10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 7-11 Μαΐου 2012, Αθήνα Βιοποικιλότητα, απειλούμενα είδη στα υδάτινα συστήματα. Βιο-γεω-χημικές διεργασίες - Τροφικά πλέγματα

1. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ
ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ
ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Άννα-Μαρία Βαφειάδου,
Marleen De Troch, Tom Moens

2. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι
ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
Ποικίλα μικρό-
΢θμαντικοί οικότοποι
ενδιαιτιματα
Μεγάλθ πρωτογενισ Διακεςιμότθτα
παραγωγι τροφικϊν πόρων
Μεγάλθ βιοποικιλότθτα
Πολφπλοκο τροφικό πλζγμα

3. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι

4. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι
΢υμμετζχουν ςτισ Αποτελοφν τροφι για
διεργαςίεσ ανϊτερουσ οργανιςμοφσ
ανοργανοποίθςθσ ςτο ίηθμα (μακροπανίδα, βενκικά
και αναγζννθςθσ κρεπτικϊν ψάρια, πουλιά)
ΜΕΙΟΠΑΝΙΔΑ
΢υνδετικόσ κρίκοσ ανάμεςα
Γριγορθ ανταπόκριςθ ςε
ςτο φυτοβζνκοσ και τουσ
περιβαλλοντικζσ αλλαγζσ
καταναλωτζσ ανωτζρων
γριγορθ ανάκαμψθ
τροφικών επιπζδων

5. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι
Πικανζσ τροφικζσ πθγζσ μειοπανίδασ
 Φφλλα και ρίηεσ φανερόγαμου
 Οργανικά κρφμματα ςτο ίηθμα
 Βενκικά διάτομα
 Επίφυτα
 Άλλα μικροφφκθ
 Βακτθριακό βιοφίλμ

6. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι
΢φντομθ ειςαγωγι για τα ιςότοπα
• Σα ςτακερά ιςότοπα είναι φυςικά, μθ-ραδιενεργά ιςότοπα ενόσ
ςτοιχείου, πχ. 12C και 13C, 14N και 15N.
• Η αναλογία ςτακερϊν ιςοτόπων ενόσ ςτοιχείου
ςυνικωσ διαφζρει ανάμεςα ςε διαφορετικζσ πθγζσ οργανικοφ υλικοφ
(πχ. MPB vs φυτοπλαγκτόν vs C3-φυτά vs C4 φυτά…)
• Η αναλογία ςτακερϊν ιςοτόπων των ςτοιχείων
για τουσ καταναλωτζσ ‘μοιάηει’ με αυτζσ
τθσ τροφισ τουσ, με μια μικρι διαφορά
εμπλουτιςμοφ (≈ +1‰ για τον C και +3.5 ‰ για το N).

7. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι
More depleted in
13C

8. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι
΢φντομθ ειςαγωγι για τα ιςότοπα
Η αναλογία ςτακερϊν ιςοτόπων (C και N) μασ επιτρζπει να
αναγνωρίςουμε τισ πθγζσ τροφισ του κάκε οργανιςμοφ
και το τροφικό επίπεδο ςτο οποίο βρίςκεται
(καταναλωτισ 1ου, 2ου, 3ου βακμοφ).
Θεωρία «είςαι ό,τι τρωσ»
Ζλλειψθ πλθροφορίασ για τθ μειοπανίδα
ςε λιβάδια καλάςςιων φανερόγαμων
(Vizzini et al. 2002a, 2000b; Baeta et al. 2009)

9. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Ειςαγωγι
΢ΚΟΠΟ΢
Μελζτθ τθσ δομισ του μειοβενκικοφ τροφικοφ πλζγματοσ ςε
λιβάδια καλάςςιων φανερόγαμων
Αξιολόγθςθ πθγϊν τροφισ για τθ μειοπανίδα
Διερεφνθςθ χρονικισ και χωρικισ ετερογζνειασ
΢θμαςία των φανερόγαμων για τθν λειτουργικότθτα των
μειοβενκικϊν βιοκοινοτιτων

10. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Τλικά & Μζκοδοι
Εκβολικό ςφςτθμα ποταμοφ Mira (ΝΑ Πορτογαλία)
• Μικρό μζςο-παλιρροιακό ςφςτθμα
• Λιβάδια Zostera noltii ςτο κατϊτερο
τμιμα του
• Δειγματολθψία κατά τθν άμπωτθ ςε
2 εποχζσ: καλοκαίρι (Ιοφνιοσ 2010)
και χειμϊνα (Φεβρουάριοσ 2011)
• 2 περιοχζσ δειγματολθψίασ (A & B)
ςτθ μεςοπαραλιακι ηϊνθ

11. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Τλικά & Μζκοδοι
΢χζδιο δειγματολθψίασ
Περιοχι A B
Εποχι καλοκαίρι χειμώνασ καλοκαίρι χειμώνασ
΢τακμόσ A1 A2 A1 A2 B1 B2 B1 B2
Δείγμα A1.1A1.2A1.3 A2.1A2.2A2.3 .……. B1.1 B1.2 B1.3 B2.1 B2.2 B2.3 ……..

12. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Τλικά & Μζκοδοι
΢υλλογι και ανάλυςθ δειγμάτων
 Μειοπανίδα:
Νθματϊδεισ (γζνθ) και
κωπιποδα (οικογζνειεσ)
 Πικανζσ πθγζσ οργανικοφ άνκρακα:
* Φυτικό οργανικό υλικό: φφλλα, ρίηεσ,
τμιματα υπό αποςφνκεςθ
* Επίφυτα * Οργανικό υλικό ιηιματοσ (SOM)
* Μικροφυτοβζνκοσ (MPB) * SPOM

13. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Τλικά & Μζκοδοι
Αναλογία ςτακερϊν ιςοτόπων
Rsample
X 1 * 1000
Rstandard
όπου: Χ =13C ι 15N και R = 13C/12C ι 15N/14N
Διορθώσεις:
org.mat . * amplitudesample - blank * amplitudeblank
org.mat .
amplitudeorg.mat .

14. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Τλικά & Μζκοδοι
Ανάλυςθ αποτελεςμάτων
Τποκζςεισ:
(1) H0: Διαφοροποίθςθ τθσ διατροφισ τθσ μειοπανίδασ ςε
ςτακμοφσ με και χωρίσ βλάςτθςθ
(2) H0: Εποχιακζσ διαφορζσ ςτθ ςφνκεςθ του μειοβενκικοφ
τροφικοφ πλζγματοσ
 ΢υγκρίςεισ  ςτακμϊν & εποχϊν
(pair-Student’s t-test, Mann-Whitney U test)

15. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Αποτελζςματα
Πικανζσ πθγζσ οργανικοφ άνκρακα
SL- Seagrass leaves; SR- Seagrass roots; SLD- Leaves decomposition; EP- Epiphytes;
MPB-Microphytobenthos; SOM- Sediment organic matter SPOM- Suspended particulate organic matter

16. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Αποτελζςματα
δ13C και δ15Ν για κάκε γζνοσ/οικογζνεια

17. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
Αποτελζςματα
δ15Ν (‰ ) Σροφικό πλζγμα μειοπανίδασ
δ13C (‰ )
Pa- Paracomesoma; Sph- Sphaerolaimus; Da- Daptonema; Sp- Spirinia;
Me- Metachromodora; Te- Terchellingia; Co- Copepoda as a bulk; Cl- Cletodidae

18. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
΢υμπεράςματα/΢υηιτθςθ
 Φυτικό οργανικό υλικό (φφλλα-ρίηεσ)  θ πιο πλοφςια ςε 13C τροφι
 Χριςθ ποικίλων πθγών τροφισ από τθ μειοπανίδα, ακόμα και ςε
περιπτϊςεισ του ίδιου γζνουσ
 Επίφυτα και βενκικά μικροφφκθ  ςθμαντικι τροφι για αρκετοφσ
νθματϊδεισ και αρπακτικά κωπιποδα
 Διακριτά τροφικά επίπεδα: καταναλωτζσ 1ου και 2ου επιπζδου
 Σρζφονται με φυτικοφσ ιςτοφσ οι νθματϊδεισ:
Theristus, Metachromadora, Daptonema

19. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
΢υμπεράςματα/΢υηιτθςθ
(1) Χωρικι ετερογζνεια Η0  απορρίπτεται!
΢τακμοί με και χωρίσ βλάςτθςθ
 Είτε ο οργανικόσ άνκρακασ φυτικισ προζλευςθσ επεκτείνεται πζρα από
τισ περιοχζσ με βλάςτθςθ ςτα παρακείμενα υποςτρϊματα
 είτε οι περιςςότεροι μειοβενκικοί οργανιςμοί ςτθρίηονται κυρίωσ ςε
μθ φυτικισ προζλευςθσ οργανικό άνκρακα για τθ διατροφι τουσ
(2) Εποχικι ετερογζνεια Η0  απορρίπτεται!
Με βάςθ τθ βιβλιογραφία:
 αμφίβολθ εποχιακι διαφοροποίθςθ για τουσ φυτικοφσ ιςτοφσ (Zostera)
 Μθ εποχιακι διαφοροποίθςθ για τουσ καταναλωτζσ

20. ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΜΕΙΟΒΕΝΘΙΚΟΤ ΣΡΟΦΙΚΟΤ ΠΛΕΓΜΑΣΟ΢ ΢Ε ΛΙΒΑΔΙΑ ΘΑΛΑ΢΢ΙΩΝ ΦΑΝΕΡΟΓΑΜΩΝ
ΜΕ ΣΗ ΧΡΗ΢Η Ι΢ΟΣΟΠΩΝ
΢υμπεράςματα/΢υηιτθςθ

21. Ευχαριστώ!