”, zegt Alex Kaminski, dernemer weet u wat u met uw bedrijf
General Manager Euroborg Horeca. werkelijk wilt bereiken, maar weten
Clubsponsor De Jong Disposables uw medewerkers dit ook? Zijn zij wer-
De gemeente Groningen schreef vorig willen worden. Afgelopen zomer uit Tynaarlo en Euroborg Horeca kelijk toegewijd aan het succes van
jaar een groenstructuurplan met haar heeft FC Groningen de samenwerking hebben alles in het werk gesteld om uw bedrijf, aan uw succes? Als dit het
visie op een groen beheer van Gronin- gezocht met Energy Valley en werd beduidend minder milieubelastende geval is ligt uw productiviteit waar-
gen. Groningen streeft in haar plannen in stadion Euroborg de Energy Valley disposables te gaan gebruiken schijnlijk zo’n 8 tot 15% hoger dan
na de groenste stad van Nederland te Topclub opgericht. Doel van de groot- zonder afbreuk te willen doen aan dat van uw concurrent. Als dit niet het
willen worden en loopt momenteel ste energiepartners in het Noorden is het gebruikersgemak. Nagenoeg alle geval is, kunt u contact opnemen met
landelijk voorop met het monitoren samenwerking en om aan een breed producten zijn nu omgezet naar kar- Wilma; dan is er werkelijke winst te
van het ecologische beheer. Euroborg publiek te laten zien wat er gebeurt tonnen producten. Deze disposables behalen! Voor meer informatie kunt
Horeca blijft niet achter. Ook FC Gro- en mogelijk is op het gebied van zijn te herkennen aan het Ecotainer® u bellen met 06 3380 5582, of mailen
ningen heeft de ambitie uitgesproken duurzame energie en innovatie. FC logo. Alle verbeterde producten zijn naar wilmabuikema@asafari.nl
de groenste voetbalclub van Neder- Groningen kan met haar bekendheid voorzien van een eigen FC Groningen
land – en wellicht zelfs van Europa – te bij uitstek als platform dienen om deze bedrukking.
Novema Uitgevers neemt Persberichten
zakenblad ‘OF’ over
Is er een nieuwe directie aangetreden?
Novema Uitgevers uit Grootegast heeft Heeft u productienieuws? Gaat u
het regionale zakenmagazine Onder- verhuizen, een nieuwe vestiging
nemend Friesland (OF) overgenomen openen of fuseren? Uw persberichten,
van Ard Alderts en Ying Mellema. Met bij voorkeur met foto, kunt u sturen
de overname versterkt Novema, tevens
BEDRIJFSWAGENINRICHTING naar Uitgeverij Novema; redactie
WWW.ZEVIM.NL
uitgever van het succesvolle regionale HOB Groningen; t.a.v. Erik van Raalte;
businessmagazine ‘Het Ondernemers- Postbus 30; 9860 AA Grootegast of per
belang’, haar positie op de Friese markt e-mail: e.vanraalte@novema.nl
voor zakenbladen. Ard Alderts heeft OF
samen met compagnon Ying Mellema
meer dan vijftien jaar geleid. De formule Oldenburger|Fritom snelst groeiende logistiek dienstverlener
van OF zal volgens directeur Jelte Hut
van Novema in eerste instantie niet veel Uit cijfers van het fd is gebleken dat snelst groeiende logistiek dienstverlener over de jaren 2007,2008 en 2009 een
gewijzigd worden. “Logisch dat we die Oldenburger| Fritom uit Veendam de is. De logistiek dienstverlener realiseerde gemiddelde groei van 57%. Ook dit
intact houden, want daar geloven we in. jaar verwacht het bedrijf uit Veendam
Wel verwachten we synergievoordelen een aanzienlijke groei te realiseren . In
met de tientallen andere zakenbladen november vorig jaar ontving het bedrijf
die wij maken.” Ondernemend Friesland de FD Gazellen Award. Tevens mocht
is een succesvol Fries zakenmagazine. Oldenburger de TLN ondernemersprijs
Het blad bestaat volgend jaar twintig 2010 met als thema: klantenbinding en
jaar en komt maandelijks uit in een klantgerichtheid in ontvangst nemen.
oplage van 5.500 stuks. Ook exploiteert Oldenburger|Fritom is werkzaam in
het magazine met www.of.nl een onder meer de marktsegmenten food,
internetportaal voor ondernemers. elektronica, verpakkingen en chemie. De
Novema Uitgevers is een professionele, Fritom Group behoort tot de top 25 van
marktgedreven uitgever van met name logistiek dienstverleners in Nederland.
zakenbladen en magazines op het
gebied van sport, recreatie en theater.
Daarnaast exploiteert Novema een
narrowcasting TV-kanaal voor met name
sportverenigingen. Het paradepaardje
van Novema, het zakenblad ‘Het Onder-
nemersbelang’ ,verschijnt landelijk vijf
keer per jaar in bijna vijftig verschillende
regionale edities.
04 het ONDERNEMERS BELANG

7. Colum
Gronings bedrijf
komt met platform
boeiende sprekers voor
evenementen
Snakkerd
Evenementenbureau No Boring Events
uit Groningen heeft met ‘No Boring Hoe bent u ooit begonnen? Vraagt mijn
Speakers’ een platform ontwikkeld waar stagiaire, ze moet voor haar opleiding een
professionele sprekers, dagvoorzitters, interview afnemen. Ik moet een beetje
trainers en workshopleiders uit de grijnzen: ik ging naar mijn eerste klant
noordelijke regio zich presenteren aan met de auto van mijn vader, een nette
Dijkema’s autoglas prolongeert titel de markt. Een spreekstal, met een ruime jas geleend van mijn moeder en een
keuze aan ervaren woordvoerders die zelfgekochte leren tas van 100 gulden.
‘FOCWA autoruitherstelbedrijf 2010/2011’ een interessante loopbaan hebben of Geen ondernemersplan maar een flinke
hebben gehad, en dus genoeg te vertel- dosis (over)moed en wilskracht. Op 13
Voor de tweede keer in successie heeft ook de bedrijfskundige visie en het len hebben. Via www.noboringspeakers. september schreef ik me ’s ochtends uit bij
Dijkema’s Autoglas in Hoogezand handelen hiernaar, zoals klantgericht nl kunnen de sprekers worden geboekt. de Sociale Dienst en ’s middags in bij de
bewezen het beste FOCWA autorui- benadering wordt kritisch beoordeeld. Op de website worden alle sprekers Kamer van Koophandel. Maar: zei ik, schrijf
therstelbedrijf van Nederland te zijn. Dijkema’s Autoglas is gevestigd aan uitgebreid voorgesteld. dat maar niet in je verslag, dit is natuurlijk
Het bedrijf mag zich nu presenteren de Industrieweg 14 in Hoogezand en off the record. Niemand hoeft te weten
als ‘FOCWA autoruitherstelbedrijf bestaat in april 17 jaar. Sinds 2004 is dat ik tijdens mijn eerste acquisitiegesprek
2010/2011’. Wim en Wilma Dijkema het bedrijf lid van FOCWA. Er werken 16 jaar geleden gelukkig een beroep kon
benadrukken dat de titel vooral in totaal negen personen in het be- doen op mijn acteervermogen. Acteurs
een teamprestatie is. Er wordt bij drijf. Naast de particuliere markt doen kunnen geloofwaardig spel neer zetten
de beoordeling niet alleen naar de zij veel voor de transportwereld en en ik speelde mijn rol met verve: ik was
werkwijze en het resultaat van de staan paraat met een 24-uurs mobiele ondernemer; ik geloofde er in en mijn
reparatie/vervanging gekeken, maar service. publiek ook.
Hoe kwam u aan opdrachten? Vraagt ze
MultiCopy Groningen Koopman maakt werk vervolgens nadat ze op de deleteknop
Franchisenemer van het milieu Parfumerie Douglas heeft gedrukt. Daar hoef ik niet lang over
van het Jaar introduceert de na te denken, boekjes zijn er over vol
Koopman start een uniek project met cosmetic bag lijn geschreven, maar ik bewandelde mijn
Tijdens de 15e MultiCopy Conventie in het rijden van twee LZV-combinaties eigen weg. Creatief en onorthodox! Een
Vianen zijn Daan en Jessy Doedens, (Lange Zware Voertuigen) met Parfumerie Douglas brengt in samen- kwestie van lef. Ik loofde de Gouden Tip
de ondernemers achter MultiCopy daarvoor trekkers aangedreven door werking met Sharro Jethu & Eileen Lu, de competitie uit; iedereen in mijn omgeving
Groningen Rengerspark, uitgeroepen een combinatie van groen gas en vrouwen achter “It’s a Woman’s World” die me aan werk of een connectie kon hel-
tot Franchisenemers van het Jaar. Een diesel waarbij een reductie van meer een geheel nieuwe cosmetic bag lijn op pen maakte kans op een exclusief etentje.
prestigieuze prijs, waaraan ook een reis dan 40% CO2 uitstoot wordt gehaald. de markt voor de vrouw die vaak op za- Ik heb er nog een foto van. Wacht maar
naar de FSI Conventie in Las Vegas is Koopman neemt het maatschappelijk kenreis is. De nieuwe lijn kenmerkt zich even. Ik duik in mijn archiefkast en vis mijn
verbonden. Daan en Jessy Doedens zagen verantwoord ondernemen zeer door het witte tijgerprint design, glitter, plakboek op. Oh wat lekker retro, zegt
in 2010 hun omzet enorm stijgen, terwijl serieus en levert een bijdrage aan glamour, parelmoer alsmede de subtiele mijn stagiaire, die moet u wel digitaliseren
de grafische branche het erg moeilijk de strijd tegen klimaatverandering. afwerking en het excellente materiaal. anders kan ik er niks mee in mijn verslag.
heeft. Dit komt, aldus de jury, omdat zij Samen met Smurfit Kappa en “It’s a Woman’s World” is exclusief
continu blijven investeren in hun bedrijf Interforest Terminal Rotterdam is ontwikkeld voor Parfumerie Douglas. Hebt u nog ambities? Klinkt haar volgende
om hun klanten optimaal te bedienen. een uniek concept gestart. Een LZV De producten zijn geleverd door YUJI vraag. Oh nu kom ik echt op stoom. Ja, ik
combinatie met een totaal gewicht Trading,de “Preferred Supplier” van Par- wil graag zakenvrouw van het Noorden
van 57,5 ton die op groen gas/diesel fumerie Douglas.. Dankzij de cosmetic worden. Ik verheug me vooral op mijn
rijdt. De leverancier van de trekkende bag verschijnen zakenvrouwen met een dankspeech, die heb ik al geschreven.
eenheid is MAN-dealer Sommerauer succesvol bestaan en dynamische life- Ik zie het al voor me: een bomvol
Trucks. Als leverancier van het style bij iedere zakenmeeting waar ook Martiniplaza, ik op het podium in mijn
Daan en Jessy Doedens kregen de Award uit handen van groene gas zal OrangeGas gaan ter wereld altijd op en top vrouwelijk! nieuwste rol: het rolmodel voor alle
Gerard Slot, algemeen directeur van Franchise Services Europe. optreden. www.itsawomansworld.eu. vrouwen met ambitie en ondernemerslust.
Ik kan bijna niet meer op mijn stoel blijven
zitten.
Ondernemers.... gebruik Social Media!!
Tja waarom niet? Vraagt mijn stagiaire,
De ontwikkelingen in Social Media Social Media heet, echter kan de ze is inmiddels aangestoken door mijn
gaan erg snel, dat bewijst het sterk hausse rondom Social Media enthousiasme. Ik las op de website dat
groeiend aantal gebruikers en het misleidend zijn. Organisaties beginnen uw motto is: spreek de verbeeldingskracht
aantal ondernemingen dat hierop met het gebruik van Social Media aan! Ik val stil: binnen in mij fluistert de
inspeelt. Wie niet snel op de Social zonder vooraf een helder doel en stem van mijn Groningse familie: de
Media trein stapt mist de kans om op marktbereik te bepalen, vandaar dat Twitter, Facebook en overige media- snakkerd, wat verbeeldt ze zich wel….
een professionele wijze het imago te Het Ondernemersbelang is gestart met kanalen. Video’s van adverteerders zijn
versterken en klantgerichtheid uit te een belangrijk deel binnen de social dan ook te bekijken op Alice Faber
stralen. Natuurlijk is het interessant media; het tonen van videopresentaties ondernemersbelang.nl >> kader (Eigenaar van een bureau
voor bedrijven om een graantje mee op de website welke gelijk viraal worden Bedrijfsvideo’s of op YouTube via voor theater en communicatie)
te kunnen pikken van het succes dat verspreid richting YouTube, Linkedin, youtube.com/hetondernemersbelang. www.heteerstebedrijf.com
het ONDERNEMERS BELANG 05

8. Bouwmachines Steigerbouw Betonbekisting
Veilig, voordelig en vakkennis:
dat is een heleboel meer!
“ Ook ik huur
bij Sijperda” Geef je afval uit handen
sijperdaverhuur.nl
als zelfstandig ondernemer ga je helemaal voor je bedrijf.
Maar er zijn zaken waar je niet teveel energie in wilt steken.
Bijvoorbeeld je afval. Maar je wilt wel verantwoord onder-
0900 7474747
nemen en niet teveel betalen door verkeerd afvalbeheer.
in dat geval geef je je afvalzorgen uit handen aan sita,
pure professionals op dat gebied. Gemakkelijk, efficiënt
en duurzaam.
Sneek Heerenveen Emmeloord Leeuwarden BetrouwBaar
en duurzaam
Groningen Drachten Franeker Assen Eemshaven sita.nl 0900-8444 afvalmanagement
driven by nature BioMCN produces and sells high quality 2nd generation bio-
methanol. Our unique and innovative process converts crude
glycerine into bio-methanol, thus using its full energy potential
and achieving 70% CO2 emission reduction. Bio-methanol is an
EU recognized 2nd generation biofuel, which is entitled to be
counted twice in accordance with the Renewable Energy Directive.
Our bio-methanol offers petrochemical companies an attractive
and cost competitive solution in their quest for more sustainable
2nd generation biofuels. Bio-methanol is an extremely versatile
product, either as a biofuel feedstock for bio-MTBE, biodiesel and
bio-hydrogen or as a fuel in its own right (M85). And, because bio-
methanol is chemically identical to regular methanol, it is perfectly
suited to produce green alternatives of existing applications for
the construction and automotive industry as well. BioMCN is
making a substantial contribution to the development and use of
better biofuels. Bio-methanol dramatically reduces green-house
gas emissions, and avoids the social and environmental issues
sometimes associated with biofuels.
Oosterhorn 10, NL – 9936 HD Farmsum T +31 (0)596 64 77 00 www.biomcn.eu
bio0031_10_corpadv_05.indd 1 12-10-2010 13:56:49

9. Afd: Vastgoed
Buitenpost
T. 0511 - 542 910
www.succesor.com
TE HUUR aan de AARHUSWEG 5-21 te GRONINGEN
Op het industrieterrein “de EEMSPOORT” te Groningen, direct keukenblok, toilet en archief ruimte, ook ca. 45 m2 groot. Het geheel
langs de A7 is TE HUUR deze luxe, nieuw ingerichte bedrijfsunit. is zeer geschikt voor een MKB bedrijf of ZZP’er. In het kantoor is een
Het bedrijventerrein is gemakkelijk bereikbaar en ligt direct aan kozijn met ramen aangebracht, zodat daglicht binnen kan komen.
de rondweg van Groningen. De indeling is als volgt: beneden hal, De huurprijs is € 745,00 geen BTW. Elektra en water zijn aangesloten
opslagruimte van ca. 45 m2 en op 1e etage een kantoorruimte met en een eigen parkeerplaats voor de unit. Geen V.V.E. kosten.
TE KOOP in ZWAAGWESTEINDE aan de Rozenlaan 51
Op industrieterrein Rozenlaan te Zwaagwesteinde (Westereen) tacten aanwezig. Er is een separate ingang naar de twee kantoren
bieden wij een prachtige bedrijfs- en kantoorruimte met woning TE met keuken en toiletten.
KOOP aan. Het pand ligt op een schitterende zichtlocatie, direct De woning heeft een grote hal, dito woonkamer met open keuken,
aan de ingang van het bedrijven terrein. Het geheel is zeer geschikt bijkeuken met deur naar het terras, boven grote luxe douche met
voor een combinatie van wonen en werken in diverse vormen of drie grote slaapkamers.
perifere detailhandel. De bedrijfsruimte heeft: een overheaddeur met Vraagprijs is € 635.000,00 excl. BTW k.k., aanvaarding op korte
inloopdeur, gevlinderde vloer, geschilderd. Verlichting met stopcon- termijn mogelijk.
TE HUUR aan de Stavangerweg 41 - 29 te GRONINGEN
Op het industrieterrein “de EEMSPOORT” te Groningen, direct werkbank, verlichting en stopcontacten verder aangesloten op het
langs de A7 is TE HUUR deze geïsoleerde bedrijfs-opslagunit. elektrisch en water, mogelijkheid voor KPN ( telefoon en internet).
Het bedrijventerrein is gemakkelijk bereikbaar en ligt direct aan Eigen parkeerplaats direct voor de unit. Overheaddeur met inloop-
de rondweg van Groningen. De unit is ca. 45 m2 groot met een deur met dubbel sluitwerk.
verdiepingsvloer van ca. 25 m2. Tevens een toilet, handenwasbak, Huurprijs is € 400,00 geen BTW, contractduur is minimaal 3 jaar.
TE KOOP in ZWAAGWESTEINDE, het voormalig politiebureau
De locatie aan de Eksterstrjitte 25 is ooit gebouwd als politiebureau op eigen terrein. De bestemming is detailhandel/dienstverlening.
en ook als zodanig gebruikt. Sinds 2007 staat de locatie leeg en Het pand kan goed verbouwd worden tot woning. Het is ook zeer
wordt nu verkocht. De reden van de verkoop is het mislukken van de geschikt voor een dienstverlener met kantoor aan huis, kinder-
uitbreidingsplannen voor het centrum in de Westereen. opvang etc. Aanvaarding kan op korte termijn en de vraagprijs is
De perceelgrote is ca. 7 are en 75 ca. er zijn ca. 10 parkeerplaatsen op aanvraag.
TE KOOP aan het Skagerrak 22 te GRONINGEN
Op industrieterrein “de EEMSPOORT “ te Groningen zijn aan het · Buiterrein is bestraat en eigen parkeerplek voor de ingang.
Skagerrak 22 nieuwe bedrijfs – opslagunits (div. nrs.) gerealiseerd. · Nokhoogte is ca. 5.40 meter.
Dit bedrijventerrein is direct gelegen aan de A7 en langs de rondweg · Verdiepingsvloer mogelijk vanaf ca. 25 m2 met vaste trap.
van Groningen. De units hebben o.a.: · Aansluiting op riool, water en elektrisch, KPN mogelijk.
· Maatvoering ca. 4.50 m x 10.m = ca. 45 m2. · Ideaal voor starters, ZZP’ers en MKB bedrijven.
· Overheaddeur (3.80 x 4 m) met verhoogd beslag.
Beleggingsobject TE KOOP in GRONINGEN
Aan de Stavangerweg 41- 31,32 en 33 te Groningen. (Ind.ter. “ DE betreft 3 units met 6 parkeerplaatsen op eigen terrein, gebouwd en
EEMSPOORT”) is een verhuurde SHOWROOM/WINKELRUIMTE opgeleverd in 2006. Verkoopruimte is ca. 160 m2, de frontbreedte is
TE KOOP, momenteel in gebruik als kantoorruimte. De huurover- ca. 10 meter. Vraagprijs € 172.500,00 excl. BTW. k.k. Zichtlocatie aan
eenkomst loopt tot en met 31 december 2013, met optie regeling. De de doorgaande weg. Hoog opleverniveau, volledig afgebouwd o.a.
huurder is een dienstverlener in schoonmaakactiviteiten. De locatie alarminstallatie, verwarming, verlichting, vloerbedekking en toilet.
UNITS aan het Skagerrak 22 - 6 en 22 - 7 TE HUUR in GRONINGEN
Aan het Skagerrak 22 (Ind. Ter. “de EEMSPOORT’) te Groningen zijn trap. Een eigen parkeerplek direct voor de ingangsdeur. De unit is
twee bedrijfs-opslagunits TE HUUR. Dit bedrijventerrein is direct aangesloten op elektra en water. KPN kan aangesloten voor o.a.
gelegen aan de A7 en aan de rondweg rondom Groningen. Het telefonie en internet. De huurprijs is € 485,00 per maand excl. BTW.
zijn opslagunits met een eigen entree voor o.a. opslag van droge De huurperiode is 3 jaar met optie voor nog 3 jaar. De unit is direct
goederen of als werkplaats te gebruiken. Op de begane grond is de gereed voor de verhuur.
bedrijfsruimte ca. 45 m2 en de vliering meet ca. 25 m2 met een vaste

10. Interview Tekst: Henk Poker • Fotografie: Rien Linthout
Toen het platform Energy Valley in april 2004 werd opgericht, kon directeur Gerrit van core business geworden. Bedrijven die je
bijvoorbeeld tegenkomt in de agrosector,
Werven niet bevroeden dat de energiesector zo’n belangrijke rol in Noord-Nederland zou maar ook een bedrijf als de Suiker Unie is
energieproducent geworden. Het is een
gaan spelen. Hoewel, hij hoopte het natuurlijk wel. “We gingen toen uit van een beperkte markt die ongelofelijk veel kansen biedt
voor allerlei bedrijven. En dan denk ik ook
jaarlijkse investering in de energiesector en extra werk voor circa duizend mensen. Dat is aan advocatenkantoren, gespecialiseerde
schilderbedrijven, bedrijven die allerlei boor-
veel meer geworden.” En het einde is nog lang niet in zicht, als we de woorden van Van technieken ontwikkelen, bedrijven die actief
zijn in de apparatenbouw, enzovoort.”
Werven mogen geloven en waarom niet. Van Werven hoopt in elk geval dat de komende
Als voorbeeld noemt Van Werven de nieuwe
jaren vooral het midden- en kleinbedrijf in Noord-Nederland in toenemende mate kan elektriciteitslijn die er tussen de Eemshaven
en Amsterdam wordt aangelegd. “Om de
profiteren van de investeringsgolf die gaande is. vijfhonderd meter moet er een draagpaal
worden geplaatst, waarover die lijn gaat lopen.
Wie die palen gaat produceren, is nog niet
bekend.” “Heb je als bedrijf bijvoorbeeld
verstand van bodemmetingen, dan is het nu tijd
Directeur Gerrit van Werven van Energy Valley:
Directeur Gerrit van Werven van Energy Valley: om aan te kloppen. En misschien moet een
Midden- en kleinbedrijf
bedrijf dat goed thuis is in de bouw van melk-
tanks ook wel vergistingtanks gaan bouwen.
Kortom, kijk als MKB waar je goed in bent en
moet kansen pakken
zoek deze markt op, want die is booming.”
Samenhang
Gasopslag, wind op zee, biomassaconversie,
bij investeringen
elektriciteitscentrales; op allerlei terreinen
wordt er geïnvesteerd in energie. Van Werven
ziet vooral een samenhang tussen deze
investeringstrajecten. “Windparken hebben
in energiesector
begrijpt dat het geen eenvoudige stap is om
daarop in te spelen, maar desondanks roept
hij het MKB op om nadrukkelijk te kijken waar
mogelijkheden liggen. “De energiesector is zo
groot en breed, op allerlei terreinen moet en
gaat er ontzettend veel gebeuren. Want met
die 25 miljard euro praat ik nog niet eens over
alle vervangingsinvesteringen die plaats gaan
vinden. Immers, we gaan de komende decen-
nia overschakelen op een systeem waarin
duurzame energie een vooraanstaande
rol speelt. En het interessante is dat wij als
Noord-Nederland daarin uitstekend zijn
gepositioneerd.”
Vleugels
Zoals genoemd werd Energy Valley bijna
7 jaar geleden opgericht. Inmiddels staat er
een solide organisatie en zijn allerlei bedrijven
T
rots legt Gerrit van Werven een en organisaties die iets hebben met energie
brochure op tafel, die later die aangehaakt. En ook gemeenten, provin-
middag aan minister-president Mark cies, de universiteit en hogescholen zijn
Rutte wordt overhandigd, die een bezoek aangesloten. “Er zijn in de afgelopen jaren
brengt aan de VVD-afdeling in Groningen. talloze bedrijven richting Noord-Nederland
“In de periode 2010-2015 wordt er voor gekomen”, zegt Van Werven. “Denk aan
maar liefst 25 miljard euro geïnvesteerd in de onderzoeksinstituten als TNO en KEMA,
energiesector in Noord-Nederland”, geeft Van maar ook hebben bedrijven als Gasunie
Werven aan. “Dat is een gigantische markt, en KDE hun vleugels enorm uitgeslagen.
met enorm veel mogelijkheden, ook voor Daarnaast is energie voor allerlei bedrijven,
het midden- en kleinbedrijf.” Van Werven die er voorheen niets mee hadden,
08 het ONDERNEMERS BELANG

11. bijvoorbeeld back up centrales nodig voor de in de wereld van de energiesector genoemd de energiesector. “En het merendeel van de
momenten dat het niet waait. En die centrales mag worden. Ook een ander initiatief mag investeringen die in Noord-Nederland plaats-
hebben weer flexibele gaslevering nodig om niet onvermeld blijven. Van Werven:” Vorig vinden, zijn in energie. Dat gaat voorlopig
in te kunnen spelen op vraagfluctuatie en jaar is de Energy Valley Top Club opgericht nog wel even door. Ja, Noord-Nederland is
daarvoor is dus gasopslag nodig. Het is mijn door verschillende Groenpartners en- leden, de centrumregio voor energie-activiteiten
overtuiging dat Noord-Nederland zo lang- die gelieerd is aan FC Groningen. Bij elke in Nederland geworden.” In dat kader vindt
zamerhand een geïntegreerde energie- thuiswedstrijd komen we bij elkaar. Niet Van Werven het erg belangrijk dat de Energie
machine aan het worden is en dat is de grote alleen om voetbal te kijken, maar vooral ook Academie van de grond komt. “Want met
kracht van deze regio, waarmee wij ons in om contacten te leggen en ervaringen met zo’n herkenbaar internationaal opererend
Europa onderscheiden.” elkaar uit te wisselen. Bovendien organiseren kennisinstituut geef je energie nog meer een
Groenpartners rond elke wedstrijd een pro- gezicht en dat trekt weer bedrijven aan.
“Daarnaast is de samenwerking tussen gramma. Zo hadden we bij de thuiswedstrijd En nogmaals, ook het MKB in Noord-Nederland
bedrijfsleven, overheid en kennisinstellingen tegen Feyenoord het Havenbedrijf Rotterdam kan hier van profiteren. Ik zou zeggen: pak uw
uniek te noemen. De stichting Energy Valley uitgenodigd en bij de wedstrijd tegen ADO kans en wees u bewust van wat er allemaal
biedt alle partijen een platform waar men Den Haag hadden we een een informatief speelt. In mijn overtuiging staan we feitelijk
elkaar kan ontmoeten en er allerlei nieuwe programma over subsidies voor het MKB nog maar aan het begin van de ontwikkeling
initiatieven ontstaan. En tenslotte profiteren opgesteld. En onlangs tegen FC Twente, van de energiecluster in onze regio. De
we optimaal van onze geografische en geolo- kwam een organisatie meer vertellen over uitdaging is groot, maar de kansen voor werk,
gische positionering. Die is uniek vanwege de nanotechnologie. Op die manier proberen voor een duurzame omgeving en voor een
aanwezigheid van gas- en olievelden, onder- we informatie hier naartoe te halen en gezonde basis onder onze samenleving zijn
grondse opslagmogelijkheden, de ligging aan partijen te verbinden. Het bezoeken van een nog veel groter. Die kansen liggen er zeker
zee en niet te vergeten de aanwezigheid van voetbalwedstrijd kan daarmee meteen nuttig ook voor allerlei bedrijven en instellingen.”
een landbouweconomie met grote biomas- worden gemaakt.”
sastromen. Er zijn volgens mij maar weinig www.energyvalley.nl
regio’s in de wereld waar zoveel relevante Centrumregio
factoren samenkomen.” Het belang van de energiesector voor
Noord-Nederland is allang geen on-
Energy Valley Top Club derwerp van discussie meer, die
Niet alleen brengt Energy Valley bedrijven is namelijk groot. Van Werven
bij elkaar in het zogenaamde Energy Valley zegt dat circa 25.000 men-
Platform, wat een unieke netwerkorganisatie sen direct werk vinden in
het ONDERNEMERS BELANG 09

12. Bedrijfsreportage Tekst: Annemiek Wassenaar • Fotografie: Jaap de Boer
Thea Galema: “Wij kunnen voor iedere opdracht de beste match maken tussen tekst en vertaler”
voor iedere opdracht de beste match maken
tussen tekst en vertaler. Vertalers mogen bij
ons alleen naar hun moedertaal vertalen en
alle vertalingen worden door de vertaalcoör-
dinatoren nog een keer nagekeken voordat
ze naar de klant gaan.”
Groei
Dat deze grondige aanpak werkt, blijkt wel
Context Talen
uit de gestage groei in het aantal opdrachten
en het steeds gevarieerdere klantenbestand.
Galema vertelt enthousiast dat dit varieert
gaat landelijk
van technische teksten voor een multinatio-
nal als Mitsubishi tot een mooie folder voor
het gevangenismuseum in Veenhuizen. “De
afwisseling, de uitdaging van grote meer-
talige projecten en natuurlijk de tevreden
klanten maken het werk zo leuk”, vertelt
S
inds 1 januari 2011 opereert Context Talen Vertalingen op maat Galema. “Ik ben trots op mijn professionele
uit Tolbert op de landelijke vertaalmarkt. Context Talen vertaalt veel voor het bedrijfs- en enthousiaste vertaalteam en de kwaliteit
Het bedrijf was onder de naam Talengroep leven en voor politie en justitie. Het bedrijf die we dagelijks leveren, we zijn klaar voor de
al een grote speler in Noord Nederland maar heeft zich bewust niet gespecialiseerd in een rest van Nederland!”
sinds 1 januari kan het hele land gebruik maken taal of in bepaalde onderwerpen.
van de vertaalspecialisten van Context Talen. Thea Galema, directeur en zelf vertaalster
Frans, verklaart waarom. “Vanaf de oprichting Contactgegevens:
Context Talen is een maatwerkaanbieder van van het bedrijf is het mijn streven geweest Context Talen
zowel vertalingen als taaltrainingen. In 1997 om maatwerk te leveren. Ik heb ingezet op Oldebertweg 77
begonnen als eenmanszaak maar de laatste het aantrekken van specialisten op verschil- 9356 AA Tolbert
zes jaar uitgegroeid tot een onderneming lende vakgebieden en in verschillende talen T 0594 - 51 93 07
met 15 personeelsleden en zo’n 150 actieve in plaats van me te beperken tot enkele “in info@contexttalen.nl
freelance vertalers en docenten. house” vertalers in loondienst. Zo kunnen wij www.contexttalen.nl
Berndt bv
Dealer Cesab | Hangcha
Schrijnwerker 4
9502 KH STADSKANAAL
T. 0599 - 45 42 02
www.berndtbv.nl
Het Eerste Bedrijf Ze verzorgen
bemoeitheatervoorstellingen
is een bureau voor bedrijven, fakespeeches
voor communicatie voor congressen, acteerwerk
voor trainingen en teamdagen
en theater. met gebruik van acrobatiek,
improvisatietheater en zang.
Verzinnen, verbeelden
en versterken! Dat is
www.heteerstebedrijf.com hun vak!
10 het ONDERNEMERS BELANG

13. Tekst: Fernande Leeflang • Fotografie: Bob Bakker Bedrijfsreportage
Hét adres voor advies over biogas, veiligheid gasinstallaties en NOx-uitstoot
Voor gasadvisering:
Kiwa Gas Technology
Kees Kooijman: “Naast het verrichten van gasanalyses, adviseert Kiwa Gas Technology ook hoe de kwaliteit van biogas verbeterd kan worden”
Wat krijg ik voor mijn biogas? Hoe veilig is mijn gasinstallatie? Hoe kan ik de De metingen worden vervolgens samen met de plant operator
uitgevoerd. De meettechnicus bewaakt het meetplan, de operator
stuurt de installatie. Tijdens de meting worden adviezen gegeven
NOx-uitstoot verminderen? Allemaal vragen waarbij Kiwa Gas Technology over de mogelijkheden om de NOx-emissie te reduceren en om
de kwaliteitszorg te optimaliseren. De bevindingen en aanbevelin-
van dienst kan zijn. ,,Voor advisering op het gebied van gas, moet je bij Kiwa gen worden na afloop opgesteld in een heldere rapportage.
Gas Technology zijn”, zegt directeur Kees Kooijman. Het kenniscentrum voor
Kiwa Gas Technology staat bekend om zijn ervaring,
kennis en kwaliteit op het gebied van emissiemetingen.
gaskwaliteit, -distributie en -toepassing opende vorig jaar zijn deuren op De specialist in gasadvisering biedt een integraal diensten-
concept op emissiegebied. Kiwa is als één van de weinige
het Energy Business Plaza in Groningen om nog nadrukkelijker te kunnen emissie-meetinstanties in Nederland geaccrediteerd voor
het uitvoeren van kentalbepalingen in het kader van het
bijdragen aan energie-innovatie in Noord-Nederland. “Besluit handel in emissierechten”.
Het integrale concept omvat onder meer:
• uitvoering van initiële audits op het vlak van techniek,
procedures en kwaliteitsborging.
K
iwa Gas Technology is een divisie van onze gasanalyses weet de producent wat • beoordelen van energieverbruiksmeetinrichtingen (voor
Kiwa, waar in totaal duizend mensen hij voor zijn opbrengst krijgt.” Die metingen olie en gas) van de stookinstallaties die in het monito-
werken. Maar Kiwa: dat is toch worden uitgevoerd in Apeldoorn, waar ringsprotocol zijn vermeld. En adviseren met betrekking
gespecialiseerd in water? Die associatie dekt Kiwa Gas Technology een goed geoutilleerd tot onderhoud, kalibratie en/of vervanging van de
de lading niet meer, legt Kooijman uit. laboratorium heeft. Naast het verrichten van meetinrichtingen.
,,Kiwa is veel breder georiënteerd. In 2005 gasanalyses, adviseert Kiwa Gas Technology • verrichten van NOx-emissiemetingen.
nam Kiwa Gastec over en voegde daarmee ook hoe de kwaliteit van biogas verbeterd • opstellen van CO2- en NOx-emissiejaarverslagen.
tachtig jaar ervaring en kennis met gas toe”, kan worden.
aldus Kooijman. Van de 150 voormalige
Gastec-medewerkers werken er zeventig voor Emissiemeting Veiligheid
Kiwa Gas Technology, de divisie die zich Kiwa Gas Technology is ook dé partner op Ook verzorgt Kiwa Gas Technology alles rondom de veiligheid
bezighoudt met advisering. De hoogop- het gebied van emissiemetingen. Tuinders en van gasinstallaties. Van trainingen op het gebied van regelgeving
geleide ingenieurs van deze divisie werken industriële bedrijven hebben zich sinds een tot ongevallenpreventie en ongevallenonderzoek. Kooijman:
ook veel voor MKB-bedrijven. Certificatie en aantal jaren te houden aan de NOx-normen die ,,Wij adviseren de industrie bijvoorbeeld bij het ombouwen
Training zijn de twee andere divisies. de overheid heeft opgesteld. De Kiwa-divisie van toestellen naar andere gaskwaliteiten of ondersteunen bij
Bij Kiwa Training worden bijvoorbeeld verricht ter plekke emissiemetingen en inspecties van unieke industriële gasverbruikstoestellen. Ook bij
cursussen aangeboden op het gebied van verzorgt ook rapportages met bevindingen biogas- en stortgasinstallaties adviseren wij over veiligheid .”
energietechniek en nieuwe regelgeving. en aanbevelingen. Bijvoorbeeld hoe onder-
nemers de geconstateerde emissieniveaus Voor vragen of informatie over gas: Kees Kooijman,
Biogaskwaliteit kunnen verlagen. ,,Kortom, wij controleren telefoon 055 5393509 of mail kees.kooijman@kiwa.nl
Steeds meer kleinere bedrijven, waaronder en optimaliseren de NOx-monitoring van
landbouwbedrijven maar ook industrie, stookinstallaties en procesunits. Voor de Kiwa Gas Technology
produceren biogas uit hun bedrijfsafval. NOx-emissiemetingen beschikt Kiwa Gas Wilmersdorf 50
Via vergassing of vergisting wordt dit Technology over mobiele meetapparatuur, 7327 AC Apeldoorn
opgewerkt naar aardgaskwaliteit. Kiwa Gas zodat op locatie gemeten kan worden. T 055 - 539 35 09
Technology helpt daarbij graag. Kooijman: Hoe gaan die metingen in zijn werk? Eerst F 055 - 539 32 23
,,Wij kunnen de samenstelling van het wordt een meetplan opgesteld, dat in overleg technology@kiwa.nl
biogas voor hen bepalen. Aan de hand van met de plant operator wordt ingepland. www.kiwagastechnology.nl
het ONDERNEMERS BELANG 11

15. Advies
Tekst: Mr. Reinhard Lagerwaard
Studiekostenbeding:
ook van toepassing
bij ontslag tijdens
proeftijd
I
n de onderhavige zaak is de werknemer De werkgever vordert nu betaling door de Kantonrechter niet van de werkgever
op 1 maart 2009 bij de werkgever in werknemer van het bedrag van € 11.250,--. worden verwacht, dat hij wacht met het
dienst getreden. De arbeidsovereen- Naar het oordeel van de Kantonrechter inkopen van opleidingen totdat de proef-
komst is aangegaan voor de duur van één geldt het opleidingskostenbeding ook tijd van alle deelnemende werknemers
jaar en met een proeftijd van één maand. tijdens de proeftijd. Het beroep op het is verstreken. Verder is van belang dat de
De werknemer is in dienst getreden voor beding is in het onderhavige geval ook werknemer van deze constructie op de
het verrichten van werkzaamheden bij een niet naar maatstaven van redelijkheid en hoogte was, en dat de reden voor zijn
opdrachtgever. In de arbeidsovereenkomst billijkheid onaanvaardbaar. De werkgever opzegging niet aan de werkgever
is ook een opleidingsbeding opgenomen. heeft onweersproken toegelicht dat verwijtbaar is, maar puur in zijn privésfeer
Dit houdt in dat als de werknemer de hij in opdracht van de opdrachtgever, ligt. Hij heeft namelijk ruzie gekregen
arbeidsovereenkomst vóór 1 april 2010 werknemers opleidt en klaarstoomt om met zijn echtgenote over het late tijdstip
opzegt, de opleidingskosten ter hoogte in dienst te treden bij de opdrachtgever. waarop hij van zijn werk terugkwam, als
van € 11.250,--, door hem moeten worden De opleidingen worden op voorhand gevolg van een tegenvallende reistijd.
terugbetaald. In de periode nà 1 april 2010 ingekocht. Dit gebeurt eerst als er zes De werknemer dient dan ook het bedrag
wordt het bedrag gehalveerd, en nog weer werknemers zijn die kunnen deelnemen van € 11.250,-- terug te betalen.
later afgebouwd naar nihil. Als na afloop aan de opleiding. De kosten van de oplei-
van het opleidingstraject geen arbeids- ding worden in rekening gebracht bij de Voor meer informatie:
overeenkomst wordt aangeboden door opdrachtgever. Doordat de werknemer Mr. Reinhardt Lagerwaard
de opdrachtgever, komt de betalings- de arbeidsovereenkomst al zo snel heeft Directeur van Schuurmans Advocaten
verplichting in zijn geheel te vervallen. opgezegd, heeft de werkgever de kosten Oosteinde 4B
nu niet bij de opdrachtgever in rekening 9301 LJ Roden
De werknemer heeft de arbeidsovereen- kunnen brengen. In omstandigheden T 050 - 501 54 55
komst reeds op 11 maart 2009 opgezegd. als deze kan naar het oordeel van de www.schuurmans-advocaten.nl
het ONDERNEMERS BELANG 13

16. Bedrijfsreportage Tekst: Henk Poker • Fotografie: Rien Linthout
De tijd dat Waterbedrijf Groningen
zich alleen bezighield met de levering
en de kwaliteit van ons drinkwater,
ligt reeds ver achter ons. Water-
bedrijf Groningen is anno 2011
een moderne onderneming die op
allerlei terreinen waar water een
rol speelt, betrokken is. Denk aan
de industrie, onderzoek, advies,
“Als onderdeel van Noord-Europa innovatieve watertechnologie,
liggen we met Groningen exact
tussen twee economische regio’s in” zuivering en hergebruik van
afvalwater en internationale
samenwerking. Kortom, Water-
bedrijf Groningen is uitgegroeid
tot een dynamische onderneming
die middenin de samenleving
staat. “Synergie speelt daarin een
belangrijke rol”, zegt algemeen
directeur Harmen Hoogeveen.
En het mooie is dat Waterbe-
drijf Groningen nog altijd het
goedkoopste drinkwater van
Water als
ons land levert.
W
aterbedrijf Groningen is al sinds
1879 leverancier van betrouw-
baar en kwalitatief hoogstaand
verbindende
drinkwater. Het bedrijf telt in de provincie
Groningen circa 270.000
aansluitingen. Maar er gebeurt dus veel meer.
Zo levert Waterbedrijf Groningen allerlei
factor
soorten industriewater aan het bedrijfsleven,
wat volgens Hoogeveen maatwerk is.
Er wordt bijvoorbeeld aan AKZO in Delfzijl
zuurstofloos proceswater geleverd, krijgt
Kisuma Chemicals in Veendam zogenaamd
demiwater en wordt voor AVEBE in Ter Apel
proceswater van bijna drinkwater-kwaliteit
geleverd. Hiervoor wordt samengewerkt in
een joint venture (Northwater) met Evides,
het waterbedrijf van Rotterdam en Zeeland.
14 het ONDERNEMERS BELANG

17. Daarnaast is Waterbedrijf Groningen samen vangen en in algen te stoppen zodat biomassa
met Waterleidingmaatschappij Drenthe ontstaat, die geschikt is om veevoer van te
eigenaar van Waterlaboratorium Noord, maken.” Maar Waterbedrijf Groningen kwam
van oudsher de ondersteunende partij die ook met een oplossing voor het duurzaam
de kwaliteit van het water testte, maar verwerken van (zout) afvalwater van diverse
Hoogeveen noemt het lab tegenwoordig bedrijven in Delfzijl, middels de ontwikkeling
het technologiecentrum van Waterbedrijf van een zout afvalwater zuiveringsinstallatie.
Groningen. “Hier worden analyses gemaakt
en adviezen gegeven aan het bedrijfsleven en Samenwerking
worden zuiveringstechnologieën en analyse “We hebben ons in de afgelopen jaren
methoden van hoge kwaliteit ontwikkeld. Zo goed doorontwikkeld”, aldus Hoogeveen.
hebben wij een contract met bijvoorbeeld “Daarvoor hadden we wel een bepaalde
Heineken voor wereldwijde ondersteuning met schaalgrootte nodig en daarom zijn we
betrekking tot waterkwaliteitsvraagstukken.” allianties en joint ventures met allerlei partijen
Verder is Waterbedrijf Groningen actief aangegaan. Dat heeft de ontwikkelingen
binnen RioNoord, een joint venture van de enorm versneld en inmiddels vindt er op aller-
waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en lei terreinen een interessante kruisbestuiving
Aa’s en Waterbedrijf Groningen. “Via RioNoord plaats. Ook met partijen als Energy Valley,
bieden we gemeenten diensten aan op het Wetsus in Leeuwarden en Sensor Universe in
gebied van riolering. RioNoord is een praktisch Assen, maar ook in het buitenland. Wij zijn
voorbeeld van samenwerking in de water- onderdeel van Noord-Europa en liggen met
keten: drinkwatervoorziening, riolering en Groningen exact tussen twee economische
afvalwaterzuivering. Door synergie kunnen regio’s in”, gaat Hoogeveen verder. “Om die
we middelen efficiënter en effectiever inzetten. reden hebben we samenwerking gezocht
En behalen de gemeenten, waterschappen met acht Duitse partners, we noemen ons
en drinkwaterbedrijven samen belangrijke de Emspartners. We hebben inmiddels onze
maatschappelijke voordelen.” waterleidingnetten met elkaar verbonden,
zodat we elkaar kunnen helpen bij eventuele
Harmen Hoogeveen: “Afgelopen jaren zijn we allianties en
Maatschappelijke onderneming calamiteiten.”
joint ventures met allerlei partijen aangegaan”
Ook is Waterbedrijf Groningen betrokken
bij projecten op het gebied van energie en Het is een voorbeeld waaruit blijkt dat
water, denk bijvoorbeeld aan de warmte Waterbedrjf Groningen de belangen rondom landbouw, ruimte en natuur. Maar ook met
– koude opslag, hergebruik van afvalwater water duurzaam veilig wil stellen. “Naast de belangrijke kennisinstituten als de RUG,
of energie uit afvalwater. “Ook daar is veel beweeglijkheid die op korte termijn wordt Gasunie, Hanze, etcetera. Dat biedt ons
innovatie”, legt Hoogeveen uit. Tenslotte verwacht, houden wij ons ook al bezig met de mogelijkheid om samen met het MKB
houdt Waterbedrijf Groningen zich als de situatie zoals die zich over pakweg 40 à allerlei watergerelateerde vragen door te
maatschappelijke onderneming bezig met 50 jaar voor kan doen”, maakt Hoogeveen ontwikkelen. Daarnaast hebben we te maken
internationale samenwerking. Met name aan duidelijk. “Onze klanten moeten er zeker van met vraagstukken in het maatschappelijke
regio’s waar mensen nog geen goed zijn dat ze nu en later over schoon en kwalita- verkeer, zoals in de Onnerpolder nabij het
drinkwater hebben. Hoogeveen: tief goed water kunnen beschikken. Daarom Zuidlaardermeer, waar wij grondwater
“Wij stellen jaarlijks een half procent van moeten we nu bezig zijn met de toekomst en winnen, maar dat ook werd aangewezen als
onze drinkwateromzet hiervoor beschikbaar.” waar mogelijk al lange termijn investeringen noodbergingsgebied voor overtollig regen-
Synergie, het woord viel eerder, speelt plannen.” water. Daar hebben we nu een oplossing voor
volgens Hoogeveen bij alle activiteiten die gevonden door onze bronnen te verplaatsen
Waterbedrijf Groningen onderneemt, een Ook op andere terreinen heeft Waterbedrijf en de putten op een terp te plaatsen.
belangrijke rol. “Er kunnen overal kruisver- Groningen zich stevig ontwikkeld. Denk Kortom, we zijn enorm ondernemend, maar
banden ontstaan, als de vraag maar water bijvoorbeeld aan het contact met de klanten. willen en moeten ons ook altijd maatschap-
gerelateerd is. Op die manier dragen wij “De telefonische- en emailcontacten scoren pelijk opstellen. Dat is complex, maar ook
graag bij aan de ontwikkeling van de regio.” in de landelijke benchmark als nummer 1. ontzettend boeiend. Ja, er gebeurt hier
En ook bij werkzaamheden in de openbare ontzettend veel. En zowel de techniek als de
Oplossing op maat ruimte wordt er beter gecommuniceerd met samenwerkingsverbanden zijn innovatief.
Waterbedrijf Groningen is momenteel erg betrokken partijen en bewoners. “We hebben Wat dat betreft zijn we nog lang niet klaar met
actief in de Eemshaven. “Daar zijn in de afgelopen vijf jaar circa 100 miljoen euro de mogelijkheden die het water ons biedt.
verschillende water gerelateerde vragen van geïnvesteerd, dus dat is iets wat we continue Een uitdaging die we graag samen met het
bedrijven en overheden”, legt Hoogeveen goed moeten afstemmen.” bedrijfsleven en kennisinstellingen oppakken.”
uit. “Bedrijven die bijvoorbeeld ander water
nodig hebben dan het gewone drinkwater. Partner
Daar denken wij graag in mee. We vragen ons “Bij allerlei ontwikkelingen in het bedrijfsleven Waterbedrijf Groningen
continue af wat er nodig is en hoe wij daar en de maatschappij, waarbij water een rol Griffeweg 99
op in kunnen spelen. Kortom, we bieden een speelt, willen wij graag partner zijn”, aldus Postbus 24
oplossing op maat. We denken bijvoorbeeld Hoogeveen. “Niet voor niets is er in het verleden 9700 AA Groningen
mee over het hergebruik van afvalwater, maar op allerlei terreinen samenwerking ontstaan T 050 - 368 86 88
we doen ook mee aan een project dat beoogt en daar gaan we mee door. We hebben F 050 - 312 25 34
de CO2 uitstoot van de elektriciteitscentrales een regio met een grote energietak, een info@waterbedrijfgroningen.nl
duurzaam te benutten. Door de CO2 af te voedingsmiddelenindustrie, chemie, www.waterbedrijfgroningen.nl
het ONDERNEMERS BELANG 15

18. Bedrijfsreportage Tekst: Henk Poker • Fotografie: Gerrit Boer
Marti Koedijk, dé specialist in bedrijfsovernames
“Door veranderende
marktomstandigheden
is creativiteit nodig”
de verkoopwaarde van vele bedrijven flink “Pas daarna beginnen de onderhandelingen,
Marti Koedijk: “Een onderneming moet zo ‘schoon’
gedaald en dat is de belangrijkste reden waarbij de partij die ik vertegenwoordig in
mogelijk overgedragen worden”
waarom ondernemers wachten met principe niet aanwezig is”, gaat Koedijk verder.
verkoop. Koedijk:” Vroeg of laat moeten die “Dat creëert namelijk rust en is heel praktisch.
ondernemingen toch verkocht worden en Ik heb maar één doel en dat is dat, in het
als straks vele duizenden bedrijven ineens op geval van verkoop, de verkopende partij
de markt komen, is dat ook niet gunstig voor een zo hoog mogelijke prijs krijgt. Komt er
de prijs. Maar ik snap het dilemma waar veel vervolgens witte rook, dan wordt een ‘letter
ondernemers mee zitten.” of intent’ getekend, die als leidraad geldt
voor het contract dat de notaris opstelt.
Verkoopklaar Daarin staan ook ontbindende voorwaarden,
Als adviseur vertegenwoordigt Marti Koedijk zoals bijvoorbeeld die van het rondkomen
altijd maar één partij. In de praktijk is dit van de financiering.”
vaak de verkopende partij, maar hij heeft
ook diverse ‘kopers’ als klant. “Het is belangrijk Creativiteit
voordat een onderneming op de markt komt, En dat valt in de huidige tijd niet altijd mee.
dat deze verkoopklaar wordt gemaakt. Banken staan niet te springen, dus moet er
Daarbij moet je kijken naar de organisatie- naar alternatieven worden gezocht, waarbij
vorm, verder of er waarde is gecreëerd de nodige creativiteit wordt gevraagd.
binnen je onderneming, bijvoorbeeld Koedijk: “Je kunt voor de financiering denken
middels onderhoudscontracten of aan participatie, familie, informel investors of
“Een deal is pas rond als beide partijen er tevreden abonnementen e.d. Maar je moet je bedrijf middels een achtergestelde lening, waarbij
ook opschonen, denk aan het debiteuren- en geld in het bedrijf achter wordt gelaten, wat
over zijn.” Dat zegt Marti Koedijk, dé specialist in crediteurenbestand, is dat op orde en is het bij banken overigens ook voor het nodige
voorraadbeheer nog actueel. Kortom, een vertrouwen kan zorgen. Immers, als jij als
bedrijfsovernames, gevestigd in Drachten. Op dit onderneming moet zo ‘schoon’ mogelijk verkoper vertrouwen hebt in het bedrijf dat
overgedragen worden. En voor de verkopende je verkoopt, waarom zou een bank dat dan
moment schat Koedijk in dat er circa 100.000 onder- ondernemer is het belangrijk dat hij voor niet hebben?”
continuïteit zorgt. Ga je een verkooptraject in,
nemingen zijn die al verkocht hadden moeten zijn. dan moet het bedrijf wel op niveau blijven.” “Dit is een goede tijd om te verkopen”, besluit
Koedijk. “Juist omdat er nu minder onder-
Maar door de huidige marktsituatie stellen veel Wanneer Marti Koedijk wordt ingeschakeld, nemingen op de markt zijn, terwijl er genoeg
stelt hij altijd als eerste een informatie- kopende partijen zijn. Mijn doel is voor mijn
ondernemers verkoop uit. “Jammer”, zegt Koedijk, memorandum op. “Daarin staan alle plussen klant de verkoop onder de meest optimale
en minnen van het betreffende bedrijf. voorwaarden te realiseren, maar een deal is
“juist omdat niet te bepalen is wat de meest gunstige Belangrijk, omdat over zaken als toekomst- pas een deal als beide partijen er tevreden
verwachtingen, personeel, inventaris, over zijn. Die werkwijze past mij het beste en
tijd voor verkoop is. Mijn advies? Je moet verkopen resultaten, etcetera, nooit discussie mag gezien de reacties van mijn klanten, hen ook.”
ontstaan. Verder wordt een anoniem profiel
wanneer je er zelf aan toe bent.” opgesteld, met daarin de nodige informatie
over het bedrijf, waarvan de tekst ook in
een advertentie wordt gebruikt.
Komt er vervolgens een geïnteresseerde Marti Koedijk
M
arti Koedijk is geen onbekende in die oprechte belangstelling heeft voor het De Twee Gebroeders 120
de wereld van bedrijfsovernames. bedrijf, dan ontvangt die partij het informatie- 9207 CJ Drachten
Hij werkte ruim 10 jaar voor de memorandum na het ondertekenen van een T 0512 - 33 04 04
franchise-organisatie Diligence en begon geheimhoudingsverklaring, om aan de hand M 06 - 19 342 385
halverwege dit jaar met een bedrijf onder zijn daarvan te kunnen bepalen of men al dan info@martikoedijk.nl
eigen naam. Door de economische situatie is niet doorgaat”, legt Koedijk uit. www.martikoedijk.nl
16
40 het ONDERNEMERS BELANG