1. LISTA ILUSTRACJI
PoDz~KOWANIA
SPIS TREŚCI
SŁOWO WST:ĘPNE DO WYDANIA POLSKIEGO
WSTJ?P
ROZDZIALI
ODBUDOWA FRANCJA 0RIENTALIS:
DŁUGOFALOWA STRATEGIA HENRYKA l ................ .
ROZDZIAŁ II
KSZTAŁTOWANIE NOWEGO CESARSTWA
ROZDZIAŁ III
ORGANIZACJA MILITARNA .
ROZDZIAŁ IV
EDUKACJA WOJSKOWA.
RozDziAŁ V
UZBROJENIE I SZKOLENIE .
ROZDZIAŁ VI
MORALE
ROZDZIAŁ VII
TAKTYKA NA POLU BITWY .
ROZDZIAŁ VIII
6
6
12
14
27
53
87
121
157
193
219
STRATEGIA KAMPANIJNA: WOJNA DOMOWA 953-954 . 253
ZAKOŃCZENIE 283
DoDATEK: GŁÓWNE OPERACJE MILITARNE HENRYKA I,
OTTONA l ORAZ ICH DOWÓDCÓW. . . . . . . . . . . 287
BIBLIOGRAFIA ..
SKRÓTY.
INDEKS
293
324
325
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
2. LISTA ILUSTRACJI
Genealogia Ludolfingów
Genealogia Karolingów
Mapa l. Świat Ludolfingów, 919-973
Mapa 2. Głęboka obrona wzdłuż wschodniej granicy, 929-936
Mapa 3. Kampania Henryka Iw929 roku
PODZI~KOWANIA
'l A7ielu ludzi pomogło mi w ukończeniu tego projektu. Pragnę podzięko
VVwać Charlesowi Bowlusowi, Richardowi Abelsowi, Davidowi Warnero
wi, Bernardowi Bachrachowi, Cliłfordowi Rogersowi, Kennethowi Baldwino
wi, Ericowi Goldbergowi, Thomasowi Noble'owi, Jonathanowi Lyonowi, Pa
trickowi Geary'emu oraz anonimowym czytelnikom kilku artykułów, które
przygotowały grunt pod tę książkę, za ich cenne sugestie, spostrzeżenia i po
prawki oraz wspaniałomyślność okazaną poprzez przeczytanie części lub cało
ści tekstu rękopisu (w niektórych przypadkach po kilka razy). Należy przypi
sać wielką część zasługi za stopień, w jakim niniejsza książka pomaga naświe
tlić historię królestwa Niemiec w X wieku, społeczności badaczy, do której
mam przywilej należeć. Naturalnie, błędy faktograficzne i pominięcia, które
pozostają w tekście, zostały popełnione wyłącznie przeze mnie. Pragnę rów
nież podziękować personelowi bibliotecznemu Uniwersytetu w New Hamp
shire za zdobycie licznych prac naukowych, których potrzebowałem w moich
badaniach, oraz Centrum Nauk Humanistycznych na Uniwersytecie w New
Hampshire, którego wspaniałomyślna pomoc w udzieleniu mi urlopu badaw
czego umożliwiła ukończenie tego tekstu wodpowiednim czasie. Jestem win
ny szczególne podziękowania mojej żonie Elyse oraz moim dzieciom Madeli
ne, Rachel i Henry'emu, które okazały ogromną cierpliwość, kiedy tata był za
mknięty wswoim gabinecie. Dedykuję im niniejszą książkę.
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
3. l( l l Thankmar 1908-'1:8l
Wilhelm 1niesiuboy l
Arcybisl<up Moguncji 955-96R
~~ 1Otto l 1912-973 l
Król936
+l &lyta (910-9461
2 AJelajJa <931-999)
l) Ludolf (930-957)
Książę Szwabii 948-954
Uproszczona genealogia Ludolfingów
Henryk l (l!76-Y36)
Krói91<J
+
l Hutcburgu ('?)
~ Mutyl<.la (1!77-961:0
l
(2) Gerberga (913-984)
+l Giskbert. ksiązę
Lotaryngii
2 Ludwik IV. król
zachodniofrankijski
936-954
(2l Król Lotar IV
(954-986)
(l) Ludgarda (zm. 953)
(2) Jadwiga (915-969)
+
Hugo, książę frankijski
Hugo Kapel
Król zachodniofrankijski
9R7-996
(2) Matylda (955-999)
(2 1Henryk (919-955 1
+
Judyta L Ba-arii
Henryk (951-995)
K'iąZę Bawarii _
955-978. 9R5-995
(2 l Otto II (955-983 1
+Teofano (960-991)
l lZofia <975-1039) Adelajda (977-1044) Ma1ylda (979-1025) Ono III (9!!0-1002)
KróllJ!D-1 002
121 Bnmo 1925-9651
Arcybiskup Kolonii
Książę LotaryDgii
953-lJ65
Henryk II (97.2-1024)
KsiąZo; Bawarii 994-1002
K_n)l llXJ:!-1024
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
4. MGH
DA
DK
DOI
DOli
DOili
DHI
DHII
Capitularia
SKRÓTY
Monumenta Germaniae Historica
Die Urkunden Arnolfs, ed. Paul Kehr, MGH Diplomata regum
Germaniae ex stirpe Karolinorum, tom 3, Berlin 1940.
Die Urkunden Zwentibolds und Ludwigs des Kindes, ed.
Theodor Schieffer, MGH Diplomata regum Germaniae ex
stirpe Karolinorum, tom 4, Berlin 1960.
Die Urkunden Konrad I., Heinrich I. und Otto I., ed. Theodor
Sickel, MGH Diplomatum regum et imperatorurn Germaniae,
tom l, Hanover 1879-1884.
Die Urkunden Otto des II und Otto des III., ed. Theodor Sickel,
MGH Diplomatum regum et imperatorurn Germaniae, tom 2,
Hanover 1888-1893.
Die Urkunden Otto des II und Otto des III., ed. Theodor Sickel,
MGH Diplomatum regum etimperatorurn Germaniae, tom 2,
Hanover 1888-1893.
Die Urkunden Konrad I., Heinrich I. und Otto I., ed. Theodor
Sickel, MGH Diplomatum regum etimperatorurn Germaniae,
tom l, Hanover 1879-1884.
Die Urkunden Heinrichs II. und Arduins, ed. Harry Bresslau,
Robert Holtzman iHermann Reincke-Bloch, MGH
Diplomatum regum et imperatorurn Germaniae, tom 3, Hanover
1900-1903.
Capitularia Regum Francorum, ed. Alfred Boretius iVtkior
Krause, 2 tomy, MGH Capitularia, Legurn Sectio II,
Hanover 1900-1903.
Concilia Concilia,Legum Sectio III, 3tomy, Hanover 1893-1984.
Epistolae Epistolae, 8 tomów, Hanover 1887, 1939.
Poetae Latini Poetae Latini Aevi Carolini, 4 tomy, Hanover 1881-1899.
SRG Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarurn separatim
SS
MIOG
PL
editi, Hanover 1871 -.
Scriptores, Hanover 1824 -.
Mitteilungen des Institutsfor osterreichische Geschichtiforschung
Patrologiae Cursus Completus, Series Latina, ed.J.-P. Migne,
221 tomów, Paris 1841-1866.
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
5. INDEKS
Abbo zSaint-Germain-des-Pres 177, 178,
180-187
Abclila 84
Abraham, bis!...'Up Freising (977-994) l04
Adalbero, biskup Metzu (929-964) 258,
274,289
Adalbero zAugsburga 111, 112, 132, 135,
136, 139, 155
Adalbert, arcybiskup Magdeburga (968-
981) 21, 30-33, 35, 36, 39, 48, SI, 52,
56,57,59,60,63,65-67, 74-81,83,93,
94,105,146,174,202,205,254,255,
257, 258, 262, 266, 268, 270-272, 274,
276,281, 287-292
Adalbert, hrabia 216,237-240
Adalbert zLombardii 62,77-82,292
Adalbold, biskup Utrechtu (lOl0-1026)
134
Adalhard, opat Corbie (zm. 827) 111,
113,125,127,136-138,236
Adelajda, żona Ottona I (951-973, zm.
999) 55,62-65,107,117,254,255
Agapit II, papież (946-956) 23
Agenoldus, opat Gorze (933-967) 274
Akwilea 188,255,289
Alewizgran 53, 63, 64, 88, 128, 255, 256,
263,273
Albuin l, biskup Saben-Brixen (967-
1005) 114
Aleksander Wielki 52, 244
Alfred, król Wesseksu (871-899) 132,
161,178,253,260
Alimin z Yorku 140, 144, 145, 148, 149,
153,264
Alpert zMetzu 93, 134, 135, 203, 205, 220
Alzacja 29, 30, 35, 113, 250, 287
Andernach, bitwa (876) 161, 167,223
Andernach, bitwa (939) 57, 159, 257,
262,291
Ansfryd z Huy, biskup Utrechtu (995-
1010)22,135,136,140,142,155
Apulia 70, 83, 84, 283
ArdoSmaragdus 139,144,146
Ameburg 39, 119, 225
Arnulf z Karyntii, król wschodniofranioj-
ski (887-899), cesarz (894-899)
AmulfzBawarii, książę (907-937)
Amulf, hrabia palatyn Bawarii (zm. 954)
Ashdown, bitwa 161, 178
Asik, hrabia 58, 197
Asser 132,161,178
Auberg44
Augsburg, bitwa 31, 50, 65, 70, 71, 78, 88,
104,105,115,180,198,206,210,216,
228,235,237,248,249,251,269,270,
272,290
Avellino 83, 84, 291
Barby 108, 117
Bari 83,291
Basternae 246
Belzig 75
Benedykt zAniane (Witiza) 139, 144
Benewent 27, 82-85
Benno, biskup Metzu (927-929) 37
Beowulf14, 26, 172, 191
Berengar II, król Lombardii (950-966)
62-65, 76-80, 82, 214, 254, 292
Bernhard, hrabia 81, 115, 151, 226, 227,
228,229,230,231,232,234,238
Bernuinus, biskup Verdun (925-939) 37
Bernward, biskup Hildesheim (993-
1022) 147,181
Bertold, książę Bawarii (938-947) 56,61
Bertold ze Szwabii 31
Biederitz 38
Birten,bitwa57,111,196,212,291
Bodfeld52
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
6. 326 INDEKS
Boecjusz 127
Bolesław l, książę Czech (935-972) 58,
59,67,71,85, 197,199,203,222
Bolesław II, książę Czech (972-979) lSl
Bolesław Chrobry, książę Polski (992-
1025) 11~21~216
Boso, hrabia Perthois
Bovino 83
Boritz46
Brandenburg 13,41,42,43,44,48, 54, 58,
74,75,78,225,288
Breisach 57, 67, 109, 288
Brema 54
Brenner, przełęcz 64, 65, 71, 78,207
Bretończycy 171, 229
Broning SS, 288
Bruno, arcybiskup Kolonii i książę Lo
taryngii (953-965) 68, 76,81, 106, 135,
140,142,143,219,222,223,244,253,
256,258,259,268,269,273-276,290
Bulesu 70, 71
Burchard I, książę Szwabii (917-926) 30-
33,35,287
Burchard II, książę Szwabii (954-973) 81,
82,292
Burchard, biskup Wormacji (l000-1025)
135,255
Burgundia, księstwo 76, 283
Burgundia, królestwo 27, 30, 31, 51, 52,
55,59,62,85,254
Bizantyjczycy 13, 70, 71, 82, 83, 84, 85,
180,283,292
Carobrai 89, 115, 185, 202,204, 274, 276,
290
Cedynia, bitwa 85, 292
Chievrement 57, 288, 290
Colditz46
Cositz45
Czechy 47, 58, 62, 67, 197, 203
Czesi 13,27,30,42,44,57,58,59, 71,85,
151,197,226,283
Dahlen45
Dalemincja 38, 39, 46, 221
Dalemińcy 39, 43, 45, 50, 175, 226
Dedi zHochseegau 66, 91, 288
Dietbald, hrabia 237,238
Dijon 76
Dingolfing 50
Dirk III, hrabia Holandii (993-1039) 59,
134,202
Donat 123
Dortmund 66, 256, 266
Douai Sl, 288
Dobeln46
Drahomira 42
Dunaj, rzeka 226,247,271, 278,279
Duńczycy 13, 27, 28, 48, 85, 89, 114, 172,
240,283
Dyle, bitwa 161, 165, 169
Eberhard, książę Frankonii (918-939) SS-
57, 59,115,159,256,257,262
Edyta, żona Ottona I 224
Eilenburg 41, 46
Einhard 22, 23, 100, 128, 129, 138, 144,
146
Ekbert Billung,Jednooki 65, 72, 24D, 268,
290
Ekkehard zSankt Gallen 4D, 93, 106, 116,
141,168,215,247,249,250
Elstera, rzeka 45, 175
Engilbert, opat Sankt Gallen (925-933)
141, 168,250,251
Enns, rzeka 94, 247
Erchanger ze Szwabii 31
Eresburg 56, 197, 288
Erfurt 41, 207,277,280
Erlebaldus, hrabia Chartres 33
Eugeniusz 83
Fichtenberg 44
Flaming41, 74, 75,108
Flodoard zReims
Flo6, bitwa 61,291
Folkmar, opat Korbei 91
Fraxinetum 173
FrechulfzLisieux 14D
Fredersdorf75
Fritzlar 31, 66,256,257
Friuli 65
Frontyn, Strategemata 136, 142, 143, 144,
155, 178,219,222,223,224,236,244, 284
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
7. INDEKS 327
Fryderyk, arcybiskup Moguncji (937-
954) 65-67, 109,255,261,267
Fryderyk, książę Górnej Lotaryngii (959-
978) 81, 109
Fryzja48
Gauzehn, biskup Toul (922-962) 132, 133
GeografBawarski 73,226,241
Gerberga60
Gerhard z Augsburga 68-71, 93, 94, 106,
lll-113.115, 132,147,162,180,202,
205,206,210, 2ll, 216,220,235-239,
247,248,269-272,280,290
Gero, margrabia 22, SS, 57, SS, 72, 73, 75,
77,81,85,106-108,134,136, lSS,l96,
197, l99,2l6,223,240,242,243,24S-
247,2S8,269,278,280,281
Gero, arcybiskup Kolonii (969-976) 84, 118
Giebichenstein 117
Gizelbert, książę Lotaryngii (zm. 939) 32,
36, 37, Sl, 57, 59, 60, 159, 196, 256-
258,262,288
Glinianie 47, 225
Gnupa, król Danii 48
Gotfryd, książę Dolnej Lotaryngii (965-
969)81
Gotfryd II, książę Dolnej Lotaryngii
(lo12-1023) 134, 202, 203
Gorzig44
Grabow 38
Grimma4S
Grimschleben 118, 119
Grone 133, 226
GroG Raclen 73
Gunter, margrabia marchii merseburskiej
84
Haika 57,291
Hamburg SO, 88, lO l, 103, 227
Harz, góry 39, 41, 52, 241, 263
Hassegau 96, 116
Hateburga SS
Hatto, arcybiskup Moguncji
Havelberg 38, 39, 47, 54, 73, 78,225
Havelland 43, 58,74
Hawela, rzeka 38, 41, 42, 43, 44, 74, 75,
175,225,226
Hawelanie 38, 41, 42, 43, 44, 74, 75, 175,
225,226
Hedeby48
Heimo91
HeirykzAuxerre 139, 191
Hełmem SS, 115, 288
Henryk l, książę Saksonii (912-936), król
Niemiec (919-936) 13, 15-17, 21-23,
2S-28,30-S3,S8,S9,61, 73,75,85,87-
89, 93-95, 98, 103, 106-108, llO, ll1,
113, 117,119,133-136,141,143,146,
lSS, 159, 170-173, 191, 194, 195, 196,
199,200,202-204,211,214,217,219,
221, 224-227, 232-234, 241, 248, 2S1-
2S3,2S7,26S,282-288
Henryk l, książę Bawarii (zm. 955) 56, 57,
59, 61-63,65-67,69, 70, 180, 254-256,
262,267-269,271,272,281,289
Henryk II, książę Bawarii 994-1002, król
Niemiec (1002-1024) 18, 88, 102, 107,
111,119,134,141,181,187,202,207
Herakliusz, biskup Liege (959-971) 201
Heribert zVermandois (zm. 943) 35, 51,
60
Herman Billung SS, 57, 70, 72, 107, 108,
196,240,258,267,269
Herman I, książę Szwabii (926-949) 32,
60,289
Herold, arcybiskup Salzburga (939-958)
269,271,272,281
Hersfelder Zehnverzeichnis 90, 116
Hinkmar, arcybiskup Reims (845-882)
106,108,111,112,121,136-138,194,
236
Hodo, margrabia saksońskiej marchii
wschodniej 81, 85
Hohen Stral3e 41, 46, 118
Hrotswitha zGandersheim 63, 64, 77
Hugo Wielki z państwa zachodniofrankij-
skiego (zm. 956) Sl, 53, 60, 76, 180,
257,289
Hugo z Prowansji, król Lombardii (928-
945) 62
Hugo Kapet, król zachodniofrankijski
(987-996) 76
Huneryk, hrabia Testerbant (981-1OlO)
134
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
8. 328 INDEKS
Ingelheim 23, 54, 66, 88, 263, 265, 267
Irminger zFrickgau 21S, 249, 250
Istria 65
Izydor zSewilli 123, 144, l SS, 284
Jadwiga60
Jahna (Gana) 43,44, 196
Jan XIII, papież (965-972) 82
Jan Tzirniskes, cesarz bizantyjski (969-
976) 84
Judyta zBawarii 67
Jutlandia 54
Kalabria 70, 83, 84,201,283
Kapua 27, 82-84
Karantania 224
Karloman, majordom (741-747) 210
Karloman, król wschodniofrankijski (zm.
880) 29
Karloman II, król zachodniofrankijski
(zm. 884) 29, 137
Karolingowie 14-18,21,25,28,29,37, 53,
54, 63, 87, 89-91, 95-97, 99, 102, 106,
108,109,110,112,115-117,119,121,
1~1~1~1~1~1~1~1~
161, 162, 164, 166, 172, 173, 175, 176,
179, 19S,206,226,231,24S,248,2S7,
260,263,265,283
Karol Wielki, król i cesarz (768-814) 13,
16,22,25,39-41, S3-SS,8S,96-98, 111,
112,116,121, 122, 124, 127,128, 136-
140, 143-145, 150, 161, 171, 172, 194,
240,245,277,283
Karol Łysy, król zachodniofrankijski (840-
877) 28,90, 98, 129, 138-141, 143, 144,
161,167,171,173,191,223,229,230
Karol III Gruby, cesarz (884-887) 29
Karol III Prostak, król zachodniofrankijski
(898-923)30,32,33,35, 133,257,287
Kasjodor 123, 127, 145
Klempenow 74, 241
Klietz 39
Kolonia 35, 68, 81, 84, 89, 104, 135, 145,
1S7,2S7-2S9,266,273-27S
Kolurnella 127, 130
Konrad z Frankonii, król wschodniofran
kijski (911-918) 30, 31, 33, 34, 37, SS,
106,110,133,134, 19S,226
Konrad II, król Burgundii (937-993) SS,
59,62
Konrad Czerwony, książę Lotaryngii
(945-953) 61,64-68,71, 10S,1S8,1S9,
178,180,198,239,253-262,264,266-
269,273-276,281,289,291
Konrad III, król Niemiec (1137-11S2)
151
Konstantyn VII, cesarz bizantyjski (913-
959)70
Korbea, klasztor 91, 92, 100, 101, 103,
134,141,159,194,199,243
Konigsfreien 49
Krotona, bitwa 104, 111,216,217
Kwerfurt41
Laer 186, 288
Landulf z Kapui i Benewentu l943-969)
82,83
Langenzenn 69,276, 277
Laon 60, 182, 185, 289
Lechowe Pole, bitwa 60, 65, 70, 71, 94,
158, 1S9, 198,200,210,212,21S,216,
224,239,240,246,247,248,2S1,261,
281,291
Leon VIII, papież (963-96S) 79, 80, 82,
180
Levy Hradec 13
Limes Saxoniae 39
Limes Sorabicus (marchia serbołużycka)
39
Lipsk4S
Liutprand z Kremony 21, 34, SO-S2, s:,
62-64, 77-79, 80, 82, 83, 93, 94, lOS,
109, 111, 115, 133, 134, 141, 146, 1S9,
170,171,173,176,178,180,181, 20S,
212,213,220,228,229,232-234,287,
288, 290-292
Liutbert, arcybiskup Moguncji (863-889)
223
Liwiusz 145,223,238
Lombardczycy 13, 82,283
Lorsch, klasztor 109, 128,258
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
9. -
INDEKS 329
Lotar l. król srodkowofrankijski (840-
854) 28, 29, 35, 129, 138, 143, 145,
171,193
LotarII (855-869) 97, 98, 99, 140, 143
Lotar IV zachodniofrankiiski (954-986)
55,76,81, 179,188,273,290
Lotar, król Lombardii (948-950) 62, 64
Lotaryngia 29, 30, 32, 33, 34,35,36,37,41,
SO,Sl,S3,S7,59,64,66,67,68, 76, 78,
81, 84, 89, 98, 103, lOS, 109, 110, 113,
132, 141' 198, 254, 255, 256, 257, 258,
259,262,269,272,273,274,275,276
Lucice 175
Luckenwalde 74
Ludolf (zm. 957) 54, 63-69, 76, 77, 193,
197, 235-237, 253-256, 258-262, 264,
266-270,272,273,275-281,290
Ludwik Pobożny, cesarz (814-840) 28,
41,53,55,97, 138,181,182,245
Ludwik Niemiecki, król wschodniofran
kiiski (840-876) 18, 21, 28, 29,41, 52,
54, 99, 129, 137, 141, 143, 165, 171,
226,283
Ludwik IJI, król zachodniofrankijski (zm.
882)29
Ludwik Młodszy, król wschodniofrankii
ski (zm. 882) 29, 161,223
Ludwik Dziecię, król wschodniofrankijski
(899-911) 18, 30, 31, 32, 91, 106, 228
Ludwik IV, król zachodniofrankiiski (936-
9S4)S3,S7,S9,60,182, 185,199,256,
257, 258, 273, 289
Li.ineburg 225, 227
Łaba, rzeka 27, 29, 30, 38, 39, 41, 43-48,
S2,S4,5S,S7-S9,69,72, 74,75, 77,85,
90, 108, 119, 175, 204, 212, 225, 231,
240,249,283,289
Łączyn, oblężenie i bitwa 47, liS, 151,
162, 169, 194, 224-227,229,231-234,
238,239,241,251,252,291
ŁużyceiS
Magdeburg 38, 48, 54, SS, 65, 72, 78, 83,
88, 107, 108, 117, 118, 145, 147,225,
241
Maldon, bitwa 161, 172
Mantahinga, bitwa 69, 162, 169, 216,224,
235,237,238,239,251,272,273,275
Marcjanus Kapella 123, 128, 150
Marinus, biskup Bomarzo 54
Marinus zNeapolu 83
Matylda, matka Ottona 166, 256
Matylda, córka Ottona l 147
Maurycjusz, cesarz wschodniorzymski
(582-602) 160
Miśnia44,4S,78,81,113, 118,221
Mernieben 52, 62, 116, 117
Merseburg 41, 45, 46, SO, 78, 88, 92, 93,
118,170,171,215,216,288
Metz 35-37, 59, 68, 89, 98, 273, 274, 287,
290
Mieszko l, książę Polski (960-992) 75, 85,
162,222,223
Milczanie 75
Moguncja 13, 69, 88, 188, 259, 260, 263,
265,266,267,268,271,273,276,278,
283
Montefeltro 64, 290
Morawy 30, 175
Morze Bałtyckie 13, 43, 48, 57, 73, 224,
240,241,281
Moza, rzeka 37,60,259, 291
Mulda, rzeka 39,41,44-46,48, 175
Mćirz 75
Mi.igeln46
Mi.ihldorf, bitwa 272, 281,291
Mi.iritz, jezioro 241
Nabburg224
Nakon, książę Obodrzyców 72, 199, 242
Niemegk7S
Nienburg 118, 119
Nikefor II, cesarz bizantyjski (963-969)
83,84
Nimburg 59, 197, 289
Nithard 171,192
NotkerzSanktGallen 137,138
Notker, biskup Liege (972-1008) 194
Norymberga 69, 276, 277
Obodrzyci 14, 38, 43, 44, 47, 57, 72-74,
76, 107, 173, 175, 224, 226, 240-247,
251,252
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
10. 330 iNDEKS
Odo, król zachodniofrankiiski (888-898)
141, 161
Odra, rzeka 27, 38, 43, 54, 58, 75, 77, 85,
225,283
Oldenburg 247
Oschatz4S
Osterburg 38
Otfryd 126
Otger, biskup Spiry 80, 82
Otto, książę Saksonii (880-912) 37,38
Otto I, król Niemiec (936-973) 13, 15-18,
21,22,24-28,36,46,48,52-85,87,89,
91-95,98,99, 101, 102, 105-110, 112-
115, 117, 119, 134-136, 140-143, 145-
147, 155, 159, 170, 172-174, 178, 180,
181, 185, 186, 189, 191, 193, 194, 196-
201,203,207,210,212-217,219,222,
224, 227, 235, 236, 239-248, 251-259,
261-291
Otto, hrabia Verdun i książę Lotaryngii
(942-944) 36
Otto II, król Niemiec (973-983) 92, 108,
109,114,117,118,207,261
Otto III, król Niemiec (983-1002) 99,
109,117,119,143,181,189
PandulfŻelazna Głowa (944-981) 82-84
Paryż 14, 60, 177, 178, 181, 183-187,202,
211,265
Pawia 13, 54, 62, 78, 79, 80
Pepin III/l (zm. 768) 116, 137, 139
Pepin, król Włoch (781-810) 136
Peronne Sl, 288
Poppo, biskup Wurzburga (941-961) 270
Praga43,44,67, 199,224
Pseudo-Hygin (De munitionibus castro
rum) 152, 153, 227, 239
Puchen 41, 46, 287
Raban Maur 123, 125, 140, 141, 143, 145,
160, 165, 167-169, 173, 174, 191,230,
285
Ramward, biskup Minden (996-l002) 212
Ratyzbona, oblężenia 14, 34, 59, 67-70,
72,77,88,180,188,207,224,254,262,
263,268,-272, 275, 277-281, 283, 291
Raul Glaber 181, 190,202
Redarowie 43, 46, 74, 75, 107, 115, 162,
175,210,224-226,229-232,252,288
Reginar IzLotaryngii (zm. 91S) 32
Reginar III, hrabia Hainaut (940-958) 60,
67,76,258,259,276,289,291
Regino z Priim 29, 93, 94, 138, 146, l58,
161,162,169,173,229
Reilns 14,60,95, 178,188,257,289
Reitwien (pol. Rytwiny) 74
Reknica, bitwa 72-74, 173, 186, 196, 199,
224,240,241,243,245,247,251,252,
292
Ren, rzeka 18, 33, 36, 63, 122, 159, 204,
212,250,260,263,265,266,279
Riade, bitwa 40, 48, 50, SI, 61, 97, 146,
159,170,200,202,211,214,224,232,
233,234,248,251,252,291
Robert, arcybiskup Trewiru (91S-930)
36,135,289
Robert, hrabia Paryża, król zachodnio-
frankijski (922-923) 32, 3S
Robert, hrabia Laon 60
Rochlitz46
Roer, rzeka 35
RoBtal69, 277, 290
Rothenburg 114, 117, 118
Rouen 60, 95, 159,289
Rudolf z Burgundii, król zachodniofran
kijski (923-936) 35, 36, 37, Sl, 60, 113
Rudolfll, król Burgundii (912-937) 31
RuotgerzKolonii67,68, 76,95, 106, 14-:-',
212,255,258,261,268,273,274,2~6.
289,291
Rzym 14, 52, 54, 63, 70, 77, -:'8, 79, 80, 82,
83,178,180,186,188,266,291,292
Sawerna 35, 36, 113, 287
Schartau 38
SenUsl4, 178,188,198,289
Serboiużyczanie 13, 37, 38, 39, 46,226
Sherston, bitwa 161
Soissons, bitwa 35
Spandau 38, 42
Spoleto 54, 77, 80, 82, 83, 84
Starchand, biskup Eichstatt (933-966) 271
Stoigniew, książę Obodrzyców 72, 73,
196,199,242,243,246,247,251
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
11. iNDEKS 331
Strasburg 3S, SO, 89, 104, 128
Strehla 44, 4-6
Tangermlinde 38
Thankmar (zm. 938) SS-57
Thiadrich, hrabia północnej Turyngii 72
Thiadrich, margrabia saksońskiej marchii
północnej (Altrnark) 81
Thietmar, hrabia północnej Turyngii 115,
133,226,227,231,232
Thietmar, margrabia saksońskiego Schwa
bengau81
Thietmar, biskup Merseburga (1009-
1018) 41,44, 70, 83, 85, 87, 88, 93, 95,
111,114,119,135,147,151,174,205,
210,212,215,216,221,287,288,289,
290, 291,292
Ticino, bitwa 62, 291
Torgau44
Trebur 265
Tugumir 58
Ulryk, biskup Augsburga (923-973) 68,
106, 111-113, 115, 132, 139, 162, 206,
210,216,235-238,269,270,272,280,
290
Unstruta, rzeka 52, 62
Vise60
Wacław, książę Czech (921-935) 44, 58,
59,197,203
Walsleben 38, 46,47, 224,225, 227, 288
Wegecjusz (Epitoma rei militaris) 23, 122,
136, 138, 140-143, 146, 148, 150, 152,
153, 155, 160, 167-169, 171, 173, 174,
176-178, 181-184, 188, 191,203,219,
227,229-231,234,239,242,245,284,
285
Wels, bitwa 61, 291
Werla 36, 287
Werona 34
Węgrzy (Madziarzy) 13, 28, 30, 31, 33, 34,
36,39,40,42,44,48-51,61,62,68, 70-
72, 85, 89, 91, 94, 115, 143, 146, 158,
170-172,180,185,198,200,210,212,
214,215,224,228,229,232-234,239,
247-252,274-276,281,283,287,290-
292
Wichman Billung, starszy (zm. 944) SS,
56,65
Wichman Billung, młodszy (zm. 968) 27,
70, 72, 74,75,196,222,240,268,290
Widukind z Korbei (Res gestae historicae)
22, 27, 31, 32, 34-36, 38, 39, 41-44,
47-52, SS-61, 63, 64,66-75,77,88, 93,
95-97, 105, 110, 111, 115, 133, 134,
141, 146, 151, 152, 158, 159, 162, 163,
170, 171, 173, 176, 180, 184, 186, 187,
193-200,202,203,205, 210-214,220,
222-234, 239-246, 248, 249, 255-257,
259-263, 266-268, 271, 272, 275-279,
281, 287-292
Wieleci 14, 38, 43, 44, 46, 48, 57, 74, 175
Wigbert, margrabia marchii Miśni 81
Wigeryk, biskup Metzu (917-927) 35, 36
Wigfryd, arcybiskup Kolonii (924-953)
258
Wigger, margrabia marchii Zeitz 81
Wikingowie 93-95,98, 141, 158, 161, 172,
177,178,180, 181,183, 184,187
Wiktoriusz zAkwitanii 123
Wilhelm, hrabia Weimaru 66
Witruwiusz (De architectura) 128, 153,
154,188,284
Wkrzanie 48, 72, 175, 240
Wormacja 33, 36, 37, 82, 88, 102, 135,
255,260,261,263,266,275,287
Wratysław, książę Czech (zm. 921) 42
Wyszehrad 13
Zehren 45,46
Zi:irbig 45, 107
Zschaitz 43, 46
Zlilpich 36
Zwenkau 93
Zwentibold, król Lotaryngii (895-900)
29,30
Zygfryd, hrabia Merseburga (zm. 937) SS
http://grzbiet.pl/sklep/niemiecka-sztuka-wojenna-w-czasach-mieszka-i
Przykładowy rozdział książki: Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl