1. Byggingatækniskólinn
Útveggjaklæðningar - húsasmíði ÚVH102
Smiðaþríhyrningurinn
Höfundur:Gísli Guðfinnsson
gig20@hi.is http://uni.hi.is/gig20
Menntavísindasvið HÍ: Kennslufræði fyrir iðnmeistara

2. Rétt horn
• Smiðir vinna mikið með rétt horn í vinnu sinni eða 90°
• Þessvegna þurfa allir smiðir að hafa einhver ráð til að finna það út.
• Til eru ótal hjálpartæki til að finna rétt horn og hægt er að finna
90° horn með mörgum og ólíkum reikniaðferðum
• Ég ætla að reyna að kenna ykkur einfalt ráð þar sem engra tóla eða
tækja er þörf . Reyndar er gott að hafa tommustokk eða málband og
blýant en það er ekki nauðsynlegt. Nóg er að nota heilann og það sem
hendi er næst, t.d. Útlim, bandspotta eða prik.
15. Október 2011 Gísli Guðfinnsson 2

3. Pýþagórasarreglan
A²+B²=C²
• Þetta er formúla þríhyrnings með einu réttu horni
• A og B eru styttri hliðarnar og C langhliðin.
15. Október 2011 Gísli Guðfinnsson 3

4. Pýþagórasarreglan
Ef við skoðum regluna myndrænt sjáum við að
ef við margföldum hverja tölu með sjálfri sér,
þá verður flatarmál a+b jafnt og flatarmál c
15. Október 2011 Gísli Guðfinnsson 4

5. 3–4–5
Ef við setjum þrjá fjóra og fimm í formúluna:
3²+4²=5²
9+16=25
Sjáum við að við þurfum bara að muna:
Þrjá fjóra og fimm
15. Október 2011 Gísli Guðfinnsson 5

6. Hvernig finnum við svo hornið?
Gúgglum það og kíkjum á vísindavefinn:
http://visindavefur.hi.is/svar.php?id=2292
15. Október 2011 Gísli Guðfinnsson 6

7. Smiðaþríhyrningurinn
• Nú svo þarf ekkert endilega að nota 3, 4 og 5
metra, það má nota t.d. 30, 40 og 50 cm
• Eða tvöfalda þetta og nota 6, 8 og 10 eða 60,
80 og 100cm sem er reyndar mjög hentugt ef
maður er með meters tommustokk.
• Nú svo má líka nota þrú, fjögur og fimm fet
o.s.frv.
15. Október 2011 Gísli Guðfinnsson 7

8. Smiðaþríhyrningurinn
• Þrír fjórir fimm, auðvelt að muna.
• Þrjár síðust tölurnar í númerinu hjá Dominos
15. Október 2011 Gísli Guðfinnsson 8