2. Naskah pidarta sambutan dalam suatu upacara.
Ratu Sulinggih sane bhaktinin titiang Dane jero bendesa
adat sane wangiang titiang Para uleman/atiti sane
kusumayang titiang
Ida dane sameton sane tresna sihin titiang Sadurung titiang
ngaturang matur,pinih rii ngiring sareng-sareng ngastiti
bhakti ring Ida Hyang Widhi mangda pamargin acarane
punika antar,sidha karya sidaning don malarapan antuk
panganjali "Om Swastyastu"
Selantur ipun, titiang sane nyeledihi utawi ngangganin sang
madue karya,ngaturang swasti prapta,tur banget
ngaturang suksmaning manah antuk ring ida dane sareng
sami,riantuk sampun sueca tur ledang ngrauhin titiang
madue karya rahinane mangkin.
Mungguing karyan titiang rahinane mangkin wantah
muputang pangupakaran pianak titiang sane mawasta I
Gede Raditya. Ipun sampun nemuang jatukarma prasida
mapikuren sareng Ni Luh Sri Diantari saking Banjar Anyar
Kelod. Ring dinane mangkin gawenang titiang upakara
matatah miwah pawidi-widanan saparipolah anak
mapikuren.
3. Inggih ida dane sareng sami.Sane mangkin pacang atur uningayang
titiang tatujon titiange ngaturin ida dane sane sami mangda rauh
kadi mangkin,nenten lian wantah pinaka saksi sajeroning upakara
pawiwahan sane kalaksanayang. Lian ring punika taler mangda
mapaica pitutur, lan sareng ngastitiang mantuk ring Ida Sang Hyang
Widhi,dumadak sareng kalih sajeroning ngamargiang grehasta
asrama prasida nemu rahayu,mapikolih sidaning don sakadi
pangaptinnyane. Mungguing eedan upacara pawiwahan puniki
sampun karihinin antuk natab Sayut Penyampi, lan Natab
Pabyakalan. Sorene malih ajebos pacang kalanturang antuk
majauman/madewasa mulih irika ring Banjar Anyar Kelod.
Pinaka cihnan liang manah titiange ring ida dane sareng
sami,saha mangda jangkep yadnya lan gawen titiange, sane mangkin
titiang ngaturin mangda ida dane sareng sami ledang ngunggahang
bhoga samatra sane sampun kasyagaang.
Wantah asapunika pamahbah panyembrama titiang, bilih wenten
makatunalwihipun, inggian ring panyembrama utawi aturan
panamiu,titiang sakulawarga nunas geng rena pangampura.
Inggih sane mangkin pacang untatin titiang antuk parama santi.
Om Santih,Santih,Santih Om.
4. INDAYANG CAWIS PITAKEN RING SOR
MANUT DAGING PIDARTA SAMBUTAN
SANE SAMPUN KAPIRAGIANG!
Pidarta inucap ngeninin indik napi?
Indayang suratang lengkara sane nyihnayang
pangayubagia ring pidarta sambutan sane
kapiragiang!
Napi tatujon tamiune ngerauhin upacar inucap?
5. kls x/I
PITEGEs PIDARTsA
Kruna pidarta mawit saking kruna pidato saking basa
Melayu. Ring dija pidarta ingih punika bebaosan sane
marupa Babaosan utawi pekayunan sane kewedar ring
ajeng anak akeh mangda napi sane kewedar punika
sidha keresepang saha kelaksanayang
6. • TATACARA SAJERONING MAKTAYANG PIDARTA
• Pidarta Tutur Utawi Lisa inggih punika pidarta sane
kewedar sangkaning dedadakan utawi nenten
madasar pengrencana mawinan sang
• Pidarta Sasuratan (pidarta ngangge teks) menawi
kadi pidarta-pidarta pejabat utaw sang sane kasudi
mapaica sambrama wecana ring upacara resmi
• Pidarta Arda Tutur inggih punika pidarta sane
kebaktayang nanggen ringkesan utawi skemaa, puniki
lumrah kabaktayang olih pengater acara utawi
ugrawakya.
7. Pah-pahan Piadarta
• Wenten murda utawi judul pidarta manut topic utawi
tema sane sampun kecumawisang.
• Wenten pamahbah utawi pendahuluan patut pidaging.
-Pengastuti
-Pengayunagia
• Daging pidarta (manut tema/topic pidarta)
• Pamuput Pidarta
– nyutetang daging pidarta
– Matur Suksma mantuk ring uratian parajane
– Nunas pengampura antuk kakirangannyane
– Salam pamuput.
8. agem-ageman mapidarta,
• makadi ring sor puniki.
• 1. Wicara inggih punika ngeninin indik topik utawi téma pidarta sané
pacang kabaktayang, mangdané prasida nudut kayun para pamiarsa.
• 2. Wiraga inggih punika semita lan laras sang sané maktayang.
• 3. Wirama inggih punika intonasi suara sané anut ring punggelan
lengkara mangdané prasida kapiragi lengut.
• 4. Wirasa inggih punika ritatkala maktayang pidarta kacihnayang
antuk rasa mangdané daging pirdata sané kabaktayang punika
prasida nuek rasa nyujuh tuas sang sané mirengang, tur mangdané
nénten kasinahang sakadi anak ngapalang.
• 5. Wesata inggih punika nyobiahang tur nglimbakang pidarta antuk
pikayun sng sang sané mapidarta , sané kanutang taler ring sajeroning
agem-ageman sané menggah ring sajeroning wiraga ring ajeng.
9. PANUREKSAN LOMBA PIDARTA
Sajeroning ngamiletin mapidarta, wenten lelima kreteria sane sering
katureksa utawi kaicenin panureksa sekadi ring sor puniki:
• Pengelolaaan Tema, ring dija murdan pidarta miwah daging pidarta
mangda manut ring tema sane laicenin antuk lembaga sane
ngwentenang lomba.
• Bahasa, sane katureksain maiketan bahasa minekadi suara (vocal),
pelafalan (ucapan sane manut), miwah anggah-ungguhing basa Bali.
• Penguasaan materi, duaning sane mapidarta pacing nenten
nganggen teks, yening wenten nenten lancara jaten pacing ngirangin
nilai.
• Amanat/Pikenoh, sane katureksa manut tema utawi topic sane
kabaosang.
• Penampilan, sane katureksa wiraga utawi bahasa tubuh sang
pamidarta mangda manut ring napi sane kebaosang.
10. TES
• Latihan I
• Saurin pitaken ring sor puniki (pertemuan awal ketika perkenalan):
• Indayang baosang napi punika pidarta ?
• Indayang bacak pah – pahan pidarta ?
• Indayang sambat napi daging pamahbah punika ?
• Kunci Jawaban :
• Pidarta inggih punika babaosan marupa daging pikayunan sane kawedar ring ajeng anak
sareng akeh mangda napi sane kawedar punika prasida karesepang tur kalaksanayang.
• Pah – pahan pidarta :
• Murda
• Pamahbah
• Daging
• Pamuput
• Daging pamahbah :
• Pangastawa
• Pangayubagia
11. TES II
Napi sane kebaos pudarta?
Napi agem-ageman anake mapidarta?
Punapi panureksan anake lomba pidarta?
Indayang Karyanin pidarta antuk tema bebas