1. FASTI ANTIQUAE ROMAE
ADDITAE SOLLEMNITATES CATHOLICAE
2011
ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA
ANNO DOMINI MMXI
www.maat.it
2. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
Ianuarius
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis
Ianuariis
Aesculapius
Ianus dies
A Fas
S. Dei Genitricis
Mariae
Initium anni novi
Saturni dies 1
2 ante diem IV
Nonas Ianuarias
B Fas
Dominica II
post Nativitatem
Solis dies 2
3 ante diem III
Nonas Ianuarias
Compitalia C Comitialis Lunae dies 3
4 pridie
Nonas Ianuarias
D Comitialis Martis dies 4
5 Nonis Ianuariis Vica Pota E Fas Mercurii dies 5
6 ante diem VIII
Idus Ianuarias
F Fas
In Epiphania
Domini
Iovis dies 6
7 ante diem VII
Idus Ianuarias
G Comitialis Veneris dies 7
8 ante diem VI
Idus Ianuarias
H Comitialis Saturni dies 8
9 ante diem V
Idus Ianuarias
Agonalia Iani A NP
Dominica
In Baptismate
Domini
Solis dies 9
10 ante diem IV
Idus Ianuarias
B Comitialis Lunae dies 10
11 ante diem III
Idus Ianuarias
Carmentalia I die
Iuturnalia
C NP Martis dies 11
12 pridie
Idus Ianuarias
D Comitialis Mercurii dies 12
13 Idibus Ianuariis E NP Iovis dies 13
14 ante diem XIX
Kalendas Februarias
F EN Veneris dies 14
15 ante diem XVIII
Kalendas Februarias
Carmentalia II die G NP Saturni dies 15
16 ante diem XVII
Kalendas Februarias
Concordia H Comitialis
Dominica II
per annum
Solis dies 16
17 ante diem XVI
Kalendas Februarias
A Comitialis Lunae dies 17
18 ante diem XV
Kalendas Februarias
B Comitialis Martis dies 18
19 ante diem XIV
Kalendas Februarias
C Comitialis Mercurii dies 19
20 ante diem XIII
Kalendas Februarias
D Comitialis Iovis dies 20
3. 21 ante diem XII
Kalendas Februarias
E Comitialis Veneris dies 21
22 ante diem XI
Kalendas Februarias
F Comitialis Saturni dies 22
23 ante diem X
Kalendas Februarias
G Comitialis
Dominica III
per annum
Solis dies 23
24 ante diem IX
Kalendas Februarias
H Comitialis Lunae dies 24
25 ante diem VIII
Kalendas Februarias
A Comitialis Martis dies 25
26 ante diem VII
Kalendas Februarias
B Comitialis Mercurii dies 26
27 ante diem VI
Kalendas Februarias
C Comitialis Iovis dies 27
28 ante diem V
Kalendas Februarias
D Comitialis
S. Thomae
Aquinatis
P. E. D.
Veneris dies 28
29 ante diem IV
Kalendas Februarias
E Comitialis Saturni dies 29
30 ante diem III
Kalendas Februarias
Ara Pacis Augustae F NP
Dominica IV
per annum
Solis dies 30
31 pridie
Kalendas Februarias
G Comitialis Lunae dies 31
Ianuarius
FILOSOFIA E VIRTÚ
Alcuni dei nostri stoici, benché la filosofia sia per essi studio della virtù e quest'ultima rappresenti l'oggetto della
ricerca, mentre quella è l'energia che la promuove, non ritennero che l'una potesse disgiungersi dall'altra, in quanto né
la filosofia può sussistere senza la virtù né la virtù senza la filosofia. La filosofia è lo studio appassionato della virtù,
ma per il tramite della virtù stessa, né la virtù può sussistere senza il desiderio di sé né il desiderio di virtù senza la
virtù.
Seneca, Lettere a Lucilio, 89.8
Seneca (4 a.C.-65 d.C.) nacque a Cordoba in Spagna. Fu tutore e poi consigliere di Nerone. Caduto in disgrazia venne
condannato a morte. Filosofo stoico.
4. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
Februarius
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis Februariis
Templum
Iunonis Sospitae Matris Reginae
H Nefas Martis dies 1
2 ante diem IV
Nonas Februarias
A Nefas
In
Praesentatione
Domini
Mercurii dies 2
3 ante diem III
Nonas Februarias
B Nefas Iovis dies 3
4 pridie
Nonas Februarias
C Nefas Veneris dies 4
5 Nonis Februariis Augustus Pater Patriae D Nefas Saturni dies 5
6 ante diem VIII
Idus Februarias
E Nefas
Dominica V
per annum
Solis dies 6
7 ante diem VII
Idus Februarias
F Nefas Lunae dies 7
8 ante diem VI
Idus Februarias
G Nefas Martis dies 8
9 ante diem V
Idus Februarias
H Nefas Mercurii dies 9
10 ante diem IV
Idus Februarias
A Nefas Iovis dies 10
11 ante diem III
Idus Februarias
B Nefas Veneris dies 11
12 pridie
Idus Februarias
C Nefas Saturni dies 12
13 Idibus Februariis
Parentalia I die
Templum Fauni
D NP
Dominica VI
per annum
Solis dies 13
14 ante diem XVI
Kalendas Martias
Parentalia II die E Nefas Lunae dies 14
15 ante diem XV
Kalendas Martias
Lupercalia
Parentalia III die
F NP Martis dies 15
16 ante diem XIV
Kalendas Martias
Parentalia
IV die
G EN Mercurii dies 16
17 ante diem XIII
Kalendas Martias
Quirinalia
Parentalia V die
H NP Iovis dies 17
18 ante diem XII
Kalendas Martias
Parentalia VI die A Comitialis Veneris dies 18
19 ante diem XI
Kalendas Martias
Parentalia VII die B Comitialis Saturni dies 19
20 ante diem X
Kalendas Martias
Parentalia VIII die C Comitialis
Dominica VII
per annum
Solis dies 20
21 ante diem IX
Kalendas Martias
Feralia D Fas Lunae dies 21
5. 22 ante diem VIII
Kalendas Martias
Caristia E Comitialis
Cathedrae
S. Petri
Apostoli
Martis dies 22
23 ante diem VII
Kalendas Martias
Terminalia F NP Mercurii dies 23
24 ante diem VI
Kalendas Martias
Regifugium G Nefas Iovis dies 24
25 ante diem V
Kalendas Martias
H Nefas Veneris dies 25
26 ante diem IV
Kalendas Martias
A Comitialis Saturni dies 26
27 ante diem III
Kalendas Martias
B EN
Dominica VIII
per annum
Solis dies 27
28 pridie
Kalendas Martias
Equirria I die C NP Lunae dies 28
Februarius
DIO E' VICINO A NOI
Se tu avrai sempre davanti alla tua mente che là dove la tua anima camminerà e renderà attivo il tuo corpo, ti sarà
vicino Dio che veglia in tutte le tue decisioni e le tue azioni e avrai religioso rispetto davanti a questo testimone che
niente dimentica, allora avrai Dio compagno nella tua casa.
Porfirio, Lettera a Marcella, 20
Porfirio (235-305 d.C.) nacque a Tiro, nell'odierno Libano. Filosofo neoplatonico. Studiò ad Atene e fu allievo di Plotino
a Roma.
Insegnò a Roma.
6. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
Martius
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis
Martiis
Matronalia
Processio Saliorum
D NP Martis dies 1
2 ante diem VI
Nonas Martias
E Fas Mercurii dies 2
3 ante diem V
Nonas Martias
F Comitialis Iovis dies 3
4 ante diem IV
Nonas Martias
G Fas Veneris dies 4
5 ante diem III
Nonas Martias
Navigium Isidis H Comitialis Saturni dies 5
6 pridie
Nonas Martias
A Comitialis
Dominica IX
per annum
Solis dies 6
7 Nonis Martiis B Fas Lunae dies 7
8 ante diem VIII
Idus Martias
C Fas Martis dies 8
9 ante diem VII
Idus Martias
Processio Saliorum D Comitialis Dies Cinerum Mercurii dies 9
10 ante diem VI
Idus Martias
E Comitialis Iovis dies 10
11 ante diem V
Idus Martias
F Comitialis Veneris dies 11
12 ante diem IV
Idus Martias
G Comitialis Saturni dies 12
13 ante diem III
Idus Martias
H EN
Dominica I
in Quadragesima
Solis dies 13
14 pridie
Idus Martias
Equirria II die A NP Lunae dies 14
15 Idibus Martiis
Anna Perenna
Attis
B NP Martis dies 15
16 ante diem XVII
Kalendas Apriles
C Fas Mercurii dies 16
17 ante diem XVI
Kalendas Apriles
Liberalia
Agonalia Martis
D NP Iovis dies 17
18 ante diem XV
Kalendas Apriles
E Comitialis Veneris dies 18
19 ante diem XIV
Kalendas Apriles
Quinquatrus Maiores I die
Armilustrium
F NP
S. Ioseph Sponsi
B. Mariae
Virginis
Saturni dies 19
20 ante diem XIII
Kalendas Apriles
Quinquatrus Maiores II die
Pelusia
G Comitialis
Dominica II
in Quadragesima
Solis dies 20
21 ante diem XII
Kalendas Apriles
Quinquatrus Maiores III die H Comitialis Lunae dies 21
7. 22 ante diem XI
Kalendas Apriles
Quinquatrus Maiores IV die
Hilaria I die - Arbor Intrat
A Fas Martis dies 22
23 ante diem X
Kalendas Apriles
Tubilustrium
Quinquatrus Maiores V die
Hilaria II die
Processio Saliorum
B NP Mercurii dies 23
24 ante diem IX
Kalendas Apriles
Q.R.C.F.
Hilaria III die - Sanguis
C Fas Iovis dies 24
25 ante diem VIII
Kalendas Apriles
Hilaria IV die D Comitialis
In Annuntiatione
Domini
Veneris dies 25
26 ante diem VII
Kalendas Apriles
Hilaria V die - Requietio E Comitialis Saturni dies 26
27 ante diem VI
Kalendas Apriles
Hilaria VI die - Lavatio F Comitialis
Dominica III
in Quadragesima
Solis dies 27
28 ante diem V
Kalendas Apriles
G Comitialis Lunae dies 28
29 ante diem IV
Kalendas Apriles
H Comitialis Martis dies 29
30 ante diem III
Kalendas Apriles
Salus Publica, Concordia et Pax A Comitialis Mercurii dies 30
31 pridie
Kalendas Apriles
Templum Lunae
in Aventino
B Comitialis Iovis dies 31
Martius
SCULTORE
Se non riesci a vedere la tua propria bellezza, fa come lo scultore di una statua che deve riuscire bella: toglie questo,
raschia quello, leviga in quel punto, pulisce quell'altro, fino a fare apparire il bel viso nella statua. Nello stesso modo,
anche tu togli tutto ciò che è superfluo, raddrizza tutto ciò che è storto, purificando tutto ciò che è oscuro per renderlo
lucente, e non cessare di scolpire la tua propria statua fino a che non brillerà in te la chiarezza divina della virtù.
Plotino, Enneadi, 1.6(1).9
Plotino (205-270 d.C.) nacque a Licopoli in Egitto. Studiò filosofia ad Alessandria. Fu discepolo di Ammonio Sacca. Nel
245 iniziò il suo insegnamento a Roma. Fu il fondatore della filosofia neoplatonica.
8. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
Aprilis
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis Aprilibus
Venus Verticordia
Fortuna Virilis
C Fas Veneris dies 1
2 ante diem IV
Nonas Apriles
D Fas Saturni dies 2
3 ante diem III
Nonas Apriles
E Comitialis
Dominica IV
in
Quadragesima
Solis dies 3
4 pridie
Nonas Apriles
Ludi Megalenses I die
Magna Mater
F Comitialis Lunae dies 4
5 Nonis Aprilibus
Ludi Megalenses II die
Magna Mater
Templum
Fortunae Publicae Citerior
in Colle
G Nefas Martis dies 5
6 ante diem VIII
Idus Apriles
Ludi Megalenses III die
Magna Mater
H Nefas Mercurii dies 6
7 ante diem VII
Idus Apriles
Ludi Megalenses IV die
Magna Mater
A Nefas Iovis dies 7
8 ante diem VI
Idus Apriles
Ludi Megalenses V die
Magna Mater
B Nefas Veneris dies 8
9 ante diem V
Idus Apriles
Ludi Megalenses VI die
Magna Mater
C Nefas Saturni dies 9
10 ante diem IV
Idus Apriles
Ludi Megalenses VII die
Magna Mater
D Nefas
Dominica V
in
Quadragesima
Solis dies 10
11 ante diem III
Idus Apriles
Templum Magnae Matris
in Palatino
E Nefas Lunae dies 11
12 pridie
Idus Apriles
Ludi Ceriales I die F Nefas Martis dies 12
13 Idibus Aprilibus
Ludi Ceriales II die
Templum Iovis Victoris
in Quirinale
G NP Mercurii dies 13
14 ante diem XVIII
Kalendas Maias
Ludi Ceriales III die H Nefas Iovis dies 14
15 ante diem XVII
Kalendas Maias
Fordicidia
Ludi Ceriales IV die
A NP Veneris dies 15
16 ante diem XVI
Kalendas Maias
Ludi Ceriales V die B Nefas Saturni dies 16
17 ante diem XV
Kalendas Maias
Ludi Ceriales VI die C Nefas
Dominica in
Palmis
Solis dies 17
9. 18 ante diem XIV
Kalendas Maias
Ludi Ceriales VII die D Nefas Lunae dies 18
19 ante diem XIII
Kalendas Maias
Cerialia
Ludi Ceriales VIII die
Templum Cereris Liberi Liberae
in Aventino
E NP Martis dies 19
20 ante diem XII
Kalendas Maias
F Nefas Mercurii dies 20
21 ante diem XI Kalendas
Maias
Natalis Romae
Parilia
G NP
Feria V
in Cena Domini
Iovis dies 21
22 ante diem X Kalendas
Maias
H Nefas
Feria VI
in Passione
Domini
Veneris dies 22
23 ante diem IX Kalendas
Maias
Vinalia Priora
Templum Veneris Ericinae
apud Portam Collinam
A Fas Sabbato Sancto Saturni dies 23
24 ante diem VIII
Kalendas Maias
B Comitialis
Dominica
Paschae
in
Resurrectione
Domini
Solis dies 24
25 ante diem VII
Kalendas Maias
Robigalia
Serapia
C NP
Postridie
Pascham
In Italia:
Belli civilis finis
memoria
Lunae dies 25
26 ante diem VI Kalendas
Maias
D Comitialis Martis dies 26
27 ante diem V Kalendas
Maias
E Comitialis Mercurii dies 27
28 ante diem IV Kalendas
Maias
Templum Florae
in Quirinale
Ludi Florales I die
F NP Iovis dies 28
29 ante diem III Kalendas
Maias
Ludi Florales II die G Comitialis
S. Catharinae
Senensis
V. E. D.
Veneris dies 29
30 pridie
Kalendas Maias
Ludi Florales III die H Comitialis S. Pii V Saturni dies 30
Aprilis
AGIRE
Agire, parlare, pensare sempre come chi può in qualsiasi momento uscire dalla vita.
Marco Aurelio, I ricordi, 2.11
Marco Aurelio (121-180 d.C.) nacque a Roma. Nel 161 divenne imperatore romano. Filosofo stoico.
10. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
Maius
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis Maiis
Ludi Florales IV die
Templum Bonae Deae
in Aventino
A NP
S. Ioseph Opificis
Dominica
II Paschae
Laboris dies festus
Solis dies 1
2 ante diem VI
Nonas Maias
Ludi Florales V die B Fas Lunae dies 2
3 ante diem V
Nonas Maias
Ludi Florales Circenses
Templum Florae
in Quirinale
C Comitialis
SS. Philippi et Iacobi
Apostolorum
Martis dies 3
4 ante diem IV
Nonas Maias
D Comitialis Mercurii dies 4
5 ante diem III
Nonas Maias
E Comitialis Iovis dies 5
6 pridie
Idus Maias
F Comitialis Veneris dies 6
7 Nonis Maiis G Fas Saturni dies 7
8 ante diem VIII
Idus Maias
H Fas
Dominica
III Paschae
Solis dies 8
9 ante diem VII
Idus Maias
Lemuria I die A Nefas Lunae dies 9
10 ante diem VI
Idus Maias
B Comitialis Martis dies 10
11 ante diem V
Idus Maias
Lemuria II die C Nefas Mercurii dies 11
12 ante diem IV
Idus Maias
Templum Martis Ultoris
in Capitolio
Ludi Martiales Circenses
D Comitialis Iovis dies 12
13 ante diem III
Idus Maias
Lemuria III die E NP Veneris dies 13
14 pridie
Idus Maias
Argei F Comitialis S.Matthiae Apostoli Saturni dies 14
15 Idibus Maiis
Mercuralia
Templum Mercurii
in Aventino
G Nefas
Dominica
IV Paschae
Solis dies 15
16 ante diem XVII
Kalendas Iunias
H Fas Lunae dies 16
17 ante diem XVI
Kalendas Iunias
Dea Dia A Comitialis Martis dies 17
18 ante diem XV
Kalendas Iunias
B Comitialis Mercurii dies 18
19 ante diem XIV
Kalendas Iunias
C Comitialis Iovis dies 19
ante diem XIII
11. 20 Kalendas Iunias
D Comitialis Veneris dies 20
21 ante diem XII
Kalendas Iunias
Agonalia Vediovis E NP Saturni dies 21
22 ante diem XI
Kalendas Iunias
F Fas
Dominica
V Paschae
Solis dies 22
23 ante diem X
Kalendas Iunias
Tubilustrium G NP Lunae dies 23
24 ante diem IX
Kalendas Iunias
Q.R.C.F. H Fas Martis dies 24
25 ante diem VIII
Kalendas Iunias
Templum Fortunae Publicae
in colle Quirinali
A Comitialis Mercurii dies 25
26 ante diem VII
Kalendas Iunias
B Comitialis Iovis dies 26
27 ante diem VI
Kalendas Iunias
Ambarvalia C Comitialis Veneris dies 27
28 ante diem V
Kalendas Iunias
D Comitialis Saturni dies 28
29 ante diem IV
Kalendas Iunias
Ambarvalia E Comitialis
Dominica
VI Paschae
Solis dies 29
30 ante diem III
Kalendas Iunias
Ambarvalia F Comitialis Lunae dies 30
31 pridie
Kalendas Iunias
G Comitialis
In Visitatione
B. Mariae Virginis
Martis dies 31
Maius
ATTORI
Ricordati che sei un attore che interpreta una parte in un dramma che è come lo vuole il drammaturgo. Una parte
breve, se vuole che sia breve, lunga, se vuole che sia lunga. Se vuole che tu interpreti la parte di un mendicante, bada
di interpretare con bravura questo ruolo; oppure quella di uno zoppo, o di un magistrato, o di un privato cittadino.
Infatti il tuo compito è questo: interpretare bene il ruolo che ti è stato assegnato. Ma scegliere questo ruolo spetta a
qualcun altro.
Epitteto, Manuale, 17
Epitteto (50-130 d.C.) nacque a Ierapoli in Frigia, nell'odierna Turchia. Condotto schiavo a Roma, venne avviato agli
studi filosofici da un liberto di Nerone. Seguace dello stoicismo, insegnò a Roma. Nel 90 d.C. venne esiliato
dall'imperatore Domiziano. Morì a Nicopoli in Epiro, nell'odierna Grecia.
12. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
Iunius
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis Iuniis
Carnaria
Templum Martis
apud Portam.Capenam
Templum Tempestatis
Templum Iunonis Monetae
in Capitolio
H Nefas Mercurii dies 1
2 ante diem IV
Nonas Iunias
A Fas
In Ascensione Domini
Rei publicae Italianae
anniversarius dies
Iovis dies 2
3 ante diem III
Nonas Iunias
Templum Bellonae
ad Circum Flaminium
B Comitialis Veneris dies 3
4 pridie
Nonas Iunias
Templum
Herculis Magni Custodis
ad Circum Flaminium
C Comitialis Saturni dies 4
5 Nonis Iuniis
Templum
Semonis Sancus Dii Fidii
in Quirinale
D Nefas Dominica Ascensionis Solis dies 5
6 ante diem VIII
Idus Iunias
E Comitialis Lunae dies 6
7 ante diem VII
Idus Iunias
Piscatorii Ludi F Comitialis Martis dies 7
8 ante diem VI
Idus Iunias
Templum Mentis
in Capitolio
G Comitialis Mercurii dies 8
9 ante diem V
Idus Iunias
Vestalia H Nefas Iovis dies 9
10 ante diem IV
Idus Iunias
A Nefas Veneris dies 10
11 ante diem III
Idus Iunias
Matralia
Templum Fortunae
in Foro Boario
B Nefas S.Barnabae Apostoli Saturni dies 11
12 pridie
Idus Iunias
Quinquatrus Minores I die
Templum Iovis Invicti
C Comitialis Dominica Pentecostes Solis dies 12
13 Idibus Iuniis D NP Lunae dies 13
14 ante diem XVIII
Kalendas Iulias
Quinquatrus Minores II die E Nefas Martis dies 14
15 ante diem XVII
Quinquatrus Minores III die
F Fas Mercurii dies 15
13. Kalendas Iulias
Q.ST.D.
16 ante diem XVI
Kalendas Iulias
G Comitialis Iovis dies 16
17 ante diem XV
Kalendas Iulias
H Comitialis Veneris dies 17
18 ante diem XIV
Kalendas Iulias
A Comitialis Saturni dies 18
19 ante diem XIII
Kalendas Iulias
Templum Minervae
in Palatino
B Comitialis Dominica Trinitatis Solis dies 19
20 ante diem XII
Kalendas Iulias
C Comitialis Lunae dies 20
21 ante diem XI
Kalendas Iulias
D Comitialis Martis dies 21
22 ante diem X
Kalendas Iulias
E Comitialis Mercurii dies 22
23 ante diem IX
Kalendas Iulias
F Comitialis
Corporis et Sanguinis
Christi
Iovis dies 23
24 ante diem VIII
Kalendas Iulias
Fors Fortuna G Comitialis
In Nativitate
S. Ioannis Baptistae
Veneris dies 24
25 ante diem VII
Kalendas Iulias
H Comitialis Saturni dies 25
26 ante diem VI
Kalendas Iulias
A Comitialis
Dominica
Corpus Domini
Solis dies 26
27 ante diem V
Kalendas Iulias
Aedes Larium
in Via Sacra
Templum Iovis Statoris
in Via Sacra
B Comitialis Lunae dies 27
28 ante diem IV
Kalendas Iulias
C Comitialis Martis dies 28
29 ante diem III
Kalendas Iulias
Templum Quirini
in Quirinale
D Comitialis
Ss. Petri et Pauli
Apostolorum
Mercurii dies 29
30 pridie
Kalendas Iulias
E Comitialis Iovis dies 30
Iunius
VIRTÚ
Felici sotto ogni aspetto, separate dall'anima irrazionale e da ogni contatto corporeo, le anime che hanno vissuto secondo virtù si
uniscono agli dei e reggono con quelli il mondo intero. Ma anche se nulla di tutto ciò fosse vero, senza contare il piacere e la gloria che
da quella discendono assieme a una vita priva di ansietà e di servitù, la virtù stessa basterebbe da sola a rendere felici quanti scelsero
di vivere secondo virtù e ne furono capaci.
Salustius, Degli dei e del mondo, 21
Salustius (morto nel 367), fu Prefetto del Pretorio di Oriente con l'imperatore Giuliano nel 361. Scrisse una specie di
catechismo della religione pagana. Alla morte dell'imperatore rifiutò la porpora.
14. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
Iulius
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1
Kalendis Iuliis
Iuno Felicitas F Nefas Cordis Iesu Veneris dies 1
2 ante diem VI
Nonas Iulias
G Nefas Saturni dies 2
3 ante diem V
Nonas Iulias
H Nefas
Dominica XIV
per annum
S.Thomae
Apostoli
Solis dies 3
4 ante diem IV
Nonas Iulias
A Nefas Lunae dies 4
5 ante diem III
Nonas Iulias
Poplifugia B NP Martis dies 5
6 pridie
Nonas Iulias
Templum Fortunae Muliebris
in via Latina
Ludi Apollinares I die
C Nefas Mercurii dies 6
7 Nonis Iuliis
Nonae Caprotinae
Ludi Apollinares II die
D Nefas Iovis dies 7
8 ante diem VIII
Idus Iulias
Vitulatio I die
Ludi Apollinares III die
E Nefas Veneris dies 8
9 ante diem VII
Idus Iulias
Vitulatio II die
Ludi Apollinares IV die
F Nefas Saturni dies 9
10 ante diem VI
Idus Iulias
Ludi Apollinares V die G Comitialis
Dominica XV
per annum
Solis dies 10
11 ante diem V
Idus Iulias
Ludi Apollinares VI die H Comitialis Lunae dies 11
12 ante diem IV
Idus Iulias
Ludi Apollinares VII die A Comitialis Martis dies 12
13 ante diem III
Idus Iulias
Ludi Apollinares VIII die
Templum Apollinis
B Comitialis Mercurii dies 13
14 pridie
Idus Iulias
C Comitialis Iovis dies 14
15 Idibus Iuliis
Honor et Virtus
Castor et Pollux
D NP Veneris dies 15
16 ante diem XVII
Kalendas Augustas
E Comitialis Saturni dies 16
17 ante diem XVI
Kalendas Augustas
F Fas
Dominica XVI
per annum
Solis dies 17
ante diem XV
15. 18 Kalendas Augustas
G Comitialis Lunae dies 18
19 ante diem XIV
Kalendas Augustas
Lucaria I die H NP Martis dies 19
20 ante diem XIII
Kalendas Augustas
A Comitialis Mercurii dies 20
21 ante diem XII
Kalendas Augustas
Lucaria II die
Ludi
Victoriae Caesaris I die
B NP Iovis dies 21
22 ante diem XI
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris II die
C Comitialis Veneris dies 22
23 ante diem X
Kalendas Augustas
Neptunalia
Ludi
Victoriae Caesaris III die
D NP Saturni dies 23
24 ante diem IX
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris IV die
E Comitialis
Dominica XVII
per annum
Solis dies 24
25 ante diem VIII
Kalendas Augustas
Furrinalia
Ludi
Victoriae Caesaris V die
F NP
S.Iacobi
Apostoli
Lunae dies 25
26 ante diem VII
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris VI die
G Nefas Martis dies 26
27 ante diem VI
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris VII die
H Comitialis Mercurii dies 27
28 ante diem V
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris VIII die
A Comitialis Iovis dies 28
29 ante diem IV
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris IX die
B Comitialis Veneris dies 29
30 ante diem III
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris X die
C Comitialis Saturni dies 30
31 pridie
Kalendas Augustas
Ludi
Victoriae Caesaris XI die
D Comitialis
Dominica XVIII
per annum
Solis dies 31
Iulius
FILOSOFI
Si racconta che Pitagora sia stato il primo a dare a se stesso il nome di "filosofo". Ma non soltanto adottò un nome; in
più fornì preventivamente utili spiegazioni circa il contenuto della nozione, che era a lui peculiare.
A suo dire gli uomini arrivano alla vita allo stesso modo in cui la folla va alle solenni riunioni festive. Infatti lì si recano
persone di ogni genere, ognuna con un diverso scopo: uno per vendere la propria merce e guadagnare denaro, un
altro a far mostra del suo vigore fisico, in cerca di gloria; c'è poi un terzo genere di persone, che è il più nobile di tutti,
che si raduna in quelle occasioni per vedere i luoghi, le belle opere, i detti e gli atti eccellenti che nelle riunioni festive
è consuetudine vengano mostrati.
Ebbene allo stesso modo anche nella vita le persone dalle più diverse aspirazioni si radunano nello stesso luogo: alcuni
sono presi dalla brama di denaro e di lussuosa mollezza, altri sono dominati dal desiderio di potere e di comando,
nonché da folli ambizioni di gloria. Mentre il terzo tipo d'uomo più puro è quello che ha scelto la contemplazione delle
cose più nobili: è questo uomo che Pitagora chiamava filosofo.
Giamblico, La vita pitagorica, 58
Giamblico (245-325), nato a Calcide in Celesiria. Filosofo e teurgo. Fu allievo di Porfirio di Tiro. Scrisse I Misteri degli
egiziani.
16. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA- 2011
Augustus
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1
Kalendis Augustis
Templum Martis Ultoris
in Foro Augusti
Templum Spei
E Fas Lunae dies 1
2 ante diem IV
Nonas Augustas
F Fas Martis dies 2
3 ante diem III
Nonas Augustas
G Comitialis Mercurii dies 3
4 pridie
Nonas Augustas
H Comitialis Iovis dies 4
5 Nonis Augustis Templum Salutis A Fas
In dedicatione
basilicae S.Mariae
Veneris dies 5
6 ante diem VIII
Idus Augustas
B Fas
In Transfiguratione
Domini
Saturni dies 6
7 ante diem VII
Idus Augustas
C Comitialis
Dominica XIX
per annum
Solis dies 7
8 ante diem VI
Idus Augustas
D Comitialis S. Dominici Lunae dies 8
9 ante diem V
Idus Augustas
Templum Solis Indigetis E Comitialis Martis dies 9
10 ante diem IV
Idus Augustas
F Comitialis Mercurii dies 10
11 ante diem III
Idus Augustas
G Comitialis Iovis dies 11
12 pridie
Idus Augustas
Templum Herculis Invicti
Templum Veneris Victricis
Templum Hermetis Invicti
Templum
Honoris, Virtutis Felicitatis
Lychnapsia
H Comitialis Veneris dies 12
13 Idibus Augustis
Templum Herculis Victoris
Templum Dianae
Templum Florae
Templum Castoris et Pollucis
Vertumnalia
A NP Saturni dies 13
14 ante diem XIX
Kalendas Septembres
B Fas
Dominica XX
per annum
Solis dies 14
15 ante diem XVIII
Kalendas Septembres
C Comitialis
In Assumptione
B. Mariae Virginis
Lunae dies 15
17. 16 ante diem XVII
Kalendas Septembres
D Comitialis Martis dies 16
17 ante diem XVI
Kalendas Septembres
Portunalia
Ianus
E NP Mercurii dies 17
18 ante diem XV
Kalendas Septembres
F Comitialis Iovis dies 18
19 ante diem XIV
Kalendas Septembres
Vinalia Rustica I die
Templum Veneris
G NP Veneris dies 19
20 ante diem XIII
Kalendas Septembres
Vinalia Rustica II die H Comitialis Saturni dies 20
21 ante diem XII Kalendas
Septembres
Consualia A NP
Dominica XXI
per annum
Solis dies 21
22 ante diem XI Kalendas
Septembres
B EN Lunae dies 22
23 ante diem X
Kalendas Septembres
Volcanalia C NP Martis dies 23
24 ante diem IX
Kalendas Septembres
Mundus Patet D Comitialis
S. Bartholomaei
Apostoli
Mercurii dies 24
25 ante diem VIII
Kalendas Septembres
Opiconsivia E NP Iovis dies 25
26 ante diem VII
Kalendas Septembres
F Comitialis Veneris dies 26
27 ante diem VI
Kalendas Septembres
Volturnalia G NP Saturni dies 27
28 ante diem V
Kalendas Septembres
H Comitialis
Dominica XXII
per annum
Solis dies 28
29 ante diem IV
Kalendas Septembres
A Comitialis
In Passione
S. Ioannis
Baptistae
Lunae dies 29
30 ante diem III
Kalendas Septembres
B Comitialis Martis dies 30
31 pridie
Kalendas Septembres
C Comitialis Mercurii dies 31
Augustus
ASPIRARE ALLA SAPIENZA
Il primo che usò il termine "filosofia" e che chiamò se stesso "filosofo" è stato Pitagora ... Nessuno è sapiente tranne
Dio ...
Troppo facilmente si dava il nome di sapienza e si chiamava sapiente chi la professava, ossia colui che aveva raggiunto
la perfezione nel profondo dell'anima, mentre filosofo è colui che aspira alla sapienza.
Diogene Laerzio, Vite e dottrine dei più celebri filosofi, 1.12
Diogene Laerzio (180-240), storico greco. Scrisse una famosa storia della filosofia.
18. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA- 2011
September
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis
Septembribus
D Fas Iovis dies 1
2 ante diem IV
Nonas Septembres
E Fas Veneris dies 2
3 ante diem III
Nonas Septembres
F Comitialis Saturni dies 3
4 pridie
Nonas Septembres
Ludi Romani I die G Comitialis
Dominica XXIII
per annum
Solis dies 4
5 Nonis
Septembribus
Ludi Romani II die H Fas Lunae dies 5
6 ante diem VIII
Idus Septembres
Ludi Romani III die A Fas Martis dies 6
7 ante diem VII
Idus Septembres
Ludi Romani IV die B Comitialis Mercurii dies 7
8 ante diem VI
Idus Septembres
Ludi Romani V die C Comitialis
In Nativitate
B. Mariae Virginis
Iovis dies 8
9 ante diem V
Idus Septembres
Ludi Romani VI die D Comitialis Veneris dies 9
10 ante diem IV
Idus Septembres
Ludi Romani VII die E Comitialis Saturni dies 10
11 ante diem III
Idus Septembres
Ludi Romani VIII die F Comitialis
Dominica XXIV
per annum
Solis dies 11
12 pridie
Idus Septembres
Ludi Romani IX die G
Comitialis
- Fas
Lunae dies 12
13 Idibus
Septembribus
Ludi Romani - Dies natalis
Epulum Iovis
Templum Iovis in Capitolio
H NP Martis dies 13
14 ante diem XVIII
Kalendas Octobres
Ludi Romani - Dies ater A Fas
In Exaltatione
Sanctae Crucis
Mercurii dies 14
15 ante diem XVII
Kalendas Octobres
Ludi Romani XII die B
Comitialis
- Fas
Iovis dies 15
16 ante diem XVI
Kalendas Octobres
Ludi Romani XIII die C Comitialis Veneris dies 16
17 ante diem XV
Kalendas Octobres
Ludi Romani XIV die D Comitialis Saturni dies 17
18 ante diem XIV
Kalendas Octobres
Ludi Romani XV die E Comitialis
Dominica XXV
per annum
Solis dies 18
19 ante diem XIII
Kalendas Octobres
Ludi Romani XVI die F Comitialis Lunae dies 19
20 ante diem XII
Kalendas Octobres
G Comitialis Martis dies 20
21 ante diem XI
Kalendas Octobres
H Comitialis
S. Matthaei Apostoli
et Evangelistae
Mercurii dies 21
22 ante diem X
Kalendas Octobres
A Comitialis Iovis dies 22
19. 23 ante diem IX
Kalendas Octobres
B Comitialis Veneris dies 23
24 ante diem VIII
Kalendas Octobres
C Comitialis Saturni dies 24
25 ante diem VII
Kalendas Octobres
D Comitialis
Dominica XXVI
per annum
Solis dies 25
26 ante diem VI
Kalendas Octobres
Templum Veneris Genetricis E Comitialis Lunae dies 26
27 ante diem V
Kalendas Octobres
F Comitialis Martis dies 27
28 ante diem IV
Kalendas Octobres
G Comitialis Mercurii dies 28
29 ante diem III
Kalendas Octobres
H Comitialis
Ss. Michaelis, Gabrielis
et Raphaelis
archangelorum
Iovis dies 29
30 pridie
Kalendas Octobres
A Comitialis Veneris dies 30
September
CONOSCERE L'INTELLEGIBILE
Esiste un Intellegibile che bisogna concepire con il fiore dell'intelletto. Perché se tu inclini verso di lui il tuo intelletto e
cerchi di concepirlo come se tu concepissi un oggetto determinato non lo concepiresti. Perché egli è la forza irradiante
che brilla con lampi intellettivi.
Non bisogna dunque concepire questo Intellegibile con veemenza, ma tramite la fiamma sottile di un sottile intelletto,
che misura tutte le cose salvo questo Intellegibile. Non bisogna concepirlo con intensità, ma portandovi lo sguardo puro
della tua anima allontanata dal sensibile. Tendere verso l'Intellegibile un intelletto vuoto di pensiero. Infine apprendere
a conoscere l'Intellegibile, perché egli sussiste fuori dalle capacità di comprensione dell'intelletto umano.
Oracoli caldaici, fr. 1 Des Places = p.1 Kroll = Damascius, I, 154, 16-26
Gli Oracoli caldaici furono composti verso la fine del II secolo d.C. L'autore è sconosciuto, forse Giuliano il Caldeo o suo
figlio Giuliano il Teurgo. Dell'opera sono rimasti solo pochi frammenti.
20. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
October
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis
Octobribus
Fides et Honor
Tigillum Sororium
B Nefas Saturni dies 1
2 ante diem VI
Nonas Octobres
C Fas
Dominica XXVII
per annum
Solis dies 2
3 ante diem V
Nonas Octobres
Augustalia I die D Comitialis Lunae dies 3
4 ante diem IV
Nonas Octobres
Augustalia II die
Ieiunium Cereris
E Comitialis S. Francisci Martis dies 4
5 ante diem III
Nonas Octobres
Augustalia III die
Mundus Patet Mania
F
Comitialis
Mercurii dies 5
6 pridie
Nonas Octobres
Augustalia IV die G Comitialis Iovis dies 6
7 Nonis Octobribus Augustalia V die H Fas
B. Mariae Virginis
a Rosario
S. Mariae Victoriae
Naupacti Proelii
Veneris dies 7
8 ante diem VIII
Idus Octobres
Augustalia VI die A Fas Saturni dies 8
9 ante diem VII
Idus Octobres
Augustalia VII die
Templum Apollinis Palatini
Felicitas
B Comitialis
Dominica XXVIII
per annum
Solis dies 9
10 ante diem VI
Idus Octobres
Augustalia VIII die C Comitialis Lunae dies 10
11 ante diem V
Idus Octobres
Meditrinalia
Augustalia IX die
D NP Martis dies 11
12 ante diem IV
Idus Octobres
Augustalia X die E Comitialis Mercurii dies 12
13 ante diem III
Idus Octobres
Fontinalia F NP Iovis dies 13
14 pridie
Idus Octobres
G EN Veneris dies 14
15 Idibus Octobribus October Equus H NP Saturni dies 15
16 ante diem XVII
Kalendas Novembres
A Fas
Dominica XXIX
per annum
Solis dies 16
17 ante diem XVI
Kalendas Novembres
B Comitialis Lunae dies 17
18 ante diem XV
Kalendas Novembres
C Comitialis
S. Lucae
Evangelistae
Martis dies 18
19 ante diem XIV
Kalendas Novembres
Armilustrium D NP Mercurii dies 19
ante diem XIII
21. 20 Kalendas Novembres
E Comitialis Iovis dies 20
21 ante diem XII
Kalendas Novembres
F Comitialis Veneris dies 21
22 ante diem XI
Kalendas Novembres
G Comitialis Saturni dies 22
23 ante diem X
Kalendas Novembres
Templum Apollinis
in Campo Martio
H Comitialis
Dominica XXX
per annum
Solis dies 23
24 ante diem IX
Kalendas Novembres
A Comitialis Lunae dies 24
25 ante diem VIII
Kalendas Novembres
B Comitialis Martis dies 25
26 ante diem VII
Kalendas Novembres
Ludi Victoriae Sullanae I die C Comitialis Mercurii dies 26
27 ante diem VI
Kalendas Novembres
Ludi Victoriae Sullanae II die D Comitialis Iovis dies 27
28 ante diem V
Kalendas Novembres
Ludi Victoriae Sullanae III die
Isia I die
E Comitialis
Ss. Simonis et
Iudae Apostolorum
Veneris dies 28
29 ante diem IV
Kalendas Novembres
Ludi Victoriae Sullanae IV die
Isia II die
F Comitialis Saturni dies 29
30 ante diem III
Kalendas Novembres
Ludi Victoriae Sullanae V die
Isia III die
G Comitialis
Dominica XXXI
per annum
Solis dies 30
31 pridie
Kalendas Novembres
Ludi Victoriae Sullanae VI die
Isia IV die
H Comitialis Lunae dies 31
October
NATURA
Il mondo, questo insieme che ci si è compiaciuti di chiamare anche in modo diverso, il "cielo", la cui volta copre la vita
di tutto l'universo, va considerato una divinità, eterna, senza inizio e senza fine.
Scrutare ciò che sta fuori di esso non importa all'uomo e sfugge alle congetture della mente umana.
Il mondo è sacro, eterno, immenso, tutt'intero in ogni cosa, o piuttosto è il Tutto, infinito che sembra finito,
determinato in ogni cosa che sembra indeterminata, al di dentro, al di fuori, abbracciante tutto in lui, è al contempo
l'opera della natura e la natura stessa.
Plinio il Vecchio, Storia naturale, II, 1-2
Plinio il Vecchio (23-79 d.C.) nacque a Como. Morì a Castellammare di Stabia in seguito alla eruzione del Vesuvio.
Storico e scienziato.
22. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
November
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis Novembribus
Ludi Victoriae Sullanae VII die
Isia V die
A Fas Omnium Sanctorum Martis dies 1
2 ante diem IV
Nonas Novembres
Isia VI die B Fas
In
Commemoratione
Omnium Fidelium
Defunctorum
Mercurii dies 2
3 ante diem III
Nonas Novembres
Isia VII die C Comitialis Iovis dies 3
4 pridie
Nonas Novembres
Ludi plebeii I die D Comitialis Veneris dies 4
5 Nonis Novembribus Ludi plebeii II die E Fas Saturni dies 5
6 ante diem VIII
Idus Novembres
Ludi plebeii III die F Fas
Dominica XXXII
per annum
Solis dies 6
7 ante diem VII
Idus Novembres
Ludi plebeii IV die G Comitialis Lunae dies 7
8 ante diem VI
Idus Novembres
Ludi plebeii V die
Mundus Patet Mania
H Comitialis Martis dies 8
9 ante diem V
Idus Novembres
Ludi plebeii VI die A Comitialis
In Dedicatione
Basilicae
Lateranensis
Mercurii dies 9
10 ante diem IV
Idus Novembres
Ludi plebeii VII die B Comitialis Iovis dies 10
11 ante diem III
Idus Novembres
Ludi plebeii VIII die C Comitialis Veneris dies 11
12 pridie
Idus Novembres
Ludi plebeii IX die D Comitialis Saturni dies 12
13 Idibus Novembribus
Ludi plebeii X die
Epulum Iovis
Feronia
Templum Fortunae Primigeniae
in Colle
Templum Pietatis
E NP
Dominica XXXIII
per annum
Solis dies 13
14 ante diem XVIII
Kalendas Decembres
Ludi plebeii XI die F Fas Lunae dies 14
15 ante diem XVII
Kalendas Decembres
Ludi plebeii XII die G Comitialis Martis dies 15
16 ante diem XVI
Kalendas Decembres
Ludi plebeii XIII die H Comitialis Mercurii dies 16
17 ante diem XV
Kalendas Decembres
Ludi plebeii XIV die A Comitialis Iovis dies 17
18 ante diem XIV
Kalendas Decembres
Mercatus I die B Comitialis Veneris dies 18
19 ante diem XIII
Kalendas Decembres
Mercatus II die C Comitialis
In Dedicatione
Basilicarum Ss.
Petri et Pauli
Apostolorum
Saturni dies 19
23. 20 ante diem XII
Kalendas Decembres
Mercatus III die D Comitialis
Dominica
Domini Nostri
Iesu Christi
Universorum Regis
Solis dies 20
21 ante diem XI
Kalendas Decembres
E
Comitialis
In Praesentatione
B. Mariae Virginis
Lunae dies 21
22 ante diem X
Kalendas Decembres
F Comitialis Martis dies 22
23 ante diem IX
Kalendas Decembres
G Comitialis Mercurii dies 23
24 ante diem VIII
Kalendas Decembres
H Comitialis Iovis dies 24
25 ante diem VII
Kalendas Decembres
A Comitialis Veneris dies 25
26 ante diem VI
Kalendas Decembres
B Comitialis Saturni dies 26
27 ante diem V
Kalendas Decembres
C Comitialis
Dominica I
Adventus
Solis dies 27
28 ante diem IV
Kalendas Decembres
D Comitialis Lunae dies 28
29 ante diem III
Kalendas Decembres
E Comitialis Martis dies 29
30 pridie
Kalendas Decembres
F Comitialis
S. Andreae
Apostoli
Mercurii dies 30
November
TOLLERANZA RELIGIOSA
E voi gente vivete nella reciproca concordia e fate che nessuno sia ostile o agisca ingiustamente.
Quanti tra voi hanno deviato non oltraggino quelli che servono gli dèi in maniera retta e giusta, secondo le tradizioni
che ci sono pervenute dall'inizio dei secoli.
Quanti tra voi servono gli dèi non oltraggino o saccheggino le case di quelli che hanno deviato più per ignoranza che di
proposito.
Gli uomini devono essere persuasi e istruiti con la ragione, non con percosse o con insulti o maltrattamenti fisici ...
Bisogna commiserare piuttosto che odiare coloro che si trovano, riguardo alle cose supreme, su una cattiva strada.
Infatti il supremo dei beni è la religione, mentre il supremo dei mali è l'irreligiosità.
Flavio Claudio Giuliano, Agli abitanti di Bosra [nell'odierna Siria] 438
Flavio Claudio Giuliano (331-363 d.C.) nacque a Costantinopoli. Fu imperatore romano dal 360. Tentò di restaurare
l'antica religione ellenica. Filosofo neoplatonico. Morì a Ctesifonte, nell'odierno Iraq, ucciso in battaglia da una lancia
romana, forse cristiana.
24. 2011 - ANNO MMDCCLXIV AB URBE CONDITA - 2011
December
Dies Mensis dies
Romanae sollemnitates
et varia eventa
Nundinae
Diei
proprietas
Catholicae
sollemnitates
et varia eventa
Hebdomadae
dies
Lunae
articuli
Dies
1 Kalendis
Decembribus
Neptunus
Pietas
G Nefas Iovis dies 1
2 ante diem IV
Nonas Decembres
H Nefas Veneris dies 2
3 ante diem III
Nonas Decembres
Bona dea A Nefas Saturni dies 3
4 pridie
Nonas Decembres
B Comitialis
Dominica II
Adventus
Solis dies 4
5 Nonis Decembribus Faunalia Rustica I die C Fas Lunae dies 5
6 ante diem VIII
Idus Decembres
Faunalia Rustica II die D Fas Martis dies 6
7 ante diem VII
Idus Decembres
Faunalia Rustica III die E Comitialis Mercurii dies 7
8 ante diem VI
Idus Decembres
Faunalia Rustica IV die
Tiberinalia
F Comitialis
In Conceptione
Immaculata
B. Mariae
Virginis
Iovis dies 8
9 ante diem V
Idus Decembres
G Comitialis Veneris dies 9
10 ante diem IV
Idus Decembres
Septimontium Agonalia I die H Comitialis Saturni dies 10
11 ante diem III
Idus Decembres
Septimontium Agonalia II die
Templum Solis Indigetis
Ianus
A NP
Dominica III
Adventus
Solis dies 11
12 pridie
Idus Decembres
Septimontium Agonalia III die B EN Lunae dies 12
13 Idibus Decembribus
Templum Telluris
Lectisternium Cereris et Telluris
C NP Martis dies 13
14 ante diem XIX
Kalendas Ianuarias
D Fas Mercurii dies 14
15 ante diem XVIII
Kalendas Ianuarias
Consualia
Fortuna Redux
E NP Iovis dies 15
16 ante diem XVII
Kalendas Ianuarias
F Comitialis Veneris dies 16
17 ante diem XVI
Kalendas Ianuarias
Saturnalia I die G NP Saturni dies 17
18 ante diem XV
Kalendas Ianuarias
Saturnalia II die H Comitialis
Dominica IV
Adventus
Solis dies 18
19 ante diem XIV
Kalendas Ianuarias
Opalia
Saturnalia III die
A NP Lunae dies 19
20 ante diem XIII
Kalendas Ianuarias
Saturnalia IV die B Comitialis Martis dies 20
25. 21 ante diem XII
Kalendas Ianuarias
Divalia vel Angeronalia
Saturnalia V die
C NP Mercurii dies 21
22 ante diem XI
Kalendas Ianuarias
Saturnalia VI die D Comitialis Iovis dies 22
23 ante diem X
Kalendas Ianuarias
Larentalia
Saturnalia VII die
Templum Solis Invicti
Brumaia
E NP Veneris dies 23
24 ante diem IX
Kalendas Ianuarias
F Comitialis Saturni dies 24
25 ante diem VIII
Kalendas Ianuarias
Dies Natalis Solis Invicti G Comitialis
Dominica In
Nativitate
Domini
Solis dies 25
26 ante diem VII
Kalendas Ianuarias
H Comitialis
S. Stephani
Postridie
Nativitatem
Lunae dies 26
27 ante diem VI
Kalendas Ianuarias
A Comitialis
S. Ioannis
Apostoli
et Evangelistae
Martis dies 27
28 ante diem V
Kalendas Ianuarias
B Comitialis Mercurii dies 28
29 ante diem IV
Kalendas Ianuarias
C Comitialis Iovis dies 29
30 ante diem III
Kalendas Ianuarias
D Comitialis
S. Familiae
Iesu, Mariae et
Ioseph
Veneris dies 30
31 pridie
Kalendas Ianuarias
E Comitialis Saturni dies 31
December
CHE COSA E' LA FILOSOFIA?
La maggior parte delle persone immagina che la filosofia consista nel dibattere dall'alto di una cattedra e nel fare corsi
su alcuni testi.
Ciò che tuttavia sfugge, a persone del genere, è la filosofia che si vede esercitata nelle opere e nelle azioni di ogni
giorno ...
Socrate non faceva disporre sedili per gli uditori, non si sedeva in una cattedra professorale, non aveva un orario fisso
per discutere o passeggiare con i suoi discepoli. Ma scherzando con loro, bevendo o andando alla guerra o in piazza, e
alla fine andando in prigione e bevendo il veleno, egli ha fatto filosofia. E' stato il primo a dimostrare che, con ogni
tempo e in ogni luogo, in tutto ciò che ci accade e in tutto ciò che facciamo, la vita quotidiana dà la possibilità di
filosofare.
Plutarco, Se un anziano debba fare politica, 26
Plutarco (46-127) nacque a Cheronea in Grecia. Studiò ad Atene. Filosofo e storico. Scrisse le Vite parallele.
26. PREGHIERA ALL'ALTISSIMO
Ti rendiamo grazie, o Altissimo, che superi infinitamente ogni cosa.
Per tua grazia infatti abbiamo ottenuto la luce immensa della tua conoscenza,
o nome santo e da amare, nome unico,
per il quale Dio solo deve essere benedetto dalla religione dei nostri padri,
poiché tu ti degni di offrire a tutti il tuo affetto paterno,
le tue cure, il tuo amore e qualunque altra più dolce grazia esista,
donandoci l'intelletto, la ragione e la conoscenza intellettiva.
Ci doni l'intelletto perché possiamo conoscerti,
la ragione affinché tu sia l'oggetto del nostro indagare con le nostre intuizioni,
la conoscenza affinché, conoscendoti, possiamo gioirne.
Ci rallegriamo, salvati dalla tua potenza divina,
poiché ti sei interamente rivelato a noi;
ci rallegriamo poiché ti sei degnato di consacrarci,
mentre siamo ancora nei nostri corpi, all'eternità.
Questo è il solo modo per l'uomo di renderti grazie: conoscere la tua maestà.
Abbiamo conosciuto te e la tua immensa luce, percepibile solo dall'intelletto;
ti comprendiamo, o vera vita della vita, o fecondità di tutti gli esseri;
ti abbiamo conosciuto, eterna durata di tutta la natura, interamente colma del tuo potere creatore.
In tutta questa preghiera, adorando il bene della tua bontà, di questo solo ti preghiamo:
che tu voglia custodirci perseveranti nell'amore della tua conoscenza,
perché mai ci allontaniamo da questo genere di vita.
Ermete Trismegisto, Corpus Hermeticum, Asclepio, 41
Il Corpus Hermeticum comprende testi del II-III secolo d.C. Vennero attribuiti a Ermete Trismegisto,
identificato con il dio egizio Toth 'tre volte Grande'.
www.maat.it